Động cơ xăng hay động cơ Otto (lấy theo tên của Nikolaus Otto) là một dạng động cơ đốt trong, thông thường được sử dụng cho ô tô, máy bay, các máy móc di động nhỏ như máy xén cỏ hay xe máy cũng như làm động cơ cho các loại thuyền và tàu nhỏ.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Các sản phẩm dầu mỏ - Xăng động cơ
- CÁC SẢN PHẨM DẦU MỎ
Xăng động cơ
- Thành phần xăng động cơ
Nhiên liệu dùng cho động cơ xăng nói chung (ôtô, xe
máy, xuồng máy,…) gọi là xăng động cơ.
Là hỗn hợp của các sản phẩm dầu mỏ có nhiệt độ sôi
từ 30 – 220oC gồm nhiều loại hydrocacbon khác nhau
từ C4 – C12, kết hợp với một số phụ gia nhằm đảm
bảo điều kiện vận hành của động cơ, và điều kiện tồn
trữ,…
Các dạng HC trong xăng: paraffins, aromatics, olefins.
Chất nền pha xăng trong NMLD đi từ các quá trình:
chưng cất, isome hóa, alkyl hóa, cracking,
reforming,…
- Thành phần xăng động cơ
Thành phần hydrocacbon trong xăng
• Họ parafinic: CT chung CnH2n+2, n từ 4-10, tồn tại ở 2
dạng: n-parafin và iso-parafin (mạch nhánh ngắn, chủ
yếu là gốc metyl);
• Họ olefin: CT chung CnH2n, được tạo thành từ các quá
trình chuyển hóa như cracking, visbreaking, coking,…
• Họ naphthenic: CT chung CnH2n, mạch vòng no dạng 5-
6 cạnh không nhánh hoặc có nhánh metyl;
• Họ aromatic: chủ yếu là bezene và các đồng đẳng của
benzene, tạo thành chủ yếu từ quá trình reforming
• Hợp chất oxygenate: etanol, MTBE, ETBE,…
- Pha trộn, sản xuất xăng
trộn,
Thành phần chất nền pha xăng:
◦ Xăng chưng cất trực tiếp: chỉ số octane thấp từ 54-
65, nên chỉ dùng một phần nhỏ để phối trộn, còn
phần chính được phân thành xăng nhẹ (chủ yếu C5,
C6) làm nguyên liệu cho quá trình isome hóa và
xăng nặng làm nguyên liệu cho quá trình reforming;
◦ Xăng cracking xúc tác: là nguồn xăng lớn nhất trong
NMLD. Tùy theo công nghệ, mà trị số octane của
xăng thay đổi từ 87-92, hàm lượng olefin từ 9-13%.
Xăng có hàm lượng olefin cao có tính ổn định kém;
- Pha trộn, sản xuất xăng
trộn,
Thành phần chất nền pha xăng (tt):
Chất nền pha Các tính chất đặc trưng
xăng Phần cất, oC Tỷ trọng, kg/m3 RON MON
Reformate 30/180 750-800 95-102 90-97
Alkylate 25/200 700 95 94
Isomerate 40/70 690 80-90 80-90
SR naphtha* 25/90 680 68 58
Butane 0 580 94 90
Xăng cracking 40/110 690 93 80
Xăng cracking 110/210 800 91 79
*SR naphtha: naphtha từ cột chưng cất khí quyển
Nguồn: European Corporation: motor gasoline – sec.751-007
- Pha trộn, sản xuất xăng
trộn,
Thành phần chất nền pha xăng (tt):
◦ Xăng từ quá trình reforming (reformate): chứa hàm
lượng aromatic cao, nên có trị số octane cao, từ 95-
102. Đây là nguồn nguyên liệu quan trọng để sản
xuất xăng chất lượng cao. Tuy nhiên, do các hợp
chất aromatic là chất gây ung thư, nên tỉ lệ
reformate pha vào xăng cũng bị giới hạn (giới hạn
hàm lượng aromatic 40% thể tích);
◦ Xăng từ quá trình isome hóa và alkyl hóa (isomerate
và alkylate): chủ yếu là các parafin mạch nhánh, có
nhiều nhánh và không có aromatics, chỉ số octane
tương đối cao, từ 80-90.
