Bài giảng Viêm hô hấp trên - PGS.TS. Phạm Thị Minh Hồng

Ấ Ấ

VIÊM HÔ H P TRÊN VIÊM HÔ H P TRÊN

ồ ồ

ạ ạ

ị ị

PGS.TS. Ph m Th  Minh H ng PGS.TS. Ph m Th  Minh H ng

Ọ Ậ Ọ Ậ

Ụ Ụ

M C TIÊU H C T P M C TIÊU H C T P

ưư iớiớ

ớ ạ ớ ạ ợ ợ

ệ ấ ệ ấ

t c p & viêm  t c p & viêm

ở ở

ệ ệ

ữ ợ t ế đưđư c gi t ếBi c gi i h n gi a ĐHH trên  & d ữ ợ  Bi i h n gi a ĐHH trên  & d ủ Trình bày đưđư c TCLS c a viêm mũi, xoang, tai  c TCLS c a viêm mũi, xoang, tai  ủ  Trình bày  ọ ữ gi a, h ng ọ ữ gi a, h ng ợ t ệ đưđư c viêm thanh thi c viêm thanh thi Phân bi ợ t ệ  Phân bi ả ấ thanh qu n c p ả ấ thanh qu n c p ả ợ Phân đđ  ộ ộ đưđư c khó th  thanh qu n c khó th  thanh qu n ả ợ  Phân  ấ ợ ị đưđư c các b nh viêm hô h p trên ề c các b nh viêm hô h p trên Đi u tr   ấ ợ ị ề  Đi u tr

VIÊM MŨI H UẦ VIÊM MŨI H UẦ

(cid:0) (cid:0)

ở ẻ ở ẻ

m  ăăm

ố ố

ẹ ẹ

đđ n:ến:ế

ứ ứ

ố ố

ệ ệ ễ

(cid:0)

 Tác nhân Tác nhân  Rhinovirus, Coronavirus, RSV, Influenza, Parainfluenza… Rhinovirus, Coronavirus, RSV, Influenza, Parainfluenza…  S.pneumoniae, H.influenzae, M.catarrhalis, Streptococcus  S.pneumoniae, H.influenzae, M.catarrhalis, Streptococcus  nhóm A, S.aureus nhóm A, S.aureus ứ ệ ứ ệ  Tri u ch ng:  ổ    Tri u ch ng:   6 l n/nầ 6 l n/nầ ổ  tr  2­6 tu i  tr  2­6 tu i ọ ắ ả  H t hắH t hắ ơơi, ch y mũi, t c mũi, rát h ng, ho, s t nh ọ ắ ả i, ch y mũi, t c mũi, rát h ng, ho, s t nh  Khi Khi (cid:0) ả ề C, có 3 v n ấ đđ  ph i nghĩ   39 3900C, có 3 v n ấ ả ph i nghĩ  ề ệ Do chính b nh viêm mũi ệ  Do chính b nh viêm mũi ở ủ Tri u ch ng c a nhi m trùng khác: s t phát ban, s i ủ ở  Tri u ch ng c a nhi m trùng khác: s t phát ban, s i ễNhi m vi trùng   Nhi m vi trùng

ễ ễ i kèm  đđi kèm

RSV DƯỚI KÍNH HIỂN VI HUỲNH QUANG RSV DƯỚI KÍNH HIỂN VI HUỲNH QUANG

CẤU TẠO VIRÚT HỢP BÀO HÔ HẤP CẤU TẠO VIRÚT HỢP BÀO HÔ HẤP

Ầ Ầ

VIÊM MŨI H U (tt) VIÊM MŨI H U (tt)

(cid:0) (cid:0) ệ ệ ạ ừ ạ ừ

ổ ổ

ế ạ ế ạ

ổ ổ

ạ ạ

ị ứ ị ứ

ứ ứ ứ ứ

ứ Khám: phát hi n b.ch ng & lo i tr  n.trùng  ứ  Khám: phát hi n b.ch ng & lo i tr  n.trùng  ế ế Bi n ch ng: 5% có bi n ch ng viêm xoang ế ế  Bi n ch ng: 5% có bi n ch ng viêm xoang ở ắ < 3 tháng: t c mũi, khó th ở ắ  < 3 tháng: t c mũi, khó th  – 2 tu iổ ờ ưư ng 6 ữ ấ ờng 6 Viêm tai gi a c p: 10%, th thth – 2 tu iổ ữ ấ  Viêm tai gi a c p: 10%, th ế Viêm xoang hàm: >3 tu i, nghĩ  đđ n khi >10 ngày ến khi >10 ngày  Viêm xoang hàm: >3 tu i, nghĩ  ị ề Đi u tr : ị ề  Đi u tr : ố ạ ố ử H  s t, r a hút mũi = NaCl 9%0, tránh khói thu c lá ố ạ ố ử  H  s t, r a hút mũi = NaCl 9%0, tránh khói thu c lá ố Ch ng x.huy t: t ), vit C i ch (>2,5t), toàn thân(>6 thth), vit C ố  Ch ng x.huy t: t i ch (>2,5t), toàn thân(>6 ế Kháng sinh: VTGC, VTGTD, bi n d ng màng nhĩ: Amox, C1,  ế  Kháng sinh: VTGC, VTGTD, bi n d ng màng nhĩ: Amox, C1,  ế Macrolide n u có d   ng.  ế Macrolide n u có d   ng.

