Ch ng 1: B o hi m xã h i:ươ ả ể ộ
1. Hãy trình bày n i dung c b n v BHXH.Vì sao nhà n c ph i qu n lý vĩ mô sộ ơ ả ề ướ ả ả ự
nghi p B o hi m xã h i và qu n lý theo nh ng n i dung c b n nào? Đ phátệ ả ể ộ ả ữ ộ ơ ả ể
tri n qu BHXH, các c quan BHXH c n ph i làm gì?ể ỹ ơ ầ ả
2. Hãy phân bi t đ i t ng BHXH v i đ i t ng tham gia BHXH?ệ ố ượ ớ ố ượ
3. H th ng các ch đ b o hi m xã h i? n c ta hi n nay đang tri n khaiệ ố ế ộ ả ể ộ Ở ướ ệ ể
nh ng ch đ b o hi m xã h i nào, vai trò c a m i ch đ ?ữ ế ộ ả ể ộ ủ ỗ ế ộ Cho bi t ch đế ế ộ
nào là ch đ dài h n, v a là ch đ ng n h n, gi i thích?ế ộ ạ ừ ế ộ ắ ạ ả
4. Qu b o hi m xã h i và m c đích s d ng quĩ? T i sao ti n l ng th ngỹ ả ể ộ ụ ử ụ ạ ề ươ ườ
đ c s d ng làm căn c đóng b o hi m xã h i? Vì sao th i kỳ đ u tri n khaiượ ử ụ ứ ả ể ộ ờ ầ ể
BHXH n c ta, đ i t ng tham gia b o hi m l i đ c th c hi n đ i v iở ướ ố ượ ả ể ạ ượ ự ệ ố ơ
ng i làm công ăn l ng? T i sao ng i s d ng lao đ ng ph i đóng BHXH choườ ươ ạ ườ ử ụ ộ ả
ng i lao đ ng?ườ ộ
5. Vai trò c a BHXH đ i v i ng i lao đ ng trong ĐK kinh t th tr ng?ủ ố ớ ườ ộ ế ị ườ
6. Vai trò c a CĐ h u trí trong h th ng các CĐ BHXH VN hi n nay?ủ ư ệ ố ở ệ
Ch ng 2: B o hi m th ng m iươ ả ể ươ ạ
7. BH trùng và cách x lý BH trùng trong BHTS? Cho ví d minh h a? Các CĐ BHử ụ ọ
mi n th ng trong BHTS? Cho ví d minh h aễ ườ ụ ọ
8. Các nguyên t c ho t đ ng b o hi m th ng m i? ắ ạ ộ ả ể ươ ạ
9. Các t ch c và các DN trong XH có th tham gia nh ng NV BHTM nàoổ ứ ể ữ ? Vai trò
c a quy lu t th ng kê s l n trong BH?ủ ậ ố ố ớ
10. Đ c đi m c a BHTSặ ể ủ và BHCN?
