Chất lượng tín dụng trung - dài hạn trong hoạt động của các
ngân hàng thương mại
Tác giả
Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng tín dụng trung - dài hạn
Nâng cao chất lượng tín dụng trung - đài hạn là đòi hỏi bức thiết đối với
sự phát triển kinh tế
Trước hết, ta hiểu chất lượng tín dụng là sự đáp ứng nhu cầu của khách hàng
phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo sự tồn tại và phát triển
của ngân hàng. Chất lượng tín dụng trung - dài hạn chính là vốn cho vay
trung - dài hạn của ngân hàng được khách hàng đưa vào quá trình sản xuất
kinh doanh dịch vụ … để tạo ra một số tiền lớn hơn thông qua đó ngân hàng
sẽ thu được cả gốc và lãi cho ngân hàng đúng thời hạn, bù đắp được chi phí
và có lợi nhuận. Như vậy, qua một quá trình chu chuyển vốn, ngân hàng sẽ
thu hồi vốn và lãi cón khách hàng sử dụng vốn có hiệu quả. Xét về tổng thể
ngân hàng vừa tạo ra được hiệu quả kinh tế vừa tạo ra được hiệu quả xã hội.
Sinh ra từ nền sản xuất hàng hoá, tín dụng đã có những đóng góp đáng kể
trong việc thúc đẩy quá trình tích tụ và tập trung vốn để đẩy mạnh tiến trình
phát triển của nền kinh tế. Sinh ra từ nền sản xuất hàng hoá, tín dụng đã có
những đóng góp đáng kể trong việc thúc đẩy quá trình tích tụ và tập trung
vốn để đẩy mạnh tiến trình phát triển của xã hội. lịch sử đã chứng minh điều
đó thông qua sự ra đời và phát triển của xã hội loài người qua các hình thái
kinh tế -xã hội.
Ngày nay cùng với sự phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hoá, tín
dụng cũng ngày càng phát triển nhằm cung cấp thêm các phương tiện giao
dịch để đáp ứng nhu cầu giao dịch ngày càng tăng trong xã hội. Trong điều
kiện đó, chất lượng tín dụng ngày càng được quan tâm bởi vì:
Đảm bảo chất lượng tín dụng là điều kiện để ngân hàng làm tốt vai trò trung
tâm thanh toán: khi chất lượng tín dụng được đảm bảo sẽ tăng vòng quay vốn
tín dụng, với một khối lượng tiền như cũ, có thể thực hiện số lần giao dịch
lớn hơn, tạo điều kiện tiết kiệm tiền trong lưu thông, củng cố sức mua của
đồng tiền.
Chất lượng tín dụng góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định tiền tệ, tăng trưởng
kinh tế, tăng uy tín quốc gia. Xuất phát từ chức năng tập trung và phân phối
lại vốn trong nền kinh tế, tín dụng trung - dài hạn đã thu hút những nguồn
vốn dư thừa, tạm thời nhàn rỗi để đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh,
đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp từ đố phục vụ cho sự tăng trưởng nền
kinh tế. Mặt khác tín dụng trung - dài hạn là một trong những cách để đưa
tiền vào lưu thông nhằm làm cho khối lượng tiền tệ trong nền kinh tế phù hợp
với khối lượng hàng hoá. Xuất phát từ chức năng tạo tiền của các ngân hàng
thương mại, thông qua cho vay chuyển khoản, thực hiện thanh toán không
dùng tiền mặt, các ngân hàng thương mại có thể mở rộng tiền ghi sổ gấp
nhiều lần so với sô tiền thực có hoặc vì lý do nào đó, các chủ tài khoản có
khả năng phát hành séc và thanh toán bằng các phương tiện khách cho khách
vượt quá số tiền gửi thực tế của hộ … nhưng khi đi vào lưu thông chúng đều
có quyển thanh toán, chi trả như các phương tiện khác và thường chúng được
chuyển thành tiền mặt. Như vậy nghiệp vụ tín dụng của ngân hàng thương
mại có quan hệ chặt chẽ với khối lượng tiền mặt trong lưu thông và là
nguyên nhân tiềm ẩn của lạm phát. Đảm bảo chất lượng tín dụng sẽ tạo khả
năng giảm bớt lượng tiền thừa trong lưu thông, góp phần hạn chế lạm phát,
ổn định tiền tê, tăng uy tín quốc gia bằng việc phát huy tác dụng của các sản
phẩm, dịch vụ trương tương lai của các công trình đầu tư.
