Development Finance
Nguyen Trong Hoai 1
Áp chếtài chính và quảnlývĩmô
Tài chính phát triển
Học kỳ xuân 2006
Can thiệpcủa nhà nước
vào hệthống tài chính
Tạisaonhànướccan thiệpvàohệthống tài chính
Thịtrường tài chính vào những năm 1950-80
Kém phát trểnvàCôngcụtài chính không đadạng
Hệthống tài chính không hỗtrợđược cho quá trình công
nghiệphóavàhiệnđạihóanền kinh tế.
Chính phủtham gia khắcphụcthấtbạithịtrường
trong quá trình phát triển
“Áp chế” vềmặt tài chính khi chính phủđánh thuếhay
can thiệptừđólàmbiếndạng thịtrường tài chính nội
địa. (Theo Shaw và McKinnon 1973).
Ai mạnh nhấttronghệthống tài chính bịáp chế?
Development Finance
Nguyen Trong Hoai 2
Các công cụáp chếtài chính
(Financial repression)
Tỷlệdựtrữbắtbuộcở mứccao
Ổnđịnh/an tòan cho hệthống ngân hàng.
Huy động vốnchochínhphủthông qua hệthống
ngân hàng.
Kiểmsoátlãisuất
Trầnlãisuấttiềngửidanhnghĩa
Trầnlãisuấtchovaydanhnghĩa
Trầnlãisuấttiềngửivàchovaydanhnghĩa
Tín dụng chỉđịnh
Chương trình cho vay bắtbuộc.
Ưuđãi hay trợgiá vềlãi suất, bảolãnh.
Tỉlệdựtrữhiệudụng 70-80
33,436,232,534,732,728,420,430,228,334,4Brazil
45,252,248,634,331,529,329,732,330,433,1Côlômbi
51,450,550,052,531,279,265,850,647,820,7Mexico
11,915,329,537,234,535,933,234,930,932,5Uruguay
28,233,141,354,360,735,937,255,857,152,0Chilê
2,85,45,46,68,46,97,29,66,15,3Anh
8,710,510,510,210,810,111,812,312,510,3Tây Đức
4,65,25,45,25,36,76,66,66,77,8Mỹ
1980197919781978197619751974197319721971
Development Finance
Nguyen Trong Hoai 3
Hệthống tài chính bịáp chế
Ngân hàng
trung ương
Cho vay tựdo vớilãisuấtbịkiểmsoát
Ngân hàng
thương mại
Ngân hàng
phát triển
Bộ
tài chính
Các
dự
án
đầu
tư
Cho vay theo chỉđạo
Dự trữbắtbuộc
Tiềngửi
Tiền
phát hành
Nguồn: LấytừMcKinnon 1993, Ch. 4.
Áp chếtài chính: trầnlãisuất
Laõi suaát
thöïc
F
r3
r0
re
E
S0
Tieát kieäm, ñaàu tö
I
F
I0Ie
Development Finance
Nguyen Trong Hoai 4
Lãi suất, lạmphátvàdựtrữ
id
và
il
là lãi suấttiềngửi và lãi suấtcho
vay danh nghĩa.
rd
và
rl
là lãi suấttiềngửi và lãi suấtcho
vay thực.
πlà lạmphát.
Ta có:
id
=
rd
+ π
il
=
rl
+ π
Hệ quảtừtỷlệdựtrữbắt
buộc(
k
)
D
là tổng giá trịtiềngửi
L
là tổng giá trịtiềnchovay
Qui mô dựtrữbắtbuộc:
kD
Tiền cho vay:
D
–
kD
= (1 –
k
)
D
Ta có:
(1 –
k
)
D
=
L
D* id
=
L* iL
Development Finance
Nguyen Trong Hoai 5
Hệ quảtỷlệdựtrữbắtbuộccao
Các lựachọncủangânhàngkhik
tăng.
Các lựachọncủangânhàngkhilạmpháttăng
Lãi suấtthựcâmchocáckhoảntiềngởi.
),(
11
++
=
−
+
−
=−=−
π
π
kf
k
k
k
k
r
iirr
d
dldl
Tác động củaápchếtài chính
(McKinnon & Shaw 1973)
Cảntrởphát triểnhệthống tài chính theo chiềusâu.
Lãi suấtthấpđã không làm tăng đượcvốnđầutưnhư
dựkiếnvìkhảnăng huy động tiếtkiệmbịhạnchế.
Phân bổvốn không hiệuquả
Các nhà đầutưphảidựanhiềuhơnvàovốntựcó.
Bấtbìnhđẳng trong quan hệtín dụng.
Các tác động củaápchếtài chính đưaramộtyêucầu
cho các nướcđang phát triển: từbỏcơchếnày?