
378
ỨNGDỤNGCÔNGNGHỆSỐĐỂTHÚCĐẨYPHÁTTRIỂN
DỊCHVỤVĂNHÓANGHỆTHUẬTTẠIHÀNỘI
NguyễnThịHươngGiang
Email:giang.nth@tmu.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:30/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:30/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:17/11/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.958
Tómtắt:HàNộilàđịadanhđặcbiệt,khôngchỉlàThủđôcủaViệtNam,màcònlàcái
nôicủavănhóanghệthuật.Việcpháttriểncácdịchvụvănhóanghệthuậttạiđâyngoàivì
nhữngmụctiêukinhtếthìsâuxahơn,đóchínhlàsựlantỏaniềmtựhàovềmộtthủđôngàn
nămvănhiến.Dùgiữtrongmìnhnhiềugiátrịtruyềnthống,nhưngbắtnhịpvớisựpháttriển
củakinhtếsốthìHàNộichuyểnmìnhrấtnhanh.ViệcứngdụngcôngnghệsốtạiHàNộidiễn
raởkhắpmọinơi,ởkhắpmọilĩnhvựcvàcũngmanglạinhiềugiátrịchođờisống.Bàiviết
sauđâysẽđưaracáinhìntổngquanvàthựctrạngứngdụngcôngnghệsốvàodịchvụvăn
hóanghệthuậttạiHàNội,kinhnghiệmứngdụngởmộtsốđịaphươngởViệtNam,từđóđề
xuấtmộtsốkhuyếnnghịvềchínhsáchđểứngdụngcôngnghệsốnhằmthúcđẩypháttriển
dịchvụvănhóanghệthuậttạiHàNộithờigiantới.
Từkhóa:côngnghệsố,HàNội,pháttriểndịchvụ,ứngdụng,vănhóanghệthuật
1TrườngĐạihọcThươngmại
I.Đặtvấnđề
Trong thời kỳ hội nhập sâu rộng,
các hoạt động thương mại có tính chất
toàncầuvềvănhóanghệthuậtngàycàng
tănglênđãchothấy,vănhóachínhlàmột
loại“sứcmạnhmềm”cókhảnăngvượt
quacácràocản,thúcđẩysựhòanhậpvà
giaothoavềvănhóagiữacácquốcgia.
Việcthúcđẩypháttriểncácdịchvụvăn
hóa nghệ thuật đã tăng cường cho việc
quảng bá, đề cao các giá trị của truyền
thốngcũngnhưvănhóa,dântộcvàcon
người Việt Nam nói riêng và đóng góp
chosựphongphú,độcđáocủavănhóa
nhân loại nói chung. Hà Nội là thủ đô
củaViệtNam,xếpthứ9trongdanhsách
20thànhphốvănhóa,nghệthuậtnổibật
nhấtthếgiớivàđứngđầucácđiểmđếnở
ChâuÁnăm2025doTạpchíTimeOut
củaAnh bình chọn. Công nghệ số phát
triểnđãmangđếnkhảnăngtiếpcậncác
dịchvụvănhóanghệthuậtdễdànghơn
vàvượtrakhỏinhữnggiớihạncủacác
đườngbiêngiớiquốcgianhưngđiềunày
cũngđòihỏisựứngdụngcôngnghệsố
phùhợpvàmỗisảnphẩmvănhóanghệ
thuật phải có sự khác biệt, tạo ưu thế
cạnhtranhtrênthịtrường.Chínhvìvậy,
chúngtacầntìmhiểuvàphântíchviệc
ứng dụng công nghệ sốnhư thếnào để

379
thúcđẩypháttriểndịchvụvănhóanghệ
thuậtởHàNội.
II.Cơsởlýthuyết
2.1.Kháiquátvềdịchvụvănhóa
nghệthuật
Kháiniệm
TheoUnesco:“Vănhóalàtậphợp
các đặctrưngtiêu biểuvề tinh thần, vật
chất,trithứcvàxúccảmcủaxãhộihoặc
một nhóm người trong xã hội; văn hóa
khôngchỉbaogồmvănhọcvànghệthuật,
màcòncảphongcáchsống,phươngthức
chungsống,cáchệgiátrị,truyềnthốngvà
niềmtin”.
