9/18/2020
1
MIỄN DỊCH HỌC (SH02011)
IMMUNOLOGY
•Giảng viên: TS. Nguyễn Xuân Cảnh
•Email: nxcanh@vnua.edu.vn
Miễn dịch học cơ sở. Đỗ Ngọc Liên. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà
Nội. 2004.
Miễn dịch học. Phạm Văn Ty. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội. 2004.
Miễn dịch học. Nguyễn Ngọc Lanh, Văn Đình Hoa. Nhà xuất bản Y học
2003.
Schaum's Outline of Immunology (Schaum's Outline Series). George
Pinchuk. McGraw-Hill. 2002
Basic Immunology: Functions and Disorders of the Immune System.
Abul K. Abbas, Andrew H.H. Lichtman, Shiv Pillai. ELSEVIER. 2010
Immunology: A Short Course. Richard Coico, Geoffrey Shunshine.
WILLEY-BLACKWELL. 2009.
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH
9/18/2020
2
Tổng quan về miễn dịch
Các thành phần của hệ thống miễn dịch
Kháng nguyên, kháng thể, thụ thể của kháng nguyên và hệ
thống bổ thể
Phản ứng kháng nguyên - kháng thể và các kỹ thuật hóa sinh
miễn dịch
Phức hệ phù hợp tổ chức mô chính (MHC)
Sự hoạt hóa các tế bào Lympho (Lymphocyte).
Các loại Cytokine
Các hình thức đáp ứng miễn dịch
Miễn dịch học trong bệnh lý
Liệu pháp miễn dịch trong phòng và điều trị bệnh
NỘI DUNG CHÍNH
Chương 1. Tổng quan về miễn dịch
•Khái niệm về miễn dịch
•Lịch sử nghiên cứu và phát triển của miễn dịch học
•Phân loại miễn dịch
•Miễn dịch tự nhiên
•Miễn dịch thu được
9/18/2020
3
PEACE WAR
Tại sao chúng ta cần có hệ thống miễn dịch?
Khái niệm về miễn dịch
Miễn dịch (Immunity)
Tên gọi tiếng Anh “Immunity” (tính miễn dịch) có nguồn gốc từ
tiếng Latinh “Immunitas” có nghĩa là miễn trừ sự cáo buộc pháp luật
dành cho các nghị sĩ quốc hội trong thời gian đương chức.
Là trạng thái cơ thể một sinh vật sống được bảo vệ khỏi bệnh truyền
nhiễm hay độc tố nhờ các thành tố đặc hiệu và không đặc hiệu,
trong khi những cơ thể cùng loài hay khác loài sống trong cùng một
điều kiện bị nhiễm bệnh.
Trong cơ thể, tất cả các tế bào và phân tử hoá học chịu trách nhiệm
về tính miễn dịch hợp thành hệ thống miễn dịch (Immune system),
và toàn bộ những đáp ứng của chúng tạo ra đối với những chất lạ
xâm nhập vào cơ thể được gọi là đáp ứng miễn dịch.
9/18/2020
4
Miễn dịch học (Immunology) là ngành khoa học nghiên cứu về tính
miễn dịch đối với các hoạt động phân tử và tế bào xảy ra sau khi các
vi sinh vật và đại phân tử xâm nhập vào cơ thể;
Nghiên cứu cấu trúc và chức năng các thành phần trong hệ thống
miễn dịch.
Nghiên cứu các quy luật, cơ chế bảo vệ của cơ thể trong quá trình
sống.
Nghiên cứu quá trình hoạt động của hệ miễn dịch trong cơ thể, sự
tương tác và điều hòa miễn dịch.
Nghiên cứu những thay đổi của miễn dịch trong trường hợp sai lạc
miễn dịch và bệnh lý miễn dịch.
Nghiên cứu ứng dụng các quy luật của hoạt động miễn dịch vào việc
chẩn đoán, phòng và trị bệnh.
Khái niệm “tính miễn dịch” đã tồn tại rất lâu ở Trung Quốc, Ấn Độ
vì người dân ở đây có tập tục cho người dân hít chất bột làm từ da
của người bị đậu mùa đã khỏi để phòng ngừa bệnh này.
Năm 430 trước công nguyên, sử gia người Hy Lạp là Thucydides
cũng đã đề cập đến “tính miễn dịch” khi viết về cuộc di cư của
người Israel từ Hy Lạp.
Miễn dịch học, với tư cách là một môn học thực nghiệm chỉ thực sự
phát triển vào những năm cuối của thế kỷ 18 và thế kỷ 19.
Người đặt nền móng quan trọng cho sự phát triển của miễn dịch học
là Edward Jenner (1749-1823), một thầy thuốc nông thôn vùng
Berkeley (Anh).
Lịch sử nghiên cứu và phát triển của miễn dịch học
9/18/2020
5
Bệnh đậu mùa – Smallpox
- Dễ nhận biết.
- Tỷ lệ tử vong cao.
- Di chứng của bệnh cho
những người sống sót là rất
nhiều sẹo.
- Những người sống sót
không bị mắc bệnh lần thứ 2
•Năm 1796; Edward Jenner lấy dịch từ vết thương của người bị đậu bò
tiêm cho một đứa trẻ 8 tuổi.
•Đứa trẻ này đã không mắc bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh
đậu mùa
•Edward Jenner gọi cách bảo vệ của mình là "vaccination” (chủng
ngừa)
•Năm 1798; xuất bản quyển sách “Vaccination”