SKKN: Chuyên đề axit cacboxylic theo định hướng phát triển năng lực của học sinh

Ở

Ụ

Ạ

Ị

S  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NAM Đ NH

ƯỜ

Ả Ậ

TR

NG THPT B H I H U

BÁO CÁO SÁNG KI NẾ

ề

ị

ướ

ể

Chuyên đ  axit cacboxylic theo đ nh h

ự ủ   ng phát tri n năng l c c a

ọ

h c sinh

ề ạ ị Tác giả : Ph m Th  Huy n

ộ ạ Trình đ  chuyên môn ọ : Th c sĩ hóa h c

Ch c vứ ụ : Giáo viên

ơ ườ ả ậ N i công tác : Tr ng THPT B H i H u

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 1 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ị Nam Đ nh, ngày 28 tháng 5 năm 2016

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 2 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ế ị ướ ề 1. Tên sáng ki n: Chuyên đ  axit cacboxylic theo đ nh h ự   ể ng phát tri n năng l c

ủ ọ c a h c sinh

ự ọ ạ ụ ế 2. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: D y hóa  h c THPT

ờ ọ ụ ế 3. Th i gian áp d ng sáng ki n: Năm h c 2015 – 2016

4. Tác giả

ề ạ ị ọ          H  và tên: Ph m Th  Huy n

Năm sinh: 1989

ơ ườ ệ ườ ỉ ị N i th ng trú: xã Xuân Ninh, huy n Xuân Tr ng, t nh Nam Đ nh

ộ ọ ạ Trình đ  chuyên môn:    Th c sĩ Hóa h c Chuyên ngành: Hóa h u cữ ơ

ứ ụ Ch c v  công tác: Giáo viên

ơ ệ ườ ả ậ ả ậ ị N i làm vi c: Tr ng THPT B H i H u, H i H u, Nam Đ nh

ệ ị ọ ề ạ ị ườ ỉ      Đ a ch  liên h : Ph m  Th   Huy n,  giáo  viên  Hóa h c,   tr ả   ng  THPT   B  H i

H uậ

ệ ạ Đi n tho i : 0947514489

ơ ị ụ ệ ế 5. Đ n v  áp d ng sáng ki n kinh nghi m:

ườ ả ậ ơ ị      Tên đ n v : Tr ng THPT B H i H u

ỉ ả ậ ệ ả ỉ ị ị      Đ a ch : xã H i Phú, huy n H i H u, t nh Nam Đ nh

ệ ạ Đi n tho i: 03503874470

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 3 | 6 0                               P h m   T h   H u y

Ả Ạ Ế Ề Ệ I. ĐI U KI N, HOÀN C NH T O RA SÁNG KI N

ừ ế ố ị ấ ­  Xu t phát t ứ  nghiên c u, h c t p ọ ậ Ngh  quy t s  29­NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 H iộ

ị ầ ứ ấ ươ ệ ớ ngh  l n th  tám Ban Ch p hành Trung ng khóa XI ả ề ổ v  đ i m i căn b n, toàn di n giáo

ế ủ ả ả ộ ị ệ ố ụ d c và đào t o ạ   Ngh  quy t c a Đ ng C ng s n Vi t Nam; Công văn s  4099/BGD ĐT­

ề ệ ướ ủ ụ ự ệ ệ ạ ẫ ộ GDTrH ngày 05/8/2014 c a B  giáo d c và đào t o v  vi c H ng d n th c hi n nhi m v ụ

ọ ẽ ề ấ ượ ể ế ạ ạ ệ năm h c 2014 – 2015. ả T o chuy n bi n căn b n, m nh m  v  ch t l ng, hi u qu  gi ả áo

ạ ứ ố ơ ự ả ố ụ d c, đào t o; đ áp  ng ngày càng t t h n c ông cu c xộ ầ   ệ ổ ây d ng, b o v  T  qu c và nhu c u

ụ ườ ệ ể ệ ố ọ ậ ủ h c t p c a nh ân dân. Giáo d c con ng i Vi t Nam ph át tri n toàn di n và ph át huy t ấ   t nh t

ề ả ạ ổ ố ti m năng, kh  năng s ủ áng t o c a m i c ỗ á nhân; yêu gia đình, yêu T  qu c,   y ̀   ̀ êu đông bao;

ố ệ ố s ng t ả   ệ t và làm vi c hi u qu .

ề ự ọ ạ ố ụ ự ệ ở ọ ố ự ­ Xây d ng n n gi áo d c m , th c h c, th c nghi p, d y t t, h c t t, qu n l ả ý t t; cố ơ ấ   ó c  c u

ươ ụ ự ộ ọ ậ ả ả và ph ứ ng th c gi áo d c h p l ắ ợ ý, g n v i x ớ ây d ng x ã h i h c t p; b o đ m c ệ   ề ác đi u ki n

ấ ượ ẩ ệ ạ ậ ộ nâng cao ch t l ng; chu n h óa, hi n đ i hóa, d ân ch  hủ óa, xã h i hộ óa và h i nh p qu c t ố ế

̀ ụ ữ ữ ị ướ ủ ộ ̣ ệ ố h  th ng gi ̀ áo d c va đao tao; gi v ng đ nh h ng x ã h i ch  nghĩa và b n s c d ả ắ ân t c. ộ

ế ụ ẽ ạ ổ ớ ươ ạ ọ ướ ệ ạ ­ Ti p t c đ i m i m nh m  ph ng ph áp d y và h c theo h ng hi n đ i; ph át huy tính

ủ ộ ự ụ ứ ủ ậ ạ ỹ ườ ọ tích c c, ch  đ ng, s ế áng t o và v n d ng ki n th c, k  năng c a ng ắ i h c; kh c ph c l ụ ố   i

ề ạ ặ ộ ề truy n th ụ áp đ t m t chi u, ghi nh  m ậ ớ áy móc. T p trung d y c ách h c, cọ ách nghĩ, khuyêń

́ ự ơ ở ể ạ ứ ậ ổ ớ ỹ ̣ khich t hoc, t o c  s  đ  ng ườ ọ ự ậ i h c t c p nh t và đ i m i tri th c, k  năng, ph át tri nể

ể ừ ọ ủ ế ự ớ ứ ạ ̣ ̣ năng l c. Chuy n t h c ch  y u tr ên l p sang t ổ ứ ình th c hoc tâp đa d ng, ch ch c h ú ý các

ộ ạ ứ ứ ụ ẩ ọ ̣ ạ ộ ho t đ ng x ã h i, ngoai kh óa, nghiên c u khoa h c. Đ y m nh  ng d ng c ông ngh  thệ ông tin

ọ và truy n thề ạ ông trong d y và h c.

ơ ở ế ạ ọ ượ ế ế ế ạ ạ Trên c  s  k  ho ch d y h c đã đ ệ c phê duy t,tôi đã thi t k  ti n trình d y h c c ọ ụ

ủ ề ể ướ ự ủ ổ ớ ọ ớ th  cho ch  đ  axit cacboxylic theo h ng đ i m i phát huy năng l c c a h c sinh l p 11

THPT .

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 4 | 6 0                               P h m   T h   H u y

Ả Ả II. MÔ T  GI I PHÁP

ệ

ự ạ ạ ự ạ ọ ọ ọ ấ ư ệ ạ ộ 1. Th c tr ng d y h c hi n nay ủ ­ Th c tr ng d y h c hi n nay c a GV b  môn Hóa h c c p THPT, đó là GV ch a phát huy

ủ ộ ụ ứ ế ạ ậ ỹ ố ố t i t i đa tính ph ự át huy tính tích c c, ch  đ ng, s ủ   áng t o và v n d ng ki n th c, k  năng c a

ườ ọ ươ ươ ệ ạ ấ ọ ờ ọ ả ạ ng i h c các ph ng pháp và ph ng ti n d y h c. R t ít gi h c GV gi ng d y hoàn toàn

ươ ư ỏ ự ự ệ ạ ọ ằ b ng các ph ạ ộ   ng pháp d y h c tích c c: nh  h i đáp – dùng thí nghi m tr c quan, ho t đ ng

ề ạ ấ ặ ọ ệ ươ ằ ả nhóm, d y h c nêu v n đ . Đ c bi t các ph ng pháp nh m nâng cao kh  năng t ự ọ ủ    h c c a

ượ ử ụ ả ạ ấ ươ ế ề ọ h c sinh đ ố c s  d ng r t ít. Đa s  GV gi ng d y theo ph ng pháp thuy t trình truy n th ụ

ặ ộ ươ ươ ự ạ ề áp đ t m t chi u, ghi nh  m ớ áy móc . Các ph ệ ng ti n, ph ọ ng pháp d y h c tích c c ch ủ

ỉ ượ ử ụ ờ ộ ả ế y u ch  đ c s  d ng trong các gi h i gi ng.

­ Vì v yậ

ư ả ọ ư ượ ả +  HS ch a yêu thích môn h c, kh  năng t ự ọ ự  h c, t ạ  sáng t o ch a đ c phát huy và kh  năng

ứ ế ậ ụ v n d ng ki n th c kém .

ề ọ ọ + Khá nhi u h c sinh không yêu thích môn hóa h c

ọ ở ộ ố ớ ề ệ ả ầ + Kh o sát đ u năm h c ể  m t s  l p đ u có chung bi u hi n các em ít quan tâm.

ể ề ể ặ ả ầ ấ + Khi ki m tra ph n nhi u còn lúng túng ho c không hi u b n ch t

ự ế ữ ứ ế ế ỏ ạ ế + Nh ng câu h i liên quan đ n ki n th c th c t các em h n ch

ư ậ ụ ộ ố ứ ề ế ọ + Ch a v n d ng nhi u ki n th c hóa h c vào cu c s ng

ả 2. Gi

ạ ọ ườ ứ ế ầ ọ i pháp ớ V i cách d y đ c ­ chép, giáo viên là ng i rót ki n th c vào đ u h c sinh và ng ườ   i

ữ ứ ừ ầ ứ ủ ể ở ư ế ế ạ d y gi vai trò trung tâm. Nh ng ki n th c t th y có th  tr  thành ki n th c c a trò không?

ứ ụ ề ề ề ạ ắ ắ ọ ọ   Ch c ch n là không nhi u. Theo nhi u nghiên c u khoa h c v  giáo d c thì cách d y đ c ­

ườ ọ ượ ứ ế ỉ chép ch  giúp ng ế i h c ti p thu đ c 10­20% ki n th c.

ụ ươ ủ ộ ụ ề ườ ọ ữ Khi áp d ng ph ng pháp giáo d c ch  đ ng trong chuyên đ , ng i h c gi vai trò

ườ ầ ỉ ướ ẫ ỡ ườ ọ ủ ộ ế trung tâm, ng i th y ch  đóng vai trò h ng d n, giúp đ . Ng i h c ch  đ ng tìm ki m tri

ỉ ừ ầ ứ ứ ể ế ừ ấ ề ậ th c và có th  thu nh n ki n th c không ch  t th y mà còn t ồ  r t nhi u ngu n khác nhau.

ư ậ ủ ườ ả ẳ ầ ị Nh  v y, vai trò c a ng i th y có gi m đi không? Xin kh ng đ nh ngay là không. Ng ượ   c

ườ ữ ể ề ầ ở ọ ạ l i, vai trò ng ầ   i th y càng tr  nên quan tr ng. Gi a bi n thông tin mênh mông, đi u gì c n

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 5 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ộ ố ư ế ấ ả ử ụ ứ ụ ữ   ạ ọ g n l c, cách s  d ng ra sao và  ng d ng chúng vào cu c s ng nh  th  nào… T t c  nh ng

ế ự ỉ ẫ ủ ề ầ ề ấ ườ đi u  y đ u c n đ n s  ch  d n c a ng ầ i th y.

ậ ế ỹ ượ ề ệ Vì v y tôi vi ớ t chuyên  đ  này cùng v i kinh nghi m tích lu  đ ạ   c trong quá trình d y

ọ ớ ợ ậ ệ ả ấ ả ộ ồ ọ h c và các đ t t p hu n h i th o, SGK hóa h c l p 11, tôi đã tham kh o đ ng nghi p và

ệ ề nhi u tài li u  khác.

Ề CHUYÊN Đ : AXITCACBOXYLIC

Ộ Ề 2.I. N I DUNG CHUYÊN Đ

ấ ậ ế ứ ụ ộ ề ạ ị ­ N i dung 1 : Đ nh nghĩa phân lo i, danh pháp, tính ch t v t lí, đi u ch ,  ng d ng

ộ ấ ọ ­ N i dung 2 : Tính ch t hóa h c

Ổ Ứ Ạ Ề Ọ 2.II. T  CH C D Y H C THEO CHUYÊN Đ

ụ 1) M c tiêu ế ứ Ki n th c

Bi ế ượ t đ c :

ạ ị ­ Đ nh nghĩa, phân lo i axit cacboxylic

ấ ạ ể ử ồ ặ ­ Công th c chung, đ c đi m c u t o phân t , đ ng phân, danh pháp ( tên thông th ườ   ng

ứ và tên thay th ).ế

ệ ộ ướ ấ ậ ­ Tính ch t v t lí : Nhi ộ t đ  sôi, đ  tan trong n ế c ; Liên k t hiđro.

ướ ụ ậ ấ ọ ớ ị ế ­ Tính ch t hoá h c : Tính axit y u (phân li thu n ngh ch trong n

ạ ộ ố ủ ụ ế ạ ạ ơ ơ ớ ơ   c, tác d ng v i baz ,   oxit baz , mu i c a axit y u h n và kim lo i ho t đ ng ), tác d ng v i ancol t o thành este.

ệ ả ứ Khái ni m ph n  ng este hóa.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 6 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ế ừ ề ơ ­ Phư ng pháp đi u ch  t ankan.

ế ề ươ ấ ừ + Đi u ch  axit axetic ( ph ng pháp lên men gi m, oxi hóa andehit axetic, t metanol ).

ề ế + Đi u ch  axit caboxylic.

ụ ủ ứ ­  ng d ng c a axit caboxylic

Kĩ năng

ư ả ề T  duy: so sánh, gi ế ấ i quy t v n đ

ọ ậ ự ọ ự ạ ộ ứ Kĩ năng h c t p : t h c , t nghiên c u ho t đ ng nhóm

ự ệ ế ọ ố Kĩ năng khoa h c : quan sát , phân tích , tìm ki m các m i quan h  , th c hành thí

ệ nghi m, tính toán

ấ ạ ủ ể ặ ­Đ c đi m c u t o c a axit caboxylic.

ệ ữ ặ ấ ậ ể ớ ệ ộ ấ  ­Quan h  gi a đ c đi m c u tao v i tính ch t v t lí (nhi t đ  sôi, tính tan)

ọ ấ  ­ Tính ch t hoá h c

ươ ề ­ Ph ế ng pháp đi u ch  axit caboxylic.

Thái đ  ộ

ử ụ ụ ế ệ ấ ẩ ậ ­ Giáo d c tính c n th n  chính xác khi s  d ng hóa ch t , ti n hành thí nghi m .

ứ ụ ợ ố ạ ạ ộ ậ ụ ế ­ Giáo d c ý th c nghiêm túc, h p tác t

ả ứ ả ế ấ ề ườ ữ ụ ế ệ ậ i quy t v n đ , có ý th c b o v  môi tr

ữ ấ ả ẩ ể ả ấ liên môn trong gi ả ứ   t, linh ho t trong ho t đ ng v n d ng ki n th c ẩ   ng, t n d ng  nh ng ph  ph m ấ   ả ế t cách s n su t trong quá trình s n su t axit caboxylic đ  s n xu t nh ng s n ph m khác, Bi

ừ ữ ệ ả ẩ axit caboxylic t ủ  nh ng s n ph m c a ngành nông nghi p.

ị ướ Đ nh h ự ầ ng các năng l c c n hình thành

ế ự        ­Năng l c giao ti p

ự ệ ­Năng l c làm vi c nhóm

ự ợ ­Năng l c h p tác

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 7 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ự ử ụ ữ ọ        ­Năng l c s  d ng ngôn ng  hóa h c

ự ả ế ấ ề ­Năng l c gi ọ i quy t v n đ  thông qua môn hóa h c

ự ọ        ­Năng l c tính toán hóa h c

ự ậ ụ ộ ố ứ ế ọ ­Năng l c v n d ng ki n th c hóa h c vào cu c s ng

ự ọ ự        ­Năng l c th c hành hóa h c

ự ử ụ ề ệ ­Năng l c s  d ng công ngh  thông tin và truy n thông

ứ ế Ki n th c liên môn:

­ Môn Sinh h c:ọ

ọ ủ ả ạ ề ầ ạ ị + Axit cacboxylic có nhi u trong thành ph n hóa h c c a các lo i hoa qu , t o lên v  chua

ủ ừ ư ạ ả ặ đ c tr ng riêng c a t ng lo i qu .

ố ớ ự ố ủ + vai trò c a Axit cacboxylic đ i v i s  s ng

ể ử ụ ệ ả ­ Môn Toán: Tính toán đ  s  d ng tài nguyên hi u qu

ụ ­ Giáo d c công dân :

ứ ả ệ ườ ử ụ ợ + ý th c b o v  môi tr ng, s  d ng axit cacboxylic h p lí

ố ử ụ ả ẩ ả ừ ệ ậ ụ + T n d ng t ệ i đa và s  d ng có hi u qu  các s n ph m t nông nghi p

ấ ươ ả ự ệ ẩ ả ầ ả ấ ố + S n xu t h ng li u, gi m ăn có ngu n g c rõ ràng và đ m b o an toàn th c ph m

ử ụ ụ ươ ố ả ệ ả ồ + S  d ng ph  gia, h ng li u có ngu n g c đ m b o an toàn.

ươ

ạ ọ ng pháp d y h c ươ ạ ợ 2) Ph        ­ Ph ở ng pháp đàm tho i g i m .

ệ ả ­ Phát hi n gi ề ế ấ i quy t v n đ

ươ ự ệ ử ụ        ­S  d ng ph ng ti n tr c quan

ươ ­Ph ạ ộ ng pháp ho t đ ng nhóm

ươ ự ạ ­ Ph ọ ng pháp d y h c theo d  án.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 8 | 6 0                               P h m   T h   H u y

Ạ Ủ Ả Ả Ầ Ầ Ề 2.III. B NG MÔ T  CÁC YÊU C U C N Đ T C A CHUYÊN Đ

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 9 | 6 0                               P h m   T h   H u y

Lo iạ ậ ậ ụ ế Thông hi uể V n d ng cao t N câu ụ   V n   d ng th pấ Ấ Ộ Ọ Ậ Ả ậ Nh n bi Ỏ 2.IV. CÂU H I VÀ BÀI T P MINH H A THEO CÁC C P Đ  MÔ T ỏ D

h i/bài t pậ

ắ ữ ố ả

­N m   v ng   m i   quan   h ợ ữ ấ ­   Xác   đ nhị CTPT   ,CTCT ệ    gi a   các   h p   ch t   ancol, c   t

các axit

ả ơ ậ quy   lu t   đ   gi

ẳ ữ ế i   thích ­   Gi ạ ượ   i   sao đ các   ancol   có   t0  sôi   cao  h n   so   ớ v i   các   ROH ượ c   khái ế ợ ố caboxylic  ồ đ ng đ ng k ọ ti p ,g i tên. andehit, axit cacboxylic, các  ế   ể i   quy t ộ ỏ   nh ng câu h i có n i dung ổ t ng h p. nguyên axit ­Nêu   đ ệ ni m các   bon caboxylic có   s ử t ươ ứ t ng  ng

c công ế t   ph ­   Vi ­Vi ứ ả ứ

ứ ở ế ượ t đ ồ th c   đ ng   phân ủ c a axit  caboxylic no đ nơ   ạ ch c, m ch h Câu  ỏ h i/bài ị ậ t p   đ nh ươ   ng ủ   ph n   ng   c a axit   caboxylic  ạ   ớ v i   kim   lo i, bazo, oxit bazo,  ả     ph n ọ ­ G i tên các tính ố mu i, ứ ng este hóa caboxylic

ả

axit  đ nơ   gi n   theo   danh   ệ ố pháp h  th ng ­ So sánh nhi ộ đ  sôi các tệ   axit

caboxylic,   axit

caboxylic   và  ấ   ợ các   h p   ch t

khác

­   So   sánh   l cự   ữ   axit   gi a   các

axit caboxylic.

ả ượ ­ Tính toán các c   các   bài   toán

bài   toán   theo ng,vi ­   Tính   kh iố   ượ l axit

ươ ả ­   Gi i   đ ề ợ ỗ h n   h p   nhi u ử ụ ph ng trình. ­   Tính   toán   các  bài   toán   đ nơ     gi n   theo   các caboxylic,   có   s d ng   các

ươ ả ph ng trình ế   t ứ ả   công th c s n ph m  ẩ   . ng pháp gi i toán hóa

ả ứ ph n  ng ươ ph h c.ọ ả ­   Xác   đ nhị ượ c CTPT, đ i   đ ­   Gi

ả n   ­   T H P T   B   H i   H u ộ ố ­   Gi ậ ả ỗ h n   h p

ệ Bài   t pậ   đ nhị   ngượ l ứ ị ị ­ Xác đ nh CTPT ạ 10 | 6 0                               P h m   T h   H u y ủ c a axit  caboxylic no đ nơ   ở ạ ch c, m ch h . ượ   c bài   toán   có  liên   quan   đ nế   ả ứ   các   ph n   ng ủ axit    c a ề  i   m t   s   bài   toán   v ợ axit   caboxylic  có  ấ   ế liên   quan   đ n   hi u   su t, ậ ả   ậ v n dung các đ nh lu t b o ị ề các  CTCT   ủ   ồ đ ng phân c a ộ m t axit  caboxylic,   g iọ

ế ậ Nh n bi t

ứ ổ ứ ủ ứ ấ ạ ơ ợ nH2nO2, là công th c c a các h p ch t no, đ n ch c, m ch h ở

Câu 1.Công th c t ng quát C lo iạ

A. Ancol B. Anđehit. C.Phenol. D. Axit cacboxylic

ủ ẳ ấ ồ ộ Câu  2. ch t nào sau đây không thu c dãy đ ng đ ng c a axit axetic?

A. Axit fomic. B.  Axit propionic.

C.  Axit acrylic. D. Axit isobutiric.

Câu  3. Axit axetic là axit

ạ A. M nh ạ ấ B.  R t m nh C.  Trung bình D. Y uế

Câu  4. Axit stearic là axit béo có công th c:ứ

a. C15H31COOH b. C17H33COOH c. C17H35COOH d. C17H31COOH

Câu 5. Axit oleic là axit béo có công th c:ứ

a. C15H31COOH b. C17H35COOH c. C17H33COOH

d. C17H31COOH

ả ứ ả ứ ủ ủ ế ọ Câu 6. ph n  ng hóa h c nào c a axit axetic là ph n  ng th  hidro c a nhóm cacboxyl ?

ả ứ ớ ả ứ ớ A. Ph n  ng v i Na. B.  Ph n  ng v i NaOH.

ả ứ ớ ả C.  Ph n  ng v i Na2CO3 D. C  A, B, C.

