Carbohydrat - Con đường dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2

ế

ệ

ể   ng d n đ n b nh ti u

Carbohydrat ­ Con đ ườ

ạ

đ

ườ ẫ ng lo i 2

ả Ngu n:ồ  Primal Body, Primal Mind Tác gi : Nora Gedgaudas

ượ ượ ể ở c ki m soát b i

ự ữ ỡ ộ

ộ ế ế ả ọ ệ ủ ả ớ

ờ ứ t đ n nh  m t hooc­môn d  tr  m . Nó đ ừ ế ộ  ch  đ  ăn tác đ ng lên insulin và leptin theo  ở ườ ng tr  nên 'nh n' v i các tín hi u c a c  insulin ng và tinh b t ­ ch  không ph i protein và m  ­ là

ữ ữ ạ

ỡ ợ ạ ứ ạ ỏ ố

ư ộ Insulin đ c bi ưở leptin, tuy nhiên các  nh h ng t ườ i th cùng m t cách, và m i ng ộ ả ư ườ và leptin. Carbohydrat nh  đ ả ẩ ự nh ng lo i th c ph m chính kích thích gi i phóng insulin và gây ra nh ng đ t  ạ ề dâng trào leptin gây h i cho s c kh e. Đi u này làm r i lo n các kênh liên l c  ơ ể ị hooc­môn và làm c  th  b  kháng hooc­môn.

ố ỡ ế ượ ng m  không mu n có trong c  th  đ n t

ầ ự ơ ể ế ừ ườ ơ ể ư ộ ự ữ đ ỡ ỏ

ệ ặ

ề t ra, glucagon c ti

ế ỡ ủ ơ ể ế ụ ể ạ ộ H u h t l ng và tinh b t trong  ẩ th c ph m. Hooc­môn glucagon cho phép c  th  đ a m  ra kh i kho d  tr  và  ạ ộ ế   dùng làm nhiên li u. Tuy nhiên glucagon không ho t đ ng khi có m t insulin. N u ế ụ ượ ạ b n ti p t c ăn nhi u carbohydrat khi n insulin ti p t c đ ể ượ ố không th  ho t đ ng và m  c a c  th  không th  đ ế ệ   c đ t làm nhiên li u.

ỡ ừ ệ c đ t làm nhiên li u ch ng nào insulin còn

ạ ể ượ ố ớ   i đ n khi nào b n nh !) ơ ể M  trong c  th  không th  đ ặ ạ ế có m t.ặ  (L p l

ộ ể ứ ụ ủ

ủ ế ộ ả ụ ị

ả

ế ộ ấ ế ạ ữ ị ả ầ ố

ế ố ườ ườ ủ ữ ả ọ

i đa c a nh ng ng ọ ớ ế ộ ỉ ị ầ ở  Th y Đi n so sánh tác d ng c a ch  đ  ăn  M t nghiên c u kéo dài 12 tu n  ồ ớ ọ ấ nguyên th y (r t ít carbohydrat) v i cái g i là ch  đ  ăn Đ a Trung H i bao g m  ế ộ ố ngũ c c nguyên h t, s a ít béo, hoa qu , rau và ch t béo không bão hòa. (Ch  đ   ồ ự ự ở ộ   vùng Đ a Trung H i không gi ng th  chút nào). Sau 12 tu n, n ng đ ăn th c s   ế ế ộ   ệ ng huy t t đ i tình nguy n gi m 26% n u h  ăn ch  đ  ăn ả   ủ nguyên th y, và ch  7% v i cái g i là ch  đ  ăn Đ a Trung H i.

ả ệ ế ồ

ế ả ề ườ ộ ng không ph i là m t căn b nh v  đ ng huy t cao là bi u hi n c a b nh ti u đ

ệ ủ ệ ể ườ ề

ể ủ ệ ề ạ

ườ ệ ạ

ề ng huy t mà là v  insulin. N ng  ư ể ườ ng, nh ng không ph i nguyên ế ộ ẫ ng là ch  đ  ăn quá nhi u carbohydrat, d n  ị ư ế i phóng quá nhi u insulin và leptin khi n các kênh liên l c hooc­môn b  h   ạ ể ườ ng insulin cho các b nh nhân ti u đ ệ ặ ng lo i 2 chính là làm h i  ồ ộ ườ ể ả ạ ể ườ Ti u đ ộ ườ đ  đ nhân. Nguyên nhân c a b nh ti u đ ả ế đ n gi ỏ h ng. Tăng c ờ ọ ọ ề h  v  lâu dài, m c dù t m th i h  có th  “c i thi n” n ng đ  đ ế ng huy t. Đây

ươ ầ ồ ộ ng pháp hoàn toàn sai l m. N ng đ  insulin và leptin cao có liên quan

ữ ặ ộ

ự ế ệ ủ ệ ữ ậ ỵ ề ế ạ ộ ộ là m t ph ẽ ch t ch , hay th m chí còn là m t trong nh ng nguyên nhân tr c ti p, c a b nh  ư tim m ch, đ t qu , huy t áp cao, ung th , béo phì và nhi u căn b nh khác n a.

ầ ế ượ ề

ệ ự ế ạ ng lo i 2 đ ả ị ằ ữ ươ ế

ụ

ố ng pháp  ọ ị ng đó góp ph n gây ra các tác d ng ph  và tu i th  b  rút  ườ ườ ệ ữ ắ ữ

c đi u tr  b ng các thu c làm  ả ụ ặ ng g p. ệ ạ ng lo i 2 th ả ề ườ ể ế ể ườ Do h u h t các b nh nhân ti u đ tăng insulin hay tr c ti p tiêm insulin, k t qu  bi th m là nh ng ph ổ ầ ị ch a tr  thông th ể ườ ng n mà nh ng b nh nhân ti u đ ườ Ron Rosedale, M.D., “Ti u Đ ng Không Ph i Là Căn B nh V  Đ ng Huy t”

ấ ề ở ệ

ề c chuy n hóa thành đ

ướ ạ ề ớ  đây là carbohydrat trong ch  đ  ăn cùng v i vi c ăn protein quá nhi u.  ơ ể ườ ng và d  tr  trong c  th   ộ ự ữ ườ ụ ượ , c  th  b n càng ph  thu c vào đ

ế ộ ể ự ế ơ ể ạ ấ ườ ư ể ng b y nhiêu. Các t

ấ ở

V n đ   Protein ăn quá nhi u cũng đ ỡ d i d ng m . Trên th c t ễ nó càng d  dàng chuy n các ch t khác nh  protein thành đ ị ữ ỡ bào m  là nh ng t ể ườ ệ b nh ti u đ ng bao nhiêu thì  ế ấ   ế  bào khó b  kháng insulin nh t. Tr  nên béo phì là cách trì hoãn  ủ ơ ể   ng c a c  th .

ấ ể ể ở ả đây là

ố ầ ả ố ỡ

ỡ ả ự ế ượ ng ư ộ ệ ự ườ ồ Đi m m u ch t c n hi u  do không có kh  năng đ t m  làm năng l ủ c a vi c d a vào carbohydrat ­ đ béo phì không ph i là do ăn m ; béo phì là  ượ , và đây là k t qu  tr c ti p  ế ng chính. ng ­ nh  m t ngu n năng l

ả ệ i, ăn l

ả  đây là

i phóng glucagon và c i thi n  ọ ể ở c chuy n hóa thành

ừ ả ượ ng. Tuy nhiên, l u ý đi m quan tr ng  ầ ng c n thi ỡ ườ ớ

ơ ể ườ ể ễ ấ

ươ ng c a b n. ng b y nhiêu, ủ ạ  (Đã bao gi ậ  th m chí  ờ ạ  b n nghe nói

ả ệ ươ ượ ượ ạ ng protein v a ph i kích thích gi Ng c l ỡ ư ể ả kh  năng dùng m  làm năng l ế ủ ơ ể ẽ ượ ơ ượ ề t c a c  th  s  đ protein ăn quá nhi u h n l ề ạ ự ữ ướ ạ đ i d ng m . Nh  là b n càng ăn nhi u carbohydrat và protein  ng và d  tr  d bao nhiêu thì c  th  càng d  chuy n protein thành đ ngay c  khi protein  y n m trong mô và x ế đ n b nh loãng x ấ ằ ư ng ch a?).

ỹ ầ ề ướ ệ ặ ng ăn quá nhi u protein, đ c bi

ữ ệ

ề ạ ươ ườ ấ ng ­ đ

ể

ớ ự ậ ừ ạ ủ ạ ổ ơ ườ ế i M  có xu h t là nh ng protein  H u h t ng ặ ớ ề ạ ấ ượ ng. Cùng v i quá nhi u carbohydrat, đi u này là đ c bi t có h i vì  kém ch t l ượ ữ quá trình glycation ­ t ng tác có h i gi a protein và đ c tăng lên g p  ớ ề ộ b i. (B n có nh  v  các advanced glycation end products hay AGEs không?) Các  rác r  quá trình chuy n hóa protein th a, cùng v i s  gia tăng c a AGEs gây  quá t ạ ưở ừ ủ i t ả ả i và làm t n h i các c  quan th i lo i ­ gan, th n ­ c a chúng ta.

ấ ấ ấ   R t, r t x u!

