Các bin pháp phòng tr sâu bnh hi lúa v xuân
Ngun: khuyennongvn.gov.vn
Trong nhng năm gn đây, các công trình tiến b công ngh khoa hc k
thut v ging mi gn vi trình độ thâm canh, tăng v đã được nông dân áp dng
vào sn xut ngày càng phát trin m rng. Song, cũng cùng đồng nghĩa vi dch
hi sâu bnh phát sinh đa dng và trên nhiu phương din (trên nhiu cây, nhiu
k trong v). Người nông dân vi mc tiêu là bo v thành qu sn xut nên h c
dùng thuc sâu làm phương tin cu h an toàn. Vì cht lượng sn phm, hiu qu
sn xut nếu không có sn phm mi là điu phi bàn.
Để hn chế ti đa tht thit do thiên tai: Thi tiết và dch hi sâu bnh làm tn tht
mùa màng. Chúng tôi xin nêu các gii pháp v k thut, trong thâm canh cây trng
và hy vng s giúp ích bà con nông dân bo v thành qu sn xut
Trên cây lúa: Kh năng sâu bnh phát sinh phát trin nh yếu t tác dng cơ bn là
thi tiết và do con người "ưu tiên" trong k thut canh tác. V mc độ sâu bnh:
Phát trin "theo chiu" t l thun vi sinh trưởng cây trng; thi gian và mùa v
sn xut (t đầu v đến cui v t l sâu bnh hi, đối tượng sâu bnh tăng lên t
thp lên cao).
Do đó, bin pháp phòng tr sâu bnh cn được áp dng đúng theo chương trình
IPM- phòng tr dch hi tng hp. Da vào qui lut phát trin ca cây lúa, sâu
bnh và din biến thi tiết Thanh Hoá chúng ta có hướng phòng tr chung là:
+ Trong các tháng 1, 2, 3 thi tiết rét giá, thiếu ánh sáng và thường m độ cao. Kết
hp nhit độ tăng dn vi cùng thi đim cây lúa phát trin mnh và lượng dư đạm
trong cây ln là điu kin các bnh hi phát sinh phát trin. Bnh hi ch yếu là
bnh đạo ôn và có th có các bnh: Vàng sinh lý, tuyến trùng, đốm sc vi khun
song rt hn hu.
Bnh đạo ôn có kh năng lưu sinh t v này sang v khác và ch thi cơ thun li
là bùng phát. Nht là giai đon cây lúa sinh trưởng dinh dưỡng d thành bnh
dch đạo ôn vi qui mô ln.
+ Phòng bnh đạo ôn và các bnh liên quan.
Trước hết cn làm tt bin pháp tng hp mang tính liên hoàn t chn ging, x
ging; làm đất - x lý ht; đầu tư phân bón cân đối và bón đúng thi đim, đủ s
lượng yêu cu k thut
Trên cơ s đó, v công tác ch đạo cn to mi điu kin để nông dân nm rõ v
đặc đim ging lúa, các yêu cu trong k thut sn xut thâm canh. Các địa
phương t chc tt các khâu dch v: Cung ng vt tư sn xut, tuyên truyn tp
hun và mng lưới ch đạo k thut đến vi h nông dân.
+ Thi gian t cui tháng 3 đến hết tháng 5 (giai đon cây lúa sinh trưởng, sinh
thc- hình thành bông và ht).
Đây là thi đim quyết định đến tim năng năng sut lúa. Nếu t l sâu bnh hi
tăng lên thì năng sut gim xung và đôi khi mt trng, (tt yếu chưa nói đến tác
động ca thi tiết khi lúa tr bông). Đối tượng sâu bnh hi cũng phong phú đa
dng hơn gm: Bnh hi có: Khô vn, bc lá, khô đầu lá, đen lem lép ht, đạo ôn...
và sâu hi có: Cun lá, đục thân, b xít dài, ry nâu, sâu keo cn gié...
Bin pháp phòng tr giai đon này phi trit để, dt đim hn chế ti đa kh
năng lây lan. Vì cây lúa lúc này b hi phn nào ch là mt đi ch không có bù đắp
li.
Do đó, qui trình bin pháp phòng sâu bnh hi lúa xuân theo định hướng chung là:
- Khâu m: Gieo đúng mt độ, bón lót 10 phân bón, cây m to, đanh cây cng lá.
Tuyt đối không để m dư đạm mm lá.
- Cy lúa: Trong thi tiết tt (nhit độ >150C), cy nông, s dnh/khóm hp lý
(lúa lai 2 dnh/khóm; lúa thun 3-4 dnh/khóm)
- S dng phân bón: Yêu cu bón tp trung dt đim, đủ cht và lượng.
+ Chân rung lúa, rung v trước b bnh, sâu t l cao cn bón vôi, làm dm hay
i phi đảm bo tt (vôi 25-30kg/sào)
+ Bón lót: Phân chung phi qua ôn , phân lân hoc phân NPK bón đủ 100%
lượng cn (Phân chung: 5-7 t; lân 20-25kg hay NPK: 20-30kg/sào). Hn chế
bón phân đơn đạm và kali.
+ Bón thúc: Dù lúa dài ngày hay ngn ngày đều ch 2 ln bón thúc:
Bón dược lúa đẻ nhánh: S dng 80- 85% lượng đạm urê và 20- 25% lượng kali
được đầu tư kết hp sc bùn. (đạm urê 6-8 kg (lúa lai 8-10kg); kali đỏ 2-3 kg/sào)
Bón thúc to kh năng cho lúa làm đòng, to ht và tr thoát nhanh: Kali t 5-7 kg
đạm urê t 1,5- 3kg/sào (lượng đạm bón ít hay nhiu hoc không bón cn da
vào chân đất và thc trng cây lúa)
- Điu tiết nước: Giai đon lúa đẻ nhánh mc nước tưới nông thường xuyên 5-10
cm hoc có th tưới đủ m và kit nước khô hn cui k đẻ nhánh.
Khi lúa chuyn sang giai đon làm đòng ti mc nước nông 7-10 cm. Trước khi
bón thúc ln 2 mc nước ch mc 3-5cm và để cn kit mi tưới nước tiếp.
- Công tác ch đạo:
+ Cng c lc lượng cán b k thut cơ s gn kết vi trưởng thôn, bn để
hướng dn ch đạo, nông dân thc hin và kim tra đồng rung phát hin sm các
t đim sâu bnh để có bin pháp phòng tr hiu qu.
+ Các cơ s xã, thôn nên ch động dch v cung ng thuc bo v thc vt và phi
ly thuc ti nơi có địa ch tin cy nhm bo v thành qu sn xut ca nông dân.
- Các vn đề cn lưu tâm:
+ Thi k lúa đẻ nhánh r nếu thi tiết âm u, nhit độ, độ m cao cây lúa quá dư
đạm, nên khng chế bng phân qua lá K-Humát hay K-Komix hoc lân super và
kali (0,5kg lân, + 0,3 kg kali hoà 25 lít nước d lng trong) phun đều cho cây.
+ Trước khi lúa tr 7-10 ngày đòng lúa nt áo the (nhìn thy ht lúa tung đòng)
nên phun phân qua lá K-Humat hay K-Komix.
+ Thc hin 4 đúng trong vic s dng thuc bo v thc vt phòng tr sâu bnh.
Đúng thuc, đúng bnh, đúng nng độ, đúng liu lượng, đúng thi đim và đúng
k thut.