HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ 27 - HỘI HÓA SINH Y HỌC HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH PHÍA BẮC
172
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG PHÒNG XÉT NGHIỆM Ở CÁC BỆNH VIỆN
HÀ NỘI THEO KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG BỆNH VIỆN
TỪ 2021 ĐẾN 2023 VÀ THEO QUYẾT ĐỊNH 2429/QĐ-BYT NĂM 2021
Nguyễn Đình Hưng1, Phạm Xuân Anh1, Hoàng Thu Hà2,
Nguyễn Thị Hoa3, Nguyễn Minh Hiền4,
Phùng Thị Hồng Hạnh4, Nguyễn Thị Thu Lê4
TÓM TẮT25
Đánh giá chất lượng bệnh viện là công việc
hàng năm của sở Y tế Hà Nội. Phòng xét nghiệm
(PXN) là một bộ phận của bệnh viện và có ảnh
hưởng đến chất lượng bệnh viện. Đánh giá thực
trạng của các phòng xét nghiệm trong các bệnh
viện ở Hà Nội nhằm tìm ra những tồn tại để cải
thiện chất lượng cho các phòng xét nghiệm. Mục
tiêu: Đánh giá chất lượng phòng xét nghiệm theo
quyết định 6858/QĐ-BYT về bộ tiêu chí chất
lượng bệnh viện Việt Nam phiên bản 2.0 từ năm
2021 đến năm 2023 và theo quyết định 2429/QĐ-
BYT năm 2021. Đối tượng và phương pháp
nghiên cứu: nghiên cứu mô tả trên số liệu kết
quả kiểm tra đánh giá chất lượng bệnh viện và
khảo sát sự hài lòng người bệnh, nhân viên y tế
của sở Y tế Hà Nội từ 2021 đến 2023, báo cáo
của đầu ngành xét nghiệm Hà Nội. Kết quả:
Chất lượng PXN theo các tiêu chí C8.1, mức 3
chiếm tỷ lệ 44,7 % (2021), 44,3% (2022), 41,2%
1Sở Y tế Hà Nội
2Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn
3Bệnh viện Đức Giang
4Bệnh viện Thanh Nhàn
Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Minh Hiền
SĐT: 0949595886
Email: hienshbvtn@gmail.com
Ngày nhận bài: 15.8.2024
Ngày phản biện khoa học: 17.8.2024
Ngày duyệt bài: 23.8.2024
Người phản biện: PGS.TS Hoàng Văn Sơn
(2023). Tính đến năm 2023 còn mười tám PXN
(22,5%) ở mức 1 và 2. Chất lượng PXN theo các
tiêu chí C8.2, mức 3 chiếm tỷ lệ 44% (2021),
45% (2022), 75,5% (2023), còn hai PXN (2,5%)
ở mức 1 tính đến năm 2023. Đánh giá chất lượng
PXN theo bộ tiêu chí của quyết định 2429/QĐ-
BYT, có 10/18 PXN chưa xếp mức do chưa đạt
tiểu mục (*). Kết luận: Kết quả đánh giá theo
quyết định 6858/ QĐ-BYT, các PXN ở mức 1 và
2 phần lớn là các bệnh viện chuyên khoa mắt,
tâm thần, Y học cổ truyền, Phục hồi chức năng.
Theo quyết định 2429/QĐ-BYT các PXN chưa
xếp mức liên quan đến chưa đạt tiêu chí (*).
Từ khóa: chất lượng bệnh viện, chất lượng
phòng xét nghiệm, quyết định 2429/QĐ-BYT,
quyết định 6858/QĐ-BYT.