Có thể thấy văn hóa là một khái
niệmmangnộihàmrộngvớinhiềucách
hiểukhácnhau,làtoànbộnhữnggiátrị
vật chất và tinh thần do conngười sáng
tạo ra nhằm đápứng nhu cầu củamình.
Nhữnggiátrịvănhóacóthểlànhữnggiá
trịvậtchất,cũngcóthểlànhữnggiátrị
tinhthần.
Dịch vụ văn hóa là các hoạt động
liênquanđếnlĩnhvựcvănhóa,phụcvụ
cho nhu cầu văn hóa của con người và
được trả công, như dịch vụ văn hóa du
lịchtâmlinh,vềnguồn,dịchvụvănhóa
nghệthuật,dịchvụvănhóatrảinghiệm…
Theođó,sảnphẩmvàdịchvụvănhóalà
kếtquảchoquátrìnhhoạtđộnglaođộng,
sáng tạo của con người nhằm thỏa mãn
nhucầutinhthần,đượctraođổivàmua
bántrênthịtrường.Cácdịchvụvănhóa
-nghệthuậtcóthểdocáccơquanchức
năng cung cấp hoặc do một số tổ chức
đượcphépcungcấp.
Phânloại
Dịchvụvănhóanghệthuậtthường
baogồm:cácdịchvụbiểudiễnvănhóa
nghệthuật,dịchvụdulịchvănhóa(như
cáctourthamquancácditíchvănhóa-
lịchsử),cáctriểnlãmvănhóanghệthuật,
cácdịchvụtạitrungtâmgiáodụcvănhóa
nghệthuật,…
Vaitrò
Dịchvụvănhóa-nghệthuậtkhông
chỉlàsảnphẩmdịchvụthôngthườnggóp
phầnquantrọngtrongsựpháttriểnkinh
tếmỗiquốcgiamàcònlàloạihànghóa
đặc biệt, là sản phẩm của sáng tạo, có
nguồngốctừvănhóa,cósựkếthợpvới
côngnghệvàkỹnăngbiểudiễn,cóvận
hànhvàpháttriểntheocácnguyêntắcthị
trường, quy luật thị trường và góp phần
địnhhướngnhucầugiảitrí,lốisốngcủa
đôngđảoquầnchúngnhândân.
2.2.Kháiquátvềcôngnghệsố
Côngnghệsốlàmộtthuậtngữdùng
đểchỉviệcsửdụngcáccôngcụ,hệthống
và thiết bị kỹ thuật số để xử lý, lưu trữ
vàtruyềntảithôngtindướidạngdữliệu
điệntử(sốhóa),tạoracácgiảiphápthông
minhvàthayđổitoàndiệncáchthứchoạt
độngcủa conngườivà tổ chức. Nóbao
gồmnhiềucôngnghệmớinhưtrítuệnhân
tạo(AI),dữliệulớn(BigData),Internet
vạn vật và điện toán đám mây, giúp tự
độnghóaquytrình,nângcaonăngsuấtvà
tạoragiátrịmới.
Côngnghệsốcóthểđượcứngdụng
để Chính phủ có thể cung cấp các hàng
hóa,dịchvụcôngtrựctuyến,quảnlýdữ
liệudâncư,….;cácdoanhnghiệpcóthể
tựđộnghóaquytrìnhvậnhành,quảnlý
các nguồn lực, phân tích dữ liệu khách
hàng;ngànhgiáo dụcphát triểncácnền
tảng học tập trực tuyến, cá nhân hóa lộ
trình học tập cho người học,….; ngành
ytếứngdụngAItrongchẩnđoánbệnh,
chăm sócsức khỏetừ xa,quảnlý thông
tinytế.....vànhiềulĩnhvựckhácứngdụng
côngnghệsố,trongđócódịchvụvănhóa
nghệthuật.

380
2.3. Khái quát về ứng dụng công
nghệsốvàodịchvụvănhóanghệthuật
CôngnghệsốnhưAI,bigdata,IoT,
vàblockchainđangứngdụngvàodịchvụ
vănhóa-nghệthuậtbằngcáchsốhóavà
bảotồndisảnvănhóa,nângcaokhảnăng
tiếpcận,hỗtrợsángtácvàphânphốitác
phẩm,tạotrảinghiệmtươngtáccũngnhư
phântíchvànắmbắtthịhiếukhángiả…
Việc ứng dụng công nghệ số vào
dịchvụvănhóa-nghệthuậtvừagiúpbảo
tồnđược cácgiá trịvăn hóanghệthuật,
vừagiúpquảngbámởrộngphạmvitiếp
cậncáctácphẩmvàdisảnvănhóa,đồng
thời giúp nâng cao hiệu quả hoạt động
điềuhành,quảnlývàsảnxuấtdịchvụvăn
hóa-nghệthuật.
