Bài giảng Công tác Xã hội chuyên nghiệp cung cấp những kiến thức về định nghĩa và chức năng của Công tác Xã hội, phân biệt giữa từ thiện và Công tác Xã hội, tiến trình Công tác Xã hội, nguyên tắc và vai trò của nhân viên Xã hội. Với những bạn thuộc chuyên ngành Công tác Xã hội thì đây là những kiến thức cơ bản cần nắm.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Công tác Xã hội chuyên nghiệp
- CÔNG TÁC XÃ HỘI
CHUYÊN NGHIỆP
- Định nghĩa và chức năng của
CTXH
Định nghĩa
CTXH là một chuyên ngành được sử
dụng để giúp đỡ cá nhân, nhóm hoặc
cộng đồng tăng cường hoặc khôi
phục năng lực thực hiện chức năng
xã hội của họ và tạo ra những điều
kiện thích hợp nhằm đạt được những
mục tiêu ấy (Theo Hiệp hội quốc gia các
nhân viên xã hội Mỹ –NASW, 1970).
- Các chức năng của CTXH
Phòng ngừa: ngăn cản và đề phòng vấn đề/ khó
khăn có thể xảy ra.
Trị liệu: Loại trừ, giảm bớt và “điều tr ị” nh ững khó
khăn, tổn thương mà cá nhân, nhóm và cộng đ ồng
đang gặp phải
Phục hồi: Phục hồi chức năng hoạt động (thể ch ất,
tâm lý, tâm linh, xã hội) cho người bị thiệt thòi.
Phát triển: Phát huy tiềm năng, tăng năng l ực đ ể
vượt qua khó khăn, nâng cao chất lượng cuộc sống
và tăng cường trách nhiệm xã hội.
- Phân biệt giữa từ thiện và CTXH
Dựa vào định nghĩa và chức năng của
CTXH cũng như kinh nghiệm sẵn có
về công việc từ thiện, Quý vị hãy tìm
những điểm khác biệt giữa “từ thiện”
và “CTXH”?
- Họat động từ thiện, cứu trợ Công tác xã hội
1.Mục -Giúp đỡ người họan nạn, Giúp đỡ người
tiêu khó khăn do nhiều họan nạn, khó
nguyên nhân khác nhau khăn do nhiều
nguyên nhân khác
nhau
2.Động -Lòng thương người - Lòng thương
cơ -Thiện tâm, thiện ý người
-Niềm tin Tôn giáo (để - Thiện tâm, thiện ý
đức cho con…) - đối tượng và lợi
-Thỏa mãn nhu cầu tâm lý ích của đối
-Tạo uy tín cho tập thể, cá tượng là mối
nhân quan tâm hàng
-Che giấu ý đồ riêng đầu.
- Họat động từ Công tác xã hội
thiện, cứu
trợ
3. -Vận động sự -Làm cho đối tượng
Phương đóng góp vật có vấn đề phát huy
pháp chất của người tiềm năng của mình
khác để tự vươn lên,
-Phân phối vật đóng góp cho xã
chất quyên góp hội.
được hay hàng -Bằng các phương
hóa viện trợ pháp khoa học xã
đến đối tượng hội dựa trên kiến
-Mang tính hình thức và kỹ năng
thức chuyên môn để giúp
- Họat động từ thiện, cứu Công tác xã hội
trợ
4. Tương -Nhất thời, có khi không có - Là mối quan hệ nghề
quan giữa mối quan hệ nào. nghiệp
người giúp - Mang tính chất bình đẳng,
và được -Từ trên xuống
-Thái độ ban ơn, kẻ cả tôn trọng lẫn nhau
giúp
- Cung ứng các dịch vụ xã
hội
a.Người
giúp đỡ.
-Chủ động -Tìm hiểu nhu cầu, tôn trọng
-Quyết định sự tự quyết của đối
-Áp đặt tượng, “làm với”, tạo ý
b.Người -Làm thay thức, khuyến trợ
được giúp
đỡ.
- Thụ động đón nhận Chủ động tham gia giải
quyết vấn đề của chính
mình
5.Kết quả -Vấn đề thật không được giải Vấn đề được giải quyết, đối
quyết, chỉ xoa dịu tạm thời. tượng được giúp đỡ khắc
-Đối tượng có thể trở thành ỷ phục khó khăn, vươn lên,
- Tiến trình CTXH : Tiến trình giải
quyết vấn đề
Xác định vấn đề
Nvxh thiết lập mối quan hệ tin tưởng, quan
tâm, tìm hiểu, dựa trên các kỹ năng lắng
nghe, đặt câu hỏi, quan sát.
Thân chủ hợp tác bằng cách bộc lộ vấn đề
của mình.
Nvxh xác định đúng đắn vấn đề để quá trình
giải quyết vấn đề với thân chủ đi đúng
hướng.
