453
THE 4TH INTERNATIONAL CONFERENCE PROCEEDINGS COMMERCE AND DISTRIBUTION
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG THU HÚT
KHÁCH DU LỊCH TẠI BÌNH ĐỊNH
Phạm Thị Hường
Đỗ Thị Hoài Thương
Trường Đại học Quy Nhơn
Email: Phamthihuong@qnu.edu.vn
Tóm tắt: Nội dung chính của bài viết là nghiên cứu thực trạng ứng dụng
công nghệ thông tin trong thu hút khách du lịch tại Bình Định. Bài viết chỉ ra tiềm
năng phát triển du lịch của Bình Định; sự nỗ lực, thành tựu và những khó khăn,
thách thức trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch và khách
sạn của Tỉnh. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt
động ứng dụng công nghệ thông tin trong thu hút khách du lịch tại Bình Định.
Nghiên cứu sử dụng các phương pháp điều tra, phân tích, so sánh, tổng hợp để
đạt được mục tiêu nghiên cứu.
Từ khóa: Công nghệ thông tin, khách du lịch
APPLICATION OF INFORMATION TECHNOLOGY TO ATTRACT
TOURISTS IN BINH DINH
Abstract: The main content of the article is to study the current status of
information technology application in tourist attraction in Binh Dinh. The article
points out the tourism development potential of Binh Dinh; efforts, achievements
and difficulties and challenges in the application of information technology in
the tourism and hotel industry of the province. From there, some solutions are
proposed to improve the quality of information technology application activities
in attracting tourists in Binh Dinh.
Key words: Information technology, tourists
1. Giới thiệu
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0, phát triển du lịch thông minh
được coi là xu thế tất yếu trên toàn thế giới. Công nghệ cũng trở thành yếu tố hàng
đầu để thúc đẩy nhanh sự thích nghi với ‘bình thường mới’ và tốc độ thay đổi nhu
cầu của thị trường sau đại dịch Covid-19. Với sự phát triển nhanh chóng của công
nghệ thì ứng dụng các sáng kiến số và giải pháp công nghệ sẽ giúp ngành du lịch
xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh có giá trị kinh tế, xã hội cao theo hướng
454
KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC TẾ “THƯƠNG MẠI VÀ PHÂN PHỐI” LẦN THỨ 4 NĂM 2023
phát triển bền vững. Công nghệ đang làm thay đổi hành vi của khách du lịch và lựa chọn
điểm đến. Theo Sigalat-Signes và cộng sự (2019), công nghệ thông minh có thể hoạt động
như một người thúc đẩy, người sáng tạo, người thu hút, chất tăng cường, người bảo vệ hoặc
thậm chí là kẻ hủy diệt trải nghiệm. Nhiều điểm đến của Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore,
Thái Lan đã đầu tư mạnh cho du lịch thông minh như xây dựng các ứng dụng du lịch, áp
dụng ví điện tử, dùng mã QR để thanh toán dịch vụ, làm thủ tục sân bay, nhận phòng, trải
nghiệm du lịch dựa trên công nghệ thực tế ảo...Không nằm ngoài xu thế này, Bình Định cũng
đang tiếp cận nhanh chóng với du lịch thông minh để tạo nên những sản phẩm du lịch mới
hấp dẫn, kích thích sự tăng trưởng và phát triển bền vững. Đây được coi là yếu tố cạnh tranh
căn bản trong việc quảng bá và thu hút khách du lịch. Ứng dụng công nghệ thông minh sẽ
mang đến sự thuận tiện cho du khách, gia tăng chất lượng của trải nghiệm tại điểm đến, góp
phần nâng tầm du lịch Bình Định xứng đáng với tiềm năng vốn có.
Mục tiêu của nghiên cứu là khái quát hoạt động du lịch tại Bình Định và thực trạng
ứng dụng công nghệ thông tin trong du lịch tại Bình Định. Từ đó đề xuất một số định hướng
giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phát triển du lịch Bình Định.
Nghiên cứu sử dụng các phương pháp điều tra, phân tích, so sánh, tổng hợp để đạt được mục
tiêu nghiên cứu.
2. Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý thuyết
2.1. Tổng quan nghiên cứu
Vấn đề nghiên cứu về ứng dụng công nghệ thông minh, công nghệ số trong du lịch đã
được nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước quan tâm.
Jadhav và Mundhe (2011) đã chỉ ra sự cần thiết của công nghệ thông tin trong du lịch,
việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực của du lịch và lữ hành. Lynda (2013)
khng định vai trò của công nghệ thông tin trong ngành khách sạn, xu hướng phát triển của
công nghệ thông tin trong tương lai. Othieno Charles (2016) đã chỉ ra mối quan hệ giữa công
nghệ thông tin và du lịch tại Kampala; các loại công nghệ thông tin được sử dụng để quảng
bá du lịch và những thách thức phải đối mặt trong quá trình phát triển du lịch ở Thành phố
Kampala.
Tại Việt Nam, Phạm Thị Thùy Linh (2020) đã khắc họa thực trạng ứng dụng công nghệ
thông tin trong phát triển du lịch ở Việt Nam, chỉ ra nhiều vấn đề tồn tại trong việc ứng dụng
công nghệ thông tin trong du lịch ở Việt Nam. Dương Thị Hồng Nhung (2022) chỉ ra thực
trạng ứng dụng công nghệ số trong phát triển du lịch Hà Nội, những đề xuất giải pháp đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ số trong phát triển du lịch Hà Nội.
2.2. Cơ sở lý thuyết về công nghệ thông tin và du lịch
Theo Daintith John (2009), công nghệ thông tin (IT - Information Technology) là một
thuật ngữ bao gồm phần mềm, mạng lưới internet, hệ thống máy tính sử dụng cho việc phân
phối và xử lý dữ liệu, trao đổi, lưu trữ và sử dụng thông tin. Một cách dễ hiểu hơn, công nghệ
thông tin là việc sử dụng công nghệ hiện đại vào việc tạo ra, xử lý, truyền dẫn thông tin, lưu
trữ, khai thác thông tin. Công nghệ thông tin là quá trình thu nhận, xử lý, lưu trữ và phổ biến
các giọng nói, hình ảnh, văn bản và thông tin số bằng một vi điện tử dựa trên sự kết hợp của
máy tính và viễn thông.
Hiện nay, ngành Công nghệ thông tin thường phân chia thành 5 chuyên ngành phổ
biến: Khoa học máy tính, kỹ thuật máy tính, hệ thống thông tin, mạng máy tính truyền thông,
kỹ thuật phần mềm.
455
THE 4TH INTERNATIONAL CONFERENCE PROCEEDINGS COMMERCE AND DISTRIBUTION
Tổ chức Du lịch Thế giới định nghĩa khách du lịch với tư cách là những người “đi du
lịch đến và ở lại những nơi bên ngoài môi trường thông thường không quá một năm liên tiếp
cho mục đích giải trí, kinh doanh và các mục đích khác”.
Việc ứng dụng công nghệ vào ngành du lịch là yêu cầu tất yếu trong quá trình hội nhập,
phát triển, không chỉ gia tăng các tiện ích cho du khách và nhà quản lý mà còn nâng cao năng
lực cạnh tranh với các nước.
Vai trò của công nghệ thông tin trong quản lý du lịch cũng có thể được giải thích từ
quan điểm của hệ sinh thái kỹ thuật số. Ivar-Bidal và cộng sự (2019) cũng xác định hệ sinh
thái kinh doanh thông minh bao gồm nhà cung cấp tham gia chuỗi giá trị du lịch không chỉ
cung cấp vật chất, mà còn cả dịch vụ trực tuyến của các nhà cung cấp. Hệ sinh thái kinh
doanh du lịch tự nhiên bao gồm các nhà khai thác du lịch, các nhà khai thác vận tải hàng
không hoặc xe buýt địa phương, khách sạn hoặc các nhà điều hành nhà nghỉ bản xứ địa
phương, điểm tham quan, các nhà điều hành hoạt động và du ngoạn phong cảnh lịch sử, bộ
phận mua sắm hoặc các nhà điều hành trung tâm mua sắm, nhà điều hành giải trí,... Ngoài
ra, có rất nhiều nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến, như nhà cung cấp dịch vụ du lịch trực tuyến
(TripAdvisor, GoogleMap), nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến vận tải (Ctrip, Skyscanner,
Uber, DiDi, Grab), nhà cung cấp dịch vụ lưu trú trực tuyến (Airbnb, Trivago), thanh toán trực
tuyến (Alipay, Linepay, Applepay) và nền tảng truyền thông xã hội (Facebook, Instagram,
WeChet, Weibo,...).