Vòng xoáy đi xu ngố

ơ ơ ắ ầ

ả ấ ầ ườ ề ự ạ ả ấ ng s n xu t thêm đ

ở ắ ầ ế ố

ớ ồ ấ ự ạ ả ỡ

ở ạ

ụ ử ệ ầ ạ

ệ ố ể ữ  bào m  là nh ng mô  ệ ủ ượ c các tín hi u c a  ữ i đ i c a não liên t c g i tín hi u yêu c u b n ăn n a,  ượ ng

ạ

ờ ả ữ ế ớ ướ ồ ủ ự ữ ỡ ủ ạ ổ c. Khi c  nh ng t bào m  cũng không còn ph n  ng v i insulin

ỡ ỗ ể ng đ

ể ườ ẫ ấ ặ ở ộ

Trong lúc nhi u mô và c  quan b t đ u tr  nên kháng insulin, gan ­ c  quan đ u  ướ ớ tiên m t đi s  nh y c m v i insulin ­ b t đ u có xu h ng  ơ ữ ộ ườ ế ừ ng huy t càng cao h n n a. Cu i cùng, các mô và   glycogen khi n n ng đ  đ t ơ ế c  quan khác cũng m t đi s  nh y c m v i insulin. Các t ố cu i cùng tr  nên kháng insulin. Não b n không còn nghe đ ữ leptin n a, và vùng d ầ ả ngay c  khi kho d  tr  m  c a b n đã đ y. H  th ng chuy n hóa năng l ữ ỡ ạ ằ nghĩ r ng b n đang trong th i bu i đói kém và tìm cách tích tr  m . B n không  ể ả ả ứ ượ th  gi m cân đ ườ ữ ượ n a, l ng trong máu không còn ch  nào đ  đi. Nó tăng mãi trong máu và  ồ ệ ạ b n tr  thành b nh nhân ti u đ ng, m c dù n ng đ  insulin trong máu v n r t  cao.

ế ế ụ ủ ế ụ ủ ạ ạ

ả ả ể N u tình tr ng này còn ti p t c, b n có th  phá h y tuy n t y c a mình và không ữ   ấ còn kh  năng s n xu t chút insulin nào n a.

ả

ậ ứ

ự ỳ ễ ị ả ồ ế  bào th n kinh và não là c c k  d  b   nh

ị ổ ấ

ệ ứ ơ ạ ở ớ ẫ ủ ạ

ị ổ ế ạ ở

ả ỉ  ra ch

ủ ệ ầ ế ơ ể ị ế ặ

ạ ắ ộ ấ ự ữ ế ạ ạ

ữ ạ ỏ

ữ ạ ậ ặ ệ t là nh ng m ch máu nh  nuôi m t  ế ượ ưở ng đ n l

ả ộ ố ơ ạ

ắ ầ ượ ắ ặ ị ổ ế t có nguyên nhân là do ở ườ  ng cũng đ c bi

ắ ầ ưở ị ả ế ạ ạ ạ ơ ữ ắ Nh ng mô và c  quan nào không may m n vì không có kh  năng kháng insulin thì  ộ ị ườ ng xuyên b  chìm ng p trong n ng đ  insulin và glucose cao quá m c. Trong  th ầ ố ữ s  nh ng mô và c  quan này, các t ưở ề ề ở h ng và b  t n h i b i glycation. Chúng tr  nên thoái hóa, gây ra các v n đ  v   ậ nh n th c và trí nh , d n đ n b nh Alzheimer. Màng trong c a các m ch máu  ợ ủ ụ cũng ngày càng b  t n h i b i tác d ng c a insulin và glucose. Các đ t dâng trào  ả ứ ẽ ủ c a insulin và leptin kích thích ph n  ng c a h  th n kinh giao c m (l ụ ứ ố dùng khi chi n đ u ho c ch y tr n), khi n c  th  b  kích thích quá m c, hao h t  ị ơ ượ ng magie d  tr , co th t đ ng m ch, tăng huy t áp. Nh ng m ch máu b  x   l ữ ắ ữ v a do quá trình glycation và ôxy hóa, đ c bi ị ổ ấ ắ ầ và th n b t đ u b  t n h i, làm  nh h ng máu cung c p cho nh ng  ậ ơ ấ c  quan  y. M t, th n và m t s  c  quan khác b t đ u b  t n h i, đôi khi nghiêm  ờ ứ ọ i già bây gi tr ng. Ch ng n ng tai  ạ ở ị ổ ầ các dây th n kinh thính giác b  t n h i b i quá trình glycation. Các quý ông có  m ng m ch máu ngo i vi b   nh h ng b t đ u tìm đ n Viagra...

ạ ậ ạ

ế ơ ự

ẹ

ể ị ồ ề ổ ế ở ứ ộ ầ ấ ố ể ị ư ạ ả Cu i cùng, b n có th  b  mù, đi c, ph i ch y th n nhân t o, và có th  b  c a chân ư ễ ấ ả ơ và c a tay. Nguy c  nh i máu c  tim, t  mi n và ung  t c  các b nh thoái hóa, t ẽ ả ấ ư ề th  đ u gia tăng r t nhi u. Đây không ph i là m t b c tranh đ p đ , và nó đang  ư ạ ị ả x y ra r t ph  bi n m c đ  g n nh  đ i d ch. ệ ộ ứ

ệ ươ ấ ế B nh loãng x ng không nh t thi ế t là do thi u canxi

ồ ượ ệ ặ ng làm ngu n năng l ng chính, đ c bi i đó

ễ ể ng d  dàng chuy n hóa protein thành đ

i d a vào đ ể ườ ượ ấ ườ t là khi ng ườ ng.  ứ ề ạ ườ ướ ẽ ng, s  có xu h c c u thành ch  y u t i cho nó s c b n

protein và collagen, mang l ứ ề   ươ ng đ  c ng. Đ  c ng mà không có s c b n ươ ẫ ữ ủ ế ạ ườ ự ộ M t ng ị ệ b  b nh ti u đ ủ ế ừ ươ X ng đ ộ ứ ạ ộ ẻ ộ ứ i cho x và đ  d o dai. Canxi mang l ế ướ ộ ẻ i protein d n đ n nh ng cái x và đ  d o dai c a m ng l ng y u và giòn.

ườ ẫ ượ ườ ị i v n th ng dùng đ

ộ ế ủ

ứ ươ ơ ắ ườ ế ườ ng tìm cách nh n ăn hay  ng làm năng l N u m t ng ồ ự ữ ể ẽ ạ h n ch  calo quá m c, c  th  anh ta s  chuy n hóa ngu n d  tr  protein c a  ượ ể ố ấ ng. ng đ  đ t l y năng l chính nó: c  b p, x ơ ể ng, thành đ

ả ừ ườ ễ ạ ng t

ồ ạ ệ ứ ả ơ  protein h n là t ộ ườ

ế ự ừ ỡ  m . Hi u  ng này cũng x y ra  ố ế ng huy t gi m xu ng vì b n không  các mô c a c  th  thành

ấ   ế ng huy t th p,

ồ ườ ồ ỏ c. Đi u này d n đ n s  chuy n hóa protein t ủ ạ ậ

ứ ở ữ  nh ng ng ườ

ể t là  ấ ộ ế ả ng kích thích gi ể ộ ườ ồ

ủ ế ứ ử

ủ ơ ể ừ ộ ườ ng c a b n. N ng đ  đ ộ ộ ệ ng th n m t m i quá đ  và n ng đ   ơ ể i phóng adrenaline vào ban đêm khi mà c  th   ứ ế ẫ ng huy t. Nó d n đ n ch ng  ề ị i. Khi b  stress quá m c, đi u  ị ể ệ ố ế ơ ắ ể ẫ ươ ễ

ạ ổ

ắ ộ ơ

ế ẫ

ng r ng đi đáng k , h  th ng mi n d ch   các c  quan n i t ng. Nhân đây cũng nói luôn, quá  ặ ườ   ng, m t mày lo l ng, ng  ngác ả ng huy t không ph i lúc nào cũng d n đ n  ạ ả ẩ ệ ấ ớ t là nh y c m v i gluten ­

ế ạ

ư ấ ứ

ầ ươ ạ ả ấ ứ

ơ ể ạ C  th  b n d  t o ra đ ủ ạ khi b n ng  vào ban đêm, khi mà n ng đ  đ ể ượ ẫ ề ăn đ ụ ườ ườ ng đ  đáp  ng thói quen tiêu th  đ đ ượ ệ ặ i có tuy n th đ c bi cortisol th p, th ố ắ ệ ọ c  g ng m t cách tuy t v ng đ  tăng n ng đ  đ ở ộ ố ườ ấ  m t s  ng m t ng  hay thèm ăn vào n a đêm  ỗ này có th  d n đ n c  b p tiêu mòn, x ộ ạ ơ ạ ở ậ ố r i lo n và th m chí t n h i  ơ ươ ầ ế ể i trông g y d  x trình này có th  khi n m t ng ế ượ ạ ườ ố c. R i lo n đ và không tăng cân đ ặ ạ ả ề ự béo phì. Các v n đ  nh y c m th c ph m ­ đ c bi ả ể ộ ườ ồ ứ cũng có th  làm n ng đ  đ ng huy t tăng gi m quá m c và kích thích t o ra các  ơ ể ấ ể ả ươ ộ kháng th  t n công g n nh  b t c  mô hay c  quan nào ­ k  c  x ng và não b .  ệ ị ẩ ự ng cũng nên đi xét nghi m nh y c m th c ph m ( vào trang B t c  ai b  loãng x   ặ www.cyrexlabs.com ho c www.enterolab.com ).

