TỈNH ỦY LÂM ĐỒNG
TRƯỜNG CHÍNH TRỊ
*
BÀI THU HOẠCH
PHẦN I.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC – LÊNIN
Nội dung:
“PHÂN TÍCH NHẬN THỨC CỦA ĐẢNG TA VỀ CON ĐƯỜNG
ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI”
Học viên: Đặng Thị Bích Hà
Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Huệ
Lớp: Trung cấp LLCT-HC K36, hệ tập trung
Lâm Đông, tháng 8 năm 2021
1
MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU…………………………………...…………….………….2
B. PHẦN NỘI DUNG…………..………………………………...……………3
I. Cơ sở lý luận……………………………………...…………………………...3
1. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về những đặc trưng cơ bản của chủ
nghĩa xã hội thời kỳ đổi mới…………………………….………………………3
2. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về con đường đi lên chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam thời kỳ đổi mới…………………………………………………8
II. Thực trạng nhận thức của Đảng ta về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội trong
thời kỳ đổi mới…………………………………………………….…………….9
1. Lựa chọn con đường chủ nghĩa xã hội là sự nhất quán của Đảng Cộng sản
Việt Nam…………………………………………………………..…………….9
2. Xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là chế độ xã hội ưu việt và vì
nhân dân………………………………………………………………………10
3. Con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là phù hợp với xu thế của thời
đại hiện nay………………………………………………...…………………..11
III. Giải pháp của Đảng ta về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội trong thời kỳ
đổi mới………………………………………………………………………….12
C. KẾT LUẬN…………………………………………………,,…………….15
2
A. PHẦN MỞ ĐẦU
Về con đường đi lên CNXH, chủ nghĩa Mác - Lênin đã chỉ rõ mỗi dân tộc
không phân biệt trình độ phát triển, màu da, chủng tộc… đều có quyền tự lựa
chọn con đường phát triển của dân tộc mình, đó là quyền tự quyết thiêng liêng,
bất khả xâm phạm của các quốc gia dân tộc. Trên cơ sở lịch sử, bối cảnh quốc
tế, đặc thù từng quốc gia dân tộc, đòi hỏi phải điều chỉnh, bổ sung, phát triển
những nhận thức mới trong khi vận dụng các phương pháp, các bước xây dựng
CNXH. V.I.Lênin nêu luận điểm hết sức có ý nghĩa rằng: Các dân tộc đi lên
CNXH là tất yếu, nhưng có thể đi bằng nhiều con đường, cách thức khác nhau,
phụ thuộc vào đặc thù kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội cụ thể của quốc gia
mình.
Như chúng ta đã biết, chủ nghĩa xã hội thường được hiểu với ba tư cách:
chủ nghĩa xã hội là một học thuyết; chủ nghĩa xã hội là một phong trào; chủ
nghĩa xã hội là một chế độ. Mỗi tư cách ấy lại có nhiều biểu hiện khác nhau, tùy
theo thế giới quan và trình độ phát triển ở mỗi giai đoạn lịch sử cụ thể. Chủ
nghĩa xã hội đề cập ở đây là chủ nghĩa xã hội khoa học dựa trên học thuyết Mác
- Lênin trong thời đại ngày nay.
Trước đây, khi còn Liên Xô và hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa thế
giới thì vấn đề đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam dường như không có gì phải
bàn, nó mặc nhiên coi như đã được khẳng định. Nhưng từ sau khi mô hình chủ
nghĩa xã hội ở Liên Xô và nhiều nước Đông Âu sụp đổ, cách mạng thế giới lâm
vào thoái trào thì vấn đề đi lên chủ nghĩa xã hội lại được đặt ra và trở thành tâm
điểm thu hút mọi sự bàn thảo, thậm chí tranh luận gay gắt. Các thế lực chống
phá, cơ hội chính trị thì hí hửng, vui mừng, thừa cơ dấn tới để xuyên tạc, chống
phá. Trong hàng ngũ cách mạng cũng có người bi quan, dao động, nghi ngờ tính
đúng đắn, khoa học của chủ nghĩa xã hội, quy kết nguyên nhân tan rã của Liên
Xô và một số nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu là do sai lầm của chủ nghĩa Mác-
Lênin và sự lựa chọn con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Từ đó họ cho rằng
chúng ta đã chọn đường sai, cần phải đi con đường khác. Có người còn phụ họa
với các luận điệu thù địch, công kích, bài bác chủ nghĩa xã hội, ca ngợi một
3
chiều chủ nghĩa tư bản. Thậm chí có người còn sám hối về một thời đã tin theo
chủ nghĩa Mác - Lênin và con đường xã hội chủ nghĩa!
