3/3/2013<br />
<br />
Chương 5<br />
<br />
KINH TẾ HỌC VI MÔ<br />
<br />
CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN<br />
<br />
(Microeconomics)<br />
TS. GVC. Phan Thế Công<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
1<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
Nội dung chương 5<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Thị trường cạnh tranh hoàn hảo<br />
Thị trường độc quyền thuần túy<br />
Thị trường cạnh tranh độc quyền<br />
Độc quyền nhóm<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3<br />
<br />
Cấu trúc thị trường<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Số lượng và quy mô của các doanh nghiệp hoạt động<br />
trên thị trường<br />
Mức độ khác biệt của sản phẩm giữa các nhà sản<br />
xuất cạnh tranh với nhau<br />
Khả năng xuất hiện thêm những doanh nghiệp mới<br />
trên thị trường khi các doanh nghiệp hiện thời đang<br />
làm ăn có lãi.<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Chiếm đoạt thặng dư người tiêu dùng<br />
Phân biệt giá<br />
Phân biệt giá theo thời điểm và định giá lúc cao điểm<br />
Đặt giá cả hai phần<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
4<br />
<br />
Thị trường cạnh tranh hoàn hảo<br />
<br />
Cấu trúc thị trường là những đặc tính thị trường<br />
quyết định môi trường kinh tế mà ở đó một doanh<br />
nghiệp hoạt động<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
Cấu trúc thị trường<br />
Các quyết định về giá<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
Nội dung chương 5<br />
<br />
Cấu trúc thị trường<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
5<br />
<br />
<br />
<br />
Thị trường cạnh tranh hoàn hảo (CTHH) có<br />
những đặc trưng sau:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Số lượng các hãng trên thị trường rất lớn<br />
Sản phẩm hàng hóa là đồng nhất<br />
Không có rào cản trong việc gia nhập hoặc rút lui<br />
khỏi thị trường<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
6<br />
<br />
1<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Điều kiện tối đa hóa lợi nhuận<br />
<br />
Đường cầu và doanh thu cận biên của<br />
hãng CTHH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Điều kiện P = MC<br />
<br />
Đường cầu đối với hãng CTHH là một đường<br />
nằm ngang tại mức giá thị trường<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Đường cầu trùng với đường doanh thu cận biên MR<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
7<br />
<br />
Khả năng sinh lợi của hãng CTHH<br />
trong ngắn hạn<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
8<br />
<br />
Khả năng sinh lợi của hãng CTHH trong<br />
ngắn hạn<br />
<br />
Khi P > ATCmin<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
9<br />
<br />
Khả năng sinh lợi của hãng CTHH trong<br />
ngắn hạn<br />
Khi AVCmin < P < ATCmin<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Khi P = ATC<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
min<br />
<br />
10<br />
<br />
Khả năng sinh lợi của hãng CTHH trong<br />
ngắn hạn<br />
Khi P ≤ AVCmin<br />
<br />
11<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
12<br />
<br />
2<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Đường cung của ngành trong ngắn hạn<br />
<br />
Đường cung của hãng trong ngắn hạn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
Là sự cộng theo chiều ngang đường cung của các<br />
hãng trong ngành<br />
Đường cung của ngành thoải hơn so với đường<br />
cung của hãng<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
13<br />
<br />
Tối đa hóa lợi nhuận trong dài hạn<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
14<br />
<br />
Cân bằng cạnh tranh dài hạn của ngành<br />
<br />
Điều kiện cân bằng dài hạn<br />
P = SMC = ATCmin = LMC = LACmin<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
15<br />
<br />
Đường cung dài hạn của ngành<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
16<br />
<br />
Figure 8.10 Short-Run Effect of a Specific Tax in the Lime Market<br />
<br />
P<br />
<br />
P<br />
<br />
(a) Hãng<br />
<br />
S t<br />
1+ S<br />
<br />
B<br />
<br />
(b) Thị trường<br />
<br />
1<br />
S+t<br />
<br />
AV C +t<br />
AVC<br />
<br />
t<br />
<br />
B<br />
<br />
p<br />
2<br />
