Chuy n qu nh p tràngệ ỷ ậ
Câu chuy n này tôi nghe bà ngo i k t khi còn nh xíu. G n ba m i năm qua r i,ệ ạ ể ừ ỏ ầ ươ ồ
nh ng chi ti t trong câu chuy n v n c nh in trong đ u tôi, có l h i đó nó đã đ l iư ế ệ ẫ ứ ư ầ ẻ ồ ể ạ
m t d u n ghê g m trong trí óc non n t c a m t đ a tr là tôi.ộ ấ ấ ớ ớ ủ ộ ứ ẻ
Quê c a bà ngo i Ninh Bình (m t t nh nh thu c mi n B c). Bà ngo i tôi quen ng iủ ạ ở ộ ỉ ỏ ộ ề ắ ạ ườ
có h là Nhieu Trinh, năm đó cũng bãy m i ba tu i r i. nhà quê h i đó ng i taọ ươ ổ ồ Ở ồ ườ
kh ng khít đùm boc nhau l m, nh t là bà Nhieu Trinh l i là m t t m g ng đáng đắ ắ ấ ạ ộ ấ ươ ể
m i ng i ph n noi theo. C cu c đ i bà t t m bé t i khi nh m m t lìa đ i, luônọ ườ ụ ử ả ộ ờ ừ ấ ớ ắ ắ ờ
s ng vì m i ng i, bà không n hà b t c vi c gì có th giúp đ đ c cho ng i khác.ố ọ ườ ề ấ ứ ệ ể ở ượ ườ
H u nh t t c nh ng ng i ph n cũa làng bà và k c nh ng làng lân c n m i khiầ ư ấ ả ữ ườ ụ ử ể ả ữ ậ ọ
t i ngày sinh đ u ph i nh t i tay bà. Bà là bà m mát tay n i ti ng kh p vùng. Ði uớ ề ả ờ ớ ụ ổ ế ắ ề
đ c bi t là bà làm v y thôi ch không l y ti n công, ng i nhà quê nghèo l m, h đ iặ ệ ậ ứ ấ ề ườ ắ ọ ố
v i nhau b ng tình nghĩa h n là v t ch t. Chính vì v y h hàng và làng xóm ai cũng kínhớ ằ ơ ậ ấ ậ ọ
yêu bà, t i tr con ng i l n trong làng ai cũng g i bà là bà ngo i. Ng i ta th ngớ ẻ ườ ớ ọ ạ ườ ườ
mang quà bi u bà m i khi có chút quà m n dù là cũ khoai lang hay mo tr u không. Chaế ổ ọ ầ
m bà m t s m, nên bà ph inuôi m t đàn em th d i nên mãi t i năm ba m i tu i bàẹ ấ ớ ả ộ ơ ạ ớ ươ ổ
m i l y ch ng. Bà làm l cho ông Nhieu Trinh ( m t ch c s c trong làng ). Gia đìnhớ ấ ồ ẻ ộ ứ ắ
ch ng hi m hoi, t đ i ông c t i đ i ch ng c a bà đ u cũng ch có duy nh t m tồ ế ừ ờ ố ớ ờ ồ ủ ề ỉ ấ ộ
ng i con trai. Ông l y ba bà v tr c đó nh ng không bà nào sinh cho ông đ c m tườ ấ ợ ướ ư ượ ộ
m n con, v y mà khi bà v làm b n v i ông thì m t năm sau l i sinh ra cho ông m t đ aụ ậ ề ạ ớ ộ ạ ộ ứ
con n i gi i. Ông c ng c u con trai quý nh tr ng m ng, chính vì th bà cũng đ cố ỏ ư ậ ư ứ ơ ế ượ
th m lây. Ti ng là ông có nhi u v nh ng các bà luôn thu n hoà vói nhau, trên kínhơ ế ề ợ ư ậ
d i nh ng. C b n bà chung nhau m t ông ch ng và m t th ng con trai theo đúngướ ườ ả ố ộ ồ ộ ằ
nghĩa, các bà đ u quý m n c ng chi u th ng nh , nó mu n gì là cho n y. Th i gian trôiề ế ư ề ằ ỏ ố ấ ờ
qua, ba bà v tr c và ông Nhieu Trinh l n l t qua đ i. Bà l i m t mình cheo ch ngợ ướ ầ ượ ờ ạ ộ ồ
nuôi con, thay ch ng gánh vác m i vi c hi u h c a làng xóm cũng nh h hàng.ồ ọ ệ ế ỉ ủ ư ọ
Khi anh Trúc l y v , bà m ng l m, bà mong có con dâu ngoan hi n c a bà s chóng sinhấ ợ ừ ắ ề ủ ẽ
cho bà m t b y cháu n i, đ cho vui nhà vui c a . Nh ng r i cũng v n nh m t l iộ ầ ộ ể ử ư ồ ẫ ư ộ ờ
nguy n dai d ng, anh Trúc l y v cũng ph i t i m i sáu năm sau m i có đ c m tề ẳ ấ ợ ả ớ ườ ớ ượ ộ
th ng con trai. Khi th ng cháu ra đ i, bà coi nh nh ng tâm nguy n c a mình đã đ tằ ằ ờ ư ữ ệ ủ ạ
đ c m t ph n nào, tuy nhien bà v n mong mu n là anh Trúc s cho bà thêm vài đ aượ ộ ầ ẫ ố ẽ ứ
cháu n a. Th ng Vinh cháu bà năm đó m i có ba tu i, Bà th ng cháu l m. Ngày ngàyử ằ ớ ổ ươ ắ
chính bà là ng i t m r a và chăm nôm đ a bé. Khi tu i già s c y u, ng i mà bà loườ ắ ử ứ ổ ứ ế ườ
l ng nh t v n là đ a cháu đích tôn. M i khi nhìn cháu là bà l i ch y n c m t vì bàắ ấ ẫ ứ ổ ạ ả ướ ắ
cũng đoán đ c cái ngày mà bà cháu b t bu c phãi xa lìa nhau cũng g n t i n i r i. Bàượ ắ ộ ầ ớ ơ ồ
th ng nh ng nh n t ng mi ng quà t m bánh mà bà con h hàng mang t i thăm đ choườ ườ ị ừ ế ấ ọ ớ ể
cháu.
