9/12/2011
1
CHÖÔNG 1CHÖÔNG 1
TOÅNG QUAN VEÀ
DOANH NGHIEÄP
THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ
•1.1 KHAÙI NIEÄM VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG KINH
DOANH THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ
•1.1.1 Khaùi nieäm
– Hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi laø hoaït
ñoäng löu thoâng phaân phoái haøng hoaù
– Kinh doanh dòch vuï laø ngaønh kinh doanh saûn
phaåm voâ hình
•1.1.2 Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi –
dòch vuï
–Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi laø caùc loaïi haøng
hoaù phaân theo töøng ngaønh nhö noâng, laâm, thuûy, haûi
saûn; haøng coâng ngheä phaåm tieâu duøng; vaät tö thieàt bò;
thöïc phaåm cheá bieán; löông thöïc
–Hoaït ñoäng dòch vuï raát ña daïng: dòch vuï thöông
maïi, dòch vuï trong hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp
khaåu, du lòch, tö vaán, ñaàu tö, baûo hieåm, vaän
taûi…Trong giaùo trình, taùc giaû xin giôùi thieäu 3 lónh vöïc:
nhaø haøng khaùch saïn, kinh doanh du lòch, vaän taûi.
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ
9/12/2011
2
CHÖÔNG 1:TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ
•1.1.3 Ñaëc ñieåm DN thöông maïi dòch vuï
•1.1.3.1 Ñaëc ñieåm veà löu chuyeån haøng hoùa
–Löu chuyeån haøng hoùa bao goàm ba
khaâu: Mua vaøo, döï tröõ vaø baùn ra
• Quaù trình saûn xuaát vaø tieâu thuï caùc saûn phaåm
dòch vuï thöôøng dieãn ra ñoàng thôøi ngay cuøng
moät ñòa ñieåm neân cung – caàu dòch vuï khoâng
theå taùch rôøi nhau
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ
•1.1.3.2 Ñaëc ñieåm veà vieäc tính giaù
–Haøng hoaù trong doanh nghieäp thöông maïi ñöôïc
xaùc ñònh theo giaù mua thöïc teá ôû töøng khaâu kinh
doanh :
•- Trong khaâu mua Giaù mua thöïc teá bao goàm
giaù thanh toaùn vôùi ngöôøi baùn (+) Chi phí thu
mua (+) Caùc khoaûn thueá khoâng ñöôïc hoaøn laïi (-)
Caùc khoaûn giaûm giaù, haøng mua traû laïi, chieát
khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng (neáu coù).
•- Trong khaâu döï tröõ (thôøi ñieåm nhaäp kho)
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ
1.1.3.2 Ñaëc ñieåm veà vieäc tính giaù
- Trong khaâu baùn:
• Trò giaù voán cuûa haøng hoaù tieâu thuï aùp duïng moät
trong 4 phöông phaùp xuất kho: FIFO, LIFO,
BQGQ, THÖÏC TEÁ ĐÍCH DANH
• Trò giaù voán cuûa dòch vuï cung caáp cuõng chính laø
giaù thaønh cuûa saûn phaåm dòch vuï
9/12/2011
3
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ.
1.2.1 Nguyeân taéc toå chöùc
–Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñuùng vôùi nhöõng quy
ñònh trong ñieàu leä toå chuùc keá toaùn nhaø nöôùc, trong
cheá ñoä keá toaùn ban haønh phuø hôïp vôùi caùc chính
saùch, cheá ñoä quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa nhaø nöôùc
trong töøng thôøi kyø.
–Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi ñaëc
ñieåm toå chuùc saûn xuaát kinh doanh, toå chöùc quaûn lyù
cuûa doanh nghieäp
–Toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp phaûi
ñaûm baûo nguyeân taéc tieát kieän vaø hieäu quaû.
–Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñaûm baûo keát hôïp toát
giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò.
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ
•1.2.2 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá
toaùn
•Moïi nghieäp vuï kinh teá- taøi chính phaùt sinh ñeàu
phaûi laäp chöùng töø keá toaùn laøm cô sôû cho vieäc
ghi soå keá toaùn
• - Heä thoáng chöùng töø keá toaùn baét buoäc
• - Heä thoáng chöùng töø keá toaùn höôùng daãn
• Theo cheá ñoä chöùng töø keá toaùn hieän haønh (ban
haønh keøm theo quyeát ñònh soá 15/2006/QÑ-BTC
vaø quyeát ñònh soá 48/2006/QÑ-BTC )
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ
•1.2.3 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng soå keá toaùn vaø
hình thöùc keá toaùn
•1.2.3.1 Caùc hình thöùc keá toaùn
– Nhaät kyù chung
– Nhaät kyù – soå caùi
– Chöùng töø ghi soå
– Nhaät kyù chöùng töø
– Keá toaùn treân maùy vi tính
•1.2.3.2 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng soå keá toaùn vaø
hình thöùc keá toaùn
• Tuøy theo hình thöùc keá toaùn doanh nghieäp löa choïn, seõ
coù soá löôïng vaø keát caáu caùc loaïi soå, moái quan heä vaø söï
keát hôïp cuûa caùc loaïi soå, trình töï vaø kyõ thuaät ghi cheùp
caùc loaïi soå.
