Bài 2: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QH ĐÔ THỊ
Hà Nội, 2017
GV: ThS. Lại Thị Ngọc Diệp
Bộ môn: Quy hoạch HTKT ĐT
Khoa: Kiến trúc & Quy hoạch
I. DÂN SỐ VÀ CÁC KHÍA CẠNH XÃ HỘI TRONG QH
1. Khái niệm về dân số
Dân số của một đô thị là số lượng dân cư trú trên lãnh thổ đó, là động lực
chính thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa xã hội.
Ý nghĩa:
- Xác định dân số là một nhiệm vụ cơ bản của thiết kế quy hoạch đô
thị
- Dân số là động lực chính thúc đẩy sự phát triển kinh tế , văn hóa, xã
hội của đô thị
- Cơ sở để xác định quy mô đất đai, từ đó có kế hoạch đầu tư phát
triển phân bố ngân sách
- Dân số là cơ sở để phân loại đô thị định ra các chính sách phát triển
và quản lý đô thị
- Tính toán quy mô dân số dựa trên phương pháp dự báo
2.1: Cơ cấu dân cư theo tuổi và giới tính
Là tập hợp các nhóm người được sắp xếp theo giới tính và những lứa tuổi xác
định nhằm phục vụ nghiên cứu quá trình biến động dân số và xã hội.
- Dưới độ tuổi lao động; < 14 tuổi
- Trong độ tuổi lao động; từ 15 – 60 tuổi với nam và từ 15 – 55 tuổi với nữ
- Trên độ tuổi lao động; > 60 tuổi với nam và > 55 tuổi với nữ
2. Thành phần (cơ cấu) dân cư đô thị
Tháp tuổi VN, năm 1990
Tháp tuổi VN, năm 2009
2.2: Cơ cấu dân cư theo lao động
Chia làm 3 nhóm:
- Thành phần dân cư tạo thị - A; là thành phần dân cư hoạt động trong các
khu vực KT, XH, hành chính có tính chất tạo thị, có ý nghĩa phục vụ cho cả
vùng, không riêng trong đô thị.
- Thành phần dân cư phục vụ - B; là thành phần dân cư hoạt động trong các
lĩnh vực KT, XH, dịch vụ có tính chất phục vụ riêng cho ĐT.
- Thành phần dân cư phụ thuộc - C; là thành phần dân cư ngoài, dưới độ tuổi
lao động và những người LĐ mà vì lý do sức khỏe không tham gia LĐ.
Tỷ lệ thông thường giữa 3 thành phần A, B, C là: 30%-20%-50%, cơ cấu này chỉ
có tính chất tương đối