Vận tải đường biển trong thương mại quốc tế

Chia sẻ: Bookstore_1 Bookstore_1 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST

Báo xấu

254
lượt xem 54
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của các bạn sinh viên đang nghiên cứu môn học Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương. Đồng thời sách cũng có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các cán bộ kinh tế đối ngoại như: cán bộ xuất nhập khẩu, cán bộ làm đầu tư quốc tế, du lịch quốc tế v.v

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vận tải đường biển trong thương mại quốc tế

TOÅNG QUAN CHÖÔNG 2.1 Ñaëc ñieåm, phaïm vi aùp duïng phöông thöùc vaän taûi bieån (PTVTB) 2.2 Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa PTVTB 2.3 Caùc phöông thöùc thueâ taøu 2.4 Vaän ñôn ñöôøng bieån 2.5 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû 2.6 Thoâng baùo toån thaát vaø khieáu naïi vôùi ngöôøi GV Nguyeãn Xuaân Ñaïo chuyeân chôû ñöôøng bieån. 2.1. Ñaëc ñieåm cuûa vaän taûi ñöôøng bieån 2.1. Ñaëc ñieåm cuûa vaän taûi ñöôøng bieån VTÑB söû duïng tuyeán ñöôøng coù saün trong töï nhieân. Naêng löïc chuyeân chôû lôùn hôn nhieàu so vôùi caùc PT khaùc. VTÑB laø moät trong nhöõng phöông thöùc vaän taûi ra Troïng taûi taøu bieån raát lôùn: ñôøi töø raát sôùm, ñoùng vai troø quan troïng nhaát Taøu chôï: troïng taûi trong bình 15.000 – trong vieäc vaän chuyeån haøng hoaù ngoaïi thöông. 20.000 DWT (Deadweight Tonnage). Taøu haøng khoâ: 30.000 – 40.000 DWT Taøu chôû daàu: 50.000 - 70.000 DWT Vieäc chuyeân chôû khoâng bò haïn cheá, naêng suaát vaän chuyeån cao. 2.1. Ñaëc ñieåm cuûa vaän taûi ñöôøng bieån 2.2. Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa VTÑB Öu theá noåi baäc laø giaù cöôùc vaän taûi thaáp (1/6 so vôùi 2.2.1 Tuyeán ñöôøng vaän taûi (Ocean Line) VTHK, 1/3 so vôùi VTÑS, 1/2 so vôùi VT oâ toâ. 2.2.2 Caûng bieån (Seaport) Chi phí ñaàu tö xaây döïng caùc tuyeán haøng haûi thaáp 2.2.3 Taøu buoân (Merchant Ship) Moät soá nhöôïc ñieåm, Thöù nhaát, toác ñoä taøu bieån chaäm. Thöù hai, VT bieån phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän töï nhieân Thích hôïp cho vieäc chuyeân chôû haøng hoùa coù khoái löôïng lôùn, cöï li vaän chuyeån trung bình vaø daøi. 1
2.2.1 Tuyeán ñöôøng vaän taûi (Ocean Line) 2.2.2 Caûng bieån (Seaport) Caên cöù vaøo phaïm vi hoaït ñoäng, coù 2 loaïi: Tuyeán haøng haûi noäi ñòa Tuyeán haøng haûi quoác teá Caên cöù vaøo coâng duïng, coù 3 loaïi: Tuyeán haøng haûi ñònh kyø: taøu chôï (Liner Service) Tuyeán haøng haûi khoâng ñònh kyø:: taøu chaïy roâng (Tramp Service) Tuyeán haøng haûi ñaëc bieät 2.2.2 Caûng bieån (Seaport) 2.2.2 Caûng bieån (Seaport) Chöùc naêng cuûa caûng bieån - Phuïc vuï taøu bieån Caûng bieån laø nôi ra vaøo, neo ñaäu cuûa taøu bieån, laø nôi phuïc vuï taøu beø vaø haøng hoaù, laø ñaàu moái giao - Phuïc vuï haøng hoaù thoâng quan troïng cuûa moät khu vöïc, moät nöôùc. Caùc loaïi caûng bieån: - Caûng thöông maïi - Caûng quaân söï - Caûng caù - Caûng truù aån Trang thieát bò (TTB) cuûa caûng Caùc chæ tieâu hoaït ñoäng cuûa caûng TTB phuïc vuï taøu ra CSVCKT phuïc vuï baûo TTB phuïc vuï vaän vaøo, neo ñaäu. quaûn, löu kho haøng chuyeån, xeáp dôõ haøng Soá löôïng taøu hoaëc toång dung tích ñaêng kyù (GRT) hoaëc troïng taûi toaøn phaàn (DWT) ra vaøo caûng trong moät naêm. Soá löôïng taøu coù theå cuøng xeáp dôõ trong moät naêm Möùc xeáp dôõ haøng hoaù cuûa caûng Khaû naêng chöùa haøng cuûa kho baõi Chi phí xeáp dôõ haøng hoaù, caûng phí, phí lai daét, hoa tieâu, caàu beán laøm haøng (THC) 2
2.2.3 Taøu buoân (Merchant Ship) Thoâng tin cuûa moät soá caûng A. Khaùi nieäm, phaân loaïi taøu buoân Taân Caûng Saøi Goøn: http://www.saigonnewport.com.vn/ B. Caùc ñaëc ñieåm kinh teá, kyõ thuaät Caûng Saøi Goøn: http://www.csg.com.vn/ C. Phaân loaïi taøu haøng Caûng Haûi Phoøng: http://www.haiphongport.com.vn/ The port of Los Angeles: http://www.portoflosangeles.org Port of Melbourne: http://www.portofmelbourne.com/ A. Khaùi nieäm taøu buoân Phaân loaïi taøu Caên cöù vaøo caáu truùc cuûa taøu: Taøu buoân laø nhöõng taøu chôû haøng vaø chôû haønh Taøu 1 boong khaùch vì muïc ñích thöông maïi. Nhö vaäy, taøu Taøu nhieàu boong buoân bao goàm caùc taøu chôû haøng vaø taøu chôû khaùch vì muïc ñích tìm kieám lôïi nhuaän. Caên cöù vaøo ñoái töôïng chuyeân chôû: Taøu chôû haøng (Cargo Ship) Trong chöông naøy, ta chæ nghieân cöùu caùc loaïi Taøu chôû khaùch (Passenger Ship) taøu buoân chôû haøng. Taøu vöøa chôû haøng, chôû khaùch (Mixed Ship) Phaân loaïi taøu B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Kích thöôùc cuûa taøu (Dimension of ship) Caên cöù vaøo phöông thöùc kinh doanh: taøu chôï, taøu chaïy roâng. Theå hieän khaû naêng taøu coù theå caëp caûng naøo, ñi qua keânh ñaøo hoaëc laùi treân nhöõng luoàng laïch Caên cöù vaøo ñoäng cô: ñoäng cô hôi nöôùc, ñoäng cô naøo. tua-bin hôi, ñoäng cô chaïy baèng naêng löôïng haït nhaân. Chieàu daøi toaøn boä (Length over all) Caên cöù vaøo côø taøu: taøu treo côø bình thöôøng, taøu treo Chieàu daøi giöõa hai ñaàu ñöôøng noái (Loadline, côø phöông tieän Length between perpendiculars) Taøu chuyeân chuyeân duïng: taøu chôû haøng ñoâng laïnh, Chieàu roäng (Breath extreme) chôû oâ toâ, ... 3
B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Môùn nöôùc (Draught) Môùn nöôùc (Draught) Môùn nöôùc khi taøu chôû ñaày haøng, môùn nöôùc Laø chieàu cao thaúng ñöùng töø ñaùy toái ña (Loaded draught, maximum draft): taøu leân maët nöôùc, ñöôïc ño baèng laø môùn nöôùc khi taøu chôû ñaày haøng vaø an ñôn vò meùt hoaëc ñôn vò Foot (1 toaøn vaøo muøa heø. food = 0,3048m) Môùn nöôùc khi taøu khoâng chôû haøng, môùn nöôùc toái thieåu (Light draught, Minimum draft): laø môùn nöôùc khi taøu khoâng chôû haøng, coøn goïi laø môùn nöôùc caáu taïo. Troïng löôïng cuûa taøu (Diasplacement Tonnage) B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Troïng löôïng khoâng chôû haøng(Light Troïng löôïng cuûa taøu (Diasplacement Tonnage) Displacement-LD): laø baèng troïng löôïng cuûa voû taøu, maùy moùc trang thieát bò treân taøu, noài hôi, Trong löôïng cuûa taøu hay coøn goïi laø löôïng giaõn nöôùc trong noài hôi, phuï tuøng, thuyeàn boä vaø haønh nöôùc cuûa taøu, laø troïng löôïng cuûa khoái nöôùc bò lyù. phaàn chìm cuûa taøu chieám choã, tính baèng taán daøi (long ton = 2240, Lbs=1016kg). Troïng löôïng khi chôû haøng (Heavy Displacement- HD): laø baèng LD coäng vôùi troïng löôïng cuûa daàu môõ, nöôùc ngoït, löông thöïc thöïc phaåm, ñoà döï tröõ khaùc, vaät lieäu cheøn loùt vaø troïng löôïng haøng hoaù thöông maïi maø taøu chôû ñöôïc. B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Troïng taûi cuûa taøu (Deadweight Tonnage) Troïng taûi toaøn phaàn (Deaweight Capacity-DWC): Laø söùc chôû cuûa taøu ñöôïc tính baèng taán daøi, ôû laø hieäu soá giöõa troïng löôïng taøu chôû ñaày haøng môùn nöôùc toái ña veà muøa ñoâng, muøa heø hoaëc ôû (HD) vaø troïng löôïng taøu khoâng chôû haøng (LD). vuøng bieån coù lieân quan, tuyø töøng tröôøng hôïp. Vaäy DWC = HD-LD Troïng taûi tònh (Deadweight Cargo Capacity- DWCC): laø troïng löôïng haøng hoaù thöông maïi maø taøu coù theå chôû ñöôïc. DWCC = DWC – troïng löôïng nhieân lieäu, löông thöïc, phuï tuøng, ñoà döï tröõ khaùc. 4