VIÊM TAI GI AỮ VIÊM TAI GI AỮ

(cid:0) (cid:0) ủ ủ

ị ị ả ả ữ ấ ữ ấ ữ ữ 2w 2w ị ề đđi u tr   i u tr   ị ề

ẫ ẫ ị ị ề i u tr : TCLS v n còn  đđi u tr : TCLS v n còn  ề đđáp  ng ứáp  ng ứ

ợ ợt/6 tháng đđ t/6 tháng ổ ổ ế ế

ồ ươương o h i ph c:  ng o h i ph c:  ồ ủ ủ

ị ịĐ nh nghĩa:  Đ nh nghĩa: ả Viêm tai gi a c p:ch y m  tai < 2w, mãn  ả  Viêm tai gi a c p:ch y m  tai < 2w, mãn  ị Viêm tai gi a thanh d ch: ch y d ch trong sau  ị  Viêm tai gi a thanh d ch: ch y d ch trong sau  VTGCVTGC ữ ấ Viêm tai gi a c p o  ữ ấ  Viêm tai gi a c p o   ờ đđi u trề ị i u trề sau 48 gi ị  ờ sau 48 gi ữ ấ Viêm tai gi a c p tái phát: 3  ữ ấ  Viêm tai gi a c p tái phát: 3  ụ ứ ữ Viêm tai gi a có bi n ch ng: t n th ụ ứ ữ  Viêm tai gi a có bi n ch ng: t n th túi co rút, dính màng nhĩ vào xươương, th ng nhĩ, mòn  ng, th ng nhĩ, mòn  túi co rút, dính màng nhĩ vào x xxươương, cholesteatoma ng, cholesteatoma

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

 Tác nhân: Tác nhân:  S.pneumoniae 30­50%, H.influenzae 30­40%, M.catarrhalis,  S.pneumoniae 30­50%, H.influenzae 30­40%, M.catarrhalis,  : S.aureus, Alloiococcus otitidis, Turicella otitidis, ± virus : S.aureus, Alloiococcus otitidis, Turicella otitidis, ± virus

(cid:0) (cid:0)

ế ế

6% gây ra do virus đơđơn thu nầ n thu nầ  6% gây ra do virus   < 3th:  ngoài VK trên còn có Enterobacter, P.aeruginosa,  < 3th:  ngoài VK trên còn có Enterobacter, P.aeruginosa,  C.trachomatis, y m khí  C.trachomatis, y m khí

(cid:0)

ữ ữ

3 l nầ 3 l nầ

ị ầ ị ầ ứ ứ

ự ỏ ự ỏ

kh i, ± bi n ch ng: viêm x.ch m, NTH, VMN,    ±   kh i, ± bi n ch ng: viêm x.ch m, NTH, VMN,    ±

 Lâm sàng:  Lâm sàng:  ẻ ị (cid:0) ẻ ị  66thth–2t, nam > n , 80% b  1 l n, 1/3 tr  b   –2t, nam > n , 80% b  1 l n, 1/3 tr  b   ủ ế ủ ế  70% t 70% t di ch ng ứ đđi cếi cế di ch ng ứ

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

đđi n:ểi n:ể

ẻ ẻ

ỏ ỏ

ồ ồ

ế ế

ộ ộng kém  đđ ng kém

ụ ụ

ủ ủ

ồ ươương o h i ph c: x ồ ng o h i ph c: x

ơơ, túi co rút, th ng nhĩ,  , túi co rút, th ng nhĩ,

 Lâm sàng (tt): Lâm sàng (tt): ệ ấ ệ ấ  2 d u hi u kinh  2 d u hi u kinh  C: n. trùng nơơi khác, NTH ẻ ố ẻ ố 00C: n. trùng n i khác, NTH S t: ½ ­ 2/3 tr . > 40  S t: ½ ­ 2/3 tr . > 40 ợ ờ ưư ng h p ổ ẻ ờ ợng h p ổ ẻ Đau tai: ½ tr . Tr  < 2 tu i: ¼ tr  Đau tai: ½ tr . Tr  < 2 tu i: ¼ tr  Khám màng nhĩ: Khám màng nhĩ: Xung huy t lan t a ± màu vàng, ph ng lên, di   Xung huy t lan t a ± màu vàng, ph ng lên, di  ± v  mỡ ủ ± v  mỡ ủ ấ ổ ấ ổ D u t n th  D u t n th cholesteatoma cholesteatoma

ệ ấ ầ ệ ấ ầ  Đánh giá tâm th n, d u hi u kích thích màng não,  Đánh giá tâm th n, d u hi u kích thích màng não,  ng, nóng, đđ , ỏ, ỏ đđau?au? ưưng, nóng,  khám x. ch m: sủ khám x. ch m: sủ

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

ố ố

ữ ữ

(cid:0)

 M i liên quan gi a vi khu n & lâm sàng: M i liên quan gi a vi khu n & lâm sàng:  (cid:0) ữ ộ ữ ộ

3838005C +

ế ế

ủ ủ

ẩ ẩ au tai d  d i: 50% do S. pneumoniae 5C + đđau tai d  d i: 50% do S. pneumoniae ạ ạ ớ ớ ữ ấ ữ ấ