Ng i ta trong đ i ai r i cũng có sinh ly t bi t, dù là ng i t t hay ng i x u thì cũngườ ờ ồ ử ệ ườ ố ườ ấ
t i lúc ph i nh m m t xuôi tay t gi cu c đ i . Bà cũng v y, r i cũng t i ngày mà bàớ ả ắ ắ ừ ả ộ ờ ậ ồ ớ
không còn g ng g ng đ c n a, bà không ăn đ c cũng đã gân m i ngày r i, bà chắ ượ ượ ử ượ ườ ồ ỉ
có th th m môi vài gi t n c thôi. Ðêm tr c hôm bà ch t có con chim heo c đ u ể ắ ọ ướ ướ ế ứ ậ ử
đ u hiên nhà kêu liên h i,. ng i nhà quê tin là n u chim heo bay t i đ u lên mái nhàầ ồ ườ ế ớ ậ
nào và c t ti ng kêu thì y nh nhà đó có ng i ch t. Hôm bà ch t tr i m a t m t , s mấ ế ư ườ ế ế ờ ư ầ ả ấ
ch p liên h i, gi a tr a mà ch ng th y đ c m t tia n ng. Ðúng gi Ngo thì bà trút h iớ ồ ữ ư ẳ ấ ượ ộ ắ ờ ơ
th cu i cùng trong s th ng ti c c a m i ng i. Vì ch t vì b nh già và l i cũngở ố ự ươ ế ủ ọ ườ ế ệ ạ
không ăn u ng gì đã c ch c ngày nên bà đã g y nay l i càng kh ng khiu h n. Bà conố ả ụ ầ ạ ẵ ơ
xóm gi ng xúm vào m i ng i m t tay lo cho h u s c a bà. Ng i thi lo ch t câyề ọ ườ ộ ậ ự ủ ườ ặ
chu i đ tr c hòm áo quan, ng i thì lo lu c tr ng v t d a. Bà ch t nh m ngày x uố ể ướ ườ ộ ứ ớ ừ ế ằ ấ
và c m y ngày sau cũng v y, nh ng không th đ cái áo quan quá lâu đ c nên m iả ấ ậ ư ể ể ượ ọ
ng i bàn v i nhau ch c là bà c đ i nhân đ c nên cũng không sao. Ng i ta d đ nh sườ ớ ắ ả ờ ứ ườ ự ị ẽ
chôn bà vào ngày th ba. Ðêm đ u trôi qua bình th ng. Ðêm cu i cũng t nhiên có r tứ ề ườ ố ự ấ
nhi u đi u kỳ l x y ra. Ti ng chim heo kêu không d t m c dù trong nhà đã có ng iề ề ạ ả ế ứ ặ ườ
ch t. Mèo gào su t đêm và chó thì sũa m c làng. Không ai b o ai nh ng m i ng iế ố ầ ỉ ả ả ư ọ ườ
m h c m th y lo l ng v m t đi u gì đó s p x y ra.ơ ồ ả ấ ắ ề ộ ề ắ ả
Có t i h n ch c ng i th c đêm trông quan tài c a bà. Ðám thanh niên ng i túm l i m tớ ơ ụ ườ ứ ủ ồ ạ ộ
góc k chuy n ma. M y ng i già cũng nhóm l i v i nhau đ nói chuy n mùa màngể ệ ấ ườ ạ ớ ể ệ
làng n c. Cách đó vài ch c b c chân là quan tài cũa bà Nhieu Trinh. Khoãng ba giướ ụ ướ ờ
sáng b ng có ti ng đ ng nh . M i đ u không ai đ ý nh ng r i sau đó ti ng đ ng càngổ ế ộ ẹ ớ ầ ể ư ồ ế ộ
lúc càng rõ ràng h n. M i ng i thi nhau ph ng đoán xem là ti ng đ ng đó đ c phát raơ ọ ườ ỏ ế ộ ượ
t đâu. Ng i thì nói là chu t ch y k thì kêu là chó phá. Ch ng ai dám th a nh n ti ngừ ườ ộ ạ ẻ ẳ ừ ậ ế
đ ng đó là t phía quan tài phát ra b i vì ai cũng c không tin vào đi u đó. B ng th ngộ ừ ở ố ề ổ ằ
Vinh đang ngũ b t ng i d y g i bà n i. Nó nói là v a nghe th y bà nó g i nó và nó cậ ồ ậ ọ ộ ừ ấ ọ ứ
chăm chăm nhìn vào chi c hòm n i mà bà nó đang n m trong đó. M i ng i không aiế ơ ằ ọ ườ