Dung tích ñaêng kyù cuûa taøu (Register Tonnage) Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Coù hai loaïi dung tích ñaêng kyù : Dung tích ñaêng kyù cuûa taøu (Register Tonnage) Dung tích ñaêng kyù toaøn phaàn (Gross Register Tonnage - GRT) laø theå tích cuûa nhöõng khoang Laø theå tích caùc khoaûng troàng kheùp kín treân taøu ñöôïc tính baèng meùt khoái, C.ftb hoaëc taán ñaêng kyù troáng kheùp kín treân taøu, tính töø boong treân (Register Ton) cuøng trôû xuoáng, ñöôïc duøng trong vieäc thoáng keâ taøu, bieân cheá thuyeàn boä, tính phí … Dung tích ñaêng kyù tònh (Net Register Tonnage - NRT) : laø dung tích cuûa caùc khoaûng troáng kheùp kín ñeå chöùa haøng treân taøu. B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Dung tích chöùa haøng cuûa taøu (Cargo Space-CS): Heä soá xeáp haøng cuûa taøu (Coefficient of Loading-CL) laø khaû naêng xeáp caùc loaïi haøng khaùc nhau trong Laø heä soá bieåu thò moái quan heä tyû leä giöõa dung haàm taøu (dung tích chöùa haøng rôøi, bao kieän) tích chöùa haøng vaø troïng taûi tònh cuûa taøu. Khi bieát ñöôïc troïng löôïng nhieân lieäu, nöôùc ngoït, löông Dung tích chöùa haøng rôøi (Grain Space - GS) thöïc, thöïc phaåm … cuûa taøu, ta seõ tính ñöôïc troïng Dung tích chöùa haøng bao kieän (Bale Space – taûi tònh vaø tính ñöôïc CL. BS). GS thöôøng lôùn hôn BS töø 5 – 10 % CL cho bieát 1 taán troïng CS (m3/C.ft) taûi tònh töông ñöông vôùi CL = bao nhieâu ñôn vò dung DWCC (taán) tích chöùa haøng choïn haøng coù tyû leä nhö vaäy. B. Ñaëc tröng kinh teá kyõ thuaät cuûa taøu buoân Heä soá xeáp haøng cuûa haøng hoaù (Stowage Factor-SF) Khi chuyeân chôû nhieàu loaïi haøng, ta phaûi choïn Heä soá xeáp haøng cuûa haøng hoaù (Stowage Factor-SF) caùc loaïi haøng thoûa maõn heä phuông trình: SF laø moái quan heä tyû leä giöõa theå tích vaø troïng X + Y + … = DWCC löôïng cuûa maët haøng ñoù, khi haøng ñoù ñöôïc xeáp trong haàm taøu. X.sfx + Y.sfy + … = CS SF theå hieän moät taán daøi cuûa haøng hoaù chieám bao nhieâu theå tích trong haàm taøu, keå caû dung X,Y: troïng löôïng haøng sai cho pheùp khi xeáp. sfx, sfy: heä soá xeáp haøng => SF = 40C.ft haøng nheï, SF > 40C.ft DWCC: troïng taûi tònh haøng naëng. CS: dung tích chöùa haøng 5
Caùc chöùng töø lieân quan ñeán taøu (Ship’s paper) C. Caùc loaïi taøu buoân Taøu chôû haøng khoâ (Dry cargo ships) Taøu chôû haøng baùch hoaù Giaáy chöùng nhaän quoác tòch taøu (Certificate of (General Cargo Ships) nationality) Giaáy chöùng nhaän quyeàn sôû höõu taøu (Certificate of Taøu chôû haøng khoâ coù khoái ship owner) löôïng lôùn (Bulk Carrier) Giaáy chöùng nhaän caáp haïng taøu (Certificate of class) Taøu keát hôïp (Combined KOHYOSAN Bulk Carrier Giaáy chöùng nhaän troïng taûi (Certificate of load line Ships) mark) Taøu Container Danh saùch thuyeàn vieân (Crew list) (Container Ships) Nhaät kyù haøng haûi (Log book) Taøu chôû xaø lan (LASH- Nhaät kyù maùy taøu (Engine journal) Lighter Abroad Ship) Container Ship C. Caùc loaïi taøu buoân C. Caùc loaïi taøu buoân Taøu chuyeân duïng Taøu chôû haøng loûng (Tankers) Taøu ñoâng laïnh (Refrigerated Cargo Ship) Taøu chôû oâ toâ (Car Carrier) Taøu chôû daàu (Oil Tanker) Taøu chôû traùi caây (Fruit Carrier) Taøu chôû caùc loaïi haøng loûng : Taøu chôû goã caây (Timber Ship) röôïu, hoaù chaát daïng loûng … Theo côõ taøu, Taøu chôû hôi ñoát thieân Ultra Large Crude Carrier-ULCC nhieân hoaù loûng (LNG) Very Large Crude Carrier-VLCC Muscat LNG Taøu chôû daàu khí hoaù loûng Taøu trung bình (LGP) Taøu nhoû VLCC Atlantic Liberty 2.3 Caùc phöông thöùc thueâ taøu 2.3.1 Phöông thöùc thueâ taøu chôï (Liner) 2.3.1 Phöông thöùc thueâ taøu chôï (Liner) b. Ñaëc ñieåm a. Khaùi nieäm - Taøu chaïy giöõa caùc caûng theo moät lòch trình coâng boá tröôùc. Taøu chôï laø loaïi taøu chôû haøng chaïy thöôøng xuyeân treân moät tuyeán ñöôøng - Chöùng töø ñieàu chænh caùc moái quan heä nhaát ñònh, gheù vaøo caùc caûng nhaát ñònh trong thueâ taøu chôï laø Vaän ñôn ñöôøng bieån vaø theo lòch trình ñònh tröôùc. (Bill of Lading - B/L) Thueâ taøu chôï (Booking Shipping Space) - Chuû haøng phaûi tuaân thuû caùc ñieàu kieän in laø vieäc chuû haøng lieân heä vôùi chuû taøu saün cuûa B/L hoaëc ñaïi lyù cuûa chuû taøu yeâu caàu daønh - Cöôùc phí thöôøng bao goàm caû chi phí xeáp choã treân taøu ñeå chuyeân chôû haøng hoaù töø dôõ haøng hoaù vaø ñöôïc tính toaùn theo kieåu moät caûng naøy ñeán moät caûng khaùc. cöôùc cuûa haõng taøu (Tariff). 6
2.3.1 Phöông thöùc thueâ taøu chôï (Liner) 2.3.1 Phöông thöùc thueâ taøu chôï (Liner) c. Kyõ thuaät thueâ taøu chôï c. Kyõ thuaät thueâ taøu chôï (tt)ï Ngöôøi thueâ taøu caên cöù vaøo soá löôïng Chöùng töø naøy ghi roõ keát quaû cuûa vieäc haøng, tuyeán ñöôøng chôû haøng ñeå laäp döï kieåm nhaän haøng hoùa maø caùc nhaân kieán thueâ taøu. vieân cuûa taøu ñaõ tieán haønh khi boác haøng leân taøu (Bieân lai thuyeàn phoù - Ngöôøi thueâ taøu nghieân cöùu lòch trình chaïy taøu (Sailing Schedule), tieáp xuùc vôùi ñaïi lyù Mate’s Receipt). Sau khi coù Mate’s cuûa haõng taøu, haõng taøu hoaëc thuyeàn Receipt ngöôøi göûi haøng phaûi gaëp tröôûng. Sau ñoù laøm giaáy löu choã (Booking thuyeàn tröôûng hoaëc ngöôøi chuyeân chôû Note) göûi cho Coâng ty vaän taûi. ñeå nhaän Vaän ñôn ñöôøng bieån . Ngöôøi thueâ taøu ñöa haøng hoùa ra doïc maïn Ngöôøi göûi haøng, ngöôøi chuyeân chôû, taøu giao cho ngöôøi chuyeân chôû vaø ñöôïc ngöôøi moâi giôùi (neáu coù)… cuøng nhau thuyeàn phoù phuï traùch veà haøng hoùa hoaëc kieåm tra laïi cöôùc phí vaø thanh toaùn thuyeàn tröôûng caáp Giaáy chöùng nhaän veà cöôùc. vieäc ñaõ nhaän haøng ñeå chuyeân chôû. 2.3.2 Phöông thöùc thueâ taøu chuyeán 2.3.1 Phöông thöùc thueâ taøu chôï (Liner) Öu ñieåm a. Khaùi nieäm - Soá löôïng haøng hoaù khoâng haïn cheá Thueâ taøu chuyeán laø vieäc chuû haøng lieân heä - Vieäc boác dôõ haøng thöôøng do chuû taøu ñaûm vôùi chuû taøu hoaëc ñaïi dieän cuûa chuû taøu yeâu nhaän neân ñôn giaûn ñöôïc thuû tuïc caàu thueâ toaøn boä con taøu ñeå chuyeân chôû haøng hoaù töø moät hoaëc nhieàu caûng dôõ theo - Vieäc tính toaùn ñieàu kieän giao nhaän trong mua yeâu caàu cuûa chuû haøng. baùn deã daøng - Thuaän tieän cho chuû haøng trong vieäc tính toaùn Taøu chuyeán laø taøu chuyeân chôû haøng hoaù hieåu quaû KD giöõa hai hoaëc nhieàu caûng theo yeâu caàu cuûa - Chuû haøng chuû ñoäng trong vieäc löu cöôùc. chuû haøng treân cô sôû 1 hôïp ñoàng thueâ taøu. Nhöôïc ñieåm