- Tỉnh hình nhập khẩu, sản xuất và tiêu thụ xăng trong
75% phương tiện giao thông dùng xăng giai đoạn 2001-2006
3500
Tốc độ tăng trưởng nhu cầu xe cơ giới: 3000
- ôtô: 7% 2500
Ngàn tấn/năm
- xe máy: 15% 2000
1500
AAGR = 11,9% - giai đoạn 2001 - 2006 1000
500
Chuyển từ A90 sang A92 0
2001 2002 2003 2004 2005 2006
Xăng A83 dùng ở các vùng nông thôn Tiêu thụ 1929 2309 2514 3237 3096 3304
Sản xuất 210 210 340 480 480 480
Nhập khẩu 1719 2099 2174 2757 2616 2824
Cơ cấu tiêu thụ xăng các loại
100%
80%
60%
40%
20%
0%
2001 2002 2003 2004 2005 2006
A 95 & 97 4% 1% 7% 1% 2% 3%
A 92 45% 48% 48% 57% 72% 79%
A 90 23% 40% 30% 24% 8% 1%
A 83 28% 11% 15% 18% 18% 17%
- ST Thoâng soá chæ tieâu Möùc qui ñònh
Trò soá OCTAN , min
1 Theo phöông phaùp nghieân cöùu (RON) //95
90 92
Theo phöông phaùp moâtô (MON) //84
79 81
2 Haøm löôïng chì, g/l, max .013
0
Thaønh phaàn caát phaân ñoaïn
Ñieåm soâi ñaàu oC BAÙO CAÙO
10% theå tích, o, max C 70
3 50% theå tích, o, max C 120
90% theå tích, o, max C 190
Ñieåm soâi cuoái o, max C 215
caën cuoái, % theå tích, max 2
4 Aên moøn maûnh ñoàng ôû 50oC/3 giôø ,max LOAÏI 1
5 Haøm löôïng nhöïa thöïc teá,mg/ml,max 10 5
6 Ñoä oån ñònh oxi hoùa , phuùt, min 480
7 Haøm löôïng S, %khoái löôïng, max .5
0
8 Aùp suaát hôi (Reid) ôû .837 o, ka
C P 43-75
9 Haøm löôïng Benzene, % theå tích, max .5
2
10 Hydrocacbon thôm, % theå tích, max 40
1 Olefin, %theå tích, max 38
12 Haøm löôïng oxy, % khoái löôïng, max .7
2
13 Haøm löôïng kim loaïi (Fe, Mn)mg/l, max 5
14 Ngoaïi quan Trong, khoâng coù taïp chaát lô löûng
- Pha trộn, sản xuất xăng
trộn,
Pha trộn xăng trong NMLD Dung Quất:
- Sản phẩm dầu mỏ = ∑ các cấu tử khác nhau
Tỉ lệ các cấu tử: Pha trộn sản phẩm từ NMLD Dung Quất
- Tối ưu giá trị sản
phẩm thu được
- Đảm bảo chất lượng
sản phẩm
Có thể sử dụng thêm
phu gia:
- Tăng chỉ số octane
- Tăng độ ổn định
- Pha cồn khan
nhiên liệu sinh học
- Pha biodiesel
nhiên liệu sinh học
- Các tính chất và sử dụng
Xăng dùng làm nhiên liệu cho động cơ xăng;
Động cơ xăng = động cơ đốt trong, cháy cưỡng
bức;
Quá trình đốt cháy xăng trong động cơ: xăng trộn
lẫn với không khí trong bộ chế hòa khí
(carburette) nén trong xilanh đến tỷ số nén định
trước buji đánh lửa đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu
và không khí nhiên liệu cháy và giãn nở sinh
công cơ học chuyển động;
Xăng cần có tính chất phù hợp với hoạt động của
động cơ.
- Các tính chất và sử dụng
Áp suất hơi:
◦ Là chỉ tiêu quan trọng nhất của xăng, đảm bảo khả năng
vận hành bình thường của động cơ
◦ Đặc trưng cho khả năng bay hơi của xăng, được đo
bằng bình chịu áp tiêu chuẩn theo phương pháp Reid và
tiêu chuẩn ASTM D323
◦ Áp suất hơi lớn tạo nút hơi trong động cơ, gây hao hụt
trong tồn chứa và ô nhiễm môi trường
◦ Áp suất hơi quá thấp động cơ khó khởi động (thấp
hơn 250mmHg thì khả năng khởi động của động cơ xấu
đi nghiêm trọng)
- Các tính chất và sử dụng
Thành phần cất:
◦ Xăng không có nhiệt độ sôi cố định, mà trong khoảng từ
30 – 220 oC.
◦ Tính chất sôi và bay hơi được đánh giá bằng đường
cong chưng cất của xăng, thể hiện mối quan hệ giữa
nhiệt độ và % chưng cất.
◦ Xác định đường cong chưng cất theo phương pháp
ASTM D86
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
