Bài giảng Quản lý công nghệ - Chương 6: Năng lực công nghệ

Chương 1: Cơ sở của QLCN<br /> <br /> CHƯƠNG 6. NĂNG LỰC CN<br /> Nội dung cần nắm được:<br /> được:<br /> Quan niệm về NLCN;<br /> Các chỉ tiêu đánh giá NLCN của cơ sở;<br /> Nội dung phân tích NLCN quốc gia;<br /> gia;<br /> Nội dung phân tích NLCN cơ sở;<br /> sở;<br /> Các biện pháp nâng cao NLCN.<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 1. Một số quan niệm về NLCN<br /> a) Tổ chức phát triển công nghiệp của<br /> Liên hợp quốc (UNIDO) đã xác định các<br /> (UNIDO)<br /> định<br /> yếu tố để xây dựng NLCN, bao gồm:<br /> để<br /> gồm:<br /> Khả năng đào tạo nhân lực<br /> Khả năng đào<br /> Khả năng tiến hành nghiên cứu cơ bản<br /> Khả năng tiến<br /> cơ<br /> Khả năng thử nghiệm các phương tiện kỹ<br /> Khả năng<br /> phương<br /> thuật<br /> Khả năng tiếp nhận và thích nghi các CN<br /> Khả năng tiếp<br /> Khả năng cung cấp và xử lý thông tin.<br /> Khả năng<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 1. Một số quan niệm về NLCN<br /> b) Ngân hàng thế giới (WB) trong công trình nghiên cứu đã đề<br /> đề<br /> xuất phân chia NLCN theo ba nhóm độc lập:<br /> xuất<br /> độc lập:<br /> Năng lực sản xuất bao gồm:<br /> xuất<br /> gồm:<br /> - Quản lý sản xuất<br /> xuất<br /> - Kỹ thuật sản xuất<br /> xuất<br /> - Bảo dưỡng, bảo quản tư liệu sản xuất<br /> xuất<br /> dưỡng,<br /> - Tiếp thị sản phẩm<br /> Tiếp<br /> phẩm<br /> Năng lực đầu tư bao gồm:<br /> đầu<br /> gồm:<br /> - Quản lý dự án<br /> - Thực hiện dự án<br /> - Năng lực mua sắm<br /> Nă<br /> - Đào tạo nhân lực<br /> Đào<br /> Năng lực đổi mới bao gồm:<br /> đổi<br /> gồm:<br /> - Khả năng sáng tạo<br /> Khả năng<br /> - Khả năng tổ chức thực hiện đưa kỹ thuật mới vào các<br /> Khả năng<br /> đưa<br /> hoạt động kinh tế.<br /> động<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chương 1: Cơ sở của QLCN<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 1. Một số quan niệm về NLCN<br /> <br /> c) M.Fransman, một chuyên gia trong công trình<br /> M.Fransman,<br /> của mình đã nêu lên rằng, đối với thế giới thứ ba<br /> rằng,<br /> việc đánh giá NLCN phải bao gồm các yếu tố sau:<br /> đánh<br /> phải<br /> sau:<br /> Năng lực tìm kiếm các CN để thay thế, lựa chọn<br /> kiếm<br /> CN thích hợp để nhập khẩu<br /> để<br /> khẩu<br /> Năng lực nắm vững CN nhập khẩu và sử dụng có<br /> khẩu<br /> hiệu quả<br /> Năng lực thích nghi CN nhập khẩu với hoàn cảnh<br /> khẩu<br /> cảnh<br /> và điều kiện của địa phương tiếp nhận<br /> điều<br /> địa phương tiếp<br /> Năng lực cung cấp CN đã có và năng lực đổi mới<br /> nă<br /> đổi<br /> Năng lực thể chế hoá việc tìm kiếm những đổi<br /> chế<br /> kiếm<br /> đổi<br /> mới và những đột phá quan trọng nhờ phát triển<br /> đột<br /> các phương tiện NC&TK trong nước<br /> phương<br /> nư<br /> Tiến hành nghiên cứu cơ bản để tiếp tục nâng<br /> Tiến<br /> cơ<br /> tiếp<br /> cấp CN.<br /> CN.<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 2. Định nghĩa về NLCN của S.Lall.<br /> Định nghĩa<br /> Năng lực CN quốc gia (ngành, cơ sở)<br /> ngành, cơ sở)<br /> là khả năng triển khai những CN đã<br /> khả năng<br /> có một cách có hiệu quả và đương<br /> đương<br /> đầu được với những thay đổi lớn về<br /> được<br /> đổi<br /> CN.<br /> CN.