- Phân tích vấn đề
Phân tích vấn đề một cách toàn
diện: vấn đề thuộc loại nào, ảnh
hưởng đến ai, nguyên nhân gì, tồn
tại được bao lâu, đã giải quyết và
kết quả ra sao?
- Họat động: Xác định đúng vấn đề
và tìm giải pháp
- Tham dự viên:
- viết lên 1 mặt giấy 1 vấn đề khó khăn nhất
trong cuộc sống/công việc,
- Viết lên mặt kia viết các kỹ năng cần có để
giải quyết vấn đề
- ghim lên áo, mặt vấn đề ra ngoài
- Không nói chuyện, đi tìm những người có
cùng vấn đề, họp nhóm, thảo luận giải pháp
- Họat động: Xác định đúng vấn đề
và tìm giải pháp
Bài học: có nhiều cách giải quyết vấn đề
=> nhân viên xã hội chỉ cho thân chủ thấy
và thân chủ sẽ tự quyết
- Lên kế hoạch giải quyết vấn đề
Nvxh cùng với thân chủ đề ra tất cả các giải pháp
có thể có, cần khuyến khích tính sáng tạo, các
bên tham gia ý kiến một cách bình đẳng.
Cả hai cùng trả lời các câu hỏi: làm gì?, ai làm?
làm như thế nào? Làm khi nào?
Cả hai cùng đánh giá về một hay nhiều giải pháp
tốt nhất, cân nhắc toàn bộ thuận lợi và bất lợi của
từng giải pháp: Sử dụng nguồn lực sẵn có nào?
Trở ngại gì? Điểm nào cần ưu tiên?
- Các vấn Mục tiêu Phương Thời Người Kết quả
đề can thiệp pháp/ cách gian thực đầu ra
thức/ dịch thực hiện / hỗ
vụ cung hiện trợ thực
cấp hiện
Vấn đề 1:
………….
Vấn đề 2
Vấn đề 3
- Quyết định và thực hiện kế họach
Nhân viên xã hội giúp thân chủ
đi đến một quyết định cuối
cùng và triển khai kế hoạch
hành động cụ thể để thực hiện
giải pháp đã chọn.
- Lượng giá - kết thúc hoặc tiếp tục giúp
đỡ
đánh giá kết quả đang khi và sau khi thực
hiện giải pháp,
làm việc với thân chủ để xem có cần sửa
đổi hoặc bổ sung gì không, có thành công
hay không, có hài lòng với kết quả không,
giải pháp có thực tế không, có điều gì không
ngờ tới không...
Kết thúc hoặc chuyển qua vấn đề khác
- Sắmvai 3 bước đầu của tiến trình
CTXH
Tình huống 1: Thân chủ là một người đàn
ông 75 tuổi, vợ mới mất, tự nhốt mình trong
nhà
Tình huống 2: Thân chủ là một người mẹ
làm thuê, có 3 con nhỏ và người chồng thất
nghiệp hay say xỉn đánh đập vợ con
Tình huống 3: Thân chủ là nhóm 3 người
khuyết tật vận động từ 30 - 45 tuổi sinh
sống bằng nghề buôn bán ma túy
- Sáu nguyên tắc hành động của
nhân viên xã hội
1. Chấp nhận thân chủ
- Họat động: Những thái độ cố hữu
- Tham dự viên viết xuống những suy
nghĩ và thái độ của mình khi nghe đến
những từ sau đây:
- Say xỉn - khuyết tật
- Công an - xì ke
- Mại dâm - Hồi giáo
- Sáu nguyên tắc hành động của
nhân viên xã hội
1. Chấp nhận thân chủ
chấp nhận các gía trị, niềm tin và văn hóa
của họ
phân biệt hành vi, sự việc >< con người
Tránh kết án, phê phán, lên lớp => thân chủ
thêm mặc cảm, mất tự tin và càng khó thay
đổ i
Tìm hiểu hoàn cảnh đã dẫn đưa một cá nhân
đến lỗi lầm trong sự tôn trọng vô điều kiện =>
giúp thân chủ lấy lại lòng tự trọng, sự tự tin
để tự bộc lộ, và có động lực để biến đổi
- 2. Tôn trọng Quyền tự quyết của thân chủ
Chỉ
có thân chủ mới có thể thay đổi bản thân và
cuộc sống của họ một cách bền vững
Để thân chủ tham gia tích cực giải quyết vấn đề và
đưa ra những quyết định cuối cùng
Đưa ra những lựa chọn nhằm cung cấp cho thân
chủ những cơ hội cho quyền tự quyết
Tránh áp đặt ý kiến của mình (dù hay nhất, tốt nhất)
lên thân chủ
Trong trường hợp quyết định của thân chủ gây tác
hại đến bản thân hoặc người khác thì quyền tự
quyết của thân chủ phải bị giới hạn và nhân viên xã
hội phải đứng về phía luật pháp để quyết định nhân
danh người khác