b. Ñaëc ñieåm - Cöôùc taøu chôï thöôøng cao hôn cöôùc taøu -Taøu khoâng chay theo lòch trình coá ñònh chuyeán. maø theo yeâu caàu cuûa chuû haøng - Veà maët phaùp lyù, ngöôøi thueâ taøu chôï thöôøng Öu ñieåm - VB ñieàu chænh moái quan heä giöõa caùc beân trong - Tính linh hoaït cao: coù theå yeâu caàu xeáp dôõ hôïp ñoàng laø hôïp ñoàng thueâ taøu chuyeán vaø B/L. ôû baát kyø caûng naøo vaø coù theå thay ñoåi caûng - Ngöôøi thueâ taøu coù theå töï do thoaû thuaän, maëc caû xeáp dôõ deã daøng. veà caùc ñieàu kieän chuyeân chôû vaø giaù cöôùc trong hôïp ñoàng thueâ taøu. - Giaù cöôùc thueâ taøu reû hôn so vôùi thueâ taøu - Giaù cöôùc trong thueâ taøu chuyeán coù theå goàm caû chôï (thöôøng reû hôn 30%). chi phí xeáp dôõ hoaëc khoâng laø do thoaû thuaän cuûa - Ngöôøi thueâ taøu ñöôïc töï do thoaû thuaän moïi 2 beân. ñieàu khoaûn trong hôïp ñoàng. Chöù khoâng - Giaù cöôùc ñöôïc tính theo troïng löôïng haøng, theå buoäc phaûi chaáp nhaän nhö trong phöông tích haøng hoaëc giaù thueâ bao (Lumpsum) cho moät thöùc thueâ taøu chôï. chuyeán. - Toác ñoä chuyeân chôû haøng hoaù nhanh vì taøu - Chuû taøu coù theå ñoùng vai troø laø ngöôøi chuyeân chôû thueâ thöôøng chaïy thaúng töø caûng xeáp ñeán hoaëc khoâng. caûng dôõ, ít gheù caùc caûng doïc ñöôøng. - Taøu chuyeán thöôøng ñöôïc thueâ chôû daàu, haøng khoái löôïng lôùn nhö: than ñaù, quaëng, nguõ coác, ximaêng, 7
Nhöôïc ñieåm d. Hôïp ñoàng thueâ taøu chuyeán (Charter Party) - Kyõ thuïaât thueâ taøu, kyù hôïp ñoàng phöùc taïp. d1. Khaùi nieäm - Giaù cöôùc bieán ñoäng thöôøng xuyeân vaø raát Hôïp ñoàng thueâ taøu chuyeán laø moät vaên baûn, maïnh ñoøi hoûi ngöôøi thueâ phaûi naém vöõng trong ñoù chuû taøu hay ngöôøi chuyeân chôû cam thò tröôøng neáu khoâng phaûi thueâ vôùi giaù ñaét keát chuyeân chôû haøng hoaù töø moät caûng naøy hoaëc khoâng thueâ ñöôïc. ñeå giao cho ngöôøi nhaän haøng taïi moät caûng c. Caùc hình thöùc thueâ taøu chuyeán khaùc, coøn ngöôøi thueâ taøu cam keát traû cöôùc phí chuyeân chôû theo möùc hai beân thoaû Thueâ chuyeán moät (Single Voyage) thuaän. Thueâ chuyeán khöù hoài (Round Voyage) Hôïp ñoàng thueâ taøu chuyeán ñöôïc kyù keát khi ngöôøi ñi thueâ taøu coù 1 khoái löôïng lôùn haøng Thueâ lieân tuïc (consecutive Voyage) hoaù phaûi chuyeân chôû nhö :than, quaëng, daàu Thueâ taøu theo hôïp ñoàng coù khoái löôïng haøng moû, nguõ coác, phaân boùn, saét theùp … hoaù lôùn (Contract Shipping) Nhoùm chuyeân duïng: Maãu hôïp ñoàng thueâ taøu chuyeán Laø nhöõng hôïp ñoàng maãu duøng cho moät (Standard Form of Charter Party) maët haøng nhaát ñònh hay treân moät tuyeán Nhoùm toång hôïp: ñöôøng nhaát ñònh. Laø nhöõng hôïp ñoàng maãu duøng ñeå chôû Chôû daàu : Exxonvoy 1969, Mobivoy 96, haøng baùch hoaù vaø nhöõng maët haøng Shellvoy 5, Gasvoy … khoâng coù maãu rieâng. Phoå bieán nhaát laø Chôû than : Medcon, Sovcoal 1962, Polcoalvoy maãu “GENCON” do BIMCO ñeà nghò aùp … duïng, ñaõ qua söõa ñoåi, boå sung vaøo caùc Chôû quaëng : Orevoy, Sovoreco … naêm 1922, 1976, 1994. Chôû nguõ coác :Nogarain 89, Pacific Coast Nhoùm chuyeân Grain C/P … duïng: Laø nhöõng hôïp ñoàng maãu duøng cho moät Chôû ximaêng :Cementco maët haøng nhaát ñònh hay treân moät tuyeán Chôû ñöôøng : Cuba Sugar C/P, Mauritus ñöôøng nhaát ñònh. Sugar C/P … Noäi dung chuû yeáu trong hôïp ñoàng -Tyû leä dung sai veà soá löôïng, troïng löôïng thueâ taøu chuyeán haøng hoaù do chuû taøu hay thuyeàn tröôûng quyeát ñònh khi xeáp haøng leân taøu. Caùc beân cuûa hôïp ñoàng Quy ñònh veà con taøu : - Chuû taøu (Ship’s owner) hoaëc ngöôøi chuyeân chôû (carrier) Teân taøu, quoác tòch, naêm ñoùng, nôi ñoùng, treo côø nöôùc naøo, Troïng taûi toaøn phaàn, Dung tích ñaêng - Ngöôøi thueâ taøu (Charterer) kyù toaøn phaàn, Dung tích chieám haøng rôøi vaø - Ñaïi lyù (Agent) hoaëc moâi giôùi (Broker) thay haøng bao kieän (Grain/ Bale Capacity) maët ngöôøi chuyeân chôû kyù. Loaïi ñoäng cô, Caáp haïng (class), Cô quan ñaøng Quy ñònh veà haøng hoaù: phaûi ghi roõ kieåm (Register), Môùn nöôùc, Chieàu daøi, chieàu -Teân haøng, bao bì, loaïi bao bì, keõ kyù ngang (LOA /Beam), Toác ñoä cuûa taøu, hoâ hieäu maõ hieäu, soá löôïng, troïng löôïng, theå (Callsign), Caáu truùc cuûa taøu, Soá löôïng caàn caåu tích, tính chaát nguy hieåm cuûa haøng vaø söùc naâng, Soá löôïng thuyeàn vieân, Vò trí cuûa hoaù (neáu coù). taøu … 8
Quy ñònh veà caûng xeáp haøng, caûng dôõ haøng Quy ñònh veà thôøi gian taøu ñeán caûng xeáp haøng Trong HÑ caàn neâu roõ: - Caûng xeáp haøng (Loading Port) Thôøi gian taøu ñeán caûng xeáp haøng (Laydays) laø thôøi gian maø taøu phaûi coù taïi caûng vaø saün - Caûng dôõ haøng (Discharging Port) saøng xeáp haøng, ñöôïc quy ñònh vaøo ngaøy cuï - Teân caàu cuï theå (neáu coù). theå hay trong moät khoaûng thôøi gian. Trong tröôøng hôïp phaûi xeáp dôõ taïi nhieàu caûng, Taøu ñöôïc coi laø ñaõ ñeán caûng (Arrived ship) nhieàu caàu thì phaûi quy ñònh thöù töï xeáp dôõ cuûa vaø saün saøng saøng xeáp hoaëc dôõ haøng khi : caûng, caùc caàu nhö theá naøo vaø chi phí di chuyeån caàu (Shifting Expenses) do ai chòu. -Taøu ñaõ ñeán vuøng thöông maïi cuûa caûng Caàu, caûng xeáp dôõ trong hôïp ñoàng ñoøi hoûi phaûi an -Taøu phaûi saün saøng xeáp, dôõ veà moïi maët toaøn (On safe Berth/Port) veà kyõ thuaät haøng haûi vaø chính trò. -Thoâng baùo saün saøng xeáp dôõ (NOR) ñaõ ñöôïc trao cho ngöôøi taøu hoaëc ngöôøi nhaän Neáu chöa xaùc ñònh chính xaùc caûng xeáp dôõ thì quy haøng moät caùch thích hôïp. ñònh vuøng caûng hay khu vöïc caûng (Range of Port). Quy ñònh veà chi phí xeáp dôõ Quy ñònh veà chi phí xeáp dôõ Theo ñieàu khoaûn mieãn xeáp haøng (Free in - FI) Theo ñieàu kieän taøu chôï (LinerTerms/ Chuû taøu ñöôïc mieãn traùch nhieäm vaø chi phí Berth Terms /Gross Terms) veà vieäc xeáp haøng leân taøu taïi caûng ñi (ngöôøi Theo ñieàu kieän naøy chuû taøu (ngöôøi chuyeân chôû thueâ taøu traû), nhöng phaûi chòu traùch nhieäm phaûi chòu traùch nhieäm vaø chi phí veà vieäc xeáp vaø chi phí dôõ haøng khoûi taøu ôû caûng ñeán. haøng leân taøu (Loading), saép xeáp haøng hoaù trong Ñieàu khoaûn naøy töông ñöông vôùi FILO (Free haàm taøu, cheùn loùt (Dunnaging) vaø dôõ haøng in Liner out), nhöng FILO khaúng ñònh chaéc (Discharging). chaén traùch nhieäm dôõ haøng ra khoûi taøu cuûa chuû taøu taïi caûng dôõ. Theo ñieàu khoaûn mieãn xeáp dôõ (Free in and out-FIO) Theo ñieàu khoaûn mieãn dôõ haøng (Free out - FO) Chuû taøu ñöôïc mieãn traùch nhieäm vaø chi phí veà Chuû taøu ñöôïc mieãn traùch nhieäm vaø chi phí vieäc xeáp haøng leân taøu taïi caûng ñi vaø dôõ haøng veà vieäc dôõ haøng ra khoûi taøu taïi caûng ñeán, khoûi taøu ôû caûng ñeán. Noù khoâng ñeà caäp veà chi nhöng phaûi chòutraùch nhieäm vaø chi phí xeáp phí saép xeáp (Stowage) vaø san haøng (Trimming). haøng leân taøu taïi caûng ñi. Quy ñònh veà cöôùc phí vaø thanh toaùn cöôùc phí Quy ñònh veà cöôùc phí vaø thanh toaùn cöôùc phí Troïng löôïng, khoái löôïng tính cöôùc Giaù cöôùc (Freight Rate) -Coù theå ñöôïc tính Khi nhaän haøng (Intaken - Ñoái vôùi haøng naëng: tính theo troïng löôïng Quantity): töùc laø troïng löôïng ghi treân vaän ñôn (Deadweight Cargo) hoaëc theo troïng löôïng giao haøng (Delivered - Ñoái vôùi haøng nheï: tính theo theå tích Quantity) taïi caûng ñeán. (Measurement Cargo). -Khi giao haøng: troïng löôïng khoái löôïng ñöôïc tính khi giao haøng taïi caûng ñeán thoâng qua vieäc - Hoaëc theo kieåu thueâ bao (Lumpsum) cho caû caân haøng hoaëc ño môùn nöôùc cuûa taøu. chuyeán taøu. Thanh toaùn tieàn cöôùc Hai beân caàn thoáng nhaát caùc vaán ñeà : ñoàng tieàn - Tieàn cöôùc traû tröôùc (Freight Prepaid) tính cöôùc, ñôn vò tính cöôùc, möùc giaù cöôùc coù goàm chi phí xeá dôõ, saép xeáp, caøo san hay - Tieàn cöôùc traû sau (Freight to collect) khoâng. - Tieàn cöôùc traû tröôùc moät phaàn traû sau moät phaàn (Advance Freight) 9