ủ ủ  Viêm k t m c m : 75% do H.influenzae Viêm k t m c m : 75% do H.influenzae  Th ng nhĩ s m: Streptococcus nhóm A Th ng nhĩ s m: Streptococcus nhóm A  Viêm tai gi a c p do M.catarrhalis # H. influenzae,  Viêm tai gi a c p do M.catarrhalis # H. influenzae,  S. pneumoniae # Streptococcus nhóm A S. pneumoniae # Streptococcus nhóm A

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

t:ệ t:ệ

 Ch n ẩCh n ẩ đđoán phân bi oán phân bi ế ế

ổ ổ ấ ấ

ị ậ ị ậ ng, viêm h ng, ọ đđau rau răăng, viêm h ng, ọ  Đau tai: viêm tuy n mang tai,  Đau tai: viêm tuy n mang tai,  ố ấ ạ ố ấ ạ viêm t y h ch vùng c , viêm  ng tai ngoài, ch n  viêm t y h ch vùng c , viêm  ng tai ngoài, ch n  ththươương, d  v t trong tai ngoài ng, d  v t trong tai ngoài

ọ ọ

ươương màng nhĩ sau v  sinh  ng màng nhĩ sau v  sinh

ế ố ế ố  Màng nhĩ xung huy t: s t cao, viêm mũi h ng,  Màng nhĩ xung huy t: s t cao, viêm mũi h ng,  ệ n khóc, ch n thấ ang cơơn khóc, ch n thấ ệ đđang c taitai

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

ứ ứ

ị ị

ị ị

ủ ưưng m , viêm x ủ ng m , viêm x

ủ ươương ch m, NTH ủ ng ch m, NTH

ồ ạ ặ ồ ạ ặ

ế ế  Bi n ch ng:  Bi n ch ng:  ữ ữ  Viêm tai gi a thanh d ch, tái phát Viêm tai gi a thanh d ch, tái phát ị ề ị ề  Đi u tr : Đi u tr : ọ ị  Ch  ỉCh  ỉ đđ nh ch c dò: ị ọ nh ch c dò: ụ ữ ộ ụ ữ ộ Đau tai d  d i, nôn ói liên t c  Đau tai d  d i, nôn ói liên t c < 3 tháng tu iổ  < 3 tháng tu iổ ễ ả ễ ả Suy gi m mi n d ch  Suy gi m mi n d ch Viêm mê đđ o mạo mạ  Viêm mê  ấ ạ ớ ấ ạ ớ Th t b i v i kháng sinh: TCLS t n t  Th t b i v i kháng sinh: TCLS t n t

i, n ng lên > 48h   i, n ng lên > 48h

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

(cid:0) (cid:0)

ổ ổ ị ị ế ế

(cid:0) (cid:0)

ạ ố ạ ố ủ ủ

ả ả

 Kháng sinh: Kháng sinh:  Amoxicillin+clavulinic acid, cefpodoxim, cefuroxim,  Amoxicillin+clavulinic acid, cefpodoxim, cefuroxim,  ceftriaxone ceftriaxone ổ ổ  < 2 tu i: 10 ngày,  < 2 tu i: 10 ngày,   2 tu i: 5 ngày  2 tu i: 5 ngày ờ ề Đánh giá đđáp  ng ứáp  ng ứ đđi u tr  sau 48­72 gi ờ ề  Đánh giá  i u tr  sau 48­72 gi ị i u trề ể đđi u trề ể ị  Ki m tra màng nhĩ khi k t thúc  Ki m tra màng nhĩ khi k t thúc  Khác: gi m ả đđau, h  s t, nh  tai b ng  ằ ỏ ằ  Khác: gi m ả ỏ au, h  s t, nh  tai b ng   2 tu nầ  2 tu nầ quinolone khi ch y m  tai  quinolone khi ch y m  tai

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

ầ

ị ữ ị ữ  Viêm tai gi a thanh d ch: Viêm tai gi a thanh d ch: ầ6 tu n–4 tháng: kháng sinh 14­21 ngày +   6 tu n–4 tháng: kháng sinh 14­21 ngày +  Prednisone 1mg/kg/ngày chia 2 l nầ Prednisone 1mg/kg/ngày chia 2 l nầ

 (cid:0)

(cid:0)

ữ ưư ng gi a 3 &6  ữ ng gi a 3 &6

ế ế

o thính l c; ự đđánh giá hành vi,  4 tháng: đđo thính l c; ự ánh giá hành vi,    4 tháng:  ờ ặ ố ậ ờ ặ ốt  ng thông th ậch m nói;  đđ t  ng thông th ch m nói;  ặ ố ạ ặ ố ạ t  ng thông có bi n  đđ t  ng thông có bi n  tháng, n o VA khi  tháng, n o VA khi  ề ố ả đđ t nhi u  ng thông  ặ ặ ầ ứ ặ ề ố ả ứ ặ ầ t nhi u  ng thông  ch ng ho c c n ph i  ch ng ho c c n ph i  hhơơn n

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt) ủ ủ

 VTG m

ị  Ch  ỉCh  ỉ đđ nh  ịnh

(cid:0) (cid:0)