ầ ượ ầ ừ ơ ể ế c tách ra t c  th  loài ki n ? Câu 7. Axit nào l n đ u đ

A. Axit fomic. B.  Axit axetic. C.  Axit oxalic. D. Axit xitric.

ể ộ ủ ử ể ể ặ ấ

ồ ạ ể ẩ ẹ ấ ấ ầ Câu 8. Chúng ta có th  dùng gi m đ  tr n vào các món ăn ho c đ  kh  mùi tanh c a cá, khi qu n áo hay đ  đ c có dính k o cao su, hãy dùng gi m đ  t y chúng. Vì trong gi m ăn có

ứ ch a axit cacboxylic nào sau đây?

A. Axit fomic. B.  Axit axetic. C.  Axit oxalic. D. Axit lactic.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 11 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ầ ớ ượ ả ấ ể ử ụ c s n xu t đ  s  d ng làm

ả ự ấ ả ườ ả ư ứ Câu 9. Ph n l n axit cacboxylic nào sau đây axit propionic đ ẩ ch t b o qu n cho c  th c ph m dành cho con ng i cũng nh  th c ăn dành cho gia súc?

A. Axit fomic. B. Axit propionic .  C.  Axit oxalic. D. Axit lactic.

ả ơ ị ầ ủ ả ơ ấ ị

ứ   Câu 10. Khi qu  b  b  ôi có mùi r t khó ch u, là do trong thành ph n c a qu  b  ôi có ch a axit cacboxylic nào sau đây?

A. Axit fomic. B.  Axit axetic. C.  Axit oxalic. D. Axit butiric.

ể ả ự ẩ ả ấ ả ố

ệ ấ ẩ ấ ơ ố ọ ộ   ẩ Câu 11. Axit bezoic dùng đ  b o qu n th c ph m, thu c lá, keo dính; s n xu t ph m nhu m, ượ t n m. Axit bezoic có d

c ph m và ch t th m. Trong y h c, dùng làm thu c sát trùng, di ề ọ ủ ầ nhi u trong thành ph n hóa h c c a :

ả A. Qu  cam ả B.  Qu  nho C.  Axit v iả D. Qu  cauả

ế ế ồ ố ề ể ắ

ư ượ ướ ứ ơ   Câu 12. Nho dùng đ  ch  bi n nhi u món ăn và đ  u ng ngon, có màu s c và có mùi th m ứ ấ ạ   ả ẫ ấ  Trong qu  nho có ch a axit tartaric có công th c c u t o h p d n nh  r u nho, n c ép ...

là:

A. HOOC­CH2­CH(OH)­COOH B. CH2=C(CH3)COOH.

C. CH3CH=CHCOOH. D. HOOC­CH(OH)­CH(OH)­COOH

ấ ượ ử ụ ọ ủ ứ ầ ộ c s  d ng trong m t s ộ ố

ấ ẩ ử ộ ố ệ ẳ ạ ẩ ấ

Câu 13. Trong thành ph n hóa h c c a trái me có ch a m t ch t đ ả s n ph m hóa ch t dùng trong gia đình, ch ng h n m t s  ch t t y r a hay trong vi c đánh ấ ỉ g  sét. ch t đó là:

A. Axit fomic. B.  Axit axetic. C.  Axit oxalic. D. Axit butiric.

ả ứ ỗ ợ ớ Câu 14. Khi đun nóng 1 mol axit axetic v i 1 mol ancol etylic, h n h p sau ph n  ng có

A. etyl axetat.

B.  axit etanoic.

C. etanol

ả D. C  A, B, C, D

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 12 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ả ứ ế ố ữ ư ư ấ    axit d , ancol d , l y

ế ố ấ ể ằ ị Câu 15. Cho ph n  ng gi a ancol etylic và axit axetic. Trong các y u t ướ nhanh etyl axetat, dùng ch t hút n c, có bao nhiêu y u t làm cân b ng chuy n d ch theo

ề ậ chi u thu n?

A. 1 B.  2 C.  3 D. 4

ậ ợ ệ ề ự ấ i cho s  lên men gi m là : Câu 16. Đi u ki n thu n l

A. Dùng ancol trên 10o

oC

ệ ộ B. Nhi t đ  trên 35

ề ế ấ ớ C. ancol và men gi m ti p xúc nhi u v i không khí

ả D. C   A, B, C.

ấ ạ ớ ạ   i

Câu 17. Cho các  axit : panmitic, stearic, axetic, oleic. Axit có c u t o khác v i các axit còn l là:

A. Axit panmitic. B.  Axit stearic. C.  Axit acrylic. D. Axit oleic.

ả ứ ấ ấ

Câu 18. Cho các ch t : axit axetic, axit fomic, axit acrylic. Ch t nào tham gia ph n  ng tráng ươ g ng?

ấ A. Axit axetic. B.  Axit fomic. C.  Axit acrylic. D. Không có ch t nào

Câu 19.  CH3­CH(CH3)­CH(CH3)­COOH có tên thay th  là:ế

A. Axit 2­metyl­3­etylbutanoic B. Axit 3­etyl­2metylbutanoic

C. Axit đi­2,3 metylpentanoic D. Axit 2,3­đimetylbutanoic

2=C(CH3)COOH là:

ọ ủ Câu 20.  Tên g i c a axit CH

A. Axit 2­metylpropenoic B. Axit 2­metyl­propaoic

C. Axit metacrylic ề D. A, C đ u đúng.

3)2CHCOOH là:

ọ ủ Câu 21.  Tên g i c a axit (CH

A. Axit 2­metylpropanoic B. Axit isobutyric

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 13 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ề ả C. Axit butyric D. C  A, B đ u đúng

3­CH2­CCl2­CH(CH3)­COOH là:

ủ Câu 22.  Tên c a axit CH

A. 3,3­điclo­2­metylpentanoic B. Axit 3,3­điclo­4­metylpentanoic

C. 2­metyl­3,3­điclopentanoic D. Axit 3,3­điclo­3­etyl­2­metylpentanoic

ọ ủ Câu 23.  Cho axit HOOC­CH2CH2CH2CH2­COOH. Tên g i c a axit này là:

A. Axit ađipic B. Axit 1,4­butanđicacboxylic

ề ả C. Axit 1,5­hexađioic D. C  A, B, C đ u sai.

ậ Câu 24.  Nh n xét nào sau đây là đúng ?

ấ ỏ ỳ A. Gi m ăn làm đ  qu  tím.

3.

ừ ả ượ ướ B. N c ép t qu  chanh hòa tan đ c CaCO

ẩ ạ ượ ặ ở ướ C. Dùng axit axetic t y s ch đ c c n bám đáy phích n c nóng.

ả ứ ả ứ ủ ớ D. Ph n  ng c a axit axetic v i etanol là ph n  ng trung hòa.

ệ ươ ể ả ệ ấ ng pháp chính đ  s n xu t axit axetic trong công nghi p là Câu 25.  Hi n ph

ừ A. Lên men gi m.ấ B. Đi t methanol và cacbon oxit.

C. Oxi hóa CH3CHO. D. Oxi hóa butan.

ể ọ Câu 26.   Ch n phát bi u sai ?

ủ ẳ ạ ồ ấ A. HCOOH là axit m nh nh t trong dãy đ ng đ ng c a nó.

ả ứ ạ B. HCOOH có tham gia ph n  ng tráng b c.

2/NaOH.

ả ứ ượ ớ C. HCOOH không ph n  ng đ c v i Cu(OH)

ế ơ D. HCOOH có tính axit y u h n HCl.

ứ ạ ộ ố ở ơ ượ c Câu 27.  Khi đ t cháy m t axit cacboxylic no đ n ch c, m ch h  thu đ

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 14 | 6 0                               P h m   T h   H u y

2.

2.

ố ượ ướ ằ ố ượ ố ằ A. Kh i l ng n c b ng kh i l ng CO B. S  mol H ố 2O b ng s  mol CO

2.

2.

ố ớ C. S  mol H ơ ố 2O l n h n s  mol CO ố D. S  mol H ơ ố 2O bé h n s  mol CO

ị ướ i đây không đúng ? ậ Câu 28.  Nh n đ nh nào d

ệ ộ ủ ủ ớ ơ ớ ơ A. Nhi t đ  sôi c a propanal l n h n etanal do PTK c a nó l n h n.

ệ ộ ủ ữ ề ế ơ ớ ơ B. Nhi t đ  sôi c a etanol l n h n propanal do liên k t hidro gi a các ancol b n h n anđehit.

ệ ộ ữ ủ ế ề ơ ớ C. Nhi ơ   t đ  sôi c a axit metanoic l n h n etanol do liên k t hidro gi a các axit b n h n

ancol.

ề ệ ộ ấ ơ t đ  sôi th p h n các ancol và axit có PTK t ươ   ng

D. Nhìn chung các anđehit đ u có nhi ươ ng. đ

ủ ứ ứ ạ ơ ở Câu 29.  Công th c chung c a các axit cacboxylic đ n ch c, no, m ch h  là:

A. CnH2nO2 ( n ≥ 0) B. CnH2n+1­2kCOOH ( n ≥ 0).

C. CnH2n+1COOH ( n ≥ 0). D. (CH2O)n.

ủ ấ ồ ộ ị Câu 30.  Gi m ăn là dung d ch có n ng đ  2 – 5% c a:

A. Axit fomic. B. Axit axetic.

C. Axit propionic. D. Axit acrylic.

ấ ệ ộ ấ t đ  sôi cao nh t? ấ Câu 31. Trong các ch t sau, ch t nào có nhi

A. CH3OCH3. B. C6H5OH. C. CH3COOH D. CH3CH2OH.

ự ế ừ ấ ể ề ả ứ ể ằ ế ch t sau: Câu 32. Đ  đi u ch  axit axetic có th  b ng ph n  ng tr c ti p t

ề ả A. CH3­CH2­OH . B. CH3­CHO. C. HC  (cid:0) CH D. C  a,b đ u đúng.

ả ứ ấ ả ớ Câu 33. Axit metacrylic có kh  năng ph n  ng v i các ch t sau:

A. Na, H2 , Br2 , CH3­COOH. B. H2, Br2 , NaOH, CH3­COOH.

C. CH3­CH2­OH , Br2, Ag2O / NH3, t0. D. Na, H2, Br2, HCl , NaOH.

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 15 | 6 0                               P h m   T h   H u y

2H3O2)n. Công th c phân t

ộ ứ ự ệ ứ ử ủ    c a

Câu 34. M t axit cacboxilic no có công th c th c nghi m (C axit là …

A. C6H9O6. B. C4H6O4. C. C8H12O8. D. C2H3O2

ể ấ ặ ố ề Câu 35. Axit propyonic và axit acrylic đ u có tính ch t và đ c đi m gi ng nhau là:

ụ ẳ ồ ượ ớ ị A. Đ ng đ ng , có tính axit, tác d ng đ c v i dung d ch brom.

ụ ồ ượ ớ ị B. Đ ng phân, có tính axit, tác d ng đ c v i dung d ch brom.

ỉ C. Ch  có tính axit.

ụ ớ ị D. Có tính axit và không tác d ng v i dung d ch brom

ượ ướ c trong n c vì: Câu 36. Axit axetic tan đ

ử ạ ượ ế ơ A. Các phân t axit t o đ c liên k t hidro v i nhau.

ở ể ỏ ể B. Axit th  l ng nên d  tan.

ử ạ ượ ế ơ C. Các phân t axit t o đ c liên k t hidro v i các phân t ử ướ  n c.

ệ ấ ạ D. Axit là ch t đi n li m nh.

ể ề Câu 37. Khi nói v  axit axetic thì phát bi u nào sau đây là sai:

ấ ỏ ấ ạ ướ A. Ch t l ng không màu mùi gi m. B. Tan vô h n trong n c.

ạ ơ ượ C. Tính axit m nh h n axit cacbonic. ả ứ D. Ph n  ng đ ố c mu i ăn.

ệ ố ố ứ ượ ứ ứ ố ố u etilic,  ng 2 ch a axit axetic,  ng 3 ch a anđêhit

ầ ượ Câu 38. Có ba  ng nghi m:  ng 1 ch a r ừ ố axetic. L n l t cho Cu(OH) ệ 2 vào t ng  ng nghi m nung nóng thì :

ả ứ ả ố ề A. C  ba  ng đ u có ph n  ng.

ả ứ ả ứ Ố ố B.  ng 3 có ph n  ng, còn  ng 1,2 không có ph n  ng.

ả ứ ả ứ Ố ố C.  ng 1 có ph n  ng, còn  ng 2,3 không có ph n  ng.

ả ứ ả ứ Ố ố D.  ng 2,3 có ph n  ng, còn  ng 1 không có ph n  ng.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 16 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ả ứ Câu 39. Cho các ph n  ng :

2CH3COOH+ Ca(OH)2(cid:0) (CH3COO)2Ca + 2H2O (1)

2CH3COOH+ Ca(cid:0) (CH3COO)2Ca + H2 (2)

(CH3COO)2 Ca + H2SO4(cid:0) 2CH3COOH + CaSO4 (3)

(CH3COO)2Ca + SO2 + H2O(cid:0) 2CH3COOH+ CaSO3 (4)

ể ề ả ứ ế Th c t ự ế ườ  ng i ta dùng ph n  ng nào đ  đi u ch  axit axetic?

A. 1,4 B. 2,3 C. 2,4 D. 1,3

Thông hi uể

3CHO, CH3 COOH, CH3CH2COOH, CH4 đ

ấ ượ ắ ệ ộ ủ t đ  sôi c a các ch t CH ế   c s p x p

ề ầ Câu 1. Nhi theo chi u tăng d n là :

A. CH3CHO, CH3COOH, CH3CH2COOH, CH4

B. CH3 COOH, CH3CHO, CH3CH2COOH, CH4

C. CH4 , CH3CHO, CH3 COOH, CH3CH2COOH

D. CH3CH2COOH , CH4 , CH3CHO, CH3 COOH

ệ ộ ấ ượ ắ ứ ự ủ ế ầ t đ  sôi c a các ch t đ c s p x p theo th  t tăng d n : Câu 2. Nhi

A. C2H5Cl < CH3COOH 

B. C2H5OH< CH3COOH < C2H5Cl

C. C2H5Cl

D. CH3COOH

ấ ệ ộ ấ t đ  sôi cao nh t là : Câu 3. Ch t có nhi

A. CH3COOH B. CH3CHO C. C2H5OH D. CH3COCH3

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 17 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ủ ấ ượ ệ ộ t đ  sôi c a các ch t : (1) axit fomic ; (2) anđehit fomic ; (3) r u metylic .

ứ ự Câu 4.   Nhi ượ ế Đ c x p theo th  t ầ  tăng d n là :

A. 1, 2, 3 B. 2, 1, 3 C. 2, 3, 1 D. 3, 2, 1

ứ ự ế ệ ộ ủ ấ nhi t đ  sôi c a các ch t : ancol etylic , axit axetic , etyl axetat ? ắ Câu 5. S p x p th  t

A. Ancol etylic < axit axetic < etyl axetat

B. Etyl axetat < Ancol etylic < axit axetic

C. Ancol etylic > axit axetic > etyl axetat

D. Ancol etylic > etyl axetat > axit axetic

ế ầ ắ ệ ộ ứ ự ủ ấ t đ  sôi c a các ch t sau, th  t đúng là: Câu 6. Trong các cách s p x p tăng d n nhi

A. HCOOCH3 < CH3COOCH3 < n­ C3H7OH < CH3COOH < C2H5COOH

B. HCOOCH3 < CH3COOH < n­ C3H7OH < CH3COOCH3< C2H5COOH

C. HCOOCH3 < CH3COOCH3 < CH3COOH < n­ C3H7OH < C2H5COOH

D. n­ C3H7OH < C2H5COOH <  HCOOCH3 < CH3COOCH3 < CH3COOH

ấ ượ ắ ề ế ệ ộ c s p x p theo chi u tăng nhi t đ  sôi là : Câu 7. Các ch t sau đ

ượ ượ A. r u etylic, anđehit axetic, axit axetic, r u metylic .

ượ ượ B. anđehit axetic, r u metylic,r u etylic, axit axetic.

ượ ượ C. r u metylic,r u etylic, axit axetic, anđehit axetic.

ượ ượ D. axit axetic,r u metylic,r u etylic, anđehit axetic.

ướ ề ầ ả ộ Câu   8.  Cho  3  axit   :  Axit  pentanoic   CH3[CH2]2CH2COOH  (1)   Axit   hexanoic   CH3[CH2]3CH  ừ  COOH (2) Axit heptanoic CH3[CH2]4CH2COOH (3) Chi u gi m d n đ  tan trong n c ( t

ả ủ trái qua ph i ) c a 3 axit đã cho là

A. (1) , (3) , (2) . B. (1) , (2) , (3)

ả ướ C. (3) , (2) , (1) . ề D. C  3 axit trên đ u không tan trong n c

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 18 | 6 0                               P h m   T h   H u y

2H5OH , CH3COOH, HCOOH , C6H5OH Chi u tăng d n đ  linh

ấ ề ầ ộ

ủ ử ứ ủ ấ Câu 9. Cho các ch t sau : C ộ đ ng c a nguyên t H trong các nhóm ch c c a 4 ch t là :

A. C2H5OH , C6H5OH, HCOOH , CH3COOH.

B. C2H5OH , C6H5OH, CH3COOH, HCOOH

C. C6H5OH, C2H5OH ,  HCOOH , CH3COOH.

D. C6H5OH, C2H5OH, CH3COOH,  HCOOH.

3COOH (1),

ọ ứ ự ế ầ ấ tăng d n tính axit các ch t sau : CH

ắ Câu10. Ch n dãy s p x p đúng theo th  t CH2ClCOOH (2), CH3OCH COOH (3), CH2FCOOH (4).

A. (2) < (1) < (4) < (3) C. (1) < (2) < (3) < (4)

B. (2) < (1) < (3) < (4) D. (1) < (3) < (2) < (4)

ắ ứ ự ế ủ ầ ấ tăng d n tính axit c a các ch t sau : CH2Cl ­ COOH (1),

Câu 11.  S p x p theo th  t CHCl2COOH (2), CCl3COOH (3)

A. (3) < (2) < (1) C. (1) < (2) < (3)

B. (2) < (1) < (3) D. (3) < (1) < (2)

ắ ứ ự ủ ế ầ ấ tăng d n tính axit c a các ch t sau : Axit p­metylbenzoic (1), axit

Câu 12. S p x p theo th  t p­aminobenzoic (2), axit p­nitrobenzoic(3), axit benzoic(4).

A. (4) < (1) < (3) < (2) C. (1) < (4) < (2) < (3)

B. (1) < (4) < (3) < (2) D. (2) < (1) < (4) < (3)

ắ ứ ự ế ầ ủ ấ tăng d n tính axit c a các ch t sau : Axit o­nitrobenzoic (1), axit

Câu 13. S p x p theo th  t p­nitrobenzoic (2), axit m­nitrobezoic (3).

A. (1) < (2) < (3) C. (3) < (2) < (1) B. (2) < (1) < (3) D. (2) < (3) <

(1)

ả ứ ể ệ ườ ầ i ta c n: ấ ủ Câu 14. Đ  tăng hi u su t c a ph n  ng este hóa ng

ộ ộ ượ ồ ồ A. Tăng n ng đ  axit. B. Tăng n ng đ  r u.

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 19 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ặ ướ ấ ả ề C. Dùng H2SO4 đ c hút n c. D. T t c  đ u đúng.

ấ ấ ố

ệ ộ ấ Câu 15.    Trong s  các ch t: ancol n­propylic, axeton, axit propionic và axit butyric, ch t có nhi ấ t đ  sôi th p nh t là:

A. Ancol n­propylic B. Axeton C.Axit propionic D. Axit butyric.

2 và y mol H2O. Bi

ố ộ ượ ế c x mol CO t x – y= a.

ủ ứ Câu 16. Đ t cháy a mol m t axit cacboxilic thu đ Công th c chung c a axit cacboxilic là …

A. CnH2n­2O3. B. CnH2nOz. C. CnH2n­2O2. D. CnH2n­2Oz.

2H5Cl (a); CH3CHO (b); CH3COOH (c); CH3CH2OH (d). Nhi

ệ ộ t đ  sôi

ư ầ Câu 17.  Cho các ch t Cấ ả ấ ủ c a các ch t gi m d n nh  sau:

A. (d) > (b) > (c) > (a) B. (a) > (c) > (b) > (d)

C. (c) > (d) > (a) > (b) D. (c) > (a) > (b) > (d)

2COOH (a); BrCH2COOH (b); ICH2COOH (c); FCH2COOH (d).

ấ

ủ ề ấ Câu 18.   Cho các ch t ClCH ầ Chi u tăng d n tính axit c a các ch t trên là:

A. (a) < (b) < (c) < (d) B. (b) < (a) < (c) < (d)

6H5COOH (a);  p­H2NC6H4COOH (b);  p­O2NC6H4COOH (c). Chi uề

C. (c) < (b) < (a) < (d) D. (a) < (b) < (d) < (c)

ủ ầ Câu 19.   Cho các ch t Cấ tăng d n tính axit c a dãy trên là:

A. (a) < (b) < (c) B. (a) < (c) < (b) C. (b) < (a) < (c) D. (b) < (c) < (a)

3COOH   (II);   CH3CH2COOH   (III);

ủ ạ ộ Câu   20. Đ   m nh   c a   các   axit:   HCOOH   (I);   CH

ứ ự (CH3)2CHCOOH (IV) theo th  t ầ  tăng d n là:

A. I < II < III < IV B. IV < III < II < I C. II < IV < III < I D. IV < II < III < I

4H6O2 là:

ố ồ ủ Câu 21.  S  đ ng phân c a axit C

A. 2 B. 3 C. 4 D.5

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 20 | 6 0                               P h m   T h   H u y

2 và y mol H2O. Bi

ố ượ ế ộ 9. Đ t cháy a mol m t axit cacboxilic thu đ c x mol CO t x – y= a. Công

ứ ủ th c chung c a axit cacboxilic là …

A. CnH2n­2O3. B. CnH2nOz. C. CnH2n­2O2. D. CnH2n­2Oz.

ứ ạ ồ ở ử    là

ồ Câu 22.  Trong các đ ng phân axit cacboxylic không no, m ch h  có công th c phân t C4H6O2. Axit có đ ng phân cis­trans là:

A. CH2=CH­CH2COOH. B. CH3CH=CHCOOH

ấ ồ cis­trans. C. CH2=C(CH3)COOH. D. Không ch t nào có đ ng phân

ả ứ ể ặ Câu 23.  Ph n  ng este hóa có đ c đi m là:

ả ậ ị A. X y ra ch m. ậ B. Thu n ngh ch.

ả ề ả C. X y ra không hoàn toàn. D. C  A, B, C đ u đúng.

6H5COOH + HNO3 (t  l

→ ả ứ ỉ ệ mol 1:1) ấ ữ ơ  ch t h u c  D Câu 24.  Trong ph n  ng: C

D là:

A. o­NO2­C6H4COOH. B. m­NO2­C6H4COOH.

C. p­NO2­C6H4COOH. D. Axit 1,3,5­trinitrobenzoic.

≡ → ả ứ CH3COOH + CH CH A. Câu 25.  Trong ph n  ng:

ứ ủ Công th c c a A là:

A. CH3OCOCH=CH2. B. CH3CH=CHCOOH.

C. CH3COOCH=CH2. D. CH2=CHCH2COOH.

ả ứ CH2=CHCOOH + HBr X → (spc) Câu 26.  Trong ph n  ng:

ứ ủ Công th c c a X là:

A. CH2CHBrCOOH. B. CH2BrCH2COOH.

C. CH2BrCHCOOH. D. CH3CHBrCOOH.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 21 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ề ề ộ ứ ớ

Câu 27. Đi u không đúng khi nói v  m t axit cacboxylic  ng v i CTPT CnH2n­2O2 là trong CTCT:

ể ạ ế ở ộ ỉ A. Có th  m ch h , 2 liên k t đôi B. Ch  có m t nhóm –COOH

ể ứ ộ ỉ ứ ế C. Có th  ch a m t vòng D. Ch  ch a môt liên k t đôi

ể ệ ằ t axit axetic và axit acrylic b ng : Câu 28. Có th  phân bi

ấ ỳ ướ A. gi y qu  tím B.  natri. C.  phenolphtalein.  D. n c brom.