Công nghệ thông tin và truyền thông tạo điều kiện cho sự tích hợp và cho phép tùy biến
các sản phẩm du lịch cho phù hợp với nhu cầu của các cá nhân. Các giá trị tiềm năng mà công
nghệ thông tin - truyền thông mang lại cho sự phát triển du lịch cần được khai thác để nâng
cao hiệu quả hoạt động của công ty và vị thế cạnh tranh (Othieno Charles, 2016). Sự xem xét
của công nghệ thông tin - truyền thông trong xúc tiến và phát triển du lịch và tác động của
nó đối với việc quản lý chiến lược tour du lịch và du lịch chỉ mới nổi lên như một lĩnh vực
nghiên cứu nghiêm túc (Anand, 2013). Lĩnh vực du lịch là một trong những lĩnh vực hàng
đầu trong tiếp thị và bán hàng trực tuyến và do đó, được coi là sử dụng công nghệ thông tin
cho các mục đích rất cụ thể (Lynda, 2013).
2.3. Phương pháp nghiên cứu
Để làm rõ sự ứng dụng công nghệ thông tin trong thu hút du khách tại Bình Định, nhóm
tác giả đã kết hợp phương pháp phân tích, so sánh các tài liệu thứ cấp. Ngoài ra, để làm rõ
hơn sự ứng dụng công nghệ của các doanh nghiệp kinh doanh du lịch và khách sạn, tác giả
thực hiện phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi. Nghiên cứu được thực hiện với 38 công ty
(13 công ty du lịch lữ hành và 25 khách sạn, resort) trong khoảng thời gian từ 28/01/2023
đến 12/02/2023. Phương thức khảo sát thông qua hình thức trực tiếp và gián tiếp (điện thoại,
email).
3. Bối cảnh và kết quả nghiên cứu
3.1. Bối cảnh nghiên cứu
Theo Tổng cục Du lịch, tính đến cuối năm 2019 (trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra),
khách du lịch đến tỉnh Bình Định đạt gần 5 triệu lượt khách (tăng bình quân 16,7%/năm),
doanh thu du lịch đạt 6.000 tỷ đồng (tăng bình quân 55,1%/năm); đóng góp của hoạt động
du lịch vào tổng sản phẩm địa phương của tỉnh là 18%.
456
KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC TẾ “THƯƠNG MẠI VÀ PHÂN PHỐI” LẦN THỨ 4 NĂM 2023
Theo Sở Du lịch Bình Định, trong năm 2022, sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát,
ngành Du lịch Bình Định đã phục hồi, phát triển mạnh mẽ và được xếp vào nhóm tăng
trưởng mạnh của ngành du lịch Việt Nam, trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách
trong và ngoài nước. Trong năm này, ngành Du lịch Bình Định ước đón được 4.120.000 lượt
khách, tăng 185,2% so với năm 2021 (trong đó: khách quốc tế ước đạt 78.989 tăng 1,1%,
khách nội địa ước đạt 4.041.011 lượt khách tăng 195,7% so với năm 2021). Tổng doanh thu
trong năm 2022, ước đạt được 13.119 tỷ đồng, tăng 658,3% so với năm 2021 (doanh thu
lưu trú 3.267,94 tỷ đồng, chiếm 24,91% tổng doanh thu; doanh thu ăn uống đạt 3.782,21 tỷ
đồng, chiếm 28,83% tổng doanh thu; doanh thu tham quan, vui chơi giải trí đạt 1.456,21 tỷ
đồng, chiếm 11,10%; doanh thu lữ hành, vận chuyển đạt 2.129,21 tỷ đồng, chiếm 16,23%
tổng doanh thu và doanh thu dịch vụ khác đạt 2.483,43 tỷ đồng, chiếm 18,93% tổng doanh
thu). Trong năm 2023, ngành du lịch Bình Định xác định từng bước hiện thực hóa, đưa du
lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn cho tỉnh Bình Định với các sản phẩm độc đáo; Phấn
đấu lượng khách du lịch đạt 5.000.000 lượt, đạt tốc độ tăng trưởng 21,4% so với năm 2022
(trong đó khách quốc tế là 80.000 lượt, tăng 1,3%, khách nội địa là 4.920.000, tăng 21,8%);
Doanh thu du lịch thuần túy đạt 16.000 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2022.