ự ự

20dB  20dB

ả ả ừ ề ề

ị ổ ị ổ

ữ ữ

ấ ấ

VTG mưưng m  mãn tính: P.aeruginosa, TKgram(­)  ng m  mãn tính: P.aeruginosa, TKgram(­)  ế ế Staphylococci, H.influenzae, y m khí: Ticarcillin,  Staphylococci, H.influenzae, y m khí: Ticarcillin,  Ceftazidime, Clindamycin Ceftazidime, Clindamycin ặ ố ặ ốt  ng thông: đđ t  ng thông: ả ả  VTGTD > 4 tháng và gi m thính l c 2 bên  VTGTD > 4 tháng và gi m thính l c 2 bên  ợ ợt/12 tháng  VTGTD có 5  VTGTD có 5 đđ t/12 tháng  Có tuí co rút trong màng nhĩ Có tuí co rút trong màng nhĩ ặ ố ả ệ đđ t  ng thông: ệ ặ ốt  ng thông: ệ ả ệ  Hi u qu  vi c  Hi u qu  vi c  ệ ứ ệ ứ  C i thi n s c nghe C i thi n s c nghe ừNg a VTGTP  Ng a VTGTP  Đi u tr  t n th Đi u tr  t n th

ươương c u trúc tai gi a kéo dài  ng c u trúc tai gi a kéo dài

Ữ Ữ

VIÊM TAI GI A (tt) VIÊM TAI GI A (tt)

ụ ụ

ế ầ ế ầ

ủ ủ

ả ả

ấ ấ

ầ ầ

ế ễ Di n ti n: ế ễ  Di n ti n: ồ 50% h i ph c: 20­30% tái phát trong vòng 1 tháng sau ồ  50% h i ph c: 20­30% tái phát trong vòng 1 tháng sau 40% VTGTD: tái phát VTG, 10% kéo dài > 3 tháng  40% VTGTD: tái phát VTG, 10% kéo dài > 3 tháng ấ ạ 10% th t b i  ấ ạ  10% th t b i  ừ ừ Phòng ng a: ch ng ng a ph  c u và cúm làm  ừ ừ  Phòng ng a: ch ng ng a ph  c u và cúm làm  ữ gi m t n su t tái phát viêm tai gi a ữ gi m t n su t tái phát viêm tai gi a

VIÊM XOANG VIÊM XOANG

ẫ ẫ

i ph u­Sinh lý: i ph u­Sinh lý:

(cid:0) viêm xoang   viêm xoang

Gi  Gi  TB sàng hình thành sau tháng 3

ặ ặ

ỳ ỳ

ờ ờ  Xoang b

ả ả  thai k  ỳ (cid:0) TB sàng hình thành sau tháng 3rdrd thai k  ỳ ầ ổ đđ u tiên sau sanh ầu tiên sau sanh sàng n ng/tháng tu i  ổ sàng n ng/tháng tu i   thai k , rõ/xquang > 2­3  Xoang hàm có sau tháng 4thth thai k , rõ/xquang > 2­3   Xoang hàm có sau tháng 4 tu iổtu iổ Xoang trán có vào ngày 5thth–6–6th th sau sinh, viêm xoang này  sau sinh, viêm xoang này   Xoang trán có vào ngày 5 ồ ththưư ng > 10 tu i ng > 10 tu i ồ ớ ố ưư c h  yên và sau xoang sàng sau,  ằ ớ Xoang bưư m n m tr ớ ốc h  yên và sau xoang sàng sau,  ằm n m tr ớ ế nghĩ viêm khi có bi n ch ng  ế nghĩ viêm khi có bi n ch ng

ứ ở ắ  m t ứ ở ắ  m t

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

ưư ng ch c n ng ch c n ứ ăăng xoang: ng xoang: ứ

ấ ế t ấ ế t

ổ ổ

ổ ữ  gi a ổ ữ  gi a

ạ ạ

ẫ ả i ph u­Sinh lý (tt) Gi ẫ ả  Gi i ph u­Sinh lý (tt) ở ế ố ả   nh h 3 y u t ế ố ả ở  3 y u t   nh h ổ ổL  thông xoang  L  thông xoang ế  Ch c nứCh c nứ ăăng t ếng t  bào lông  bào lông ả ấ ộ đđ i ổi ổ đđ  nhày ch t ti ng s n xu t / thay   TTăăng s n xu t / thay   nhày ch t ti ả ấ ộ ớ Xoang sàng sau & bưư m thông ra l  trên m thông ra l ớ  Xoang sàng sau & b  trên Xoang trán, sàng trưư c & hàm thông ra l ớ c & hàm thông ra l ớ  Xoang trán, sàng tr ổ ưư iớiớ  L  ệL  ệ đđ o thông ra l  d o thông ra l ổ  d

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

ấ ấ

 Tác nhân: S. pneumoniae: 25­45%, H.  Tác nhân: S. pneumoniae: 25­45%, H.  influenzae: 13­30%, M.catarrhalis: 10­15%  influenzae: 13­30%, M.catarrhalis: 10­15%   Viêm xoang c p tính: 10 ngày – 1 tháng Viêm xoang c p tính: 10 ngày – 1 tháng S. pneumoniae: +++  S. pneumoniae: +++ H. influenzae: ++  H. influenzae: ++ M. catarrhalis: ++  M. catarrhalis: ++ ấ ấ  Viêm xoang bán c p: 1 – 3 tháng Viêm xoang bán c p: 1 – 3 tháng S. pneumoniae: ++  S. pneumoniae: ++ H. influenzae: ++  H. influenzae: ++ M. catarrhalis: ++  M. catarrhalis: ++

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

(cid:0)

:Streptococcus nhóm A, TK gram (­) :Streptococcus nhóm A, TK gram (­)