Quy ñònh veà thôøi gian laøm haøng, thöôûng/ phaït Quy ñònh veà thôøi gian laøm haøng, thöôûng/ phaït xeáp dôõ xeáp dôõ Thôøi gian laøm haøng (Laytime/ Ladays) Thôøi gian laøm haøng (Laytime/ Ladays) (tt) Coøn ñöôïc goïi laø thôøi gian xeáp dôõ, laø khoaûng thôøi Thôøi gian laøm haøng phaûi quy ñònh roõ ñeå xaùc gian do 2 beân thoaû thuaän trong hôïp ñoàng thueâ ñònh ñöôïc : soá ngaøy, giôø cho vieäc xeáp dôõ; taøu, daønh cho vieäc xeáp dôõ haøng hoùa taïi caûng thôøi gian naøo khoâng tính vaøo thôøi gian laøm xeáp vaø caûng dôõ. haøng; moác thôøi gian laøm haøng; neáu khi trao Neáu ngöôøi thueâ taøu hoaøn thaønh vieäc xeáp, dôõ thoâng baùo saün saøng maø taøu chöa vaøo caûng, haøng nhanh hôn thôøi gian quy ñònh trong hôïp vaøo caàu, chöa laøm xong thuû tuïc haûi quan, veä ñoàng thì seõ ñöôïc tieàn thöôûng xeáp dôõ nhanh sinh yù teá thì coù baét ñaàu tính thôøi gian laøm (Despatch Money) vaø ngöôïc laïi bò phaït 1 khoaûn haøng hay khoâng? tieàn phaït xeáp dôõ chaäm (Demurrage) bôûi chuû taøu. Quy ñònh veà thôøi gian laøm haøng, thöôûng/ phaït Ngaøy laøm vieäc laø ngaøy 24 giôø, tính töø nuûa ñeâm xeáp dôõ hoâm tröôùc ñeán nöûa ñeâm hoâm sau, duø vieäc xeáp Thôøi gian laøm haøng (Laytime/ Ladays) (tt) dôõ coù tieán haønh suoát caû 24 giôø hay khoâng. Soá Quy ñònh thôøi gian laøm haøng: 3 caùch quy ñònh giôø laøm vieäc trong ngaøy laøm vieäc bao nhieâu laø do taäp quaùn cuûa caûng. Quy ñònh moät soá ngaøy cuï theå cho vieäc xeáp haøng, dôõ haøng hoaëc cho caû xeáp vaø dôõ. Working Days of 24 hours : laø ngaøy laøm vieäc 24 Days: laø ngaøy lieân tuïc theo lòch. Loaïi ngaøy giôø, nghóa laø cöù ñuû 24 giôø laøm vieäc, thì tính moät naøy khoâng chæ bao goàm ngaøy laøm vieäc maø ngaøy, duø maát nhieàu ngaøy môùi laøm ñöôïc 24 giôø. coøn goàm caû ngaøy chuû nhaät vaø ngaøy leã. Caùch quy ñònh naøy coù lôïi cho chuû taøu. Chaúng haïn, ngaøy laøm vieäc bình thöôøng baét ñaàu töø Working days: laø ngaøy laøm vieäc taïi caùc 6 giôø saùng ñeán 6 giôø chieàu, thì ngaøy laøm vieäc 24 caûng coù lieân quan, do ñoù seõ khoâng bao giôø laø baèng 2 ngaøy naøy. goàm chuû nhaät vaø caùc ngaøy nghæ chính thöùc (Holiday) taïi caùc caûng ñoù. Working Days of 24 consecutive hours: laø ngaøy Coù caùc caùch quy ñònh sau ñaây lieân quan ñeán laøm vieäc 24 giôø lieân tuïc, töùc cöù 24 giôø laøm ngaøy chuû nhaät vaø ngaøy leã : vieäc lieân tuïc thì tính laø moät ngaøy, keå caû ngaøy hay ñeâm. i) “Chuû nhaät vaø ngaøy leã coù tính” Weather Working Days (WWD): laø ngaøy laøm vieäc Ví duï : The cargo to be Load and Discharged thôøi tieát toát, töùc laø ngaøy laøm vieäc maø thôøi tieát khoâng within 10 WWDSH inc. aûnh höôûng ñeán vieäc xeáp dôõ haøng. ii) “Chuû nhaät vaø ngaøy leã khoâng tính” Ví duï : The cargo to be load and Ví duï : The cargo to be Load and Discharged discharged within 10 WWD within 10 WWDSHEX. WWD khoâng bao goàm ngaøy chuû nhaät vaø caùc ngaøy leã, iii) “Chuû nhaät vaø ngaøy leã khoâng tính tröø phi coù nhöng ñeå traùnh tranh chaáp, trong HÑ thueâ taøu ngöôøi laøm” ta thöôøng quy ñònh roõ coù tính hay khoâng tính ngaøy Ví duï : The cargo to be Load and Discharged chuû nhaät (S) vaø ngaøy leã (H) vaøo thôøi gian laøm haøng. within 10 WWDSHEXUU. 10
Thôøi gian laøm haøng (Laytime/ Ladays) (tt) Coù caùc caùch quy ñònh sau ñaây lieân quan ñeán Quy ñònh möùc xeáp dôõ haøng hoaù: ngaøy chuû nhaät vaø ngaøy leã : Ñoái vôùi nhöõng maët haøng rôøi, khoái löôïng lôùn nhö : than, quaëng, xi maêng, phaân boùn iv) “Chuû nhaät vaø ngaøy leã khoâng tính, duø coù … ngöôøi ta thöôøng quy ñònh möùc xeáp, dôõ laøm hay khoâng” (tuyø theo naêng löïc xeáp, dôõ cuûa caûng), Ví duï : The cargo to be Load and Discharged within chöù khoâng quy ñònh moät soá ngaøy xeáp, dôõ cuï theå. 10 WWDSHEXEU. Möùc xeáp dôõ coù theå quy ñònh cho toaøn Trong ñieàu kieän hieän nay, caùch quy ñònh naøy laø taøu trong moät ngaøy, coù lôïi nhaát vì coù theå tranh thuû xeáp, dôõ haøng vaøo caùc ngaøy chuû nhaät, ngaøy leã ñeå giaûi phoùng Ví duï : The cargo to be Load and Discharged taøu nhanh vaø seõ ñöôïc thöôûng hoaëc khoâng phaûi at the Rate of 2,000 MT per 10 phaït. WWDSHEXEU. Quy ñònh möùc xeáp dôõ haøng hoaù: Quy ñònh möùc xeáp dôõ haøng hoaù: Hoaëc coù theå quy ñònh möùc xeáp cho moät Xeáp dôõ theo taäp quaùn (CQD-Customary maùng hoaït ñoäng ñöôïc, Quick Dispatch) Ví duï : The cargo to be Load and Discharged at Khi hôïp ñoàng quy ñònh xeáp dôõ theo taäp quaùn the Rate of 150 MT per 10 töùc laø vieäc xeáp dôõ haøng seõ tieán haønh theo toác WWDSHEXEU per Workable Hatch. ñoä thoâng thöôøng cuûa caûng ñoù. Do ñoù, khoâng Maùng hoaït ñoäng ñöôïc laø maùng ñoù thöïc teá coù theå xaùc ñònh ñöôïc thôøi gian laøm haøng laø bao laøm vieäc, coù hoaït ñoäng maùng naøo khoâng hoaït nhieâu, vaø cuõng khoâng coù vaán ñeà thöôûng hoaëc ñoäng hoaëc ñaõ heát haøng thì khoâng tính. phaït nöõa. Taøu chôû haøng rôøi coù theå tieán haønh xeáp dôõ Xaùc ñònh moác thôøi gian xeáp dôõ haøng ñoàng thôøi 3 hay 5 maùng. Neáu maùng Quy ñònh thôøi gian laøm haøng baét ñaàu tính naøo ngöng hoaït ñoäng thì seõ khoâng tính caùc sau moät soá ngaøy hoaëc sau moät soá giôø keå töø maùng ñoù. Töø möùc xeáp dôõ quy ñònh, khoái khi NOR ñöôïc trao hoaëc ñöôïc trao vaø chaáp löôïng haøng hoaù xeáp dôõ (treân B/L), ta tính nhaän. ñöôïc ngaøy, giôø vaø tính thöôûng phaït xeáp dôõ NOTICE OF READINESS Xaùc ñònh moác thôøi gian xeáp dôõ (tt) Vessel : M.T Bergitta Port : Sture Vieäc quy ñònh chaáp nhaän NOR nhö laø Master : John L.Smith Date and hours of arrival : moät ñieàu kieän ñeå baét ñaàu tính thôøi 15/07/2001 at 1200hrs L.T. gian laøm haøng seõ coù lôïi cho ngöôøi thueâ taøu hôn. Receiver of Notice : Statoil As Khi trao NOR maø taøu chöa vaøo caûng, vaøo caàu, Cargo :Oseberg Blend Cargo No. 31/01 chöa laøm xong thuû tuïc veä sinh, y teá, haûi quan This is to inform that my vessel has arrived and is ready in all … thì coù baét ñaàu tính Laytime hay khoâng? respects to commence Chuû taøu thöôøng yeâu caàu quy ñònh (hoaëc in Loading Discharging saün trong CP) thôøi gian laøm haøng cöù tính, duø 7 13 1348 2001 taøu ñaõ vaøo caûng hay chöa / ñaõ caäp caàu hay at (year) (Month) (Day) hrs chöa / ñaõ laøm xong thuû tuïc kieåm dòch hay chöa / ñaõ laøm xong thuû tuïc haûi quan hay In accordance with terms and conditions chöa / “thôøi gian chôø vaøo caàu seõ tính vaøo thôøi of charter party dated 11/01/01 Master gian laøm haøng”. khoâng coù lôïi cho ngöôøi hâ 11
