GIỚI THIỆU HỌC PHẦN LẬP VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ

I. Mục tiêu học phần

Nắm được những kiến thức cơ bản về lập dự án đầu tư và quản lý quá trình thực hiện đầu tư; •

Có khả năng lập được dự án đầu tư sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; •

Có khả năng tổ chức quản lý quá trình thực hiện dự án đầu tư của doanh nghiệp. •

II. Nội dung nghiên cứu

• Bài 1: Tổng quan về dự án đầu tư và công tác lập dự án đầu tư

• Bài 2: Những nội dung cần nghiên cứu khi lập dự án đầu tư

• Bài 3: Nghiên cứu hiệu quả của dự án đầu tư

• Bài 4: Tổng quan về quản lý dự án đầu tư

v1.0015105226

1

• Bài 5: Quản lý dự án đầu tư theo chu kỳ

BÀI 1 TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ CÔNG TÁC LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ

ThS. Trần Thị Mai Hoa

v1.0015105226

2

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG: Dự án đầu tư xây dựng Cầu Nhật Tân

1. Mục tiêu của dự án đầu tư xây dựng cầu Nhật Tân?

• Cầu Nhật Tân là cây cầu dây văng liên tục nhiều nhịp nhất, hiện đại nhất và dài nhất nước ta, với chiều dài là 3.755 m và chiều rộng là 33,2 m. Cầu Nhật Tân là một trong tổng số 7 cây cầu bắc 2. Nguồn vốn đầu tư cho dự án xây dựng cầu Nhật Tân? qua sông Hồng đoạn Hà Nội. Kết cấu nhịp của cầu chính theo dạng cầu dây văng nhiều nhịp với 5 trụ tháp hình thoi và 6 nhịp 3. Chủ đầu tư dự án xây dựng cầu Nhật Tân là ai? dây văng, bắt đầu tại phường Phú Thượng, quận Tây Hồ đến điểm cuối giao với quốc lộ 3 tại Km 7+100, xã Vĩnh Ngọc huyện Đông Anh. Năm trụ tháp của phần cầu chính đại diện cho 5 cửa ô của thành phố Hà Nội chào đón bạn bè quốc tế trên đường từ sân bay Nội Bài về trung tâm thành phố.

v1.0015105226

3

• Cầu Nhật Tân là điểm nhấn cho cảnh quan trên sông Hồng qua Thủ Đô với kiểu dáng kiến trúc đẹp, là công trình có ý nghĩa lớn, quan trọng về kinh tế, chính trị - xã hội. Cầu Nhật Tân được triển khai xây dựng đồng bộ với hệ thống đường dẫn lên nhà ga T2 Nội Bài tạo nên một tuyến đường cao tốc nội đô Nhật Tân – Nội Bài hiện đại. Thời gian thực hiện: Từ 7/3/2009 đến 4/1/2015. Tổng vốn đầu tư : 89,943 tỷ Yên (tương đương 13.626 tỷ đồng). • •

MỤC TIÊU

• Hiểu được các khái niệm cơ bản về đầu tư và đầu tư phát triển; đặc điểm và

vai trò của đầu tư phát triển;

Biết được một dự án đầu tư phải trải qua các giai đoạn nào và phân biệt được công dụng của dự án đầu tư đối với mỗi chủ thể;

• Nắm vững các cấp độ nghiên cứu của công tác lập dự án;

v1.0015105226

4

Biết cách tổ chức công tác lập dự án đầu tư và trình bày một dự án đầu tư. •

NỘI DUNG

Khái quát đầu tư phát triển

Dự án đầu tư phát triển

v1.0015105226

5

Công tác lập dự án đầu tư phát triển

1. KHÁI QUÁT ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

1.1. Khái niệm đầu tư và đầu tư phát triển

1.2. Đặc điểm của đầu tư phát triển

1.3. Vai trò của đầu tư phát triển

v1.0015105226

6

1.4. Nguồn vốn cho đầu tư phát triển

1.1. KHÁI NIỆM ĐẦU TƯ VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

• Đầu tư là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nhằm thu được các kết quả, thực hiện được những mục tiêu nhất định trong tương lai.

