Ý nghĩa sinh học và chức
năng chung của máu
Ý nghĩa sinh học
Máu là một mô lỏng có màu đỏ, vị
mặn, được hình thành cùng với hệ
mạch. Cũng như các loại mô khác,
mô máu bao gồm các tế bào máu là
hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và
dịch ngoại bào là huyết tương.
Huyết tương lỏng và chiếm tỷ lệ
cao hơn phần tế bào của mô máu.
Các yếu tố thành phần của máu và
mạch máu được hình thành rất sớm
ở giai đoạn phôi. Đầu tiên tại thành
bên của túi hoàng thể có một tập
hợp các tế bào trung mô kết lại
thành từng đám dầy. Các tế bào bên
ngoài của các đám này biến đổi
thành một lớp nội mô mạch. Các tế
bào bên trong thì phân hóa
thành các cấu tạo của mạch
máu. Ở giai đoạn thai, mạch
hình thành từ các khe nhỏ giữa đám
trung mô và sau đó xuất hiện
những tế bào nội mô mạch và máu.
Máu cùng với các dịch thể khác là
môi trường sống của các tế bào
trong cơ thể được gọi là nội môi.
Sự ổn định và cân bằng của các chỉ
tiêu trong nội môi đảm bảo cho các
quá trình sống được thực hiện bình
thường, và do đó cơ thể mới tồn tại,
sinh trưởng và phát triển.
Do đặc điểm cấu tạo và chức năng
của nó, mô máu luôn luôn được đổi
mới trong cơ thể. Tuy vậy, nó vẫn
duy trì một tỷ lệ tương đối cố định
của các thành phần cấu tạo.
Các chức năng chính của máu
Chức năng vận chuyển
Máu là chất vận chuyển của
các chất dinh dưỡng sau quá
trình tiêu hóa và hấp thu ở
nhung mao ruột, của khí O2 từ phổi
đến mô và khí CO2 từ mô đến
phổi, của các hormon do các tuyến
nội tiết tiết ra, các sản phẩm thừa
của quá trình trao đổi chất... Cả
huyết tương và tế bào máu là hồng
cầu tham gia vào việc vận chuyển
này bằng cách hoà tan hay kết hợp
các chất trong huyết tương và trong
hồng cầu. Nhờ chức năng này mà
cơ thể được cung cấp các chất dinh
dưỡng và đào thải các sản phẩm
thừa của quá trình trao đổi chất.
Chức năng cân bằng nước và
muối khoáng
Máu đảm bảo sự cân bằng nước và
muối khoáng cho cơ thể. Nước là
thành phần không thể thiếu được
của sự sống. Các phản ứng hóa học
cơ bản của sự sống đều được thực
hiện trong môi trường nước. Vì
vậy, cân bằng nước đảm bảo sự
sống còn của cơ thể. Thông qua
chức năng này, máu tham gia duy
trì áp suất thẩm thấu và độ pH của
dịch thể luôn luôn ổn định.
Chức năng điều hoà nhiệt