p<br />
p<br />
1<br />
<br />
E<br />
<br />
t<br />
<br />
p +t<br />
1<br />
<br />
S<br />
<br />
2<br />
t<br />
E<br />
<br />
A<br />
<br />
1<br />
D<br />
<br />
t<br />
MC + t<br />
MC<br />
<br />
q q<br />
2 1<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
17<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
q<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
Q = nq Q = nq<br />
2<br />
2 1<br />
1<br />
<br />
Q<br />
<br />
18<br />
<br />
3<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Các đặc trưng<br />
<br />
Thị trường độc quyền<br />
thuần túy<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
19<br />
<br />
<br />
<br />
Đường cầu của hãng chính là đường cầu của thị<br />
trường<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
<br />
<br />
Là một đường có độ dốc âm tuân theo luật cầu<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
21<br />
<br />
Doanh thu cận biên và độ co dãn<br />
<br />
<br />
=<br />
<br />
20<br />
<br />
Khi đường cầu là đường tuyến tính có phương trình:<br />
P = a – bQ<br />
Tổng doanh thu bằng<br />
TR = P × Q = aQ – bQ2<br />
Doanh thu cận biên bằng:<br />
MR = a – 2bQ<br />
Đường doanh thu cận biên cũng là đường tuyến tính,<br />
cùng cắt trục tung tại cùng một điểm với đường cầu<br />
và có độ dốc gấp đôi độ dốc đường cầu<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
22<br />
<br />
Doanh thu cận biên và độ co dãn<br />
<br />
1 <br />
MR = P 1 + D <br />
<br />
EP <br />
<br />
<br />
<br />
Theo công thức<br />
MR =<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
Doanh thu cận biên<br />
<br />
Đường cầu của hãng độc quyền<br />
<br />
<br />
Chỉ có duy nhất một hãng cung ứng toàn bộ sản<br />
lượng của thị trường<br />
Sản phẩm hàng hóa trên thị trường độc quyền<br />
không có hàng hóa thay thế gần gũi<br />
Có rào cản lớn về việc gia nhập hoặc rút lui khỏi<br />
thị trường<br />
<br />
∆ ( PQ )<br />
∆ TR<br />
=<br />
∆Q<br />
∆Q<br />
<br />
P∆Q Q∆P<br />
Q ∆P <br />
<br />
+<br />
= P 1 +<br />
<br />
∆Q<br />
∆Q<br />
P ∆Q <br />
<br />
<br />
<br />
1 <br />
<br />
<br />
⇒ MR = P 1 + D <br />
EP <br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
23<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
24<br />
<br />
4<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Các nguyên nhân dẫn đến độc quyền<br />
<br />
Đường cầu và đường doanh thu cận<br />
biên của hãng độc quyền<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
25<br />
<br />
Tối đa hóa lợi nhuận trong ngắn hạn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
26<br />
<br />
Tối đa hóa lợi nhuận trong ngắn hạn<br />
<br />
Hãng có lợi nhuận kinh tế dương khi P > ATC<br />
Hãng có lợi nhuận kinh tế bằng 0 khi P = ATC<br />
Hãng bị thua lỗ nhưng vẫn tiếp tục sản xuất khi<br />
AVC < P < ATC<br />
Hãng ngừng sản xuất khi P ≤ AVC<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
27<br />
<br />
Tối đa hóa lợi nhuận trong dài hạn<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Khi P > ATC<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
28<br />
<br />
Tối đa hóa lợi nhuận trong dài hạn<br />
<br />
Để tối đa hóa lợi nhuận trong dài hạn, hãng độc<br />
quyền lựa chọn sản xuất ở mức sản lượng có<br />
MR = LMC<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Điều kiện lựa chọn sản lượng tối đa hóa lợi nhuận<br />
trong ngắn hạn:<br />
MR = SMC<br />
Khả năng sinh lợi của hãng độc quyền:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Quá trình sản xuất đạt được hiệu suất kinh tế tăng<br />
theo quy mô (độc quyền tự nhiên)<br />
Do kiểm soát được yếu tố đầu vào của quá trình<br />
sản xuất<br />
Do bằng phát minh sáng chế<br />
Do các quy định của Chính phủ …<br />
<br />
Hãng còn sản xuất nếu P ≥ LAC<br />
Hãng ra khỏi ngành nếu P < LAC<br />
<br />
Trong dài hạn, hãng độc quyền sẽ điều chỉnh quy<br />
mô về mức tối ưu:<br />
<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
Quy mô tối ưu là quy mô mà tại đó đường ATC tiếp<br />
xúc với đường LAC tại mức sản lượng tối đa hóa lợi<br />
nhuận<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
29<br />
<br />
3/3/2013<br />
<br />
GIẢNG VIÊN: PHAN THẾ CÔNG<br />
<br />
30<br />
<br />
5<br />
<br />