• Đầu tư phát triển là hình thức đầu tư trực tiếp mà kết quả của hoạt động này nhằm duy trì và tạo ra năng lực sản xuất mới trong sản xuất kinh doanh dịch vụ và đời sống xã hội.

7

v1.0015105226

7

1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

• Nguồn lực huy động cho hoạt động đầu tư phát triển thường lớn;

• Đầu tư phát triển là hoạt động mang tính lâu dài;

Kết quả và hiệu quả của hoạt động đầu tư phát triển chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố: điều kiện tự nhiên, kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội…;

• Hoạt động đầu tư phát triển có độ rủi ro cao;

Thành quả của hoạt động đầu tư phát triển có giá trị sử dụng lâu dài. •

8

v1.0015105226

8

1.3. VAI TRÒ CỦA ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

• Đầu tư phát triển tác động đến tổng cung và tổng cầu:

AD = C + I + G + EX – IM

• Đầu tư phát triển tác động đến tăng trưởng kinh tế:

DGDP =

I ICOR

• Đầu tư phát triển tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

• Đầu tư phát triển tác động đến năng lực khoa học công nghệ.

9

v1.0015105226

9

1.4. NGUỒN VỐN CHO ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

Trên giác độ vĩ mô Trên giác độ vĩ mô Trên giác độ vi mô Trên giác độ vi mô

Nguồn vốn trong nước Nguồn vốn tự tài trợ của đơn vị

Nguồn vốn ngoài nước Nguồn vốn tài trợ từ bên ngoài

10

v1.0015105226

10

1.4.1. NGUỒN VỐN – TRÊN GIÁC ĐỘ VĨ MÔ

• Nguồn vốn nhà nước:

 Nguồn vốn của ngân sách Nhà nước;

 Nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước;

 Nguồn vốn đầu tư của doanh nghiệp Nhà nước. Nguồn vốn trong nước

• Nguồn vốn khu vực dân doanh:

 Tích luỹ của dân cư;

 Tích luỹ của doanh nghiệp dân doanh.

• Nguồn tài trợ phát triển chính thức (ODA);

• Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI);

• Nguồn tín dụng từ các ngân hàng thương mại

Nguồn vốn nước ngoài nước ngoài;

v1.0015105226

11

• Nguồn huy động qua thị trường vốn quốc tế.

1.4.2. NGUỒN VỐN – TRÊN GIÁC ĐỘ VI MÔ

Nguồn vốn tự tài trợ Nguồn vốn tự tài trợ của đơn vị của đơn vị • Vốn chủ sở hữu; • Thu nhập giữ lại; • Khấu hao tài sản cố định.

Nguồn vốn tài trợ từ Nguồn vốn tài trợ từ bên ngoài bên ngoài

v1.0015105226

12

• Vốn vay từ các tổ chức tài chính; • Nguồn vốn tài trợ trực tiếp qua thị trường tài chính dài hạn (thị trường chứng khoán, thị trường tín dụng thuê mua.

2. DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

2.1. Khái niệm dự án đầu tư phát triển

2.2. Chu kỳ của dự án đầu tư phát triển

2.3. Công dụng của dự án đầu tư phát triển

v1.0015105226

13

2.4. Phân loại các dự án đầu tư phát triển

2.1. KHÁI NIỆM DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

• Về mặt hình thức:

Dự án là một tập hồ sơ tài liệu trình bầy một cách chi tiết và có hệ thống các hoạt động và chi phí theo một kế hoạch nhằm đạt được các kết quả và thực hiện được những mục tiêu nhất định trong tương lai.

• Theo luật đầu tư:

Dự án đầu tư là tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định.

14

v1.0015105226

14

2.1. KHÁI NIỆM DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN (tiếp theo)

ĐẶC TRƯNG CỦA MỘT DỰ ÁN ĐẦU TƯ

• Dự án có kết quả và mục tiêu rõ ràng;

• Dự án có chu kỳ phát triển riêng và thời gian

tồn tại hữu hạn;

Sản phẩm của dự án mang tính đơn chiếc và độc đáo;

• Dự án có sự tham gia của nhiều chủ thể;

• Môi trường hoạt động của dự án là va chạm;

• Dự án có tính bất định và độ rủi ro cao.