dám nói m t ti ng nào n a. Chó cũng ng ng s a và mèo cũng ch ng còn kêu gào. Trongộ ế ử ừ ủ ẳ
không khí ng t ng t và im l ng nh tr c m t c n giông y thì ti ng bà Nhieu Trinh tộ ạ ặ ư ướ ộ ơ ấ ế ừ
trong áo quan y u t vang lên “cho tôi ra, cho tôi ra, tôi v n còn s ng đây”. H n vía lênế ớ ẩ ố ồ
mây, ch ng ai r ai mà t t c cũng nhao nhao ch y tr n ra khõi căn nhà c a anh Trúc.ẳ ủ ấ ả ạ ố ủ
Tính tò mò bao gi cũng mang l i cho ng i ta r t nhi u phi n ph c và có khi nh ng l iờ ạ ườ ấ ề ề ứ ữ ổ
l m đó còn có th d n t i tai h a. Sau khi ra khõi nhà anh Trúc m t quãng, m i ng iầ ể ẩ ớ ọ ộ ọ ườ
d ng l i và đ ng t m l i m t ch đ nghe đ ng t nh. M t lúc lâu sau không th y có gìừ ạ ứ ụ ạ ộ ổ ể ộ ỉ ộ ấ
xãy ra, m y anh thanh niên thách đ nhau quay tr l i ngôi nhà xem có gì xãy ra không.ấ ố ở ạ
V ch ng anh Trúc lúc ch y v i vàng quá t i n i quên c th ng Vinh. Ng i này cợ ồ ạ ộ ớ ổ ả ằ ườ ứ
t ng ng i kia c ng th ng bé đi r i, gi nhìn l i thì m i bi t là c hai v ch ng loưỡ ườ ơ ằ ồ ờ ạ ớ ế ả ợ ồ
ch y quá mà quên m t con. Hai v ch ng bàn nhau quay tr l i nhà đ đ a th ng Vinhạ ấ ợ ồ ở ạ ể ư ằ
ra. L m t đi u là tr c t i gi th ng nh ch ng bao gi ch u đâu m t mình, lúc nàoạ ộ ề ướ ớ ờ ằ ỏ ẳ ờ ị ở ộ
cũng ph i có ng i bên c nh, th mà t n y t i gi ch ng th y nó khóc lóc gì. Anhả ườ ở ạ ế ừ ả ớ ờ ẳ ấ
Trúc d n đ u c đám thanh niên quay tr l i. Ng i nào cũng c t ra không s hãi, cẫ ầ ả ở ạ ườ ố ỏ ợ ứ
b ng bão d là làm gì có ma mà s . Th c ra thì trong ng c anh nào cũng đánh thùm th pụ ạ ợ ự ự ụ
c . T i đ u hè thì nghe th y ti ng th ng Vinh bi bo nói chuy n, c m t câu bà hai câuả ớ ầ ấ ế ằ ệ ứ ộ
cháu. Th là c đám l i ù té ch y ra cách đó m t quãng. M th ng Vinh s quá đ ng runế ả ạ ạ ộ ẹ ằ ợ ứ
c m c p. Anh Trúc lúc này b ng nhiên th y h t s , tình cha con là h n h t, anh m tằ ặ ổ ấ ế ợ ơ ế ộ
mình b c rón rén l i căn nhà. Trong nhà v n ch ng có ti ng đ ng nào khác ngoài ti ngướ ạ ẫ ẳ ế ộ ế
c a th ng Vinh. Thu h t can đãm anh b c v i vào nhà và bê th ng con ch y ra ngoài.ủ ằ ế ướ ộ ằ ạ
C đám nhao nhao h i chuy n th ng bé. Ai cũng chung m t th c m c " th ng Vinh nóiả ỏ ệ ằ ộ ắ ắ ằ
chuy n v i ai?". Th ng bé lên ba c t ng câu t ng câu nói ra m t cách rành m ch. Nóệ ớ ằ ứ ừ ừ ộ ạ
k là bà n i nó ch a ch t, bà n i nó ch b m t r i ng quên, bà đang n m trong hòmể ộ ư ế ộ ỉ ị ệ ồ ủ ằ
ch b Trúc vào m cho bà ra. Anh Truc nghe t i đây thì th y h t s h n, anh ch th yờ ố ở ớ ấ ế ợ ẳ ỉ ấ
th ng m n m trong hòm su t hai ngày m t đêm. Anh v i vàng ch y vào đ đ a mươ ẹ ằ ố ộ ộ ạ ể ư ẹ
ra ngoài.
