Xây dựng Geoid độ chính xác cao ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết phân tích nhu cầu và tổng hợp, kế thừa các công trình nghiên cứu xây dựng mô hình Geoid/Quasigeoid trên thế giới và ở Việt Nam, qua đó đưa ra định hướng cụ thể, khả thi và phù hợp với hiện trạng thực tế để xây dựng được mô hình Geoid với độ chính xác có thể dùng được cho hầu hết các ứng dụng thực tiễn ở Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xây dựng Geoid độ chính xác cao ở Việt Nam

KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå 7 Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì Söë 1 (Quyá IV/2017) XÊY DÛÅNG GEOID ÀÖÅ CHÑNH XAÁC CAO ÚÃ VIÏåT NAM ThS. NGUYÏÎN TUÊËN ANH Cuåc Ào àaåc, Baãn àöì vaâ Thöng tin àõa lyá Viïåt Nam Toám tùæt Baâi baáo phên tñch nhu cêìu vaâ töíng húåp, kïë thûâa caác cöng trònh nghiïn cûáu xêy dûång mö hònh Geoid/Quasigeoid trïn thïë giúái vaâ úã Viïåt Nam, qua àoá àûa ra àõnh hûúáng cuå thïí, khaã thi vaâ phuâ húåp vúái hiïån traång thûåc tïë àïí xêy dûång àûúåc mö hònh Geoid vúái àöå chñnh xaác coá thïí duâng àûúåc cho hêìu hïët caác ûáng duång thûåc tiïîn úã Viïåt Nam. Àöå chñnh xaác àaåt àûúåc tûâ 4 - 6 cm cho khu vûåc àöìng bùçng, tûâ 8 - 10 cm cho khu vûåc vuâng nuái. Tûâ khoáa: Geoid, ào cao bùçng GNSS, mö hònh Geoid. àïí xêy dûång mö hònh Geoid/Quasigeoid laâ nöåi suy tûâ 1. Àùåt vêën àïì caác àiïím coá ào caã àöå cao bùçng cöng nghïå àõnh võ toaân cêìu GPS vaâ àöå cao thuãy chuêín (GPS-TC). Vúái quy mö Cöng nghïå GNSS (Global Navigation Satellite laänh thöí möåt quöëc gia coá nhiïìu àùåc thuâ àõa hònh, àõa System) phaát triïín vaâ phöí cêåp nhû ngaây nay cho pheáp maåo phûác taåp khaác nhau, phûúng phaáp naây trúã nïn xaác àõnh toåa àöå, àöå cao trùæc àõa cuãa möåt àiïím àaåt àïën keám hiïåu quaã, do khöng thïí ào àûúåc caác giaá trõ GPS- àöå chñnh xaác cúä centimet trïn phaåm vi haâng nghòn kilo- TC àöå chñnh xaác cao taåi nhûäng võ trñ coá àõa hònh phûác met. Tuy nhiïn, viïåc xaác àõnh àöå cao chñnh/àöå cao taåp, khoá khùn, cuäng nhû chi phñ lúán cho viïåc tùng daây chuêín vúái àöå chñnh xaác cao bùçng cöng nghïå GNSS àuã mêåt àöå caác àiïím GPS-TC tûúng ûáng vúái bûúác soáng thay cho phûúng phaáp ào thuãy chuêín truyïìn thöëng àoâi ngùæn cuãa mùåt Geoid. Trong khi àoá baãn chêët cuãa Geoid hoãi phaãi coá àûúåc mö hònh Geoid/Quasigeoid àöå chñnh laâ mùåt àùèng thïë, biïën thiïn cuãa noá phuå thuöåc vaâo phên xaác cao. böë tó troång vêåt chêët cuãa lúáp voã Traái àêët gêy ra sûå thay Nhû chuáng ta àaä biïët, phûúng phaáp àún giaãn nhêët àöíi thïë troång trûúâng taåi caác võ trñ khaác nhau trïn mùåt
KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì Söë 1 (Quyá IV/2017) 8 àêët. vêåt lyá Traái àêët nhû bïì mùåt àõa hònh, trûúâng troång lûåc vaâ Nhû vêåy, bùçng caác cöng nghïå ào troång lûåc vïå tinh, caác tñnh chêët bïì mùåt khaác cuãa Traái àêët, cöng taác ào àõa haâng khöng, taâu biïín, mùåt àêët nhû hiïån nay ngûúâi ta hònh, troång lûåc hiïån àaåi khöng ngûâng àûúåc quan têm. coá thïí xêy dûång àûúåc cú súã dûä liïåu troång lûåc phuã truâm Chuáng ta àang hoaân thiïån hïå thöëng baãn àöì àõa hònh toaân böå laänh thöí möåt quöëc gia röång lúán phuåc vuå viïåc 1/10.000 phuã truâm toaân quöëc, hïå thöëng troång lûåc cú súã xêy dûång mö hinh Geoid/Quasigeoid vúái mêåt àöå, àöå quöëc gia vaâ liïn tuåc ào böí sung caác dûä liïåu troång lûåc chi tiïët, àöå chñnh xaác cao vaâ giaá thaânh reã hún phûúng chi tiïët múái. Nhû vêåy, nhiïåm vuå cêëp thiïët luác naây laâ phaáp GPS-TC nhiïìu lêìn. Ngoaâi ra, àïí tùng tñnh hiïåu duâng caác dûä liïåu troång lûåc chi tiïët ngaây caâng hoaân quaã cuãa phûúng phaáp naây, xu hûúáng trïn thïë giúái hiïån thiïån cuâng vúái caác dûä liïåu àõa hònh úã Viïåt Nam àïí dêìn nay laâ kïë thûâa mö hònh Geoid toaân cêìu úã bûúác soáng dêìn caãi chñnh caác hïå söë àiïìu hoâa cêìu trong caác mö daâi, sau àoá tùng cûúâng bùçng caác dûä liïåu àõa hònh, hònh troång trûúâng toaân cêìu noái chung vaâ EGM-2008 troång lûåc chi tiïët vaâ GPS-TC àïí xêy dûång mö hònh noái riïng sao cho chuáng ta thu àûúåc möåt mö hònh múái Geoid vúái mûác àöå chi tiïët vaâ àöå chñnh xaác cao. vúái caác hïå söë àiïìu hoâa cêìu àûúåc caãi chñnh phuâ húåp Möåt trong caác cú quan ào àaåc vaâ baãn àöì cuãa Hoa nhêët vúái troång trûúâng Traái àêët thûåc úã khu vûåc Viïåt Nam. Kyâ NGA (National Geospatial-Intelligence Agency) àaä Cuöëi cuâng laâ duâng möåt lûúång ñt caác àiïím GPS-TC taåi xêy dûång mö hònh troång trûúâng Traái àêët EGM-2008, caác võ trñ àùåc trûng, coá giaá trõ tin cêåy àïí laâm khúáp vïì cú cung cêëp möåt caách chñnh thûác cho ngûúâi sûã duång toaân súã toaán hoåc cuåc böå theo hïå àöå cao cuãa Viïåt Nam. cêìu dûúái daång caác hïå söë àiïìu hoâa cêìu lïn àïën bêåc 2. Giaãi quyïët vêën àïì 2190, cho pheáp khöng nhûäng coá thïí tñnh àûúåc giaá trõ 2.1. Töíng húåp vaâ kïë thûâa caác kïët quaã trïn thïë Geoid, dõ thûúâng àöå cao maâ coân coá thïí tñnh àûúåc caác giúái vaâ úã Viïåt Nam. giaá trõ vêåt lyá Traái àêët àùåc trûng khaác nhû thïë troång Theo yá kiïën chung cuãa cöång àöìng khoa hoåc thïë trûúâng, àöå lïåch dêy doåi, dõ thûúâng troång lûåc.... Tuy giúái, àïën nay (nùm 2018) mö hònh Geoid EGM-2008 nhiïn, khi xêy dûång EGM-2008 cuäng nhû caác mö hònh vêîn laâ mö hònh toaân cêìu coá bêåc (àöå phên giaãi) cao troång trûúâng toaân cêìu khaác, Viïåt Nam thuöåc nûúác úã nhêët lïn àïën 2190 (tûúng àûúng vúái ö vuöng chuêín khu vûåc “Fill in”, tûác caác dûä liïåu troång lûåc chi tiïët cuãa 5’x5’, vêîn goåi laâ Grid 5’x5’), coá àöå chñnh xaác àöìng àïìu Viïåt Nam hêìu nhû khöng àûúåc àûa vaâo àïí tñnh toaán trïn phaåm vi toaân cêìu vaâ cung cêëp möåt caách chñnh caác hïå söë àiïìu hoâa cêìu naây. Do àoá àöå chñnh xaác cuãa thûác cho ngûúâi sûã duång toaân cêìu. Ngoaâi ra, nhûäng EGM-2008 úã khu vûåc Viïåt Nam khöng cao. nùm gêìn àêy àaä coá möåt söë mö hònh Geoid khaác àaåt Mùåt khaác, úã Viïåt Nam trong nhûäng nùm gêìn àêy, àïën bêåc töëi àa laâ 2190 nhûng àöå chñnh xaác khöng nhêån thûác àûúåc têìm quan troång cuãa caác àùåc trûng cuãa Baãng 1: Kïët quaã kiïím tra àöå chñnh xaác caác mö hònh Geoid trïn phaåm vi toaân cêìu
9 Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå Söë 01 - Quyá IV/2017 àöìng àïìu vaâ àang úã giai àoaån thûã nghiïåm. Kïët quaã cuãa Geoid EGM-2008. (Cuå thïí laâ mùåt khúãi tñnh àöå cao kiïím tra EGM-2008 taåi 12036 àiïím GPS-TC trïn thïë vaâ hïå triïìu). giúái cho sai söë trung phûúng trung bònh àaåt 0,2395m, Do vêåy, úã Viïåt Nam, àïí sûã duång Geoid toaân cêìu trong àoá: EGM-2008 vaâ laâm chñnh xaác hoáa noá phuåc vuå cho viïåc § 6169 àóïím úã Hoa Kyâ cho sai söë trung phûúng ào cao thuãy chuêín àöå chñnh xaác cao bùçng cöång nghïå trung bònh laâ 0,248m; GNSS, chuáng ta phaãi thûåc hiïån theo caác bûúác sau: § 2691 àóïím úã Canada cho sai söë trung phûúng 1. Caãi chñnh sûå khaác biïåt vïì cú súã toaán hoåc giûäa trung bònh laâ 0,128m; Geoid toaân cêìu EGM2008 vaâ hïå àöå cao Viïåt Nam § 1047 àóïím úã Chêu Êu cho sai söë trung phûúng göìm: àöå chïnh mùåt khúãi tñnh giûäa Geoid toaân cêìu trung bònh laâ 0,248m; EGM2008 vaâ Geoid cuåc böå theo hïå àöå cao HN-72 cuãa § 201 àóïím úã Australia cho sai söë trung phûúng Viïåt Nam (tham khaão caác cöng böë cuãa Haâ Minh Hoâa trung bònh laâ 0,217m; (2014) vaâ Lï Minh (2017) vaâ khaác biïåt vïì hïå triïìu § 816 àóïím úã Nhêåt