ạ ể ự ầ

ỏ ầ ạ

ả ụ ủ ệ ấ ở ơ ắ ữ ấ ượ ầ ớ ườ ậ  bào, t p trung ở ề  nhi u ng ừ ỡ ủ ế  m  c a t ng t

ọ ự  ể i vì ph n l n các ty l p th , nh ng nhà  ự ư  c  b p. S  s ng t y gây  ủ ở

ụ ể ạ ề ự  nào khác đ u h y ho i các ty l p th . Ăn carbohydrat kích thích s

ề ủ ơ ắ ạ ể ố ỡ

ủ ạ ớ ố ả ạ ượ ể ấ ấ S  hao h t c a các mô n c theo cách này có th  góp ph n làm tr m tr ng thêm s béo phì và m t m i mãn tính  máy s n xu t năng l ra b i quá nhi u acid béo omega­6, glycation, tác d ng c a insulin và leptin, hay  ấ ứ ế ố b t c  y u t ấ ạ ạ ư s ng t y. B n càng có ít c  b p và ty l p th  bao nhiêu thì kh  năng đ t m  và  ấ ả s n xu t năng l ng c a b n càng th p b y nhiêu. V i s  ty l p th  ngày càng ít

ạ ố ấ ộ c cân. Đ y là m t vòng

ả ề ả ạ ẫ ượ ượ ơ h n, b n không còn năng l ng s ng và không gi m đ ỡ   ạ ợ xoáy đáng s . Ngay c  khi b n ít cân, b n v n nhi u m .

ọ ớ ạ ả ệ

ứ ươ ộ ế ố ạ ng. Theo các nghiên c u trong t p chí

ệ

ươ  Th p kh p h c Lâm sàng (Clinical Rheumatology)

ươ ệ

ổ ế ở ữ t c  nh ng ai b  loãng x ọ t, và th m chí b nh loãng x ị ứ ậ ớ ộ ầ  quan tr ng góp ph n gây ra b nh loãng  ạ ọ  Lancet và T p chí Y h c Anh (British  ỗ ế ươ ườ ị  nh ng ng ng đ n n i  i b  loãng x ệ ị ng nên đi xét nghi m b nh   nói,  ể ng, có th  là  ể ượ c

ị ấ ả ữ ớ ấ ế ớ ứ ế ộ ữ ữ ớ Nh y c m v i gluten cũng là m t y u t x ệ Medical Journal), b nh celiac ph  bi n  ế ả các tác gi  khuy n ngh  t ộ ế t trong celiac. M t bài vi ả ắ ơ ươ “Đau kh p c  x ng, c m giác y u  ấ ủ ệ ấ nh ng d u hi u duy nh t c a ch ng d   ng v i b t mì (gluten) và có th  đ ộ ỏ ch a kh i hoàn toàn v i m t ch  đ  ăn không có gluten”.

ả Gi i pháp?

ộ ế ộ

ủ ạ ấ ả

ồ ả ố ấ

ố ẫ ả ạ ặ ạ

ả ạ ơ

ữ

ả ề ừ ủ ồ  nh ng ngu n protein ch t l  nhiên, tr ng gà nuôi th  rong. L

ườ ỗ ứ ng ch  kho ng 44 đ n 56 gam m i ngày đ i v i h u h t ng i

ự ế ớ ặ ắ ả ươ ng đ

ỉ ươ ộ ế ắ ể ấ

ố ớ ầ ả ứ ị ng v i 170 đ n 200 gam th t, tr ng ho c cá – ăn c   ố t nh t. M t cách tính khác là nh m đ  ăn 0,8 gam protein cho m i kg  ấ ỗ ườ ữ ề

ỗ i trong  ậ ề ơ

ườ ể ầ ể ầ

ữ i ho t đ ng r t nhi u, hay nh ng ng ưỡ ng có th  c n kho ng 10 gam nhi u h n th . Các v n  ệ ậ ứ ứ ề ễ ầ ế ặ ỗ ế ng này d  gây  c ch

ơ ượ ẻ ạ

ế ộ ỏ ạ ừ ườ ầ ng, tinh b t và gluten kh i ch  đ  ăn c a b n; cái này bao  Đ u tiên, lo i tr  đ ạ ẹ ạ ậ ố ồ g m bánh mì, mì  ng, ngũ c c, g o, các lo i đ u, khoai tây, t t c  các lo i k o  ế ạ ạ ủ ế bánh và các ngu n gluten gi u m t. H n ch  hoa qu , ăn ch  y u các lo i dâu  ấ ườ ế ấ ơ ng, nhi u ch t x  và ch t ch ng  n u v n b n ăn hoa qu  (các lo i dâu có ít đ ể ứ ạ ứ ôxy hóa h n các lo i hoa qu  khác). Th  hai, ăn v a đ  protein đ  đáp  ng nhu  ấ ượ ầ ử ừ ữ ạ ủ ơ ể c u s a ch a, tái t o c a c  th  và ăn t ng cao  ượ ỏ ư ị ng protein nh  th t gia súc ăn c , cá b t ngoài t ừ ủ ườ ế v a đ  này th ưở ng thành. Đó là t tr ạ ba lo i là t ạ ộ ặ cân n ng m i ngày. Nh ng ng ả ạ tr ng thái suy dinh d ả ộ đ ng viên chuyên nghi p có th  c n kho ng 1,5 gam protein cho m i kg cân n ng  ộ ể đ  đáp  ng nhu c u v n đ ng c a h . Ăn nhi u h n l ế quá trình ketosis. Tuy nhiên, ph  n  có thai và tr  em không nên h n ch   ượ l ng protein trong ch  đ  ăn. ủ ọ ụ ữ

ề ế ộ ự ế ề ấ

ề ụ ấ

ọ ủ ệ ố ủ ạ ớ

ự ạ ị

ạ ự ế ế ở ụ ệ ả ờ

, n u b n th c hi n đúng cách,  ng   đây không ph i là s  l ự ố ượ ề ả ạ ẩ

ệ ưỡ ấ ể ẫ ế ế ầ t và th c t Ch  đ  ăn nhi u protein là không c n thi  có th  d n đ n nhi u v n  ả ủ ấ ượ ỏ ề ứ ng c a protein và kh  năng h p th  nó  đ  s c kh e. Đi u quan tr ng là ch t l ấ ượ (hay ch t l ng c a h  th ng tiêu hóa c a b n), và b n ăn gì khác cùng v i nó.  ả Đây hoàn toàn không ph i là nh n ăn. Trên th c t ả ả ạ ẽ b n s  không bao gi ả mà là c i thi n tính hi u qu  mà c  th  b n s  d ng các lo i th c ph m nhi u  ạ ng cao mà b n ăn vào. ch t dinh d ấ  ph i c m th y đói. M c tiêu  ệ ơ ể ạ ử ụ ấ ượ ng, ch t l

ạ ộ ấ ứ ạ ộ ậ

ng h n b t c  ho t đ ng nào khác. T p  ộ ừ ệ ặ ấ ơ  ngu n đ ng v t – đ c bi t là khi không n u

ề ng cao t ộ ấ ả

ứ ơ

ẽ ạ ẽ ầ ể

ệ ượ ng h n đ  làm các vi c khác! Trên th c t ế ệ ượ ứ ể ề ượ ầ Tiêu hóa là ho t đ ng c n nhi u năng l ồ ấ ượ ậ trung ăn protein ch t l ụ ệ ớ quá chín hay ăn cùng v i tinh b t – s  giúp c i thi n quá trình tiêu hóa và h p th   ủ ạ ấ ạ ộ ượ ề ng h n cho ho t đ ng tiêu hóa  th c ăn c a b n r t nhi u. B n s  c n ít năng l ự ế ạ ẽ ấ ơ ề và có nhi u năng l , b n s  l y làm  ạ   ng đ n m c nào. kinh ng c khi phát hi n ra mình có th  có nhi u năng l

ổ ế ủ ệ

ế ườ ng. Nguyên nhân sâu xa h n th ươ ng là tiêu hóa kém  ế ng là do thi u acid

ố ữ ưỡ ớ ả ấ

ồ ấ ả ề ề ậ ưỡ ấ ấ

ấ ệ

ấ ấ ự ấ ụ ố

ơ ể ế ụ ặ ưỡ ng này, đ c bi ủ ơ ể ể ữ ử ụ ổ ả ấ

ươ ưỡ ầ ấ ng khác nhau c n cho x

ả ng – và có kh  năng tiêu hóa nó

ng hông c a b n, theo nghiên c u ấ ế ộ ể ạ Hai trong s  nh ng nguyên nhân ph  bi n c a b nh loãng x và thi u dinh d ầ hydrochloric (nh  là acid hydrochloric c n đ  tiêu hóa c  protein và ch t khoáng,  ẫ bao g m c  canxi) và v n đ  v  m t, d n đ n h p th  kém các ch t dinh d ng  t là vitamin D3 và K2, hòa tan trong ch t béo. Nh ng ch t dinh d ổ ầ c n cho s  h p th  và s  d ng ch t khoáng c a c  th . Tuy nhiên, u ng b  sung  ơ ạ vitamin D3 mà không b  sung c  vitamin K2 có th  làm tăng g p đôi nguy c  r n  ủ ạ ươ ứ ứ ứ  The Nurse's Health Study (Nghiên c u S c  x ỏ ủ ỏ ộ kh e c a Y tá) . Ít nh t m t tá ch t dinh d ng kh e  ố ộ ạ m nh. Ăn m t ch  đ  ăn t ộ ươ ố t – là chìa khóa đ  có b  x t ấ t, giàu ch t dinh d ỏ ng kh e m nh. ưỡ

ế ổ

ở ụ ữ  ph  n  có tu i, đ c bi ữ ươ ậ ệ ặ  cho tuy n th

ng th n ho t đ ng t ắ ệ ự ế ấ ằ M t cân b ng hooc­môn  ầ ể th  góp ph n gây ra loãng x ệ ầ ặ t c n thi đ c bi ng. Gi ằ t cho s  cân b ng hooc­môn t là thi u progesterone, cũng có  ế ạ ộ ượ ở ụ ữ ặ t là lúc t ph  n , đ c bi ố t là  t kinh.