3COOH ng

ể ệ ườ t HCOOH và CH i ta dùng: Câu 29.  Đ  phân bi

ề ả ị A. Dung d ch NaOH B. Na C. C  A, B, C đ u đúng D. Ag2O/NH3

2=CHCOOH ng

ể ệ ườ t HCOOH và CH i ta dùng: Câu 30.  Đ  phân bi

2

ị A. Dung d ch Br B. AgNO3/NH3

ề ả C. Cu(OH)2/NaOH D. C  A, B, C đ u đúng

3COOH và C2H5OH ng

ệ ườ t CH i ta dùng: ể Câu 31. Đ  phân bi

2

2SO4.

ị A. Na B. Dung d ch Br C. NaOH D. Dung d ch Hị

3COOH và CH2=CHCOOH ta dùng hóa ch t:ấ

ể ệ t CH Câu 32.  Đ  phân bi

4

2 D. B và C

ị A. NaOH ị B. Dung d ch KMnO C. Dung d ch Br

3COOH ng

ể ệ ườ t HCOOH và CH i ta dùng: Câu 33.  Đ  phân bi

A. dd H2SO4 B. NaOH C. A và B D. Na2CO3

ệ ể ố t andehit axetic, andehit arcilic, axit axetic, etanol, có th  dùng thu c th ử

3/NH3(2),gi y   qu (3),dung   d ch

ị ấ ỳ ị ể Câu 34. Đ  phân bi ấ nào   trong   các   ch t   sau:dung   d ch   Br ị 2(1),dung   d ch   AgNO

H2SO4(4)

A. 1,2 và 3 B. 2,3 C. 3,4 D. 1,2 và 4

ấ ệ ộ ấ t đ  sôi cao nh t là: Câu 34. Ch t có nhi

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 22 | 6 0                               P h m   T h   H u y

A. C2H5OH B. CH3COOH C. CH3CHO D. CH3OH

ế ề ầ ắ ộ ộ ử Câu 35. S p x p theo chi u tăng d n đ  linh đ ng H trong phân t

A. Ancol < Phenol 

C. Ancol < Axít < Ancol D. Phenol 

ệ ể ố t andehyt axetic, andehyt acrytic, axit axetic, etanol có th  dùng thu c th ử

2SO4

ị ấ ị ể Câu 36. Đ  phân bi nào sau đây: 1. Dung d ch Br ị 2 2. Dung d ch AgNO ỳ 3/NH3 3. Gi y qu  4. Dung d ch H

A. 1,2 và 3 B. 2 và 3 C. 3 và 4 D. 1,2 và 4

2. M t khác trung

ố ượ ặ c 2a mol CO

ầ Câu 37. Đ t cháy hoàn toàn a mol axit cacboxilic (X) thu đ hòa amol (X) c n 2a mol NaOH. (X) là axit cacboxilic …

ộ ố ứ ơ A. không no có m t n i đôi C=C. B. đ n ch c no.

C. oxalic. D. Axetic.

2O, Na2CO3, Na2SO4,

ụ ấ ớ

ả ứ ả ố Câu 38. Khi cho axit axetic tác d ng v i các ch t: KOH ,CaO, Mg, Cu, H C2H5OH, thì s  ph n  ng x y ra là:

A. 5 B. 6 C. 7 D. 8

2H3O. Công th cứ

ứ ơ ứ ả ấ ộ ơ

ể Câu 39.  M t axit cacboxylic no d n ch c có công th c đ n gi n nh t là C ấ ạ c u t o có th  có là:

A. CH2=CH­CH2COOH. B. CH2=C(CH3)COOH.

ề ả C. CH3CH=CHCOOH. D. C  A, B, C đ u đúng.

xHyOz có kh i l

ợ ứ ố ượ ử ấ ng phân t

2CO3 sinh ra CO2. Ch t B tác d ng đ

ượ ấ ấ ượ ụ ớ là 60 đvC. Trong các ch t trên   ả   c v i Na và có ph n

ấ Câu 40.  H p ch t có công th c C ụ có ch t A tác d ng đ ấ ứ ớ c v i Na ụ ươ ượ ớ ư ụ ượ ớ ng. Ch t C tác d ng đ ng tráng g c v i NaOH nh ng không tác d ng đ c v i Na.

ứ ấ ạ ầ ượ ủ ể Công th c c u t o có th  có l n l t c a A, B, C là:

A. C3H7COOH; HOCH2CH2CHO; CH3COOCH3.

B. HCOOH; (CH3)2CHOH; CH3CH2OCH3.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 23 | 6 0                               P h m   T h   H u y

C. C2H5COOH; HOCH2CH2CHO; C2H5COOCH3.

D. CH3COOH; HOCH2CHO; HCOOCH3.

ố ơ ứ ơ ớ ỉ ứ ậ V y công th c phân

Câu 41.  Axit cacboxylic đ n ch c, no A có t  kh i h i so v i oxi là 2,75.  ử ủ t c a A là:

A. C2H4O2 B. C3H6O2 C. C4H8O2 D. C4H6O2

ể ủ ẳ ộ ồ ộ

ứ ấ ạ ủ ể ị ầ   Câu 42.   Đ  trung hòa 8,8g m t axit cacboxylic A thu c dãy đ ng đ ng c a axit axetic c n 100ml dung d ch NaOH 1M. Công th c c u t o có th  có c a A là:

A. CH3CH2CH2COOH B. CH3COOH

C. CH3CH2CH2CH2CH2COOH D. HCOOH

ể ủ ế ầ ầ ấ ồ ộ

ấ Câu 43.  Đ  trung hòa h t 60g gi m ăn thì c n 50ml NaOH 1M. N ng đ  ph n trăm c a axit axetic trong gi m ăn là:

A. 3% B. 4% C. 5% D. 6%

ố ượ ấ ượ ng axit axetic trong gi m ăn thu đ c là bao nhiêu khi lên men 0,5lít r ượ   u

ế ố ượ ủ ượ ả ứ ệ ấ Câu 44.  Kh i l etylic 6o. Bi t kh i l ng riêng c a r u etylic là 0,8g/ml. ( hi u su t các ph n  ng là 100%)

A. 31,3g B. 34,5g C. 37,7g D. 39,8g

ố ứ ộ ơ ử ế oxi chi m 53,33% v ề

ứ ấ ạ ủ ố ượ Câu 45.   Đ t cháy m t axit cacboxylic no đ n ch c A. Trong phân t kh i l ng. Công th c c u t o c a A là:

≡ A. HCOOH B. CH C­COOH C. CH3COOH D. CH2=CH­COOH

ụ ặ ặ ớ ượ ư ượ ng d  r

Ở ạ ả ứ ế ệ ấ ằ ố ượ Câu 46.  Cho 180g axit axetic tác d ng v i l xúc tác. tr ng thái cân b ng, n u hi u su t ph n  ng là 66% thì kh i l u etylic có m t axit sunfuric đ c làm   ượ   c ng este thu đ

là:

A. 246g B. 174,24g C. 274g D. 276g

ể ợ ủ ầ ỗ

ớ ướ ụ ầ ạ ỗ ợ ố   Câu 47.  Đ  trung hòa h n h p c a phenol và axit axetic c n dùng 23,4ml KOH 20% ( kh i ế ủ   ượ c brom t o nên 16,55g k t t a. l

ng riêng 1,2g/ml). H n h p ban đ u khi tác d ng v i n ố ượ ủ ỗ ợ ng c a axit trong h n h p là: Kh i l

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 24 | 6 0                               P h m   T h   H u y

A. 2g B. 5g C. 3g D. 4g

ứ ầ ộ ơ ị

ứ ấ ạ ủ ấ ắ ượ ạ Câu 48.  Khi trung hòa 25ml dung d ch m t axit cacboxylic no đ n ch c A thì c n 200ml dung ị d ch NaOH 0,25M. Cô c n thì thu đ c 4,1g ch t r n. Công th c c u t o c a A là:

A. HCOOH B. CH3CH2COOH C. CH2=CH­COOH D. CH3COOH

ừ ủ ấ ợ ỗ

ế ể ầ ỗ ị Câu 49.   2,76g h n h p axit axetic và axit acrylic v a đ  làm m t màu hoàn toàn 50g dung ợ ị d ch Br 9,6%. Đ  trung hòa h t 1,38g h n h p hai axit trên thì c n bao nhiêu ml dung d ch

NaOH 0,25M ?

A. 40ml B. 80ml C.50ml D.60ml

ố ữ ơ ộ ượ ố ằ ướ c s  mol CO ố 2 b ng s  mol n c thì axit

Câu 50. Đ t cháy hoàn toàn m t axit h u c  thu đ đó là:

ứ ư ơ A. Axit đ n ch c ch a no B. Axit hai ch c noứ

ứ ữ ơ ứ ư ơ C. Axit đ n ch c no. D. Axit h u c  có hai ch c ch a no

ứ ự ứ ệ ạ ộ ủ   ậ 3H4O3)n. V y CTPT c a

ứ ủ Câu 51. Công th c th c nghi m c a m t axit no đa ch ccó d ng (C axit no đa ch c là:

A. C6H8O6 B. C9H12O9 C. C12H16O12 D. C3H4O3

2H3O2)n thì công th c phân t

ứ ộ ứ ử ủ ẽ c a axit s  là: Câu 52. M t axit no có công th c (C

A. C2H3O2 B. C2H6O2 C. C4H6O4 D. C8H12O8

ậ ụ ấ V n d ng th p

ố ế ế ẳ ỗ ợ ồ ồ

ườ ẳ ồ c 3,472lít khí CO i ta thu đ

ả ỗ ợ Câu 1.  Đ t cháy 4,09g h n h p A g m hai axit cacboxylic là đ ng đ ng k  ti p nhau trong   ứ ấ ạ   ượ ủ 2 (đktc). Công th c c u t o dãy đ ng đ ng c a axit axetic ng ủ c a các axit trong h n h p ph i là:

A. HCOOH và CH3COOH B. CH3COOH và C2H5COOH

C. C2H5COOH và (CH3)2CHCOOH D. C2H5COOH và CH3CH2CH2COOH

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 25 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ố ợ ườ ượ i ta thu đ

ế ấ ượ ự ồ ả ứ ạ ỗ ệ ng h n h p axit trên r i th c hi n ph n  ng tráng b c thì kh i l c 0,896lít   ố ượ   ng

ỗ Câu 2.  Đ t cháy hoàn toàn 1,52g h n h p axit fomic và axit axetic ng ợ CO2 (đktc). N u l y l ượ ạ b c thu đ c là bao nhiêu ?

A. 3,72g B. 4,05g C. 4,32g D. 4,65g

ơ ơ ữ ứ ụ ỗ ợ ớ ộ ượ ừ ng v a  đ ủ

ố ượ ượ ở Câu 3.  Cho 14,8 gam h n h p 2 axit h u c   đ n ch c tác d ng v i m t l  đktc. Kh i l Na2CO3 sinh ra 2,24 lít khí CO2 ố ng mu i thu đ c là:

A. 17,6 B. 19,2 C. 21,2 D. 29,1

ầ ỗ ợ ồ

ợ ắ ả ứ ượ ạ ỗ ị ị

Câu 4. Trung hoà 5,48 gam h n h p g m axit axetic, phenol và axit benzoic, c n dùng 600 ml   ố   dung d ch NaOH 0,1M. Cô c n dung d ch  sau ph n  ng thu đ c h n h p r n khan có kh i ượ l ng là:

A. 8,64g B. 6,84g C. 4,9g D. 6,8g

ở ượ ỗ ợ ơ c h n h p khí và h i X. Chia

ằ Câu 5. Oxi hoá a gam ancol metylic b i CuO nung nóng thu đ ầ X thành 3 ph n b ng nhau:

ụ ầ ớ ị ượ ư 3/NH3 d  thu đ c 64,8 gam Ag

­ Ph n 1: Cho tác d ng v i dung d ch AgNO

ả ứ ụ ư ầ ớ ượ ị ­ Ph n 2: Cho tác d ng v i dung d ch NaHCO3 d  sau ph n  ng thu đ c 2,24 lít khí

ở CO2 đktc

2

ư ầ ớ ượ ở ệ ấ c 4,48 lít khí H ả ứ    đktc. Hi u su t ph n  ng

­ Ph n 3: Cho tác d ng v i Na d  thu đ ụ

oxi hoá CH3OH là:

A. 50% B. 25% C. 75% D. 100%

ố ữ ơ ả ẩ ộ ượ ấ ụ c h p th  hoàn toàn

ự ự ệ ấ ố ượ Câu 6. Đ t cháy hoàn toàn 0,44 gam m t axit h u c , s n ph m cháy đ 2O5 và bình 2 đ ng KOH. Sau thí nghi m th y kh i l vào bình 1 đ ng P ng bình 1 tăng 0,36g

ủ và bình 2 tăng 0,88g. CTPT c a axit là:

A. C2H4O2 B. C3H6O2 C. C5H10O2 D. C4H8O2

ữ ơ ơ ể ố ứ ầ ộ ở đktc. X có tên

Câu 7. X là m t axit h u c  đ n ch c. Đ  đ t cháy 0,1 mol X c n 6,72 lít O2  ọ g i là:

A. Axit axetic B. axit propionic C. axit butiric D. axit acrylic

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 26 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ỗ ượ ợ ồ ố c 11,2 lít

ủ ể ở ị Câu 8. H n h p X g m 2 axit no A1 và A2. Đ t cháy hoàn toàn 0,3 mol X thu đ ầ khí CO2 đktc. Đ  trung hoà 0,3 mol X c n 500 ml dung d ch NaOH 1M, CTCT c a 2 axit là:

A. CH3COOH ; C2H5COOH B. HCOOH; C2H5COOH

C. HCOOH; HOOC­COOH D. CH3COOH ; HOOC­CH2­COOH

2 và 0,25 mol

ố ượ ứ ộ c 0,3 mol CO

ủ ế ị Câu 9. Đ t cháy hoàn toàn 7,3 gam m t axit no, đa ch c thu đ ướ n c. Xác đ nh CTCT c a axit trên, bi t axit có mach cacbon không phân nhánh.

A. HOOC – CH2­COOH B. HOOC­[CH2]2­COOH

C. HOOC­[CH2]3­COOH D. HOOC­[CH2]4­COOH

ữ ơ ư ụ ề ệ ả ớ ượ   c

ượ ố ở Câu 10. Axit h u c  X tho  mãn đi u ki n sau. A gam X tác d ng v i NaHCO3 d  thu đ V lít khí CO2. Đ t cháy hoàn toàn a gam X thu đ c V lít khí CO2 cùng đk. X là:

A. oxalic và adipic B. fomic và oxalic C. axetic và stearic D. fomic và axetic

ừ ế ớ ứ ụ ỗ ợ ỗ ị

ố ượ ượ ợ   Câu 11. Cho 29,8 gam h n h p 2 axit đa ch c tác d ng v a h t v i 2 lít dung d ch h n h p ố NaOH 0,1M và Ca(OH)2 0,1M. Kh i l ng mu i khan thu đ c là

A. 31g B. 52,6g C. 46,2g D. 41,8g

ừ ủ ớ ữ ơ ụ ị ế   t

ọ Câu 12. Cho 1,16 gam axit h u c  X tác d ng v a đ  v i 100 ml dung d ch NaOH 2M. Bi MX < 150. X có CTCT thu g n là:

A. CH2(COOH)2 B. C2H2(COOH)2 C. (COO)2 D. CH3COOH

ố ỗ ợ ồ ơ

ượ ụ ả ẩ ấ c h p th  hoàn toanf vvào dung

ế ủ ị ủ ượ ư Câu  13.  Đ t   cháy   hoàn   toàn   m   gam   h n   h p   g m   andehit   fomic;   axit   axetic;   Glucoz (C6H12O6); axit lactic (C3H6O3). S n ph m cháy thu đ ị d ch Ca(OH)2 d  thu đ c 40g k t t a. Giá tr  c a m là:

A. 14,1 B. 12 c. 12,4 D. Không xác đ nhị

ế ớ ợ ỏ ụ ỗ ồ

2

ầ ố ấ ắ ả ứ ể ở ớ Câu 14. Cho a gam h n h p l ng g m axit axetic và phenol tác d ng h t v i 9,2 gam Na thu ể ượ i thi u V ml đ đktc. Đ  ph n  ng hoàn toàn v i X c n t c ch t r n X và 3,36 lít khí H

ị ủ ị dung d ch HCl 0,5M. Giá tr  c a V là:

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 27 | 6 0                               P h m   T h   H u y

A. 200 B. 500 C. 800 D. 600

ẳ ợ ồ ồ ế

ả ứ ượ ế ớ ị c dung

ấ ắ ượ ạ ỗ ị ỗ Câu 15. (TSCĐ – A – 2010) Cho 16,4 gam h n h p X g m 2 axit cacboxylic là đ ng đ ng k ti p nhau ph n  ng hoàn toàn v i 200 ml dung d ch NaOH 1M và KOH 1M, thu đ ị d ch Y. Cô c n dung d ch Y, thu đ ợ c 31,1 gam h n h p ch t r n khan. ứ ủ Công th c c a 2 axit

trong X là:

B. C2H4O2 và C3H6O2 A. C2H4O2 và C3H4O2

C. C3H4O2 và C4H6O2 D. C3H6O2 và C4H8O2.

ướ ẫ H ng d n:

ố ượ ụ ả Áp d ng b o toàn kh i l ng ta có:

2O

ề ợ ợ ỗ ỗ ố m h n h p axit + m h n h p ki m (m NaOH + m KOH) = m mu i + m H

(cid:0) ố ợ m H2O  (cid:0) n H2O  (cid:0) ỗ  s  mol h n h p axit.

3H5O2. Khi cho

ứ ơ ả ấ

3 (d ), thu đ

ế ớ ả ứ ộ ồ ị ị ượ Câu 16. (TSCĐ – A – 2010) Axit cacboxylic X có công th c đ n gi n nh t là C ư 100 ml dung d ch axit X n ng đ  0,1M ph n  ng h t v i dung d ch NaHCO c V

ị ủ ml khí CO2 (đktc). Giá tr  c a V là

A. 448. B. 224. C. 112. D. 336

ế ớ ợ ỏ ụ ỗ ồ

2

ầ ố ấ ắ ả ứ ể ớ ở Câu 17. Cho a gam h n h p l ng g m axit axetic và phenol tác d ng h t v i 9,2 gam Na thu ể ượ i thi u V ml đ đktc. Đ  ph n  ng hoàn toàn v i X c n t c ch t r n X và 3,36 lít khí H

ị ủ ị dung d ch HCl 0,5M. Giá tr  c a V là:

A. 200 B. 500 C. 800 D. 600

ẳ ồ ồ ợ ế

ả ứ ượ ế ớ ị c dung

ứ ủ ấ ắ ượ ạ ỗ ợ ị ỗ Câu 18.  (TSCĐ – A – 2010) Cho 16,4 gam h n h p X g m 2 axit cacboxylic là đ ng đ ng k ti p nhau ph n  ng hoàn toàn v i 200 ml dung d ch NaOH 1M và KOH 1M, thu đ ị d ch Y. Cô c n dung d ch Y, thu đ c 31,1 gam h n h p ch t r n khan. Công th c c a 2 axit

trong X là:

B. C2H4O2 và C3H6O2 A. C2H4O2 và C3H4O2

C. C3H4O2 và C4H6O2 D. C3H6O2 và C4H8O2.

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 28 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ướ ẫ H ng d n:

ố ượ ụ ả Áp d ng b o toàn kh i l ng ta có:

2O

ề ợ ỗ ợ ỗ ố m h n h p axit + m h n h p ki m (m NaOH + m KOH) = m mu i + m H

(cid:0) ố ợ m H2O  (cid:0) n H2O  (cid:0) ỗ  s  mol h n h p axit.

3H5O2. Khi cho

ứ ơ ả ấ

3 (d ), thu đ

ế ớ ả ứ ồ ộ ị ị ượ Câu 19. (TSCĐ – A – 2010) Axit cacboxylic X có công th c đ n gi n nh t là C ư 100 ml dung d ch axit X n ng đ  0,1M ph n  ng h t v i dung d ch NaHCO c V

ị ủ ml khí CO2 (đktc). Giá tr  c a V là

A. 448. B. 224. C. 112. D. 336

ừ ủ ớ ữ ơ ơ ứ ụ ộ ị

ả ứ ượ ủ ậ ố ị Câu 20.  Cho 11,84 gam m t axit h u c  đ n ch c tác d ng v a đ  v i dung d ch NaOH, cô ạ c n dug d ch sau ph n  ng thu đ c 15,36 gam mu i khan. V y tên c a Axit đó là:

A. Axit axetic B. Axit propionic C. Axit acrylic D. Axit fomic

ồ ợ ỗ ứ ồ ế ế ẳ ơ

ủ ớ ả ứ ừ ụ ạ ị ị

Câu 21. H n h p X g m 2 axit cacboxylic no, đ n ch c đ ng đ ng k  ti p nhau. Cho a gam X tác d ng v a đ  v i 100 ml dung d ch NaOH 2M, ph n  ng xong cô c n dung d ch thu ượ ố ữ ơ ủ ỗ ợ c 15 gam h n h p 2 mu i h u c  khan. Tìm CTCT c a 2 axit. đ

ứ ụ ộ ơ ớ ị ượ ị c dung d ch

ớ ượ ứ ủ ấ ắ ạ ớ ị Câu 22. 0,1 mol m t axit đ n ch c tác d ng v i 200 ml dung d ch NaOH 1M đ c 13,4 gam ch t r n khan. Công th c c a axit là: m i. Cô c n dung d ch m i đ

A. axit propionic B. axit metacrylic C. axit acrylic D. axit axetic

ỗ ể ầ ồ ợ

ượ ế ặ ố ị Câu 23.H n h p X g m axit axetic, axit fomic và axit acrylic. Đ  trung hoà m gam X c n 450 c 19,04 lít khí ml dung d ch KOH 1M. M t khác, n u đ t cháy hoàn toàn m gam X thì thu đ

2O. Kh i l

ở ố ượ ủ ỗ ợ CO2 đktc và 12,6 gam H ng c a Axit acrylic trong m gam h n h p X là:

A. 10,8g B. 7,2g C. 14,4g D. 3,6g

ỗ ợ ồ ể

ế ặ ầ ố ị Câu  24.  (TSĐH – B – 2010)H n h p X g m axit panmitic, axit stearic và axit linoleic. Đ trung hòa m gam X c n 40 ml dung d ch NaOH 1M. M t khác, n u đ t cháy hoàn toàn m gam

ủ ượ c 15,232 lít khí CO ố 2 (đktc) và 11,7 gam H2O. S  mol c a axit linoleic trong m

X thì thu đ ợ ỗ gam h n h p X là

B. 0,010. D. 0,005. A. 0,015.

ạ ị ả ậ C. 0,020. ề n   ­   T H P T   B   H i   H u 29 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ả ạ ơ Gi ứ i: Ta có: axit panmitic, axit stearic no đ n ch c nên khi cháy t o nH2O = nCO2 còn axit

ứ ế ố ơ

linoleic không no có 2 liên k t đôi trong g c HC và đ n ch c nên khi cháy cho: 2naxit = nCO2­ nH2O (cid:0) naxit  linoleic = (0,68 – 0,65)/2 = 0,015 mol

ấ ạ ớ 13,5 gam X tác

2CO3 t o ra 16,8 gam mu i và CO2.

