Giới thiệu tài liệu
Bài giảng này cung cấp kiến thức tổng quan về công nghệ sản xuất kháng sinh, tập trung vào các khía cạnh như định nghĩa, phân loại, cơ chế kháng thuốc của vi sinh vật và độc tính của kháng sinh. Tài liệu được biên soạn nhằm mục đích cung cấp thông tin cơ bản và cập nhật về lĩnh vực này cho sinh viên và những người quan tâm.
Đối tượng sử dụng
Sinh viên và những người quan tâm đến công nghệ sản xuất kháng sinh
Nội dung tóm tắt
Bài giảng "Công nghệ sản xuất kháng sinh" của Dr. Ngoc Hoang Trinh bao gồm các nội dung chính sau:
1. **Đại cương về kháng sinh:**
* **Khái niệm và lịch sử phát triển:** Trình bày định nghĩa về kháng sinh, nguồn gốc tự nhiên và bán tổng hợp, cùng với lịch sử phát triển từ thời cổ đại đến hiện đại, bao gồm các mốc quan trọng như phát hiện của Louis Pasteur, Alexander Fleming và Waksman.
* **Chức năng sinh học:** Thảo luận về vai trò của kháng sinh trong việc ức chế hoặc tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh, các tiêu chuẩn của thuốc kháng sinh, hoạt tính kháng sinh (IU), và phổ kháng khuẩn (kháng sinh phổ rộng và kháng sinh phổ hẹp).
2. **Phân loại các chất kháng sinh:**
* **Dựa trên cấu trúc hóa học:** Phân loại kháng sinh thành các nhóm chính như Beta-lactam (penicillin, cephalosporin, monobactam, carbapenem), Macrolide (erythromycin), Aminoglycoside (streptomycin, neomycin), Tetracycline, Polypeptide (bacitracin, polymixin), Polyen (nistatin, amphotericin B) và các kháng sinh khác (chloramphenicol).
* **Dựa trên cơ chế tác dụng:** Phân loại dựa trên cách kháng sinh tác động lên vi sinh vật, bao gồm ức chế thành tế bào, màng nguyên sinh chất, tổng hợp axit nucleic, chức năng ribosome và cạnh tranh con đường trao đổi chất.
3. **Sự phát triển của vi sinh vật kháng kháng sinh:**
* **Khái niệm và cơ chế kháng thuốc:** Trình bày về khái niệm kháng thuốc (AMR), đa kháng thuốc (MDR), và các cơ chế kháng thuốc như sản sinh enzyme phân giải kháng sinh, giảm khả năng xâm nhập của kháng sinh, và biến đổi đích tác dụng của kháng sinh.
* **Sự lan truyền tính kháng kháng sinh:** Thảo luận về cách gene kháng kháng sinh lan truyền qua đột biến gen, tiếp hợp vi khuẩn và plasmid R.
4. **Độc tính của các chất kháng sinh:**
* **Ảnh hưởng và biểu hiện:** Đề cập đến các tác dụng độc hại của kháng sinh, bao gồm ngộ độc, dị ứng, thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột và các tác dụng phụ lâu dài.
* **Kiểm tra độc tính:** Mô tả phương pháp xác định phổ tác dụng, nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) và liều gây chết 50% (LD50) để đánh giá độc tính của kháng sinh.
Bài giảng cũng đề xuất các biện pháp giảm thiểu hiện tượng kháng kháng sinh và khuyến khích nghiên cứu tìm kiếm các kháng sinh mới từ các vi sinh vật hiếm.