Baãn cho sai söë trung phûúng khoaãng 2cm theo vô àöå; trung bònh laâ 0,083m; 2. Bûúác 1 úã trïn laâ caãi chñnh caác sai lïåch hïå thöëng, § 1112 àóïím úã Brazin cho sai söë trung phûúng coá thïí tñnh toaán ra àûúåc con söë cuå thïí theo biïíu thûác trung bònh laâ 0.460m. toaán hoåc tuyïën tñnh vaâ chuáng ta coá thïí goåi àêy laâ bûúác Cuå thïí kïët quaã kiïím tra EGM-2008 vaâ möåt söë mö caãi chñnh thö. Sau khi hoaân thaânh bûúác caãi chñnh thö hònh Geoid khaác coá bêåc töëi àa tûúng àûúng àûúåc trònh naây thò sai söë cuãa EGM-2008 trïn caác àiïím GPS-TC bêìy trong Baãng 1. chó coân laåi sai söë ngêîu nhiïn, do sûå thiïëu huåt dûä liïåu Tûâ Baãng 1 úã trïn, coá thïí thêëy rùçng úã caác khu vûåc troång lûåc chi tiïët mùåt àêët khi àûa vaâo àïí xêy dûång Brazil, tûúng tûå nhû úã Viïåt Nam, dûä liïåu troång lûåc chi Geoid vaâ do viïåc duâng àõa hònh khaái quaát 5’x5’ khi xêy tiïët mùåt àêët khöng tham gia vaâo quaá trònh xêy dûång dûång mö hònh EGM-2008. Töíng húåp caác sai söë naây Geoid (Trong biïíu àöì töíng húåp dûä liïåu trïn toaân cêìu trung bònh khoaãng 0,445m úã caác khu vûåc “Fill-in” noái àïí xêy dûång Geoid thò caác vuâng naây sûã duång dûä liïåu chung cuäng nhû úã Viïåt Nam noái riïng (tûúng àûúng troång lûåc vïå tinh vaâ àûúåc àaánh dêëu laâ vuâng Fill-in) nïn nhû úã Brazil). Sai söë naây biïën thiïn phi tuyïën taåi caác àöå chñnh xaác Geoid keám hún. khu vûåc khaác nhau. Khöng coá möåt cöng thûác hay Kiïím tra Geoid EGM-2008 trïn caác àiïím GPS-TC phûúng trònh toaán hoåc cuå thïí naâo coá thïí duâng àïí hiïåu haång I, II, vaâ III úã Viïåt Nam thu àûúåc kïët quaã àûúåc trònh chónh hïët sai söë naây möåt caách töíng quaát, trïn thïë giúái bêìy trong Baãng 2. àaä coá nhiïìu cöng trònh khoa hoåc nghiïn cûáu cöng phu Baãng 2: Àöå chñnh xaác mö hònh EGM-2008 taåi Viïåt Nam Qua baãng trïn cho thêëy, mùåc duâ Viïåt Nam vaâ Brazil àïí caãi chñnh sai söë naây. Trong bûúác caãi chñnh naây cuâng nùçm trïn vuâng Fill-in nhû nhau nhûng sai söë ngûúâi ta goåi laâ bûúác tinh chónh laâm chñnh xaác hoáa mö kiïím tra trïn caác àiïím GPS-TC úã Viïåt Nam lúán hún úã hònh Geoid. Caác cöng àoaån cuãa bûúác tinh chónh naây Brazil rêët nhiïìu, coá thïí lyá giaãi àêy laâ do cú súã toaán hoåc bao göìm: cuãa hïå thöëng àöå cao úã Viïåt Nam maâ caác àiïím GPS- s Phên tñch, laâm roä cú súã toaán hoåc vaâ caác thaânh TC tham chiïëu túái khöng àöìng nhêët vúái cú súã toaán hoåc phêìn dûä liïåu àûa vaâo àïí xêy dûång Geoid EGM-2008,
KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì Söë 1 (Quyá IV/2017) 10 àùåc biïåt laâ khu vûåc “Fill-in” úã Viïåt Nam; § Thiïët kïë mö hònh Geoid múái úã Viïåt Nam bao göìm s Àaánh giaá xem taåi caác khu vûåc “Fill-in” thiïëu huåt giúái haån toåa àöå mö hònh tûâ 8 - 24 àöå vô, 102 - 116 àöå dûä liïåu gò dêîn túái àöå chñnh xaác Geoid bõ suy giaãm so kinh vúái kñch thûúác ö vuöng chuêín 2’x2’. vúái caác khu vûåc khaác; § Xêy dûång mö hònh söë àöå cao àöå chñnh xaác àöìng s Thu thêåp, chuêín hoáa caác dûä liïåu thiïëu huåt göìm àïìu, nhêët quaán vúái ö vuöng chuêín 30mx30m, phêìn troång lûåc chi tiïët mùåt àêët, dûä liïåu àõa hònh vaâ dûä liïåu àêët liïìn bao phuã trûúâm ra ngoaâi giúái haån mö hònh GPS-TC taåi Viïåt Nam vïì cuâng cú súã toaán hoåc vúái Geoid 30km;mö hònh DEM naây seä duâng nhêët quaán àïí EGM-2008; tñnh caãi chñnh troång lûåc khöng gian tûå do (Free-Air), s Trïn nïìn taãng EGM-2008, àûa dûä liïåu troång lûåc hiïåu chónh àõa hònh do sai söë “Omission” cho Geoid vaâ chi tiïët vaâ dûä liïåu àõa hònh úã mêåt àöå cao vaâo àïí xêy àïí duâng cho giaãi phaáp tñnh toaán theo kyä thuêåt “Ruát ra dûång mö hònh Geoid troång lûåc àöå phên giaãi tûúng - Hoaân traã” (Remove - Restore); phêìn bïn trong laänh àûúng ö vuöng chuêín 2’x2’ úã Viïåt Nam; thöí Viïåt Nam lêëy tûâ nguöìn baãn àöì 1/10.000, phêìn bïn Cuöëi cuâng duâng caác àiïím GPS-TC coá àöå tin cêåy ngoaâi laänh thöí Viïåt Nam lêëy tûâ nguöìn DEM 30mx30m cao úã caác võ trñ àùåc trûng xung yïëu àïí thûåc hiïån bûúác toaân cêìu. laâm khúáp nhûäng sai söë coân soát laåi, kïët quaã seä thu àûúåc § Thiïët kïë nhûäng khu vûåc cêìn ào böí sung dûä liïåu mö hònh Geoid úã Viïåt Nam coá àöå chñnh xaác tûâ 4 - 6cm troång lûåc vuâng nuái, vuâng àöìng bùçng vaâ thu thêåp chuêín taåi khu vûåc àöìng bùçng, tûâ 8 - 10cm taåi khu vûåc vuâng hoáa dûä liïåu troång lûåc vuâng biïín àaão; àõnh lûúång àùåt ra nuái. laâ khu vûåc àöìng bùçng àaãm baão möîi ö vuöng chuêín 2’x2’ coá 1 àiïím troång lûåc chi tiïët àöå chñnh xaác 2mGal, 2.2. Àõnh hûúáng phûúng aán xêy dûång vaâ khai khu vûåc miïìn nuái baão àaãm möîi ö vuöng chuêín 5’x5’ coá thaác Geoid àöå chñnh xaác cao (tûâ 4 - 6 cm taåi khu 1 àiïím troång lûåc chi tiïët àöå chñnh xaác 3mGal, khu vûåc vûåc àöìng bùçng, tûâ 8 - 10 cm taåi khu vûåc vuâng nuái) biïín àaão coá dûä liïåu troång lûåc biïín hoùåc/vaâ vïå tinh ö úã Viïåt Nam, trïn cú súã sûã duång Geoid toaân