Có một số công nghệ cụ thể được
ápdụngphổbiếntrongdịchvụvănhóa-
nghệthuật,đólà:
+Trí tuệnhân tạo (AI):AI có thể
đượcdùngđểphântíchdữliệu,thịhiếu
khángiả,gợiýcácdịchvụvănhóaphù
hợpvàcũnghỗtrợsángtác.
+Dữ liệulớn(BigData):Thuthập
vàphântíchlượnglớndữliệuvềhànhvi,
sởthíchcủacôngchúnggiúpcáctổchức
vănhóanắmbắtsâusắchơnvềcácloại
nhucầucủakhángiảđểtừđóxâydựng
các chiếnlược phục vụnhu cầuvàphát
triểnphùhợp.
+ Blockchain: Được sử dụng để
quảnlývàxácminhtínhsởhữucủacác
tácphẩmnghệthuậtsố(NFT),giúpbảo
vệ bản quyền tác giả và minh bạch hóa
quátrìnhgiaodịchtrongngành
+Điệntoánđámmây:cungcấphạ
tầngđểlưutrữ,phânphốivàtruycậpcác
nộidungvănhóasốnhưsách,phim,âm
nhạc,tạođiềukiệnchoviệcchiasẻvàtiếp
cậndễdànghơn.
+Thựctếảo(VR):côngnghệnày
chophépngườidùngcóthểcómộtcách
dulịchđếncácbảotàng,ditíchlịchsửtừ
xa,tạoratrảinghiệmsốngđộngvàchân
thựcvềkhônggianvănhóa.
+ Thực tế tăng cường (AR): công
nghệ này giúp hình thành cáclớpthông
tinsốlênvậtthểthật,nhưcungcấpthông
tinvềmộtditíchlịchsửkhingườidùng
nhìnvàonóquađiệnthoại,hoặctáihiện
cáccôngtrìnhđãbịpháhủy.
III.Phươngphápnghiêncứu
Nhằmđưaracơsởlýluậnvềcông
nghệsố,ứngdụngcôngnghệsốvàodịch
vụvănhóa-nghệthuậtcũngnhưtìmhiểu
thựctrạngvềứngdụngcôngnghệsốvào
dịch vụ văn hóa nghệ thuật ở Hà Nội,
bàinghiêncứuđãsửdụng:phươngpháp
nghiêncứuđịnhtính(thuthậptàiliệuthứ
cấp,phântích,thốngkê,sosánh…)vàcác
bằngchứngthựctếcóliênquanđếncác
vấnđềcầntìmhiểu.Cácdữliệuphụcvụ
bàiviếtđượctácgiảthuthậptừsách,bài
báo của các tổ chức, cá nhân có uy tín.
Việc nghiên cứu và đưa ra các khuyến
nghịcódựatrêncácbằngchứngthựctế,
sátvớithựctiễnứngdụngcôngnghệsố
nhằmthúcđẩypháttriểndịchvụvănhóa
-nghệthuậtởHàNộihiệnnay.
IV. Kết quả nghiên cứu và thảo
luận
4.1.Thựctrạngvềứngdụngcông
nghệsốvàodịchvụvănhóa-nghệthuật
tạiHàNội
4.1.1. Thực trạng về dịch vụ văn
hóa-nghệthuậttạiHàNội
ThànhphốHàNộivớilịchsửngàn
năm văn hiến đã không ngừng pháthuy
nhữngtiềmnăngsẵncótronglĩnhvựcvăn
hóa,nghệthuật,trongđónổibậtlàdulịch
vănhóavàbiểudiễnnghệthuật.