ạ ớ ụ Câu 25. Ch t X là HO­R­COOH tác d ng v i CuO, đun nóng t o ra andehit.  ố ụ d ng v i Na ấ ạ ủ Tìm c u t o c a X.

A. CH3­CH(OH)­COOH B. CH3­CH(OH)­CH2­COOH

C. HO­CH2­CH2­COOH D. Không xác đ nhị

ộ ỗ ợ ồ

ừ ủ ớ ả ứ ể ặ ầ ị

ố ượ ị Câu 26. Cho 0,04 mol m t h n h p X g m CH2=CH­COOH; CH3COOH và CH2=CH­CHO ph n  ng v a đ  v i dung d ch 6,4 gam Brom. M t khác, đ  trung hoà 0,04 mol X c n dùng ừ ủ v a đ  40 ml dung d ch NaOH 0,75M, Kh i l ng CH2=CH­COOH trong X là:

A. 1,44 B. 2,88 C. 0,72 D. 0,56

ứ ử

ượ ố ử ề ề ơ ố cacbon. Đ t cháy hoàn toàn a mol X, thu đ

ượ ư ụ ớ ị ạ Câu  27.   Cho axit cacboxylic X có m ch cacbon không phân nhánh, phân t nhi u h n 4 nguyên t ố s  mol H2O là 2a mol. Cho a mol X tác d ng v i dung d ch NaHCO3 d , thu đ ch a không   ơ   c s  mol CO2 nhi u h n   c 2a mol khí

ề ấ ạ ể ử ủ CO2. Phát bi u nào sau đây v  c u t o phân t c a X là sai?

ứ ứ ứ ế ộ A. X ch a hai nhóm ch c cacboxyl. B. X ch a m t liên k t đôi C=C.

π ồ ọ ứ ế C. X không có đ ng phân hình h c. D. X ch a ba liên k t (pi)

ậ ụ V n d ng cao

ỗ ố ượ ứ ầ ợ ồ ộ ng cacbon

ơ ồ ố Câu 1.   H n h p E g m m t axit cacboxylic no, hai ch c (có ph n trăm kh i l ế ế ẳ ớ l n h n 30%) và hai ancol X, Y đ ng đ ng k   ti p (MX < MY). Đ t  cháy hoàn toàn 0,2 mol

ừ ủ ầ ượ E c n v a đ 8,96 lít khí O2 (đktc), thu đ

ặ ớ ượ ứ ế ấ ầ ợ mol E v i axit sunfuric đ c, thu đ c m gam các h p ch t có ch c este. Bi

ả ứ ủ t ph n trăm s ị ớ ươ ứ ằ c 15,4 gam CO2 và 8,1 gam H2O. Đun nóng 0,2   ố  ấ   ng  ng b ng 30% và 20%. Giá tr  l n nh t

mol tham gia ph n  ng este hóa c a X và Y t ủ c a m là

A. 6,32. B. 6,18. C. 2,78. D. 4,86

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 30 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ỗ ợ ử ạ

ỉ ứ ứ ặ ớ ượ ỗ có m ch cacbon không phân   ẩ   ợ ả c h n h p s n ph m

Câu 2.   Đun h n h p glixerol và axit cacboxylic X (phân t nhánh và ch  ch a nhóm ch c  –COOH) v i xúc tác H2SO4 đ c, thu đ ữ ơ h u c , trong đó có

ấ ữ ơ ằ ạ ở ố ượ ch t h u c  Y m ch h . Đ t cháy hoàn toàn 3,80 gam Y b ng O2, thu đ

ứ ả ấ ớ ơ ế ứ ử c 6,16 gam CO2 và ả ứ    trùng v i công th c đ n gi n nh t, Y ph n  ng t Y có công th c phân t

1,80gamH2O. Bi ượ ớ ỉ ệ ươ ứ đ c v i NaOH theo t  l mol t ể ng  ng 1 : 2. Phát bi u nào sau đây là sai?

ổ ử ử ố A. T ng s  nguyên t hiđro trong hai phân t ằ  X, Y b ng 10.

ả ứ ạ B. Y không có ph n  ng tráng b c.

ả ứ ỉ ệ ả ớ ộ C. Y có kh  năng ph n  ng c ng v i Br2 theo t  l mol 1 : 1.

ồ ọ D. X có đ ng phân hình h c

X > MY)

ỗ ứ ợ ơ

ổ ố ượ ừ ủ ớ ụ ị c dung

3

ng là 8,2 gam. Cho Z tác d ng v a đ  v i dung d ch NaOH, thu đ ị ộ ượ ụ ư ế ặ ố ớ ng d  dung d ch AgNO

ồ Câu 3. (TSĐH – B – 2010) H n h p Z g m hai axit cacboxylic đ n ch c X và Y (M ượ có t ng kh i l ứ ị d ch ch a 11,5 gam mu i. M t khác, n u cho Z tác d ng v i m t l ố ượ ượ ủ ầ ứ c 21,6 gam Ag. Công th c và ph n trăm kh i l ng c a X trong Z là trong NH3, thu đ

A. C3H5COOH và 54,88%. B. C2H3COOH và 43,90%.

C. C2H5COOH và 56,10%. D. HCOOH và 45,12%.

ẫ ướ       H ng d n:

3/NH3  (cid:0)

ụ ượ ớ ị ả ớ Vì axit tác d ng đ c v i dung d ch AgNO ph i có : HCOOH v i 0,1 mol

(cid:0) RCOOH = 0,05 mol.

(cid:0) ố ượ ổ ố ả Tăng gi m kh i l ng t ng s  mol là: 0,15 mol

2H3COOH.

ươ ậ l p ph ng trình ta có: C

ỗ ứ ồ ợ

ướ ồ ầ ằ ơ Câu 4. H n h p X g m 2 axit cacboxylic no, đ n ch c A,B. Cho 26,8 gam Xhoà tan hoàn toàn vào n c r i chia làm 2 ph n b ng nhau:

ế ớ ả ứ ị ư ượ ấ 3 trong NH3 l y d , thu đ c 21,6 gam Ag kim

ầ ­ Ph n 1: Ph n  ng h t v i dung d ch AgNO lo i.ạ

ể ầ ầ ị ­ Ph n 2: C n đúng 100 ml dung d ch KOH 2M đ  trung hoà. Tìm 2 axit.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 31 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ồ ợ ỗ ứ ề ấ ơ

ớ ượ ượ ụ ị c 54g Ag. Dùng 2m gam A tác d ng v i l

ớ ủ ể ố ượ ặ ả c 0,616 lít CO2. M t khác ph i dùng 10,472 lít oxi m i đ  đ  đ t cháy

ượ ể ụ   ả Câu 5. H n h p A g m 1 axit và 2 andehit, c  3 đ u no, đ n ch c. L y m gam A tác d ng ư ế ớ ng d  dung h t v i dung d ch AgNO3/NH3 đ ị d ch Na2CO3 thu đ ượ ế h t m gam A. L

ạ ng axit sau tráng b c có th  trung hoà đ ấ ủ ế ấ ở ế t CTPT, CTCT c a các ch t trong A. Bi t các V khí đo ị c 150 ml dung d ch KOH 0,5M. 0C và áp su t 1 atm. 27,3 Hãy cho bi

H = 100%.

ồ ợ ỗ ữ ơ ứ ạ ở

ượ ặ ạ ồ ố ị ị

ớ ượ ượ ụ ư ị ằ   ơ Câu 6. H n h p X g m hai axit h u c  no, đ n ch c, m ch h . Trung hoà 8,3 gam X b ng ả ứ dung d ch NaOH r i cô c n dung d ch sau ph n  ng thu đ c 11,6 gam mu i khan. M t khác, ế n u cho 8,3 gam X tác d ng v i l ng d  dung d ch AgNO3 trong NH3 thì thu đ c 21,6

ứ ủ ạ gam b c. Công th c c a 2 axit là:

A. HCOOH; C2H5COOH B. HCOOH; CH3COOH

C. C2H5COOH; C3H7COOH D. CH3COOH; C2H5COOH

3 /NH3

ế ớ ụ ỗ ợ ồ

ố ượ ượ Câu 7. Cho h n h p g m 0,1 mol HCOOH và 0,2 mol HCHO tác d ng h t v i AgNO ư d  thì kh i l A. 108 g              B. 10,8 g                C. 64,8 g                D. ng Ag thu đ c là :

6,48 g

ữ ơ ơ ế ớ ứ ụ ượ ố   c 7,28 gam mu i.

ế Câu 8. Cho 5,76 gam axit h u c  đ n ch c tác d ng h t v i đá vôi thu đ Cho bi t tên axit trên

A. Axit axetic B. Axit fomic C. Axit propionic D. Axit acrylic

Câu 9. A là một hỗn hợp các chất h uữ  c  gơ ồm một parafin, một rượu đơn ch cứ  và một axit  h u  ữ c  đơ ơn  chứC.Đốt  cháy  hoàn  m  gam  hỗn  hợp  A  bằng  một  lượng  không  khí  v aừ   đủ  (không khí gồm 20% Oxi và 80% Nit  ơ theo thể tích.. Cho các chất sau phản ứng cháy hấp  thụ vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2 lượng d .ư  Có 125,44 lít một khí tr  ơ thoát ra (đktC.và  khối lượng bình đựng dung dịch Ba(OH)2 tăng thêm 73,6 gam. Trị số c aủ  m là:

A. 37,76 gam B. Không đủ dữ kiện để tính C. 25,2 gam D. 28,8 gam

ỗ ợ ồ ượ ứ ầ ơ ơ u đ n ch c và 1 axit đ n ch c. ằ   ứ Chia X thành 3 ph n b ng

Câu  10.  H n h p X g m 1 r nhau:

2 (ĐKTC).

ư ấ ụ ầ ớ ­ Ph n I: tác d ng v i Na d  th y bay ra 5,6 lít H

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 32 | 6 0                               P h m   T h   H u y

2 (ĐKTC).

ầ ố ­ Ph n II: Đ t cháy hoàn toàn thu 26,88 l CO

ặ ầ ớ ượ ớ ố ỉ ơ ­ Ph n III: đun v i axit sunfuric đ c thu đ c 20,4 gam 1 este có t  kh i so v i nit là 3,64.

ủ ị ượ ố ượ ầ ỗ ủ Xác đ nh CTPT c a 2 r ợ u axit trong h n h p ban đ u và kh i l ng c a chúng.

ĐS: 2 TH: C2H5OH và C2H5COOH; C3H7OH và CH3COOH

ứ ỗ ợ ồ ơ ượ ầ ằ c chia thành 2 ph n b ng nhau: Câu 11. H n h p g m hai andehit đ n ch c A và B đ

3/NH3 thì t o ra 10,8 gam Ag

ầ ớ ị ạ

­ Ph n 1 đun nóng v i dung d ch AgNO

ầ ạ ươ ứ ả ứ ớ

­ Ph n 2 oxi hoá t o thành hai axit t

ượ ng  ng sau đó cho 2 axit này ph n  ng v i 250 ml ượ ể ị ị c dung d ch A. đ  trung hoà l ư ng NaOH d  trong dung

ạ ầ ố ị ị dung d ch    NaOH 0,26M đ ị d ch A c n dùng đúng 100 ml dung d ch HCl 0,25M. cô c n dung d ch A, đem đ t cháy

2 và 0,9 gam H2O. CTPT c a 2 andehit A và B

ạ ạ ấ ắ ượ ủ ch t r n cô c n t o đ c 3,52 gam CO

là:

A. HCHO và C2H5CHO B. HCHO và C2H3CHO

C. HCHO và CH3CHO D. CH3CHO và C2H5CHO

ướ ẫ H ng d n

(cid:0) ố ớ ố ủ ỗ ố có HCHO. Tính s  mol m i andehit (cid:0) ả ứ ố ớ So sánh s  mol 2 andehit v i s  mol c a Ag (# 1 : 1)  ế ợ k t h p v i ph n  ng đ t cháy andehit còn l i.ạ

ỗ ữ ơ ữ ơ ứ ứ ề ồ ợ

ế ớ ụ ử ầ ằ ộ ơ   ơ Câu 12. H n h p X g m axit h u c  Y no, đ n ch c và axit h u c  Z hai ch c (Y nhi u h n ầ  cacbon). Chia X thành 2 ph n b ng nhau. Cho ph n 1 tác d ng h t v i Na, Z m t nguyên t

ầ ố ọ sinh ra 0,25 mol H2. Đ t cháy hoàn toàn ph n 2, sinh ra 0,7 mol CO2. CTCT thu g n và %

ố ượ ủ ợ ỗ kh i l ng c a Z trong h n h p X là

A. HOOC­COOH và 70,87% B. HOOC­CH2­COOH và 29,13%

C. HOOC­COOH và 55,42% D. HOOC­CH2­COOH và 70,87%

ướ ẫ  R­COOH: a mol  ; R(COOH)2 : b mol h ng d n:

ự ố ố ả ứ 0,25 < a + b < 0,5. D a vào ph n  ng đ t cháy tính s  nguyên t ử

ấ a/2 + b = 0,25 mol  (cid:0) cacbon trung bình.     1,4 <  x < 2,8  (cid:0) l y C2 và C3

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 33 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ỏ ậ ụ ự ế ứ ế ậ Câu h i v n d ng ki n th c th c t , bài t p có mô hình

3COOC2H5  t

ẽ ả ế ừ ỗ quá trình chi ẩ   ợ ả  h n h p s n ph m

3COOH và   C2H5OH có xúc tác

ả ứ ạ t CH    CHừ

3COOC2H5  t ộ ẫ

Câu 1. Cho hình v  mô t ủ c a ph n  ng t o thành CH ấ ỏ ể H2SO4  là ch t l ng không tr n l n vào nhau.Phát bi u nào sau đây là không

đúng?

3COOH và  C2H5OH

ơ ẽ ượ ấ ỏ c chi ế ướ t tr ứ c ch a CH ặ A.Ch t l ng n ng h n s  đ

3COOC2H5

ễ ế B. Ch t l ng ấ ỏ nh  h n s  n i ẹ ơ ẽ ổ lên trên trên ph u chi t là CH

3COOC2H5

ơ ẽ ở ặ ướ ễ ế phía d i đáy ph u chi t là CH C.Ch t ấ l ng ỏ n ng h n s

3COOH và  C2H5OH

ẹ ơ ẽ ượ c chi ế ướ t tr ứ c ch a CH D.Ch t ấ l ng ỏ nh  h n s  đ

S

ư ẽ ệ Câu 2. Cho thí nghi m nh  hình v  sau:

1

2

ả ứ ệ ằ ả ố Ph n  ng x y ra trong  ng nghi m n m ngang là:

Zn +

3COO)2Zn  + H2

dd Pb(NO3)2

COOH

CH 3

(CH→ A.Zn + 2CH3COOH

B.H2 + S H→ 2S

→ ↓ PbS  + 2HNO C.H2S + Pb(NO3)2 3

→ PbCl D.2HCl + Pb(NO3)2 ↓ 2  + 2HNO 3

6H5­COOH) b  l n m t ít cát. Đ  thu đ

ị ẫ ộ ộ ể ượ c axit tinh khi ế   t,

ộ ọ ư ỗ ợ ớ ướ ế ượ ấ ắ ẫ Câu 3.Có m t m u axit benzoic (C m t h c sinh  đã làm nh  sau:  Đun nóng h n h p v i n c  đ n khi l

ọ ể ữ ể ấ ấ ộ ng ch t r n không ể

ủ ươ ự ế ầ ọ ấ màu c a axit benzoic tách ra. L c l y tinh th , làm khô. Ti n hành t ng t

ấ ắ ổ ở ượ ể ệ ả ạ ộ c ch t r n có nhi

tinh th  này, thu  đ ươ ư ế ạ ị tan thêm n a, đem l c nhanh đ  thu l y dung d ch. Đ  ngu i th y có tinh th  hình kim không   ữ ớ   ể  hai l n n a v i ọ   t  đ  nóng ch y không  đ i   1200C. B n h c sinh ể ư ậ ng pháp tinh ch  nào? Cách làm nh  v y  đã  đúng ch a? T i sao? Có th này  đã dùng ph

có cách làm nào khác không?

ượ ố ẹ ườ ủ ề ộ c b  m  cho v  quê thăm ông bà n i. Trong v

ề ố ị Câu 4.Hè năm ngoái, An  đ ộ ấ r t nhi u cây ăn qu .

n c a ông bà có ả ả M t hôm, An treo lên cây hái qu , không may An b  ong  đ t. Bà  đã ạ ỗ ư ậ ạ ả ạ ố i sao bà b n An l i làm nh  v y? i thích t dùng vôi bôi vào ch  ong  đ t cho An. Em hãy gi

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 34 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ầ ầ ầ

ứ ầ ượ ữ ệ ế ề ố ầ ạ   Câu 5. Axit linolenic (trong thành ph n d u oliu), axit arachiđonic (trong thành ph n d u l c), ư  ể axit salixylic (thu c ch a b nh ngoài da và  đ   đi u ch  aspirin) có công th c l n l t nh

COOH

COOH

CH3

COOH

CH3

CH3

sau:

ọ ế G i tên các axit trên theo danh pháp thay th .

ế ạ ộ ườ ả ứ ự ệ ọ i ta th c hi n ph n  ng hoá h c nào sau

ể ạ ệ Câu 6.Trong công nghi p ch t o ru t phích ng đây đ  tráng b c ?

ụ ị ớ A. Cho axetilen tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3.

ụ ớ ị B. Cho anđehit fomic tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3.

ụ ớ ị C. Cho axit fomic tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3.

ụ ơ ị ớ D. Cho glucoz tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3.

ị ữ ơ ủ ả

ả Câu 7: V  chua c a các trái cây là do các axit h u c  có trong  đó gây nên. Trong  qu  táo có axit   2­hiđroxibutanđioic   (axit   malic),   trong   qu   nho   có   axit   2,3­đihiđroxibutanđioic   (axit

ả tactric), trong qu  chanh có axit 2­hiđroxipropan­1,2,3­tricacboxylic (axit xitric hay limonic).

ế ứ ấ ạ Hãy vi t công th c c u t o các axit đó

ộ ố ẹ ế ặ ố ế ồ ố   t: “N u đ  dùng có  đ m

ứ ế ằ ấ ọ ả ạ Câu 8. Trong cu n “800 m o v t trong cu c s ng hàng ngày” có vi ế ỉ ẽ ế ỉ g , ta dùng gi m lau chùi, v t g  s  h t”. B ng ki n th c hoá h c em hãy gi i thích t i sao?

ượ ệ ệ ả ộ ồ ấ   c dùng trong công nghi p nhu m v i, trong công nghi p h gi y,

ộ Câu 9. Nhôm axetat   đ thu c da… vì lý do nào sau đây?

ề ặ ợ ệ ượ ả ử ả A. Phân t nhôm axetat bám vào b m t s i nên b o v  đ c v i.

ả ề ả ứ ầ ầ ớ ố B. Nhôm axetat ph n  ng v i thu c m u làm cho v i b n m u.

ụ ấ ạ ả ầ ấ ạ ỷ ị ấ   C. Nhôm axetat b thu phân t o ra nhôm hyđroxit có kh  năng h p ph ch t t o m u, th m

ầ ủ ả ượ ề ả ợ ả vào mao qu n s i v i nên m u c a v i đ c b n.

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 35 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ả D. Không ph i các lý do trên.

ườ ấ ộ ượ ườ ng, r ạ u nh t, ng i ta còn cho thêm vào

ứ ấ ố ế ủ ừ ấ Câu 10. Quá trình lên men gi m ngoài tinh b t, đ ố gi m g c trái cây (chu i chín, d a, xoài…). Cho bi t vai trò c a t ng ch t cho thêm vào?

ấ ượ ẽ ế ể ế ấ ấ Ch t l ng gi m s  th  nào n u gi m đ  lâu?

ượ ầ ủ ấ ạ ể u thì c n kín còn lên men gi m l i đ  thoáng? Câu 11.a) Vì sao khi lên men r

ể ả ấ ườ ươ ấ    b) Đ  s n xu t gi m ăn ng i ta dùng ph ấ ng pháp lên men gi m mà không dùng

axit axetic pha loãng? Vì sao?

ể ị ượ ướ ấ ng axit axetic trong gi m, trong các cách nêu d i đây, cách

ượ Câu 12.  Đ  xác  đ nh hàm l nào dùng đ c, cách nào không? Vì sao?

ố ượ ố ượ ủ ấ ớ ồ ủ ị ng riêng c a gi m r i so v i kh i l ẫ   ng riêng c a dung d ch m u

3COOH và n

ị a) Xác  đ nh kh i l ướ CHừ c. pha t

3COOH.

ạ ướ ạ b) Cô c n n c và ancol, còn l i là CH

ộ ằ ẩ ị ế ồ ộ ớ ồ c) Chu n  đ  b ng dung d ch NaOH  đã bi t n ng  đ  t i khi làm h ng phenolphtalein.

ố ượ ứ ấ ượ ng axit axetic ch a trong gi m ăn thu đ c khi cho lên men 1 lít r

ố ượ ế ủ ả ứ ấ ả ử ng riêng c a ancol etylic là 0,8g/ml và gi ượ   u ạ    s  ph n   ng lên men gi m đ t

Câu 13.Tính kh i l 80. Bi ệ t kh i l ấ hi u su t 100%.

ề ượ ộ ượ ế ừ ị c đi u ch  t atropin có trong cây cà  đ c d

ị ở ở Câu 14.Axit tropoic C9H10O3 (A) đ hoá b i dung d ch KMnO

ứ ể ể ấ

oC. Hiđro hoá D b ng Hằ

2/Ni thu  đ

ặ ở c. A b oxi   ặ   ị 4 nóng thành axit benzoic (B) và b oxi hoá b i oxi không khí có m t 9H10O3  (C) có ch c anđehit. Axit tropoic có th  chuy n hoá   cượ

ứ ấ ạ ủ ị ạ Cu nung nóng t o thành ch t C thành axit atropoic C9H8O2 (D) nh  Hờ 2SO4 đ c   170  hiđra tropoic C9H10O2 (E). Xác  đ nh công th c c u t o c a A, B, C, D, E.

ầ ủ ứ ả ử là C

ả ứ ủ ớ ừ ặ ị ượ

4H6O6. 15g axit  ả   ng axit trên ph n   t r ng axit này có tính

Câu 15 .Axit tactric có trong thành ph n c a qu  nho có công th c phân t trên ph n   ng v a  đ v i 1 lít dung d ch NaOH 0,2M. M t khác cũng l ứ ứ ấ ạ ủ ế ớ ị ế ằ

ng h t v i 9,2 gam Na. Xác đ nh công th c c u t o c a axit tactric bi ố ứ đ i x ng cao.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 36 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ị ủ ọ ẩ 2.V:Chu n b  c a giáo viên và h c sinh

ẩ

ẹ ắ ụ Ố ụ ẹ ệ ồ ỗ ị ủ 1.Chu n b  c a giáo viên: ­ D ng c  :  ng nghi m, k p s t, k p g , giá, đèn c n....