ố ỏ ủ ộ ươ ứ ả

ờ

ụ ươ ậ ạ

ộ ả ậ ỏ ườ ề

ứ ố ố ữ t đ  gi ụ ườ  b  x ề ờ

ả ế ẽ ẫ ệ ế ằ i không bi ị ượ ứ ọ ậ ỉ  ng có liên quan c  đ n v t lý ch  không ph i ch ế ng đáng  ể    có th  là t r ng các nhà du  ụ ươ ấ ng r t  ố   c. S ng trong môi

ề ườ ứ ấ ượ ọ ố ộ Cu i cùng, s c kh e c a b  x ậ ọ hóa h c. L i s ng ít v n đ ng trong th i gian dài s  d n đ n hao h t x ộ ể ớ i ít ph i v n đ ng trong công vi c hàng ngày, t p t k . V i nh ng ng ạ ế ể ữ ộ ươ ầ ng kh e m nh. Nhi u ng c n thi ấ hành vũ tr  khi v  trái đ t sau th i gian dài trong không gian b  hao h t x ế ọ nhi u, đôi khi nghiêm tr ng đ n m c h  không đ ng hay đi đ ế ươ ng khi n x tr ng xu ng c p m t cách nhanh chóng. ng không tr ng l

ố ồ ự ờ

ố ụ ỏ ư ố ộ  sau m t th i  ng t ng kh e m nh cũng gi ng nh  ăn

ế ớ ố ị

ươ ắ ấ ố ộ

ư ơ ắ ấ ươ ể ạ ộ Ng i su t ngày không ho t đ ng cũng có th  có tác d ng t ạ ớ ươ ọ gian dài. U ng viên canxi v i hy v ng làm x ư ơ ắ ủ ạ ọ mi ng th t bò v i hy v ng c  b p c a b n trông gi ng nh  Arnold  ể Schwarzenegger. X ng phát tri n (hay xu ng c p) theo cùng m t nguyên t c  nh  c  b p: Dùng nó hay là m t nó.

Tóm l i...ạ

ạ ẽ ấ

ủ ỡ ị ể

ướ ồ ế ằ ộ

ệ ự ữ ỡ ẽ ượ ơ ể ử ụ ạ ả ả ả ố i đ i trong não r ng “cu c săn có k t qu  t ể ạ ộ c c  th  s  d ng m t cách r ng rãi đ  t o ra năng l

ộ ạ ả ủ ể rau c  xanh cũng có th  giúp mang l

ướ ể ỏ

ỏ Khi b n ăn đ  m  và không kèm theo carbohydrat, nó s  làm b n c m th y th a  ử mãn và làm d u hooc­môn leptin, thông qua đó giúp ki m soát c m giác đói và g i  t”. Khi đó các  tín hi u cho vùng d ượ ng.  kho d  tr  m  s  đ ấ ư ủ ấ ơ ừ Ch t x  t i c m giác no đ , nh ng ch t  ả ứ béo là th  chính làm th a mãn c m giác thèm ăn và ki m soát xu h ng ăn quá  nhi u.ề

ồ ể

ả ượ ề

ỏ

ỡ ỡ ố ả ộ ẫ ạ ợ

ự , chính th  mà đài báo v n b o là k  thù đáng s  nh t c a chúng ta l ộ

ưỡ ầ ấ ỏ ng và dinh d

ượ ơ ể ng chính bao nhiêu thì c  th   ạ   ố ấ t b y nhiêu, và v  lâu dài, b n ấ ơ ố  nhiên và s ng lâu h n b y nhiêu. Trên  ả ấ ủ ẻ i là  ế ề ở ề ặ ứ  đây là ăn m t ch   t nh t c a chúng ta v  m t s c kh e. V n đ   ể ủ ơ ể ượ ng c a c  th , và đ   ớ ượ ủ ỡ ể ả ỡ

ng protein có  ượ ơ ể

ạ ừ ữ ế ứ ứ ẫ ấ ớ ỏ

ạ B n càng chuy n sang dùng m  làm ngu n năng l ạ ẽ ng t b n s  càng có kh  năng đ t m  làm năng l ạ ẽ s  càng kh e m nh, thon th  m t cách t ứ ự ế th c t ấ ủ ườ ạ ố i b n t ng ộ ứ đ  ăn đ  m  đ  đáp  ng nhu c u năng l ỏ th a mãn c m giác thèm ăn. Ăn m  theo cách này, cùng v i l ự ứ ừ c  ch ng m c và lo i tr  carbohydrat, th  kích thích insulin trong c  th , đã đ ổ ỏ ở ứ  b i nh ng nghiên c u m i nh t là chìa khóa d n đ n s c kh e và tu i  ch ng t ạ   ọ th  cho b n.

ể ượ ờ ồ ố ỷ ọ ng calo đ ng th i tăng t i đa t tr ng dinh

ố ở ấ M u ch t  ủ ưỡ d ả  đây là gi m thi u l ẩ   ự ng c a th c ph m.

ể ầ ề ệ ữ ả Xóa tan nh ng hi u l m v  vi c gi m cân

ạ i nghĩ, quá trình gi m cân lành m nh không ph i là tăng

ể ể

ườ

ỏ ả ấ  chuy n hóa ch t. Có bao gi ờ ạ  b n  ả ề i tìm cách c i  ớ ờ ể ụ ả

ậ ự ấ ủ ọ ặ ng t p th  d c th t l c trong th i gian dài v i hy ể

ậ ố ự ố ộ ả

ấ ế ề ơ ữ ơ ể

ả

ở ứ ộ ừ ạ ả ườ ề ề ớ Trái v i đi u nhi u ng ệ ấ ố ộ ấ  hi u su t t c đ  chuy n hóa ch t mà là tăng ự ố ạ ạ mu n máy trong ô tô b n ch y nóng r c lên không? Nhi u ng ậ ườ ệ ứ thi n s c kh e và gi m cân th ể ố ộ ẽ ằ ọ v ng r ng nó s  làm tăng t c đ  chuy n hóa ch t c a h . M c dù làm v y có th ố đ t calo nhanh h n m t chút, nó cũng làm gia tăng t c đ  s n xu t các g c t  do  ạ nguy h i và có th  khi n b n đói nhanh h n n a. Theo lý thuy t v  quá trình lão  ệ hóa hi n nay, h u h t s  s ng t y và thoái hóa x y ra trong quá trình lão hóa có  nguyên nhân t ộ ạ ế ầ ấ ế ự ư  quá trình ôxy hóa ể    m c đ  ty l p th .

ề

ạ ầ ộ ủ ạ ữ ề ả ỗ ệ ế ạ Đi u b n c n làm là làm sao cho c  máy trong ô tô c a b n ch y Nói m t cách khác, nó là v  c i thi n kênh liên l c gi a các t ạ  hi u qu ả h n. ơ ệ  bào và mô trong c ơ

ộ ế ạ i  u hóa ho t đ ng c a h  th ng n i ti

ố ủ ệ ố ệ t nh t đ  th c hi n đi u đó là gi

ề ộ ử ụ ộ ỏ ng, tinh b t kh i ch  đ  ăn, gi

ự

ạ ộ ấ ể ự ạ ừ ườ ủ ỡ ể ỏ ệ ờ ố ư ườ ệ ấ ỡ ồ ng, qua đó t

ể ể ể ằ ố ư th  b ng cách t t và s  d ng lo i nhiên  ệ ợ ữ ồ li u phù h p. Cách t  n ng đ  insulin và leptin  ữ ượ ở ứ ằ ấ ế ộ  m c th p b ng cách lo i tr  đ ng protein   l ế ơ ể ở ứ ừ ủ  m c v a đ  và ăn đ  m  đ  th a mãn s  thèm ăn đ ng th i khi n c  th   chuy n sang dùng m  làm nhiên li u thay vì đ i  u hóa hi u su t  ấ   chuy n hóa ch t.