NOTICE OF READINESS Phaït thöôûng xeáp dôõ: Received/Accepted Neáu ngöôøi thueâ taøu xeáp dôõ haøng hoaù muoän hôn thôøi gian quy ñònh cuûa HÑ, thì 7 14 0800 2001 at seõ bò chuû taøu phaït moät khoaûn tieàn, goïi laø (year) (Month) (Day) hrs tieàn phaït xeáp dôõ chaäm (Demurrage). Möùc phaït seõ ñöôïc quy ñònh trong hôïp ñoàng Shipper/Receiver/Agent baèng soá tieàn cho moät ngaøy bò phaït. Neáu ngöôøi thueâ taøu hoaøn thaønh vieäc xeáp dôõ haøng hoaù sôùm hôn thôøi gian quy ñònh trong hôïp ñoàng, thì ngöôøi thueâ seõ ñöôïc chuû taøu thöôûng moät khoaûn tieàn, goïi laø tieàn thöôûng xeáp dôõ nhanh (Despatch Money). Möùc thöôûng thöôøng baèng moät nuûa möùc phaït. Thôøi gian laøm haøng, thöôûng/phaït xeáp dôõ Thôøi gian laøm haøng, thöôûng/phaït xeáp dôõ Haøng seõ ñöôïc xeáp / dôõ theo möùc …MT cho moät ngaøy laøm Tieàn phaït, neáu coù, seõ do ngöôøi thueâ taøu traû theo möùc vieäc thôøi tieát toát, chuû nhaät vaø ngaøy leã khoâng tính, duø coù 2.000 USD moät ngaøy hoaëc theo tyû leä ñoái vôùi moät phaàn laøm hay khoâng. Thôøi gian laøm haøng seõ khoâng tính töø 13 cuûa ngaøy. Tieàn thöôûng, neáu coù, seõ do chuû taøu traû theo giôø cuûa ngaøy thöù baûy hoaëc ngaøy laøm vieäc cuoái cuøng tröôùc möùc baèng moät nöûa möùc phaït cho taát caû thôøi gian tieát ngaøy leã ñeán 7 giôø saùng cuûa ngaøy thöù hai hoaëc ngaøy laøm kieäm ñöôïc. Vieäc thanh toaùn thöôûng phaït seõ ñöôïc tieán vieäc ñaàu tieân sau ngaøy leã. Thôøi gian laøm haøng seõ baét ñaàu haønh giöõa chuû taøu vaø ngöôøi thueâ taøu trong voøng moät tính sau 12 tieáng keå töø khi Thuyeàn tröôûng hoaëc ñaïi lyù cuûa thaùng keå töø ngaøy Thuyeàn tröôûng kyù vaøo Bieân baûn thöïc taøu ñaõ trao thoâng baùo saün saøng baèng vaên baûn cho ngöôøi teá (Statement of Facts)”. thueâ taøu trong khoaûng thôøi gian töø 9 giôø ñeán 17 giôø cuûa baát kyø ngaøy naøo, tröø chuû nhaät vaø ngaøy leã, vôùi ñieàu kieän laø taøu ñaõ caäp caàu vaø laøm xong caùc thuû tuïc. Tính thöôûng / phaït xeáp dôõ Luaät leä veà troïng taøi Nghieân cöùu noäi dung cuûa CP ñeå xem thôøi Trong caùc hôïp ñoàng maãu, vieäc tranh chaáp gian xeáp, dôõ hay möùc xeáp, dôõ ñöôïc quy ñònh thöôøng ñöôïc quy ñònh xeùt xöû bôûi troïng taøi vaø laø bao nhieâu (ngaøy, giôø); moác tính thôøi gian taïi London theo Luaät Anh hoaëc taïi New York baét ñaàu tính luùc naøo; nhöõng thôøi gian naøo theo Luaät Myõ. Caùc quy ñònh naøy khoâng coù khoâng tính vaøo thôøi gian laøm haøng. lôïi cho ngöôøi thueâ taøu Vieät Nam. Tính toaùn ñeå bieát thöïc teá xeáp hay dôõ heát Neáu coù theå thì neân quy ñònh xeùt xöø tranh bao nhieâu ngaøy, bao nhieâu giôø (caên cöù vaøo chaáp lieân quan ñeán thöïc hieän hôïp ñoàng thueâ Statement of Facts). taøu chuyeán ñöôïc tieán haønh taïi Trung taâm Tính toaùn xem bao nhieâu ngaøy bò phaït (Days Troïng taøi Quoác teá beân caïnh phoøng Thöông on Demurrage) hay bao nhieâu ngaøy ñöôïc maïi vaø coâng nghieäp Vieät Nam, theo Luaät thöôûng (Despatch Days). Vieät Nam. Nhaân vôùi möùc thöôûng hay möùc phaït quy ñònh ñeå bieát ñöôïc thöôûng hay bò phaït bao nhieâu tieàn. 12
2.3.3 Phöông thöùc thueâ taøu ñònh haïn Caùc ñieàu khoaûn khaùc cuûa C/P (Time Chartering) a. Khaùi nieäm: Ñieàu khoaûn ISM Thueâ taøu ñònh haïn hay coøn goïi laø thueâ Ñieàu khoaûn hai taøu ñaâm va cuøng coù loãi (Both to taøu theo thôøi haïn laø vieäc chuû taøu cho blame Collision clause) ngöôøi thueâ taøu thueâ toaøn boä con taøu, coù theå goàm thuyeàn boä (Thuyeàn tröôûng vaø Ñieàu khoaûn New Jason (New Jason clause) thuyû thuû) hay khoâng, ñeå kinh doanh Vaø moät soá ñieàu khoaûn veà : traùch nhieäm cuûa chuû chuyeân chôû haøng hoaù trong moät thôøi haøng, thueá vaø leä phí, toån thaát chung, ruûi ro gian nhaát ñònh, coøn ngöôøi thueâ taøu phaûi chieán tranh, ñình coâng, quy ñònh veà ñaïi lyù vaø traû tieàn thueâ vaø chòu caùc chi phí hoaït moâi giôùi … ñoäng cuûa con taøu theo quy ñònh cuûa hôïp ñoàng. 2.3.3 Phöông thöùc thueâ taøu ñònh haïn 2.3.3 Phöông thöùc thueâ taøu ñònh haïn (Time Chartering) (Time Chartering) b. Caùc hình thöùc thueâ taøu ñònh haïn Ñaëc ñieåm cuûa phöông thöùc naøy: Ngöôøi thueâ taøu ñöôïc quyeàn quaûn lyù, söû duïng Thueâ toaøn boä : con taøu trong moät thôøi gian nhaát ñònh vaø phaûi Laø thueâ toaøn boä con taøu cuøng thuyeàn boä. tìm haøng hoaù ñeå chuyeân chôû trong thôøi gian Trong hình thöùc naøy coù 2 caùch : thueâ. Thueâ theo thôøi haïn (Period Time Vaên baûn ñieàu chænh moái quan heä giöõa chuû taøu Charter) : töùc laø thueâ taøu trong vaø ngöôøi thueâ taøu laø hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh moät thôøi gian, coù theå laø 6 thaùng, haïn. moät naêm, nhieàu naêm … Ngöôøi thueâ taøu phaûi traû cho chuû taøu tieàn thueâ chöù khoâng phaûi tieàn cöôùc. Ngoaøi tieàn thueâ taøu, Thueâ ñònh haïn chuyeán (Trip Time coøn phaûi chòu caùc chi phí hoaït ñoäng cuûa con Charter) : töùc laø thueâ kieåu ñònh taøu. haïn, nhöng chæ moät chuyeán. Chuû taøu khoâng ñoùng vai troø laø ngöôøi chuyeân 2.3.3 Phöông thöùc thueâ taøu ñònh haïn b. Caùc hình thöùc thueâ taøu ñònh haïn (Time Chartering) c. Hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh haïn Thueâ ñònh haïn trôn (Bare Boat Charter) c.1. Hôïp ñoàng tueâ taøu ñònh haïn maãu Chuû taøu cho ngöôøi thueâ taøu thueâ con Hôïp ñoàng maãu “TIME CHARTER 1902 – taøu maø khoâng coù thuyeàn boä. Trong TIMON” do phoøng Haøng Haûi Anh soaïn tröôøng hôïp naøy, ngöôøi thueâ taøu phaûi thaûo vaø ban haønh naêm 1902. bieân cheá moät thuyeàn boä môùi coù theå Hôïp ñoàng maãu “ UNIFORM TIME khai thaùc con taøu ñöôïc. CHARTER – BALTIME” do coâng hoäi haøng haûi quoác teá vaø Baltic (BIMCO) soaïn thaûo vaø ban haønh naêm 1909. Hôïp ñoàng maãu “OIL TANKER” do nöôùc Anh saïon thaûo vaø ban haønh ñeå söû duïng trong nghieäp vuï thueâ taøu ñònh haïn chuyeân chôû daàu moû. 13