Có nhiều nguyên nhân để lượng khách du lịch đến Bình Định tăng, song có một nguyên
nhân không thể phủ nhận được, đó là những đóng góp của công nghệ thông tin. Theo Sở Du
lịch Bình Định (2023), trên địa bàn tỉnh Bình Định có 401 cơ sở lưu trú với tổng số phòng
đạt 12.459 phòng trong đó các cơ sở lưu trú du lịch được xếp hạng đạt chuẩn bao gồm: 01
khách sạn 05 sao và 10 khách sạn 04 sao (2.636 phòng), 14 khách sạn 03 sao (793 phòng),
36 khách sạn 02 sao (1.017 phòng), 36 khách sạn 01 sao (661 phòng) và 304 cơ sở lưu trú
đạt chuẩn du lịch (7.352 phòng). Tốc độ tăng trưởng số lượng cơ sở lưu trú năm 2022/2021
là 3,9%, tốc độ tăng trưởng số lượng phòng đạt 5,7% so với năm 2021. Đến nay, trên địa bàn
tỉnh có 16 doanh nghiệp kinh doanh lữ hành quốc tế được và 45 doanh nghiệp kinh doanh
dịch vụ lữ hành nội địa hoạt động. Hiện nay, 100% doanh nghiệp trong ngành du lịch Bình
Định sử dụng máy tính và đường truyền internet, ứng dụng những phần mềm chuyên dụng,
như: quản trị văn phòng, tài chính, mua bán tour, thông tin điểm đến..., mang lại nhiều lợi
ích thiết thực cho doanh nghiệp du lịch, nhất là sự liên thông mang tính toàn cầu trên internet
hiện nay đã giải quyết nhiều khó khăn tồn tại đối với doanh nghiệp trong hoạt động kinh
doanh và tìm kiếm thị trường. Sự gắn kết bằng công nghệ thông tin tạo điều kiện cho tất cả
các doanh nghiệp phát triển, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa đủ lực để vươn lên
tiếp cận với thị trường và các hoạt động quảng bá quy mô và tốn kém...
3.2. Kết quả nghiên cứu
3.2.1. Đầu tư công nghệ thông tin trong ngành du lịch và khách sạn của Tỉnh Bình
Định
Bình Định là một trong số ít những địa phương đã tận dụng thời gian ảnh hưởng
dịch Covid-19 trong 2 năm qua để rà soát, thiết kế lại kết cấu hạ tầng và các sản phẩm du
lịch. Trong đó, hoạt động chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông minh luôn được chú
trọng. Việc ứng dụng công nghệ số trong phát triển du lịch là một trong những giải pháp
trọng tâm của chương trình hành động số 06-CTr/TU ngày 14/5/2021 về phát triển du lịch
Bình Định trở thành ngành kinh tế mũi nhọn giai đoạn 2020 - 2025. Đây cũng là một trong
những nội dung quan trọng được đề cập trong khuôn khổ Hội thảo khoa học “Xây dựng
chiến lược tổng thể truyền thông phát triển thương hiệu du lịch Bình Định đến năm 2025,
định hướng đến năm 2030” diễn ra tại Quy Nhơn.
457
THE 4TH INTERNATIONAL CONFERENCE PROCEEDINGS COMMERCE AND DISTRIBUTION
Cuối năm 2021, ngành du lịch Bình Định đã đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử
du lịch Bình Định và app Du lịch Quy Nhơn - Bình Định, cung cấp đầy đủ các thông tin về
địa điểm lưu trú, ẩm thực, văn hóa, các điểm du lịch nổi bật tại địa phương. Điều này giúp du
khách sẽ dễ dàng tự tạo lịch trình tour cho mình ở Bình Định theo sở thích với đầy đủ thông
tin tra cứu về hành trình khám phá, trải nghiệm, địa điểm ăn uống, giải trí... được sắp xếp,
lưu lại một cách khoa học. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp du lịch, lữ hành, lưu trú cũng sẽ có
thêm nhiều cơ hội giới thiệu sản phẩm, dịch vụ đến du khách giúp tăng hiệu quả kinh doanh.
Trong thời gian tới, ứng dụng này sẽ tiếp tục được bổ sung và hoàn thiện giao diện, chức
năng với các ngôn ngữ được sử dụng phổ biến là Anh, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản.
Tương tự, website quảng bá du lịch Bình Định đã từng bước được nâng cấp, tích hợp
với ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) các điểm tham quan, tour du lịch ảo thông qua công
nghệ thực tế ảo và thực tế ảo tăng cường (AR) để giúp khách du lịch trải nghiệm chân thật
về điểm đến trước khi viếng thăm, xây dựng bản đồ du lịch số, hệ thống thuyết minh tự động
(Audio Guide) đa ngôn ngữ tại các điểm di tích - danh thắng tập trung đông khách du lịch
tham quan. Các tập đoàn lớn cũng đang đầu tư rất nhiều cho ngành du lịch Bình Định như
FLC, Anya. Các công nghệ thông minh được ứng dụng vào không gian sống - nghỉ dưỡng
- kinh doanh. Không chỉ tập trung phát triển hạ tầng công nghệ phục vụ du lịch, Bình Định
còn tăng cường thu hút đầu tư, bắt tay với các doanh nghiệp xây dựng hệ sinh thái kinh doanh
thông minh, mang đến những trải nghiệm mới mẻ cho du khách. Tiên phong trong số đó có
thể kể đến Tập đoàn Hưng Thịnh với dự án MerryLand Quy Nhơn.
3.2.2. Ứng dụng công nghệ thông tin của các doanh nghiệp kinh doanh du lịch và khách
sạn tại Bình Định
Để thích nghi với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và nhu cầu khách hàng, các doanh
nghiệp du lịch của Bình Định đã và đang có sự chuyển mình và phát triển. Nhiều doanh
nghiệp đang tự cải tiến mình để trở thành những doanh nghiệp thông minh, ứng dụng khá
thành công công nghệ số trong phát triển du lịch. Theo đó, các hoạt động kinh doanh hầu hết
được triển khai trực tuyến: marketing, quảng bá sản phẩm; nghiên cứu mở rộng thị trường;
tư vấn, chăm sóc khách hàng; thực hiện các giao dịch mua - bán, thanh toán,...
Kết quả khảo sát các doanh nghiệp kinh doanh du lịch và khách sạn tại Bình Định thể
hiện như sau:
Với câu hỏi “Doanh nghiệp có xây dựng Website không?” thì có 33 phiếu trả lời có,
chiếm 86,8%; 5 phiếu trả lời “không” chiếm 13,2%. Kết quả này cho thấy hầu hết các công
ty du lịch và khách sạn đã đều xây dựng một trang web chính thống để giới thiệu và giúp
khách hàng tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, cũng còn một số công ty, cơ sở chưa quan tâm
tới việc này.
Với các doanh nghiệp có Website, 100% Website của doanh nghiệp có tích hợp tính
năng tương tác trực tuyến (Zalo, Facebook...) với khách hàng. Điều này tạo thuận lợi rất
tốt cho việc tiếp cận, nhanh chóng trả lời các thắc mắc và chăm sóc khách hàng của doanh
nghiệp.
Về ngôn ngữ trên Website/ứng dụng của doanh nghiệp: Tất cả 100% các doanh nghiệp
đều sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt. Chưa có doanh nghiệp nào có kết hợp ngôn ngữ khác. Đây
là một bất lợi rất lớn trong việc tiếp cận và chăm sóc khách du lịch nước ngoài.
Với câu hỏi “Doanh nghiệp quảng cáo bằng các hình thức nào” thì cho thấy 100% các
doanh nghiệp có quảng cáo thông qua mạng xã hội (Facebook, Instagram, Zalo...); 85%