08-Mar-13
1
THIẾT KẾ THÍ NGHIỆM
NGOÀI ĐỒNG
08-Mar-13
2
?
Các cách bố trí
• Khối hoàn toàn ngẫu nhiên: thể thức
thừa số, thể thức lô phụ, dãy phụ…(tùy
theo số lượng yếu tố).
•Hình vuông Latin
08-Mar-13
3
Khối Hoàn Toàn Ngẫu Nhiên
Randomized Complete Block
Design (RCBD)
Bố trí Khối Hoàn Toàn Ngẫu Nhiên
Randomized Complete Block Design (RCBD)
Sử dụng rộng rãi nhất trong nông nghiệp.
Số lượng nghiệm thức không quá lớn và diện
tích thí nghiệm có thể xác định hướng biến động.
Đc điểm: các nghiệm thức được bố trí trong
cùng một điều kiện hoàn cảnh và lập lại trong
cùng một điều kiện hoàn cảnh khác.
Tính tiên quyết: mỗi khối có cùng diện tích (kích
cỡ), mỗi khối chứa tất cả các nghiệm thức.
Nguồn biến động lý tưởng được sử dụng
để bố trí khối là biến động lớn và có thể
đoán được
• Hướng di chuyển của côn trùng
• Sự không đồng nhất của đất đai, phân
bón
• Sự biến động của đồng ruộng: trong thí
nghiệm nghiên cứu phản ứng cây trồng với
sự bất lợi về nguồn nước.
08-Mar-13
4
Kỹ thuật bố trí khối
• Mục đích: giảm sai số thí nghiệm bằng cách
loại trừ sự biến động của những nguồn biến
động được biết
• Nhóm các đơn vị thí nghiệm vào trong khối,
sự biến động trong mỗi khối được giảm thiểu
và sự biến động giữa các khối tăng lên.
• Hướng khối được chọn lựa để sự biến động
được xác định giữa các khối và lô thí nghiệm
trong cùng một khối được đồng nhất.
Hai hướng quyết định quan trọng cần
được thực hiện
Lựa chọn nguồn biến động được sử
dụng để bố trí thí nghiệm.
Sự lựa chọn dạng khối và hướng bố
trí.
Các hướng dẫn đi đến quyết định
• Biến động một hướng: sử dụng khối dài và hẹp,
chiều dài của khối vuông góc với hướng biến động.
• Biến động dinh dưỡng xảy ra theo hai hướng với
một hướng biến động nhiều hơn hướng khác, bỏ
qua những biến động yếu hơn
• Biến động dinh dưỡng xảy ra theo hai hướng với
cả hai hướng biến động như nhau và vuông
góc với nhau chọn một trong hai.
+ Sử dụng khối càng vuông càng tốt
+ Sử dụng những khối dài và hẹp với chiều dài
khối vuông góc với một hướng biến động.
08-Mar-13
5
• Nếu có một thí nghiệm không thể
hoàn tất cho thí nghiệm trong một
ngày: công việc nên hoàn tất cho tất
cả các lô trong cùng một khối trong
cùng một ngày.
• Nếu có hơn một người ghi nhận số
liệu: cùng một người nên cho tất cả
các lô trong cùng một khối.
Chú ý
Độ tự do sai số:
(t-1) x (r-1) 12
Trong đó:
t : nghiệm thức
r : lần lặp lại
Bè trÝ theo khèi