Viêm xoang mãn:  Viêm xoang mãn:  S. pneumoniae: + S. pneumoniae: +  H. influenzae: + H. influenzae: +  M. catarrhalis: + M. catarrhalis: +  S. aureus: + S. aureus: + ế ếY m khí:+  Y m khí:+ Vi trùng (cid:0)  Vi trùng   10% do virus, 20% vô trùng 10% do virus, 20% vô trùng

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

tr  em o   tr  em o ệ ệc hi u đđ c hi u

ả ả

ủ ủ

ả ả 00C, ch y mũi m C, ch y mũi m

ặ ặ ặ ặ

ả ả

ắ ắ

ố ố ớ ố ưưng quanh h c m t vào sáng s m, gi m  ớ ố ng quanh h c m t vào sáng s m, gi m  ấ ấ i vào sáng hôm sau. i vào sáng hôm sau. ầ ầ

ặ ặ

ả ả

đđêmêm

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ố ố

ẹ ẹ

ả ả

 Lâm sàng: Lâm sàng: ặ ấ ở ẻ ặ ấ ở ẻ  C p:  C p:  ả ảCh y mũi, ho ban ngày kéo dài > 10 ngày  Ch y mũi, ho ban ngày kéo dài > 10 ngày C m n ng + s t > 39  C m n ng + s t > 39 Đau m t + s  Đau m t + s ệ ạ ệ ạ trong ngày, xu t hi n l trong ngày, xu t hi n l ấ ứ đđ u, m t mùi ấ ứ u, m t mùi Ít g p: nh c   Ít g p: nh c  Bán c p: ấ  Bán c p: ấ ấ ấ T/C hô h p kéo dài 1­3 tháng: ch y mũi, ho ± ngày/  T/C hô h p kéo dài 1­3 tháng: ch y mũi, ho ± ngày/  Nh c ứNh c ứ đđ u ầu ầ (cid:0) ắ ắ , s t nh , ng t qu ng    , s t nh , ng t qu ng

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

 Lâm sàng (tt)  Lâm sàng (tt)   Mãn: Mãn:

ấ ấ

ả ả

ế ế

ơơi th  hôiởi th  hôiở ổ ổ ị ứ ơơ nang, SGMD, d   ng ị ứ  nang, SGMD, d   ng

ả ả

ấ ấ

ị ạ ị ạ ầ ầ

ẫ ẫ ẻ ẻ

ng mũi, u, polyps, d  ị ươương mũi, u, polyps, d  ị ng do áp su t ấ ươương do áp su t ấ

T/c hô h p kéo dài > 3 tháng: xung huy t mũi, ch y mũi,   T/c hô h p kéo dài > 3 tháng: xung huy t mũi, ch y mũi,  ho ban ngày    ho ban ngày    ọ  Ít g p: ặÍt g p: ặ đđau h ng bu i sáng, h ọ au h ng bu i sáng, h ầ ầC n tìm n.nhân: x  C n tìm n.nhân: x đđ y:ẩy:ẩ ế ố ế ố  Y u t  thúc  Y u t  thúc  ị ứ ị ứ Viêm mũi d   ng, hen, NKHH tái phát  Viêm mũi d   ng, hen, NKHH tái phát i ph u: d  d ng mũi, ch n th Gi  Gi i ph u: d  d ng mũi, ch n th ấ ậ ấ ậ v t, ch  vòm h u, TBS tím, ch n th v t, ch  vòm h u, TBS tím, ch n th (b(bơơi, l n) ặi, l n) ặ

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

ọ ọ ả ả ủ ủ

đđỏỏ

(cid:0)

(cid:0) ệ ệ

(cid:0) ạ ừ ạ ừ ở ở ắ ộ đđ ng m t ng m t t v. ắ ộ t v. ệ ăăng ng  ệ

ị ậ ị ậ

Lâm sàng (tt): khám  Lâm sàng (tt): khám ầ Ch y nh y m  trong mũi / thành h ng sau ầ  Ch y nh y m  trong mũi / thành h ng sau ọ ạ Niêm m c mũi h ng  ọ ạ  Niêm m c mũi h ng   (cid:0) au trên vùng xoang   Aán Aán đđau trên vùng xoang  (cid:0) ắ ụ ố Phù quanh h c m t, s p mi, li   Phù quanh h c m t, s p mi, li ắ ụ ố  (cid:0)   HHơơi th  hôi (lo i tr  viêm h ng, v  sinh r ọ i th  hôi (lo i tr  viêm h ng, v  sinh r ọ ợ ệ mi ng kém, d  v t trong mũi) g i ý viêm xoang do vi  ợ ệ mi ng kém, d  v t trong mũi) g i ý viêm xoang do vi  trùng trùng

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

ẻ ẻ ổ ổ ưư ng ờng ờ

ệ ệ ấ ấ

ằ ằ

ẩ ẩ

ứ ứ

ấ ấ

ị ị

ậ ậC n lâm sàng:  C n lâm sàng: ấ ấ    X quang xoang: 7% tr  < 1 tu i có b t th X quang xoang: 7% tr  < 1 tu i có b t th ứ nhnhưưng o có d.hi u & tr.ch ng hô h p   ứ ng o có d.hi u & tr.ch ng hô h p   ẳ ả ẳ ả Th ng: kh o sát xoang sàng  Th ng: kh o sát xoang sàng Nghiêng: xoang trán, bưư mớmớ  Nghiêng: xoang trán, b Ch m c m: xoang hàm  Ch m c m: xoang hàm ồ ờ đđ ng nh t  ị ồ ờ ị ng nh t  nh viêm xoang khi: m c khí d ch, m    Xác Xác đđ nh viêm xoang khi: m c khí d ch, m   ờ ớ khoang xoang, dày màng niêm > 5mm/ngưư i l n, >  ờ ới l n, >  khoang xoang, dày màng niêm > 5mm/ng 4mm/tr  emẻ 4mm/tr  emẻ