Vào t i n i, anh Trúc nghe th y ti ng bà Nhieu Trinh g i thì thào "Trúc i, cho m ra,ớ ơ ấ ế ọ ơ ẹ
n m mõi quá r i, đ a nào nó bó tao mà ch t th ?". Nghe th y v y, anh l i càng tin làằ ồ ứ ậ ế ấ ậ ạ
m còn s ng . Th là anh nhào l i m n p hòm đ đ a bà ra. Lúc này m i ng i đãẹ ố ế ạ ở ấ ể ư ọ ườ
quay tr v đông đũ, ai cũng th y m ng vì bà còn s ng nh ng v n không h t h i h p.ở ề ấ ừ ố ư ẫ ế ồ ộ
M y ng i thanh niên xúm vào khiêng bà ra khõi hòm. L m t đi u là lúc tr c bà nhấ ườ ạ ộ ề ướ ẹ
nh đ a tr thì bây gi th y có v n ng h n nhi u. Ông Bách là ng i hôm tr c tư ứ ẽ ờ ấ ẽ ặ ơ ề ườ ướ ự
tay khâm li m bà, gi l i cũng t tay tháo đi nh ng l p vãi bó đi, v a làm ông c v aệ ờ ạ ự ữ ớ ừ ứ ừ
luôn mi ng trách mình t i sao l i b t c n t i n i bà còn s ng mà cũng không bi tệ ạ ạ ấ ẩ ớ ổ ố ế
T ng l p vãi đ c tháo d n ra, m i ng i vì quá vui nên ch ng chú ý m t đi u là bàừ ớ ượ ầ ọ ườ ẳ ộ ề
Nhiêu Trinh bây gi nói nhi u và c c c n khác h n tính đi m đ m tr c đây. Mi ng vãiờ ề ộ ằ ẳ ề ạ ướ ệ
li m cu i cùng đ c tháo ra, bà l m t nhìn m i ng i và g n gi ng "th chúng màyệ ố ượ ừ ắ ọ ườ ằ ọ ế
mong bà ch t l m hay sao mà bà m i ngũ quên m t chút mà đã v i vàng làm đám ma choế ắ ớ ộ ộ
bà?". M i ng i ng i nán l i đ nói chuy n v i bà nh ng bà c luôn mi ng trách mócọ ườ ồ ạ ể ệ ớ ư ụ ệ
và đòi ăn. Anh Trúc th y m bi t đói thì m ng l m, t lúc th y m ch ng t nh l i, mấ ẹ ế ừ ắ ừ ấ ẹ ồ ỉ ạ ẹ
th ng Vinh đã ch y v i ra sau b p đ t n i cháo, đ nh là đ cho bà húp chút n c l y l iằ ạ ộ ế ặ ồ ị ể ướ ấ ạ
s c. Cháo ch a chín nh nh ng bà Nhieu đói quá nên ch cũng đánh li u múc m t bát lênứ ư ừ ư ị ề ộ
m i m . Nhìn th y bát cháo, m t bà Nhiêu sáng r c, bà nhào l i gi t l y t tay con dâuờ ẹ ấ ắ ự ạ ậ ấ ừ
húp luôn m t h i. Cháo m i n u còn nóng, v y mà bà d ng nh ch ng có cãm giác gìộ ơ ớ ấ ậ ườ ư ẳ
c . Ch c là c m i ngày nh n đói tr c đó và hai ngày n m không m t gi t n c trongả ắ ả ườ ị ướ ằ ộ ọ ướ
hòm làm bà tr nên nh v y. Bà gi c con dâu ch y xu ng b p l y n a. Ch Trúc l t đ tở ư ậ ụ ạ ố ế ấ ử ị ậ ậ
ch y xu ng b ng nguyên n i cháo lên cho bà. Trong lúc ch con dâu, bà th y n i chu iạ ố ư ồ ờ ấ ả ố
đ đ u hòm, bà sai m t ng i đ ng g n đó mang l i cho bà. Chu i m i ch t là chu iể ầ ộ ườ ứ ầ ạ ố ớ ặ ố
còn xanh, th mà bà c t ng qu t ng qu ăn ngon lành. Có l cách ăn cũa bà bây giế ứ ừ ả ừ ả ẻ ờ
ph i g i là nu t v i vì bà kh ng có răng thì làm sao mà nhai? Ng i v i bà m t lúc lâuả ọ ố ộ ộ ố ớ ộ
r i m i ng i b t đ u b o nhau v cho bà nghĩ. Bà ch ng mu n th vì bà còn đangồ ọ ườ ắ ầ ả ề ẳ ố ế
thích nói chuy n. Sau khi ng i cu i cùng r i khõi nhà, bà v n còn đang thao thao. T iệ ườ ố ờ ẫ ớ
sáu gi sáng bà m i ngáp dài r i kêu là bu n ngũ, anh Trúc dìu m vào gi ng và gi cờ ớ ồ ồ ẹ ườ ụ
v ph anh d n d p nh ng th tr c đây dùng cho đám ma. Cái hòm thì đ l i góc nhàợ ụ ọ ẹ ữ ứ ướ ể ạ
