Các biện pháp nâng cao công tác giáo dục đạo đức lối sống cho sinh viên trường cao đẳng CNTT hữu nghị Việt - Hàn trong giai đoạn hiện nay

CHUYÊN ĐỀ CÔNG NGHỆ VÀ GIÁO DỤC - 10 (12-2018)<br /> <br /> CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CÔNG TÁC GIÁO DỤC<br /> ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG CHO SINH VIÊN<br /> TRƯỜNG CAO ĐẲNG CNTT HỮU NGHỊ VIỆT - HÀN<br /> TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY<br /> SOLUTIONS TO ENHANCE THE MORAL AND LIFESTYLE<br /> EDUCATION FOR STUDENTS AT KOREA - VIETNAM<br /> FRIENDSHIP INFORMATION TECHNOLOGY COLLEGE<br /> IN THE CURRENT PHASE<br /> Trần Thị Kim Oanh(1), Hoàng Thị Quỳnh Hương(2), Lê Văn Hiền(3)<br /> (1)<br /> Trường Cao đẳng CNTT Hữu nghị Việt - Hàn, Phòng Chính trị và Công tác sinh viên;<br /> oanhttk@viethanit.edu.vn<br /> (2)<br /> Trường Cao đẳng CNTT Hữu nghị Việt - Hàn, Trung tâm Tư vấn việc làm và Quan hệ doanh nghiệp;<br /> huonghtq@viethanit.edu.vn<br /> Trường Cao đẳng CNTT Hữu nghị Việt - Hàn, Phòng Đào tạo;<br /> <br /> (3)<br /> <br /> hienlv@viethanit.edu.vn<br /> <br /> Tóm tắt<br /> Hiện nay, trong bối cảnh bùng nổ thông tin và hội nhập quốc tế, sinh viên có điều kiện<br /> thuận lợi để tiếp cận với thế giới, với các tri thức mới và văn hóa nhân loại. Nhưng bên cạnh đó,<br /> cũng có nhiều vấn đề từ mạng internet, ngoài xã hội tác động đến sinh viên. Để đảm bảo công tác<br /> giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên tại Trường phát huy các mặt mạnh, khắc phục các hạn<br /> chế, hơn lúc nào hết việc đẩy mạnh giáo dục đạo đức, giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho<br /> sinh viên, lý tưởng sống, giáo dục lòng yêu nước sinh viên là rất quan trọng và cấp thiết góp phần<br /> đào tạo lớp sinh viên khi ra trường có trách nhiệm với xã hội, có đạo đức tốt, có kiến thức chuyên<br /> môn vững vàng và đủ sức đáp ứng yêu cầu của xã hội, đồng thời tìm ra những biện pháp tích cực<br /> hơn, hiệu quả hơn trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên của Trường hiện nay.<br /> Từ khóa: Đạo đức; Lối sống; Biện pháp nâng cao; Cao đẳng Việt - Hàn.<br /> Abstract<br /> Presently, in the context of the information explosion and international integration, students<br /> have favourable conditions to approach the world, new knowledge, and the mankind culture.<br /> 72<br /> <br /> TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN HỮU NGHỊ VIỆT - HÀN<br /> <br /> However, many problems have emerged from the internet and the outside society and had<br /> negative impacts on students. To ensure that the moral and lifestyle education for students in the<br /> college will gain its efficiency and overcome limitations, the enhancement of moral and<br /> patriotism education; and raising the awareness of life values and skills amongst students are of<br /> great importance and urgency. This will contribute to the training of students who will have<br /> responsibilities toward the society, good morals, and solid professional knowledge and hence be<br /> qualified enough to meet the requirements of the society. This will also help finding more positive<br /> and effective measures in the current education of moral and lifestyle for the school students.<br /> Keywords: Ethic; Lifestyle; Advanced method; Korean - Vietnam College.<br /> 1. Đặt vấn đề<br /> Thanh niên sinh viên là lực lượng đông đảo, chiếm trên một nửa lực lượng lao động xã hội<br /> và có vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.<br /> Khi đánh giá về vai trò của thanh niên Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Thanh niên là<br /> người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn<br /> là do các thanh niên”. Kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta khẳng định:<br /> “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích<br /> trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự<br /> nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội”.