Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Đánh giá ban điều hành tại doanh nghiệp ngoài nhà nước ở Việt Nam

Trong bối cảnh kinh doanh đầy biến động hiện nay, các doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao năng lực thích ứng. Ban Điều hành (BĐH) đóng vai trò trung tâm trong việc định hình chiến lược và đạt được kết quả hoạt động bền vững. Xu hướng lãnh đạo tập thể đang ngày càng được chú trọng, nhấn mạnh tầm quan trọng của một tập thể BĐH mạnh và phối hợp hiệu quả. Tuy nhiên, tại Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp ngoài nhà nước (DNNNN), việc xây dựng và đánh giá BĐH một cách khoa học vẫn còn là thách thức lớn, dẫn đến hạn chế trong đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Nghiên cứu này nhằm làm rõ cơ chế tác động của đặc điểm BĐH đến hiệu quả hoạt động của DNNNN.

Các nhà quản lý, lãnh đạo doanh nghiệp, đặc biệt là các thành viên Ban Điều hành trong khối doanh nghiệp ngoài nhà nước tại Việt Nam; các nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, kinh tế học; và các nhà hoạch định chính sách.

Nghiên cứu này tập trung phân tích tác động phức tạp của đặc điểm Ban Điều hành (BĐH) lên kết quả hoạt động của các doanh nghiệp ngoài nhà nước (DNNNN) tại Việt Nam, đặc biệt là thông qua vai trò trung gian của đổi mới sáng tạo. Dựa trên lý thuyết quản trị cấp cao của Hambrick & Mason, luận án mở rộng mô hình gốc bằng cách tích hợp bốn yếu tố quan trọng: đặc điểm tâm lý BĐH, đổi mới sáng tạo, môi trường kinh doanh và ngành nghề của doanh nghiệp. Mục tiêu là cung cấp một cái nhìn toàn diện hơn về cơ chế đa chiều mà BĐH ảnh hưởng đến hiệu quả. Về phương pháp, nghiên cứu áp dụng thiết kế hỗn hợp, kết hợp định tính và định lượng, với trọng tâm là kiểm định mô hình bằng phương pháp PLS-SEM trên dữ liệu sơ cấp từ 136 DNNNN niêm yết tại Việt Nam. Cách tiếp cận này giúp làm rõ vai trò của đặc điểm nhân khẩu học BĐH và tâm lý BĐH trong việc định hình năng lực nhận thức và hành vi chiến lược, từ đó tác động đến kết quả. Các phát hiện cho thấy đổi mới sáng tạo là một cơ chế truyền dẫn then chốt, và môi trường kinh doanh cùng ngành nghề đóng vai trò điều tiết quan trọng. Nghiên cứu đóng góp vào lý luận bằng cách mở rộng lý thuyết quản trị cấp cao trong bối cảnh nền kinh tế chuyển đổi như Việt Nam, đồng thời cung cấp các hàm ý thực tiễn giá trị cho việc xây dựng BĐH mạnh mẽ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao kết quả hoạt động bền vững cho DNNNN.