ỡ ỡ ả ạ ể

ả ử ượ ị ư ộ ừ  đài báo hay nghe t ệ ể ọ ừ ạ t c  nh ng gì b n nghe hay đ c t ấ ừ c th  nghi m là

ộ ả ệ ộ ế ộ ế ằ ượ ạ ớ ấ ả ữ i v i t c l ế ư ộ

ữ

ỗ ữ ế ế ế ộ

ề ọ t k  ch  đ  ăn này sau khi nghiên c u  ng khác nhau. H  chia các tình nguy n dinh d

ỷ ệ  l ỗ ỗ

ứ ứ

ử ệ ỗ

ả ỗ

ệ ỡ gi mả  trung bình 0.41 kg m i ngày

ề ệ ế ả

ấ ệ ế ộ ử ệ ỡ ị

ấ ể ả ố ỡ Ý ki n r ng ăn m  có th  giúp b n gi m m  có th  nghe nh  m t ngh ch lý. Nó  đi ng  bác sĩ  ả ủ ạ c a b n. Th  nh ng, cách gi m cân hi u qu  nh t t ng đ ồ  g n nh   ư ầ ỉ thông qua m t ch  đ  ăn ch  kho ng m t ngàn calo m t ngày bao g m toàn mỡ (90%) chia làm năm b a, 200 calo m i b a. Hai nhà nghiên c u ng ườ ứ i  ứ Anh, Gaston Pawan và Alan Kekwick, thi ệ ưỡ ế ộ ấ r t nhi u ch  đ  ăn và các t ứ ấ viên quá cân thành ba nhóm. M i nhóm ăn 1.000 calo m i ngày. Nhóm th  nh t ăn  ỡ 90% carbohydrat, nhóm th  hai ăn 90% protein, và nhóm th  ba ăn 90% m . Nhóm   ăn 90% carbohydrat tăng trung bình 0.11 kg m i ngày trong quá trình th  nghi m.  ử Nhóm ăn 90% protein gi m trung bình 0.27 kg m i ngày trong quá trình th    trong quá trình  nghi m, và nhóm ăn 90% m ố ơ ả ế ộ t h n c   th  nghi m. K t qu  này cho th y ch  đ  ăn nhi u m  th m chí còn t ượ ừ ả c th vi c nh n đói hoàn toàn trong vi c gi m m . Không m t ch  đ  ăn t ng đ ữ ờ ạ ượ ố ộ ả ệ nghi m nào khác đ t đ cách t ỗ ỡ ậ ử  ộ c t c đ  gi m cân nh  v y. Không còn nghi ng  gì n a;  ớ ỡ    không đi kèm v i carbohydrat. t nh t đ  gi m m  là ăn m , nh ng ư ậ ỉ ư  ch  khi

ượ ng nào làm năng l

ộ

ữ i đ i trong não r ng “cu c săn v n t ậ ơ ể ng. Vì v y c  th   ộ ồ ế ộ ng m  d i dào trong ch  đ  ăn làm gi m n ng đ   t đ p”, qua đó gi

ấ ể

ằ ệ ằ ả ở

ệ ả ư ơ ể

ừ ồ

ấ ẫ ườ ể

ỡ ỡ

ỗ ớ ấ ứ ụ ế ạ ờ

ưỡ ứ ế ậ

ầ ng c n thi ứ ấ ệ ệ ệ ả

ả ủ ố ơ ả ệ ế ộ ồ ườ Trong ch  đ  ăn này, không có ngu n đ ả ỡ ượ ỡ ồ ả ắ b t bu c ph i dùng m . L ẫ ố ẹ ộ ướ ồ ấ leptin và tr n an vùng d ố ộ ớ ạ ố ấ ở ứ i h n s  calo làm tăng t c đ    m c cao. Vi c gi hi u su t chuy n hóa ch t  ạ ạ  v a đừ ủ m  đ  não b  tin r ng b n không ph i  ộ ỡ ể  trong n n đói,  gi m cân. Có ả ậ ơ ể ượ ầ ủ ể ỏ ng c  th . Do v y c  th  ph i  nh ng không đ  đ  th a mãn nhu c u năng l ạ ủ  ẫ ế ụ ự ỡ ự ữ ể ổ dùng ngu n m  d  tr  đ  b  sung cho s  thi u h t đó. Ch ng nào b n v n ăn đ ế ộ ế ụ m , quá trình chuy n hóa ch t v n ti p t c bình th ng. Dĩ nhiên, ch  đ  ăn toàn  ứ ủ m , 1.000 calo m i ngày dùng trong nghiên c u c a Pawan và Kekwick không nên  ấ ủ áp d ng v i b t c  ai trong th i gian dài. Nó quá h n ch  và không cung c p đ   ấ t khác. Tuy v y, nghiên c u đó cho th y  protein và các ch t dinh d ậ   ả ỡ hi u qu  c a vi c ăn m  (ch  không ph i carbohydrat) trong vi c gi m cân, th m ị t h n c  vi c nh n đói hoàn toàn. chí còn t

ở

ở

ổ ứ ố ố ạ nhà mà không có theo dõi  ớ  đây là ăn m  – không đi kèm v i carbohydrat –  ớ ấ ứ ệ ố ấ ạ ỉ ể  giúp b n đ t m , và đ t r t nhi u. V i b t c  vi c gì, b n ch  có th

ử ế ộ ỡ ề ố ậ ạ ỡ ượ ệ ả ố c hi u qu  khi su t ngày

ừ ộ ầ ữ M t l n n a, đ ng n i h ng lên th  ch  đ  ăn này  ề ủ c a bác sĩ. Đi u tôi mu n nói  ỡ ự ế trên th c t ề ố t khi làm nó th t nhi u. B n không đ t m  đ làm t ố ườ đ t đ ng.

ộ ệ ự

ồ ỡ ự ạ ng m  t

ứ ượ ẩ ự

ạ ạ ể ề

ố ụ ồ ạ ế ộ ả

ứ ạ ả ị

ễ ị ẹ ả ả ố ươ ế ng pháp gi m cân này m t cách lành m nh và lâu dài,  N u mu n th c hi n ph ứ ậ ữ ừ ộ ậ ạ  nhiên,   đ ng v t ch a l b n nên t p trung ăn nh ng ngu n th c ăn t ừ ủ ở ấ ượ ớ ượ ng th c ph m là chìa khóa  lành m nh cùng v i l   ng protein v a đ . Ch t l ấ ấ ơ ủ đây. B n có th  ăn thêm các lo i rau c  nhi u ch t x  và giàu ch t ch ng ôxy  ẽ ệ ố ư ự i  u hóa kh  năng ph c h i và  hóa. Khi th c hi n đúng, ch  đ  ăn này s  làm t ủ ơ ể ộ ạ ườ tái t o, tăng c ng ch c năng mi n d ch c a c  th , cho phép b n gi m cân m t  ộ ữ cách nh  nhàng mà không ph i nh n đói m t b a nào.

ọ ầ ế ộ ằ ỡ

ấ ể ả ạ

ỏ

ườ ầ ưở ng r ng ch  đ  ăn ít m  là cách duy nh t đ  gi m  i l m t ỡ ạ ữ ế ằ t r ng nh ng ch t béo lành m nh, nh  d u d a và các lo i m   ạ ả ỉ ỡ ư ầ ừ ụ ồ ứ ỡ ả ế H u h t m i ng ấ ọ cân. H  không bi ậ ộ đ ng v t, không ch  giúp gi m cân mà còn giúp b n ph c h i s c kh e. Sally Fallon và Mary Enig, PhD, trong cu nố  Ăn m , Gi m m

ộ ế ợ ỡ ạ   M  và carbohydrat: M t k t h p nguy h i

ỡ ượ ệ c rút ra trong đi u ki n có t carbohydrat cao trong ỷ ệ  l

ế ộ ề ề ề ộ ỡ ớ

ạ ủ ộ ỡ ề

ườ ng Đ i h c Bang New York, và

ườ ậ ộ ữ Nh ng tác h i c a m  đ ế ế ộ ch  đ  ăn. M t ch  đ  ăn nhi u m  và nhi u carbohydrat khác xa v i m t ch   ộ đ  ăn nhi u m  và ít carbohydrat. ư ạ ọ Richard Fineman, PhD, Giáo s  Sinh hóa Tr ấ ể ưỡ ng và Chuy n hóa ch t Ng i Sáng l p H i Dinh d

ỡ ộ ự ủ ự ả ẩ

ứ

ng hay tinh b t đ ượ ườ ỡ ướ ể ấ c đ  l y năng l ể ừ i phóng insulin là không đáng k , tr   ộ ượ c  ự ữ ỡ ể ng và d  tr  m  đ ng tr

Tác đ ng c a m  trong th c ph m lên s  gi ớ phi ăn quá m c hay ăn kèm v i carbohydrat. Khi m  và đ ơ ể ẽ ố ườ ớ ăn cùng v i nhau, c  th  s  đ t đ dùng sau.

