2
bệnh tim mạch cũng như chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc bệnh
tim mạch tại một bệnh viện lớn ở TP. Hồ Chí Minh. Việc sử dụng song song
hai thang điểm đánh giá chất lượng cuộc sống khác nhau, phù hợp với từng
bệnh lý (suy tim và rung nhĩ), đã cho thấy kết quả tương đồng. Điều này khẳng
định đây đều là những bệnh lý mạn tính nghiêm trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến
chất lượng cuộc sống người bệnh.
Ở nhóm nghiên cứu, chất lượng cuộc sống cho thấy người bệnh có sức khỏe
thể chất ở mức thấp nhưng sức khỏe tinh thần lại ở mức cao. Kết quả này phản
ánh nỗ lực chăm sóc người bệnh hiệu quả tại bệnh viện, với chất lượng dịch vụ
tốt, góp phần giúp người bệnh duy trì tinh thần lạc quan và niềm tin vào quá
trình điều trị. Chương 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Người cao tuổi và bệnh của người cao tuổi
Người cao tuổi (NCT) được định nghĩa theo Luật NCT Việt Nam
(2009) là những người từ 60 tuổi trở lên [14]. Trên thế giới, quá trình già hóa
dân số đang diễn ra nhanh chóng, đặc biệt tại các nước đang phát triển. Năm
2012, có khoảng 810 triệu người trên 60 tuổi (11,5% dân số toàn cầu), dự kiến
sẽ tăng lên 22% vào năm 2050. Già hóa dân số kéo theo nhiều thách thức về
kinh tế - xã hội và chăm sóc y tế [15].
Tại Việt Nam, tỷ lệ NCT đạt 11,9% vào năm 2019 [16]. Dù phần lớn
NCT có cuộc sống ổn định, vẫn còn nhiều người sống cô đơn, phải lao động
kiếm sống và đối mặt với nguy cơ sức khỏe. Trình độ học vấn, khả năng tự
chăm sóc và tiếp cận y tế có sự chênh lệch giữa nông thôn - thành thị, nam -
nữ và các nhóm dân tộc.
Về thể chất, quá trình lão hóa ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong
cơ thể. NCT thường gặp suy giảm chức năng tim mạch, hô hấp, thần kinh, giác
quan và tiêu hóa. Tình trạng mất ngủ, giảm trí nhớ, yếu cơ và các bệnh mạn
tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, loãng xương… là phổ biến [18].
Cơ cấu bệnh người cao tuổi
Trên thế giới, tỷ lệ mắc bệnh mạn tính ở NCT rất cao. Một nghiên cứu
ở Trung Quốc ghi nhận 31,7% người cao tuổi mắc ít nhất một trong bốn bệnh:
tăng huyết áp (26%), đái tháo đường (8%), COPD (1%), đột quỵ (1,9%). Một
nghiên cứu khác cho thấy 85,2% NCT mắc bệnh mạn tính, phổ biến là tăng
huyết áp (67,6%), rối loạn lipid máu (58,8%), đái tháo đường (21,5%) và
loãng xương (24,5%) [19].
Tại Việt Nam, nghiên cứu tại Quảng Trị cho thấy 100% NCT có triệu
chứng bệnh, trung bình mỗi người mắc gần 4 bệnh. Nhóm bệnh thường gặp
gồm: tuần hoàn (17,6%), hô hấp (14,9%), cơ xương khớp (13,7%), tiêu hóa
(12,5%) và nội tiết (7%). Trong đó, tăng huyết áp chiếm tới 45,3% [21].