2.3.3 Phöông thöùc thueâ taøu ñònh haïn c. Hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh haïn (Time Chartering) c.2. Noäi dung hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh haïn c. Hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh haïn - Ñieàu khoaûn veà vi phaïm hôïp ñoàng c.2. Noäi dung hôïp ñoàng thueâ taøu ñònh haïn: - Thanh toaùn tieàn cöôùc trong hôïp ñoàng - Ñieàu khoaûn caùc beân thueâ taøu - Ñieàu khoaûn veà taøu - Ñieàu khoaûn veà thôøi gian vaø caûng traû taøu - Ñieàu khoaûn veà tieàn cöôùc thueâ taøu (Hire): sau khi heát thôøi gian thueâ. Tieàn cöôùc thueâ taøu ñònh haïn thöôøng tính - Ñieàu khoaûn veà phaân chia chi phí: Chuû taøu theo: DWT/1 thaùng – GRT/1 thaùng hay thöôøng chòu caùc loaïi chi phí coá ñònh, bao caû taøu moät ngaøy. ngöôøi thueâ taøu chòu chi phí löu ñoäng - Thôøi gian thueâ taøu - Ñieàu khoaûn khaùc: ñieàu khoaûn veà cho thueâ - Ñieàu khoaûn veà haøng hoaù laïi, troïng taøi, ñieàu khoaûn khieáu naïi… 2.4 Vaän ñôn ñöôøng bieån 2.4 Vaän ñôn ñöôøng bieån 2.4.1 Khaùi nieäm 2.4.2 Nguoàn luaät ñieàu chænh Vaän ñôn ñöôøng bieån laø moät chöùng töø Coâng öôùc quoác teá ñeå thoáng nhaát moät soá quy chöùng minh cho moät hôïp ñoàng vaän taûi taéc veà vaän ñôn ñöôøng bieån, kyù keát taïi ñöôøng bieån, cho vieäc nhaän haøng hoaëc Brussels ngaøy 25/8/1924, goïi taét laø coâng öôùc xeáp haøng cuûa ngöôøi chuyeân chôû vaø baèng Brussels 1924, coøn ñöôïc goïi laø Quy taéc Hague vaän ñôn naøy, ngöôøi chuyeân chôû cam keát (Hague Rules) coù hieäu löïc naêm 1931. seõ giao haøng khi xuaát trình noù. Nghò ñònh thö Visby 1968, söûa ñoåi Coâng öôùc Chöùc naêng cuûa vaän ñôn: Brussels 1924, coù hieäu löïc töø 23/6/1977, cuøng Laø baèng chöùng cuûa hôïp ñoàng vaän taûi ñaõ vôùi Quy taéc Hague taïo thaønh Quy taéc Hague- ñöôïc kyù keát giöõa caùc beân. Visby (Hague-Visby Rules). Laø bieân lai nhaän haøng ñeå chôû cuûa ngöôøi Coâng öôùc cuûa Lieân Hieäp Quoác veà chuyeân chôû chuyeân chôû. haøng hoaù baèng ñöôøng bieån, kyù taïi Hamburg Laø chöùng töø sôû höõu haøng hoaù moâ taû 1978, coù hieäu löïc töø 1/11/1992. trong vaän ñôn. 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn b. Caên cöù pheâ chuù cuûa thuyeàn tröôûng a. Caên cöù vaøo vieäc ñaõ xeáp haøng hay chöa treân vaän ñôn Coù hai loaïi, Vaän ñôn hoaøn haûo (Clean B/L) : laø loaïi vaän ñôn Vaän ñôn ñaõ xeáp haøng (Shipped on Board B/L) maø ôû treân ñoù khoâng coù pheâ chuù xaáu cuûa thuyeàn Laø vaän ñôn ñöôïc phaùt haønh sau khi haøng hoaù tröôûng veà haøng hoaù cuõng nhö tình traïng cuûa ñaõ ñöôïc xeáp leân taøu. Treân B/L naøy, thöôøng haøng hoaù. ngöôøi chuyeân chôû, ñaïi lyù hoaëc thuyeàn tröôûng Caùch theå hieän vaän ñôn hoaøn haûo nhö sau : ñoùng daáu caùc chöõ nhö : “Shipped on board”, Ñoùng daáu “Clean” leân phaàn nhaän xeùt veà “on board” hoaëc “shipped”. haøng hoaù vaø bao bì. Vaän ñôn nhaän ñeå xeáp (Received for shipment Khoâng coù pheâ chuù gì treân tôø vaän ñôn. B/L): laø loaïi vaän ñôn ñöôïc phaùt haønh sau khi Coù pheâ chuù nhöng khoâng laøm maát tính hoaøn ngöôøi chuyeân chôû nhaän haøng vaø cam keát seõ haûo cuûa vaän ñôn : second hand cases / xeáp haøng vaø vaän chuyeån haøng hoaù baèng con repaired and remailed cases/said to weight … taøu ghi treân vaän ñôn. 14
2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn b. Caên cöù pheâ chuù cuûa thuyeàn tröôûng c. Caên cöù vaøo quyeàn chuyeån nhöôïng, sôû treân vaän ñôn höõu haøng hoaù ghi treân vaän ñôn (tt) Vaän ñôn khoâng hoaøn haûo (Unclean B/L) : laø loaïi Vaän ñôn ñích danh (Straight B/L, B/L to a vaän ñôn maø ôû treân ñoù coù pheâ chuù xaáu cuûa named person): laø vaän ñôn maø treân ñoù ngöôøi thuyeàn tröôûng veà haøng hoaù cuõng nhö tình traïng ta ghi roõ teân vaø ñòa chæ cuûa ngöôøi nhaän. cuûa haøng hoaù. Vaän ñôn theo leänh (B/L to order of) : laø vaän Ví duï: - Moät soá thuøng bò beïp kho xeáp leân ñôn maø treân ñoù ngöôøi ta khoâng ghi roõ teân taøu. ngöôøi nhaän haøng maø ghi :”theo leänh cuûa …” - Haøng bò öôït khi nhaän ñeå xeáp. Ví duï : -To order of shipper - Kieän haøng soá “345 HTK” khoâng coù. -To order of consignee - Kyù maõ hieäu bò nhoeø khoâng roõ -To order of the bank 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn c. Caên cöù vaøo quyeàn chuyeån nhöôïng, sôû d. Caên cöù vaøo phöông thöùc thueâ taøu höõu haøng hoaù ghi treân vaän ñôn (tt) Vaän ñôn taøu chôï (Liner B/L) : laø vaän ñôn ñöôïc duøng khi haøng hoaù ñöôïc göûi Vaän ñôn voâ danh (To bearer B/L) : laø theo taøu chôï. Moïi ñieàu khoaûn ñöôïc in vaän ñôn treân ñoù khoâng ghi ngöôøi nhaän saün treân vaän ñôn vaø chæ do moät beân haøng vaø cuõng khoâng ghi theo leänh. (ngöôøi chuyeân chôû) kyù teân. Thuyeàn tröôûng seõ giao haøng cho ai Vaän ñôn taøu chuyeán / Vaän ñôn theo hôïp caàm vaän ñôn (B/L holder) vaø xuaát ñoàng thueâ taøu : laø vaän ñôn ñöôïc caáp trình cho hoï. Vaän ñôn naøy ñöôïc trong tröôøng hôïp coù hôïp ñoàng thueâ taøu, chuyeån nhöôïng baèng caùch trao tay chæ xaûy ra vôùi thueâ taøu chuyeán vaø taøu vì ai laø ngöôøi caàm vaän ñôn ñeàu coù ñònh haïn. Treân vaän ñôn thöôøng coù ghi : theå nhaän ñöôïc haøng. “B/L to be used with charter party”. 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn e. Caên cöù vaøo haønh trình chuyeân chôû f. Caên cöù vaøo khaû naêng löu thoâng Vaän ñôn ñi thaúng (Direct B/L) : laø vaän ñôn Vaän ñôn goác (Original B/L) : laø vaän ñöôïc caáp trong tröôøng hôïp haøng hoaù ñöôïc ñôn ñöôïc ñöôïc duøng ñeå nhaän haøng, chuyeân chôû thaúng töø caûng xeáp haøng maø thanh toaùn, chuyeån nhöôïng, khieáu naïi, khoâng coù chuyeån taûi caûng doïc ñöôøng. OÂ kieän tuïng … do ngöôøi chuyeân chôû phaùt “transhipment” khoâng ñöôïc ghi gì. haønh theo yeâu caàu cuûa ngöôøi göûi Vaän ñôn chôû suoát (Throught B/L) : laø vaän haøng.. Copy (Copy B/L) : laø vaän ñôn ñôn ñöôïc caáp trong tröôøng hôïp coù chuyeån taûi Vaän ñôn caøng doïc ñöôøng, coù thay theá taøu chuyeân chôû khoâng coù giaù trò löu thoâng, khoâng phaûi vaø ngöôøi chuyeân chôû. laø chöùng töø sôû höõu haøng hoaù. Ngöôøi ta duøng ñeå laøm thuû tuïc, tham khaûo hoaëc Vaän ñôn vaän taûi lieân hôïp (Combined transport löu tröõ hoà sô. B/L) : laø vaän ñôn ñöôïc caáp trong tröôøng hôïp haøng ñöôïc vaän chuyeån ít nhaát baèng hai phöông thöùc vaän taûi khaùc nhau trôû leân. 15