381
DulịchvănhóaởHàNộibaogồm:
+ Các sản phẩm du lịch gắn liền
với các di tích lịch sử và văn hóa tiêu
biểu.TheosốliệuthốngkêhiệnHàNội
có 5.922 di tích lịch sự văn hóa, trong
đó cótrên 1.050 di tích được xếp hạng
cấp quốc gia, nhiều di tích có giá trị
ngàn năm tuổi và 1.793 di sản văn hóa
phi vật thể, trong đó có các di tích nổi
bậtnhư:HoàngthànhThăngLong,Văn
Miếu -QuốcTửGiam,PhốcổHàNội,
HồGươmvàĐềnNgọcSơn,NhàtùHỏa
Lò,ChùaMộtCột,CầuLongBiên,Lăng
ChủtịchHồChíMinhvà Bảo tàng Hồ
ChíMinh…Cáccôngtrình,disảnmang
đậmbản sắc văn hóa, truyền thống của
Thủ đô, của dân tộc Việt Nam, có tính
kiếntrúcvàthẩmmỹđặctrưng.
+Mộtsốlàngnghềtruyềnthốngcủa
Hà Nội:Đây cũng cũnglànơitập trung
làngnghềđượccholànhiềunhấtcảnước
vớikhoảnggần1.400làngnghềvàlàng
có nghề, chiếm59% tổng số làng có47
nghề trên 52 nghề của toàn quốc. Tiêu
biểunhưlànggốmsứBátTràng,lànglụa
VạnPhúc,lànglàmhương,làngChuông
làmnón,lànglàmcờTổquốc,sơnmàiHạ
Thái,thêuQuấtĐộng,…
+ Các sản phẩm du lịch văn hóa
trảinghiệmđộcđáovàlễhội:HàNộilà
mộttrongbavùngtậptrungnhiềulễhội
củađồngbằngsôngHồngnhưlễhộiCổ
Loa,lễhộiđềnPhùĐổng,lếhộiĐềnHai
Bà Trưng, lễ hội Đống Đa, lễ hội chùa
Hương; các tour đêm “Giải mã Hoàng
thành Thăng Long”, “Đêm hoàng cung”
hoặc“Đêmthiêngliêng”tạiNhàtùHỏa
Lò;,…;cáctrảinghiệmẩmthựcđộcđáo
nhưphởHàNội,ChảcáLãVọng,búnchả
HàNội…
BiểudiễnnghệthuậtởHàNộibao
gồmcáchoạtđộnggắnvớicácđịađiểm:
+NhàhátLớnHàNội
+TrungtâmnghệthuậtÂuCơ
+NhàhátTuổitrẻ
+TrungtâmHộinghịQuốcgia
+SânvậnđộngquốcgiaMĩĐình
+ Trung tâm Hội chợ Triển lãm
Quốcgia
+Múa rốinước(ThanglongWater
Puppet,PhanThanhLiêm,TheKiteWater
PuppetTheater)
+ Lang Toi - My Village by Lune
Production
+TinhhoaBắcBộ
+GomShow
+ChươngtrìnhgiảitríLonah
+Catrù(HàNội,GiáophườngKim
Đức)
+Kịch“Tứphủ”
+RạpxiếcTrungương
+GoldenBellShow
+Note-TheScentLabHanoi
+Lờicủatre-PhùSaLab
+ĐànĐó
+ Rạp hát (ATH Theatre, PART
PerformingArtsandRe)
+NhàhátHồGươm
….
Vớihệthống:NhàhátChèo(rạpĐại
Nam), Nhà hát Kịch Hà Nội (rạp Công
Nhân),NhàhátCamúanhạcThăngLong
(trụsở31LươngVănCan),NhàhátCải
lương Hà Nội (rạp Chuông Vàng), Nhà
hátnghệthuậtXiếcvàTạpkỹ,cácđơnvị
đangđóngquântạiHàNộiđềucórạpđể
tậpluyệnvàbiểudiễn.Trong5năm,6nhà
hátnghệthuậtcủathànhphốđãtổchức
12.000buổibiểudiễnnghệthuật,đemlại

382
doanhthuhơn234tỷđồng,trongsốđócó
1.800buổibiểudiễnphụcvụnghệthuật
chínhtrị.
ThànhphốHàNộithờigiangầnđây
còntrìnhdiễncácloạihìnhnghệthuậtdiễn
xướngdângian,đượcxuấtpháttừđờisống
vănhóa,laođộngcủangườidânViệtNam.