(cid:0) ứ ứ ế ế CT &MRI: viêm xoang mãn (cid:0)  CT &MRI: viêm xoang mãn bi n ch ng  bi n ch ng

VIÊM

XOANG

C PẤ

VIÊM XOANG (tt) VIÊM XOANG (tt)

ị ề Đi u tr : ị ề  Đi u tr : ợ đưđư c: Amox 90mg/kg/ngày, Azithromycin,   U ng ốU ng ố ợc: Amox 90mg/kg/ngày, Azithromycin,

ứ ứ

ứ ứ

ọ ọ Clindamycin Clindamycin ợ đưđư c: Cefotaxim, Ampicillin­Sulbactam Không u ng ố ợc: Cefotaxim, Ampicillin­Sulbactam  Không u ng ố ế ờ Th i gian: h t tr.ch ng 7 ngày, TB:10­14 ngày ế ờ  Th i gian: h t tr.ch ng 7 ngày, TB:10­14 ngày ế Bi n ch ng: ế  Bi n ch ng: ắ ố ế Viêm mô t  bào h c m t ế ắ ố  Viêm mô t  bào h c m t ứ ế Bi n ch ng trong s ế ứ  Bi n ch ng trong s

VIÊM H NGỌ VIÊM H NGỌ

ậ ầ ậ ầ

ăăn:n: ẩ ẩ ầ ầ

(cid:0) 1% 1%

(cid:0) đđau au

ệ ệB nh c  B nh c Vi khu n: Streptococcus A:15­30%, C:1­5%, l u c u,   Vi khu n: Streptococcus A:15­30%, C:1­5%, l u c u,  ỵ ạ b ch h u, k  khí < 1% ỵ ạ b ch h u, k  khí < 1% Virus: Rhino 20%, Corona, Adeno 5%, Herpes 4%, Á   Virus: Rhino 20%, Corona, Adeno 5%, Herpes 4%, Á  cúm, cúm 2%, (cid:0) cúm, cúm 2%,  Mycoplasma, Chlamydia < 1%  Mycoplasma, Chlamydia < 1% Không rõ nguyên nhân 40%   Không rõ nguyên nhân 40%  Lâm sàng:  Lâm sàng: Streptococcus nhóm A: (cid:0)  Streptococcus nhóm A:  ố ọ h ng, s t, nh c  ố ọ h ng, s t, nh c

ở ổ  3 tu i, kh i phát nhanh,  ở ổ  3 tu i, kh i phát nhanh,  au b ng ụ đđau b ng ụ ầ ứ đđ u, nôn,  ầu, nôn,  ứ

Ọ Ọ VIÊM H NG (tt) VIÊM H NG (tt)

ấ ế ấ ế t màu  t màu  ẩ ẩ

ọ ọ

Lâm sàng (tt)  Lâm sàng (tt) Streptococcus A:    Streptococcus A:  H ng ọH ng ọ đđỏỏ ớ  SSưưng amidan v i ch t ti ỏ ỏ & vàng ớ ng amidan v i ch t ti đđ  & vàng ề ể ế đđi m trên kh u cái m m & thành h ng  ấ ề ể ế ấ i m trên kh u cái m m & thành h ng  Xu t huy t   Xu t huy t  sausau

ưưng ng đđỏỏ

ạ ạ

ả ả

ầ ầ

ố

ầ ầ

 LLưư i gà s ỡ ỡi gà s ỡ  LLưư i dâu ỡi dâu ớ ớ đđauau ổ ưư c l n,  ớ ớc l n,  ổ H ch c  tr  H ch c  tr ứ ứ Phát ban toàn thân, bong v y 1­2 tu n sau theo th    Phát ban toàn thân, bong v y 1­2 tu n sau theo th    ự ừ đđ u xu ng chân   ốu xu ng chân    ự ừt  t  t t

COX

COX

HER

HER

Ọ Ọ VIÊM H NG (tt) VIÊM H NG (tt)

ở ở

ậ ậ

ế ế

ọ ọ ạ ạ

ỏ ỏ

(cid:0)

ắ ắ ố ố

ớ ưư u/ niêm  ớu/ niêm

ệ ệ ạ ạ

ễ ọ Viêm h ng do siêu vi: di n ti n ch m, kh i phát  ễ ọ  Viêm h ng do siêu vi: di n ti n ch m, kh i phát  ả ả ớ v i ch y mũi, ho, tiêu ch y  ả ả ớ v i ch y mũi, ho, tiêu ch y  ố ế Adenovirus: viêm h ng + viêm k t m c + s t : viêm h ng + viêm k t m c + s t ố ế  Adenovirus : bóng nưư c xám 1­2mm có vi n  ỏ ề đđ  bao  ớ Enterovirus: bóng n ỏ bao  c xám 1­2mm có vi n  ớ ề  Enterovirus ờ ưư ng kèm  ế ỡ ầ ớ ờng kèm  quanh, l n d n, v  ra thành v t loét nh , th ế ỡ ầ ớ quanh, l n d n, v  ra thành v t loét nh , th n, nôn m a ử (cid:0) ụ ứ đđ u, ầu, ầ đđau b ng, chán  ố  h/c tay  ăăn, nôn m a ử au b ng, chán  s t, nh c  ụ ứ ố  h/c tay  s t, nh c  chân mi ngệ chân mi ngệ ố ầ ứ đđ u, n t 3­6mm tr ng vàng  u, n t 3­6mm tr ng vàng  : s t, nh c  Coxsackie A,B: s t, nh c  ố ầ ứ  Coxsackie A,B ớ ưư c, o loét ọ ở ớc, o loét  thành sau h ng, o bóng n ở ọ  thành sau h ng, o bóng n ố : nhũ nhi, s t cao + viêm n Herpes simplex: nhũ nhi, s t cao + viêm n ố  Herpes simplex m c mi ng m c mi ng