SUMMARY
CURRENT STATUS OF LABORATORY
QUALITY IN HANOI HOSPITALS
ACCORDING TO THE RESULTS OF
HOSPITAL QUALITY ASSESSMENT
FROM 2021 TO 2023 AND 2429/QD-BYT
DECISION IN 2021
Hospital quality assessment is an annual task
of Hanoi Department of Health. The laboratory is
a part of the hospital and has an impact on the
hospital quality. Assessing the current status of
laboratories in hospitals in Hanoi to find out
existing problems to improve the quality of
laboratories. Objectives: Laboratory quality
assessment based on the hospital quality criteria
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
173
version 2.0 from 2021 to 2023 and decision 2429
/ QD-BYT in 2021. Subjects and methods:
Description of the study was based on the results
of hospital quality evaluation and surveys on
patient and healthcare staff satisfaction by the
Hanoi Department of Health from 2021 to 2023,
as well as reports from leading laboratories in
Hanoi. Results: The quality of laboratories
according to criteria C8.1, level 3 accounted for
44.7% (2021), 44.3% (2022), 41.2% (2023). As
of 2023, there were 18 laboratories (22 .5%) at
levels 1 and 2. The quality of laboratories
according to criteria C8.2, level 3 accounted for
44% (2021), 45% (2022), 75.5% (2023), leaving
2 laboratories (2.5%) at level 1 by 2023. In
evaluating laboratories’ quality according to the
criteria of 2429/QD-BYT decision, 10 out of 18
laboratories had not been ranked due to not
meeting the sub-criteria (*). Conclusion: The
evaluation results according to 6858/QD-BYT
decision at levels 1 and 2 are mostly hospitals
specializing in ophthalmology, psychiatry,
traditional medicine, and rehabilitation.
According to 2429/QD-BYT decision,
laboratories that have not been ranked are related
to unmet criteria (*).
Keywords: hospital quality, laboratory
quality, 2429/QD-BYT decision, 6858/QD-BYT
decision.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Xét nghiệm có vai trò hết sức quan trọng,
ngoài việc tham gia vào các quyết định chẩn
đoán, sàng lọc, theo dõi điều trị của người
bệnh, các chỉ số xét nghiệm còn là các bằng
chứng khoa học cho các nghiên cứu liên
quan đến sức khỏe. Với sự phát triển mạnh
mẽ về kỹ thuật y sinh, các xét nghiệm ngày
càng được mở rộng, các yếu tố mới được
phát hiện mang lại lợi ích to lớn cho người
bệnh. Để giữ vững vai trò của mình, các
phòng xét nghiệm đã không ngừng nỗ lực để
đảm bảo chất lượng cho các sản phẩm đầu ra
của mình. Theo các quy định, hướng dẫn từ
bộ Y tế như: Thông tư số 01/2013/TT-BYT
(1), hướng dẫn thực hiện quản lý chất lượng
xét nghiệm tại các cơ sở khám bệnh, chữa
bệnh; Quyết định 6858/QĐ-BYT,
ngày18/11/2016 ban hành bộ tiêu chí chất
lượng bệnh viện Việt Nam (2); Quyết định
85/QĐ-BYT, ban hành nội dung kiểm tra,
đánh giá chất lượng bệnh viện năm 2021;
Quyết định số 316/QĐ-TTg, phê duyệt Đề án
Tăng cường năng lực hệ thống quản lý chất
lượng xét nghiệm y học giai đoạn 2016-2025
(3), quyết định 2429/QĐ-BYT ngày
12/6/2017 ban hành tiêu chí đánh giá mức
chất lượng phòng xét nghiệm y học (4). Dựa
trên những văn bản hướng dẫn sở Y tế Hà
Nội và đầu ngành xét nghiệm đã tổ chức đào
tạo hướng dẫn và đồng thời kiểm tra đánh giá
chất lượng các phòng xét nghiệm tại các
bệnh viện do sở Y tế Hà Nội quản lý, từ đó
phát hiện các tồn tại, hạn chế và cơ hội cải
tiến cho các phòng xét nghiệm.
