HYDROCACBON CHƯA NO,
CÓ 1 LIÊN KẾT ĐÔI: ANKEN
(1)
1. Khái niệm
2. Danh pháp
3. Đng phân
4. Điều chế
1. KHÁI NIỆM
Anken là hợp chất hydrocacbon chưano
(không no) mạch hở mà trong phân tử chứa 1 liên
kết đôi C=C.
+ Công thức phân tử chung của anken là
CnH2n với n2
Khi n = 2, ta có chất đầu tiên của dãy đồng
đẳng, gọi là etylen C2H4nên dãy anken còn
gọi là dãy đồng đẳng của etylen.
Anken còn được gọi là "ôlêfin" hay "olefin" (tên lịch sử
nhưng được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp hóa
dầu) hoặc các hợp chất vinyl.
2. DANH PHÁP
2.1. Hợp chất Alken/Anken:
❖Cách gọi tên thông thường
C2H6etan
C3H8propan
C4H10 butan
C5H12 pentan
C2H4etylen
C3H6propylene
C4H8butylene
C5H10 pentylen
Tên hydrocacbon no
tương ứng
thay đuôi "an"
bằng đuôi "ylen"
+
2. DANH PHÁP
❖Cách gọi tên quốc tế IUPAC:
Tên quốc tế của các ankan tương ứng
nhưng đổi đuôi "an"thành "en"
theo một số nguyên tắc
-Xác định mạch chính: Đó là mạch chứa liên kết đôi dài nhất
và có nhiều nhóm thế nhất (các nhánh phụ coi là nhóm thế)
-Đánh số mạch chính từ đầu gần liên kết đôi hơn và sao cho
tổng số chỉ vị trí của nhánh (locant) là nhỏ nhất
1 2 3 4 5 6
CH3–CH –CH = CH –CH2–CH3
CH3
STT
nhóm thế
Tên
nhóm
thế
tên anken
mạch chính
(đuôi en)
vị trí
liên kết
đôi
+
-Gọi tên:
+ +
2. DANH PHÁP
❖Cách gọi tên theo IUPAC (International Union Pure and Applied Chemistry)
1 2 3 4 5 6 7
2 – etyl- 3,5 – dimetyl-1-hepten
-Các gốc hydrocacbon chứa liên kết đôi có đuôi "enyl", việc
đánh số mạch cacbon trong gốc bắt đầu từ nguyên tử cacbon
có hoá trị tự do
Một số gốc ankenyl có tên thông thường được sử dụng phổ biến:
Vinyl CH2=CH- allyl CH2=CH-CH2-