cêìu vuöng chuêín 1x1 coá àöå chñnh xaác 4mGal. EGM-2008, kïë thûâa caác Geoid àaä coá úã Viïåt Nam vaâ § Thiïët kïë caác khu vûåc cêìn ào GPS-TC böí sung. böí sung caác dûä liïåu troång lûåc, àõa hònh, GPS-TC § Chuêín hoáa dûä liïåu àõa hònh úã Viïåt Nam baão àaãm Töíng kïët tûâ lyá luêån vaâ thûåc tiïîn cho àïën nay, coá thïí nhêët quaán vïì cú súã toaán hoåc nhû dûä liïåu àõa hònh àaä àûa ra quaá trònh xêy dûång mö hònh Geoid àöå chñnh xaác àûa vaâo xêy dûång EGM-2008. cao úã Viïåt Nam bao göìm caác bûúác nhû sau: § Caãi chñnh àõa hònh do sai söë “Omission” cho mö § Phên tñch, laâm roä cú súã toaán hoåc vaâ caác thaânh hònh Geoid EGM-2008 àöëi vúái khu vûåc Viïåt Nam. phêìn dûä liïåu àûa vaâo àïí xêy dûång Geoid EGM-2008, § Chuêín hoáa caác dûä liïåu troång lûåc chi tiïët mùåt àêët úã àùåc biïåt laâ caác khu vûåc “Fill-in” úã Viïåt Nam. Viïåt Nam àïí àûa cuâng vïì cú súã toaán hoåc nhû dûä liïåu § Àaánh giaá xem taåi caác khu vûåc “Fill-in” thiïëu huåt dûä troång lûåc duâng àïí xêy dûång mö hònh EGM-2008. liïåu gò dêîn túái àöå chñnh xaác Geoid bõ suy giaãm so vúái § Àûa dûä liïåu troång lûåc chi tiïët mùåt àêët vaâo EGM- caác khu vûåc khaác. 2008 àaä caãi chñnh àõa hònh àïí xêy dûång laåi mö hònh § Phên tñch àaánh giaá caác mö hònh Geoid àaä àûúåc Geoid troång lûåc úã Viïåt Nam theo giúái haån vaâ ö chuêín xêy dûång chñnh thûác úã Viïåt Nam. nhû thiïët kïë. § Lûåa choån caác àiïím GPS-TC úã caác võ trñ àùåc trûng § Lûåa choån caác àiïím GPS-TC khu vûåc àöìng bùçng vaâ coá giaá trõ tin cêåy. vúái mêåt àöå sao cho khoaãng 20 km coá möåt àiïím, taåi caác § Thûåc hiïån pheáp tñnh toaán söë caãi chñnh vïì sûå khaác võ trñ coá sûå chïnh tûúng àöëi giûäa Geoid troång lûåc vúái biïåt cuãa cú súã toaán hoåc giûäa Geoid toaân cêìu EGM- EGM-2008 göëc lúán hún 10cm trong baán kñnh 10km, àöå 2008 vaâ hïå àöå cao Viïåt Nam bao göìm: àöå chïnh mùåt chñnh xaác GPS-TC phaãi àaåt dûúái 2cm. khúãi tñnh vaâ khaác biïåt vïì hïå thuãy triïìu (bûúác hiïåu chónh § Lûåa choån caác àiïím GPS-TC khu vûåc vuâng nuái vúái thö). mêåt àöå sao cho khoaãng 40 km coá möåt àiïím, taåi caác võ § Phên tñch hiïån traång vaâ àaánh giaá mêåt àöå, àöå chñnh trñ coá sûå chïnh tûúng àöëi giûäa Geoid troång lûåc vúái xaác dûä liïåu troång lûåc chi tiïët mùåt àêët vaâ dûä liïåu mö hònh EGM-2008 göëc lúán hún 20cm trong baán kñnh 30km, àöå söë àöå cao àõa hònh (DEM) hiïån coá úã Viïåt Nam. chñnh xaác GPS-TC phaãi àaåt dûúái 3cm.