3, Zn, axit oxalic tinh

ấ ị ­Hóa ch t :dung d ch CH ị 3COOH 10%, Na, dung d ch NaOH 0,1 M, CaCO

3

ể ướ ấ ỳ th , n c c t, qu  tím, phenolphtalein, CuO, CaCO

­ Máy chi u.ế

ị ướ ở ụ ệ ẩ ớ ­ Giáo viên chia l p thành 4 nhóm giao nhi m v  chu n b  tr c ừ  nhà cho t ng nhóm

ọ ậ ố ế Nhóm 1: Phi u h c t p s  1 và 4

ọ ậ ố ế Nhóm 2: Phi u h c t p s  2 và 5

ọ ậ ố ế Nhóm 3: Phi u h c t p s  3và 6

ọ ậ ố ế Nhóm 4: Phi u h c t p s  7 và 8

ệ ệ 2. Chu n b  c a h c sinh : Các nhóm HS làm vi c theo nhóm, hoàn thành nhi m v   ụ

ượ ẩ đ ị ủ ọ c giao

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  1

ụ ệ ấ 1. Trình bày khái ni m axit cacboxylic, l y 5 ví d  axit cacboxylic ?

ứ ể ạ ừ ạ 2.Nêu các căn c  đ  phân lo i axit cacboxylic, t đó phân lo i axit

ế ậ ứ ấ ạ ứ ọ ử ủ t l p công th c c u t o thu g n chung, công th c phân t chung c a axit cacboxylic

3.Thi ơ ạ ở ứ no, đ n ch c, m ch h ?

ế ậ ứ ấ ạ ủ 4. Thi ọ t l p công th c c u t o thu g n chung c a axit cacboxylic ?

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  2

2O2, C2H4O2 , C3H6O2 , C4H8O2.

ế 1. Vi t các công th c c u t o a ứ ấ ạ xit cacboxylic c a CHủ

ấ ạ ữ ể ừ ụ ề ồ    ví d  v  các đ ng

4H8O2.

ồ 2. Axit cacboxylic có nh ng ki u đ ng phân c u t o nào? Phân tích t phân c a Củ

ọ ừ ọ 3. G i tên các axit cacboxylic trên theo 2 cách t đó suy ra các g i tên axit cacboxylic.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 37 | 6 0                               P h m   T h   H u y

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  3

ấ ạ ặ ừ ứ ự ấ ọ    đó làm căn c  d  đoán tính ch t hóa h c

ể 1. Phân tích đ c đi m c u t o nhóm cacboxyl t c a ủ axit cacboxylic.

ẫ 2. Quan sát m u axit cacboxylic:

3COOH 10%,  axit oxalic tinh thể và làm thí  ậ   t   tính   ch t   v t   lí   c a   axit c   c t   cho   bi

ệ ị  dung d ch CH ướ ủ ế ấ ấ nghi m   hòa   tan axit   oxalic   tinh   thể  vào   n

cacboxylic?

ệ ộ ố ượ ủ ả 3. So sánh nhi t đ  sôi c a axit cacboxylic và ancol có cùng s  l ng các bon? Gi i thích?

ử ủ ủ ộ Cacbon c a axit cacboxylic tăng thì đ  tan c a axit cacboxylic trong

ố 4. Khi s  nguyên t ướ ư ế ổ c thay đ i nh  th  nào? n

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  4

ế ệ 1. Ti n hành thí nghi m sau:

ỏ ọ ẩ ỳ TN1: Nh  1 gi t dung d ch ị CH3COOH lên 1 m u qu  tím.

ỏ ừ ọ ị TN2: Nh  t ng gi t dung d ch NaOH có pha thêm phenolphtalein vào dung d ch ị CH3COOH.

TN3: Cho CuO vào dung d ch ị CH3COOH.

ế ệ ượ ượ ở ỗ ệ ế ươ ọ ủ ừ t hi n t m i thí nghi m, vi c t ph ả   ng trình hóa h c c a t ng ph n

ng thu đ ệ Cho bi ứ ở ng các thí nghi m trên.

ế ươ ụ ổ ớ 2. Vi t ph ng trình t ng quát khi cho axit cacboxylic tác d ng v i NaOH.

ọ ủ ừ ế ề ậ ấ 3. T  TN k t lu n v  tính ch t hóa h c c a axit cacboxylic.

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  5

ế ệ 1. Ti n hành thí nghi m sau:

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 38 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ỏ ọ ẩ ỳ TN1: Nh  1 gi t dung d ch ị CH3COOH lên 1 m u qu  tím.

ứ ệ ố TN2: Cho 10ml dung d ch ị CH3COOH vào  ng nghi m có ch a CaCO ỏ ề 3 nghi n nh .

ế ệ ượ ượ ở ỗ ệ ế ươ ọ ủ ừ t hi n t m i thí nghi m, vi c t ph ả   ng trình hóa h c c a t ng ph n

ng thu đ ệ Cho bi ứ ở ng các thí nghi m trên.

3.

ế ươ ả ứ ủ ớ 2. Vi t ph ng trình ph n  ng c a axit fomic, axit propionic v i CaCO

ọ ủ ừ ề ế ậ ấ 3. T  TN k t lu n v  tính ch t hóa h c c a axit cacboxylic.

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  6

ế ệ 1. Ti n hành thí nghi m sau:

ỏ ọ ẩ ỳ TN1: Nh  1 gi t dung d ch ị CH3COOH lên 1 m u qu  tím.

ỏ ẽ TN2: Cho vài lá k m m ng vào 10ml dung d ch ị CH3COOH .

ế ệ ượ ượ ở ỗ ệ ế ươ ọ ủ ừ t hi n t m i thí nghi m, vi c t ph ả   ng trình hóa h c c a t ng ph n

ng thu đ ệ Cho bi ứ ở ng các thí nghi m trên.

ế ươ ớ ẽ ả ứ ủ 2. Vi t ph ng trình ph n  ng c a axit fomic, axit propionic v i k m.

ọ ủ ừ ế ề ậ ấ 3. T  TN k t lu n v  tính ch t hóa h c c a axit cacboxylic.

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  7

ế ệ 1. Ti n hành thí nghi m sau:

ỏ ọ ẩ ỳ TN1: Nh  1 gi t dung d ch ị CH3COOH lên 1 m u qu  tím

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 39 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ế ệ ượ ượ Cho bi t hi n t ng thu đ c.

ả ứ ế ươ ủ CH3COOH  ph n  ng C2H5OH.    Vi t ph ả ứ   ng trình ph n  ng

ệ 2. Xem clip thí nghi m c a   c a ủ CH3COOH, C2H5COOH v i Cớ 2H5OH.

Ọ Ậ Ố Ế PHI U H C T P S  8

ữ ươ ề 1. Có nh ng ph ng pháp chung nào dùng đi u ch ế axit cacboxyl?

ươ ế ề 2. Trình bày các ph ng pháp đi u ch  axit axetic.

ể ạ ấ ạ ừ ạ 3. Hãy k  l i các công đo n lên men gi m t g o?

Ứ ụ 4.  ng d ng c a ủ axit cacboxyl.

Ọ Ạ Ạ Ộ 2.VI: CÁC HO T Đ NG D Y H C

(tiết 1) Ộ N I DUNG 1: ANCOL

Ổ ị ớ : Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 1.  n đ nh l p

: Không ể 2. Ki m tra bài cũ

:

ộ 3. N i dung ặ ấ ề ự ơ ủ ế ầ ộ ờ ọ

ườ ưở ấ ố ớ ị

th ư ư ế ậ ạ ủ ư ạ ỗ ị ng ngày chúng ta ăn cam ,b ạ tr ng c a m i lo i trái cây. V y t

i sao chúng l ạ ữ ơ ộ ị ế ỗ Đ t v n đ :  Trong th c đ n c a con ngu i thì trái cây chi m m t ph n khá quan tr ng,   ặ   i, nho, u ng nu c chanh …ta th y chúng có v  chua đ c ặ i có v  chua đ c tr ng nh  th ? Đó là do   ư ơ   ạ i có m t v  chua riêng. Th  axit h u c  là trong trái cây có các axit h u c  mà m i lo i axit l

ứ ẽ gì ? Thì bài hôm nay chúng ta s  nghiên c u…

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 40 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ạ ạ ộ ủ   ộ Ho t   đ ng   c a ộ   Ho t   đ ng N i dung

giáo viên ạ ộ ố ủ ọ c a h c sinh ủ Ho t đ ng 5: C ng c ạ ộ Ho t đ ng 1 ạ ị I.Đ nh nghĩa ­ Phân lo i ­ Danh pháp:

ị ữ ấ ữ ơ ử ợ 1. Đ nh nghĩa :

ế ọ ậ phi u h c t p s Là nh ng h p ch t h u c  mà phân t ế ế ự ử ớ có nhóm   ặ    cacbon khác ho c

ể ử cacboxyl (­COOH) liên k t tr c ti p v i nt ớ v i nt hidro.

ầ ­HS: Làm vi cệ   ể nhóm đ  hoàn   thành  phi uế   ọ ậ ố h c t p s  1. * VD: H­COOH ; CH3­COOH... ử ụ   ­   GV   :   S   d ng ố  ứ   1   đ   nghiên   c u ị ph n   đ nh   nghĩa,   ạ phân   lo i   axit

­Ng ườ i ta cacboxylic ứ ủ Nhóm ­COOH là nhóm ch c c a axit cacboxilic.

2. Phân l ai:ọ

ổ ­ GV t ng k t l ế ạ i ố ượ S  l ng nhóm ­COOH Ơ Ở C S PHÂN

LO IẠ  ề ộ M t nhóm Nhi u nhóm ạ phân   lo i   axit   ặ   ự d a   vào   đ c ạ   ấ ể đi m   c u   t o g cố   hidrocacbon  ố nhóm COOH  COOH và   s ch c ứ

, e) Axit no,

ạ ở m ch h , HS: Cho TD No   m chạ   hở a) Axit no, đ nơ   ạ   ứ ch c,   m ch h .ở

đa ch c ứ CnH2n+1COOH

CnH2n+2­x(COOH)x G cố

không hiđrocacbon

ơ ở ( h , vòng) HS: Ghi chú ạ ở b) Anxit không  ứ   no,   đ n   ch c,   m ch   h (1lk

no,  m chạ   hở đôi)

CnH2n­1COOH ạ ộ Ho t đ ng 2:

Th mơ

c)  Axit   th m,ơ   ứ ơ đ n ch c. ọ ậ ế phi u h c t p s

ể ử ụ   ­   GV   :   S   d ng ố  ứ   2   đ   nghiên   c u

ầ ph n danh pháp

ạ ơ ở 3. Danh pháp : axit no đ n, m ch h .

a. Tên thông th ngườ : (SGK) ư ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 41 | 6 0                               P h m   T h   H u y ủ ươ ứ

ầ ừ ắ ạ ạ ử ứ b.  Tên thay thế: Axit + tên c a hiđrocacbon t m ch  chính  (m ch  chính  b t   đ u   t nguyên  t ng  ng theo   ủ     cacbon  c a GV: l u ý axit có ạ   ồ đ ng   phân   lo i ớ   nhóm   ch c   v i

nhóm –COOH + oic) este ­HS: Làm vi cệ   ể nhóm đ  hoàn   thành  phi uế   ọ ậ ố h c t p s  2.

ụ Thí d : HCOOH axit metanoic, axit fomic VD:   CH3COOH

ở ộ GV m  r ng thêm thông tin cho HS

ữ ơ ọ ủ ạ ấ ượ ệ Ho t tính sinh h c c a nhóm ch t axit h u c  trong d c li u

ườ ấ ặ ộ ợ ự   ng g p trong th c

ứ ấ  th  c p th ́ ́ ấ ậ ớ ộ Nhóm axit h u cữ ơ thu c nhóm các h p ch t thiên nhiên ậ v t, đ ng v t cùng v i các nhóm ch t khác là: gluxit, chât beo, tannin, tecpenoit, alkaloit,

́ ự ườ ̣ anthraglycosit, flavonoit, coumarin, saponin, glycozit tim, khang sinh th c vât th ng là nhóm

ạ ấ ạ ữ ấ ấ ọ ợ ch t có ho t tính sinh h c – nhóm ch t có ho t tính sinh h c

ơ ể ả ứ ườ ữ ọ ợ

ra nh ng ph n  ng sinh h c trong c  th  ng ế i, đó là nhóm các ỗ ơ ể ư ộ ọ ạ   ọ  là nh ng h p ch t hóa h c t o ọ  có trong  ấ  h p ch t hóa h c ả ộ   c, khi đ a vào c  th , nó tác đ ng đ n m t chu i các quá trình sinh hóa x y ra trong

ả ượ th o d ơ ể   c  th .

ấ ự ợ ượ ậ ừ ỏ ạ ữ     Ngày nay, nh ng h p ch t t nhiên có c phân l p t cây c  đã

ượ ứ ứ ụ ề ẻ ấ ọ  đ  ho t tính sinh h c ệ đ ệ c  ng d ng trong r t nhi u ngành công nghi p, nông nghi p và chăm sóc s c kho  con

ườ ượ ệ ự ậ ữ ệ ể ả ấ ả ố ố i. Chúng đ c dùng đ  s n xu t thu c ch a b nh, thu c b o v  th c v t, làm nguyên

ng ệ ự ệ ẩ ẩ ỹ li u cho ngành công nghi p th c ph m và m  ph m…

̃ ̀ ́ ́ ̃ ư ư ̉ – Trong thiên nhiên axit h u c  (v i phân t ử ượ  l

́ ư ơ ơ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ươ ự ̉ ̣ ̣ ́ ươ c, co thê tôn tai d ́ i dang t ̃ ̀ ̣  ơ ươ ng co vi ng nho) la nh ng chât h u c  th ̀ ́ ơ ơ  do hay dang muôi v i cac chât kiêm vô c

chua, tan trong n ̃ư ơ ̣ hay h u c  hay dang este.

̀ ́ ̃ ́ ́ ́ ̣ ượ ư ̉ – Nhiêu cây tich luy môt l

́ ̀ ̀ ̣ ̣ me v.v…. Ngoài cac axit th axit h u c̃ư ơ nh : chanh, me, nho, tao, khê, chua ́ ng đang kê cac ̀ ươ ng găp la axit oxalic, axit tartric, axit xitric v.v… đôi khi con găp

́ ư ̣ ̣ cac axit đăc biêt nh  axit benzoic, axit salicylic, axit hydnocarpic v.v….

ả ệ ủ ự ư ả ậ – Kh  năng c a các ưỡ   ng

ượ ượ ứ ề ề ệ ỷ c ch ng minh qua nhi u thí nghi m khoa ậ  nhi u th p k  và đ i t

axit h u cữ ơ trong vi c b o qu n th c v t cũng nh  trong dinh d ả ế ớ ừ t t ả c bi ồ ủ ế ệ ệ ả ả

ế ự ưở ứ ế ấ ạ ố

chăn nuôi, vì chúng  c ch  s  tăng tr ưở ủ ộ ố ấ ơ ở ủ ệ ứ ự ả ố ộ ậ v t nuôi đã đ ọ ứ h c. Axit, bao g m c  axit propionic đóng góp ch  y u trong vi c đ m b o v  sinh th c ăn   ơ ả   ủ ng c a n m m c và do đó h n ch  nguy c   nh ứ   ệ  n m m c. Hi u  ng này d a trên c  s  c a vi c gi m đ  pH trong th c ng c a đ c t h

ườ ẩ ủ ự ặ ăn và trong đ ng tiêu hóa, và m t khác d a trên tính kháng khu n c a axit.

ậ ừ ộ ố ạ ố ủ ư lâu m t s  lo i axit nh  axit formic, axit sorbic, axit fumaric và mu i c a chúng

Do v y, t ượ ứ cũng đã đ c cho thêm vào th c ăn chăn nuôi.

ệ ủ ế ự ả ượ ế – Tính di ẩ ủ t khu n c a các t qua màng t axit h u cữ ơ ch  y u d a vào kh  năng v

ậ ế ẩ ở ạ thâm nh p vào trong t bào vi khu n Gram âm khi các axit tr ng thái không phân ly. Khi bào và   ở

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 42 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ế ả ộ trong t

ủ ế ự ế ẩ ổ ợ bào, axit phân ly thành cation hydro và anion axit. Các cation làm gi m đ  pH bên   ế ỡ  bào vi khu n; các anion tr c ti p phá v  quá trình t ng h p AND trong nhân t

trong c a t ế ẫ ừ ạ ả ủ ẩ bào d n đ n làm ng ng l i quá trình sinh s n c a vi khu n.

ượ ử ụ ấ ươ ự ệ ẩ ộ – Axit xitric đ c s  d ng r ng rãi trong công nghi p th c ph m, ch t h ị ng v …

Ở ự ộ ọ lĩnh v c hóa sinh thì axit xitric đóng m t vai trò trung gian vô cùng quan tr ng trong quá

ấ ả ể ố ậ ổ trình trao đ i ch t x y ra trong các v t th  s ng.

ụ

ượ ử ụ ộ ẩ ữ ẩ ư ế ố

t t y da ch t, gi ấ ươ ưở ế ẩ ớ ạ   – Các axit glycolic, axit latic, axit malic, axit tartaric, axit xitric có tác d ng: Kích thích tái t o ẩ   ấ   m cho da. Đ c s  d ng làm ch t ch ng oxy hóa cũng nh  thúc đ y    bào da, l ầ ả s n xu t collagen trong t ng trung bì. Nó giúp làm t i m i da, thúc đ y tăng tr ng t

ố ự ớ ủ m i và phá h y các g c t do.

́ ́ ̉ ở ự ư ̉ ̣ ̉ ̉ ́ – Trong tinh chât cua qua m  (d a theo phat hiên cua s  nghiên c u th c phâm tinh Norin

̉ ơ ự ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ́ Nhât Ban năm 1999) co thanh phân chu yêu bao gôm axit xitric, axit malic, HMF va

ụ ư ề ẩ

̀ ́ ́ ̀ ́ ạ ơ ̉ ̣ trang thai tinh kiêm yêu, con ng

́ ̀ ̀ ̀ ́ ở siêu m nh lam cho mau trong c  thê duy tri  ạ ườ ư ệ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ khoe manh đ

ộ ̀ ả ́ ́ ̃ ượ c. C i thi n đ ́ ơ ế ư ̣ ư ụ ề ̣ bênh di  ng v i phân hoa, viêm da va hen suyên; có tác d ng đi u ti

t l u thông máu cho c ấ ế ế ườ ư ứ ư ả ợ ố ̀  hydroxy  ề   methylfurfural xitric axit este (mumefural) … có nhi u tác d ng nh : Sát khu n; có tính ki m ́ ́ ̀ ươ ̉  ơ i m i co thê ́ ̀   ng ru t, d  dày; co thê phong ng a hiêu qua va cai thiên cac ả     bào ung th . Ch t ch ng oxi ng h p máu khó l u thông; có kh  năng  c ch  t ữ nh ng tr

hóa.

̀ươ ư ượ ử ̣ c s  dung

̀ ́ ̃ ư ơ ươ ư ợ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ – Các axit h u c̃ư ơ thông th ượ ự nhiêu trong th c phâm. D c liêu ch a axit h u c  th ng nh  axit axetic, axit xitric, axit tartric v.v… đ ́ ́ ̀ ng co tac dung l i tiêu, nhuân tràng.

́ ́ ̣ ̣ ̣ – M t số ộ axit h u c̃ư ơ đăc biêt co cac tac dung riêng nh : ́ ư

́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̉

ơ ̣ ́ ́ Axit benzoic (trong canh kiên trăng) co tinh khang nâm va sat khuân, muôi natri benzoat co tac dung long đ m.̀

̃ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ượ ̉ ̣ ̉ Axit salicylic (thu đ ượ ư c t ̀  salycin trong vo liêu) co tac dung khang nâm, sat khuân, đ c dung

́ ợ ̉ ̉ đê ban tông h p aspirin.

̀ ́ ́ ́ ử ủ ̣ ̣ ̉ ̣ Axit hydnocarpic trong dâu đai phong t co tac dung khang khuân, tri lao, h i.

̀ ́ ́ ́ ́ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ Cac axit cafeic, chlorogenic co trong nhiêu d c liêu co tac dung nhuân mât.

ứ H a Văn Thao.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 43 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ệ ưở ọ ả ệ ị ệ Phó Vi n tr ng Vi n Y h c b n đ a Vi t Nam

ế ế ấ ươ ề ừ ữ ệ ế t ph nh ng nguyên li u mà em bi ạ   t? Nêu các lo i

ng trình đi u ch  gi m ăn t ́ ấ Câu 1: Vi ử ụ gi m và cách s  d ng trong nâu ăn?

ị ườ ữ ộ ấ ạ ế ườ ấ Gi m là m t trong nh ng lo i gia v  th ng dùng trong b p. Ng ằ   i ta làm gi m b ng

ứ ồ ư ượ ữ ấ ặ ượ cách lên men nh ng ch t ch a c n nh  r u, bia ho c r u táo...

Men giaám CH3COOH+H2O

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) C2H5OH (cid:0)

ừ ờ ổ ạ ấ ượ ử ụ ấ ướ ạ ượ ư ị c s  d ng trong n u n ng. Lo i gia v  này đ

T  th i c  đ i, gi m đã đ ẩ ề ề ự ừ ữ ớ trong nhi u n n văn hóa  m th c khác nhau, t Châu Á t ộ   c  a chu ng ạ   i Châu Âu. Sau đây là nh ng lo i

ổ ế ượ ấ ự ẩ gi m ph  bi n đ c dùng trong  m th c:

ắ ấ 1. Gi m tr ng

ạ ườ ượ ặ ườ ừ ậ ị ươ ấ Lo i gi m này th ng đ bã bia ho c đ ơ   ng th m

ủ ế ượ ạ c làm t ể ng m t. Chúng có mùi v , h ạ ự ẩ khá m nh và ch  y u đ c dùng đ  ngâm chua các lo i th c ph m.

ạ ấ 2. Gi m m ch nha

ấ ượ ừ ạ ế ế ườ ấ c làm t ạ Gi m m ch nha đ

ườ lo i bia không mùi. Trong quá trình ch  bi n gi m, ng ơ ể ấ ấ ạ

ị ơ ắ ữ ấ ạ ị

ượ ườ ạ ạ th

ng đ c dùng đ ể ế ế ươ m ch nha ượ ử ụ ớ i ta   ợ   ẫ ng caramel vào đ  giúp gi m có màu s m h n. Gi m m ch nha không thích h p cho thêm đ ấ   ớ ẹ v i nh ng món ăn có mùi v  nh  vì lo i gi m này có mùi khá hăng và v  h i đ ng. Gi m ể làm chua các lo i rau xanh và trái cây. Ngoài ra, chúng còn   ng c s  d ng đ  ch  bi n t t. đ

ượ ấ 3. Gi m r u

ấ ỳ ạ ượ ẹ ơ ượ ể ể ấ ấ ị B t k  lo i r

ấ ạ u nào cũng có th  dùng đ  làm gi m. Gi m r ị ủ ấ ượ ượ ươ ơ ớ   u có mùi v  nh  h n so v i ấ   ấ ng v  c a gi m càng th m ngon. Gi m ng r

ườ ể ế ế ạ ướ ố ể ầ u càng cao thì h ế gi m m ch nha. Ch t l ượ r u th ng là thành ph n không th  thi u đ  ch  bi n các lo i n c s t.

