TRƯ Ờ NG ĐẠ I HỌ C PHẠ M VĂN ĐỒ NG
KHOA SƯPHẠ M TỰ NHIÊN
BÀI GIẢ NG HỌ C PHẦ N
PHƯ Ơ NG PHÁP DẠ Y HỌ C
TỰ NHIÊN - XÃ HỘ I
Ở TIỂ U HỌ C
Ngư ờ i biên soạ n: TRẦ N THỊ HẠ NH THẮ M
1
MỤ C LỤ C
Trang
LỜ I NÓI ĐẦ U ...........................................................................................................4
PHƯ Ơ NG PHÁP DẠ Y HỌ C TỰ NHIÊN - XÃ HỘ I, KHOA HOC, LỊ CH SỬ
VÀ ĐỊ A LÍ Ở TIỂ U HỌ C ........................................................................................5
Chủ đề 1:Nhữ ng vấ n đề chung (26 tiế t)..................................................................6
Chư ơ ng 1. Mụ c tiêu, nộ i dung chư ơ ng trình, cấ u trúc SGK các môn
TN- XH, Khoa họ c, Lị ch sử và Đị a lí. (4 tiế t) ..............................................6
1.1. Mụ c tiêu và nộ i dung chư ơ ng trình môn TN-XH, Khoa họ c, Lị ch sử và
Đị a lí ...........................................................................................................................6
1.2. Chư ơ ng trình và sách giáo khoa môn TN-XH ở các lớ p 1, 2, 3 và môn
Khoa họ c lớ p 4, 5 .....................................................................................................10
1.3. Chư ơ ng trình và sách giáo khoa môn Lị ch sử và Đị a lí ở các lớ p 4, 5 12
Chư ơ ng 2. Mộ t số phư ơ ng pháp, hình thứ c dạ y họ c đặ c trư ng các môn TN-XH,
Khoa họ c, Lị ch sử và Đị a lí ở tiể u họ c (20 tiế t) ....................................................14
2.1. Mộ t số phư ơ ng pháp dạ y họ c đặ c trư ng các môn TN-XH, Khoa họ c, Lị ch
sử vàĐị a lí ở tiể u họ c ...............................................................................................14
2.2. Mộ t số hình thứ c tổ chứ c dạ y họ c……………………………………….39
2.3. Đồ dùng dạ y họ c .......................................................................................45
2.4. Kiể m tra đánh giá trong dạ y họ c các môn TN-XH, Khoa họ c, Lị ch sử và
Đị a lí .........................................................................................................................48
Chủ đề 2. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c theo chủ đề (36 tiế t) ............................................51
Chư ơ ng 1.Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề xã hộ i (6 tiế t) ..........................................53
1.1. Tìm hiể u mụ c tiêu, nộ i dung chư ơ ng trình chủ đề xã hộ i trong SGK TN-
XH ở các lớ p 1, 2, 3 ................................................................................................51
1.2. Phư ơ ng pháp và hình thứ c dạ y họ c các bài có nộ i dung về Xã hộ i .........53
1.3. Hư ớ ng dẫ n làm mộ t số đồ dùng dạ y họ c cho chủ đề Xã hộ i ở lớ p 1, 2, 3 56
1.4. Lậ p kế hoạ ch dạ y họ c các bài có nộ i dung về Xã hộ i ..............................59
1.5 Thự c hành tậ p dạ y .....................................................................................60
Chư ơ ng 2. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Đị a lí (8 tiế t) .........................................64
2.1. Phư ơ ng pháp dạ y họ c các bài có nộ i Đị a lí các lớ p 1, 2, 3 ......................64
2