<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 3. Các chỉ tiêu phản ánh NLCN của cơ<br /> phản<br /> cơ<br /> sở.<br /> sở.<br /> a. Năng lực vận hành CN.<br /> CN.<br /> Năng lực sử dụng và kiểm tra kỹ thuật,<br /> thuật,<br /> vận hành ổn định dây chuyền sx theo quy<br /> định<br /> trình, quy phạm về CN.<br /> trình,<br /> phạm<br /> CN.<br /> Năng lực quản lý sản xuất: xây dựng kế<br /> xuất:<br /> hoạch sản xuất và tác nghiệp, đảm bảo<br /> hoạch<br /> xuất<br /> nghiệp,<br /> chất lượng sản phẩm, kiểm soát cung ứng<br /> phẩm,<br /> chất lượng<br /> vật tư, đảm bảo thông tin.<br /> tư<br /> tin.<br /> Năng lực bảo dưỡng thường xuyên thiết bị<br /> dưỡng thư<br /> thiết<br /> CN và ngăn ngừa sự cố.<br /> ngă<br /> cố.<br /> Năng lực khắc phục sự cố xảy ra.<br /> khắc<br /> <br /> 2<br /> <br /> Chương 1: Cơ sở của QLCN<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 3. Các chỉ tiêu phản ánh NLCN…<br /> phản<br /> b. Năng lực tiếp thu CN từ bên ngoài.<br /> tiếp<br /> ngoài.<br /> Năng lực tìm kiếm đánh giá và chọn CN<br /> kiếm đánh<br /> thích hợp với yêu cầu của cơ sở.<br /> cơ sở.<br /> Năng lực lựa chọn hình thức tiếp thu CN<br /> tiếp<br /> phù hợp nhất:<br /> nhất:<br /> + Liên doanh.<br /> doanh.<br /> + Mua sáng chế<br /> chế<br /> + Mua dây chuyền CN (mua nhà máy chìa<br /> khóa trao tay)…<br /> tay)…<br /> Năng lực đàm phán về giá cả, các điều<br /> đàm<br /> điều<br /> kiện đi kèm trong hợp đồng CGCN.<br /> đi<br /> đồng CGCN.<br /> Năng lực tiếp thu CN nhập.<br /> tiếp<br /> nhập.<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 3. Các chỉ tiêu phản ánh NLCN…<br /> phản<br /> c. Năng lực hỗ trợ cho tiếp thu CN.<br /> tiếp<br /> CN.<br /> Khả năng chủ trì dự án tiếp thu CN.<br /> Khả năng<br /> tiếp<br /> CN.<br /> Khả năng triển khai nhân lực để tiếp<br /> Khả năng<br /> để tiếp<br /> thu CN mới.<br /> mới.<br /> Năng lực tìm kiếm, huy động vốn cho<br /> kiếm,<br /> động<br /> đầu tư.<br /> Năng lực tìm kiếm đầu vào và đầu ra<br /> kiếm<br /> đầu<br /> cho CN mới.<br /> mới.<br /> <br /> I. Khái niệm về năng lực CN.<br /> 3. Các chỉ tiêu phản ánh NLCN…<br /> phản<br /> d. Năng lực đổi mới CN.<br /> đổi<br /> CN.<br /> Năng lực thích nghi CN nhập.<br /> nhập.<br /> Năng lực sao chép (làm lại theo mẫu) có<br /> thể có những thay đổi nhỏ về về quy trình<br /> đổi<br /> CN.<br /> CN.<br /> Năng lực thay đổi trong CN sản phẩm.<br /> đổi<br /> phẩm.<br /> Năng lực thay đổi trong CN quá trình.<br /> đổi<br /> trình.<br /> Năng lực tiến hành NC&TK.<br /> tiến<br /> NC&TK.<br /> Năng lực sáng tạo CN, tạo ra các sản<br /> phẩm hoàn toàn mới.<br /> phẩm<br /> mới.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chương 1: Cơ sở của QLCN<br /> <br /> II. Phân tích NLCN<br /> 1. Mục đích phân tích năng NLCN.<br /> đích<br /> nă<br /> NLCN.<br /> Phân tích NLCN cấp ngành, cấp quốc<br /> ngành,<br /> gia để các nhà quản lý, các nhà lập<br /> để<br /> lý,<br /> chính sách hợp nhất việc xem xét các<br /> nhất<br /> vấn đề CN trong qúa trình lập kế<br /> hoạch phát triển.<br /> hoạch<br /> triển.<br /> Phân tích NLCN xác định mặt mạnh,<br /> định<br /> mạnh,<br /> mặt yếu của cơ sở, của ngành, của<br /> cơ sở,<br /> ngành,<br /> quốc gia so với các quốc gia khác<br /> trong khu vực và trên thế giới để có<br /> để<br /> biện pháp và đối sách phù hợp trong<br /> đối<br /> kế hoạch phát triển.