ộ ườ ạ ớ ơ ể ế ọ

ơ ể ệ ồ

ế

t. C  th  làm vi c đó tr ỡ ủ  bào v i s  giúp đ  c a insulin. Khi các t ượ ườ ng  y ngay l p t c, nó đ

ứ ơ ể ướ ế ằ c h t b ng cách nh i nhét đ  bào không dùng h t l ự ữ ơ ể ạ ự ữ ấ ạ ắ ầ ơ ắ ẹ

ể ự ữ ể ượ ạ ấ Đ ng là m t ch t tai h i v i c  th  đ n m c c  th  tìm m i cách đ  lo i b  nó ố càng nhanh càng t ớ ự ế vào các t ể ậ ứ ấ đ ộ các mô c  b p. M t khi kho d  tr  r t h n h p này đ y, c  th  b n b t đ u  ườ ng còn l chuy n l ể ạ ỏ ườ ng  ế ượ ng  c chuy n thành glycogen và d  tr  trong gan và  ầ ỡ   i thành triglyceride đ  d  tr  trong gan và các mô m . ng đ

ấ ấ ể ề ề  nguyên nhân c a các v n đ  v  chuy n hóa ch t; nó ch  là

ộ ủ ườ ị

ộ ế ỉ ể i b  kháng insulin, c  th  h  không chuy n  ỡ bào làm nhiên li u và bu c ph i chuy n nó thành m  và

ộ ơ ể ọ ể ả ả ề ấ

ệ ỏ ủ ệ ồ ơ ng gây ra bu n ng  và m t m i sau các b a ăn khi c

ng và do đó có xu h ầ ầ ữ ỏ ệ ầ

ữ ằ ư

ướ ở ắ ủ ự ớ ứ ộ ẩ ắ ạ ả ứ

ượ ạ

ử ụ ượ ử ụ ệ ồ ố ấ ượ ượ ự ỡ c ngu n năng l c s  d ng hay đ t l y năng l ng t ng s  đ

Béo phì không ph i làả ệ ấ d u hi u bên ngoài. Khi m t ng ệ ượ ườ ng vào các t c đ đ ự ữ ể d  tr  đ  dùng sau này. Đây là m t quá trình r t kém hi u qu  và c n nhi u năng  ượ l ể ắ ầ th  b t đ u d n d n tr  nên kháng insulin và kháng leptin. M t m i sau b a ăn là  ấ ệ d u hi u khá ch c ch n c a m c đ  kháng insulin và kháng leptin (l u ý r ng các   ả ứ ể ạ ph n  ng nh y c m v i th c ph m cũng có th  t o ra tri u ch ng này). Trong  ừ ự ạ  th c  tr ng thái kháng insulin này, b n không s  d ng đ ẩ ẽ ượ   ẩ ph m. M  trong th c ph m không đ c ỡ   ự ữ d  tr  trong các mô m .

ệ ệ ấ ỏ ỉ   Nhân ti n, có ai lúc nào cũng th y m t m i không nh ?

ố ơ Con d c tr n tr ượ   t

ơ ể ỡ ự ữ

ộ ấ ư ộ ườ

ự ộ ng xuyên gi ạ

đ ng tăng theo. Khi  ữ ở ứ ự  m c cao, s   ữ i sao nh ng ng ư ệ ơ ị ồ ấ ộ i  i có nguy c  cao b  các b nh thoái hóa, tim m ch và ung th  – s  s ng

ạ ơ ữ ữ ệ ợ ờ

ả

ệ ầ ế ườ ế ả ứ t ra các hooc­môn stress. (Bi t ai th

ủ ượ ng m  d  tr  trong c  th  tăng lên, n ng đ  leptin t Khi l ộ ồ n ng đ  leptin, m t ch t cytokine gây s ng t y, th ườ ắ ơ ể ấ ư s ng t y gia tăng trên kh p c  th . Đây là m t lý do chính t ự ư ạ béo phì l ấ ở ứ  m c cao và toàn di n trong th i gian dài. H n n a, nh ng đ t gia tăng  t y  ẫ ế ả insulin và leptin này gây ra ph n  ng trong h  th n kinh giao c m d n đ n c m  ắ ắ giác lo l ng và ti ng xuyên lo l ng và khó  ng  không?)

ấ ạ ấ

ị ỏ ạ

ớ ộ ẩ ộ ớ ả

ị ồ

ổ ớ ớ ườ ị ế

ặ ề ễ ấ ế ộ

ề ộ ộ ậ ư ỏ ọ ứ ộ  h i ch ng rò ru t  ư ượ ử  protein ch a đ t qua thành ru t, gi

ộ c tiêu hóa  ờ ễ  d  dàng  ả ứ c phép l ẫ ị ứ ễ ạ

ậ ầ ồ

ế ụ c g i là kháng  ế ượ ọ ố ế ụ ễ ể ễ ẫ ị ị ị ẩ ượ ả c s n xu t trong cái vòng lu n qu n tai h i  y, gây  Các hooc­môn stress, khi đ ủ ơ ể ễ ệ ố ế ổ t n h i các mô và làm y u h  th ng mi n d ch c a c  th . M t l p màng m ng  ầ ệ ầ ọ trên thành ru t và thành ph i v i tên g i màng nh y IgA là l p b o v  đ u tiên  ữ ở ứ   ủ ủ ệ ố  m c   c a h  th ng mi n d ch. L p màng này b  phá h y khi n ng đ  cortisol gi ờ ượ ợ ng h p tuy n th cao (ho c quá th p trong tr ng th n h  h ng) trong th i gian  ạ ễ ị dài. Đi u này khi n ru t non d  b  lâm vào tr ng thái g i là ạ (leaky gut syndrome). Đây là tr ng thái mà các phân t ườ ọ ượ ấ và nhi u ch t khác bình th ng không đ ả ứ ế ị ọ t qua và kích ho t các ph n  ng mi n d ch d n đ n d   ng hay các ph n  ng  l ạ ấ ứ ể ấ th  ch t, tinh th n và nh n th c khác. Khi vòng xoáy tai h i  y ti p t c và n ng  ộ đ  cortisol, adrenaline, insulin và leptin ti p t c tăng cao, cái đ ị ả ể th  mi n d ch TH­2 gia tăng và d ch th  mi n d ch TH­1 b  gi m xu ng, d n đ n

ấ ẩ ễ ề ạ ả ả ọ

ầ ị ả ự ế ạ

ị ứ ự ễ ạ ả ự

ế ượ ự ẩ ạ c và có th  c  kéo dài mãi. Nh y c m th c ph m đ n l

ấ t nó l ấ ể ứ ộ

ế ơ  mi n tr m tr ng h n. TH­1 gi m khi n  các v n đ  nh y c m th c ph m và t ơ ể ễ ị ố ệ c  th  d  b   m hay nhi m trùng. (Bi t ai b  c m l nh quanh năm cùng các tri u  ẩ ứ ch ng d   ng và nh y c m th c ph m không?). Vòng xoáy này r t khó thoát ra  ầ ạ ả ượ i góp ph n  đ ổ ế ủ làm tăng n ng đ  cortisol và insulin và là nguyên nhân tăng cân r t ph  bi n c a  ề nhi u ng ồ ườ   i.

ề ượ ỡ ả ạ

ế ụ ầ ủ ự

ề ạ ng m  s n sinh quá nhi u b i insulin và cortisol cũng t o ra nhi u lo i  ớ ở  nam gi i  ớ ở i) và   nam gi ệ ế i. Nó khi n vi c  ệ ề i và n  gi

n  gi i tr  nên c c k  khó khăn và t o ra nhi u tri u  ế ẫ ữ ớ ở ầ ự ỳ ể ớ ị ở L enzyme (nh  làư  aromatase) chuy n hóa testosterone thành estrogen  ể ọ (nguyên nhân hàng đ u c a cái g i là s  thi u h t testosterone  ộ ạ ỏ ữ ớ ể chuy n hóa estrogen thành DHT testosterone đ c h i  ả ở ả gi m cân  ứ ở ữ ớ  n  gi ch ng ạ ớ   ng b  nh m l n v i thi u năng tuy n giáp. c  nam gi ườ i th

ộ ề ườ ẻ ế

ế ồ ộ

ệ ấ ế ướ ọ ẫ i có v  thi u testosterone hay estrogen trong các  ớ ễ ị ấ i d  b   ủ ề ầ

ế ụ ả ế ồ ộ

ả ấ ở ữ ớ ứ  n  gi ả ơ ầ ạ ộ ề ụ ả ấ Đi u này cũng khi n m t ng c b t hay máu. N ng đ  testosterone th p khi n nam gi xét nghi m n ạ ộ thi u ch t truy n d n th n kinh dopamine. Nó cũng làm gi m ho t đ ng c a các  i  c ch  ho t đ ng c a  th  c m dopamine. N ng đ  estrogen quá th p  các th  c m serotonin và làm gia tăng nguy c  tr m c m và các v n đ  khác. ủ

ả i pháp

ả ả ố ả ạ ế ở  đây không ph i là đi u tr  thay th  hooc­môn, ngay c  khi dùng hooc­ ế ờ

ệ ọ ọ ề ề ặ ể ề ấ

ơ ề ấ ứ ờ ả ỉ ề ơ ậ ạ ể ả ổ

ấ ổ

ặ ấ ị ả ố ủ ấ ư ư ấ ậ

ỉ ế ể ể ầ

t đ  ki m soát n ng đ  leptin, insulin và các hooc­môn  ề ề ề ườ ế ấ ậ ng th n. Đi u này có nghĩa là gi

h n. Gi ộ ả i quy t v n đ  v  đ ẩ ấ ồ ệ ẩ ế ủ ng huy t c a   và nó là nguyên

ể ủ ộ ộ ộ ứ ứ ể ị Gi môn thay th  hoàn toàn gi ng v  m t sinh h c. Nó ch  làm gi m t m th i các  ể ầ tri u ch ng và v  lâu dài có th  làm tr m tr ng v n đ  h n nhi u. B n có th   ấ ạ t m th i c m th y khá h n khi b  sung estrogen, ho c th m chí có th  c m th y  ờ ộ nh  là Siêu nhân, ít nh t là trong m t th i gian nh t đ nh, khi b  sung testosterone,   ề   ề ồ ệ ơ ạ ố nh ng cu i cùng, b n ch  làm v n đ  t i pháp t n g c c a v n đ  là i t ồ ữ làm nh ng gì c n thi ượ ế tuy n th ự ạ i t b n. S  chuy n hóa hooc­môn là m t vòng lu n qu n r t t ấ   nhân sâu xa c a h i ch ng X hay h i ch ng chuy n hóa ch t.

