1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 và các văn bản hướng dẫn
liên quan yêu cầu sinh viên đại học, đặc biệt là sinh viên sư phạm, phải tham
gia nghiên cứu khoa học (NCKH) như một phần trong quá trình đào tạo. Điều
này nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu của nền
kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Cùng với đó, các văn bản pháp lý, bao
gồm Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học và các
Thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đã chỉ ra rõ ràng yêu cầu về năng lực
của người học sau khi tốt nghiệp, trong đó có năng lực NCKH.
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công
nghệ thông tin và truyền thông (CNTT-TT) trong NCKH có tiềm năng lớn.
Các công cụ CNTT-TT đã được chứng minh là hiệu quả trong việc hỗ trợ các
hoạt động nghiên cứu, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục. Việc sử dụng CNTT-
TT không chỉ giúp sinh viên cải thiện kỹ năng chuyên môn mà còn phát triển
tư duy, sáng tạo và các kỹ năng mềm.
Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW (2019) về các chủ
trương, chính sách tham gia cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trong đó giáo
dục và đào tạo được coi là một trong những lĩnh vực ưu tiên. Chuyển đổi số
trong giáo dục là một nhiệm vụ quan trọng cần triển khai trong những năm
tới. Trong đó, sinh viên ngành sư phạm có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI)
và các công cụ CNTT-TT để phân tích dữ liệu và đánh giá kết quả học tập,
cũng như tham gia vào các nghiên cứu giáo dục.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy việc tham gia NCKH của sinh
viên sư phạm chưa được chú trọng đúng mức, đặc biệt là trong việc phát triển
năng lực ứng dụng CNTT-TT trong nghiên cứu khoa học giáo dục. Các hoạt
động NCKH trong các trường sư phạm còn thiếu tính thường xuyên và chưa
khuyến khích sinh viên tham gia sâu rộng. Vì vậy, các cơ sở đào tạo cần thay
đổi phương thức giáo dục, tập trung vào việc phát triển năng lực nghề nghiệp
cho giáo viên tương lai, đặc biệt là năng lực tự học và tự nghiên cứu.
Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài “Phát
triển năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong
nghiên cứu khoa học giáo dục cho sinh viên sư phạm”. Đề tài có ý nghĩa
thiết thực trong việc đề xuất các biện pháp khả thi và tin cậy, nhằm tạo điều
kiện phát triển NL ứng dụng CNTT-TT trong NC KHGD cho SV SP, đáp
ứng chuẩn nghề nghiệp giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Hệ thống hóa cơ sở lí luận và khảo sát thực tiễn phát triển năng lực ứng
dụng CNTT-TT trong NC KHGD của SVSP, đề xuất các biện pháp nhằm
phát triển năng lực ứng dụng CNTT-TT trong NC KHDG cho SV trong quá
trình dạy học ở các trường đại học sư phạm nhằm góp phần nâng cao hiệu
quả hoạt động NC KHGD của SVSP.