2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc (tt) Giaáy göûi haøng ñöôøng bieån (Sea waybill) Vaän ñôn do ngöôøi giao nhaän caáp (Forwarder’s B/L): laø caùc vaän ñôn do Maët tröôùc cuûa noù cuõng töông töï nhö FIATA (Lieân ñoaøn quoác teá caùc Hieäp hoäi vaän ñôn thoâng thöôøng, bao goàm caùc giao nhaän) phaùt haønh vaø bao goàm caùc ñieàu khoaûn chuû yeáu nhö teân haøng, loaïi sau : caûng xeáp, caûng dôõ, ngöôøi chuyeân chôû, Vaän ñôn vaän taûi ña phöông thöùc cuûa ngöôøi nhaän haøng vaø moät soá caùc chi FIATA (FBL) : do FIATA phaùt haønh, tieát khaùc. Maët sau ñeå troáng hoaëc ghi ñaõ ñöôïc Phoøng thöông maïi quoác teá ngaén goïn vôùi muïc ñích tieát kieäm chi vaø Ngaân haøng chaáp nhaän. Noù do phí in aán. Sea waybill khoâng coù chöùc ngöôøi giao nhaän caáp khi chuyeân chôû naêng löu thoâng, treân beà maët thöôøng haøng hoaù baèng vaän taûi ña phöông coù in chöõ Non-negotiable. thöùc hay vaän taûi ñöôøng bieån. 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc (tt) g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc (tt) Vaän ñôn ñaõ xuaát trình taïi caûng göûi Forwarder’s Certificate of Transport (B/L Surrendered) : ñaây laø loaïi vaän (FCT): Giaáy chöùng nhaän vaän taûi naøy do ñôn thoâng thöôøng, chæ khaùc laø ngöôøi ngöôøi giao nhaän caáp cho ngöôøi göûi chuyeân chôû hoaëc ñaïi lyù ñoùng theâm haøng, xaùc nhaän nghóa vuï cuûa ngöôøi giao daáu “ñaõ xuaát trình” (Surrendered), nhaän phaûi giao haøng taïi caûng ñeán ñoàng thôøi ñieän baùo “Express Release” thoâng qua ñaïi lyù do ngöôøi giao nhaän chæ cho ñaïi lyù taïi caûng ñeán bieát ñeå ñaïi lyù ñònh. House B/L (Vaän ñôn gom haøng) : do giao haøng cho ngöôøi nhaän maø khoâng ngöôøi giao nhaän caáp cho ngöôøi göûi haøng caàn xuaát trình B/L goác. Ngöôøi göûi leû, khi ngöôøi giao nhaän cung caáp dòch vuï haøng chæ caàn Fax baûn vaän ñôn naøy gom haøng trong vaän taûi ñöôøng bieån, vaän ñeán ngöôøi nhaän laø ngöôøi nhaän coù theå taûi haøng khoâng. Noù chöa ñöôïc Phoøng nhaän ñöôïc haøng. thöông maïi quoác teá thoâng qua. 2.4.3 Phaân loaïi vaän ñôn 2.4.4 Noäi dung cuûa vaän ñôn ñöôøng bieån g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc (tt) Theo Quy taéc Hamburg, B/L phaûi coù caùc chi tieát sau ñaây : Vaän ñôn beân thöù ba (Third Party B/L): laø vaän ñôn treân ñoù ghi ngöôøi Tính chaát chung cuûa haøng hoaù, nhöõng kyù höôûng lôïi L/C khoâng phaûi laø ngöôøi göûi maõ hieäu chính ñeå nhaän daïng haøng hoaù, haøng (Shipper) maø laø ngöôøi khaùc. tính chaát nguy hieåm cuûa haøng hoaù (neáu Vaän ñôn coù theå thay ñoåi (Switch B/L): coù), soá löôïng, troïng löôïng cuûa haøng hoaù, laø vaän ñôn cho pheùp thay ñoåi moät soá caùc chi tieát khaùc do ngöôøi göûi haøng cung chi tieát treân B/L nhö : caûng xeáp, caûng caáp. dôõ, soá löôïng haøng, ngöôøi göûi, ngaøy kyù Tình traïng beân ngoaøi cuûa haøng hoaù. …ieân lai Thuyeàn phoù (Mate’s receipt): laø bieân B Teân vaø truï sôû kinh doanh chiính cuûa ngöôøi lai ghi cheùp vieäc xeáp haøng leân taøu do chuyeân chôû. Thuyeàn tröôûng hoaëc Thuyeàn phoù laäp. Noù laø Teân ngöôøi göûi haøng. cô sôû ñeå caáp vaän ñôn. Teân ngöôøi nhaän haøng neáu do ngöôøi göûi haøng chæ ñònh 16
2.4.4 Noäi dung cuûa vaän ñôn ñöôøng bieån (tt) 2.4.4 Noäi dung cuûa vaän ñôn ñöôøng bieån (tt) Theo Quy taéc Hamburg, B/L phaûi coù caùc Theo Quy taéc Hamburg, B/L phaûi coù caùc chi tieát sau ñaây : chi tieát sau ñaây : Caûng xeáp haøng theo hôïp ñoàng vaän taûi Ngaøy hoaëc thôøi haïn giao haøng taïi ñöôøng bieån vaø ngaøy maø ngöôøi chuyeân chôû caûng dôõ, neáu coù thoaû thuaän giöõa caùc nhaän haøng ñeå chôû. beân. Caûng dôõ haøng. Thoaû thuaän taêng theâm giôùi haïn traùch nhieäm (neáu coù). Soá löôïng baûn vaän ñôn goác. Nôi phaùt haønh vaän ñôn. Maët sau cuûa vaän ñôn in saün caùc ñieàu kieän, Chöõ kyù cuûa ngöôøi chuyeân chôû hoaëc ngöôøi ñieàu khoaûn chuyeân chôû nhö : caùc ñònh thay maët ngöôøi chuyeân chôû. nghóa, ñieàu khoaûn toái cao, cöôùc phí vaø phuï Khoaûn cöôùc do ngöôøi nhaän traû. phí, traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû, ñi thueâ laïi, thoâng baùo toån thaát vaø thôøi haïn Ñieàu noùi veà vieäc aùp duïng coâng öôùc. khieáu naïi, giao haøng, kieåm tra haøng hoaù, Ñieàu noùi veà haøng coù theå chôû treân boong. caàm giöõ haøng … 2.5 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû 2.5.2 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù vaän ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù theo ba Quy taéc (QT)hieän haønh chuyeån theo vaän ñôn. a. Cô sôû traùch nhieäm 2.5.1 Khaùi nieäm veà traùch nhieäm cuûa ngöôøi a.1. Theo QT Hague vaø QT Hague-Visby chuyeân chôû ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù. Ngöôøi chuyeân chôû coù 3 traùch nhieäm sau : Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû bao goàm Cung caáp con taøu coù ñuû khaû naêng ñi : Cô sôû traùch nhieäm (Basiss of Liability). bieån, cuï theå laø : taøu phaûi Thôøi haïn traùch nhieäm (Period of Beàn, chaéc, khoeû, voû taøu vaø maùy moùc Responsibility). khoâng coù khuyeát taät. Ñöôïc trang bò nhöõng maùy moùc, phöông Giôùi haïn traùch nhieäm (Limit of Liability) tieän caàn thieát cho vieäc ñi bieån. Ñöôïc bieân cheá moät thuyeàn boä ñaày ñuû veà soá löôïng vaø ñaûm baûo veà chaát löôïng. a. Cô sôû traùch nhieäm Ngöôøi chuyeân chôû coù 3 traùch nhieäm sau : a.1. Theo QT Hague vaø QT Hague-Visby Mieãn traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû : Cung caáp con taøu coù ñuû khaû naêng ñi bieån, cuï theå laø : (tieáp theo) Haønh vi, sô suaát hoaëc loãi laàm cuûa thuyeàn tröôûng, thuyû thuû, hoa tieâu hay ngöôøi laøm coâng cuûa ngöôøi Ñöôïc cung öùng ñaày ñuû veà daàu môõ, nöôùc ngoït, chuyeân chôû trong vieäc ñieàu khieån vaø quaûn trò taøu. löông thöïc, thöïc phaåm vaø caùc ñoà döï tröõ khaùc. Ñaây goïi laø “loãi haøng vaän” hay “loãi haûi vaän” Haàm taøu, buoàng laïnh vaø caùc nôi chöùa haøng (Nautical Fault). khaùc phaûi saïch seõ, thích hôïp cho vieäc chuyeân Chaùy, tröø khi loãi thöïc söï hoaëc coá yù cuûa ngöôøi chôû an toaøn haøng hoaù coù lieân quan. chuyeân chôû gaây ra. Ngöôøi chuyeân chôû phaûi tieán haønh moät caùch caån Tai hoïa, nguy hieåm, tai naïn cuûa bieån. thaän vaø thích hôïp vieäc chaát, xeáp, di chuyeån, Thieân tai. khuaân vaùc, chaêm soùc haøng … Haønh ñoäng chieán tranh. Caáp vaän ñôn ñöôøng bieån Haønh ñoäng thuø ñòch. 17
Mieãn traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû (tt): Mieãn traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû (tt): Bò baét hoaëc keàm cheá bôûi vua, chuùa, nhaân daân Bao bì, kyù maõ hieäu khoâng ñaày ñuû. hoaëc bò tòch thu cuûa toøa aùn. AÅn tyø cuûa taøu khoâng phaùt hieän ñöôïc, maëc duø Haïn cheá vì kieåm dòch. ñaõ caàn maãn hôïp lyù. Haønh vi hoaëc thieáu soùt cuûa ngöôøi göûi haøng, chuû Moïi nguyeân nhaân khaùc khoâng phaûi do loãi haøng, ñaïi dieän hay ñaïi lyù cuûa hoï. thöïc söï hay coá yù cuûa ngöôøi chuyeân chôû, cuõng Ñình coâng, caám xöôûng, ngöøng treä hoaëc haïn cheá khoâng phaûi do loãi sô suaát cuûa ngöôøi laøm coâng veà lao ñoäng. hay ñaïi lyù cuûa ngöôøi chuyeân chôû gaây ra, Baïo ñoäng vaø noåi loaïn cuûa daân chuùng. nhöng traùch nhieäm chöùng minh laø thuoäc Cöùu vaø coá yù cöùu sinh maïng vaø taøi saûn treân bieån. ngöôøi chuyeân chôû hoaëc ñaïi lyù hay ngöôøi laøm Thieáu huït veà khoái löôïng hoaëc troïng löôïng hoaëc hö coâng cuûa hoï. hoûng do noäi tyø hay baûn chaát cuûa haøng hoaù. 2.5.2 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû a.2 Theo quy taéc Hamburg (tt) ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù theo ba Quy taéc (QT)hieän haønh a. Cô sôû traùch nhieäm Chaäm giao haøng xaûy ra khi haøng hoaù khoâng ñöôïc giao taïi caûng dôõ theo quy a.2 Theo quy taéc Hamburg ñònh trong hôïp ñoàng vaän taûi trong thôøi Ngöôøi