ấ 4. Gi m táo

ấ ị ưở ạ ọ ộ ng giúp t o ra đ  chua ng t cho các món ăn, ch  bi n n

Gi m táo chính là gia v  lý t ớ ộ ạ ấ ơ ượ ầ dành cho món rau tr n. V i thành ph n chính là r ế ế ướ ố   c s t ẹ ủ   u táo, lo i gi m này có mùi th m nh  c a

ấ ơ ớ ượ táo và có tính a­xít ít h n so v i gi m r u.

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 44 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ạ ấ 5. Gi m g o

ượ ể ệ ấ ạ ấ ạ ạ ượ ư ấ ộ R u g o là nguyên li u đ  làm gi m g o. Đây là lo i gi m đ c  a chu ng nh t trong

ấ ướ ườ ặ ệ ỏ ọ ị cách n u n ủ ng c a ng ố i Trung Qu c, đ c bi t là trong các món ăn đòi h i có v  ng t và

chua.

ơ ấ 6. Gi m th m

ề ơ ả ượ ẫ ơ ế ế ừ ấ ượ ộ ố ư gi m r u nh ng có cho thêm m t s  thành

ấ V  c  b n, gi m th m v n đ ể ạ ầ ơ ư ỏ ph n khác đ  t o mùi th m nh  t c ch  bi n t ặ i, chanh ho c tiêu xanh…

ọ ấ ở ợ ử ự ẩ ạ ặ ư ấ ch  ho c các c a hàng th c ph m, b n nên đ a chai gi m ra ngoài ánh

ụ ạ ấ ị Khi ch n mua gi m  ể ể ắ n ng đ  ki m tra xem gi m có trong, s ch hay b  vón c c không.

ờ ạ ố ớ ầ ử ụ ủ ế ế ấ ộ

ạ ừ ấ ể ừ ờ ể ị ỏ ả ạ ấ ơ ộ ạ   ể Th i h n s  d ng c a gi m khá lâu, có th  lên đ n m t năm (đ i v i h u h t các lo i ở gi m th m có th  b  h ng sau kho ng m t tháng k  t ể  th i đi m b n m

gi m), ngo i tr ắ n p chai.

ậ ế ữ ả ế ằ ạ ấ ấ ưở ủ t gi m g o và gi m pha ch  b ng axit, nh ng  nh h ấ   ng c a gi m

ớ ứ ỏ Câu 2. Nêu cách nh n bi ế ằ pha ch  b ng axit t i s c kh e?

ậ ế ế ằ ấ ạ ấ Cách nh n bi t gi m g o và gi m pha ch  b ng axit

ạ ấ ế ằ ấ Gi m g o Gi m pha ch  b ng axit

ử ả ­  Khi ng i c m nh n đ ậ ượ   c

ủ ươ ẹ ơ ị ồ mùi c a este, c n

­ H ng th m d u nh  không bay lên ậ ứ ở ắ ngay khi m  n p v t ch a. ế ắ ị ắ ­ N m v  chua g t, h c ấ

ế ọ ị ­ V  chua thanh, ng t. ố

ế ủ ữ ả ­   Có   nh ng   m ng   k t   t a   do   xác ­   Nhìn   trong   su t   không ẩ ặ v n c n

ấ ị gi m b  lão hóa. ạ ắ ọ ­   L c   m nh   chai   b t   tan

ế bi n nhanh ọ ắ ­ Khi l c chai ậ   b t ch m tan.

­ Giá thành rẻ

ề

ấ Gi m   pha ằ   ch   b ng axit có  nhả   ớ   ưở ng   l n h ứ   ớ i s c t ủ   ỏ kh e   c a iườ   con   ng do   có   l nẫ   ạ   nhi u   t p ạ   ch t có h i

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 45 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ư ạ ể ấ ượ ấ ủ ể ệ ự ẩ c th  hi n thông qua s  th m th u c a nó trên d

nh  andehit. T ạ ác h i có th  th y ngay đ ủ ị ế ể ế ấ ế ạ    t ch t các men

dày, khi n d  dày b  bào mòn và gây th ng. Ngoài ra, gi m pha axit có th  gi ậ ơ ể ả ạ ầ ộ ổ ộ tiêu hóa, làm cho đ  pH c  th  gi m, tác đ ng lên th n kinh làm h i ph i, th n,…

ạ ế ế ứ ề ẽ ấ ằ ọ

ị Bên c nh đó, th c ăn ch  bi n b ng gi m pha axit s  không hài hòa v  chua ­ ng t, không ạ ượ ị ơ đ t đ ẹ c v  th m d u nh .

ấ ạ i nhà? Câu 3. Nêu cách gây gi m cái t

o

Nguyên li u:ệ

o

C mơ

o

ế ả ị ể ọ Mi ng v i m n đ  b c

o

ồ ấ ườ ứ ắ ắ Đ ng tr ng, men bia, lòng tr ng tr ng, n i n u

ử ạ ọ ủ ượ ướ L  th y tinh to, r a s ch, úp ng c cho ráo n c

Cách làm:

ầ ả ơ ướ ạ ấ ờ ố 1. Đ u tiên, ph i ngâm c m trong n c s ch ít nh t 4 gi . Tuy nhiên, cách t ấ t nh t là đ ể

ủ ạ ơ c m ngâm này làm ngâm qua đêm trong t l nh.

ủ ờ ế ả ỗ ợ ọ ơ ị ị 2. Sau khi ngâm đ  th i gian, ch  em hãy dùng mi ng v i m n b c h n h p c m l ạ ọ   i, l c

ầ ướ ỉ ấ ơ ỏ b  xác c m và ch  l y ph n n c.

ướ ơ ớ ườ ợ ỗ ồ 3. Tính theo t ỷ ệ  l ỗ , pha m i bát n c c m này v i ¾ bát đ ấ   ng thành h n h p, r i khu y

ế ề đ u đ n khi tan.

ợ ướ ơ ườ ồ ồ ắ ế ả ấ 4. ỗ Cho h n h p n c c m + đ ng này vào n i r i b c lên b p n u trong kho ng 20

ớ ắ ế ể ộ ứ ử ừ phút v i m c l a v a. Sau đó t ộ t b p, cho sang m t bên, đ  ngu i.

ướ ế ỗ ớ ợ ộ ợ 5. B c ti p theo là cho h n h p đã ngu i trên v i men bia theo t ỷ ệ  l ỗ  1: 1. H n h p lên

ừ ậ ươ ế ầ ơ men trong vòng t 4 đ n 7 ngày và d y h ng th m sau 4 tu n.

ướ ử ụ ướ ạ ấ ỗ ớ ợ 6.

ố B c cu i cùng tr ớ ỷ ệ ứ ứ ể ắ ấ ố ỗ ộ ợ ắ   c khi l y ra s  d ng, b n nên đun sôi h n h p này v i lòng tr ng    40 c c h n h p: 2 lòng tr ng tr ng. Sau đó, cho gi m ra, đ  ngu i và l

tr ng v i t dùng d n.ầ

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 46 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ủ ấ ụ Câu 4. Nêu Công d ng c a gi m

1. Kích thích tiêu hóa

ấ ể ự ế ướ ọ ườ ụ ặ Gi m có th  tăng s  thèm ăn, có tác d ng làm ti c b t và tăng c t n

ng tiêu hóa. Đ c bi ố ế ề ấ ồ

ướ ừ ể ấ ấ ộ ị ệ   t ế   là vào mùa hè, do m  hôi ra nhi u, ch t chua cũng theo đó ít đi khi n ta không mu n ăn. N u    đó kích thích ng thêm m t chút gi m có th  làm v  chyua tăng lên, t

trong quá trình n u n ự s

ệ ệ ấ ố ăn u ng. ọ ấ Gi m   giúp   ăn   ngon   mi ng   –   KentaryGi m   giúp   ăn   ngon   mi ng   –   hình   minh   h a

ừ ấ ươ ừ ươ ử ạ ậ ấ ỏ L y 250g g ng t

ấ i, 500ml gi m ăn. G ng t ừ ỗ ầ ấ ươ ừ ấ ấ i ngâm gi m. M i l n l y 3 lát g ng ngâm gi m, thêm ít đ

ướ ị ổ ợ ụ ứ ệ ố i r a s ch thái nh , ngâm ng p gi m 1 ngày 1   ườ   ng ố   ữ c sôi u ng thay trà, có tác d ng ch a tr  b  tr  các ch ng b nh ăn u ng

đêm là thành món g ng t ỏ đ , hãm trong n ồ ử ạ không ngon, bu n nôn, nôn m a, đau d  dày.

ỗ ợ ẩ ườ ộ 2. H  tr  sát khu n đ ng ru t:

ấ ể ệ ệ ả ộ ẩ ở ườ  đ

Ăn gi m có th  nâng cao kh  năng di ế t khu n  ự ượ ườ ệ ề ể ẩ ạ ấ ộ ng ru t, gi m có th  ch  ng  đ ề   ư ng ru t vào mùa l u hành b nh truy n   c nhi u lo i vi khu n, giúp phòng b nh tăng

ễ nhi m đ ứ ườ ỏ c ng s c kh e.

ụ ấ 3. Tăng h p th  canxi

ứ ể ậ ấ ỉ ơ ể ộ Gi m có th  hòa tan canxi ch a trong c  th  đ ng v t mà ch  có canxi đã hòa tan m i đ

ộ ủ ơ ể ườ ấ ụ ứ ậ ậ ộ ư ươ ru t non c a c  th  ng ng s ớ ượ   c ị ườ   n, v t,

i h p th , vì v y khi các th c ăn là đ ng v t nh  x ấ ơ ể ấ ụ ẹ ể ộ ọ ơ gà… nên thêm m t chút gi m đ  giúp cho c  th  h p th  canxi tr n v n h n.

ữ ạ ứ ấ 4. Gi m gi l i vitamin C trong th c ăn

ấ ặ ệ ừ ự ề ạ ế ế ừ Khi n u ăn đ c bi rau rau hay t ẩ  các lo i th c ph m nhi u vitaminC

ớ ự ấ t là các món ch  bi n t ể ả ấ ta nên thêm chút gi m có th  gi m b t s  th t thoát vitamin C trong rau.

ơ ứ ạ ộ 5. Phòng x  c ng đ ng m ch

ế ườ ướ ườ ẫ ấ ố Ng

i cao huy t áp tr ạ ậ ớ c khi ăn u ng 1 thìa gi m ăn hòa l n đ ộ ụ ả ấ

ạ ổ   ặ ỗ ng phèn ho c m i bu i ơ ứ   ế sáng s m ăn 10 h t đ u ph ng ngâm gi m cũng có tác d ng gi m huy t áp và phòng x  c ng ộ đ ng m ch.

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 47 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ụ 5. Đau b ng do giun

ấ ớ ướ ấ ố ể ị ụ ố 50g gi m ăn hòa v i 50mml n c  m, u ng t ừ ừ  t ậ    có th  tr  đau b ng do giun chui  ng m t

gây ra.

6. Giúp d  ngễ ủ

ữ ườ ủ ướ ấ ủ ố ộ ướ ể ấ Nh ng ng i m t ng  tr c khi đi ng  u ng m t chút n ấ   c sôi pha gi m có th  đi vào gi c

ủ ng  nhanh.

ỗ ợ ữ 7. H  tr  ch a táo bón

ữ ườ ạ ệ ề ấ ướ ạ ệ ẽ ễ ơ Nh ng ng ố i đ i ti n táo bón u ng nhi u gi m pha n c sôi s  đi đ i ti n d  dàng h n.

ớ ấ ố 8. Ch ng say tàu, xe v i gi m

ữ ườ ấ ố ướ ữ ể ượ ữ ặ ơ Nh ng ng i say xe u ng gi m pha n c sôi có th  ch a đ c nh ng c n chóng m t khó

ị ch u do tàu xe gây nên.

ệ ằ ấ 9. Phòng b nh b ng gi m

ượ ấ ấ ỗ ộ ố ng n

ư ư ử ề ế ấ ầ ỗ ướ   c Trong gian phòng, m i m t mét kh i không gian dùng 10mml gi m, thêm g p đôi l ồ   r i ch ng khô. Trong khi ch ng c t đóng h t các c a. M i ngày làm 1 l n, làm li n trong 3

ặ ự ư ả ủ ề ễ ệ ể ngày có th  ngăn ch n s  lây lan c a các b nh truy n nhi m nh  c m cúm, viêm màng não,

ế ướ ọ ị viêm tuy n n c b t (quai b ).

ườ ắ ệ ấ ố 10. Gi m t t cho ng i m c b nh gan

ị ổ ụ ấ ạ ị

ổ Theo Đông y, ngũ v  b  ngũ t ng, chua thì b  gan mà gi m có v  chua nên có tác d ng b ưỡ ắ ệ ườ ữ ứ ệ ặ ọ ng gan. Y h c ngày nay đã ch ng minh: nh ng ng ổ    t là d

ơ ộ ấ ả i m c b nh gan mãn tính đ c bi ẩ ừ ệ ệ t vi khu n t

ườ ưở ữ ủ ầ ộ viêm gan và x  gan, đ  chua th p, không có kh  năng tiêu di ấ ạ d  dày, do đó ph n trên ru t non c a nh ng ng ng, d

ề i này có r t nhi u vi khu n sinh tr ế ệ ễ ể ậ ặ ấ

ườ ữ ề ệ ấ ấ ắ ố khoang mi ng vào ễ  ẩ ậ   gây nhi m toàn thân, làm cho b nh gan càng n ng, th m chí bi n chuy n x u đi. Vì v y ượ   ng ề i m c b nh gan mãn tính nên ăn nhi u gi m. U ng gi m giúp đi u hòa l

ấ ủ ữ ổ ườ ị ệ nh ng ng ừ amin th a trong quá trình trao đ i ch t c a nh ng ng i b  b nh gan mãn tính.

ả 11. Gi m béo

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 48 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ứ ữ ể ấ ỡ ừ Acid amin ch a trong gi m ăn không nh ng có th  tiêu hao đ ượ ượ c l ng m  th a trong c  th

ể ư ườ ấ ổ ễ ừ ễ ng và protein di n ra d  dàng, t ơ ể     đó có tác

ẩ ự mà còn có th  thúc đ y s  trao đ i ch t nh  đ ả ụ gi m d ng ồ ử ụ ố ữ ơ ớ ạ ấ ượ béo. ụ   c các tác d ng

Tuy nhiên B n nên s  d ng gi m ăn có ngu n g c h u c  m i phát huy đ ể k  trên.

ườ ấ ữ 5. Nh ng ng i nào không nên ăn gi m?

ạ ấ ạ ố ố ộ ố

ườ ừ ạ ậ ạ ố – Khi đang u ng m t lo i thu c nào đó thì không nên dùng gi m. Các thu c lo i sulfathiazole ễ ị ế d  b  k t tinh trong môi tr ng acid, t

ủ ệ ẽ ấ ố ơ ạ ề ế ố đó gây tác h i cho th n. Khi dùng các lo i thu c có   ẫ   ụ t tiêu l n tính ki m, thu c giãn c  d  dày, n u ăn gi m s  làm cho tác d ng c a thu c tri

nhau.

ẽ ấ ấ ỗ ườ ị ươ i b  th ở ươ  x ng

ữ – Nh ng ng ứ ng không nên ăn gi m vì sau khi ăn gi m s  làm cho ch  đau ị ươ ỗ ỏ m i ề li n.

càng   đau   ậ ng   khó   ứ thêm, ề b ậ th ặ ấ ườ ị ỏ nh c, ữ – Nh ng ng làm   ch ể i b  s i m t, ăn quá nhi u gi m có th  làm m t qu n đau vì th c ăn có tính

ộ ẽ ế ộ ậ ạ acid vào ru t s  kích thích nó ti t ra kích thích t

ố ườ  đ ị ế ng ru t, khi n túi m t co l ế ề i gây đau. ẽ ấ ạ ạ ề ườ ị i b  viêm loét viêm m c d  dày và v  toan quá nhi u, n u ăn nhi u gi m s  làm

ơ ặ ọ ậ   do   v y   nên tr ng   khi ậ th n

ữ – Nh ng ng ệ b nh   càng   n ng   h n, ể ử ụ ụ ấ ủ ộ ố ệ ợ ườ

i trong cu c s ng hàng ngày, ng ườ ể ể ượ ạ ấ Công d ng c a gi m có th  s  d ng ti n l ỗ ể đ  thay chanh do có th  đ  đ c lâu. M i lo i gi m th

ạ ể ỹ ừ ệ ể ạ ấ

ấ ấ ạ ăn. ấ   i ta dùng gi m ụ ng có thêm các công d ng khác   ể ử ụ   nhau do nguyên li u làm gi m do đó B n cũng nên tìm hi u k  t ng lo i đ  có th  s  d ng ố t t nh t các lo i gi m.

ỏ ắ ộ ố ệ M t s  câu h i tr c nghi m

4H8O2 và C5H10O2 l n l

ố ồ ầ ượ t là Câu 1. S  đ ng phân axit có CTPT C

A. 1; 2. B. 2; 3. C. 2; 4. D. 2; 5.

2H5­O­H  (I); C6H5­O­H  (II) ;   CH3­COOH  (III)

ấ Câu 2. Cho các ch t sau:  C

ứ ự ắ ủ ề ế ả ộ ộ ử ủ s p x p theo chi u gi m đ  linh đ ng c a nguyên t H trong nhóm ­O – H  c a 3

Th  t ấ ch t trên là:

A. (I) > (II) > (III) B. (III) > (II) > (I) C. (II)  > (I) > (III) D. (II) > (III) > (I)

ẳ ị Câu 3. Kh ng đ nh nào sau đây là không đúng?

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 49 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ấ ả ề A.T t c  các axit cacboxylic đ u có nhóm –COOH trong phân t ử .

ệ ộ ơ ươ B. Axit cacboxylic có nhi t đ  sôi cao h n ancol có phân t ử ố ươ  kh i t ng đ ng.

ấ ữ ơ ữ ợ ử ế ự ế    có nhóm –COOH liên k t tr c ti p

ử ử C. Axit cacboxylic là nh ng h p ch t h u c  mà phân t ớ v i nguyên t ặ  cacbon ho c nguyên t hiđro.

ủ ủ ề ầ ộ ử ố D. Đ  tan c a axit tăng d n theo chi u tăng c a phân t kh i.

ứ ổ ứ ủ ứ ấ ạ ơ ợ nH2nO2, là công th c c a các h p ch t no, đ n ch c, m ch h ở

Câu 4 .Công th c t ng quát C lo iạ

A. Ancol B. Anđehit. C.Phenol. D. Axit cacboxylic

ủ ẳ ấ ồ ộ Câu 5. ch t nào sau đây không thu c dãy đ ng đ ng c a axit axetic?

A. Axit fomic. B.  Axit propionic.

C.  Axit acrylic. D. Axit isobutiric.

ồ ị ể ễ ệ ộ ủ ộ ố ấ   t đ  sôi c a m t s  ch t

ầ ượ ấ ấ Câu 6. Cho đ  th  bi u di n nhi sau:Ch t A, B, C l n l t là các ch t sau:

A.C2H5OH, CH3CHO, CH3COOH.

B.CH3CHO, C2H5OH, CH3COOH.

C.CH3CHO,   CH3COOH,   C2H5OH

D.CH3COOH, C2H5OH, CH3CHO.

(tiết 2) Ộ N I DUNG 2: AXIT CACBOXYLIC

Ổ ị ớ : Ổn định 1.  n đ nh l p

2. Ki m tra bài cũ :

ể ế ủ ồ ườ ế Vi t các đ ng phân ancol c a C ọ 4H9OH và g i tên thông th ng, thay th  cho bi ế ồ   t đ ng

ậ phân nào là ancol b c 1,2,3?

: ộ 3. N i dung

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 50 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ạ ộ ủ ọ ạ ộ ộ ủ Ho t đ ng c a giáo viên Ho t đ ng c a h c sinh N i dung

ệ

ệ ượ sát hi n t ử ụ ế ươ ế HS: Làm thí nghi m, quan ệ   ng thí nghi m, ả   ng   trình   ph n t   ph ể ầ ọ ậ   GV: S  d ng phi u h c t p   4, 5, 6 đ  hoàn thành ph n 1: vi ứ ng trong 7 phút Tính axit.

ờ ả GV:   Quan   sát   các   nhóm   HS

ẫ ệ ướ làm vi c, h ủ ả ả ậ   ­ Sau th i gian th o lu n các   nhóm   trình   bày   k tế   ậ   qu   th o  lu n  c a   nhóm

mình ứ ng d n các em   ủ   ộ hoàn   thành   n i   dung   c a ộ   nhóm, và nghiên c u các n i

dung còn l i.ạ

ỏ ộ ­ Các nhóm khác quan sát,  ế   ặ đ t câu h i, lĩnh h i ki n

ứ ớ th c m i.

ỗ ­   M i   nhóm   trình   bày

ậ ủ ả ầ ph n th o lu n c a mình ,

ả ờ tr  l ỏ ủ i câu h i c a GV và

các nhóm khác.

1. Tính axit: ạ ộ Ho t đ ng 1

ị a) GV:   Axit   cacboxylic   phân   li Trong   dung   d ch,   axit   li   thu nậ ậ ướ ế ươ HS vi t ph ng trình cacboxylic   phân   ngh chị : ị thu n   ngh ch   trong   n ư c;   là ỳ

ế axit y u nh ng cũng làm qu hoá đỏ Thí d :ụ

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) CH3COOH CH3COO­+ H+

ạ ộ Ho t đ ng 2 ­Nhóm   1:   Hoàn   thành ụ ơ ớ b) Tác d ng v i baz , oxit baz ơ ọ ậ ố ế phi u h c t p s  4. ố ạ t o thành mu i và n ướ : c

ể Thí d :ụ ỳ +   Qu   tím   chuy n   sang màu đ .ỏ

CH3COOH   +   NaOH 

CH3COONa + H2O CH3COOH + NaOH      (cid:0) CH3COONa + H2O

ạ ị ề ả ậ n   ­   T H P T   B   H i   H u 51 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ồ  2CH3COOH   +   Cu(OH)2

ạ (CH3COO)2Cu + 2H2O

3COOH NaOH đã

ấ ủ   +   Màu   h ng   c a ầ   phenolphtalein   nh t   d n ế   và   m t   màu   khi   cho   đ n 2CH3COOH   +   Na2O 

2CH3COONa + H2O d  CHư ế ả ứ ph n  ng h t

2CH3COOH   +   CuO 

(CH3COO)2Cu + H2O 2CH3COOH   +   CuO   (cid:0) (CH3COO)2Cu + H2O

(cid:0) (cid:0) (cid:0) TQ: R(COOH)x + xNaOH ộ ầ

R(COONa)x  + xH2O

ạ   +   B t   CuO   tan   d n   t o thành dd có màu xanh nh tạ   .

ế ầ GV yêu c u HS vi t thêm các ế ả ớ HS   c   l p   vi t   ph ươ   ng ươ ph ng trình ế

CH3COOH + Cu(OH)2

ủ ấ ọ ậ :   Axit  trình  HS   k t   lu n ủ  cacboxylic   mang   đ y   đầ   tính   ch t   hóa   h c   c a   1 CH3COOH + Na2O axit.