11. Hãy phân bi t Đ i t ng BHTM v i đ i t ng tham gia BTM?ệ ố ượ ớ ố ượ
12. Hãy trình bày đ c tr ng c a các lo i BHTM. M i lo i hình nêu 1 ví d minhặ ư ủ ạ ỗ ạ ụ
h a?ọ
13. Nguyên t c “b i th ng thi t h i” và nguyên tăc “khoán” trong b o hi mắ ồ ườ ệ ạ ả ể
th ng m i?ươ ạ
14. Tiêu th c phân lo i BH con ng i trong BHTMứ ạ ườ , và ý nghĩa c a chúng? (xem thêmủ
câu 10)
Ch ng 3: B o hi m hàng hóa XNK v n chuy n b ng đ ng bi n-B o hi m thân tàuươ ả ể ậ ể ằ ườ ể ả ể
15. Các tr ng h p tai n n đâm va trong quá trình ho t đ ng c a tàu bi n? Ph ngườ ợ ạ ạ ộ ủ ể ươ
pháp gi i quy t m i tr ng h p c a b o hi m?ả ế ỗ ườ ợ ủ ả ể
16. Hãy phân bi t t n th t toàn b v i t n th t b ph n? T n th t riêng v i t nệ ổ ấ ộ ớ ổ ấ ộ ậ ổ ấ ớ ổ
th t b ph n trong nghi p v b o hi m hàng hóa XNK v n chuy n b ng đ ngấ ộ ậ ệ ụ ả ể ậ ể ằ ườ
bi n? Cho ví d minh h a?(câu 21. Đ c ng BH trang 38)ể ụ ọ ề ươ
17. Nh ng r i ro đ c b o hi m và nh ng r i ro lo i tr trong đi u ki n b o hi mữ ủ ượ ả ể ữ ủ ạ ừ ề ệ ả ể
C và B c a b o hi m hang hóa xu t nh p kh u v n chuy n b ng đ ng bi n?ủ ả ể ấ ậ ẩ ậ ể ằ ườ ể
18. Vì sao ph i BHHHXNK v n chuy n b ng đ ng bi n, các lo i r i ro và các lo iả ậ ể ằ ườ ể ạ ủ ạ
t n th t trong NV BH này?ổ ấ
Ch ng 4: B o hi m v t ch t xe c gi i-B o hi m TNDS c a ch xe c gi i v i ng iươ ả ể ậ ấ ơ ớ ả ể ủ ủ ơ ớ ớ ườ
th 3ứ
19. Hãy trình bày n i dung c b n c a nghi p v B o hi m v t ch t thân xe cộ ơ ả ủ ệ ụ ả ể ậ ấ ơ
gi i?ớ
20. Hãy trình bày n i dung c b n c a nghi p v BHTNDS c a ch xe c gi i đ iộ ơ ả ủ ệ ụ ủ ủ ơ ơ ố
v i ng i th 3? T i sao nghi p v b o hi m này đ c th c hi n d i hìnhớ ườ ứ ạ ệ ụ ả ể ượ ự ệ ướ
th c b t bu c?ứ ắ ộ
21. Hãy trình bày n i dung c b n c a nghi p v BH tai n n hành khách? Vì saoộ ơ ả ủ ệ ụ ạ
nghi p v b o hi m này th ng đ c th c hi n d i hình th c b t bu c?ệ ụ ả ể ườ ượ ự ệ ướ ứ ắ ộ
Ch ng 5: B o hi m nông nghi pươ ả ể ệ
22. Cho bi t vai trò và đ c đi m c a b o hi m nông nghi p?ế ặ ể ủ ả ể ệ Cách xác đ nh giá trị ị
b o hi m cho đ i t ng b o hi m trong b o hi m nông nghi p? Cách tính nàyả ể ố ượ ả ể ả ể ệ
có đi m gì khác so v i các lo i hình b o hi m tài s n khác? Xem câu 23, vai tròể ớ ạ ả ể ả
23. Đ c đi m c a s n xu t nông nghi p. S c n thi t và tác d ng c a BH Nôngặ ể ủ ả ấ ệ ự ầ ế ụ ủ
nghi p?ệ Vì sao BH Nông nghi p th ng đ c tri n khai mu n h n so v i các nghi pệ ườ ượ ể ộ ơ ớ ệ
v BH th ng m i khác? ụ ươ ạ Vi c xác đ nh s ti n BH trong BH cây tr ng có gì khácệ ị ố ề ồ