Mục tiêu: Đánh giá kết quả chất lượng
của các phòng xét nghiệm trong các bệnh
viện ở Hà Nội dựa theo quyết định 6848/QĐ-
BYT từ năm 2021 đến năm 2023 và quyết
định 2429/QĐ-BYT năm 2021.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
Số liệu kết quả kiểm tra đánh giá chất
lượng bệnh viện và khảo sát sự hài lòng
người bệnh, nhân viên y tế năm 2021, 2022,
2023 của sở Y tế Hà Nội.
Số liệu kết quả đánh giá chất lượng PXN
(phòng xét nghiệm) Theo quyết định
2429/QĐ-BYT năm 2021
của Sở Y tế Hà Nội.
HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ 27 - HỘI HÓA SINH Y HỌC HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH PHÍA BẮC
174
Báo cáo đầu ngành Xét nghiệm Hà Nội
năm 2021, 2022, 2023
2.2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên
cứu mô tả cắt ngang.
- Phương pháp đánh giá theo quyết định
6858/QĐ-BYT:
✓ Ba chuyên gia theo 3 đoàn đánh giá
chất lượng bệnh viện của sở Y tế: quan sát,
kiểm tra số liệu…
✓ Các chuyên gia đánh giá đã được tập
huấn, có kinh nghiệm đánh giá nhiều năm và
đánh giá theo tiêu chí C8.1, C8.2 trong số 83
tiêu chí.
✓ Các chuyên gia thảo luận nhóm thống
nhất ở các đơn vị có mức đánh giá khác với
chuyên gia đánh giá trước đó.
- Phương pháp đánh giá theo quyết định
2429/QĐ-BYT: Sở Y tế thành lập một đoàn
đánh giá các thành viên là đại diện trung tâm
kiểm chuẩn Đại học Y Hà Nội, các chuyên
gia các chuyên ngành, sinh hóa, huyết học, vi
sinh, Công nghệ thông tin…
2.3. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng
3/2024 đến tháng 7/2024
2.4. Địa điểm nghiên cứu: Sở Y tế Hà
Nội, bệnh viện Thanh Nhàn
2.5. Vấn đề đạo đức:
Được sự chấp thuận của lãnh đạo sở Y tế
Hà Nội
Nghiên cứu chỉ nhằm mục đích phục vụ
cho khoa học
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Kết quả đánh giá chất lượng PXN theo quyết định 6858/QĐ-BYT
Bảng 1: Tỷ lệ các bệnh viện được đánh giá từ 2021-2023
Số lượng các bệnh viện
Năm 2021
Năm 2022
Năm 2023
Chung (tổng số có 85 bệnh viện)
76 (89,4%)
67 (78,8%)
80 (94,0%)
Công lập (tổng số có 42 bệnh viện)
41 (97,6%)
40 (95,2%)
42 (100%)
Nhận xét: Năm 2023, sở Y tế đã đánh giá chất lượng cho 80/85 bệnh viện chiếm 94,4%.
Năm 2021 và năm 2022 số lượng các bệnh viện được đánh giá thấp hơn so với năm 2023.
Biểu đồ 1: Tỷ lệ các mức điểm chất lượng theo tiêu chí C8.1
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
175
Nhận xét: Năm 2023 có nhiều PXN mức 1 và 2 là những PXN được kiểm tra ngoài các
PXN đánh giá năm 2021, 2022, Vẫn còn 18 bệnh viện ở mức 1 và 2 tính đến hết 2023
(22.5%).
Biểu đồ 2: Tỷ lệ các mức điểm chất lượng theo tiêu chí C8.2
Nhận xét: Tỷ lệ bệnh viện đạt mức 3 là 44% (2021), 45% (2022), 75,5% (2023), còn 2
PXN (2,5%) ở mức 1 tính đến năm 2023.