 Epstein Barr ạ ạ

ổ ổ

Ọ Ọ VIÊM H NG (tt) VIÊM H NG (tt) ấ ế ấ ế t, có màng  t, có màng  ỏ ệ ỏ ệ , viêm h ch c , gan lách to, phát ban và m t m i toàn  , viêm h ch c , gan lách to, phát ban và m t m i toàn

ọ ọ Epstein Barr: viêm h ng + Amidan to xu t ti : viêm h ng + Amidan to xu t ti ả ả gi gi thân thân  Ch n ẩCh n ẩ đđoán:  oán:

ầ ầ

ậ ấ ậ ấ

ầ ầ

m : ápxe quanh amidan, thành sau   m : ápxe quanh amidan, thành sau

ậ

ứ ứ

ệ ệ

ệ ệ

ế ạ  NgNgưưng k t h t latex: tìm liên c u nhóm A ế ạ ng k t h t latex: tìm liên c u nhóm A  ELISA: kháng nguyên virút ELISA: kháng nguyên virút ị ề ề ị  Đi u tr : Đi u tr : ớ ấ ấ ừ ớ ấ ấ ừ  Ng a th p kh p c p, viêm vi c u th n c p Ng a th p kh p c p, viêm vi c u th n c p ụ ủ ứ ế ả ụ ủ ứ ế ả  Gi m bi n ch ng t Gi m bi n ch ng t ễ ữ ọ ọ ễ ữ h ng, viêm tai gi a nhi m trùng h ng, viêm tai gi a nhi m trùng ả ả  C i thi n tri u ch ng lâm sàng, ng C i thi n tri u ch ng lâm sàng, ng

ận ch n lây lan  ăăn ch n lây lan

Ọ Ọ VIÊM H NG (tt) VIÊM H NG (tt)

ọ ọ

ầ ầ

ấ ấ

 (cid:0)

(cid:0)

m liên  m x 2 năăm liên  ăăm x 2 n (cid:0) 5 l n/nầ5 l n/nầ (cid:0) 7 l n/nầ7 l n/nầ ăăm ho c ặm ho c ặ (cid:0)

Viêm h ng liên c u nhóm A:  Viêm h ng liên c u nhóm A: ề Benzathin penicillin TB li u duy nh t: < 27kg: 600.000  ề  Benzathin penicillin TB li u duy nh t: < 27kg: 600.000  v, > 27kg: 1.200.000 đđvv đđv, > 27kg: 1.200.000  Erythromycin: 30­50 mg/kg/ngày x10 ngày chia 3­4   Erythromycin: 30­50 mg/kg/ngày x10 ngày chia 3­4  ầ ầl n/ngày (5% kháng) l n/ngày (5% kháng) Amoxicillin+Clavulinic, C1, Clindamycin   Amoxicillin+Clavulinic, C1, Clindamycin ắ ắC t Amidan:  C t Amidan: Tái phát (cid:0)  Tái phát  ti pếti pế Aùp xe quanh amidan  Aùp xe quanh amidan

Ả Ả

Ấ Ấ

VIÊM THANH QU N C P VIÊM THANH QU N C P ăăn:n:

ấ ấ ố ố ẹ ắ ơơi, i,  ẹ ắ

ả

ỏ ỏ ủ ủ ở ở ưư s a, th  rít   s a, th  rít

ồ ồ

ệ ệB nh c  B nh c Parainfluenza 1,2,3 – RSV 84%  Parainfluenza 1,2,3 – RSV 84% ặ ặÍt g p: influenza A,B, Adenovirus, Mycoplasma  Ít g p: influenza A,B, Adenovirus, Mycoplasma ở ặ ế Hi m g p: Rhino, Entero, Herpes simplex, S i ặ ế ở  Hi m g p: Rhino, Entero, Herpes simplex, S i Lâm sàng:  Lâm sàng:  –3 tu iổ  66thth –3 tu iổ ằ ầ  B t ắB t ắ đđ u b ng viêm hô h p trên: s t nh , h t h u b ng viêm hô h p trên: s t nh , h t h ằ ầ ọ đđau h ng, ho au h ng, ho ảch y mũi,  ọ ch y mũi,  ọ 3­4 ngày sau: khàn gi ng, ho ong  ng nh ọ  3­4 ngày sau: khàn gi ng, ho ong  ng nh ợ ỉ thì hít vào, bú đưđư c, t nh táo, h ng hào c, t nh táo, h ng hào ợ ỉ thì hít vào, bú