ả ấ ưở ự ủ

ữ ể ị ệ ể ằ ỗ c ch a tr  tri

ủ ế ọ

ườ ả

ữ ườ ệ ầ c khi can thi p vào h  th ng n i ti

ng hooc­môn tiêu c c c a nó không  ị ỗ ọ ớ t đ  b ng cách thêm ch  n , b t ch  kia thông qua đi u tr   ỗ ứ ề ơ ấ ng gây ra nhi u v n đ  h n nh ng gì chúng gi ộ ế ủ ơ ể ệ ố t c a c  th , ng ườ ự ớ ự ứ ạ ủ ơ ể ề ư ế   i quy t. ự i bác sĩ c n có s  tôn  ế ữ

ớ ủ ủ ộ ế ế ủ ộ ứ H i ch ng chuy n hóa ch t và các  nh h ể ượ th  đ ế thay th  hooc­môn. Hooc­môn thay th  có ch  đ ng c a nó trong y h c, nh ng  ệ ạ ề ụ vi c l m d ng chúng th ướ Tr ọ tr ng đúng m c v i s  ph c t p c a c  th  con ng ả khít, tinh t i và nh ng liên k t khăng  ế t. Chúng ta ph i bóc h t các l p c a c  hành ơ  c a các c  quan n i ti

ủ ấ ạ ừ ỉ ố ệ

ề ể đ  tìm ra nguyên nhân sâu xa c a v n đ  thay vì ch  c  tìm cách lo i tr  các tri u  ứ ch ng bên ngoài.

ế ạ T i sao đ m calo không có ích gì

ả ề

ấ ả ớ

ề t c  nh ng ai mu n gi m cân đ u chăm chăm vào m t đi u duy  ắ ự ộ ố ườ ự ộ ấ ả ằ ệ ỗ

ạ

ượ ng nh t đ nh. Tuy nhiên, khi dùng cái đó làm  ạ ố ỗ ể ng năng l ế ị ấ ị ẩ ẩ ướ

ơ ố ạ ộ ộ ỗ ỉ

i ch  là m t “c  máy đ ng c  đ t  ỗ ơ ể ỉ ể ệ ằ ẻ ư ấ ả ữ Có v  nh  t ế ở i. T t c  nguyên t c  nh t: đ m calo. Nó tr  thành n i ám  nh v i m t s  ng ả ệ ủ ằ c a vi c gi m cân b ng cách ki m soát calo d a trên khái ni m r ng m i th c  ộ ượ ph m mang l i m t l ự ấ ể c đo duy nh t đ  quy t đ nh lo i th c ph m nào nên ăn và lo i nào không  th ườ ạ nên, vô hình chung b n coi c  th  con ng ấ trong” và r ng chúng ta ăn ch  đ  cung c p nhiên li u cho c  máy đó.

ọ ộ ẫ ế ề ữ ậ ấ

ộ ấ ọ ứ ạ , c  th  con ng ầ ườ i là m t “nhà máy hóa h c” ph c t p. Nh ng

ượ ử ụ ữ ữ c ăn, tiêu hóa và s  d ng theo nh ng cách khác

ấ ưỡ

ượ ấ ứ ộ ử ụ ả ng không ph i là cái duy nh t chúng ta l y đ

ố ng cũng hoàn toàn không gi ng nhau.  ụ ư  th c ăn. Ví d  nh   ấ ữ ể ấ ượ ừ ứ c t ử ạ c dùng ch  y u đ  xây d ng, tái t o và s a ch a các c u trúc trong

ủ ế ươ ự ơ ắ ượ ồ ả ng, tóc, c  b p, hooc­môn, ch t truy n tin th n kinh

ấ ằ ướ ườ ầ c tính r ng c  th  con ng bào khác. Ng i

ố ấ ơ i ta  ể

ố ớ ầ ng v

ườ Đây là m t cách nhìn nh n r t sai l m và d n đ n nh ng v n đ  nghiêm tr ng  ơ ự ế ơ ể h n. Trên th c t ẩ ự ạ lo i th c ph m khác nhau đ nhau, và m c đ  s  d ng các ch t dinh d Năng l protein, nó đ ơ ể c  th , bao g m c  da, x ườ ầ ế và vô s  các thành ph n t ả ệ ạ s n xu t h n 50.000 lo i protein khác nhau đ  dùng trong các c  quan và h   ơ ể Đ i v i protein, ch  có l ố th ng khác nhau trong c  th .  ể ơ ể ớ ượ c  th  m i đ ề ơ ể ơ ỉ ượ ượ t quá nhu c u  ỡ   ự ữ ướ ạ i d ng m . ng và d  tr  d c chuy n hóa thành đ

ệ ỗ ỉ ầ ườ

ữ ậ ừ ữ ấ i suy dinh d ử ụ ấ ượ ỉ ng đ  cao hay nh ng ng

ầ ủ

ế ạ ố ộ ự ậ i c n thi

ố ầ ệ ố ộ ộ ộ ượ ấ ủ ậ ạ

ồ

i nên chúng ta không tiêu  ể ự ớ c. Không ph i vô c  mà chúng ta có th  t ỏ ấ ả

ố ế ợ ườ ể ồ ộ i ăn chay c  k t h p các ngu n protein th c v t khác nhau đ  có đ y đ  các

ả ậ ự ậ ọ ố ầ ề ả i c n thi

t (và đi u đó có nghĩa là h  ph i suy tính, ph i h p th c  ế ố ố ợ ế ộ ẩ ở ỗ ữ ẫ ộ ng v n thi u protein. M t ch  đ  ăn chay

ự

ộ ả ề ặ ả ồ ưỡ ầ ế ọ ườ  m i b a ăn), cu i cùng h  th ư  cũng là d a trên tinh b t. Nh ng chúng ta không ph i là bò, chúng ta  ễ ể ỉ ng d  tiêu ả ộ ơ ể ả C  th  chúng ta tái s  d ng protein khá hi u qu . Do v y nó ch  c n kho ng m t  ể ạ ộ ạ i ho t đ ng th   l ng protein hoàn ch nh ch t l ng cao m i ngày, tr  nh ng ng ườ ồ ề ớ ưỡ ự ườ ng. V n đ  v i các ngu n  l c c ở ỗ ầ ề ư ấ ả t c  chúng đ u không có đ y đ  các amino  protein th c v t là   ch  g n nh  t t và có hàm l ng tinh b t quá cao. Chúng ta không có b n d  dày acid t ể và h  th ng chuy n hóa ch t c a m t đ ng v t nhai l ự ậ ấ ượ ụ th  các ngu n protein th c v t  y đ ộ ư ả s n xu t acid hydrochloric (không nh  các đ ng v t ăn c ). Ngay c  khi m t  ầ ủ ng ự amino acid t ph m  ờ bao gi không th  ch  ăn rau qu  v  m t lâu dài. Chúng ta c n ngu n dinh d

ấ ượ hóa và ch t l ng cao.

ỡ ẩ ữ ự ủ ề ứ ạ

ự ẩ

ấ ạ ộ ọ ướ ứ ố

ự ầ ủ ầ ử ế ạ

ấ ế ậ ữ ầ ề ạ

ế ấ ấ

ủ ễ ầ ạ ị

ệ ố ố ư ệ ấ ấ ả

ấ ấ ủ ơ ắ ộ ỉ

ấ ự ế ộ ạ i ch  đ  chính, m  trong th c ph m cũng có nh ng vai trò ph c t p và  Quay l ể ỡ ủ ơ ể ấ ế ầ t trong c u trúc và ho t đ ng c a c  th . M  trong th c ph m – có th   c n thi ỉ ưỡ ấ c – đáp  ng nhu c u c a vô s coi là ch t dinh d ng quan tr ng nh t, ch  sau n  bào và các mô th n kinh;  quá trình sinh lý: xây d ng, tái t o và s a ch a màng t ấ ả s n xu t hooc­môn và các ch t truy n tin th n kinh; giúp thi t l p kênh liên l c  ấ ụ ữ gi a các t  bào; giúp h p th  các vitamin và ch t khoáng hòa tan trong ch t béo;  ố ệ ố ị ổ làm  n đ nh h  th ng th n kinh; c ng c  h  th ng mi n d ch; t o ra các ch t gây  ơ ể ử ụ ư s ng t y và ch ng s ng t y; giúp c  th  s  d ng protein hi u qu ; cung c p năng ượ ng cho não b , tim và các c  b p. (Phù!). Ch  riêng danh sách đó cũng đ  giúp  l ồ ủ ạ   b n th y s  điên r  c a ch  đ  ăn ít béo.