so v i các nghi p v BH tài s n nói chung?ớ ệ ụ ả
Ch ng 6: B o hi m con ng iươ ả ể ườ
24. B ng t l t vong s d ng đ tính phí b o hi m nhân th ?( Khái ni m, B nả ỉ ệ ử ử ụ ể ả ể ọ ệ ả
ch t, tính qui lu t và m i quan h gi a các ch tiêu trong b ng)ấ ậ ố ệ ữ ỉ ả
25. Các lo i hình b o hi m nhân th trong tr ng h p t vong? B o hi m nhân thạ ả ể ọ ườ ợ ử ả ể ọ
trong tr ng h p t vong khác v i b o hi m nhân th h n h p nh ng đi mườ ợ ử ớ ả ể ọ ỗ ợ ở ữ ể
nào
26. Đ c đi m c a BHNT?ặ ể ủ
27. Đi u ki n kinh t xã h i đ B o hi m nhân th ra đ i và phát tri n?ề ệ ế ộ ể ả ể ọ ờ ể
28. Giá tr hi n t i, giá tr đáo h n và giá tr gi i c trong BHNT? Cho ví d minhị ệ ạ ị ạ ị ả ướ ụ
h a?ọ
29. H p đ ng BHNT? Khi nào trong HĐBH nhân th cá nhân, bên tham gia BH ch cóợ ồ ọ ỉ
1 ng i, cho ví d minh h aườ ụ ọ
30. Nh ng nét đ c tr ng c b n c a H p đ ng b o hi m nhân th ?ữ ặ ư ơ ả ủ ợ ồ ả ể ọ
Ch ng 7: B o hi mươ ả ể
31. Hãy phân tích m i quan h gi a b o hi m v i t c đ tăng tr ng kinh t vàố ệ ữ ả ể ớ ắ ộ ưở ế
ng c l i? (câu 8ượ ạ đ c ng BH trang 17)ề ươ
32. S c n thi t và tác d ng c a B o hi m trong n n kinh t th tr ng? xem câuự ầ ế ụ ủ ả ể ề ế ị ườ
33, 34, câu 1 đ c ng BH)ề ươ
33. Trình bày s c n thi t khách quan và b n ch t c a b o hi m?ự ầ ế ả ấ ủ ả ể T i sao b o hi mạ ả ể
đ c coi là bi n pháp h u hi u nh t trong vi c kh c ph c nh ng khó khan vượ ệ ữ ệ ấ ệ ắ ụ ữ ề
m t tài chính do r i ro b t ng gây nên?ặ ủ ấ ờ
34. Vai trò c a B o hi m trong đi u ki n kinh t th tr ng?(ch xét v kinh t .ủ ả ể ề ệ ế ị ườ ỉ ề ế
phân tích rõ t ng ý)( câu 1. Đ c ng BH)ừ ề ươ
Ch ng 8: B o hi m ti n g iươ ả ể ề ử
35. Đ i t ng và ph m vi b o hi m ti n g i?ố ượ ạ ả ể ề ử
36. R i ro BH và r i ro lo i tr trong BH ti n g iủ ủ ạ ừ ề ử .
Bài làm
Câu 1: N i dung c b n v BHXHộ ơ ả ề : BHXH là s đ m b o thay th ho c bù đ p 1 ph n thuự ả ả ế ặ ắ ầ
nh p đ i vs ng i lđ khi h g p ph i nh ng bi n c làm gi m ho c m t kn lđ, m t vi c làmậ ố ườ ọ ặ ả ữ ế ố ả ặ ắ ấ ệ
trên c s hình thành và s d ng 1 quĩ ti n t t p trung nh m đ m b o đs cho ng i lđ và gđơ ở ử ụ ề ệ ậ ằ ả ả ườ
h góp ph n đ m b o an toàn XHọ ầ ả ả
B n ch t c a BHXHả ấ ủ :
-BHXH là nhu c u khách quan, đa d ng và ph c t p XH, nh t là trong XH mà sx hàngầ ạ ứ ạ ấ
hóa h/đ theo c ch th tr ng. kt càng phát tri n thì BHXH càng đa d ng và hoànơ ế ị ườ ể ạ
thi n. vi th có th nói kt là n n t ng c a BHCH hay BHXH ko v t quá tr ng thái ktệ ế ể ề ả ủ ượ ạ
c a m i n củ ỗ ướ
