Yips: Những tay golf chia sẻ
chuyện của mình
Khi Bob Keller bắt đầu chơi golf, anh ta mới chỉ ở tuổi thiếu niên.
Vác gậy cho bố và bắt chước những kỹ thuật của những tay golf tài ba, như
Sam Snead và Ben Hogan, Keller khao khát một ngày nào đó được chơi trên
sân như họ.
Thomas Brott cũng ngưỡng mộ những nhà vô dịch này. Học chơi golf
từ cha, anh ta, giống như Keller, bắt đầu chơi khi bắt đầu tuổi thiếu niên.
Niềm đam mê đã khiến anh trở thành gần như một sử gia nghiệp dư về môn
golf, sưu tập hơn 60 cuốn sách về chủ đề này và đọc còn nhiều hơn.
Không ai trong số hai người say mê golf này có ý nghĩ rằng vào một
ngày nào đó họ sẽ nổi tiếng vì sự anh hùng của mình hơn mong đợi. Giống
như Sam Snead, Ben Hogan và nhiều người chơi golf khác, họ sẽ bị yips,
làm thay đổi mạnh khả năng gảy bóng và chơi golf của họ.
Yips là gì?
Yips là những cử động không thể kiểm soát được của bàn tay hoặc cổ
tay có thể ảnh hưởng tới ngay cả những tay golf giỏi nhất. Chúng xảy ra chủ
yếu khi người chơi golf gảy bóng. Tuy nhiên, chúng cũng ảnh hưởng tới
người chơi golf trong các kiểu đánh khác.
Đối với Keller, 59 tuổi, huấn luyện viên của Hiệp hội Golf nhà nghề
Mỹ, yips thường xảy ra khi ông thực hiện cú gảy bóng cách lỗ golf trong
vòng mét rưỡi. Và chỉ xảy ra khi thi đấu chứ không xảy ra khi luyện tập.
Ông đã mô tả chững bệnh yips của mình gần như gần như sự nổi loạn
của cây gậy ngắn khiến ông không còn điều khiển được nó. "Cả người tôi
cứng đờ, tôi thấy nôn nao và không thể bắt cây gậy để làm điều mà tôi
muốn".
Đối với Brott, một bác sỹ thần kinh 54 tuổi, yips xảy ra khi đánh bóng
ở bất kỳ độ dài nào, nhưng tồi tệ nhất trong những cú đánh ngắn hơn. Ông
mô tả chứng bệnh yips của mình như sự thay đổi đột ngột trong tư thế bàn
tay, khiến cú đánh trượt sang bên phải hoặc bên trái lỗ. Tình trạng này xảy ra
bất kỳ lúc nào, kể cả khi tập.
Theo David Richardson, Chủ Câu lạc bộ Golf Rochester ở Rochester,
Minnesota, những trải nghiệm tương tự cũng thấy tại câu lạc bộ của ông.
Ông nói: "Chúng tôi có 10-12 hội viên thực sự gặp vấn đề nghiệm trọng với
yips và một số người khác cũng có vấn đề với nó vào lúc này lúc khác".
Nguyên nhân chính xác của yips còn chưa rõ, mặc dù bệnh đã được
liên hệ với một số bệnh thần kinh và với sự lo âu về thành tích.
Cơn yip đầu tiên
Khi Brott lần đầu tiên bị yip, ông đang ở giữa tuổi thiếu niên, chơi
golf cho đội trường trung học. Lúc đó ông không biết nó là gì.
Ông kể "Tất cả những gì tôi biết là những cử động trơn tru có kiểm
soát mà tôi có thể làm với những câu lạc bộ khác, trong những môn thể thao
khác ...không phải là tình trạng mà tôi bị khi đánh bóng. Tôi sẽ có những cử
động đột ngột mà tôi không thể kiểm soát ở bàn tay trước hoặc đúng vào lúc
cây gậy chạm bóng, và chúng sẽ đẩy bóng đi trệch hướng".
Tình trạng Brott có phần khác tình trạng của những tay golf bị yips
trung bình. Trong một nghiên cứu năm 2000, tuổi của 453 tay golf bị yip đi
từ 17 đến 81. Tuy nhiên, người bị yip thường có tuổi trên dưới 40 và trước
đó từng chơi rất tốt.
Đó là trường hợp của Keller, một huấn luyện viên golf chuyên nghiệp
ở Sarasota, Florida. Keller chơi golf ở trường đại học và đã chơi tốt đến mức
ông đã có hy vọng được chơi trong giải nhà nghề. Mặc dù giấc mơ này
không trở thành hiện thực, dong ông đã chơi ở Anh trong một thời gian cũng
như trong một vài giả đấu của PGA.
Vào cuối độ tuổi 30, khi đang chơi cho một câu lạc bộ nhà nghề ở
Duluth, Minnesota, Keller bắt đầu bị yip. Đầu tiên ông không hoàn toàn
nhận ra là mình bị bệnh. Nhưng sau khi gặp trục trặc trong một số giải đấu,
ông đã biết đó là một vấn đề nghiêm trọng.
"Một lần, trái bóng lăn ra ngoài thảm cỏ, nó lăn đi 9m trong cú gảy
bóng có 0,6m. Nó đã nổi loạn".
Tìm kiếm cách điều trị
Đa số mọi người cho rằng yip là một dạng bệnh thần kinh, điều mà họ
thực sự quan tâm là cách điều trị.
Qua nhiều năm, Keller và Brott đã thử các phương pháp khác nhau để
chữa trị hoặc ít nhất là kiểm soát được yip.
Brott đã thử sử dụng các loại gậy đánh golf khác nhau, kể cả gậy dài
và thay đổi kỹ thuật cầm gậy, nhưng không cách nào có tác dụng ổn định.
Ông nói “Nếu tôi sử dụng gậy mới, tôi có thể ít gặp vấn đề với yip
hơn cho đến khi tôi quen với cái gậy đó, ấy là lúc yip lại xuất hiện”.
Tuy nhiên, ông vẫn lạc quan rằng cách cầm mới mà ông đang thử có
thể giúp ích.
Brott cũng đã thử nhiều biện pháp làm giảm lo âu - như uống thuốc -
vì yip dường như nặng hơn khi ông cảm thấy căng thẳng. Song bất chấp tất
cả, yip vẫn tồn tại dai dẳng.
Keller cũng đã thử nhiều loại gậy và cách cầm khác nhau. Ông cũng
đã thử thôi miên và một số kỹ thuật tinh thần nào đó. Mặc dù thôi miên và
các kỹ thuật tinh thần không có tác dụng, ông đã tìm ra một kiểu gậy –
phẳng cả hai bên - và một cách cầm có tác dụng khá tốt trong việc làm giảm
yip.
Phương pháp không được tốt lắm, ông nói “Trong khi tôi đánh trúng
một vài lần, thì tôi cũng đánh trượt một vài lần. nhưng ít nhất là tôi còn có
thể đánh".