2.2. Phư ơ ng pháp dạ y các bài có nộ i dung Đị a lí lớ p 4, 5 ..............................67
Chư ơ ng 3.Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Lị ch sử (4 tiế t) ......................................77
3.1. Mụ c tiêu, nộ i dung,chư ơ ng trình, sách giáo khoa Lị ch sử lớ p 4, 5 .........77
3.2. Thự c hành các phư ơ ng pháp, hình thứ c tổ chứ c dạ y họ c ........................78
3.3. Hư ớ ng dẫ n sử dụ ng và làm đồ dùng dạ y họ c môn Lị ch sử ......................81
3.4. Lậ p kế hoạ ch dạ y họ c và tậ p dạ y .............................................................82
Chư ơ ng 4. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Con ngư ờ i và sứ c khỏ e, Thự c vậ t và
Độ ng vậ t (12 tiế t) ............................................................................................85
4.1. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Con ngư ờ i và sứ c khỏ e .................................85
4.2. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Thự c vậ t .......................................................94
4.3. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Độ ng vậ t .....................................................100
Chư ơ ng 5. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Vậ t chấ t và năng lư ợ ng (4 tiế t) ..........105
5.1. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Vậ t chấ t và năng lư ợ ng ở lớ p 4, 5 ..............105
5.2. Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c chủ đề Môi trư ờ ng và tài nguyên thiên nhiên ở lớ p 5
112
3
CÁC CHỮ VIẾ T TẮ T
GV : Giáo viên
HS : Họ c sinh
SV : Sinh viên
SGK : Sách giáo khoa
SGV : Sách giáo viên
TN –XH : Tự nhiên và Xã hộ i
PPDH : Phư ơ ng pháp dạ y họ c
TR : Trang
4
LỜ I MỞ ĐẦ U
Để góp phầ n đổ i mớ i công tác giáo dụ c và đào tạ o giáo viên tiể u họ c, bài
giả ng họ c phầ n: PHƯ Ơ NG PHÁP DẠ Y HỌ C TỰ NHIÊN –XÃ HỘ I Ở TIỂ U
HỌ C, nhằ m nâng cao năng lự c chuyên môn, nghiệ p vụ , cậ p nhậ t nhữ ng đổ i mớ i về
nộ i dung, phư ơ ng pháp dạ y họ c theo chư ơ ng trình và SGK ở tiể u họ c.
Bài giả ng nhằ m tích cự c hóa hoạ t độ ng củ a ngư ờ i họ c, kích thích óc sáng tạ o
và khả năng giả i quyế t các vấ n đề , tự giám sát và đánh giá kế t quả họ c tậ p củ a
ngư ờ i họ c; sử dụ ng nhiề u PPDH, hình thứ c tổ chứ c dạ y họ c khác nhau, giúp ngư ờ i
họ c dễ họ c, dễ hiể u và gây hứ ng thú họ c tậ p.
Bài giả ng họ c phầ n này gồ m hai chủ đề , nộ i dung chính củ a mỗ i chủ đề là:
- Chủ đề 1: Nhữ ng vấ n đề chung.
- Chủ đề 2: Hư ớ ng dẫ n dạ y họ c theo chủ đề
Các chư ơ ng không hoàn toàn trùng vớ i các chủ đề củ a môn họ c ở chư ơ ng
trình tiể u họ c mà tách thành phầ n riêng theo từ ng phân môn, giúp SV xác đị nh hệ
thố ng tri thứ c cơ bả n củ a từ ng phân môn trong chư ơ ng trình TN-XH ở tiể u họ c.
Nhữ ng thông tin này không nhữ ng giúp SV nắ m đư ợ c các thông tin cơ bả n về môn
họ c mà còn giúp SV tự tìm kiế m để hoàn thiệ n thông tin cơ bả n qua tự họ c và tự
nghiên cứ u.
Lầ n đầ u tiên biên soạ n theo chư ơ ng trình và phư ơ ng pháp mớ i nên không
tránh khỏ i nhữ ng thiế u sót nhấ t đị nh. Mong nhậ n đư ợ c ý kiế n góp ý củ a các đồ ng
nghiệ p và sinh viên khoa Sư phạ m Tự nhiên.
Xin trân trọ ng cả m ơ n!