-M i quan h gi a các bên trong BHXH phát sinh trên c s qhe lđ và di n ra gi a 3ố ệ ữ ơ ở ễ ữ
bên: bên tham gia BHXH; bên BHXH và bên đ c BHXHượ
-Nh ng bi n c làm gi m ho c m t kn lđ, m t vi c làm trong BHXH có th là nh ngữ ế ố ả ặ ấ ấ ệ ể ữ
r i ro ng u nhiên: m đau; tai n n; b nh ngh nghi p; tu i già; thai s nủ ẫ ố ạ ệ ề ệ ổ ả
-Ph n thu nh p c a ng i lđ b gi m ho c m t đi khi g p ph i bi n c , r i ro se đc bùầ ậ ủ ườ ị ả ặ ấ ặ ả ế ố ủ
đ p or thay th t 1 ngu n qu ti n t t p trung đc t n tích l i(bên tham gia BHXHắ ế ừ ồ ỹ ề ệ ậ ồ ạ
đóng là ch y u)ủ ế
-M c tiêu c a BHXH là nh m t/m nh ng nhu c u thi t y u c a ng i lđ trong tr ngụ ủ ằ ữ ầ ế ế ủ ườ ườ
h p b gi m ho c m t thu nhâp, vi c làmợ ị ả ặ ấ ệ
Ch c năng c a BHXHứ ủ :
-Thay th or bù đ p 1 ph n thu nh p cho ng i lđ tham gia BH khi h b gi m ho cế ắ ầ ậ ườ ọ ị ả ặ
m t thu nh p do m t kn lđ(vi c làm)ấ ậ ấ ệ
-Ti n hành phân ph i và phân ph i l i thu nh p gi a nh ng ng i tham gia BHXHế ố ố ạ ậ ữ ữ ườ
-Góp ph n kích thích ng i lđ hăng hái lđ sx nâng cao nslđ cá nhân và nslđ xhầ ườ
-G n bó l i ích gi a ng i lđ vs ng i sd lđ, ng i lđ vs xdắ ợ ữ ườ ườ ườ
Nguyên t c và tính ch t c a BHXHắ ấ ủ
•Nguyên t c:ắ
-M i ng i lđ đ u có quy n tham gia và h ng tr c p BHXHọ ườ ề ề ưở ợ ấ
-M c h ng tr c p BHXH ph i t ng quan v i m c đóng gópứ ưở ợ ấ ả ươ ớ ứ
-Nguyên t c s đông bù s ítắ ố ố
-Nhà n c th ng nh t qu n lý BHXHướ ố ấ ả
-K t h p hài hòa các l i ích, các m c tiêu và phù h p v i đk kt xd c a đ t n cế ợ ợ ụ ơ ớ ủ ấ ướ
•Tính ch t ấ
-Tính t t y u khách quan trong BHXH: s n xu t càng phát tri n, nh ng r i ro đ i vsấ ế ả ấ ể ữ ủ ố
ng i lđ và nh ng khó khăn đ i vs ng i sd lđ càng nhi u và tr nên ph c t p d nườ ữ ố ườ ề ở ứ ạ ẫ
đ n mqh ch n ngày càng căng th ng. vì v y nhà n c ph i đ ng ra can thi p thôngế ủ ợ ẳ ậ ướ ả ứ ệ
qua BHXH, và nh v y BHXH ra đ i hoàn toàn mang tính khách quanư ậ ờ
-BHXH có tính ng u nhiên, phát sinh không đ ng đ u theo th i gian và không gian: tẫ ồ ề ờ ừ
th i đi m ht và tri n khai, đ n m c đóng góp c a các bên tham gia đ ht quĩ BHXH.ờ ể ể ế ứ ủ ể
T nh ng r i ro phát sinh ng u nhiên theo thoi và không gian đ n m c tr c p BHXHừ ữ ủ ẫ ế ứ ợ ấ
theo t ng ch đ cho ng i lđừ ế ộ ườ
-BHXH v a có tinh kinh t , v a có tính xh, đ ng th i còn có tính d ch v : tính kt thừ ế ừ ồ ờ ị ụ ể
hi n rõ nh t ch , qu BHXH mu n đc ht b o toàn và tăng tr ng ph i có s đóngệ ấ ở ỗ ỹ ố ả ưở ả ự
góp c a các bên tham gia và ph i đc qly ch t ch , sd đúng mđ. Tính XH c a BHXHủ ả ặ ẽ ủ
