MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
1.1. Kĩ năng tường thuật (KNTT) đóng vai trò quan trọng trong phát triển nhận thức
và ngôn ngữ của trẻ em. Tường thuật đòi hỏi trẻ em phải có khả năng tư duy, suy luận, ghi
nhớ để hiểu về thông tin tường thuật và sử dụng từ ngữ, kết nối thành các câu, sắp xếp
chúng thành một sự kiện theo trình tự hợp lý và diễn đạt lại. Điều này giúp trẻ phát triển tư
duy, sử dụng linh hoạt vốn từ, tăng sự mạnh dạn, tự tin và sáng tạo khi chia sẻ chi tiết các
sự kiện với người khác. Ngoài ra, KNTT còn có đóng góp quan trọng đối với kết quả học
tập sau này của trẻ em và là nền tảng của sự phát triển khả năng đọc viết. Vì vậy, việc giáo
dục KNTT cho trẻ em là cần thiết vì KNTT là nền tảng để phát triển ngôn ngữ và tư duy.
1.2. Độ tuổi 5 – 6 tuổi là giai đoạn chuẩn bị những điều kiện cần thiết giúp trẻ có thể
sẵn sàng vào lớp 1. Mục tiêu giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ em 5 – 6 tuổi trong
Chương trình Giáo dục mầm non (GDMN) có liên quan đến KNTT. Bên cạnh đó, bộ
chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi cũng đã đề cập những chỉ số liên quan đến KNTT trong
chuẩn số 12. Điều đó cho thấy KNTT là một trong những mục tiêu giáo dục trẻ mầm non
nói chung và trẻ 5 – 6 tuổi nói riêng.
1.3. Hoạt động khám phá khoa học (KPKH) là một trong những hoạt động hấp dẫn
trẻ ở trường mầm non, hoạt động này tìm kiếm kiến thức mới một cách tích cực và không
giới hạn. Trẻ em sẽ cùng nhau xây dựng các biểu tượng khoa học, ghi nhớ, suy luận và
hình thành nguồn thông tin chân thực cho hoạt động tường thuật. Các hoạt động KPKH
cung cấp cho trẻ cơ hội sử dụng ngôn ngữ để trình bày ý kiến, giải thích kết quả thí
nghiệm và tường thuật về quá trình biến đổi của sự vật, hiện tượng. Bên cạnh đó, hoạt
động KPKH tác động vào sự vật, hiện tượng theo trình tự, điều này sẽ làm bộc lộ rõ nét
tính chất của tường thuật. Do đó, hoạt động KPKH là phương tiện phù hợp để giáo dục
KNTT cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non.
1.4. Hiện nay, các nghiên cứu tập trung chủ yếu đến phát triển kĩ năng giao tiếp hoặc
phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ mà chưa nghiên cứu sâu về giáo dục KNTT cho trẻ 5 - 6
tuổi. Ở trường mầm non, nhiều trẻ 5-6 tuổi còn gặp khó khăn khi trình bày sự kiện, mô tả sự
vật, hiện tượng một cách đầy đủ, chính xác. Tuy nhiên, giáo dục kĩ năng tường thuật cho trẻ ở
trường mầm non vẫn chưa được chú trọng. Đặc biệt, còn vắng bóng các nghiên cứu về biện
pháp giáo dục nhằm cải thiện KNTT cho trẻ trong môi trường giáo dục mầm non.
Với những lí do trên, đề tài “Giáo dục kĩ năng tường thuật cho trẻ 5 - 6 tuổi qua hoạt
động khám phá khoa học ở trường mầm non” được chúng tôi lựa chọn nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về giáo dục KNTT cho trẻ 5 - 6 tuổi qua
hoạt động KPKH, luận án này đề xuất và thực nghiệm các biện pháp giáo dục nhằm giúp
trẻ phát triển KNTT tốt hơn góp phần phát triển ngôn ngữ, nhận thức và chuẩn bị sẵn
sàng vào lớp 1.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Quá trình giáo dục KNTT cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi qua
hoạt động KPKH ở trường mầm non.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp giáo dục KNTT cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi qua
hoạt động KPKH ở trường mầm non.
4. Giả thuyết khoa học
Luận án giả định rằng:
