Văn hóa ứng xử của cư dân Châu Âu, châu Á và châu Mỹ

Văn hóa ng x c a c dân Châu Âu,châu Á và châu M

ử ủ

ư

ỹ

1. C dân Âu - M ư

ứ ỹ

ữ ư ỹ ệ t trong văn hóa ng x , song h ứ ử ọ Gi a c dân châu Âu và châu M có nh ng s khác bi ự cũng có nh ng đi u chung trong lĩnh v c này. ữ ự ữ ề

ặ ỡ ọ ườ ồ ở tin, bình đ ng, ít coi tr ng c ộ thái đ t • Khi g p g , h th b t tay, ôm hôn ho c g t đ u. H luôn t ặ ng chào h i nhau m t cách h h i và nhanh chóng. Phong cách chung là ng v xã h i. ộ ỏ ọ ậ ầ ộ ự ươ ắ ẳ ỏ ọ ị

t tình c a mình, đ ng th i cũng đánh giá ọ ệ ủ ệ ỏ i khác qua công vi c c a h . C ng v xã h i, trong quan ni m c a h là do m i ng rõ b n lĩnh và lòng nhi ộ ủ ươ ệ ờ ọ ỗ ồ ườ ự i t ủ c thành công. H cũng có ả ọ ằ ưỡ ự ọ ượ Trong công vi c, h luôn t ng ườ đ t l y. H r t ng ặ ấ s kính tr ng v i truy n th ng gia đình, dòng h . ọ ự ệ ị ng m ai b ng năng l c và lòng kiên trì giành đ ề ọ ấ ọ ộ ố ớ

ọ ọ ề ứ ườ ủ ỗ ậ ệ ọ ả ề ộ s ân c n quá m c v cu c s ng riêng t ị ở ữ ượ ư c a ỏ ỏ ự ứ ư ề ố ọ ộ ể ệ ầ ộ ậ ộ không đ ạ ệ ng nuôi d y con cái t ạ ừ ọ ể ả ướ ng ầ l p. Nói chung h thích có n i ng riêng bi c hoàn toàn t ủ i. H luôn tin vào qui đ nh c a • H luôn có ý th c và coi tr ng quy n công dân c a m i ng lu t pháp đ th c hi n công lý trong xã h i và luôn coi tr ng, b o đ m cho quy n s h u cá ể ự ả nhân. Vì th , nh ng câu h i t ế ữ chu ng nh v i ng òi châu Á. Tính đ c l p này còn th hi n trong c sinh ho t gia đình (k c ư ớ khi đi du l chị và kh năng s ng t ả ả nh theo tinh th n luôn có nguy n v ng, xu h t đ đ do. ệ ể ượ ư ). H th ọ ườ ự ậ ố ỏ ơ ự ủ ọ

ư ệ ề ả ọ i châu Á. Khi r nh r i, h có th vui thú v i b n bè ọ ớ ạ ể i xung quanh. H ít coi tr ng quan h láng gi ng nh ng ườ t thăm h i nh ng ng ho c trong câu l c b ch không nh t thi ế ộ ọ ặ ứ ữ ạ ấ ỏ ỗ ườ

ỹ ấ ọ ố ọ ạ ọ ệ ố ế ớ ứ ậ ế ọ ấ ọ ườ ộ ọ ờ và th i gian ph i đ ả duy tuy n tính, nên mu n m i vi c ph i ỉ ễ ng. V i quan ni m, cu c s ng ch di n ộ ệ ng s p đ t công vi c theo th i gian ệ ờ ắ ợ ử ụ ặ ộ ả ờ c gi ờ t. Đ i v i h , th i gian là ti n b c và cái gì đã trôi qua là ề ố ớ ọ ế ạ ố i Âu – M r t coi tr ng tri th c khoa h c và t • Ng ư ườ đ c s p x p theo k ho ch và v n đ ng theo m t h ắ ộ ướ ế ượ ra có m t l n, nên h r t quý và coi tr ng th i gian. H th ộ ầ chính xác, ho t đ ng ph i đúng gi c s d ng m t cách h p lý, các công ả ượ ạ ộ vi c đ i quy t càng nhanh càng t ờ ả ệ thu c v quá kh , ít l u luy n. ế ộ ượ ề ứ ư

Tuy v y, nh ng ng vùng Nam M và Đ a Trung H i th ữ ậ i ườ ở ả ỹ ị ườ ng ít kh t khe v th i gian h n. ơ ề ờ ắ

2. C dân châu Á ư

châu Á khi g p g , chào h i th ng dè d t và có xu h ở ướ ặ ỡ ọ ị ữ ộ ng tôn tr ng đ a v xã h i ị ơ i có đ a v xã h i cao h n. ộ ị ị • C dân ặ ỏ ườ ư i l n tu i ho ng nh ng ng c a cá nhân. H luôn luôn tôn kính ng ườ ặ ườ ớ ủ Thái đ bi u c m và c ch , đi u b trong giao ti p c a h cũng c th . ụ ể ủ ộ ổ ế ộ ể ọ ả ử ệ ọ ỉ

i châu Á th ng bày t ệ ự ỏ ẵ lòng bi ủ ầ ủ ề ớ ọ ị ớ ố ị ặ ượ ữ ắ ậ • Trong công vi c, ng ườ ườ trên, s n sàng thích ng v i công vi c do yêu c u c a c p trên hay ng ệ ứ tr ng truy n th ng gia đình, đ a v xã h i và h c v n. Ph n l n trong s h th ộ ề ọ v i nh ng gì s n đ ộ ớ v vi c th c hi n vai trò c a mình trong cu c s ng m t cách hài hòa v i môi tr ự ề ệ ườ ấ ố ọ ườ c s p đ t trong cu c s ng. H b ng lòng v i s ph n và th ọ ằ ườ ộ t n, s khiêm và trung thành v i c p ớ ấ ế ơ i ch đ ra. H coi ọ ấ b ng lòng ng t ự ằ ầ ớ ứ ng có ý th c ườ ng xã h i. ộ ố ẵ ệ ố ộ ủ ớ ố

ườ ố bên ngoài vào cu c s ng ậ ộ i châu Á th ọ ủ ư ự ọ ứ ủ ậ ọ ị ng ít tin vào pháp lu t, mà coi đó nh s áp đ t t ặ ừ ộ ậ ồ ụ ộ ề ng lu t pháp còn h n ch và th t và tin t ộ ự ủ ế ưở ườ ế ậ ạ • Ng ườ ọ i ích c a h . Vì v y m c đ tôn tr ng lu t pháp c a h ph thu c vào đ a v xã h i, h c và l ị ộ ợ nông v n, truy n th ng và danh d c a gia đình. Tuy nhiên, trong c ng đ ng dân c s ng ở ư ố ố ấ thôn châu Á, m c đ hi u bi ứ ng ng ng có xu h ướ ứ x theo t p quán truy n th ng. ố ử ộ ể ề ậ

ậ ệ ọ ộ ẫ ồ ọ ọ ụ ộ ườ ố ố ữ ế ề ọ ộ c coi tr ng và đôi khi có ba, b n th h chung s ng trong m t ngôi nhà. Ng ế ệ ng coi tr ng vi c đón ti p khách và trân tr ng tình thân h u v i láng gi ng. Con cái c a h ệ c giáo d c v tính c ng đ ng t ọ ớ s m, đ có th thích h p v i các m i quan h ng x trong i châu Á ủ ử ượ ườ ượ ừ ớ ệ ứ ể ể ộ ồ ợ ớ ố ấ Cũng vì v y, trong quan h , h coi tr ng c ng đ ng và thích ph thu c l n nhau. Gia đình r t đ th đ công vi c, đ i s ng. ọ ụ ề ờ ố ệ

i châu Á ch u nh h ặ ườ ọ ờ ị i và t • M c dù cũng coi tr ng th i gian theo l ch trình, song ng ưở đ m, h quan ni m th i gian là vòng luân h i và có s g n k t quá kh v i hi n t ệ ạ ị ả ứ ớ ự ắ ng tôn giáo khá ng lai. ươ ệ ế ậ ờ ồ ọ

ớ ộ ứ i t ớ ự ờ ị ệ ng có ẽ ệ ả ữ ạ ộ ẫ ộ ả ệ ả ọ nhiên. Cũng vì v y, nh p th i gian th ớ ườ ậ h i. Trong vi c s p x p th i gian, đôi khi có s xen k ự ờ ễ ộ ứ i châu Á nhi u khi s d ng th i gian theo c m h ng ờ ự ẫ ề . H thích s ng u h ng và tin vào s may du l chị ứ ắ ế ử ụ ự ọ H có thái đ ng x hài hòa v i nhau và v i gi ử ọ s co giãn theo th i v nông nghi p và l ờ ụ ự hay l n l n gi a ch i và làm vi c. Ng ườ ơ trong c ho t đ ng khoa h c, s n xu t và đi ấ r i, s ph n và s ng u nhiên. ẫ ủ ự ậ ố

ng d n viên c n chú ý t ữ ề ướ ẫ ầ ớ ậ ộ i t p quán văn hóa c a m i dân t c, ủ ộ Đó là nh ng v n đ chung, h ấ m i qu c gia. ố ỗ

3. M t s t p quán, nghi l ộ ố ậ ễ ủ ộ c a các dân t c

a. Châu Âu

• Ng i Anh, ng i Scotland và ng i Ailen ườ ườ ườ

ề ấ ề ộ ậ ữ ề ấ ả ị ộ ọ ậ ạ ặ ế i th ế ườ ế ẻ ọ ươ ữ ữ ế ấ ề i này đ u - Tránh nói v v n đ đ c l p dân t c vì đây là v n đ chính tr nh y c m. Nh ng ng ườ có chung ngôn ng : ti ng Anh. H th n tr ng trong giao ti p, ăn m c và chú ý đ n đ a v xã h i, ộ ị ị ọ ữ ế ng thích đeo và có thói quen luôn b t tay khi làm quen. Nam gi danh ti ng, luôn đúng gi ớ ờ ắ cavát k s c. Nh ng ch đ a thích: l ch s , văn ch ề n t c. Nh ng v n đ ủ ề ư ườ ượ ử ị c n tránh là: tôn giáo, ti n nong. Khi thân m t h g i tên, khi ăn có m i nhau… ậ ọ ọ ề ầ ng, ki n trúc, v ờ

• Ng i Pháp ườ

ọ ễ ế ặ ấ ộ ị ọ ậ ọ ắ ọ ử ụ ề ữ ộ ấ ắ ọ ế ị ệ ữ ệ ố ử ự ng món ăn và ch t l ườ ụ ề ậ ủ ng ph c v , b a chính th ụ ữ ệ ủ ề ư ể ậ ọ - H luôn chú ý đ n tính trang tr ng và l nghi trong các cu c g p g giao d ch và r t ít khi dùng ỡ tên thân m t. H có thói quen b t tay nhanh và nh . H s d ng các b a ăn t ề i đ đàm đ o v ố ể ẹ ạ i Pháp r t c khi quy t đ nh m t v n đ . Ng nh ng v n đ quan tr ng và cân nh c khá k tr ấ ỹ ướ ấ ề ữ ườ c. H có yêu hào v l ch s , ngôn ng , h th ng giáo d c, thành t u ngh thu t c a đ t n t ụ ấ ướ ọ ề ị ự c u khá cao v ch t l ư ng là b a ăn tr a. ữ ấ ượ ầ Ch đ a thích c a h là: món ăn, th thao, văn hóa ngh thu t. H tránh các ch đ v ti n ủ ề ề ề b c, giá c , đ i t ấ ượ ủ ọ , chính tr … ả ờ ư ạ ị

• Ng i Nga ườ

ở ư ắ ề ạ ọ ấ ặ ườ ậ ươ i nói đ ng b t tay và x ng danh, tr ừ ng, tình ượ c ọ ọ ư ệ ạ ư ộ ố - H r t ni m n và trân tr ng khi giao ti p. Khi chào nhau, h th ọ ế ọ ườ i Nga a thích các ch đ : ngh thu t, văn ch má. Ng khi g p b n bè h ôm hôn ủ ề ở b n, hòa bình. H a thích các món quà là m t cu n sách, album nh c, bút… Ít ng ườ ạ ti ng Anh (tr các nhà khoa h c). ọ ế ừ

• Ng ườ ứ i Đ c

ọ ặ ỉ ọ ậ ọ ắ và khá sòng ph ng. Khi giao ti p, h không đút tay vào túi và không x tay ọ ẳ ờ ỏ ế i đi n tho i. H th ạ ọ ườ ỏ ệ ủ ệ ầ ậ ủ ề ư ề ể ạ ữ ế - H có thói quen b t tay ch t khi làm quen, chào h i và ch g i tên thân m t khi đã quen. H có tác phong đúng gi vào v t áo khi ăn, và x ng danh đ y đ khi tr l ng bàn lu n công vi c vào ả ờ ư sau b a ăn. Ch đ a thích là: ôtô, bóng đá, món ăn và tránh các ch đ v chi n tranh, v th ủ ề ề thao M .ỹ

• Ng ườ ể i Th y Đi n ụ

gi c và th n tr ng trong ấ ế ề ờ ấ ậ ọ ẩ ọ ụ ỗ ọ ắ ệ ườ ộ ộ hào v l ch s , văn hóa, xã h i c a mình và di s n c a b t c ộ ủ ử ủ ả ắ i Th y Đi n luôn t ự ể ụ ủ ủ ề ề ị ứ ể ố ọ ủ - H b t tay khi giao ti p và r t nghiêm túc. H a chu n xác v gi ọ ư công vi c, và không thích n m tay hay v sau l ng. H có thói quen chúc t ng nhau trong b a ữ ư ăn. Ng Viking. Ch đ yêu thích c a h : m c s ng, c nh quan thiên nhiên, th thao. H tránh các ch ả đ : tu i tác, ngh nghi p, ăn u ng, gia đình. ệ ọ ố ề ề ổ

• Ng ườ i Th y S ụ ỹ

ủ ọ ữ ự ườ ử ụ ọ ế ế ự ộ ề ứ ề ứ ậ , ứ t ti ng Anh. H r t đúng gi và kín đáo. H luôn t ờ c. H th ấ ướ ử ả ể ỏ ỹ du l chị ọ ườ ả i bi ị ả ủ ề ư ụ ả - H là dân t c có s giao thoa c a văn hóa Pháp, Đ c và Italia, s d ng thông th o c ba ngôn ạ ả hào v n n đ c l p, ng này. Nhi u ng ộ ậ ề ề ọ ấ ng chúc nhau v s c kh e và có trung l p, m c s ng, l ch s , c nh quan c a đ t n ủ ố thói quen t ng hoa, qu . Ch đ a thích là th thao, di s n và c nh quan Th y S , chính tr , đ ng th i tránh các ch đ v : tu i tác, ngh nghi p, ăn u ng, gia đình. ổ ặ ị ồ ủ ề ề ề ệ ờ ố

• Ng i Ao ườ ́

, trang tr ng trong vi c x ng hô, ít khi ọ ắ ế ệ ấ ờ ọ c m i t ượ ậ ư i nhà, và r t không ấ ờ ớ ệ ạ ặ ử ụ ể ế - H có thói quen b t tay ch t khi giao ti p và r t đúng gi ặ dùng tên thân m t. H có thói quen t ng hoa hay sô cô la khi đ thích b nh m là ng ầ thu t, l ch s , các lo i r ử ọ i Đ c dù s d ng ti ng Đ c. Ch đ a thích là nh c, th thao, ngh ườ ứ ủ ề ư ạ ạ ượ u. H tránh các ch đ : ti n b c, tôn giáo, chính tr . ị ứ ủ ề ề ị ậ ị ọ

• Ng i Bườ ỉ

ọ ắ ệ ạ ỏ . Ng ọ ễ ầ ề ế ả ờ ườ ề ấ ơ ằ ắ - H có thói quen b t tay khi chào h i và ti n bi ôm hôn, h hôn đ u lên c hai bên má ba l n. H r t đúng gi ti ng Hà Lan, n u ăn khá sành đi u, hay bông đùa v ng ỏ ế vào túi hay n m tay nhau là thi u l ch s . Ch đ a thích: bóng đá, l ch s , d o ch i b ng xe ị ủ ề ư đ p. H tránh né nh ng v n đ chính tr , và không thích b nh m là ng t, không dùng tên thân m t tr khi là b n bè. Khi ậ ừ i B s d ng ti ng Pháp và ườ ỉ ử ụ ọ ấ i Hà Lan. Đ i v i h , khi đi mà x tay ố ớ ọ ử ạ i Pháp. ệ ế ị ề ự ị ườ ữ ạ ấ ầ ọ ị

• Ng i Bungari ườ

ế ề ế ầ ẹ ọ ắ ủ ề ẹ ặ ờ c x t th t. Ch đ a thích là gia đình, cu c s ng riêng t t nói ti ng Nga và ti ng Đ c. H có thói ế ế . Đi u đáng chú ý nh t trong phong cách c a h là: l c đ u là ầ ấ ữ ố i c m i. B a t ề , ngh ư ứ ọ u khi đ ượ ượ ộ ọ ườ ị ố ố ọ ng mang t ng hoa, k o, r ủ ề ư ng b t tay khi giao ti p, và h u h t đ u bi - H th ế ắ ọ ườ c và r t đúng gi quen h n tr ờ ướ ấ đ ng ý và g t đ u là không đ ng ý. H th ồ ậ ầ ồ c a h hay có bánh mì v i n ớ ướ ủ nghi p. H tránh các ch đ : chính tr , tôn giáo. ủ ề ệ ọ ị

• Ng i Hà Lan ườ

i thi u, và cũng mu n ng ệ ườ ố ệ ố gi ự ớ ể ả ẻ ườ ườ ắ ng. Ng ế ư ế

ọ ườ và khi t ng quà th ặ ử ấ ướ ị t i thi u, sau đó b t tay v i t ớ ấ i đ i tho i t gi - H có thói quen t ạ ự ớ ọ i Hà i khi giao ti p và không phô tr i, k c tr em. H không xoay ng c m i ng ọ ươ ế ườ ả ọ ng đ a ra nh ng ý ki n chính Lan thông th o ti ng Anh và m t s ti ng châu Au khác. H th ộ ố ế ữ ạ ng gói theo ki u truy n th ng xác và không nói quá s th t. H r t đúng gi ố ề ọ ấ ể ườ ờ ự ậ ủ ề ư ng m i. Ch đ a dân t c. Ng c, v th hào v vi c l n bi n và l ch s đ t n i Hà Lan t ạ ể ề ệ ấ ự ườ ộ ng m i , th thao và đánh giá cao s chân th c trong th thích là chính tr , ị du l chị ạ ự ề ươ ươ ự ể

• Ng i Italia ườ

ọ ắ ắ ế ả ọ ỉ ử ể ể ộ ậ ộ ế ư ằ ộ ậ gi c và không a kéo dài, không nói chuy n kinh doanh trong bu i g p g ư ờ ấ ổ ặ ớ ọ ủ ề ư ế ớ ọ ệ ự ệ thái đ , tình c m qua - H có thói quen b t tay và n m khu u tay khi giao ti p. H có th bi u l ỷ các c ch , đi u b nh ng ít khi x ng hô b ng tên thân m t. Tuy v y, các cu c ti p xúc xã giao ệ h luôn chú ý t ỡ ư xã giao, h ăn b a chính vào bu i tr a. Ch đ a thích là s ki n th gi i, bóng đá và gia đình. ổ ư H tránh các ch đ v Maphia, chính tr , tôn giáo, thu má. ộ i gi ữ ủ ề ề ế ọ ị

• Ng i Ba Lan ườ

t, nam gi ệ ụ ữ ọ ườ ậ ỉ c m i và chúc t ng nhau vào b a t ữ ố ụ ủ ạ ớ ng t ng quà cho n ch nhà khi đ ự ượ ố ờ ị ủ ề i có thói quen hôn tay ph n và ch dùng tên thân m t khi nói ữ i, b a ữ hào v truy n th ng l ch s , văn hóa c a mình. Ch đ a ủ ề ư ử ủ ề ề ọ ệ ớ ế ố ị - Khi ti p đón và t m bi ế v i b n. H th ặ ớ ạ ti c. H theo Thiên chúa giáo và t ọ ệ thích là l ch s , văn hóa, phong trào đoàn k t. H tránh các ch đ : m i quan h v i Liên Xô (cũ), Đông Đ c (cũ)… ử ứ

• Ng i Tây Ban Nha ườ

t trong giao ti p , và n u thân m t th ọ ồ ườ ậ ặ c khi vào công vi c chính. H c n thông tin v đ a ch ế ệ ỉ 10 gi ừ ng hay ôm hôn khi g p và chia tay. ề ị ệ ổ ư i tr đi và b a chính là bu i tr a, ờ ố ở ặ ế t tình. Ch đ a thích là th thao, , l ch s . H tránh các ch đ ọ ầ ữ ọ ử du l chị ể ọ ị - H khá n ng nhi ế ệ Trong ti p xúc, h hay nói chuy n vui tr ọ ướ ế i mu n: t t i Tây Ban Nha ăn t r t ng n g n. Ng ắ ộ ố ườ ọ ấ i 16h30. h kiêng k hoa cúc. Khi giao ti p đôi khi h chen ngang ho c ng t 13h00 t th ắ ng t ỵ ọ ớ ừ ườ i đ th hi n s nhi l ủ ề ủ ề ư ệ ự ờ ể ể ệ v chính tr , tôn giáo, gia đình, ngh nghi p. ệ ề ị ề

b. Châu Á

• Ng ườ ố i Trung Qu c

ặ ặ ườ ể ầ ắ ỏ i đ i tho i. H không có thói quen v l ng và ôm ng ộ ọ ườ ủ ng khom ng ườ ố ị i ho c cúi đ u đ chào h i, đôi khi b t tay, h chú ý đ n đ a ỗ ư ạ ọ ườ ề ̣ ữ ử i h n ế i khi g p ặ ọ ấ ỉ ớ ạ ở ứ ấ m c r t ế ạ ậ ng m i. Khi t ng quà, h ch gi ử ổ ể ỏ ệ ể ặ ủ ề ư ọ ố ố ọ ị ỉ ầ ố ộ ủ ộ ọ ạ Khi g p nhau, h th v xã h i và tu i tác c a ng ọ ị nhau. H có th h i nh ng câu v đia v c a cá nhân (thu nh p, nhà c a, con cái…).H r t chú ị ủ ý đ n m i quan h cá nhân khi quan h th ệ ươ khiêm t n và có th ch c n m t món quà chung. Ch đ a thích là l ch s , văn hóa, gia đình, s ti n b c a Trung Qu c. H tránh các ch đ v Đài Loan, Cách m ng văn hoá,sex, s c ứ ự ế ủ ề ề kho , chính tr . ị ẻ

i mang h ng ườ ọ ườ ề ườ ườ ố ở ồ c ti ng Anh. H đánh giá cao lòng kiên trì và s tôn tr ng. Các ch đ a thích là gia đình, i nói ọ i Châu Âu, nhi u ng ủ ề ư i Trung Qu c ọ H ng Kông và Đài Loan có ng ự Ng đ ế ượ , đ c và tránh ch chính tr , buôn l u. du l chị ậ ủ ồ ổ ị

• Ng ườ ậ i Nh t

i th p đ chào ho c b t tay m t cách nh nhàng và ế ườ ể ấ ặ ắ ộ ọ ằ ế ồ ắ ẹ ứ ọ ấ ớ ọ ư ườ ế ằ ọ ậ “không” trong đ i tho i. H đánh gía cao vai trò cá nhân i tác phong và đánh gía cao đ c tính kiên ng. Ít khi h x ng hô b ng tên thân m t. H cũng ti p thu văn hóa ng ứ ọ ị ươ ủ ế ạ ử ố ị ề ệ ậ ọ Khi ti p xúc h trao danh thi p r i cúi ng không nhìn ch m ch m vào m t khách. H r t chú ý t ằ nh n, l ch s , khiêm nh ự ẫ x ph ử trong kinh doanh th tài chi n tranh th gi ng Tây, song ít khi dùng t ươ ế ớ ừ ng m i. Ch đ ch y u là: L ch s , văn hóa, ngh thu t. H tránh các đ ủ ề i, nh ng tranh lu n gay g t. ắ ạ ữ ế ậ

• Ng i Thái Lan ườ

ng ch p hai tay tr ơ ự ườ ế ớ ộ ườ c ng c và h i cúi khi ti p đón v i m t thái đ khiêm nh ướ ằ ậ ắ ườ ố ắ ng g i nhau b ng tên thân m t.Riêng vùng Tây B c Thái Lan, ng i hài h ra r t kiên nh n và chân th c, th n tr ng. C ch t ử i Thái Lan cũng ít khi s d ng l ự ườ ướ ỉ ố ỵ ậ ườ i ng. Ng i ta có thói ng c ki u ph ươ ể i k là h t hàm ấ ử i khác. Ch đ a thích là : văn hóa, l ch s , ị ễ ọ ỏ ư ệ ườ ộ ắ ử ụ ọ ủ ề ư H th ọ ườ Thái Lan th ọ quen b t tay khi đón và ti n khách. Ng Tây, Vì s b hi u l m. H t ấ ợ ị ể ầ hay dùng chân, cũng nh vi c v tay lên đ u ng ỗ món ăn Thái. Ch đ c n tránh là: chính tr . Hoàng gia, tôn giáo. ủ ề ầ ẫ ầ ị

• Ng ườ ố i Tri u Tiên (Hàn Qu c) ề

i Tri u Tiên có thói quen b t tay, cúi ng i, song v i n gi ề ế ườ ặ ớ ườ ắ ắ ọ ọ ư ứ ướ ng, kiên trì và tôn tr ng tu i tác. H tránh há to mi ng và không nói chen ngang. ườ ọ ổ Khi ti p xúc, ng ớ ữ ớ i khi g p nam gi i ít khi có đ ng tác b t tay. Trong x ng hô, h g i tên tr ủ ế c và g i h sau. Nh ng đ c tính ch y u ộ ữ ọ ọ là khiêm nh ọ ệ ụ ữ Ch đ a thích c a h là văn hóa, th thao. Ch đ h tránh né là chính tr , vai trò c a ph n . ủ ề ọ ủ ề ư ủ ủ ể ọ ị

• Ng i Mã Lai ườ

ườ ư ả ọ ủ ế ắ ấ ắ ặ ố ọ ị ườ ậ ế ị ữ i c trú ch y u trên bán đ o Mã Lai, liên bang Malaixia. H có thói quen g p ặ Đây là nh ng ng ữ ỏ g là gi hai bàn tay chào và b t tay song r t ít khi c m tay nhau và không dùng ngón tay tr ra ầ ơ ậ i khác. Trong khi đang ăn u ng, h tránh h ng gi ng ho c x t mũi. H khá th n hi u v i ng ọ ớ ủ tr ng và ch m rãi trong vi c quy t đ nh nh ng v n đ làm ăn, buôn bán. Ch đ a thích c a ề ấ h là : Vă hóa, th thao, c nh quan thiên nhiên. Ch đ tránh đ c p là chính tr , tôn giáo. ủ ề ọ ủ ề ư ị ỡ ệ ọ ọ ề ậ ệ ả ể

• Ng i Singapore ườ

ộ ườ ớ ớ ế ị ầ ấ ế ạ ự ể ẳ ắ ọ ữ ế ố ặ ư ườ ủ ̀ ườ ự ụ ủ ọ ỹ ệ ng kéo dai song không có nghi l ườ ườ ữ ọ ủ ề ư ụ ữ ủ ọ i Singapo Singapo nguyên là thu c đ a c a Anh, và giao l u văn hóa v i châu Âu s m lên ng ủ ư có phong cách giao ti p g n v i châu Âu. H b t tay theo phong cách Âu, trao danh thi p b ng ằ ọ ắ ớ , có tính th c ti n và th ng th n. H có th nói thông th o ti nh hai tay, tác phong r t đúng gi ế ễ ờ c coi là b a Anh và ti ng Trung Qu c. H ít khi t ng qùa trong quan h làm ăn. B a sáng đ ữ ọ ượ ườ i i Singapo, và b a tr a th chính c a ng . R t ít ng ấ ễ i M , có quan ni m bình đ ng v i Singapo hút thu c lá. H coi tr ng tính th c d ng c a ng ớ ẳ ệ ố ph n trong công vi c. Ch đ a thích c a h là: môi tr ạ (c ti n b c) ng sinh thái, kinh t ế ả ề s c kho . Ch đ h tránh là s chênh l ch thành th và nông thôn. ứ ệ ủ ề ọ ự ẻ ệ ị

• Ng i Indônêxia ườ

ọ ọ ấ ế ờ ậ . Tuy v y, ng m i h th ch i các món quà H có t p quán đón ti p là b t tay và g t đ u. H r t coi tr ng cá nhân, r t đúng gi ậ ầ ậ trong quan h th ố ậ ng ch m ch p và th n tr ng. H coi vi c t ậ ắ ạ ọ ườ ấ ệ ừ ệ ươ ọ ọ ạ ọ

ủ ề ề ử ề ố ọ ị ủ ề ư c ngoài. t ng là b t l ch s . Ch đ a thích là l ch s văn hoá, truy n th ng. H tránh các ch đ v ự ặ chính tr , vi n tr n ợ ướ ấ ị ệ ị

Đa s dân Indônêxia theo đ o H i nên còn có nh ng t p t c c a đ o này. ậ ụ ủ ữ ạ ạ ồ ố

• Ng i Philippin ườ

ọ ế ư ẹ ắ ỗ ở ặ ự ữ ậ ỏ ọ ể t tình và d t o s thân m t. Ngôn ng trong giáo d c, kinh doanh hành i. Ch đ a thích ủ ủ ề ư ợ ng m i. H tránh các ch đ chính tr , tôn giáo, vi n tr ị ủ ề ặ ị ươ ử ệ ạ ọ ọ H khá h h i trong giao ti p nên khi g p b t tay và có th còn v nh vào l ng. Nói chung h ồ ở có thái đ c i m , nhi ụ ễ ạ ệ ộ ở chính là ti ng Anh. H thích t ng nh ng món quà nh cho bà ch sau b a t ữ ố ữ ọ ế c a h là gia đình, văn hoá, l ch s , th ủ n ướ c ngoài, s suy đ i. ồ ự

• Ng i ườ Ả ậ R p

i ọ ầ ượ ườ Ả ậ ấ ứ ế ắ ỷ ắ ỉ ớ ắ ề ặ ọ ớ c ngoài h đ ễ ặ ữ nghi tôn giáo. Khi ra n ướ ọ ậ ồ ộ ợ ẽ ỉ ọ ợ ử ề ư ự ử ủ ặ ị ủ ề ề ề ầ ị R p r t coi tr ng các nghi th c trong giao ti p. Sau khi Th m đ m tinh th n đ o Islam, ng ạ ấ ng b t tay, n m ch t khu u tay ho c vai. Khi đã quen thân, các cu c ộ i thi u, chào h i h th gi ặ ặ ỏ ọ ườ ệ ớ i. H thích t ng nh ng món quà đ t ti n. H tuân g p g có th ôm hôn, nh ng ch v i nam gi ọ ặ ư ể ỡ c mang theo th r t ch t ch ch đ ăn kiêng và các l ọ ượ ế ộ ủ ấ v và không ch có m t v (lu t h i giáo cho phép có b n v ). H tôn tr ng các m i quan h làm ố ệ ố ợ ăn lâu dài, ch t ch , nghiêm túc. Ch đ a thích c a h là l ch s văn hoá, s tôn sùng đ o ạ ẽ ọ H i, tinh th n th ị ng võ. H tránh các ch đ v các tôn giáo khác, v Irrael, vai trò và đ a v ọ ượ ph n , các trò đùa c t nh . ả ồ ụ ữ ợ

c. Châu Mỹ

ắ ặ ắ ư ừ ỹ ấ ẳ ọ ườ ờ ế ễ ế ự ệ ề ọ ọ ữ ặ ể ạ ậ ọ ỹ ặ ọ ể i B c M có thói quen b t tay n m ch t, m t nhìn th ng khi giao ti p nh ng tránh nh ng ữ Ng ắ ườ ắ va ch m, ôm p tr khi là hai ng và ạ t ki m th i gian trong s n xu t và kinh doanh. H coi tr ng vi c ki m ti n. B a chính c a luôn ti ủ ờ ả ệ ế i. H có th sùng xen ti ng lóng M trong khi đàm tho i. H nh n quà t ng xong có h là b a t ọ ữ ố ọ i ho c trao cho ng th trao l ể ạ ườ i nhà. Ch đ a thích là th thao gia đình, buôn bán, văn hoá. H H cũng thích ti p khách t ạ ọ tránh các ch đ v siêu c ườ i nam đã thân quen. H có tính th c ti n cao, đúng gi ấ ế i khác ngay. ủ ề ư ng M , v chi n tranh. ế ế ủ ề ề ỹ ề

i M La Tinh, ngoài nh ng nh h ng văn hoá chung, h còn ch u nh h ỹ ườ ị ả ưở ưở ữ ng c a văn ủ ủ ả ọ ấ ọ ở ờ V i ng ớ hoá Tây Ban Nha và B Đào Nha. H r t tôn tr ng th i gian và s thích cá nhân, tránh các ch ọ ồ đ v chính tr tôn giáo. ề ề ị

d. Châu Phi

• Ng i Nam Phi ườ

i da tr ng có g c Anh và Hà Lan (ng ố ườ ườ ư ế ố ắ ế ả ở ườ ố i Boers) chi m kho ng 17% dân s nh ng có phong ở ồ ế ọ ử ụ ườ ờ i Nam Phi nói chung luôn đúng gi ủ ề ề ể ọ Ng ế i Phi da đen chi m đa s , có tính c i m , h n nhiên khi giao ti p. cách giao ti p châu Au. Ng ữ ộ ạ Ng . H s d ng thông th o ti ng Anh và ngôn ng b l c. ế ạ H thích các ch đ v th thao, c nh quan thiên nhiên, tài nguyên, văn hóa châu Phi. H tránh ọ các ch đ v ch nghĩa phân bi ả t ch ng t c, tôn giáo. ộ ủ ề ề ủ ủ ệ

i Nam Phi các qu c gia khác • Nh ng ng ữ ườ ở ố

ắ ẳ ở ở ọ ấ ồ ệ ặ ọ ử ụ ả ọ ư ữ ể ạ Nói chung, h r t h n nhiên, c i m trong giao ti p và có thói quen nhìn th ng, b t tay nhau. ế Trong công vi c làm ăn h thích t ng quà. H ti p thu văn hóa châu Âu và s d ng các ngôn ọ ế ng châu Âu thành th o. H a thích ch đ v văn hóa châu Phi, th thao, c nh quan thiên ủ ề ề nhiên, săn b n và tránh các ch đ v chính tr , tôn giáo, s c t c. ắ ộ ị ủ ề ề ắ

e. Nam Thái Bình D ngươ

• Ng i Uc ườ ́

ế ỹ ọ ả ậ ộ ở ề ế ế ự ắ ẳ Ti p thu văn hóa Anh và M , h có thái đ giao ti p ni m n , tình c m, thân m t nh ng không khách sáo. H th ấ tình b n bè, đ ng nghi p và c x m t cách bình đ ng gi a ng ư ắ ọ ấ i. H chính xác v ọ ng b t tay ch t và thích nói tr c ti p vào v n đ , th ng th n. H r t tôn tr ng ề ữ ề i v i ng ườ ớ ặ ư ử ộ ọ ườ ồ ườ ệ ạ ẳ ọ

gi c nh ng không ch t ch nh ng ờ ấ ườ ư ẽ ậ ọ ỹ ủ ề ề ứ ạ ướ ữ ề ấ i M . Khi thân quen, h hay dùng tên thân m t và r t gi ư c ngay c khi có nh ng v n đ ph c t p. H a thích các ch đ v văn hóa, thích s hài h ấ ự món ăn, phong c nh, th thao. Ch đ h tránh là chính tr đ ng phái, chi n tranh. ủ ề ọ ả ọ ư ị ả ặ ả ể ế

• Ng i Niu Di Lân ườ

ắ ế ệ ầ ứ i Uc. Trong giao ti p và làm ăn buôn bán, ở ườ ớ ế ủ ề ư ầ ự ẳ ệ ng công vi c và s th ng th n, chân thành. Ch đ a thích là đ t n ắ i, văn hóa Niu Di Lân, bi n kh i. Ch đ c n tránh: đ i t ấ ướ c, , tôn giáo, năng ấ ượ ườ ủ ề ầ ờ ư ể ơ H có thói quen b t tay khi giao ti p và coi tr ng hình th c ban đ u. Khi thân quen, vi c giao ọ ọ ti p r t c i m , thân ái. H không thích nh m v i ng ế ấ ở ọ h coi tr ng ch t l ọ ọ cành quan, con ng . l ng nguyên t ử ượ

• Các n c khác Nam Thái Bình D ng: ướ ở ươ

Dân ít, n ng c a văn hóa Anh ho c Pháp khá sâu đ m ướ c nh , nh h ỏ ả ưở ủ ặ ậ