9/12/2011
4
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DN
THÖÔNG MAÏI – DICH VUÏ
•1.2.4 Toå chöùc thöïc hieän baùo caùo taøi chính
•1.2.4.1 Caùc heä thoáng baùo caùo ñoái vôùi keá toaùn taøi chính DN
- Baùo caùo taøi chính naêm
- BaÙo caùo taøi chính giöõa nieân ñoä
- Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát
- Baùo caùo taøi chính toång hôïp
1.2.4.2 Toå chöùc thöïc hieän baùo caùo taøi chính
-Hệ thống báo cáo tài chính năm được áp dụng cho tất cả các
loại hình DN thuộc các ngành và các thành phần kinh tế
- Công ty mẹ và tậpđòan lập Báo cáo tài chính hợp nhất
-Đơn vị kế kế toán cấp trên có đơn vị trực thuộc hoặc Tổng công
ty nhà nước hoạt động theo mô hình không có công ty con phải
lập báo cáo tài chính tổng hợp.
-Hệ thống báo cáo tài chính giữa niên độ (BCTC quý) được áp
dụng cho các DN nhà nước , các DN niêm yết trên thị trường
chứng khoán và các DN khác khi tự nguyện
1.3 Tổ chức bộ máy kế toán và các mô hình tổ chức trong DN thương mại
dịch vụ
1.3.1 Tổ chức bộ máy kế toán
1.3.1.1 Đối với D có quy mô lớn:
* Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy kế toán trong DN có quy mô lớn
Trưởng phòng KTTC
P.Trưởng phòng
Bộ phận KTTC Bộ phận KT quản trị
KT Chi phí
KT dự toán
KT phân tích
Tổ KT vật tư/HH
Tổ KT bán hàng
Tổ KT theo dõi c/nợ
……
Tổ KT thanh toán…
1.3.1.2 Đối với D có quy mô nhỏ và vừa:
* Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy kế toán trong DN có quy nhỏ và vừa
1.3.1 TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN
KTT, đại diện kt
KT Tổng hợp
Kế toán
vật tư và
các
khoản
phải trả
Kế toán
bán hàng
và các
khoản
phải thu
Kế toán
chi phí
Kế toán
thanh
toán
9/12/2011
5
1.3.2 Các mô hình tổ chức bộ máy kế toán
Chỉ
tiêu
Mô hình KT tập trung Mô hình KT phân tán Mô hình KT
vừa t.trung
vừa p.tán
Đặc
điểm
-Toàn bộ công việc xư lý
thông tin tập trung ở
phòng KT
-Các đơn vị trực thuộc
chỉ thu thập , phân loại
TT và gửi về phòng KT
-Các đơn vị trực thuộc
hạch toán độc lập
- P.KT tập hợp báo cáo
của đơn vị trực thuộc để
lập báo cáo tổng hợp toàn
doanh nghiệp
2. Ưu
điểm
- Gon nhẹ, tiết kiệm, xử
lý TT nhanh chóng, kịp
thời
-Đáp ứng được yêu cầu
thông tin phục vụ cho
quản lý nội bộ
3.Như
ợc
điểm
-Cơ sở vật chất kỹ thuật
phải đồng bộ
Cồng kềnh, tốn kém,
chồng chéo công việc
chuyên môn
4. ĐK
áp
dụng
-Phạm vi hoạt động hẹp,
quy mô nhỏ
-Phù hợp với DN có quy
mô lớn, họa động ở nhiều
địa bàn
CHÖÔNG 2
KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH
TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI
CHÖÔNG 2: KEÁ TOAÙN CHEÂNH
LỆCH TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI
2.1. CAÙC KHAÙI NIEÄM
2.1.1 Tyû giaù hoái ñoaùi
Hoái ñoaùi (Exchange) : laø söï chuyeån ñoåi töø moät ñoàng
tieàn naøy sang ñoàng tieàn khaùc
Tyû giaù hoái ñoaùi giöõa(Exchange rate) 2 ñoàng tieàn chính
laø giaù caû cuûa ñoàng tieàn naøy tính baèng moät soá ñôn
vò ñoàng tieàn kia
2.1.2 Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi
Phaùt sinh caùc ñôn vò tieàn teä khaùc vôùi ñôn vò tieàn teä
söû duïng trong keá toaùn vaø laäp baùo caùo taøi chính,
thì qui ñoåi vaø seõ laøm phaùt sinh cheânh leäch tyû giaù
hoái ñoaùi.