15

v1.0015105226

15

2.2. CHU KỲ CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

Chu kỳ sống của một dự án đầu tư:

Là các bước hoặc các giai đoạn mà bất kỳ một dự án nào cũng phải trải qua kể từ khi dự án mới chỉ là ý đồ đến khi dự án được hình thành và kết thúc.

v1.0015105226

16

Ý đồ về Ý đồ về Vận hành Chuẩn bị Thực hiện dự án dự án các kết đầu tư đầu tư đầu tư mới quả đầu tư

2.2. CHU KỲ CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN (tiếp theo)

Vận hành

Chuẩn bị

Thực hiện

các kết

đầu tư

đầu tư

quả đầu tư

Nghiên

Nghiên

Nghiên

Đánh

Chạy

Sử

Công

Công

Hoàn

Thiết

Thi

cứu

cứu

cứu

giá

tất các

kế và

công

thử

dụng

suất

suất

tiền

khả

thủ tục

lập dự

xây

chưa

đạt

giảm

phát

khả

thi

quyết

để

toán

lắp

nghiệm

hết

mức

dần

hiện

thi

(lập

định

triển

thi

công

thu

công

tối

(sơ bộ

luận

dự án

khai

công

trình

sử

suất

đa

kết

hội

lựa

chứng

(thẩm

thực

xây

dụng

thúc

đầu tư

chọn

KT-KT)

định

hiện

lắp

dự

dự án)

dự án)

dự án

án

v1.0015105226

17

2.3. CÔNG DỤNG CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

Đối với các cơ quan quản lý nhà nước

Đối với các tổ chức tài chính

Đối với chủ đầu tư

18

v1.0015105226

18

2.4. PHÂN LOẠI CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

Theo tính chất đầu tư: •

 Dự án đầu tư mở rộng (đầu tư chiều rộng và chiều sâu);

 Dự án đầu tư mới.

• Theo nguồn vốn đầu tư:

 Dự án đầu tư trong nước;

 Dự án đầu tư nước ngoài.

• Theo hình thức đầu tư:

 Tự đầu tư;

 Liên doanh liên kết (BCC), đối tác công tư (PPP);

 BOT, BTO, BT…

• Theo thẩm quyền phê duyệt dự án:

 Dự án trọng điểm quốc gia;

 Dự án nhóm A;

19

v1.0015105226

19

 Dự án nhóm B, C.

3. CÔNG TÁC LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN

3.1. Các cấp độ nghiên cứu của lập dự án đầu tư

3.2. Công tác tổ chức lập dự án đầu tư

v1.0015105226

20

3.3. Kết cấu một dự án đầu tư

3.1. CÁC CẤP ĐỘ NGHIÊN CỨU CỦA LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ

Nghiên cứu và phát hiện cơ hội đầu tư

Nghiên cứu tiền khả thi

Nghiên cứu khả thi

21

v1.0015105226

21

3.2. CÔNG TÁC TỔ CHỨC LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ

Cử chủ nhiệm dự án

Lập nhóm soạn thảo

v1.0015105226

22

Qui trình và lịch trình lập dự án

3.2.1. CỬ CHỦ NHIỆM DỰ ÁN

• Chủ nhiệm dự án là người chịu trách nhiệm chính về chất lượng dự án, tiến độ lập và điều hành toàn bộ quá trình lập dự án.

v1.0015105226

23

• Chủ nhiệm dự án có thể thay mặt chủ đầu tư, thay mặt cơ quan tư vấn đầu tư để trình bầy, bảo vệ dự án trước các cơ quan thẩm định nếu được ủy nhiệm.

3.2.2. LẬP NHÓM SOẠN THẢO

v1.0015105226

24

Là các chuyên gia thuộc các lĩnh vực: kinh tế, kỹ thuật, pháp lý được mời hay thuê từ một cơ quan hay nhiều cơ quan khác nhau.

3.2.3. QUY TRÌNH SOẠN THẢO DỰ ÁN

Bước 1: Nhận dạng dự án; •

Bước 2: Lập đề cương sơ bộ của dự án và dự trù kinh phí soạn thảo;

• Bước 3: Lập đề cương chi tiết;

Bước 4: Phân công công việc cho các thành viên và triển khai lập dự án;

Bước 5: Mô tả dự án và trình bầy với chủ đầu tư và cơ quan có thẩm quyền quyết định đầu tư;

v1.0015105226

25

• Bước 6: Hoàn tất văn bản dự án.

