Trẻ Béo Phì Dễ Tăng Huyết Áp
Trẻ bị tăng huyết áp nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có
thể dẫn tới các di chứng nguy hiểm như liệt nửa người, mù, xuất huyết võng
mạc, thần kinh…
Bác sĩ Đặng Trung Thành, Trưởng khoa Khám bệnh, BV Tim Hà Nội,
cho biết từ trước đến nay tăng huyết áp vẫn được coi là căn bệnh của ở
người già, hiếm khi gặp ở trẻ nhỏ nên ít khi bác sĩ nghĩ trẻ bị tăng huyết áp
ngay cả khi có các triệu chứng của bệnh. Song thực tế, trẻ bị tăng huyết áp
đang ngày càng nhiều do tình trạng trẻ béo phì gia tăng.
5-10% trẻ béo phì có kèm tăng huyết áp
Cháu Nguyễn Hoàng Nhật, 10 tuổi (Thanh Xuân, Hà Nội), nặng 50
kg, thường xuyên bị lên cơn co giật, nôn mửa, ai cũng nói cháu bị bệnh động
kinh. Nhưng trong một lần cấp cứu do cháu lên cơn co giật, bác sĩ đo huyết
áp và phát hiện huyết áp của cháu lên tới 160/140 mmHg, có lúc là 200/150
mmHg, nên mới biết chính xác Nhật bị tăng huyết áp do béo phì.
Theo bác sĩ Đặng Trung Thành, ở các TP lớn, nhiều khảo sát gần đây
cho thấy có khoảng 5 - 10% số trẻ béo phì có kèm tăng huyết áp. Tại BV
Tim Hà Nội, mỗi tháng tiếp nhận khoảng 10 - 15 bệnh nhi tới khám, điều trị.
Đa số bệnh nhi tới khám vì một bệnh lý khác như nghi ngờ u não, tim,
mạch… nhưng cuối cùng nguyên nhân lại là do tăng huyết áp (chủ yếu trẻ
trên 10 tuổi).
Đặc biệt, có không ít trường hợp tăng huyết áp nặng, thường có tổn
thương các cơ quan khác như xuất huyết võng mạc, bệnh não do tăng huyết
áp, suy tim, phù phổi, suy thận và tiểu đạm, có nguy cơ đe dọa tính mạng
nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời.
Theo các chuyên gia, để biết được trẻ có bị tăng huyết áp hay không,
cách tốt nhất là đưa trẻ đi đo huyết áp định kỳ. Việc chẩn đoán huyết áp ở trẻ
khá phức tạp vì huyết áp thay đổi tuỳ theo giới tính, độ tuổi, chiều cao, nên
phải đo ít nhất ba lần mới xác định chính xác.
Trẻ nhỏ rất thường gặp tăng huyết áp thứ phát (chiếm 90%), chủ yếu
là hậu quả của bệnh thận. Tăng huyết áp nguyên phát hay gặp ở trẻ vị thành
niên, liên quan nhiều đến tình trạng béo phì, trong gia đình có người bị tăng
huyết áp, do u hoặc dùng thuốc, u tuỷ thượng thận...
Nên kiểm tra huyết áp định kỳ
Biểu hiện của bệnh thường có các dấu hiệu như nhức đầu, đau gáy vào
buổi sáng, chóng mặt, mệt mỏi, chảy máu cam, yếu liệt tay chân, co giật.
Ngoài ra, trẻ em bị béo phì, chậm phát triển, da xanh xao, hay đổ mồ hôi,
tiểu ra máu, tiền sử gia đình có người bệnh thận bẩm sinh… cũng dễ bị tăng
huyết áp.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, trẻ sơ sinh cũng có thể bị tăng
huyết áp. Nguyên nhân chủ yếu là do những biến chứng của sinh non như
huyết khối trong động mạch thận, loạn sản phế quản phổi, hẹp động mạch
chủ. Tuy nhiên, khoảng 10% trẻ, dù đã được chuẩn đón bằng nhiều phương
tiện hiện đại, vẫn không tìm được nguyên nhân tăng huyết áp.
Các chuyên gia khẳng định, tăng huyết áp nguyên phát ở trẻ em là yếu
tố nguy cơ tăng huyết áp khi trưởng thành. Việc điều trị hoàn toàn khác so
với tăng huyết áp ở người lớn, tuyệt đối không được hạ áp quá nhanh vì việc
nó có nguy cơ gây tổn thương nặng trên các cơ quan do giảm tưới máu, thậm
chí tổn thương nhiều hơn do tăng huyết áp gây ra.
Các chuyên gia khuyên những trẻ có nguy cơ cao nên đi kiểm tra
huyết áp định kỳ để tránh tai biến. Để phòng - chống bệnh, cần lưu ý chế độ
tập luyện, ăn uống của trẻ, tránh để trẻ béo phì. Nên hạn chế trẻ ăn đồ ngọt,
tăng cường rau xanh, các món ăn ít chất béo. Không nên cho trẻ xem phim
bạo lực, nên cho trẻ đi ngủ sớm.