( nhà quê ngày tr c ng i ta có thói quen tích tr áo quan trong nhà khi gia đình cóở ướ ườ ử
ng i già c ).ườ ả
C ngày bà Nhieu Trinh ngũ li bì, m y l n anh Trúc t i m i m d y ăn c m mà cũngả ấ ầ ớ ờ ẹ ậ ơ
ch ng th y bà nhúc nhích , anh Trúc th nh tho ng l i ph i s tay m xem m có cònẳ ấ ỉ ả ạ ả ờ ẹ ẹ
s ng hay không. Bà n m đó, cũng gi ng nh th i gian tr c đây, y u t và h i th thìố ằ ố ư ờ ướ ế ớ ơ ở
th nh thoãng l i đ t quãng, khác h n v i s linh ho t cũa đêm hôm qua. Th ng Vinh cỉ ạ ứ ẳ ớ ự ạ ằ ứ
khóc đòi bà n i b nh ng bà ch ng hé m m t su t t lúc ngũ t i s m t i. Ch ng sáuộ ế ư ẳ ở ắ ố ừ ớ ầ ố ừ
gi chi u thì bà c a mình th c d y, câu đ u tiên là kêu đói và sau đó là m ng th ngờ ề ự ứ ậ ầ ắ ằ
Vinh không đ yên cho bà ngũ. Ch Trúc có n u s n n i cháo, bèn đ a lên m i m . Cũngể ị ấ ẳ ồ ư ờ ẹ
l i nh đêm tr c, bà ch ng c n ch ngu i mà c húp luôn m t h i. H t bát này t i bátạ ư ướ ẳ ầ ờ ộ ứ ộ ơ ế ớ
khác, làm cho cu i cùng ch Trúc ph i b ng nguyên n i lên. Ch đ nh n u n i cháo đóố ị ả ư ồ ị ị ấ ồ
cho m ăn t i t i v y mà ch trong m t lúc là bà ăn h t s ch tr n. Th ng cháu đ ngẹ ớ ố ậ ỉ ộ ế ạ ơ ằ ứ
c nh đó c ng n c ng i vì thèm quá, tr c đây, ch ng bao gi bà không nh ng choạ ứ ẫ ả ườ ướ ẳ ờ ườ
nó.
…Ăn xong, bà l y m t cái nón lá đ i lên đ u r i đi ra khõi nhà. Dáng đi cũa bà thoănấ ộ ộ ầ ồ
thoát không gi ng nh là m t ng i già và nh t là cũa m t ng i v a qua c n th p tố ư ộ ườ ấ ộ ườ ừ ơ ậ ử
nh t sinh. Anh Trúc h i băn khoăn khi th y m đ i nón vì tr i không còn có nhi u n ngấ ơ ấ ẹ ộ ờ ề ắ
nh ng anh cũng không h i gì b i vì anh cho là m v a ch t đi s ng l i thì th nào cũngư ỏ ỡ ẹ ừ ế ố ạ ế
có nh ng vi c khác v i thói quen lúc tr c. Bà Nhieu Trinh đi ra t i đ u ngõ là đã g pữ ệ ớ ướ ớ ầ ặ
bà con l i xóm, ng i nào cũng v n vã h i han và m ng cho bà thoát qua c n hi mố ườ ồ ỏ ừ ơ ể
nguy, nh ng đáp l i s chân tình cũa m i ng i là thái đ khinh khinh cũa bà. Ch ng nóiư ạ ự ọ ườ ộ ẳ
ch ng r ng, bà c r m r m nhìn l i, làm cho ng i b t chuy n cãm th y ng c nhiênẳ ằ ụ ườ ườ ạ ườ ắ ệ ấ ạ
và còn pha m t chút s hãi. Qua t i c a nhà ông Bách, th y bà Bách và đ a cháu n iộ ợ ớ ử ấ ứ ộ
đang th th n ch ngoài ngõ, bà x n ngay l i nhi c móc chuy n ông Bách bõ vãi bà ch tơ ẩ ờ ắ ạ ế ệ ậ
quá. Bà Bách c luôn mi ng xin l i và m i bà vào trong nhà u ng n c. Th ng cháuứ ệ ổ ờ ố ướ ằ
nh cũa bà Bách có cũ khoai đang c m trên tay, ch ng nói ch ng r ng, bà Nhieu giànhỏ ầ ẳ ẳ ằ
l y nu t v i, th ng bé khóc ré lên, bà n i nó ch ng hi u có chuy n gì mà th ng nh l iấ ố ộ ằ ộ ẳ ể ệ ằ ỏ ạ
tr ch ng nh v y. Tr i x m t i nên gà nhà bà Bách l c t c kéo nhau lên chu ng, nhìnở ứ ư ậ ờ ầ ố ụ ụ ồ
th y m y con gà m v i đám gà con, m t bà Nhieu Trinh sáng r c lên. Ng i nói chuy nấ ấ ẹ ớ ắ ự ồ ệ