<br /> hoạch<br /> triển.<br /> <br /> II. Phân tích NLCN<br /> 2. Các bước cơ bản phân tích NLCN<br /> bư<br /> cơ<br /> ngành công nghiệp.<br /> nghiệp.<br /> Bước 1: Giới thiệu và đánh giá tổng<br /> đánh<br /> quan về ngành công nghiệp hay<br /> ngành kinh tế.<br /> Bước 2: Đánh giá định tính NLCN.<br /> 2:<br /> định<br /> NLCN.<br /> Bước 3: Đánh giá nguồn tài nguyên.<br /> 3:<br /> nguyên.<br /> Bước 4: Đánh giá nguồn nhân lực.<br /> 4:<br /> lực.<br /> Bước 5: Đánh giá cơ sở hạ tầng.<br /> 5:<br /> cơ<br /> tầng.<br /> Bước 6: Đánh giá cơ cấu CN.<br /> 6:<br /> cơ<br /> CN.<br /> <br /> II. Phân tích NLCN<br /> 2. Các bước cơ bản phân tích NLCN<br /> bư<br /> cơ<br /> ngành công nghiệp.<br /> nghiệp.<br /> Bước 1: Giới thiệu và đánh giá tổng quan về<br /> đánh<br /> ngành công nghiệp hay ngành kinh tế.<br /> Bước 2: Đánh giá định tính NLCN.<br /> 2:<br /> định<br /> NLCN.<br /> Bước 3: Đánh giá nguồn tài nguyên.<br /> 3:<br /> nguyên.<br /> Bước 4: Đánh giá nguồn nhân lực.<br /> 4:<br /> lực.<br /> Bước 5: Đánh giá cơ sở hạ tầng.<br /> 5:<br /> cơ<br /> tầng.<br /> Bước 6: Đánh giá cơ cấu CN.<br /> 6:<br /> cơ<br /> CN.<br /> Bước 7: Đánh giá năng lực CN tổng thể.<br /> thể.<br /> 7:<br /> nă<br /> <br /> 4<br /> <br /> Chương 1: Cơ sở của QLCN<br /> <br /> II. Phân tích NLCN<br /> 3. Phân tích NLCN cơ sở.<br /> cơ sở.<br /> a. Phân tích định lượng (theo<br /> định lư<br /> ESCAP).<br /> <br /> GVA = λ.τ .VA<br /> <br /> τ = T βt .H βh .I βi .O βo<br /> <br /> a. Phân tích định lượng…<br /> định lư ợng…<br /> Bước 1: Lập bảng thang giá trị cho độ<br /> bảng<br /> độ<br /> phức tạp của 4 thành phần CN:<br /> phần<br /> Phần T<br /> <br /> Phần H<br /> <br /> Phần I<br /> <br /> Phần O Điểm<br /> <br /> Thủ công<br /> <br /> Vận hành<br /> <br /> Thông tin báo hiệu<br /> <br /> Đứng được<br /> được<br /> <br /> 1,2,3<br /> <br /> Có động lực<br /> <br /> Lắp ráp<br /> <br /> Thông tin mô tả<br /> <br /> Đứng vững<br /> <br /> 2,3,4<br /> <br /> Vạn năng<br /> <br /> Sửa chữa<br /> <br /> Thông tin để lắp ráp<br /> <br /> Mở mang<br /> <br /> 3,4,5<br /> <br /> Chuyên dùng Sao chép<br /> <br /> Thông tin để sửa chữa<br /> <br /> Bảo toàn<br /> <br /> 4,5,6<br /> <br /> Tự động<br /> <br /> Thích nghi<br /> <br /> Thông tin để thiết kế<br /> <br /> ổn định<br /> <br /> 5,6,7<br /> <br /> Máy tính hóa<br /> <br /> Cải tiến<br /> <br /> Thông tin để mở rộng<br /> <br /> Nhìn xa<br /> <br /> 6,7,8<br /> <br /> Tích hợp<br /> <br /> Đổi mới<br /> <br /> Thông tin để đánh giá<br /> <br /> Dẫn đầu<br /> <br /> 7,8,9<br /> <br /> a. Phân tích định lượng…<br /> định lư ợng…<br /> Bước 1: Lập bảng thang giá trị cho độ<br /> bảng<br /> độ<br /> phức tạp của 4 thành phần CN:<br /> phần<br /> Thủ tục cho điểm được áp dụng cho các<br /> được<br /> phương tiện chuyển đổi như sau:<br /> phương<br /> như sau:<br /> - Kiểm tra chất lượng 4 thành phần CN và<br /> các thông tin phù hợp.<br /> hợp.<br /> - Trên cơ sở kiểm tra chất lượng, xác định<br /> ợng,<br /> tất cả các đề mục chính của 4 thành phần<br /> CN của phương tiện chuyển đổi.<br /> ổi.<br /> phương<br /> - Với mỗi thành phần CN chọn độ phức tạp<br /> với giới hạn dưới và giới hạn trên.<br /> trên.<br /> <br /> 5<br /> <br />