11 Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå Söë 01 - Quyá IV/2017 § Tñnh söë caãi chñnh cú súã toaán hoåc (hiïåu chónh thö) cao àöå chñnh xaác hún nûäa. Hiïån àaä coá nhiïìu cöng trònh cho caác àiïím GPS-TC. khoa hoåc àûúåc cöng böë úã trong nûúác vaâ trïn thïë giúái § Duâng caác àiïím GPS-TC sau khi hiïåu chónh thö àïí vïì vêën àïì naây. ÚÃ Viïåt Nam, trong baáo caáo xêy dûång laâm khúáp mö hònh Geoid troång lûåc 2x2 àaä xêy dûång. hïå toåa àöå quöëc gia VN-2000, phêìn kiïën nghõ cuäng àùåt § Göåp vaâ laâm trún mö hònh Geoid múái 2x2 úã 3 khu ra vêën àïì trong giai àoaån tiïëp theo phaãi xêy dûång àûúåc vûåc: àöìng bùçng, vuâng nuái vaâ biïín àaão. mö hònh Geoid àöå chñnh xaác cao cho laänh thöí Viïåt § Ào GPS-TC àöåc lêåp àïí kiïím tra, àaánh giaá àöå Nam. Trong thúâi gian qua, úã Viïåt Nam cuäng àaä coá chñnh xaác mö hònh. nhiïìu cöng trònh, giaãi phaáp vaâ caác mö hònh Geoid cuåc § Àûa mö hònh vaâo ûáng duång, chia seã cung cêëp cho böå àûúåc xêy dûång theo nhiïìu phûúng aán khaác nhau. ngûúâi sûã duång. Baâi baáo naây àaä töíng húåp, kïë thûâa caác giaãi phaáp hiïån àaåi, tiïn tiïën trïn thïë giúái vaâ úã Viïåt Nam, trïn cú 3. Kïët luêån súã phên tñch nhu cêìu vaâ hiïån traång thûåc tïë úã Viïåt Nam àïí àûa ra àûúåc möåt àõnh hûúáng cuå thïí, khaã thi nhêët Mö hònh Geoid laâ thaânh phêìn khöng thïí thiïëu àûúåc cho viïåc xêy dûång mö hònh Geoid àöå chñnh xaác cao úã trong hïå toåa àöå, hïå quy chiïëu khöng gian quöëc gia Viïåt Nam. Mö hònh muåc tiïu vûâa phaãi àaãm baão tñnh hiïån àaåi.ÚÃ möåt söë nûúác tiïn tiïën trïn thïë giúái nhû Hoa khoa hoåc chùåt cheä, vûâa phaãi phuâ húåp vúái haå têìng dûä Kyâ, Canada, Àûác, Australia, Nhêåt Baãn, ngûúâi ta àaä xêy liïåu vaâ khaã nùng phaát triïín, nêng cêëp, múã röång trong dûång àûúåc mö hònh Geoid quöëc gia àöå phên giaãi 1’x1’ tûúng laiq vúái àöå chñnh xaác úã mûác centimet vaâ coân tiïëp tuåc nêng
KHOA HOÅC - CÖNG NGHÏå Taåp chñ Trùæc àõa - Baãn àöì Söë 1 (Quyá IV/2017) 12 TAÂI LIÏÅU THAM KHAÃO [1] Andersen, O.B., P. Knudsen, P.A.M. Berry (2010), The DNSC08GRA global marine gravity field from double retracked satellite altimetry, J. Geod., 84, 191–199, doi: 10.1007/s00190- 009-0355-9. [2] Àùång Huâng Voä, Lï Minh, Trêìn Baåch Giang vaâ nnk (2012), Nghiïn cûáu cú cúã khoa hoåc xêy dûång haå têìng kyä thuêåt thöng tin àõa lyá phuåc vuå húåp taác giaãi quyïët möåt söë vêën àïì cú baãn vïì khoa hoåc Traái àêët trïn laänh thöí Viïåt Nam, khu vûåc vaâ toaân cêìu. Baáo caáo töíng kïët àïì taâi NCKH cêëp Nhaâ nûúác. Viïån Khoa hoåc vaâ Ào àaåc Baãn àöì - Böå Taâi nguyïn vaâ Möi trûúâng, Haâ Nöåi – 2010. [3] F. Duquenne (2010).Evolution des references verticales. Journee Geodesie, 14 Octobre 2010.IGN (2010).Descriptifs quasi-geoides et grilles de conversion altimetrique sur la France metropolitaine. Laboratoire de Recherche en Geodesie, Service de Geodesie et Nivellement. [4] Haâ Minh Hoâa, Nguyïîn Tuêën Anh (2015). Triïín khai hiïåu quaã baâi toaán hiïåu chónh caác hïå söë àiïìu hoâa cêìu cuãa mö hònh troång trûúâng Traái àêët theo thuêåt toaán Colombo O.L. Taåp chñ Khoa hoåc Ào àaåc vaâ Baãn àöì, söë 25, thaáng 09/2015, tr. 25 - 32 [5] Haâ Minh Hoâa (2014). Lyá thuyïët vaâ thûåc tiïîn cuãa Troång lûåc Trùæc àõa. Nhaâ xuêët baãn Khoa hoåc vaâ Kyä thuêåt , Haâ Nöåi - 2014. [6] Hirt, C., U. Marti, B. Bürki, and