3.2.4. LỊCH TRÌNH SOẠN THẢO DỰ ÁN

Thời gian thực hiện

Thứ tự các công việc

- Nhận dạng dự án

- Lập đề cương sơ bộ và dự trù kinh phí

- Lập đề cương chi tiết

- Thu thập thông tin,

số liệu

- Xử lý, phân tích, tổng hợp kết quả

- Mô tả dự án

- Hoàn tất văn bản

v1.0015105226

26

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

3.3. KẾT CẤU MỘT DỰ ÁN ĐẦU TƯ

• Mục lục của bản dự án;

Tóm tắt dự án; •

• Phần thuyết minh và thiết kế cơ sở của dự án;

• Kết luận và kiến nghị;

Phụ lục tính toán, tài liệu, thông tin cần thiết liên quan đến các nội dung của dự án.

27

v1.0015105226

27

GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

1. Mục tiêu của dự án đầu tư xây dựng cầu Nhật Tân?

2. Nguồn vốn đầu tư cho dự án xây dựng cầu Nhật Tân?

3. Chủ đầu tư dự án xây dựng cầu Nhật Tân là ai?

Trả lời:

1. Mục tiêu của dự án đầu tư xây dựng cầu Nhật Tân là hoàn chỉnh mạng lưới giao thông Thủ Đô: tạo ra một tuyến đường cao tốc nội đô Nhật Tân - Nội Bài kết nối trung tâm thành phố với các khu công nghiệp phía bắc, đồng thời hoàn thiện tuyến đường vành đai 2 và rút ngắn khoảng cách đến sân bay quốc tế Nội Bài.

2. Nguồn vốn đầu tư cho dự án xây dựng cầu Nhật Tân được lấy từ 2 nguồn:

• Nguồn 1: Vốn vay của JICA (7.530 tỷ đồng tương đương 80 tỷ yên);

• Nguồn 2: Vốn đối ứng của chính phủ Việt Nam.

3. Chủ đầu tư dự án xây dựng cầu Nhật Tân: Bộ Giao Thông Vận Tải.

28

v1.0015105226

28

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1

Trên giác độ vĩ mô, nguồn vốn đầu tư nhà nước cho hoạt động đầu tư bao gồm:

A. vốn tích luỹ của dân cư và của các doanh nghiệp dân doanh.

B. vốn chủ sở hữu, thu nhập giữ lại, và khấu hao tài sản cố định.

C. nguồn vốn ngân sách nhà nước, nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước, nguồn

vốn đầu tư của doanh nghiệp nhà nước.

D. nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn tích luỹ của dân cư và của các doanh nghiệp dân doanh.

Trả lời:

• Đáp án đúng là: C. nguồn vốn ngân sách nhà nước, nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của

nhà nước, nguồn vốn đầu tư của doanh nghiệp nhà nước.

v1.0015105226

29

Vì: Nó thuộc nguồn vốn trong nước. Vốn trong nước bao gồm vốn đầu tư của nhà nước và nguồn vốn dân doanh.

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2

Các giai đoạn của chu kỳ dự án đầu tư bao gồm:

A. nghiên cứu cơ hội đầu tư, nghiên cứu tiền khả thi, nghiên cứu khả thi.

B. chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, vận hành các kết quả đầu tư.

C. lập kế hoạch, điều phối thực hiện, kiểm tra giám sát.

D. nhận dạng dự án, lập đề cương sơ bộ của dự án, lập đề cương chi tết của dự án.

Trả lời:

• Đáp án đúng là: B: chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, vận hành các kết quả đầu tư.

v1.0015105226

30

Vì đây là các giai đoạn mà bất kỳ một dự án nào cũng phải trải qua kể từ khi dự án mới chỉ là ý tưởng đến khi dự án hình thành và kết thúc.

TÓM LƯỢC CUỐI BÀI

• Đầu tư và đầu tư phát triển;

• Dự án đầu tư;

v1.0015105226

31

• Công tác lập dự án đầu tư.