Bài giảng Kinh tế học - Chương 1: Các vấn đề chung về kinh tế học

Chia sẻ: Gnfvgh Gnfvgh | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

100
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong nội dung của chương 1 Các vấn đề chung về kinh tế học nằm trong bài giảng Kinh tế học nhằm trình bày về khái niệm, hai khía cạnh quan trọng của kinh tế học: kinh tế học đó là kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế học - Chương 1: Các vấn đề chung về kinh tế học

C1. CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KINH TẾ HỌC KINH TẾ HỌC LÀ GÌ? • Kinh tế học xuất hiện do nhu cầu dự báo, giải thích, và hướng dẫn các hoạt động kinh tế của con người. • Kinh tế học là môn khoa học (xã hội) nghiên cứu cách thức con người sử dụng nguồn tài nguyên có hạn để thỏa mãn nhu cầu vô hạn của mình. • Một nhà kinh tế còn cho rằng kinh tế học là môn học dành cho những người có tư tưởng kinh bang tế thế (TBKTSG). 1
Hai khía cạnh quan trọng của kinh tế học: ♦ Nguồn tài nguyên được dùng để sản xuất ra của cải vật chất thì có giới hạn. • Tài nguyên gồm: tiền của, thời gian, tài nguyên thiên nhiên, nhân lực, khoa học kỹ thuật, .v.v… • Tài nguyên hữu hạn nên nếu bị khai quá mức sẽ dẫn đến cạn kiệt (khan hiếm). ♦ Nguồn tài nguyên được sử dụng như thế nào để phục vụ tốt nhất nhu cầu của xã hội. 2
Kinh tế học vi mô và vĩ mô • Kinh tế học vi mô : Phạm vi cá thể riêng lẻ (cá nhân người tiêu dùng, doanh nghiệp, v.v.) • Kinh tế học vĩ mô : Phạm vi tổng thể (nền kinh tế của một quốc gia hay một vùng hay một địa phương). • Hai ngành học này có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, trong đó kinh tế học vi mô là nền tảng. 3
• Nguồn tài nguyên (tự nhiên và con người) là khan hiếm của nên phải sử dụng chúng hợp lý nhất. Lý thuyết tăng trưởng kinh tế và vai trò của giáo dục. Kinh nghiệm : Mỹ : Thu hút nhân tài. Nhật, Hàn Quốc, v.v. : Sử dụng nguồn tài nguyên tự nhiên. Trung Quốc : Mua tài nguyên của thế giới – “Mua cả Châu Phi.” 4
Ba vấn đề cơ bản của kinh tế học (i) Sản xuất ra cái gì và sản xuất bao nhiêu?; (ii) Sản xuất như thế nào?; và (iii) Sản xuất (Phân phối) cho ai? 5
MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CỦA CÁC MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU KINH TẾ 1. GIẢ THIẾT VỀ CÁC YẾU TỐ KHÁC KHÔNG ĐỔI (ceteris paribus) Một biến số kinh tế (y) chịu ảnh hưởng bởi nhiều biến số khác (xi). Do vậy, để khảo sát ảnh hưởng của một biến số xi lên y ta giả thiết các yếu tố khác xj (j ≠ i) không đổi. y = f(xi,xj) 6
2. GIẢ THIẾT VỀ TỐI ƯU HÓA s Các doanh nghiệp muốn tối đa hóa lợi nhuận hay tối thiểu hóa chi phí; s Người tiêu dùng muốn tối đa hóa hữu dụng; s Chính phủ muốn tối đa hóa phúc lợi xã hội, v.v. 7
GIẢ THIẾT VỀ TỐI ƯU HÓA Đây là xuất phát điểm quan trọng của các mô hình nghiên cứu kinh tế do: s Đưa ra các mô hình nghiên cứu kinh tế chính xác và có thể giải thích được. s Dựa trên hành vi phổ biến của các cá nhân, tổ chức trong xã hội. 8
Đường giới h ạn kh ả năng s ản xu ất 1.KHÁI NIỆM Đường giới hạn khả năng sản xuất cho biết các kết hợp khác nhau của hai (hay nhiều loại hàng hóa) có thể được sản xuất từ một số lượng nhất định của nguồn tài nguyên (khan hiếm). Đường giới hạn khả năng sản xuất minh họa cho sự khan hiếm của nguồn tài nguyên. 9
Bảng 1.1. Khả năng sản xuất của một nền kinh tế giả thiết Phương Thực phẩm Hàng hóa khác án sản xuất Số lao Sản Số lao Sản động lượ ng động lượ ng A 4 25 0 0 B 3 22 1 9 C 2 17 2 17 D 1 10 3 24 E 0 0 4 30 10
ĐƯỜNG GIỚI HẠN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT Giá trị các loại hàng hóa khác (Y) YA’’ • A’’ Không đạt đến do thiếu tài nguyên A YA • Chưa sử dụng hết nguồn tài nguyên YB • A’ •B Đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF ) Lương thực (X) O XA XB PPF : Production Possibility Frontier 11
Đường giới hạn khả năng sản xuất s Số công nhân phân định cho mỗi ngành càng nhiều càng tạo ra nhiều sản phẩm, nhưng năng suất của mỗi công nhân về sau càng giảm. Hiện tượng này được gọi là quy luật năng suất biên giảm dần. s Nếu ta di chuyển dọc theo đường giới hạn khả năng sản xuất, chẳng hạn từ điểm A đến điểm B, ta sẽ thấy việc sản xuất thêm hàng hóa khác sẽ làm cho số lương thực giảm đi. 12
CHI PHÍ CƠ HỘI • •• Giá trị các loại hàng hóa khác (Y) A • B 0,5 • C 0,7 • D 1 • E • Chi phí cơ hội tại E = độ dốc của đường GHKNSX tại +1 +1 +1 E F Lương thực (X) • O 1 2 3 4 5 6 7 13
• Công thức : ∆Y dY − =− Chi phí cơ hội = ∆X dX • Lưu ý : Chi phí cơ hội tăng dần. Tại sao ? Thí dụ : Sản xuất lúa ở ĐBSCL Phân bón ; Thuốc sâu, thuốc cỏ ; Sức khỏe : chi phí y tế ; Ô nhiễm ; Nguồn tài nguyên xuống cấp ; v.v. 14
SỰ DỊCH CHUYỂN CỦA ĐƯỜNG GHKNSX + Sự dịch chuyển ra ngoài của Giá trị các loại ĐGHKNSX có nguyên nhân : hàng hóa khác (Y) (i) Nguồn tài nguyên được sử dụng hiệu quả hơn hay (ii) Nguồn tài nguyên dồi dào hơn. (iii) Tiến bộ công nghệ A’ + Kết quả của sự dịch chuyển này là YA’ • • A’ hàng hóa phong phú hơn và con người được thỏa mãn cao hơn. YA • • A’ + Nếu nguồn tài nguyên bị lãng phí A hay được sử dụng không hợp lý thì ĐGHKNSX di chuyển vào trong. + Chỉ số ICOR của VN. Lương thực (X) O XA XA’’ 15