Quan niệm, nhận thức về mô hình và con đường đi lên CNXH liên quan
trực tiếp đến hiệu quả, thậm chí sự thành - bại trong xây dựng CNXH. Các nhà
kinh điển mácxít đã rất quan tâm tới vấn đề này. C.Mác từng phê phán những
sai lầm về mô hình xã hội tương lai của các nhà không tưởng trước đó, nhất là
quan niệm mang nhiều ảo tưởng về mô hình XHCN của công nhân Pháp thời kỳ
1848 - 1850; của phái Látxan. Ph.Ăngghen đã phê phán về “bệnh phóng họa lịch
sử”, xa rời “mảnh đất hiện thực” của những người cộng sản khi quan niệm về
CNXH v.v… Để tránh điều đó, các ông yêu cầu: “...ngày nay, vấn đề trước hết
là phải nghiên cứu thêm, trong mọi chi tiết và mọi mối liên hệ của nó”.
Từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đến nay, mục tiêu cao nhất của
cách mạng nước ta là độc lập dân tộc và CNXH, thực hiện bằng con đường đi
lên CNXH bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Lựa chọn mục tiêu và con đường
XHCN không phải là do ý muốn chủ quan của Đảng, hoặc cá nhân nào, mà là sự
tổng hợp các điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan, kinh tế, chính trị, văn
hóa, xã hội... trong nước và quốc tế, phản ánh khát vọng của dân tộc. Trong đó,
học thuyết Mác - Lênin về quy luật phát triển của xã hội loài người, về CNXH,
con đường đi lên CNXH; tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với
CNXH; thực tiễn của cách mạng thế giới cũng như cách mạng Việt Nam hơn 90
năm qua... là những cơ sở lý luận, thực tiễn quan trọng nhất.
Từ những nhận định trên em chọn chủ đề “ Phân tích nhận thức của Đảng
ta về con đường đi lên chũ nghĩa xã hội trong thời kỳ đổi mới” để viết bài thu
hoạch.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận
1. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về những đặc trưng cơ bản của
chủ nghĩa xã hội thời kỳ đổi mới.
Nếu như trước đổi mới (trước Đại hội VI của Đảng), mô hình về chủ
nghĩa xã hội mà Việt Nam xây dựng thực chất là mô hình chủ nghĩa xã hội “kiểu
4
Xô Viết”. Điều này phản ánh những hạn chế trong tư duy lý luận của Đảng ta về
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Từ Đại hội VI, Đảng ta xác định đổi mới toàn
diện đất nước bắt đầu từ đổi mới tư duy, nhận thức về lý luận Mácxít, trong đó
có tư duy nhận thức về xã hội xã hội chủ nghĩa và con đường đi lên chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam. Từ đó cho đến nay, lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi
lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam luôn được bổ sung phát triển cho phù hợp với
đặc điểm thực tiễn từng thời kỳ của đất nước.
Đầu tiên về hệ mục tiêu của đổi mới - đặc trưng tổng quát của chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam:
Tại Đại hội VI (năm 1986), Đảng ta xác định mục tiêu của đổi mới: đổi
mới vì dân giàu, nước mạnh, xã hội văn minh. Tuy chỉ có ba mục tiêu nhưng
đều là những mục tiêu rất quan trọng và có mối quan hệ mật thiết để đưa đất
nước phát triển hơn. Dân giàu để nước mạnh, khi dân giàu nước mạnh thì sẽ có
xã hội văn minh. Tuy chưa đầy đủ nhưng ba mục tiêu này đã thể hiện được tầm
tư duy chiến lược về một xã hội Việt Nam trong thời kỳ đổi mới. suốt các kỳ
Đại hội sau này Đảng ta vẫn giữ vững ba mục tiêu trên. Đặc biệt là mục tiêu dân
giàu gắn liền với nước mạnh luôn ở vị trí hàng đầu. Điểu đó thể hiện sự giàu
mạnh cả về vật chất lẫn tinh thần mà người dân được hưởng thụ. Đây cũng là
khởi đầu cho một tư duy mới về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam - chủ nghĩa xã hội
dựa trên sự giàu có chứ không phải chia đều sự khó khăn. (điều này cũng khác
xa với tư duy giáo điều một thời dị ứng với “giàu có”, coi giàu có là chủ nghĩa
tư bản).
Những tư duy trên của Đại hội VI có sự đột phá và giá trị định hướng rất
quan trọng đối với sự phát triển của đất nước, mà sâu xa là phát triển tiềm lực
sáng tạo của Nhân dân, hướng mục đích của đổi mới vào phục vụ quyền lợi của
Nhân dân.
Đến Đại hội VII, Đảng ta đã bổ sung vào hệ mục tiêu một mục tiêu quan
trọng khác, đó là công bằng: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn
minh” Công bằng là một giá trị xã hội hết sức tốt đẹp. Đó cũng chính là một