<br /> Hiện nay, nước ta đã trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới, nền kinh tế nước ta<br /> ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới. Cơ cấu xã hội cũng đang trong quá trình<br /> biến đổi. Phân hóa giàu nghèo, phân tầng xã hội diễn ra phức tạp. Tình hình trên đã và đang tác<br /> động đến thanh niên sinh viên về ý thức chính trị, tâm trạng, đạo đức lối sống… Quá trình<br /> công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mở cửa, hội nhập kinh tế thế giới đang làm cho những tác<br /> động đó ngày càng mạnh mẽ và sâu rộng hơn đến lối sống của thanh niên nói chung và sinh viên<br /> nói riêng.<br /> Bên cạnh đó những thách thức của hội nhập kinh tế thế giới, đặc biệt những âm mưu thủ<br /> đoạn nham hiểm của các thế lực thù địch đang tác động mạnh mẽ đến thanh niên. Đặc biệt là<br /> những thông tin xấu, độc hại lan truyền trên internet, những âm mưu và hành động chống phá của<br /> các thế lực thù địch, lối sống thực dụng, vị kỷ, cùng sự tha hóa, biến chất trong một bộ phận cán<br /> bộ, đảng viên đã và đang tác động tiêu cực trong giới trẻ, khiến cho không ít người chạy theo lối<br /> sống thực dụng, sa ngã, hư hỏng, xa rời các giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc, có thái độ thờ ơ,<br /> bàng quan trước các sự kiện kinh tế, chính trị của đất nước. Một số thanh niên mơ hồ về bản chất,<br /> âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù và đã xuất hiện một bộ phận thanh niên sinh viên tôn thờ chủ nghĩa<br /> cá nhân, sống ích kỷ, chạy theo lợi ích vật chất, coi đồng tiền là trên hết, xa hoa, lãng phí, lười lao<br /> 73<br /> <br /> CHUYÊN ĐỀ CÔNG NGHỆ VÀ GIÁO DỤC - 10 (12-2018)<br /> <br /> động, thiếu ý thức rèn luyện, không dám đấu tranh với cái sai, thờ ơ vô cảm, vị kỷ ngày càng<br /> nhiều hơn. Cá biệt có một số sinh viên sống bê tha, không chịu học tập, buông tha bản thân, dần<br /> dần đánh mất chính mình, sống chìm đắm trong thế giới ảo, không chịu phấn đấu. Một số sinh<br /> viên do được sự nuông chiều của gia đình, quen đòi hỏi hưởng thụ, ích kỷ, ỷ lại. Số sinh viên này<br /> cũng dễ rơi vào tình trạng bị bạn bè rủ rê đi theo con đường xấu, vi phạm vào các tệ nạn xã hội<br /> như ma túy, cờ bạc, vi phạm pháp luật, đua xe trái phép… Nhiều vụ án được khám phá trong thời<br /> gian gần đây cho thấy tỷ lệ phạm tội trong thanh niên có chiều hướng gia tăng. Khi đất nước mở<br /> cửa giao lưu với thế giới thì những luồng văn hóa, những giá trị khác lạ, trong đó, có những văn<br /> hóa đi ngược với thuần phong, mỹ tục của dân tộc cũng đã tràn vào và tác động không nhỏ đến lối<br /> sống của thanh niên sinh viên. Xây dựng lối sống đẹp, lành mạnh cho thanh niên sinh viên là một<br /> công việc cốt lõi của việc hình thành phát triển nhân cách con người mới, đáp ứng với điều kiện<br /> mới. Nó đòi hỏi vai trò của các thành viên trong cộng đồng xã hội là nhà trường, gia đình và các<br /> đoàn thể cùng tham gia đóng góp vào công tác giáo dục đào tạo, vai trò học tập, tự rèn luyện của<br /> chính thanh niên. Do đó, Đảng ủy và chính quyền đoàn thể, Đoàn thanh niên và Nhà trường phải<br /> tiến hành đồng bộ những giải pháp cần thiết để rèn luyện lối sống lành mạnh cho sinh viên và có<br /> thể nói rằng, công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho thanh thiếu niên nói chung và học sinh, sinh<br /> viên nói riêng hiện nay có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng<br /> cao cho sự phát triển của đất nước.<br /> 2. Nội dung cơ bản<br /> 2.1. Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống<br /> cho sinh viên trường Cao đẳng CNTT Hữu nghị Việt - Hàn<br /> - Những điểm mạnh: Hệ thống tổ chức tham gia giáo dục sinh viên của trường hoàn thiện<br /> từ Ban Giám hiệu, đến Phòng, Khoa, Cố vấn học tập, tổ chức lớp, Đoàn thanh niên, Hội sinh viên.