đ c m t chút thì bà l i quay qua ra đi. Ði ngang qua chu ng gà, bà li c m t nhìn có vượ ộ ạ ồ ế ắ ẽ
toan tính đi u gì đó. Anh Trúc nhà ch c m m mà ch ng th y bà đâu, s t ru t quá,ề ở ờ ơ ẹ ẳ ấ ố ộ
anh ch y ra t n ngoài đ ng đ ngóng. Tr i đã t i h n, anh th y th p thoáng đ ngạ ậ ườ ể ờ ố ẳ ấ ấ ằ
tr c có bóng ng i đang ti n l i th t nhanh v h ng nhà mình, trong ch c lát, ng iướ ườ ế ạ ậ ề ướ ố ườ
đó đã đi t i g n ngay tr c m t anh, đó chính là bà Nhieu Trinh. Lúc này bà đã khôngớ ầ ướ ặ
còn đ i nón n a, bà nhìn anh v i c p m t l ng sòng s c nh ng v m t l i t i t n h nộ ữ ớ ặ ắ ồ ọ ư ẽ ặ ạ ươ ắ ơ
tr c lúc đi r t nhi u. Ng i vào mâm c m, bà ăn li n m y bát, bà c ch n nh ng thướ ấ ề ồ ơ ề ấ ứ ọ ữ ứ
ngon nh t đ ăn cho tho thích. Th ng Vinh c h t nhìn vào mâm c m l i nhìn bà n i,ấ ể ả ằ ứ ế ơ ạ ộ
ch c là nó đang th c m c l m. Anh ch Trúc r a tay xong lên chu n b ăn c m thì th yắ ắ ắ ắ ị ử ẩ ị ơ ấ
ch còn có vài mi ng c m cháy d i đáy n i. Th c ăn cũng g n h t ch còn loe ngoeỉ ế ơ ướ ồ ứ ầ ế ỉ
m y c ng rau. Trong lúc đó bà Nhieu Trinh ng i u ng n c chè xanh đ u gi ng, bàấ ọ ồ ố ướ ở ầ ườ
cho cã hai chân lên gi ng r i ng a m t s c ng m n c on gong trong mi ng. Th yườ ồ ử ặ ụ ụ ướ ệ ấ
m khác l quá , anh Trúc h i s s nh ng ch ng dám nói ra. nhà quê ng i ta đi ngũẹ ạ ơ ợ ợ ư ẳ Ở ườ
s m l m, th ng thì ăn c m xong là chu n b đi ngũ r i. Gia đình bà Nhieu Trinh cũngớ ắ ườ ơ ẩ ị ồ
v y. V ch ng con cái anh Trúc đã đi n m, n m đ c m t lúc r t lâu mà v n còn th yậ ợ ồ ằ ằ ượ ộ ấ ẩ ấ
bà Nhieu ng i x m trên gi ng u ng n c và nói chuy n m t mình. Nh ng câu chuy nồ ỏ ườ ố ướ ệ ộ ư ệ
mà bà nói ch ng đâu vào đâu, nh ng bà nói liên t c không ng i mi ng. Hai v ch ng cẳ ư ụ ơ ệ ợ ồ ứ
h i nhau là có chuy n gì x y ra v i m nh ng c hai cũng đành ch u vì ch ng bi t trỏ ệ ả ớ ẹ ư ả ị ẳ ế ả
l i ra làm sao. Th c quá thì cũng m t, anh ch Trúc ngũ lúc nào không bi t...ờ ứ ệ ị ế
Sáng s m hôm sau, anh Trúc d y đ đi ra đ ng thì l i th y m đang n m thiêm thi pớ ậ ể ồ ạ ấ ẹ ằ ế
trên gi ng, h i th bà y u l m. Anh Trúc đinh ninh là đêm qua vì m th c quá khuyaườ ơ ỏ ế ắ ẹ ứ
nên hôm nay m i v y. D n dò v lo cho m c n th n, anh quay ng i l y cày cu c đớ ậ ặ ợ ẹ ẩ ậ ườ ấ ố ể
đi làm công vi c nhà nông. Cũng nh ngày hôm qua, bà c n m lã trên gi ng, m t chútệ ư ứ ằ ườ ộ
n c cũng không th nh p môi đ c. làng này t tr c t i nay ch ng h x y raướ ể ấ ượ Ở ừ ướ ớ ẳ ề ả
chuy n tr m c p, ng i làng ch ng bao gi ph i lo l ng chuy n m t mát này n . Thệ ộ ắ ườ ẳ ờ ả ắ ệ ấ ọ ế
mà hôm nay, nhà bà Bách l i m t m t con gà mái, bà đi tìm nó loanh quanh luôn qu n màạ ấ ộ ậ
ch ng th y đâu. Ðàn gà con không có m c ng ngác r t là t i nghi p, cũng may là nhàẳ ấ ẹ ứ ơ ấ ộ ệ
bà có m y con gà mái khác cũng đang nuôi con nên bà đành đ cho chúng nó nh p chungấ ể ậ
đàn.