Biểu đồ 3: Thay đổi điểm chất lượng của các PXN năm 2023 so với năm 2022
Nhận xét: Xem xét 67 PXN được đánh giá năm 2022 so với năm 2023 các tiểu mục C8.1
chỉ có 1 PXN giảm điểm, ở tiểu mục C8.2 có 5 PXN giảm điểm
3.2. Đánh giá theo quyết định 2429/QĐ-BYT
Biểu đồ 4: Kết quả đánh giá CLXN theo quyết định 2429/QĐ-BYT
HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ 27 - HỘI HÓA SINH Y HỌC HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH PHÍA BẮC
176
Nhận xét: Có 18 PXN được đánh giá theo quyết định 2429/QĐ-BYT, trong đó 18/18 đạt
số điểm ở mức 2 trở lên, 10/18 ở mức chưa xết loại do chưa đạt được tiêu chí (*).
Biểu đồ 5: Các tiêu chí * chưa đạt ở các bệnh viện đánh giá theo quyết định 2429/QĐ-BYT
Nhận xét: Phần lớn các bệnh viện chưa đạt tiêu chí (*) ở các tiểu mục 8.8, 8.9, 8.10
IV. BÀN LUẬN
Trong sự phát triển khoa học công nghệ
mạnh mẽ, xét nghiệm là lĩnh vực được ứng
dụng nhiều thành tựu khoa học kỹ thuật mới
cho kết quả sớm và tin cậy. Kết quả xét
nghiệm không chỉ giúp các bác sỹ lâm sàng
chẩn đoán chính xác để điều trị kịp thời mà
còn có thể dự báo những nguy cơ mắc bệnh,
theo dõi, sàng lọc, tầm soát bệnh. Nhu cầu
xét nghiệm không chỉ dành riêng cho bệnh
nhân mà còn dành cho người khỏe mạnh
nhằm phát hiện bệnh sớm. Để giữ được sứ
mệnh của mình thì xét nghiệm phải đảm bảo
chất lượng. Bằng chứng về chất lượng là
bằng chứng bắt buộc đối với việc công nhận
đạt chuẩn của một phòng xét nghiệm, cũng
để khẳng định uy tín của phòng xét nghiệm
đối với khách hàng, là cơ sở để cho việc liên
thông, công nhận kết quả giữa các cơ sở
khám bệnh, chữa bệnh. Chính phủ, bộ Y tế
đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn đánh
giá chất lượng cho bệnh viện nói chung trong
đó có phòng xét nghiệm. Dựa vào các văn
bản này các PXN có thể tự đánh giá và xếp
mức cho mình. Hàng năm sở Y tế Hà Nội
đều thành lập các đoàn phúc tra để đánh giá
lại chất lượng bệnh viện và PXN nằm trong
các bệnh viện thuộc sở Y tế quản lý về mặt
chuyên môn, hoạt động. Năm 2021, 2022
việc kiểm tra trong thời kỳ chống dịch
COVID-19 nên số bệnh viện được đánh giá ít
hơn so với năm 2023 (bảng 1).
Theo quyết định số 6858/QĐ-BYT ban
hành 83 tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh
viện thì PXN có 2 tiêu chí là C8.1 và C8.2. Ở
mục C8.1: Bảo đảm năng lực thực hiện các
xét nghiệm huyết học, hóa sinh, vi sinh và
giải phẫu bệnh gồm 25 tiểu mục (2). Đánh
giá ở tiểu mục này phần lớn các PXN đạt
mức 3 với các tỷ lệ trên 40%. Phần lớn các
bệnh viện ở mức 1,2 là các bệnh viện chuyên
khoa: chuyên khoa mắt, tâm thần, y học cổ
truyền… do đặc thù chuyên khoa số lượng
xét nghiệm ít nên bệnh viện không đấu tư
trang thiết bị hoặc để trang thiết bị hỏng kéo
dài nhưng không được sửa chữa. Có mười
bệnh viện ở mức 5 là bệnh viện Xanh pôn,
Thanh Nhàn, Phụ Sản Hà Nội, Ung Bướu Hà