<br /> Ban Lãnh đạo Nhà trường luôn quan tâm và hỗ trợ công tác sinh viên nói chung và công tác chính<br /> trị tư tưởng, giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên nói riêng; phòng Chính trị và Công tác sinh<br /> viên là đơn vị tham mưu cho Ban Giám hiệu Trường về công tác giáo dục sinh viên cũng bố trí<br /> lãnh đạo phòng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ này; lãnh đạo Khoa cũng như giáo vụ và cố vấn học<br /> tập các khoa luôn quan tâm, nhắc nhở và giáo dục sinh viên, đặc biệt là sinh viên thường xuyên<br /> vắng học, thiếu ý thức học tập. Đoàn thanh niên và Hội sinh viên được tổ chức bài bản, từ cấp<br /> trường, khoa đến lớp, có nội dung tổ chức sinh hoạt, phát động phong trào rèn luyện thiết thực<br /> phù hợp với quy định của các tổ chức này, và được đặt dưới sự lãnh đạo kịp thời và chặt chẽ của<br /> Đảng ủy, chi bộ các cấp.<br /> Hệ thống trang thiết bị đồng bộ, hỗ trợ đầy đủ hoạt động học và rèn luyện cho sinh viên.<br /> Hiện tại nhà trường có một sân thi đấu đa năng phù hợp với tất cả các bộ môn thể thao trong nhà,<br /> 02 sân bóng chuyển, 01 sân cỏ và đường chạy điền kinh theo tiêu chuẩn hạng B quốc gia. Khu nội<br /> 74<br /> <br /> TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN HỮU NGHỊ VIỆT - HÀN<br /> <br /> trú phục vụ tất cả nhu cầu ở ký túc xá cho sinh viên với căn tin, khu bếp tự quản cho sinh viên nấu<br /> ăn và cả sân thể thao; trang thiết bị trong phòng ở đầy đủ tiện nghi, giúp sinh viên ổn định cuộc<br /> sống, nâng cao chất lượng sinh hoạt hàng ngày.<br /> Đội ngũ cán bộ quản lý và giảng viên trẻ tuổi, nhiệt tình và có trình độ, tích cực tham gia<br /> các hoạt động giáo dục, rèn luyện sinh viên. Độ tuổi bình quân của cán bộ, giảng viên trường đa<br /> số nằm trong độ tuổi thanh niên, do đó các hoạt động đoàn thể luôn có cán bộ giảng viên và sinh<br /> viên cùng nhau tham gia, dựa trên đạo đức, lối sống tích cực của cán bộ giảng viên đã có tác động<br /> trực tiếp và liên tục lên sinh viên, góp phần tích cực vào kết quả giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo<br /> đức lối sống cho sinh viên.<br /> - Những mặt còn hạn chế: Tính gắn kết, phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị còn thiếu<br /> đồng bộ, chưa tạo hiệu ứng tổng hợp góp phần giáo dục sinh viên. Điều này thể hiện nhiều nhất ở<br /> hiệu lực thực thi của các văn bản, hướng dẫn thực hiện công tác giáo dục, có nhiều khâu thực hiện<br /> cho qua, chưa nhận thức đúng mức vai trò đạo đức, lối sống có ảnh hưởng rất lớn đến thái độ và<br /> kết quả học tập của sinh viên. Vì thế mà đôi khi tác động giáo dục không được kịp thời, kết quả<br /> đạt được không được cao như yêu cầu.<br /> Chưa khai thác hết khả năng của hệ thống trang thiết bị, hỗ trợ. Do số lượng sinh viên ít nên<br /> việc tổ chức các hoạt động thể thao, văn nghệ, các câu lạc bộ còn hạn chế, dẫn đến chưa khai thác<br /> hết cơ sở vật chất đã trang bị phục vụ sinh viên. Mặc khác việc tổ chức các hoạt động này chủ yếu<br /> do Đoàn thanh niên mà chức có sự chủ động, tích cực từ chính sinh viên, nên khi kết thúc hoạt<br /> động là sinh viên cũng không tham gia duy trì, hoặc thiếu liên tục. Đội ngũ còn trẻ nên chưa có<br /> kinh nghiệm, kiến thức về tâm sinh lý học sinh, sinh viên còn yếu nên đôi khi còn chưa nghiêm<br /> túc, thiếu phù hợp trong giáo dục, rèn luyện học sinh, sinh viên. Điều này thể hiện nhiều nhất là ở<br /> tính kỷ luật trong giáo dục, rèn luyện học sinh, sinh viên, đôi khi vì trẻ tuổi nên không nhận biết<br /> hết các biểu hiện tiêu cực và tác hại lâu dài của các biểu hiện đó đến đạo đức, lối sống của học<br /> sinh, sinh viên, do đó đã bỏ qua hoặc xử lý chưa nghiêm những vi phạm đó.<br /> - Cơ hội: Có hệ thống tổ chức đầy đủ các thành phần tiếp xúc với học sinh, sinh viên giúp<br /> nâng cao hiệu quả, tác động nhanh chóng đến học sinh, sinh viên trong giáo dục đạo đức, lối sống.