Chi u t i anh Trúc v vào thăm m thì ch ng th y bà đâu, h i v thì ch nói bà v a ănề ố ề ẹ ẳ ấ ỏ ợ ị ừ
xong n i s n lu c và đ i nón đi r i. Ch còn nói cho ch ng nghe là hôm nay bà n i mangồ ắ ộ ộ ồ ị ồ ộ
th ng Vinh ra đ u hè l y ch i đ p túi b i vì cái t i nó c đòi bà b , ch xót con l mằ ầ ấ ổ ậ ụ ộ ứ ế ị ắ
nh ng ch ng dám nói s m không vui.ư ẳ ợ ẹ
T đó tr đi, ban ngày thì bà n m thiêm thi p nh con cá đ c mang lên c n, còn m iừ ở ằ ế ư ượ ạ ổ
khi m t tr i chu n b khu t bóng là bà l i c p nón đi ra khõi nhà. Hàng xóm láng gi ngặ ờ ẩ ị ấ ạ ắ ề
th y tính tình c a bà ngày càng thay đ i, nh t là m y đ a tr con m i l n nhìn th y c pấ ủ ổ ấ ấ ứ ẻ ổ ầ ấ ặ
m t long sòng s c c a bà là l i l n tr n ra đàng sau l ng ng i l n. M i đ u ng i taắ ọ ủ ạ ẩ ố ư ườ ớ ớ ầ ườ
v n còn cho là bà b thay đ i tính tình sau l n ch t h t nh ng d n d n v sau ai cũng sẫ ị ổ ầ ế ụ ư ầ ầ ề ợ
bà, không nh ng tr con mà c ng i l n cũng r t ng i g p bà. M i khi nhìn th y bà tữ ẽ ả ườ ớ ấ ạ ặ ỗ ấ ừ
xa là ng i ta đã tìm cách l n ngay sang ch khác nh ng th ng là không thành công vìườ ẩ ổ ư ườ
bà đi nhanh l m, ch thoáng m t ch c là đã t i ngay bên c nh h r i. M i khi g p ai, bàắ ỉ ộ ố ớ ạ ọ ồ ỗ ặ
th ng g m g nh ng gì không rõ, th ng tho ng có câu nào nghe đ c thì toàn là nu tườ ầ ừ ữ ỉ ả ượ ố
và bóp ch t, c p m t cũa bà ngày càng sáng r c, gi ng y h t c p m t mèo b t ánh sángế ặ ắ ự ố ệ ặ ắ ậ
trong đêm. Trong làng liên t c x y ra các v m t tr m gà, ng i ta cho là g n đây cóụ ả ụ ấ ộ ườ ầ
cáo. M i nhà ra s c bu c c a chu ng gà m i khi tr i t i r t k càng nh ng tình tr ngọ ứ ộ ử ồ ổ ờ ố ấ ỷ ư ạ
đó v n liên t c ti p di n, ngày ít thì m t con, ngày nhi u có khi là hai hay ba con. Lẫ ụ ế ễ ộ ề ạ
m t đi u là m y con gà mái nuôi th ng kêu r t l n m i khi b ch m vào ng i, đ ngộ ề ấ ườ ấ ớ ổ ị ạ ườ ằ
này, ch ng bao gi có ti ng đ ng gì đ ch nhà bi t mà ch y ra xem. M i sáng th yẳ ờ ế ộ ể ủ ế ạ ổ ấ
đám lông gà ngay góc tre đ u nhà nào là y nh răng nhà dó đêm qua v a b m t tr m.ở ầ ư ừ ị ấ ộ
Dân làng hoang mang l m, quy t rình b t b ng đ c con cáo tinh ranh.ắ ế ắ ằ ượ
Trong lúc y nhà anh Trúc cũng liên ti p xãy ra nhi u s l . Bà Nhiêu Trinh ngày càngấ ở ế ề ự ạ
h ng hào và tr ra trông th y. Bà đã b t đ u m c l i răng và tóc cũng xanh tr l i. Lúcồ ẻ ấ ắ ầ ọ ạ ở ạ
này bà không còn n m lã su t c ngày n a mà m i tr a bà đ u th c d y kho m nh yằ ố ả ử ỗ ư ề ứ ậ ẻ ạ
nh lúc m t tr i khu t bóng, qua gi Ng m t chút thì bà l i n m v t xu ng ngũ li bì.ư ặ ờ ấ ờ ọ ộ ạ ằ ắ ố
Th ng Vinh h i tr c đ c bà c ng chi u ch ng nào thì bây gi b bà ghét ch ng đó,ằ ồ ướ ượ ư ề ừ ờ ị ừ
không th y nó thì thôi ch h th y là th nào bà cũng lôi ra đánh. Ri t r i th ng bé sấ ứ ể ấ ế ế ồ ằ ợ
bà cũng gi ng nh nh ng đ a tr trong làng s bà v y. Bà ăn ngày càng kho , s c ănố ư ữ ứ ẽ ợ ậ ẽ ứ
cũa bà thì hai ng i thanh niên cũng không l i. M i b a t i bà có th ăn h t c m t n iườ ạ ỗ ữ ố ể ế ả ộ ồ
c m hai đ u (m t đ u b ng m t kg). Ð c bi t bà thích nh ng th còn t i s ng, hômơ ấ ộ ấ ằ ộ ặ ệ ữ ứ ươ ố