chuyeân chôû (NCC)phaûi chòu traùch gian thoaû thuaän. Neáu khoâng thoaû thuaän nhieäm veà thieät haïi do maát maùt, hö hoûng moät thôøi gian nhö vaäy, thì trong moät thôøi cuûa haøng hoaù vaø chaäm giao haøng, neáu söï gian hôïp lyù maø moät NCC caàn maãn coù coá gaây ra maát maùt, hö hoûng hoaëc chaäm theå giao, coù tính ñeán hoaøn caûnh cuûa söï giao haøng dieãn ra khi haøng hoaù coøn thuoäc vieäc. Haøng hoùa seõ coi laø bò maát, neáu traùch nhieäm cuûa NCC, tröø phi NCC chöùng khoâng ñöôïc giao nhö vaïy trong thôøi haïn minh ñöôïc raèng anh ta, ngöôøi laøm coâng vaø 60 ngaøy lieân tuïc keå töø ngaøy heát thôøi gian ñaïi lyù cuûa anh ta ñaõ aùp duïng moïi bieän giao haøng. phaùp caàn thieát, hôïp lyù ñeå ngaên ngöøa söï coá xaûy ra vaø haäu quaû cuûa noù. 2.5.2 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù theo ba a.2 Theo quy taéc Hamburg (tt) Quy taéc (QT)hieän haønh b. Thôøi haïn traùch nhieäm cuûa ngöôøi NCC phaûi chòu traùch nhieäm veà maát maùt, chuyeân chôû hö hoûng cuûa haøng hoaù hoaëc chaäm giao b.1. Theo QT Hague vaø QT Hague-Visby haøng do chaùy gaây ra, neáu ngöôøi khieáu naïi chöùng minh ñöôïc raèng chaùy laø do loãi laàm NCC chòu traùch nhieäm veà haøng hoaù keå töø hoaëc sô suaát cuûa NCC, ngöôøi laøm coâng hay khi haøng ñöôïc xeáp leân taøu ôû caûng ñi cho ñaïi lyù cuûa hoï gaây ra vaø raèng maát maùt, hö ñeán khi haøng hoùa ñöôïc dôõ khoûi taøu taïi hoûng vaø chaäm giao haøng laø do nhöõng loãi caûng ñeán. Toån thaát cuûa haøng hoaù tröôùc khi laàm hoaëc sô suaát cuûa NCC vaø ñaïi lyù cuûa hoï xeáp haøng leân taøu vaø sau khi dôõ haøng khoûi trong vieäc aùp duïng moïi bieän phaùp caàn taøu seõ khoâng ñöôïc NCC boài thöôøng. thieát ñeå daäp ñaùm chaùy, traùnh hay giaûm haäu quaû cuûa chaùy. 18
2.5.2 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû 2.5.2 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù theo ba ñöôøng bieån ñoái vôùi haøng hoaù theo ba Quy taéc (QT)hieän haønh Quy taéc (QT)hieän haønh b. Thôøi haïn traùch nhieäm cuûa ngöôøi c. Giôùi haïn traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû chuyeân chôû b.2 Theo quy taéc Hamburg Xem muïc 2.3 Giôùi haïn traùch nhieäm cuûa NCC chòu traùch nhieäm veà haøng hoaù keå töø khi ngöôøi chuyeân chôû, trang 56, Saùch Vaän NCC nhaän haøng ñeå chôû ôû caûng xeáp haøng taûi – giao nhaän haøng hoaù xuaát nhaäp cho ñeán khi ñaõ giao haøng taïi caûng ñeán. khaåu, taùc giaû GS.TS Hoaøng Vaên Chaâu, Nhaø xuaát baûn Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät, So vôùi 2 QT treân, thôøi haïn traùch nhieäm cuûa naêm 2003. NCC ñaõ môû roäng hôn, caû veà thôøi gian tröôùc khi xeáp haøng leân taøu vaø sau khi dôõ haøng ra khoûi taøu, vì vieäc giao nhaän haøng coù theå tieán haønh taïi CY, CFS … 2.6 Thoâng baùo toån thaát vaø khieáu naïi vôùi 2.6.1 Thoâng baùo toån thaát ngöôøi chuyeân chôû ñöôøng bieån (Notice of Loss or Damage) b. Caùch thöùc vaø thôøi haïn thoâng baùo 2.6.1 Thoâng baùo toån thaát toån thaát: (Notice of Loss or Damage) b.1 Neáu toån thaát laø roõ reät a. Ñònh nghóa : Toån thaát roõ reä laø toån thaát nhìn thaáy Thoâng baùo toån thaát laø vieäc thoâng baùo ñöôïc baèng maét thöôøng. baèng vaên baûn cuûa ngöôøi nhaän haøng, Vieäc thoâng baùo toån thaát theå hieän noùi roõ tình traïng toån thaát cuûa haøng baèng Bieân baûn dôõ haøng (Cargo hoaù, göûi cho ngöôøi chuyeân chôû trong Outturn Report - COR). moät thôøi gian quy ñònh ñeå baûo löu quyeàn khieáu naïi vôùi NCC. Treân COR phaûi theå hieän teân haøng, soá vaän ñôn, tình traïng toån thaát cuûa haøng hoùa, coù chöõ kyù cuûa thuyeàn tröôûng. b.2 Neáu toån thaát khoâng laø roõ reät (tt) b.1 Neáu toån thaát laø roõ reät (tt) 3 ngaøy keå töø ngaøy giao haøng COR phaûi laäp trong thôøi haïn sau : theo QT Hague vaø QT Hague- Visby. Tröôùc hoaëc vaøo luùc giao haøng, theo QT Hague vaø QT Hague-Visby. 15 ngaøy lieân tuïc keå töø ngaøy giao haøng cho ngöôøi nhaän theo Khoâng muoän hôn ngaøy laøm vieäc QT Hamburg. sau ngaøy giao haøng cho ngöôøi nhaän haøng theo QT Hamburg. b.3 Tröôøng hôïp chaäm giao haøng b.2 Neáu toån thaát khoâng laø roõ reät Chæ theo QT Hamburg, NCC môùi chòu traùch nhieäm veà chaäm giao haøng. NCC seõ khoâng boài Phaûi thoâng baùo toån thaát baèng vieäc göûi thöôøng thieät haïi do chaäm giao haøng, neáu Thö döï khaùng (Letter of Reservation) khoâng coù thoâng baùo baèng vaên baûn göûi cho cho ngöôøi chuyeân chôû hoaëc ñaïi lyù cuûa NCC trong voøng 60 ngaøy lieân tuïc sau ngaøy hoï trong thôøi haïn : haøng ñaõ ñöôïc giao cho ngöôøi nhaän haøng. 19
2.6.2 Khieáu naïi vôùi ngöôøi chuyeân 2.6.2 Khieáu naïi vôùi ngöôøi chuyeân chôû ñöôøng bieån chôû ñöôøng bieån b. Hoà sô khieáu naïi Goàm: a. Nhöõng ngöôøi coù quyeàn khieáu naïi: Hoaù ñôn thöông maïi (Commercial Ngöôøi göûi haøng (Shipper), neáu B/L Invoice); chöa kyù haäu chuyeån nhöôïng. Phieáu ñoùng goùi (Packing List); Bieân baûn keát toaùn nhaän haøng vôùi taøu Ngöôøi nhaän haøng (Consignee). (ROROC); Ngöôøi caàm vaän ñôn (Holder of B/L). Bieân baûn keát toaùn laàn 2 (Correction Sheet), neáu coù; Ngöôøi baûo hieåm (Insurer). Giaáy chöùng nhaän haøng thieáu (Certificate of Shortlanded Cargo); Bieân baûn dôõ haøng (COR); Thö döï khaùng (Letter of Reservation); Bieân baûn giaøm ñònh (Survey Report); 2.6.3 Xeùt xöû tranh chaáp 2.6.2 Khieáu naïi vôùi ngöôøi chuyeân chôû a. Baèng toaø aùn ñöôøng bieån Theo QT Hamburg, beân nguyeân coù c. Thôøi haïn khieáu naïi: theå phaùt ñôn kieän taïi moät toaø aùn coù Theo QT Hague : laø moät naêm, keå töø thaåm quyeàn vaø trong thaåm quyeàn ngaøy giao haøng hoaëc keå töø ngaøy haøng xeùt xöû cuûa toaø aùn naøy, taïi moät hoùa ñaøng leõ phaûi ñöôïc giao. trong caùc ñaïi ñieåm sau : Theo QT Hague – Visby : cuõng laø moät Nôi kinh doanh hay nôi cö truù thöôøng naêm nhöng caùc beân coù theå thoaû thuaän xuyeân cuûa beân bò, hoaëc keùo daøi theâm. Nôi kyù keát hôïp ñoàng, maø taïi ñoù beân bò Theo QT Hamburg : laø hai naêm keå töø coù truï sôû kinh doanh, chi nhaùnh hay ngaøy giao haøng hoaëc keå töø ngaøy haøng ñaïi lyù qua ñoù hôïp ñoàng ñöôïc kyù keát, hoùa ñaøng leõ phaûi ñöôïc giao. Beân kieän hoaëc cuõng coù theå ñeà nghò keùo daøi thôøi haïn Caûng xeáp hay caûng dôõ haøng, hoaëc khieáu naïi. Baát kyø ñòa ñieåm boå sung naøo do hôïp ñà ñò h 2.6.3 Xeùt xöû tranh chaáp b. Baèng troïng taøi Vieäc xeùt xöû cuûa troïng taøi, tuyø theo söï löïa choïn cuûa beân ngguyeân, coù theå tieán haønh taïi caùc ñòa ñieåm sau : Moät ñòa ñieåm trong moät nöôùc maø treân laõnh thoå nöôùc ñoù coù : nôi kinh doanh chính hay nôi cö truù thöôøng xuyeân cuûa beân bò, hoaëc nôi kyù keát hôïp ñoàng, maø taïi ñoù beân bò coù truï sôû kinh doanh, chi nhaùnh hay ñaïi lyù qua ñoù hôïp ñoàng ñöôïc kyù keát, hoaëc caûng xeáp hay caûng dôõ haøng. Baát kyø ñòa ñieåm boå sung naøo do hôïp ñoàng quy ñònh. 20