Nghệ thuật diễn xướng dân gian thường
đượctổchứcởcácđiểmdulịch,sânkhấu
nhỏtrongcáckhuditích.Cácloạihìnhnhư
hátxẩm,catrù,chầuvăn,hátxoanchèo,
cảilương,quanhọ,tuồng,háttrốngquân,
múarối,bàichòi…vànhiềunhàhátđãtạo
đượcdấuấnriêngchomình(NhàhátChèo
HàNội,NhàhátTuồngViệtNam,Nhàhát
MúarốiThăngLong…).
Đặc biệt, vào các dịp tết Nguyên
Đán,tếtTrungThu,BanQuảnlýhồHoàn
Kiếm và Phố cổ Hà Nộiđã tổ chứccác
hoạt động diễn xướng dân gian như hát
cửađình,múasưtử,hátxoanvàcáclàn
điệudângianđặcsắccủacácvùngmiền…
Cácchươngtrìnhnghệthuậtbiểudiễnâm
nhạc truyền thống giới thiệu những tinh
hoa cổnhạc Việt Namtrong khônggian
phốcổđượcBanQuảnlýHồHoànKiếm,
PhốcổHàNộitổchứcthànhcông,thuhút
lượnglớnkhángiả.
Năm 2025, nhân sự kiện A80, kỉ
niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và
thànhlậpnướcViệtNamDânchủCộng
hòa,hàngloạtcácdịchvụvănhóa,nghệ
thuật được cung cấp tới cho người dân
trongnướcvàkháchdulịchquốctế,ngành
dulịchHàNộiđãthuhúthơn2triệulượt
kháchvàđạtdoanhthu4.500tỷđồng.
4.1.2.Ứngdụngcôngnghệsốvào
dịchvụvănhóa,nghệthuậtcủaHàNội
thờigianqua
+ChuyểnđổisốrấtđơngiảnlàHà
Nộiđãtiếnhànhbánvéđiệntửcủacác
dịch vụ văn hóa, nghệ thuật. Mục tiêu
đến năm 2030, từ80 - 90% điểm đếnở
HàNộisẽápdụngbánvéđiệntửvàđặt
vé/lịchtrựctuyến.Việcnàymanglại“lợi
íchkép”vừahỗtrợchuyểnđổixanh,vừa
nângcaotrảinghiệmchokháchhàngcũng
nhưkiểmsoátđượccáchoạtđộng.
Nhiềunămquađãcómộtsốđiểm
cung cấpdịch vụvănhóa-nghệ thuật đã
triển khai vé điện tử, tích hợp mã QR,
cổngkiểmsoátthôngminhvàthanhtoán
trực tuyến như: khu di tích Văn Miếu
Quốc Tử Giám, hoặc khu HoàngThành
Thăng Long, di tích Nhà tù Hỏa Lò, và
làng cổ Đường Lâm…Những ứng dụng
nàygiúpminhbạchhóaquytrình,giảm
ùntắc,đồngthờigiatăngtrảinghiệmvăn
minh,thuậntiệnchodukháchđồngthời
cácditíchcóthêmđiềukiệnđểpháttriển
các sản phẩm du lịch sáng tạo như tour
đêm,thuyếtminhtựđộng,sáchđiệntử…
+Thứhailàcácứngdụngcôngnghệ
số trong tuyên truyền, quảng bá các di
tích,cácchươngtrìnhvănhóanghệthuật.
Mộtsốcácditích,cácbuổibiểudiễnnghệ
thuật, khách trước khi tới tham quan và
thưởngthứccóthểquétmãQRsẽcóđược
nhữngthôngtin,hìnhảnhvềditích,từđó
làmchoviệckhámphá,tìmhiểu,thưởng
thứcsẽtrởnêndễdàng,hiệuquảvàthú
vịhơn.Mộtsố tiện íchvề bảnđồ thành
phốcó ghi chi tiết các địa điểm du lịch
vănhóa,dễdàngtìmđườnghaytrạmbus,
ngânhàng,đồncôngan,đạisứquán,thậm
chílàtìmtravelguide…đượcứngdụng
côngnghệsố,chonên100%kháchdulịch
quốctế,68,6%kháchdulịchnộiđịabiết
đến điểm đếndu lịch HàNội thông qua
thôngtintừinternet.
+Thứbađólàcácứngdụngcông
nghệsốvàosốhóacáckhônggiantrưng
bày và các hiện vật trưng bày với định
dạng 360, công nghệ 3D mapping và

