Chế độ dinh dưỡng cho sản phụ
Hỏi: Tôi chuẩn bị sinh em bé vào tháng 9 tới. Theo tôi
được biết, phụ nữ sau khi sinh phải ăn một số thức ăn đặc
biệt và kiêng cữ một số loại thực phẩm. Xin cho biết cụ thể
chế độ dinh dưỡng cho sản phụ. (Nguyet Thao)
Đáp: Qua quá trình mang thai và sinh nở, sự tiêu hao sức
khoẻ và năng lượng của sản phụ là rất lớn, vì vậy trong thời
kỳ mang thai cũng như thời kỳ nghỉ đẻ, việc chăm sóc ăn
uống cho sản phụ là điều không thể xem thường, một là bổ
sung sự tiêu hao năng lượng, hai là bổ sung đủ dinh dưỡng
cần thiết để người mẹ tiết ra đủ sữa nuôi con. Do vậy chế
độ ăn uống của sản phụ phải đáp ứng được cả 2 yêu cầu
trên.
Sau đây là một số nguyên tắc để sản phụ tham khảo:
- Ăn nhiều thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao, nhất là thức
ăn có chứa nhiều protein, canxi, sắt như: thịt bò, trứng, sữa,
gan và thận động vật; các sản phẩm từ đậu có thể nấu canh
với xương heo, giò heo là những thức ăn có hàm lượng
canxi rất cao.
- Phối hợp ăn uống hợp lý. Dinh dưỡng của sản phụ phải
toàn diện, không thể ăn theo ý thích của mình, cũng không
phải ăn nhiều quá một loại thực phẩm. Trong các bữa ăn
chính phải có thức ăn thô như cơm, bắp, tiểu mạch, khoai
để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Ngoài ra, trái cây, rau cải
cũng rất có ích cho sản phụ nhằm cung cấp đủ vitamin và
thúc đẩy vú tiết sữa bình thường. Vì vậy nên tập thói quen
ăn trái cây sau mỗi bữa ăn, các loại như táo, quít, lê v.v...
- Ăn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa và ít kích thích; tránh
táo bón vì nếu để táo bón lâu ngày sẽ dẫn đến trĩ, nứt kẽ
hậu môn, sa tử cung.
- Không kiêng cữ một cách quá mù quáng. Thời kỳ cho con
bú, dinh dưỡng phải đủ về mọi mặt mới đáp ứng nhu cầu
của bản thân và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, nếu
không sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và em bé.
- Ăn uống hợp vệ sinh. 5-7 ngày sau khi sinh nên ăn những
thức ăn mềm như cơm nát, cháo; không nên ăn quá nhiều
dầu mỡ như thịt gà (có da), giò heo... Sau 7 ngày có thể ăn
các món như cá, thịt, trứng gà nhưng không nên ăn quá no
trong vòng một tháng sau khi sinh mà nên ăn làm nhiều bữa
trong ngày.
- Không nên ăn những thức ăn cay nóng vì dễ làm cho sản
phụ bốc hoả và có thể ảnh hưởng đến trẻ qua sữa, làm cho
trẻ bị nóng trong người. Vì vậy tránh ăn hành, ớt, hồi
hương, hẹ, rượu...
- Cũng không nên ăn thức ăn sống, lạnh vì dễ làm tổn
thương dạ dày, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hoá. Ngoài
ra, thức ăn sống lạnh dễ tạo máu bầm làm đau bụng sau khi
sinh.
- Ngoài 3 bữa chính, sản phụ nên ăn nhiều bữa phụ với các
loại thực phẩm dễ tiêu như mì, hoành thánh, cháo để tăng
lượng sữa.
Trên cơ sở các nguyên tắc đó bạn có thể lựa chọn các loại
thực đơn phù hợp cho mình nhằm đảm bảo sự hồi phục sức
khoẻ sau khi sinh và chất lượng sữa cho trẻ tốt nhất.