luôn găn ch t v i tính d ch v c a nó. Khi n n kt-xh ngày càng phát tri n thì tính d chặ ớ ị ụ ủ ề ể ị
v và tính xh c a BHXH ngày càng caoụ ủ
Đ i t ng và đ i t ng tham gia BHXHố ượ ố ượ : đ i t ng c a BHXH chính là thu nh p c aố ượ ủ ậ ủ
ng i lđ b bi n đ ng gi m ho c m t do b gi m ho c m t kn lđ, m t vi c làm c aườ ị ế ộ ả ặ ấ ị ả ặ ấ ấ ệ ủ
nh ng ng i lđ tham gia BHXH. Đ i t ng tham gia BHXH là ng i lđ và ng i sdữ ườ ố ượ ườ ườ
lđ. Tuy v y, tùy theo đk phát tri n kt-xh c a m i n c mà đt này có th là t t c ho cậ ể ủ ỗ ướ ể ấ ả ặ
1 b ph n nh ng ng i lđ nào đóộ ậ ữ ườ
•Vì sao nhà n c ph i qu n lý vĩ mô s nghi p BHXHướ ả ả ự ệ : BHXH là 1 b ph n c uộ ậ ấ
thành các cs XH, nó v a là nhân t n đ nh, v a là nhân t đ ng l c phát tri n kt-xh,ừ ố ổ ị ừ ố ộ ự ể
cho nên vai trò c a nn là r t quan tr ng. n u không có s qu n lý vĩ mô c a nn thì mqhủ ấ ọ ế ự ả ủ
gi a ng i lao đ ng và ng i sd lđ s không đc duy trì b n v ng, mqd 3 bên trongữ ườ ộ ườ ẽ ề ữ
BHXH s b phá v . h n n a, BHXH đc th c hi n thông qua 1 quy trình: t vi cẽ ị ỡ ơ ữ ự ệ ừ ệ
ho ch đinh cs, gh v đt, xđ ph m v BH cho đ n đ m b o v t ch t và vi c xét trạ ề ạ ị ế ả ả ậ ấ ệ ợ
c p..ấ
•Nhà n c qu n lý BHXHướ ả : s qu n lý c a nn v v n đ này th hi n vi c xâyự ả ủ ề ấ ề ể ệ ở ệ
d ng các d án đ u t , các văn b n pháp quy v BHXH và ban hành th c hi n. sau đóự ự ầ ư ả ề ự ệ
là h ng d n ki m tra, thanh tra các t ch c, cá nhân th c hi n các csướ ẫ ể ổ ứ ự ệ
•Đ phát tri n quĩ BHXH các c quan BHXH c n ph i:ể ể ơ ầ ả
-Th c hi n t t các chi tr , tr c p cho các CĐ tham gia BH, đ ng i dân có ni m tinự ệ ố ả ợ ấ ể ườ ề
cho ng i tham gia BH, đ ngày càng có nhi u ng i tham gia các CĐ BHXHườ ể ề ườ
-Thu, t n thu h t các kho n n BHXH c a các cá nhân, dn đang còn nậ ế ả ợ ủ ợ
-Tham gia, đ u t sinh l i nh m b o toàn và tăng tr ngầ ư ợ ằ ả ưở
-Th ng xuyên thanh gia ki m traườ ể
-M r ng th tr ng và đ i t ng tham gia BHở ộ ị ườ ố ườ
Câu 2: Đ i t ng c a BHXHố ượ ủ chính là thu nh p c a ng i lđ b bi n đ ng gi m ho c m t doậ ủ ườ ị ế ộ ả ặ ấ
b gi m ho c m t kn lđ, m t vi c làm c a nh ng ng i lđ tham gia BHXH. ị ả ặ ấ ấ ệ ủ ữ ườ
•Đ i t ng tham gia BHXHố ượ là ng i lđ và ng i sd lđ. Tuy v y, tùy theo đk phát tri nườ ườ ậ ể
kt-xh c a m i n c mà đt này có th là t t c ho c 1 b ph n nh ng ng i lđ nào đóủ ỗ ướ ể ấ ả ặ ộ ậ ữ ườ
Câu 3: H th ng các ch đ BHXH bao g mệ ố ế ộ ồ :
-Chăm sóc y tế
-Tr c p m đauợ ấ ố