<br /> Trong hệ thống này có thể nhận thấy vai trò tác động toàn diện, liên tục và có hiệu quả nhất là vai<br /> trò của Cố vấn học tập đối với từng thành viên trong lớp. Thông qua việc hàng tuần tổ chức sinh<br /> hoạt lớp, Cố vấn học tập kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng cũng như thái độ học tập, rèn<br /> luyện của học sinh, sinh viên, qua đó có thể ra tác động giáo dục ngay, giúp học sinh, sinh viên<br /> nhận ra khuyết điểm, thiếu sót của mình để sửa chữa kịp thời, không để thái độ không tốt và các<br /> khuyết điểm diễn tiến quá lâu dẫn đến khó giáo dục, hoặc có thể dẫn đến học sinh, sinh viên bỏ<br /> học, gây khó khăn, bức xúc cho gia đình và tạo gánh nặng cho xã hội.<br /> Thuận tiện cho việc tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, hội thi kiến thức, hỗ trợ tốt<br /> cho học tập và rèn luyện của học sinh, sinh viên. Trên cơ sở trang thiết bị và những điều kiện vật<br /> 75<br /> <br /> CHUYÊN ĐỀ CÔNG NGHỆ VÀ GIÁO DỤC - 10 (12-2018)<br /> <br /> chất hiện có của nhà trường, dẫn đến việc tổ chức các hoạt động hỗ trợ rất thuận lợi, giúp đơn vị<br /> tổ chức không tốn nhiều kinh phí, tăng giá trị giải thưởng, kích thích học sinh, sinh viên tích cực<br /> tham gia, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục, rèn luyện.<br /> - Thách thức: Cần phải có tổ chức tốt mới có thể phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận<br /> trong giáo dục sinh viên. Đây được coi là khó khăn lớn nhất, bởi mỗi một hành vi, lời nói, thái độ<br /> và biểu hiện dù nhỏ nhất của mỗi cán bộ, giảng viên nhà trường đều có ảnh hướng đến thái độ,<br /> hành vi hay cao hơn là đạo đức, lối sống của sinh viên. Khi tạo được chuẩn mực hành vi, thái độ<br /> và lối sống trong nhà trường sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa rất lớn trong người học, giúp người học tự<br /> điều chỉnh hoặc buộc phải điều chính lại hành vi, thái độ của mình phù hợp với chuẩn mực mà<br /> nhà trường đặt ra.<br /> Cần phải tổ chức bài bản, sâu rộng các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao và các hoạt<br /> động khác cho học sinh, sinh viên tham gia, góp phần giáo dục, rèn luyện học sinh, sinh viên. Các<br /> hoạt động này cần phải được tổ chức thường xuyên, liên tục và cần duy trì tốt để lôi kéo học sinh,<br /> sinh viên tham gia, tránh xa các tệ nạn xã hội.<br /> 2.2. Một số biện pháp nâng cao công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên Trường<br /> hiện nay<br /> Đa số học sinh, sinh viên trường Cao đẳng CNTT Hữu nghị Việt - Hàn đến từ vùng sâu,<br /> vùng xa thuộc các tỉnh duyên hải Bắc trung bộ, Trung Trung bộ và Tây Nguyên gồm nhiều dân<br /> tộc, ngoài người Kinh còn có Ê-đê, Cơ-tu, Tày, Nùng, Ba-na, Hrê, Mường. Đây cũng đồng thời là<br /> khu vực có nhiều khó khăn về điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội. Bởi vậy, giáo dục lý<br /> tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho sinh viên của Trường là nhiệm vụ chính trị - xã hội trọng<br /> điểm và lâu dài. Đồng thời, để đạt được mục tiêu giáo duc, cần có những giả pháp cụ thể và mang<br /> tính đặc thù.<br /> Thứ nhất, cần giáo dục văn hóa, lối sống tốt đẹp của dân tộc, đất nước và truyền thống cách<br /> mạng của địa phương, vùng miền mỗi dân tộc cư trú trên tỉnh Duyên hải Bắc Trung bộ, Trung<br /> Trung bộ và Tây Nguyên có những phong tục tập quán, những nét văn hóa đặc thù. Giáo dục cho<br /> sinh viên gìn giữ, phát huy những nét đẹp của dân tộc mình là bồi đắp cho họ tình yêu gia đình,<br /> quê hương, đất nước. Bên cạnh đó, kết hợp giáo dục tinh thần đoàn kết toàn dân và những giá trị<br /> văn hóa tốt đẹp của đất nước cho sinh viên là hướng họ đến những giá trị văn hóa chung của<br /> đất nước.<br /> Có thể sử dụng phối hợp nhiều hình thức:<br /> - Tổ chức sinh hoạt chào cờ, hát quốc ca 2 tháng một lần.<br /> - Tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị trong sinh viên gắn với các dịp kỷ niệm các ngày lễ<br /> lớn, các sự kiện quan trọng của đất nước với nhiều hình thức: Diễn đàn, tọa đàm, triển lãm hình<br /> 76<br /> <br />