CH3COOH + Na2O

ạ ộ Ho t đ ng 3

­Nhóm   2:   Hoàn   thành ụ ớ ố : c) Tác d ng v i mu i

ọ ậ ố ế phi u h c t p s  5.

2O

 ể 2CH3COOH   +   CaCO3  (CH3COO)2Ca + CO2   + H↑ ỳ +   Qu   tím   chuy n   sang màu đ .ỏ

2O

 ộ ủ   ầ 3 tan d n, s i 2CH3COOH   +   Na2CO3  2CH3COONa + CO2   + H↑ + B t CaCO ọ b t khí

2O

2HCOOH + CaCO3  (HCOO)2Ca  + CO2   + H↑ 2CH3COOH   +   CaCO3  (cid:0) (CH3COO)2Ca +

H2O + CO2

2CH3COOH     +     Zn   (cid:0)

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 52 | 6 0                               P h m   T h   H u y

(CH3COO)2Zn  +  H2

ế ế ầ GV yêu c u HS vi t thêm các ả ớ HS   c   l p   vi t   ph ươ   ng

ươ ph ng trình trình

CH3COOH + Na2CO3

HCOOH + CaCO3 ủ ấ ọ ậ   Axit  ế HS   k t   lu n: ủ  cacboxylic   mang   đ y   đầ   tính   ch t   hóa   h c   c a   1

axit.

ạ ộ Ho t đ ng 4

­Nhóm   3:   Hoàn   thành

ọ ậ ố ế phi u h c t p s  6. ụ ớ ạ   d)  Tác   d ng   v i   kim   lo i

ướ ứ (   đ ng tr c   H trong ể

DHĐHH ) ỳ +   Qu   tím   chuy n   sang màu đ .ỏ

 ẽ ầ

2CH3COOH   +   Zn (CH3COO)2Zn + H2↑ ủ   +  Viên k m  tan d n,  s i ọ b t khí

ế ầ GV yêu c u HS vi t ph 2CH3COOH     +     Zn   (cid:0) (CH3COO)2Zn  +  H2

ươ   ng 3COOH, CH trình

ế ả ớ HS   c   l p   vi t   ph ươ   ng ủ c a ớ HCOOH v i Na

ế

ủ ấ ọ ậ :   Axit  trình  HS   k t   lu n ủ  cacboxylic   mang   đ y   đầ   tính   ch t   hóa   h c   c a   1 ạ ộ Ho t đ ng 5 axit.

­Nhóm   4:   Hoàn   thành

ọ ậ ố ế phi u h c t p s  7.

ể ả ứ ế 2. Ph n  ng th  nhóm OH: ỳ +   Qu   tím   chuy n   sang màu đ .ỏ

ả ứ ọ G i là ph n  ng este hóa . ệ ừ ừ

VD:   CH3COOH   +   C2H5OH +   T   thí   nghi m   t ể ễ ể

ự ế ổ ủ ấ clip ậ   bi u di n, HS có th  nh n   th y s  bi n đ i c a các

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 53 | 6 0                               P h m   T h   H u y

H2SO4 d, to

ấ ệ ượ ch t qua hi n t

CH3COOC2H5 + H2O ượ ự sát đ

Nöôùc laïnh

ấ ỏ TQ ừ ng quan   ủ   ớ c: s  tách l p c a ả   ch t   l ng   sau   khi   ph n ơ ứ     đó HS

H2SO4 d, to

ng, mùi th m, t ấ ị

Hoãn hôïp ancol vaø axit cacboxylic

ẩ ả ợ xác đ nh các ch t có trong ỗ h n   h p   s n  ph m,   cách RCO ­OH + H  ­O­R’

Hình 9.4. Duïng cuï ñun hoài löu ñieàu cheá este trong phoøng thí nghieäm

ừ ỗ ấ tách l y este t ợ  h n h p R – COO – R’ + H2O

H2SO4 d, to

CH3COOH   +   C2H5OH

ế ư CH3COOC2H5 GV:   Vi ữ ứ ả   t   l u   ý   HS:   Ph n ượ   c + H2O ả ứ ng gi a axit và ancol đ ọ ph n  ng este hóa. g i là

H2SO4 d, to

C2H5COOH   +   C2H5OH ọ ướ

ẩ C2H5COOC2H5 ườ + H2O ẫ GV: H ng d n HS g i tên   ạ   ả s n   ph m   là   este,   este   t o ơ   ng   có   mùi   th m ả thành   th ủ c a hoa qu

ủ GV cho tên và mùi c a 1 s

ế ầ este yêu c u HS vi t ph ố  ươ   ng

trình. ế ả ớ HS   c   l p   vi t   ph ươ   ng

1. Benzylaxetat: Mùi qu  đàoả trình

2. Benzyl butyrat: Mùi s riơ ế HS   k t   lu n

ủ ọ ậ :  Tính   ch tấ     hóa   h c   c a   Axit 3. Etylfomiat: Mùi đào chín cacboxylic:

4. Etyl butyrat: Mùi d a.ứ + Tính axit

5.   Etyl   format:   Mùi   chanh, ả ứ + Ph n  ng este hóa dâu tâu

ạ ộ ủ ố Ho t đ ng 6: C ng c

ọ ủ ấ  Tính ch t hóa h c c a Axit cacboxylic: + Tính axit

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 54 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ả ứ               + Ph n  ng este hóa

ơ ủ ề ế ạ ừ t ptpu t o thành các este sau t axit và ancol

Mùi th m c a m t s  este: HS v  nhà vi ộ ố ươ ứ t ng  ng.

ố 1. Amyl axetat: Mùi chu i, Táo 20. n­Propyl acetat: Mùi lê

ậ ơ ứ 2. Amyl butyrat: Mùi m n, M , Đào, D a 21. Metyl phenylacetat: Mùi m tậ

3. Allyl hexanoat: Mùi d aứ 22. Metyl anthranilat: Mùi nho

4. Bormyl axetat: Mùi thông 23. Metyl trans­cinnamat: Mùi dâu tây

ả 5. Benzylaxetat: Mùi qu  đàoả 24.   Linalyl   acetat:   Mùi   hoa   o i   h ươ   ng

(lavande) 6. Benzyl butyrat: Mùi s riơ

7. Etylfomiat: Mùi đào chín

8. Etyl butyrat: Mùi d a.ứ

9. Etyl lactat: Mùi kem, bơ

10. Etyl format: Mùi chanh, dâu tâu

11. Etyl cinnamat: Mùi quế

ả 12. Isobutyl format: Mùi qu  mâm xôi

13. Iso­Amylaxetat: Mùi chu iố

ượ 14. Isobutyl propionat: Mùi r u rum

15. Geranyl axetat: Mùi hoa phong lữ

16. Metyl salisylat: Mùi cao dán

ứ 17. Metyl butyrat: Mùi táo, D a, Dâu tây

18. Metyl 2­aminobenzoat: Mùi hoa cam

19. Octyl acetat: Mùi cam

ạ ị ề ậ ả n   ­   T H P T   B   H i   H u 55 | 6 0                               P h m   T h   H u y

ỏ ắ ộ ố ệ M t s  câu h i tr c nghi m

ươ ườ ể ề ủ ng pháp th ế ng dùng đ  đi u ch  este c a ancol là: Câu 1: Ph

2SO4 đ c xúc tác.

ữ ơ ồ ư ớ ặ A. Đun h i l u ancol v i axit h u c , có H

ự ệ ả ứ B. Th c hi n ph n  ng xà phòng hóa.

ụ ặ ớ C. Cho anhidrit axit ho c clorua axit tác d ng v i ancol.

ả ứ ự ệ ử D. Th c hi n ph n  ng kh .

ả ứ ữ ơ ẽ ể ằ ị ữ  hoá gi a ancol ộ  và m t axit h u c  thì cân b ng s  chuy n d ch theo

ề ạ Câu 2: Trong ph n  ng este chi u t o ra este khi:

ư A. Cho ancol d  hay axit h u c  d . ữ ơ ư

ả ộ ồ ữ ơ B. Gi m n ng đ  ancol hay axit h u c .

ấ ướ ướ ư ể ấ C. Dùng ch t hút n c hay tách n c. Ch ng c t ngay đ  tách este.

ả ệ D. C  2 bi n pháp A, C

ố ớ ả ứ ế ố ả ưở ậ ố ả ứ ế hoá, y u t nào sau đây  nh h ng đ n v n t c ph n  ng? Câu 3:Đ i v i ph n  ng este

ả ứ ấ ả ấ (1) Nhi t đệ ộ                                                                 (2) B n ch t các ch t ph n  ng

ấ ấ ộ ồ (3) N ng đ  các ch t ph n  ng ả ứ                                      (4) Ch t xúc tác

A. (1), (2), (3)                 B. (2), (3), (4)                         C. (1) (3) (4)                 D. (1) (2) (3) (4)

ể ề ế ể Câu 4:Cách nào sau đây có th  dùng đ  đi u ch  etyl axetat?

ặ ấ ợ ỗ A.Đun h n h p etanol, gi m và axit sunfuric đ c.

ồ ư ỗ ợ ượ ặ ắ B.Đun h i l u h n h p axit axetic, r u tr ng và axit nitric đ c.

ặ ợ ỗ ố ỷ ị ệ C.Đun sôi h n h p etanol, axit axetic và axit sunfuric đ c trong c c thu  tinh ch u nhi t.

ồ ư ỗ ặ ợ D.Đun h i l u h n h p etanol, axit axetic và axit sunfuric đ c.

ể ề ả ứ ế ể Câu 5: Đ  đi u ch  phenyl axetat có th  dùng ph n  ng nào sau đây?

A. CH3COOH + C6H5OHà CH3COOC6H5 + H2O

B. CH3OH + C6H5COOH à C6H5COOCH3 + H2O

C. (CH3CO)2O + C6H5OH à CH3COOC6H5 + CH3COOH

D. CH3COOH + C6H5Cl à CH3COOC6H5 + HCl

ố ượ ự ẩ c dùng trong th c ph m là este có tên: ầ Câu 6: D u chu i đ

A.Isoamyl axetat  B. Etyl butyrat C.Metyl fomat D. Geranyl axeta

ữ ươ ứ ể ơ ổ ợ ỏ ng th m t ng h p gây nguy hi m cho s c kh e Câu 7. Vì sao nh ng h

ằ ạ ệ ươ ấ ạ ư ệ ấ

ạ ượ ụ ơ ể ễ ể ị ử ế ề ễ ấ ộ có hàm l

ườ ể ặ ấ ầ ầ ơ

th n kinh, gây đau đ u, chóng m t, th  gây khó th , viêm đ ệ ứ ủ ộ ế ị ứ ứ ạ ắ ố ọ gây r i lo n n i ti

ấ ữ ơ ứ ệ ế ơ ỹ H ng li u nhân t o b ng hóa ch t t o mùi công nghi p nh  andehit, xeton, este.. Các ch t này   ộ ộ   ng t p ch t cao, n u ng i nhi u, liên t c c  th  d  nhi m đ c, có th  b  ng  đ c ở   ng hô h p, kích thích c n hen, ườ   ỏ t, d   ng m t. Theo nghiên c u c a Vi n Khoa h c S c kh e Môi tr ng ể ớ   M , vi c ti p xúc v i sáp th m, có ch a ch t h u c  tên là 1,4 dicholorobenzene có th  làm

ả ổ ứ gi m 4% ch c năng ph i.

ữ ơ ố ớ ị ệ ủ Câu 8. Nêu vai trò c a a xít h u c  đ i v i phòng tr  b nh tôm

ữ ơ ị ệ ọ ườ ộ ủ ề ậ A xít h u c  có vai trò quan tr ng trong phòng tr  b nh đ ng ru t c a nhi u loài v t nuôi k  c ể ả

ệ ầ ượ ứ ủ ả ụ ồ gia súc, gia c m và hi n nay đang đ ự c  ng d ng trong lĩnh v c nuôi tr ng th y s n.

ọ ữ ơ ể ủ ứ ề ẩ ả

ệ ữ ơ ạ ệ ắ ặ gây b nh cho tôm, đ c bi

ượ ả ế ự Các a xít h u c  quan tr ng có kh  năng  c ch  s  phát tri n c a nhi u loài vi khu n Vibrio spp   ồ   ủ ế t Vibrio harveyi. Ch  y u là nhóm a xít h u c  m ch ng n, bao g m:   c đánh giá kh  năng

axit axetic, axit butiric, axit formic, axit propionic. Trong đó axit formic đã đ ứ ữ ơ ố ơ ế ế ế ớ t h n so v i các a xít h u c  khác, k  đ n là Acetic Acid, Propionic Acid, c ch  Vibrio harveyi t

ộ ơ ệ ư ữ ườ Butyric ậ ừ ủ ậ

ọ ủ ả ầ

ồ ữ ơ ổ ố ượ ọ ố ả ợ t cho đ i t

ấ ễ ị ố ượ ườ ầ ổ

ng gia súc, gia c m thì tôm r t d  b  stress (s c) khi môi tr ổ ộ các đ i t ư ơ ổ ườ ữ ự ệ ẽ ợ vi c đ a a xít h u c  t ng h p vào ru t tôm s  gây nên s  thay đ i pH đ

ữ ơ ổ ư ề ộ ố ợ ộ ng t, làm s c tôm (stress) và vì là a xít h u c  t ng h p nên li u đ a vào ru t tôm th

ọ ự ố ề ẽ ả ưở ườ ẽ ế ấ ộ Acid. ầ   ể Vì   v y,   vi c   đ a   a   xít   h u   c   vào   đ ng   ru t   c a   v t   nuôi   đ   ngăn   ng a   các   m m ậ b nhệ  Vibrio spp. là r t quan tr ng cho các loài v t nuôi gia súc, gia c m và th y s n. Tuy nhiên, ấ   ớ   ự các ngu n a xít h u c  t ng h p không ph i là l a ch n t ng tôm nuôi vì khác v i ố ng thay đ i quá nhanh vì   ộ   ộ ng ru t nhanh đ t ả   ườ ng ph i ố   t nh t cho đ i ng ru t nên cách ch n l a t cao s  ít nhi u s   nh h ng đ n các nhu mao đ

ườ ủ ư ợ ể ế i đ  các vi sinh này ti

ng tôm nuôi là đ a các ch ng Vi sinh đ ộ ự ườ ộ ự ả  làm gi m pH đ nhiên, ng ru t m t cách t ộ ng ru t có l ừ ừ  t và các a xít h u c nhiên ữ   t ra các a xít h u  này không làm

ưở ượ t cơ t ả nh ng ộ ru t. ữ ơ t

h ườ ầ ế đ n ư ạ ữ nhu ơ ườ mao ộ ủ thành ứ ế Tóm l ng ru t c a tôm giúp  c ch  Vibrio spp.

i nuôi tôm c n đ a a xít h u c  vào đ ủ i: ng ể ườ ư ả ọ ộ ả ế ữ ơ ự phát tri n nh ng ph i ch n các ch ng vi sinh đ

ố ườ ng ru t có kh  năng ti ệ ằ t ra a xít h u c  t ơ ổ ữ nhiên ợ (đa   s là   Bacillus)   ­   ng i   nuôi   không   nên   can   thi p   b ng   a   xít   h u   c   t ng   h p.

ữ ể ế ủ ề t c a em v  axit citric ứ ấ ạ  Câu 9: Nêu công th c c u t o và nh ng hi u bi

ớ ệ a) Gi i thi u

ộ ạ ế ộ ườ ượ ấ ạ ng đ

ữ ơ Axít citric là m t axít h u c  thu c lo i y u và nó th ự ộ ọ ấ ả ự ả ẩ c tìm th y trong các lo i trái cây ườ ượ ứ nhiên và th c thêm vào th c ăn và

ự ể ị ng đ ộ thu c h  cam quít. Nó là ch t b o qu n th c ph m t Ở ồ ố đ  u ng đ  làm v  chua.

ọ lĩnh v c hóa sinh thì axít citric đóng m t vai trò trung gian vô cùng ể ố ấ ả ậ ổ

ấ ẩ ử ư ộ ồ ờ ố vai trò nh  là m t ch t t y r a, an toàn đ i v i

ư ề ạ ả ặ

ố ượ ượ ướ ả ấ ấ quan tr ng trong quá trình trao đ i ch t x y ra trong các v t th  s ng. Ngoài ra axít citric còn đóng ngườ  và đ ng th i là tác nhân ch ng oxy ố ớ  môi tr   ượ   ng ủ   ng khô c a hóa. Axít citric có m t trong nhi u lo i trái cây và rau qu  nh ng trong trái chanh thì hàm l ủ c a nó đ ế c tính axít citric chi m kho ng 8% kh i l ề c tìm th y nhi u nh t, theo

trái chanh.

­ Tên theo IUPAC: 2­hydroxypropane­1,2,3­tricarboxylic acid

ườ ­ Tên thông th ng: axit chanh

ứ ­ Công th c phân t ử 6H8O7 : C

ứ ấ ạ ­ Công th c c u t o:

ố ượ ử ­ Kh i l ng phân t : 192.13 g/mol

ể ạ ắ ­ Có d ng: tinh th  màu tr ng

oC,

oC   (phân   h y)ủ

ộ ả ộ ­   Nhi ệ t đ nóng   ch y: 153 nhi ệ t đ sôi: 175

b) Tính ch tấ

ủ ả ưở ủ ỗ ­ Tính axít c a axit citric là do  nh h ng c a nhóm carboxyl ­COOH, m i nhóm carboxyl có th

ể ạ ệ ộ ố ị cho đi m t proton đ  t o thành ion citrat. Các mu i citrat dùng làm dung d ch đ m r t t ể  ấ ố ể ạ   t đ  h n

ế ự ổ ị ủ ch  s  thay đ i pH c a các dung d ch axít.

ạ ể ạ ế ợ ổ ế ấ ớ ố ố

­ Các ion citrat k t h p v i các ion kim lo i đ  t o thành mu i, ph  bi n nh t là mu i canxi citrat ẩ ể ế ợ ữ ị ự ạ ả ớ v  cho th c ph m. Bên c nh đó ion citrat có th  k t h p v i các

ấ ả dùng làm ch t b o qu n và gi ứ ạ ạ ấ ả ề ả ướ ion kim lo i t o thành các ph c dùng làm ch t b o qu n và làm m m n c.

Ở ệ ộ ể ạ ắ ộ ặ ở ạ ­ nhi ồ ạ ở ạ i d ng khan

t đ  phòng thì axít citric t n t ạ ử ủ ứ ộ ạ hay là d ng monohydrat có ch a m t phân t d ng tinh th  màu tr ng d ng b t ho c  ử ướ  n ỗ c trong m i phân t

ạ ế ượ ạ ạ ướ c a axít citric. D ng khan   ướ   c i k t tinh trong n c khi axít citric k t tinh trong n i d ng monohydrat l

ạ ạ thu đ ạ Ở ệ ộ l nh.   nhi t đ  trên 74 ế c nóng, trái l oC d ng monohydrat s  chuy n sang d ng khan. ể ẽ

ự ư ng t nh  các axít carboxylic khác. Khi nhi ệ   t

ủ ạ ­ V  m t ộ đ  trên 175 ề ặ  hóa h cọ  thì axít citric cũng có tính ch t t oC thì nó phân h y t o thành CO 2 và n ấ ươ c.ướ

ị ử c) L ch s  tìm ra

ả ậ ườ ệ kim thu t Jabir Ibn Hayyan ng

ả ờ ổ ế ề ự ữ châu Âu th i trung c  cũng đã bi t v  axít t nhiên trong chanh, nh ng ki n th c s  b

ượ ượ ườ ậ ế ỷ ứ ­ Vào th  k  th  8 nhà gi ọ h c gi ề v  axít này cũng đã đ i Iran đã phát hi n ra axít citric. Các   ứ ơ ộ  ụ   i Th y Sĩ ế  hóa h cọ  ng c nhà

ượ ế ỷ c ghi nh n vào th  k  XIII. Axít Citric đ ượ ế tách đ c chanh ép. Năm 1860 ngành công ừ ướ  n

c vào năm 1784, ông đã k t tinh đ ủ ư c axít citric t ấ ả ệ ướ ạ ộ nghi p n c ép trái cây c a Ý đã đ a công trình s n xu t axít citric vào ho t đ ng.

ố ằ ấ ệ ể ạ

ấ ả ượ ư ể ấ ả

ế ế ng. S n xu t axít citric theo ki u vi sinh này đã không đ ả ủ ướ ẩ ấ ỏ ­ Năm 1893 C. Wehmer đã phát hi n ra r ng n m m c (Penicillium) cũng có th  t o nên axít citric ệ   ừ ườ c đ a vào s n xu t công nghi p t  đ  hóa

c hoa qu  c a Ý bác b . Vào năm 1917 nhà ệ ườ ự ấ ằ ẩ ố ợ ỹ

ượ ể ệ ẩ ậ ả ấ i M  đã phát hi n ra r ng n m m c hình s i (Aspergillus niger) ứ   c ph m Pfizer đã  ng

ệ ậ ấ ả ỹ ứ ế ụ cho đ n th  chi n th  I, do c c xu t kh u n h cọ  th c ph m James Currie ng ấ ể ả có th  dùng đ  s n xu t axít citric r t hi u qu . Hai năm sau t p đoàn d ụ d ng k  thu t này vào s n xu t axít citric theo qui mô công nghi p.

ả ấ d) S n xu t

ậ ỹ ườ ẫ ệ ả ấ ấ ­ K  thu t mà ngày nay ng

ườ ấ ọ ượ ằ ố ỏ ị ợ   i ta v n dùng trong công nghi p s n xu t axít citric là nuôi n m s i ế   c tách b ng cách cho k t

ng ăn, sau đó l c n m m c ra kh i dung d ch và axít citric đ ằ ế ủ ượ ử ạ trên đ ủ ớ ướ t a v i n c vôi t o thành canxi citrat, sau đó k t t a đ c x  lý b ng axít sulfuric.

ừ ả ượ ẩ ủ ướ ằ ộ s n ph m lên men c a n

c tách t ơ ữ ủ ể ơ ữ ị ế c lèo b ng cách dùng m t dung   ơ t. Sau đó tách dung d ch h u c

ướ ­ Ngoài ra axít citric còn đ ộ ị d ch hydrocacbon c a m t baz  h u c  Trilaurylamin đ  chi ằ b ng n c.

Ứ ụ e)  ng d ng

ự ẩ ấ ộ ớ ượ ấ ả ả ị ụ + V i vai trò là m t ch t ph  gia th c ph m, axít citric đ

ủ ề ố ố ẩ ặ ệ ướ ả ồ ố ph m và đ  u ng, đ c bi c gi

ủ ấ ấ ể ậ ạ ượ t là n ể c dùng đ  v n chuy n các khoáng ch t trong các thành ph n c a ch t ăn kiêng vào c

ấ ẩ ử ể ệ ủ ộ ượ ỉ ấ ệ ứ ủ ự   c dùng làm gia v , ch t b o qu n th c   i khát, nó mang mã s  E330. Mu i citrat c a nhi u kim ơ  ầ ượ   c c dùng đ  hi u ch nh đ  pH c a ch t t y r a và d

lo i đ ể th . Tính ch t đ m c a các ph c citrat đ ph m.ẩ

ạ ả ề ứ ớ ụ ự ạ

ằ ướ ứ ứ ứ ạ

B ng cách ph c hóa các kim lo i trong n ẩ ạ ọ ơ ướ ướ ề ề ạ ơ nhi u b t h n và t y s ch h n mà không c n làm m m n

ấ ẩ ử   + Có kh  năng t o ph c v i nhi u kim lo i có tác d ng tích c c trong xà phòng và ch t t y r a. ấ ẩ ử ạ   c c ng, các ph c này cho phép các ch t t y r a t o ầ c. Bên c nh đó axít citric còn   ằ c tr ướ ể ả ể ề ạ ấ ấ ổ dùng đ  s n xu t các ch t trao đ i ion dùng đ  làm m m n c b ng cách tách ion kim lo i ra

ỏ ứ kh i ph c citrat.

