PGS.TS. Nguyễn Trung Nhân
ntnhan@hcmus.edu.vn
Trường Đại Học Khoa học Tự nhiên
Khoa Hóa Học –Chuyên ngành Hóa Dược
TỔNG HỢP HÓA DƯỢC
2
1970, IUPAC:
Hóa dược là ngành khoa học chuyên về phát
hiện, so sánh, phát triển và làm sáng tỏ cơ chế
tác dụng của các hợp chất có hoạt tính sinh học
sử dụng trong phòng ngừa, điều trị bệnh.
Chương 1 -Các yếu tố hóa lý và cấu trúc hóa
học ảnh hưởng đến tác dụng sinh học
1.1 Mối liên quan giữa cấu trúc hóa học và tác dụng
sinh học
ØThông thường, phân lập các hợp chất có tác dụng sinh
học từ thảo dược.
ØTìm mối quan hệ giữa cấu trúc hóa học và tác dụng sinh
học.
ØXác định khung sườn hoặc nhóm chức có tác dụng sinh
học.
ØTìm kiếm những hợp chất mới có tác dụng hoàn thiện
hơn dựa trên sự thay đổi khung sườn hoặc thay đổi nhóm
chức.
3
ØMối quan hệ hoạt tính - cấu trúc chỉ mang tính tương đối.
ØHiện nay có áp dụng các phần mềm, chương trình tính
toán để thiết kế, dự đoán thuốc mới.Tuy nhiên, cần phải
có bước kiểm tra bằng thực nghiệm.
ØViệc xác định mối quan hệ giữa cấu trúc hóa học và tác
dụng của một chất trên cơ thể có ý nghĩa to lớn, không
những trên phương diện sinh học mà còn cho phép tổng
hợp có định hướng những thuốc có tác dụng dược lý
mong muốn.
ØCác phương pháp định lượng nghiên cứu mối quan hệ
hoạt tính – cấu trúc (Quantitative Structure – Activity
Relationships: QSARs)ra đời và phát triển từ những năm
80 của thế kỷ XX có ứng dụng quan trọng trong nghiên
cứu để tạo thuốc mới.4
vMột phân tử có hoạt tính sinh học có thể
mang 2thành phần cấu tạo chính:
ØKhung sườn
ØNhóm định chức (quyết định kiểu
tác dụng sinh học)
vMột phân tử có hoạt tính sinh học có thể
mang 2nhóm chức:
ØNhóm hoạt tính
ØNhóm ảnh hưởng (có khả năng thay
đổi tính chất lý hóa của phân tử) 5