Tín dụng là công cụ thực hiện chủ trưởng của Đảng và Nhà nước về phát
triển kinh tế - xã hội theo từng ngành, từng lĩnh vực, mặt khác, thông qua sự
phân tích đánh giá khả năng phát triển của đối tượng định đầu tư để có
những quyết định đầu tư đúng đắn nhằm khai thác khả năng tiềm tàng về tài
nguyên, lao động, tiền vốn… để tăng cường năng lực sản xuất, cung cấp
ngày càng nhiều sản phẩm cho xã hội, giải quyết công ăn việc làm, tăng thu
nhập cho người lao động… chất lượng tín dụng trung - dài hạn được nâng
cao sẽ góp phần tăng hiệu quả sản xuất xã hội, đảm bảo sự phát triển cân đối
giữa các vùng, các ngành trong cả nước, ổn định và phát triển kinh tế.
Chất lượng tín dụng trung - dài hạn góp phần làm lanh mạnh quan hệ tín
dụng: hoạt động tín dụng được mở rộng với các thủ tục đơn giản hoá, thuận
tiện nhưng vẫn tuân thủ các nguyên tắc tín dụng sẽ góp phần cho vay đúng
các đối tượng cần thiết, giảm thiểu và đi đến xoá bỏ nạn cho vay nặng lãi chủ
yếu hiện nay đang hoành hành ở nông thôn và các vùng xa xôi hẻo lánh.
Tín dụng nói chung và tín dụng trung - dài hạn nói riêng có mối quan hệ mật
thiết với nền kinh tế - xã hội, thiết lập một mối cơ chế chính sách đồng bộ, có
hiệu quả sẽ có tác động tích cực với mọi mặt của nền kinh tế - xã hội, điều đó
cũng có thể hiện chất lượng hoạt động tín dụng trong nền kinh tế thị trường.
Nâng cao chất lượng tín dụng quyết định sự tồn tại và phát triển của các
ngân hàng thương mại
Chất lượng tín dụng trung - dài hạn tốt làm tăng khả năng cung cấp dịch vụ
của các ngân hàng thương mại do tạo thêm nguồn vốn từ việc tăng được
vòng quay vốn tín dụng và thu hút được nhiều khách hàng bởi các hình thức
của sản phẩm, dịch vụ tạo ra một hình ảnh về biểu tượng và uy tín của ngân
hàng và sự trung thành của khách hàng.
Chất lượng tín dụng trung - dài hạn tốt làm tăng khả năng sinh lợi của sản
phẩm, dịch vụ ngân hàng do giảm được sự chậm trễ, giảm chi phí nghiệp vụ,
chi phí quản lý, các chi phí thiệt hại do không thu hồi được vốn vay đã cho
vay. Mặt khác nó còn đảm bảo khả năng thanh toán và lợi nhuận của ngân
hàng, tạo thế mạnh cho ngân hàng trong cạnh tranh, tạo thuận lợi cho sự tồn
tại lâu dài của ngân hàng vì chất lượng tín dụng tốt tạo cho ngân hàng có
nhiều khách hàng trung thành và những khoản lợi nhuận để bổ xung vốn đầu
tư. Bên cạnh đó, chất lượng tín dụng tốt giúp ngân hàng củng cố các mối
quan hệ xã hội bằng những điều kiện tốt nhất.
Có thể nói, với những ưu thế trên, việc củng cố và tăng cường chất lượng tín
dụng trung - dài hạn của các ngân hàng thương mại là sự cần thiết khách
quan vì sự tồn tại và phát triển lâu dài của các ngân hàng thương mại. Vì
vậy, chất lượng tín dụng luôn luôn đòi hỏi phải được nâng cao..
Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng trung - đài hạn
Chất lượng tín dụng trung - dài hạn được xem xét, đánh giá thông qua hệ
thống chỉ tiêu sau:
Về phía khách hàng:
a. Các chỉ tiêu định tính đó là:
- Dự án sử dụng vốn vay trung - dài hạn của ngân hàng có đủ cơ sở pháp lý,
kinh tế, kỹ thuật để thực hiện được.
- Vốn vay được sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả, đảm bảo đủ khả năng
trả ngân hàng nợ gốc và lãi, trang trải chi phí khác và để lại cho doanh
nghiệp một khoản thu nhập.
b. Các chỉ tiêu định lượng đó là:
- Thời gian thi công, thực hiện dự án đảm bảo đúng tiến độ.
- Chi phí phải không được vượt quá mức chi phí cho phép.
- Doanh thu phải không được thấp hơn mức doanh thu dự kiến.
- Lợi nhuận phải đạt hoặc vượt quá mức lợi nhuận đã định trong dự án.
Về phía ngân hàng