W. E. Featherstone (2010), Assessment of EGM2008 in Europe using accurate astrogeodetic vertical deflections and omission error estimates from SRTM/DTM2006.0 residual terrain model data, J. Geophys. Res., 115, B10404, doi: 10.1029/2009JB007057. [7] J. Huang, M. Veronneau (2013). Canadian gravimetric geoid model 2010. Journal of Geodesy, 87(8), pp. 771-790. [8] Pavlis, N.K., S.A. Holmes, S.C. Kenyon, and J.K. Factor (2007a), Earth Gravitational Model to Degree 2160: Status and Progress, paper presented to the XXIV General Assembly of the International Union of Geodesy and Geophysics (IUGG), Perugia, Italy, July 2-13, 2007. [9] Pavlis, N.K., J.K. Factor, and S.A.Holmes (2007b), Terrain-Related Gravimetric Quantities Computed for the Next EGM, in: Gravity Field of the Earth, A. Kili#oglu and R. Forsberg (Eds.), Proceedings of the 1st International Symposium of the International Gravity Field Service (IGFS), Harita Dergisi, Special Issue No. 18, General Command of Mapping, Ankara, Turkey. [10] Pavlis, N.K., S.A. Holmes, S.C. Kenyon, and J.K. Factor (2008), An Earth Gravitational Model to Degree 2160: EGM2008, paper presented to the 2008 General Assembly of the European Geosciences Union, Vienna, Austria, April 13- 18, 2008. [11] Rapp, R.H. (1997), Use of potential coefficient models for geoid undulation determinations using a spherical har- monic representation of the height anomaly/geoid undulation difference, J. Geod., 71, 282-289. [12] Rapp, R.H. (1998), Past and future developments in geopotential modeling, in: Geodesy on the Move - Gravity, Geoid, Geodynamics and Antarctica, R. Forsberg, M. Feissel, and R. Dietrich (Eds.), IAG Symposia, Vol. 119, Springer- Verlag, Berlin, Germany. Rapp, R.H. and N.K. Pavlis (1990), The development and analysis of geopotential coefficient mod- els to spherical harmonic degree 360, J. Geophys. Res., 95(B13), 21885-21911. [13] Rapp, R.H., Y.M. Wang and N.K. Pavlis (1991), The Ohio State 1991 geopotential and sea surface topography har- monic coefficient models, Rep. 410, Dep. of Geod. Sci. and Surv., Ohio State Univ., Columbus. [14] Rodriguez, E., C.S. Morris, J.E. Belz, E.C. Chapin, J.M. Martin, W. Daffer, S. Hensley (2005), An assessment of the SRTM topographic products, Tech. Rep. D-31639, Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, California. Rowlands, D.D. (2012), personal communication. [15] Saleh, J. and N.K. Pavlis (2003), The development and evaluation of the global digital terrain model DTM2002, Gravity and Geoid 2002, Proc. of the 3rd Meeting of the IGGC, Tziavos, I.N. (Ed.), Ziti, Thessaloniki, Greece. [16] V. Corchete (2013).The first high-precision gravimetric geoid of Hungary: HGG2013. Online publication. [17] Wang, Y.M. and D. Roman (2004), Effect of High Resolution Altimetric Gravity Anomalies on the North America Geoid Computations, paper presented at the 2004 Spring Meeting of the American Geophysical Union, Montreal, Canada, May 17-21, 2004. [18] W.E. Featherstone, J.F. Kirby, C. Hirt, M.S. Filmer, S.J. Claessens, N.J. Brown, G. Hu, G.M. Johnston (2010). The AUSGeoid09 model of the Australian Height Datum. Journal of Geodesy, 85(3), pp. 133-150. [19] Y.M. Wang, J. Saleh, X. Li, D.R. Roman (2012). The U.S. Gravimetric Geoid of 2009 (USGG2009): Model Development and Evaluation. Journal of Geodesy, 86(3), pp. 165-180.