Ả Ả

Ấ Ấ

VIÊM THANH QU N C P VIÊM THANH QU N C P

ờ ờ

ệ ệ ặ ặ ậ ậ

ố ố

ở ở ẻ ẻ  Epinephrine 2,25% (0,01ml/kg),1%

ậ ạ ậ ạ i sau 30 phút i sau 30 phút

ố ố

ậ ậC n lâm sàng:  C n lâm sàng: ờ CTM: bình thưư ng ho c t ặ ăăng lympho ng lympho ng ho c t ờ ặ  CTM: bình th ệ ấ ổ ẳ X quang c  th ng: d u hi u tháp chuông nhà th  40% ấ ổ ẳ ệ  X quang c  th ng: d u hi u tháp chuông nhà th  40% ị ề Đi u tr : ị ề  Đi u tr : ể ế Nh p vi n: th  rít ti n tri n/n ng lúc nghĩ, suy hô  ế ể  Nh p vi n: th  rít ti n tri n/n ng lúc nghĩ, suy hô  ễ đđ cộcộ ấ h p, s t cao, v  nhi m  ễ ấ h p, s t cao, v  nhi m   (0,1ml/kg) khí  Epinephrine 2,25% (0,01ml/kg),1%00 (0,1ml/kg) khí  dung ± l p l dung ± l p l Dexamethasone: 0,6mg/kg u ng/TB   Dexamethasone: 0,6mg/kg u ng/TB

LARYNGITIS

Ệ Ệ

Ấ Ấ

VIÊM THANH THI T C P VIÊM THANH THI T C P ăăn:n:

ổ ổ ẹ ế ẹ ế ổ ổ ọ ọ ễ ễ

ệ ệB nh c  B nh c Haemophilus influenzae týp B/tr  emẻ  Haemophilus influenzae týp B/tr  emẻ ờ ớ Streptococcus pneumoniae/ngưư i l n SGMD ờ ới l n SGMD  Streptococcus pneumoniae/ng ế ếHi m: H. parainfluenzae, S. nhóm A, S.aureus  Hi m: H. parainfluenzae, S. nhóm A, S.aureus Lâm sàng:  Lâm sàng: ổ 75% 2­5 tu i (3,5 ­ 4 tu i), 25% < 2 tu i  ổ  75% 2­5 tu i (3,5 ­ 4 tu i), 25% < 2 tu i  ế  S t, ốS t, ố đđau h ng, ngh t ti ng, 90% di n ti n nhanh trong  au h ng, ngh t ti ng, 90% di n ti n nhanh trong  ế

ố ố ờ   ờ ớ ọ ưư c b t, không  ớ ọc b t, không n u ng, ng i t ăăn u ng, ng i t ế ử ồ ưư th  ng i   th  ng i  ế ử ồ

vòng 6 – 24 gi vòng 6 – 24 gi 70% ch y nả  70% ch y nả hoahoa

Ấ Ấ

Ệ Ệ

VIÊM THANH THI T C P VIÊM THANH THI T C P

(cid:0)

ấ ế ấ ế t, ±  t, ±

ở ờ  t c ắ t c ắ đưđư ng th .  ng th .  ở ờ ề ỏ ầ đđ , nhi u ch t ti , nhi u ch t ti  m  mi ng: vùng h u  ề ỏ ầ  m  mi ng: vùng h u  đđáy láy lưư i.ỡi.ỡ ỏ t sệ ưưng ng đđ  nhô lên trên  ỏ nhô lên trên  t sệ

ệ ệ

ệ ệ ấ ấ t 50%(+) t 50%(+)

ể Tránh đđè lè lưư i ỡi ỡ (cid:0)  Tránh  ệ ẻ ự ở Tr  t ệ ẻ ự ở  Tr  t thanh thi thanh thi ậ ậC n lâm sàng:   C n lâm sàng:  ng cao > 10.000/mm3: 85% CTM: BC tăăng cao > 10.000/mm3: 85%  CTM: BC t ổ X quang c  nghiêng: d u hi u ngón tay cái ổ  X quang c  nghiêng: d u hi u ngón tay cái C y máu 75­90%(+)/b  m t thanh thi  C y máu 75­90%(+)/b  m t thanh thi ế ạ  NgNgưưng k t h t Latex/n ng k t h t Latex/n ế ạ ấ ấ ề ặ ề ặ ớ ưư c ti u tìm KN HiB  ểc ti u tìm KN HiB  ớ

Ấ Ấ

Ệ Ệ

VIÊM THANH THI T C P VIÊM THANH THI T C P

ở đđ t NKQ/ m  khí qu n ả ở t NKQ/ m  khí qu n ở ả ở ố ể ố ể

ị ề Đi u tr : ị ề  Đi u tr : Thông đưđư ng th  ±  ặ ờ ng th  ±  ặ ờ  Thông  Kháng sinh: C3 TM 7 ngày, chuy n sang u ng  Kháng sinh: C3 TM 7 ngày, chuy n sang u ng ứ ế Bi n ch ng:  ứ ế  Bi n ch ng:  ử ửT  vong 1%  T  vong 1% 25% viêm ph iổ  25% viêm ph iổ ặ ặÍt g p: viêm màng não, viêm màng ngoài tim  Ít g p: viêm màng não, viêm màng ngoài tim Phòng ng a:ừ  Phòng ng a:ừ ủ ủCh ng HiB, phòng Rifampin <1t/ 4t có SGMD   Ch ng HiB, phòng Rifampin <1t/ 4t có SGMD