Chương I
X LÝ D LIU TRONG CHĂN NUÔI THÚ Y

NG DNG MINITAB TRONG X LÝ S LIU
Minitab 14 for Windows XP ñưc s dng ñ minh ho cho các bài tp trong phn
giáo trình này. Nu bn ñc s dng các phiên bn khác ca Minitab có th s không ñưc
h tr mt s các công c và giao din s khác so vi giáo trình này.
1.1. Khi ñng Minitab
Nu cài ñt Minitab 14 for Windows XP theo mc ñnh ta có th khi ñng phn mm
bng cách
1) Chn biu tưng Minitab trên Desktop ca màn hình hoc
2) Theo ñưng dn Stat > Progam > MINITAB 14 > MINITAB 14
3) C:\Progam Files\MINITAB 14\Mtb14.exe
Giao din phn mm Minitab 14 for Windows XP gm mt s thành phn chính: 1)
Menu Bar, 2) Standard toolbar, 3) Project Manager Toolbar, 4) Worksheet Toolbar, 5)
Title, 6) Session Window, 7) Data Window 8) Project Manager Window và 8) Status bar.
Menu Bar Standard Toolbar Project Manager Toolbar
Title
Session
Window
Data
Window
(Worksheet
Windows)
Status Bar
W
orksh
ee
t T
oo
lb
Pr
oj
ect M
ana
ger
W
indows
1.2. Nht ñ và thng kê
a. Tóm tt d liu ñi vi bin ñnh lưng
Ví d 1.1: Khi lưng (gam) ca 16 chut cái ti thi ñim cai sa như sau:
54,1 49,8 24,0 46,0 44,1 34,0 52,6 54,4
56,1 52,0 51,9 54,0 58,0 39,0 32,7 58,5
ð tính các tham s thng kê mô t
S liu ñưc nhp vào vào ct trong Windows Worksheet
Thay th du phy (,) bng du chm
(.) trong phn thp phân. Ô s liu
khuyt ñưc thay th bng du sao
(*), không ñưc ñ trng.
Ct s liu phi dưi dng s.
ði vi mt ch tiêu nghiên c!u, s
liu ñưc nhp dưi dng ct.
Tên ct s liu luôn nm trên hàng
th! 1. ðt tên ct ng"n gn, không
nên dùng các ký t# ñc bit (:, /…)
hoc các ký t# ting Vit (ô, ă…).
Trong cùng mt worksheet không ñt
tên ct trùng nhau. Phn mm Minitab
không phân bit ñưc các ký t# vit
hoa và vit thưng (ví d: MINITAB
= Minitab = minitab).
Chn Stat
Basic Statistics
Display Descriptive Statistics
Phn ô bên trái hp thoi hin th ct
(C1) và tên ca ct s liu (P)
Chn P và nhn Select ñ hin th ct
cn tính các tham s thng kê mô t
vào ô Variables.
Chn OK ñ hin th kt qu.
Kt qu thu ñưc t% Minitab như sau
Descriptive Statistics: P
Variable N N* Mean SE Mean StDev Minimum Q1 Median Q3 Maximum
P 16 0 47.58 2.54 10.16 24.00 40.28 51.95 54.33 58.50
Minitab cho kt qu theo mc ñnh. Có th s dng mt trong các tùy chn (option)
sau ñây ñ cho ra kt qu phù hp
Chn Statistics…có th l#a chn các tham s sau ñây
Mt s thut ng trong options Minitab ca thng kê mô t
Minitab Ting Vit Minitab Ting Vit
Mean Trung bình Trimmed mean Trung bình hiu chnh
SE of mean Sai s tiêu chun Sum Tng s
Standard deviation ð lch chun Minimum Giá tr bé nht
Variance Phương sai Maximum Giá tr ln nht
Coefficient of variation H s bin ñng Range Khong bin ñng
First quartile T v th nht Sum of squares Tng bình phương
Median Trung v Skewness ð lch
Third quartile T v th 3 Kurtosis ð nhn
Interquartile T v th 2 MSSD
N nonmissing N không khuyt Cumulative N N cng gp
N missing N khuyt Percent Phn trăm
N total N tng s Cumulative percent Phn trăm cng gp
Chn Graphs…ñ hin các loi th ñ th sau ñây:
Histogam of data t& ch!c ñ
Histogam of data, with normal curve t& ch!c ñ vi ñưng cong chun
Individual value plot v t%ng giá tr
Boxplot of data ñ th hp
Chn OK ñ có ñưc ñ th
Ví d chn Boxplot of data ñ có ñưc ñ th hp dưi ñây
Khai báo vào By variables (Optional) ñ tính các tham s thng kê theo phân loi nhóm.
Xét Ví d 1.1, gi s rng 8 chut cái ñu
tiên sinh ra l!a th! nht và 8 chut tip
theo sinh ra l!a th! 2. Ta có th b trí cu
trúc s liu thành 2 ct, ct C1 (P) và ct C2
(LUA)
Kt qu t% Minitab
Descriptive Statistics: P
Variable LUA N N* Mean SE Mean StDev Minimum Q1 Median Q3
P 1 8 0 44.88 3.82 10.79 24.00 36.53 47.90 53.73
2 8 0 50.28 3.32 9.39 32.70 42.23 53.00 57.53
b. Tóm tt d liu ñi vi bin ñnh tính
ði vi bin ñnh tính s liu thô thu thp ñưc t% thí nghim có th ñưc trình bày
theo mt trong 2 cách sau ñây:
Ví d 1.2: S bò sa ba tri A, B, C ln lưt là 106, 132 và 122 con. Chn ngu
nhiên và kim tra bnh viêm ni mc t cung 3 tri, kt qu như sau:
Cách 1:
Tri A A A A A A A A A A A A A A A A A
Bò
s 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 12 13 14 15 16 17
Kt
qu + - - - + + + - - - + - - - - - +
Tri B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B
Bò
s 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Kt
qu - - + - - - - - + + - - - - - + - + - + - -
Tri C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C
Bò
s 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Kt
qu + + - - - - + - - - + - + - - - - + + +
Cách 2:
Tri Viêm ni mc t cung Tng s
Có Không
A 6 11 17
B 6 16 22
C 8 12 20
S liu ñưc nhp vào ct trong Windows Worksheet (vi cách 1)
Nhp d liu vào 2 ct, Tri vào ct C1
(TRAI) và ct Kt qu xét nghim vào
ct C2 (KETQUA).
Lưu ý: Sau khi nhp thông tin vào ct
C1 và C2 ký hiu thay ñ&i tương !ng
C1-T và C2-T. Minitab thông báo các
thông tin trong ct không phi dưi
dng s mà dưi dng ký t# (Text)
Vi s liu dng thô (cách 1) có th
to thành bng tóm t"t như cách 2
bng các lnh sau
Stat
Tables
Cross Tabulation
and Chi-Square...
Khai báo vào ô For rows và For
columns