Giới thiệu tài liệu
Bản thảo này cung cấp kiến thức cơ bản và chuyên sâu về công nghệ gia công áp lực (GCAL) và thiết kế khuôn dập, bao gồm lý thuyết biến dạng dẻo kim loại, các phương pháp dập tạo hình khối và tấm, cũng như các kỹ thuật dập đặc biệt. Tài liệu này được biên soạn bởi PGS.TS. Phạm Văn Nghệ, TS. Đinh Văn Duy và TS. Lại Đăng Giang, dành riêng cho mục đích lưu hành nội bộ.
Đối tượng sử dụng
Tài liệu này hướng đến sinh viên, kỹ sư và những người làm việc trong lĩnh vực cơ khí, đặc biệt là những người quan tâm đến công nghệ gia công áp lực và thiết kế khuôn dập. Nó cung cấp kiến thức nền tảng và chuyên sâu để hiểu và áp dụng các phương pháp GCAL trong thực tế sản xuất.
Nội dung tóm tắt
Tài liệu này trình bày một cách có hệ thống các kiến thức về công nghệ gia công áp lực và thiết kế khuôn dập, bao gồm cả lý thuyết và thực hành. Phần đầu tiên tập trung vào lý thuyết cơ bản, bao gồm tổng quan về công nghệ GCAL, đặc điểm, phạm vi ứng dụng, phân loại, ưu nhược điểm, và các kiến thức cơ bản về biến dạng dẻo kim loại (biến dạng đàn hồi, biến dạng dẻo trong tinh thể, hóa bền biến dạng, nhiệt độ biến dạng, ứng suất chảy, đường cong chảy, mối quan hệ giữa ứng suất và biến dạng, định luật bảo toàn thể tích, điều kiện dẻo và nguyên tắc trở lực biến dạng nhỏ nhất). Phần này cũng giới thiệu về các thiết bị GCAL chính như máy búa, máy ép trục khuỷu, máy ép kiểu vít, máy ép thủy lực và máy kiểu quay.
Chương 3 và 4 đi sâu vào công nghệ dập tạo hình khối và dập tấm. Đối với dập tạo hình khối, tài liệu trình bày tổng quan, phân loại, các sản phẩm, vật liệu sử dụng, chế độ nhiệt và các công nghệ rèn, dập khối (trên khuôn hở, khuôn kín và ép chảy). Về dập tấm, tài liệu đề cập đến các khái niệm, phân loại, nguyên công cắt vật liệu tấm bằng dao cắt, cắt hình và đột lỗ bằng khuôn, nguyên công uốn (lớp trung hòa, tính phôi uốn, bán kính uốn, hiện tượng đàn hồi, tính toán lực uốn) và nguyên công dập vuốt (đặc điểm, phân loại, quá trình biến dạng, xác định hình dáng và kích thước phôi, số lần dập vuốt, điều kiện dập vuốt, lực và công biến dạng, kết cấu khuôn dập vuốt và bôi trơn).
Chương cuối cùng giới thiệu về các phương pháp dập tạo hình đặc biệt như phương pháp tạo hình bằng chất lỏng cao áp (dập thủy cơ, dập thủy tĩnh) dập bằng môi trường đàn hồi và công nghệ dập micro. Tài liệu cũng cung cấp danh mục các ký hiệu sử dụng và tài liệu tham khảo.