ầ ấ ế ệ ố ạ

ỡ ỡ ườ

ơ

ư ụ ầ

ầ

ư ắ ữ ấ ỗ

ạ ủ ườ ả ố ả ụ ượ ấ H u h t ch t béo đ c h p th  không ph i vào máu mà là vào h  th ng b ch  ượ ỡ ượ ộ ầ ữ ế ỉ ầ ơ ể huy t. M t l n n a, ch  có l t quá nhu c u c  th  (hay m  ăn kèm  ng m  v ớ ượ ự ữ ộ ặ ớ ườ ơ ể ướ ạ ng  c d  tr  trong c  th  d ng ho c tinh b t) m i đ v i đ i d ng m . Tr ắ ỗ ợ ặ ư ở ộ ố ạ ệ  trong b  (acid butyric) và đ c   là m t s  acid béo chu i ng n, nh   h p ngo i l ượ ơ ể ạ ẩ ệ ầ ừ ệ c c  th   t khu n m nh và g n nh  luôn đ t là trong d u d a có tác d ng di bi ướ ờ ượ ố ấ   đ t l y năng l c các acid béo khác. Do đó, chúng h u nh  không bao gi ng tr ượ ự ữ ự   ơ ể c d  tr  trong c  th . Nh ng ch t béo chu i trung bình và ng n này, trên th c đ ượ ậ ế   ng quá trình gi m cân! , th m chí còn giúp b n c ng c  năng l t ng và tăng c

ầ ơ ể

ơ ể ượ ạ carbohydrat, và t

ơ ể ể ượ ạ

ầ ủ

ệ ố ấ ơ ễ ị

ệ ấ

ạ ả i c m giác no. Ngoài  ỏ ướ ạ ứ ồ ng r t nh  làm nhiên li u cho các  i d ng glycogen trong

ợ

th c ph m mà không đ i ăn vào t

ừ ự ở ể

ơ ể ạ ẫ ạ ả ừ ớ ấ ư ượ ạ i, carbohydrat h u nh  không có vai trò gì trong các c u trúc c  th .  c l Ng ề   ấ ả ừ ấ ơ t c  chúng đ u c t o thành t Ít h n 2% c u trúc c  th  đ ẩ   ừ ự ầ ế có th  đ  th c ph m. c t o ra trong c  th  mà không c n đ n carbohydrat t ộ ớ ụ ộ ố ạ M t s  lo i carbohydrat (glyconutrient) là thành ph n c a các kh p s n. M t  ệ ặ ố t trong h  th ng mi n d ch. Ch t x  –  s  glyconutrient khác có vai trò đ c bi ượ ạ c – giúp mang l lo i carbohydrat không tiêu hóa đ ữ ườ ượ ơ ể ỉ ng đ nh ng th  trên, c  th  ch  dùng l ả ự ữ ế ế ầ  bào h ng huy t c u và d  tr  kho ng 2000 calo d t ấ ả ầ ẩ ấ ườ ơ ắ ể ng h p kh n c p. T t c  ph n  gan và các c  b p đ  dùng trong tr ượ ẩ ạ ượ c dùng ngay đ carbohydrat còn l c  ơ ể ỡ ự ữ ướ ạ i d ng m  trong c  th ,  chuy n hóa thành triglyceride b i gan và d  tr  d   ch ng nào c  th  b n v n còn nh y c m v i insulin.

ộ ơ ể ở

ề ườ ắ ầ ầ   M t khi c  th  tr  nên kháng insulin do ăn quá nhi u carbohydrat, (nh  là nhu c u ố i trong  carbohydrat th c s  c a c  th  là ớ ụ ạ  l ng b t đ u tích t ự ự ủ ơ ể  con s  không ), đ

ạ ồ

ạ

ắ ơ ể ớ

ạ ộ ủ

ạ

ự ể t h n. C  th  chuy n vào tr ng thái trái t ố ơ ể ố ườ ỉ  nhiên này ch  là đ ệ ơ ể ề ườ ố ắ ị ừ ạ m ch máu. T i đó, nó làm gia tăng quá trình glycation  ạ ộ thành đ ng m ch, t o ra các AGEs, làm tăng các g c t ể ế ạ h i không k  xi ườ gen làm tăng c ố ơ t càng nhi u đ ng càng t t. ế ầ ở  các h ng huy t c u và  ữ ố ự ệ t   do và gây ra nh ng thi ộ ố ạ ờ t trong kh p c  th . Cùng v i th i gian, c  th  kích ho t m t s   ệ ữ ng ho t đ ng c a nh ng enzyme giúp đ t đ ng làm nhiên li u  ạ ừ ểc  g ng lo i tr   ạ   i. ỡ ố  Và quá trình đ t m  làm nhiên li u b  d ng l

ể ộ ườ ứ ặ ạ ệ   ng làm nhiên li u,

ỡ ạ

ạ ỉ ặ ạ ấ ườ ạ

ặ ả ậ ơ ệ B n ch  có th  là m t trong hai th : ho c là b n dùng đ ế ệ ho c b n dùng m  làm nhiên li u. N u b n quá cân, thèm carbohydrat (và  các ch t kích thích), ho c kháng insulin và leptin, b n đang dùng đ ng làm  nhiên li u. Đ n gi n v y thôi.

ư ẩ

ự ố ề ồ ạ ả ằ L u ý thêm r ng stress, nh y c m th c ph m, caffeine, r ạ ấ ả aspartame và t ủ ấ ượ u bia, m t ng ,  ộ   t c  các lo i thu c đ u làm gia tăng n ng đ  insulin.

ắ ề ữ ọ ữ ượ ặ c cân n ng đ

ệ

ớ ườ ề ườ ặ ạ

ở ứ  m c bình  ể ạ ộ ng do quá trình chuy n hóa ch t ho t đ ng m nh hay t p luy n th  thao  ừ ng th a, b n  ế ậ ng đ ạ ạ

ơ ể ạ ổ V i nh ng ai không lo l ng v  carbohydrat vì h  gi ấ ể ạ th ể ố ế ượ ạ ớ ề  M c dù b n có th  đ t h t l nhi u, hãy nh  đi u này: ể ố ượ ng insulin t o ra do ăn carbohydrat. không th  đ t l ẫ ượ l ầ  Dù b n có g y đ n đâu,    ng insulin đó v n gây t n h i trong c  th  và làm gia tăng quá trình lão hóa.

ườ ị ể ườ ể ầ ẫ ộ M t ng i có th  g y mà v n b  ti u đ ng.

ủ ự ấ ạ ậ ậ ắ

ườ ằ ữ Nh ng tác h i khó nh n ra (và không khó nh n ra l m) c a s  m t cân  b ng đ ế   ng huy t

ề ằ ố

ấ ể ệ ạ ạ ộ ố ể ữ M t cân b ng glucose và quá nhi u carbohydrat trong b a ăn cu i cùng có th   ồ   bi u hi n ra ngoài qua m t lo t các r i lo n, bao g m:

(cid:0) ễ ạ ố ị ng xuyên b   m đau và các r i lo n mi n d ch

(cid:0) ệ

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0) ả ị ố ườ th ạ t serotonin c n ki ấ ễ nhi m n m candida (candidiasis) ỏ ệ m t m i chóng m tặ ễ ổ d  n i cáu ầ tr m c m

(cid:0)

(cid:0) ớ

(cid:0)

(cid:0) ặ ượ c cân n ng

(cid:0) ệ ượ u

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0) ượ ế ậ ng th n

(cid:0)

(cid:0) ạ ạ

(cid:0) ế ụ ề ệ

(cid:0)

(cid:0) ể ườ ạ ườ ng và h  đ ế ng huy t

(cid:0)

lo l ngắ ề ề ấ v n đ  v  trí nh ổ ồ đ  m  hôi vào ban đêm ể không ki m soát đ nghi n r ề ề ầ ấ v n đ  v  th n kinh m t ngấ ủ ệ b nh tim ể thi u năng tuy n th ố ế r i lo n tuy n giáp ế ố r i lo n tuy n yên ề ậ ệ b nh v  th n b nh v  tuy n t y (pancreatitis) ệ b nh gan ệ b nh ti u đ ung thư ữ ấ ậ ộ ễ ạ

ấ ủ ườ ụ ấ

ữ ủ ệ ồ ỏ ấ ệ M t trong nh ng d u hi u d  nh n th y nh t c a tình tr ng kháng insulin và  ư ệ kháng leptin là b ng ph , thèm carbohydrat (đ ng) và các ch t kích thích (nh     caffeine), bu n ng  hay m t m i sau b a ăn.

ả ả ữ ề ồ ả  nhiên (bao g m c

ộ

ự ậ ề

ứ ế ạ

ệ ế ng huy t. Đi u  ọ ượ ọ ề ườ ng hóa h c, ma

ữ ượ ả ẩ ỡ ự ả ừ ộ ượ ng protein v a ph i, nhi u m  t Đ m b o b a ăn có m t l ể ầ ệ ạ ừ ườ ớ ng, tinh b t, d u th c v t có th   acid béo omega­3) cùng v i vi c lo i tr  đ ấ ẳ ớ ả ớ ụ ồ ự ạ ả giúp ph c h i s  nh y c m v i insulin và gi m b t hay m t h n nhi u tri u  ằ ấ ch ng liên quan đ n tr ng thái kháng insulin và m t cân b ng đ ườ ặ ớ quan tr ng n a là gi m b i ho c lo i b  caffeine, r u bia, đ ầ c ph m không c n thi túy và các d ạ ỏ ế   t.

ể ụ ạ ộ ẹ ề ạ ố

ố ộ ụ ồ ự ạ ả ể ớ

ộ ố ạ ẳ ộ

ụ ồ Tham gia các ho t đ ng th  d c nh  nhàng giúp thêm vào đó. Nhi u lo i thu c  ớ ổ b  cũng có th  giúp gia tăng t c đ  ph c h i s  nh y c m v i insulin. Cùng v i  ự ắ ữ ế ộ ế ờ  ch  đ  ăn đúng đ n và m t cu c s ng ít căng th ng, s   th i gian, n u b n gi ẽ ượ ớ ạ ả nh y c m v i insulin s  đ c ph c h i.