tr c ch Trúc mua đ c m cá ng i ta m i tát ao trong làng, ch đem th vào v cướ ị ượ ớ ườ ớ ị ả ạ
n c đ nh đ n tr a d n d p xong s làm. Xong xuôi ch tr ra thì ch ng th y cá đâu,ướ ị ế ư ọ ẹ ẽ ị ở ẳ ấ
loang quanh luân qu n m t h i ch vào l i trong nhà, nhìn th y m n m trên gi ngẩ ộ ồ ị ạ ấ ẹ ằ ườ
ch ng hi u nghĩ th nào ch l i g n đ xem thì ôi thôi, mép bà còn dính m y cái v y cá.ẳ ể ế ị ạ ầ ể ấ ẩ
Ch đem chuy n này k cho ch ng nghe, anh Trúc g t ngayđi và cho là v nói chuy n vị ệ ể ồ ắ ợ ệ ớ
v n. Th c ra anh nói v y là đ tr n an m thôi ch chính anh m y hôm tr c nhìn th yẫ ự ậ ể ấ ẹ ứ ấ ướ ấ
m b t con th n l n trên t ng nu t s ng.ẹ ắ ằ ằ ườ ố ố
Tháng trôi qua k t khi bà Nhiêu Trinh s ng l i, ngôi làng nh bé đó có quá nhi u thayễ ừ ố ạ ỏ ề
đ i. Ði u quan tr ng nh t là m i ng i đã m t đi ti ng g i “bà ngo i” thân th ng đ iổ ề ọ ấ ọ ườ ấ ế ọ ạ ươ ố
v i bà Nhieu. Hôm đó vào gi a tr a, cái quán n c đ u làng cũa chi Th m có ng iớ ữ ư ướ ầ ắ ườ
khách l . Ông khách này trông ch ng ngoài sáu m i, ng i g y đét và đen thui, v m tạ ừ ươ ườ ầ ẽ ặ
kh c kh , ch có m i đôi m t là tinh anh. Ông ng i u ng n c mà m t c chăm chămắ ổ ỉ ổ ắ ồ ố ướ ắ ứ
nhìn v phía cu i làng, ông h i ch Th m là g n đây trong làng có chuy n gì l xãy raề ố ỏ ị ắ ầ ệ ạ
không. Ch Th m mang đ u đuôi câu chuy n ra k cho ông già nghe. V a lúc đó bàị ắ ầ ệ ể ừ
Nhiêu Trinh đ i nón lá đi thoăn tho t ngang qua. Ch Th m ch a k p lên ti ng thì ông giàộ ắ ị ắ ư ị ế
l đã hõi “ng i kia có ph i là cái bà già mà ch nói là ch t đi s ng l i hay không?”. Chạ ườ ả ị ế ố ạ ị
Th m g t đ u. Ông khách nói ti p “n u ch th c tình mu n c u gia đình ng i con traiắ ậ ầ ế ế ị ự ố ứ ườ
cũa bà đó thì làm cách nào b o ng i nhà cũa h ra đây g p tôi càng s m càng t t, màả ườ ọ ặ ớ ố
nh là đ ng đ cho bà c bi t nhé”. Ch Th m ch ng hi u có đi u gì xãy ra nh ng ngheớ ừ ể ụ ế ị ắ ẳ ể ề ư
gi ng ông c có v nghiêm tr ng, ch v i vàng đ quán l i nh ông trông r i ch y điọ ụ ẽ ọ ị ộ ể ạ ờ ồ ạ
tìm anh Trúc.
Lúc t i n i, ch không dám lên ti ng mà đ ng th p thò ngoài đ u ngõ b i vì ch ngheớ ơ ị ế ứ ậ ầ ỡ ị
th y ti ng bà Nhieu đang ch i b i gì đó trong nhà, ch nhìn th y v ch ng anh Trúcấ ế ử ớ ở ị ấ ợ ồ
đang đ ng ngay g n đó. Ðang loay hoay tìm cách đ ngo c ch Trúc ra thì b ng chứ ầ ể ắ ị ổ ị
Th m nghe ti ng ba Nhieu nh c t i tên mình “con Th m mà dám ló m t qua đây thì bàắ ế ắ ớ ắ ặ
v n ng c c t đ ng tr c ra đ ng sau”. Nghe th y v y h n vía lên mây, ch Th m baặ ượ ổ ừ ằ ướ ằ ấ ậ ồ ị ắ
chân b n c ng ch y m t bi t. V t i quán n c, ch nói cho ông khách l nghe câuố ẳ ạ ấ ệ ề ớ ướ ị ạ
chuy n v a r i. Ông già chăm chú nghe và cu i cùng thì nói m i m t câu “th là nó bi tệ ừ ồ ố ỗ ộ ế ế
r i đây”. Ông tr ti n n c r i đi, tr c đó ông d n l i ch m t câu “cô nói v i anhồ ả ề ướ ồ ướ ặ ạ ỉ ộ ớ
Trúc là sáng s m ngày mai ra đây g p tôi, chuy n g p l m, nguy hi m t i tính m ng”.ớ ặ ệ ắ ắ ể ớ ạ
Ch Th m không dám quay l i nhà anh Trúc mà ph i nh m t ng i hàng xóm có th aị ắ ạ ả ờ ộ ườ ử