ượ ệ ượ ể ẩ ạ c dùng trong công ngh ệ sinh h cọ  và công nghi p d ố   c ph m đ  làm s ch  ng

ả + Axít citric đ ẫ d n thay vì ph i dùng axít nitric.

ộ ế ầ ợ ổ

+ Citric axít là m t trong nh ng ấ ễ ổ ố ệ ạ ộ ớ

ữ  hóa ch tấ  c n thi diamin (HMDT) là m t ch t d  phát n  gi ng Axeton peroxit, nh y v i nhi ổ ớ ướ t và ma sát.  ủ ộ ố ượ ẽ ị ệ ế ạ ạ t cho quá trình t ng h p Hexametylen triperoxit   Ở ộ ố   m t s ư   t kê vào s  đen c a các âm m u ng l n axít citric b n s  b  li c n u b n mua m t s  l n

ủ ố kh ng b .

ượ ầ ủ ể ữ ọ ấ ệ + Axít citric cũng đ các gi t ch t béo tách bi t. Ngoài ra

ượ c cho vào thành ph n c a kem đ  gi ươ ướ nó cũng đ c thêm vào n c ép chanh t i.

ượ ẩ ở ự ố ế ớ các qu c gia trên th  gi

+Axit Citric đ ầ ự ử ụ c coi là an toàn s  d ng cho th c ph m  ế ặ ở ầ ể ố ư ể ượ ậ  h u h t các v t th  s ng, l nhiên có m t ộ   i. Nó là m t ẽ ị   ng d  axít citric s  b  chuy n hóa và

thành ph n t ả ỏ ơ ể đào th i kh i c  th .

ị ặ ề ơ ể ư ặ ẫ ộ ơ

ườ ườ ữ ế ẫ ả ớ ợ ắ + Đi u thú v  là m c dù axít citric có m t kh p n i trong c  th  nh ng v n có m t vài tr ườ ợ h p m n c m v i axít citric. Tuy nhiên nh ng tr ấ ng h p này r t hi m và ng i ta th

ả ờ ủ ơ ể ả ứ ể ắ ườ   ng ọ   ng g i ặ    v  c a c  th . Axít citric khô có th  làm kích thích da và m t do đó nên m c

đó là ph n  ng gi ế ộ ả ớ áo b o h  khi ti p xúc v i axít này.

ế ứ ấ ạ ủ ụ ợ ủ t công th c c u t o c a axit lactic? Nêu công d ng, l i ích c a axit lactic? Câu 10. Vi

ứ ấ ạ   ­ Công th c c u t o

COOH

H C

CH3

OH

ứ ụ ng d ng:

ẩ ự ­ Trong th c ph m

ữ ị ưỡ ị ệ ườ Axit lactic dùng lên men s a chua làm tăng giá tr  dinh d ụ ng có tác d ng tr  b nh đ ậ ng ru t

ẩ ẽ ấ ư ể ạ ả ả

ộ ố ấ ữ ơ ữ ơ ả ớ ộ ố Axit lactic dùng trong s n xu t d a chua: trong rau qu  vi khu n s  phát tri n t o ra axit lactic và ạ   i axit axetic cùng v i m t s  ch t h u c  khác, các axit h u c  này làm gi m đ  pH, ch ng l

ệ ượ ả hi n t ố ng gây th i hoa qu

ứ ế ả ạ ạ ộ ố ủ ệ ề ẩ ạ

Axit lactic  c ch  s n sinh m t s  vi khu n có h i, t o đi u ki n phân h y nhanh các đ i phân t ộ ậ ố ẩ ạ ả ạ ơ ử  ế

ữ h u c  mà không   t o ra các s n ph m đ c h i cho các vi sinh v t s ng chung trong ch ồ ườ ư ẩ ố ph m cũng nh  cho môi tr ng s ng và cây tr ng

ứ ụ ẩ ả Axit lactic  ng d ng trong các s n ph m lên men t ừ ữ  s a

ấ ươ ứ ả ụ Axit lactic  ng d ng trong s n xu t t ng...

ứ ụ ủ ứ Axit lactic  ng d ng trong th c ăn gia súc

2, gi

ế ả ứ ươ ủ ả ớ ạ ng trình ph n  ng c a axit oxalic v i Ca(OH) t ph i thích t ế   i sao không nên k t

ứ ự ự ẩ ẩ Câu 11: Vi ớ ợ h p các th c ph m giàu canxi v i các th c ph m ch a axit oxalic?

2O

→ ↓ HOOC­COOH + Ca(OH)2 (OOC­COO)Ca  + H

ế ệ ệ

ọ t Phú, Vi n Công ngh  sinh h c – Công ngh  th c ph m Tr ế ứ ệ ự ệ ưở ư ự ế ả ườ ụ ườ ỏ ng tr c ti p đ n s c kh e nh ng vi c h p th  th

ẩ ấ ậ ệ ậ ỏ ạ ọ   ng Đ i h c ng xuyên   ườ   ng

ườ i là nguyên nhân chính gây nên căn b nh s i th n. Vì v y các bác sĩ th ố ỏ ặ ạ ự ứ ế ẩ ậ ừ ệ Theo Ti n sĩ T  Vi ộ Bách khoa Hà N i, không  nh h axit oxalic vào ng ệ khuyên b nh nhân s i th n nên tránh ho c h n ch  ăn u ng các th c ph m có ch a axit oxalic.

ẩ ự ườ ấ ng

ế ớ ở ượ  l

ạ ộ ng l n, aixt oxalic d  làm kích thích niêm m c ru t và  ườ ặ ạ ố ớ ộ ộ ấ ể ậ ả ấ ậ   ở ượ ng th p nên không gây ra tác h i ngay l p  l ở ề   ễ  li u ử   i n ng 60  vong (kho ng 22g đ i v i ng

Trong th c ph m hàng ngày, axit oxalic th ứ t c. Tuy nhiên n u dùng  nguyên ch t còn có th  gây ng  đ c c p, th m chí t kg).

ế ự ể ề ế ấ ạ t, trong t

ủ ả ườ ủ ư ế ả ấ Ti n sĩ Phú cho bi ả rau c  qu  mà chúng ta h p th  hàng ngày nh  kh , chanh, nho, me, c  c i đ ẩ   ự  nhiên, axit oxalic có th  tìm th y nhi u trong các lo i th c ph m ụ   ng, ca cao, c i bó

ễ ậ ế ự ứ ẩ t khi ăn th c ph m ch a axit oxalic là có v ị

ả ặ ơ ầ ẫ ả xôi, lá chè, c i thìa, c n tây… C m giác d  nh n bi ơ ầ ưỡ chua, chát ho c h i nh n n i đ u l i.

ự ứ ẩ ự ườ ượ ơ ả Theo đó, th c ph m ch a axit oxalic trong t nhiên th ng đ c chia làm 4 nhóm c  b n:

ơ ậ ự ề ậ ậ ẩ ẩ ộ

ộ ầ ạ ứ ề ề ư ậ ự – Th c ph m nhi u protein: Các th c ph m nh  đ u ph ng, b  đ u ph ng, đ u nành, đ u hũ, ấ ạ ẻ ạ h t d , h t thông… đ u ch a nhi u oxalat, là ch t góp ph n t o nên axit oxalic.

ủ ủ ả ườ ế ạ ậ ắ ả ồ

ượ ứ ầ ậ ấ ố ề   ng, b  công anh, cây mù t c đ u   ng axit oxalic r t cao. Rau c n tây, đ u xanh, tiêu xanh, cà chua, cà r t, cà tím, khoai

ề ề ả ạ – Các lo i rau, c : Cây c i thìa, rau di p, đ u b p, c  c i đ ch a hàm l lang, qu  bí, rau d n.. cũng nhi u axit oxalic.

ự ẩ ừ ố ộ – Th c ph m làm t lúa mì: Ngũ c c, bánh mì, b t mì.

ẩ ướ ệ ố c ép vi ạ t qu c, các lo i cocktail pha t ừ ượ   u r

ự ướ ạ ồ – Nhóm th c ph m g m chocolate, trà, cola, n ả ữ c hoa qu , s a chua. m nh và n

ượ ấ ộ ạ

ọ ề ặ ọ

́ ấ ẩ ỏ ủ ộ ự ự ứ ườ ợ ̉

́ ừ ế ế ạ ứ ưỡ ̣ ̉ ̣ ̣ ằ ́ ơ ́  cac c

̀ ủ ặ ọ ̣ ̣ ̣ . ho c đ ng l i các kh p x

i. Vào c  th ,  ́ ̉ ở ng có ch a canxi tao ra canxi oxalat, co thê gây k t t a lăng đong tao thanh soi  ế ạ ố ế ủ ươ ẩ ́ ườ ả ể ể ẩ ớ ả ấ ế ượ   c các nhà khoa h c TP HCM khuy n cáo là hóa ch t đ c h i không đ c Axit oxalic v a đ ủ ị ọ   dùng trong ch  bi n th c ph m. V  m t hóa h c, Ch  t ch H i Hóa h c TP HCM cho r ng axit ơ ể S  kêt h p cua axít oxalic v i dinh oxalic r t có h i cho s c kh e c a con ng   ơ  d ơ   ng. Theo suy đoán c a ti n sĩ S n, quan tiêt niêu, gan mât, tuy… ắ ng i s n xu t bún, bánh canh… cho axit oxalic vào s n ph m có th  đ  t y tr ng, ch ng ôi.

ấ ị ề ậ ọ

ỏ ệ ố ệ ắ ả ướ ể ậ ỉ ả ề ằ i nguy c  s i th n b ng vi c u ng nhi u n ữ c, giúp pha loãng n

ượ ả ệ Tuy nhiên, vi c l ng đ ng canxi oxalat thành s i th n ch  x y ra trong nh ng đi u ki n nh t đ nh   ằ   ướ ể và có th  hóa gi c ti u nh m gi m hàm l ơ ỏ ng canxi oxalat và tăng pH.

ấ ế ự ế ố ở TP HCM, phó ch  t ch th ng tr c Ban An toàn v

ườ ấ ộ ủ ị ữ ự ạ ậ ị

ễ ẩ ự ẩ ệ  ỉ Ti n sĩ Nguy n T n B nh, Giám đ c S  Y t ệ ố ấ   sinh th c ph m TP HCM nh n đ nh, axit oxalic và tinopal là nh ng ch t đ c h i tuy t đ i c m dùng trong th c ph m.

Ả Ệ III. HI U QU

ườ ọ ệ ỹ ả ế ấ ệ ­ Giúp ng i h c nâng cao k  năng phát hi n và gi ề ỹ i quy t v n đ , k  năng làm vi c

ủ ộ ử ế ệ nhóm, tính ch  đ ng trong vi c tìm ki m và x  lý thông tin

ườ ọ ự ễ ế ậ ệ ể ả ớ ư ộ ậ i h c làm quen v i vi c ti p c n th c ti n, phát tri n kh  năng t duy đ c l p ­ Giúp ng

ứ ậ ệ ệ ậ ỹ ả ế ấ ề ế ạ ộ và nh n th c b c cao, rèn luy n k  năng phát hi n và gi i quy t v n đ , tác đ ng m nh đ n

ứ ậ ự ộ ệ ư ụ ệ ể vi c hình thành ý th c t p th , tham gia và trao đ i ổ , kích thích s  đ ng não liên t c, rèn luy n t

ộ ậ ả ư ả duy lô­gic cũng nh  kh  năng đ c l p gi ế ấ i quy t v n đ ề.

ự ự ủ ườ ọ ể ­ Phát huy tính tích c c, t ủ ộ  giác, ch  đ ng c a ng ự   i h c, hình thành và phát tri n năng l c

ử ụ ơ ở ế ồ ự ọ t h c (s  d ng sách giáo khoa, nghe, ghi chép, tìm ki m thông tin...), trên c  s  đó trau d i các

ạ ủ ư ộ ậ ẩ ấ ạ ọ ự ụ ệ ph m ch t linh ho t, đ c l p, sáng t o c a t duy. H c sinh t ậ    mình hoàn thành nhi m v  nh n

ứ ớ ự ổ ứ ướ ẫ ủ th c v i s  t ch c, h ng d n c a giáo viên.

ớ ọ ạ ạ ộ ủ ộ ượ ư ề

­V i các ho t đ ng d y h c chuyên đ  nh  trên đã phát huy đ ạ ủ ọ ứ ế ậ ọ ơ ọ

ề ự ể ể ượ ự ễ ế ả ặ ả ấ i quy t các v n đ  th c ti n. M t khác có th  ki m tra đ

ệ  làm vi c và s ọ c kh  năng t ượ ộ ạ ủ ọ ọ ậ ắ ọ

vào gi ộ ậ đ c l p sáng t o c a h c sinh trong quá trình h c t p. H c sinh n m đ ậ ượ ụ ự ứ ế ế ệ ậ ả ọ ự c tính tích c c, ch  đ ng,   ứ   ụ sáng t o c a h c sinh, h c sinh h ng thú yêu thích môn h c h n, có kĩ năng v n d ng ki n th c ự    c n i dung bài h c thông ứ   c ki n th c đã h c vào th c ti n làm tăng h ng qua th o lu n nhóm, thí nghi m, v n d ng đ

ọ ậ ủ ọ thú h c t p c a h c sinh.

Ạ Ả Ặ Ề Ế IV. CAM K T KHÔNG SAO CHÉP HO C VI PH M B N QUY N

ế ả ạ ề Tôi xin cam k t không sao chép, không vi ph m b n quy n

ườ ả ậ ả ế Tr ng THPT B H i H u Tác gi sáng ki n

ụ ụ M c L c

Ế

Ề

Ạ

Ả

ọ

ạ 1. Th c tr ng d y h c hi n nay     2. Gi 2.I. N I DUNG CHUYÊN Đ   Ọ   2.II. T  CH C D Y H C THEO CHUYÊN Đ

Ạ

Ủ

Ậ

ọ

ệ

ệ

Ộ

ế

Ọ t 1)

ụ

ể

ữ ơ

ọ ủ

ấ

ấ

ằ

ộ

ượ ng dùng trong b p. Ng

ạ ị ườ Gi m là m t trong nh ng lo i gia v  th ư ượ cách lên men nh ng ch t ch a c n nh  r   ấ

ữ ậ

ủ

ạ ứ ồ ạ ỏ

ấ

ủ

ấ

ỗ ợ

ộ

ứ

Ệ I. ĐI U KI N, HOÀN C NH T O RA SÁNG KI N   4       ............................................................                                                                   Ả Ả  5     I PHÁP                            ...................................................................................                                                                                            II. MÔ T  GI ự ệ ạ                                                                                                 5     ...........................................................................................   ả i pháp  5     ............................................................................................................................                                                                                                                                   Ề Ộ                                                                                                6     ..........................................................................................   Ổ Ứ Ạ Ề                                                                 6     ...........................................................   ụ  6     1) M c tiêu .....................................................................................................................                                                                                                                              ươ ọ ạ                                                                                                    ng pháp d y h c 2) Ph  8     ...............................................................................................     Ầ Ầ Ề Ả Ả 2.III. B NG MÔ T  CÁC YÊU C U C N Đ T C A CHUYÊN Đ                                   9     ...........................   Ả Ấ Ộ Ọ Ỏ   2.IV. CÂU H I VÀ BÀI T P MINH H A THEO CÁC C P Đ  MÔ T  11      .................                        ẩ ị ủ                                                                              37      2.V:Chu n b  c a giáo viên và h c sinh  ........................................................................     ẩ ị ủ   1.Chu n b  c a giáo viên:  37                                                                                                    ............................................................................................     ẩ ụ ị ủ ọ 2. Chu n b  c a h c sinh : Các nhóm HS làm vi c theo nhóm, hoàn thành nhi m v   ượ                                                                                                                            37      c giao .....................................................................................................................   đ Ạ Ạ   2.VI: CÁC HO T Đ NG D Y H C                                                                                 40      .............................................................................     Ộ  40      ...............................................................................                                                                                        N I DUNG 1: ANCOL    (ti Ổ ị ố ồ ớ                                                               1.  n đ nh l p: Ki m tra sĩ s , đ ng ph c...  40      ..........................................................     ể   2. Ki m tra bài cũ:  Không                                                                                           40      .......................................................................................     ộ  40      ..............................................................................................................                                                                                                                       3. N i dung: ở ộ   ........................................................................................                                                                                           GV m  r ng thêm thông tin cho HS  42          ệ c li u                                              42      ..........................................        Ho t tính sinh h c c a nhóm ch t axit h u c  trong d ấ ườ ế ữ i ta làm gi m b ng  ặ ượ ấ ..................................                                      44        u táo...   u, bia ho c r ưở ữ ả ế ằ ấ ế ng c a  Câu 2. Nêu cách nh n bi t gi m g o và gi m pha ch  b ng axit, nh ng  nh h ớ ứ ế ằ  45                                                                                             ...................................................................................     i s c kh e? gi m pha ch  b ng axit t Nguyên li u:ệ                                                                                                                           46      .....................................................................................................................                                                                                                                                    46      Cách làm: ..........................................................................................................................     ụ  47      Câu 4. Nêu Công d ng c a gi m ........................................................................................                                                                                                                                                                                                                 1. Kích thích tiêu hóa    47      ............................................................................................................   ẩ ườ                                                                                              2. H  tr  sát khu n đ  47      ng ru t: .........................................................................................     ấ ụ  47                                                                                                                  ..........................................................................................................       3. Tăng h p th  canxi ấ ữ ạ                                                                                  4. Gi m gi i vitamin C trong th c ăn  l  47      .............................................................................     ộ ạ ơ ứ                                                                                                  5. Phòng x  c ng đ ng m ch  47      .............................................................................................     ụ  48      .............................................................................................................                                                                                                                      5. Đau b ng do giun

ỗ ợ ữ ố

ằ t cho ng ườ

ế

Ổ ị ể ộ

ợ

ơ

ữ

ứ

ư

ấ

ễ

ạ ượ

ươ ấ

ươ ằ ạ

ể

ầ

ề ể

ườ ệ

ộ ộ ơ

ỏ

ườ

ạ ệ

ố ỹ

ị ứ ớ

ể ệ ộ ng t p ch t cao, n u ng i nhi u, liên t c c  th  d  nhi m đ c, có th ở ấ ng hô h p, kích  ứ ủ ọ ứ t, d   ng m t. Theo nghiên c u c a Vi n Khoa h c S c  ấ ữ ơ

ng M , vi c ti p xúc v i sáp th m, có ch a ch t h u c  tên là 1,4

ả

ể

ứ

ổ

ụ

ợ

t công th c c u t o c a axit lactic? Nêu công d ng, l

ứ ấ ạ

ẩ

ị ệ

ườ

ưỡ

ữ

ị

ụ ng có tác d ng tr  b nh đ

ẩ ẽ

ấ ư

ể ạ

ả

ả

ộ ố ấ ữ ơ

ữ ơ

ả

ớ

ố

ệ ượ i hi n t ế ả

ề

ệ

ạ ạ ộ ạ

ạ

h u c  mà không  t o ra các s n ph m đ c h i cho các vi sinh v t s ng chung  ế

ẩ

ả

ừ ữ  s a

ứ ứ ứ ế

ủ

ạ

ả

i thích t

ứ

ự

ẩ

→

↓

6. Giúp d  ngễ ủ  48        .....................................................................................................................                                                                                                                             48      .........................................................................................................                                                                                                                  7. H  tr  ch a táo bón ấ ớ                                                                                                  8. Ch ng say tàu, xe v i gi m  48      .............................................................................................     ấ ệ                                                                                                      9. Phòng b nh b ng gi m  48      ...................................................................................................       ắ ệ ườ ố ấ  48      i m c b nh gan ..............................................................................                                                                                       10. Gi m t ữ ấ                                                                                5. Nh ng ng  49      i nào không nên ăn gi m? ...........................................................................     Ộ  50                     .............       t 2)                                             N I DUNG 2: AXIT CACBOXYLIC    (ti ớ Ổ ị  50      1.  n đ nh l p:  n đ nh ...........................................................................................                                                                                                                                                                                                         2. Ki m tra bài cũ:    50      .................................................................................................                                                                                                  50      3. N i dung:                     ..........................................................................................       ổ ỏ                              Câu 7. Vì sao nh ng h  57        ng th m t ng h p gây nguy hi m cho s c kh e ...........................     ấ ạ ệ    H ng li u nhân t o b ng hóa ch t t o mùi công nghi p nh  andehit, xeton, este.. Các      ụ ơ ể ễ ử ế ch t này có hàm l ặ ầ ị b  ng  đ c th n kinh, gây đau đ u, chóng m t, th  gây khó th , viêm đ ắ ộ ế thích c n hen, gây r i lo n n i ti ơ ế ứ kh e Môi tr                                                             dicholorobenzene có th  làm gi m 4% ch c năng ph i. ........................................................  57          ứ ấ ạ ủ ủ ế         Câu 10. Vi  60      i ích c a axit lactic? ....      60      ................................................................................................................                                                                                                                         ­ Công th c c u t o                                                                                                                                                        61      ..................................................................................................................................................   ứ ụ                                                                                                                                      ng d ng:  61      .................................................................................................................................     ự  61      ­ Trong th c ph m ...................................................................................................................                                                                                                                            ng  Axit lactic dùng lên men s a chua làm tăng giá tr  dinh d ru tậ   61        ...........................................................................................................................................                                                                                                                                                Axit lactic dùng trong s n xu t d a chua: trong rau qu  vi khu n s  phát tri n t o ra axit  ộ lactic và axit axetic cùng v i m t s  ch t h u c  khác, các axit h u c  này làm gi m đ   ả ố ạ                                                                              ng gây th i hoa qu pH, ch ng l  61        ...........................................................................     ạ ẩ ộ ố ứ ủ Axit lactic  c ch  s n sinh m t s  vi khu n có h i, t o đi u ki n phân h y nhanh các đ i  ẩ ử ữ ơ ậ ố ả phân t ố ư ồ ườ trong ch  ph m cũng nh  cho môi tr                                                       61      ng s ng và cây tr ng ...............................................   ụ ẩ   Axit lactic  ng d ng trong các s n ph m lên men t  61      ......................................................                                                             ụ ả ấ ươ Axit lactic  ng d ng trong s n xu t t     ng...                                                                             61      .........................................................................   ụ ủ ứ  th c ăn gia súc Axit lactic  ng d ng trong     61      ..........................................................................                                                                                 ớ ả ứ ươ t ph Câu 11: Vi i sao không  ng trình ph n  ng c a axit oxalic v i Ca(OH)2, gi ẩ ớ ự ế ợ                            nên k t h p các th c ph m giàu canxi v i các th c ph m ch a axit oxalic?  61      .......................                                                                  61      ........................................................         (OOC­COO)Ca  + H2O HOOC­COOH + Ca(OH)2  Ả  62      .....................................................................................................................

Ệ   III. HI U QU