Đánh giá rủi ro chuỗi cung ứng: Trường hợp Công ty TNHH Synthomer Việt Nam

Tạp chí Khoa học và Công nghệ, Số 41, 2019

ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHUỖI CUNG ỨNG:

TRƯỜNG HỢP CÔNG TY TNHH SYNTHOMER VIỆT NAM

NGUYỄN QUANG VINH 1, MAI THỊ KIM HUYỀN 2

1 Trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh1

2 Công ty TNHH Synthomer Việt Nam

huyen.mai@synthomer.com, nguyenquangvinh@iuh.edu.vn

Tóm tắt. Ri ro có thể xy ra  mt điểm no đ trong chui cung ng sẽ gây nh hưng ln đn doanh

nghiệp nu như doanh nghiệp không thể kiểm sot tốt. Công ty TNHH Synthomer Việt Nam hiện cũng

đang rất quan tâm đn vấn đề này trong qun trị chui cung ng ca mình. Đnh gi cc ri ro tiềm năng

cùng các tc đng để từ đ đưa ra mt số hàm ý qun trị nhm gim thiểu, kiểm sot và xử lý tốt các ri ro

ưu tiên l mục tiêu ca nghiên cu này. K thut phân tch tc đng v hnh thc sai li FMEA được xử

dụng kt hợp vi phỏng vấn 10 chuyên gia đưa đn kt qu 8 ri ro được xc định cn phi được ưu tiên

xử l trưc so vi 22 ri ro cn lại kèm theo các hàm ý qun trị tương ng giúp Synthomer Việt Nam ci

thiện hiệu qu chui cung ng ca Công ty.

Từ khóa. Qun trị ri ro, chui cung ng, Synthomer Việt Nam

RISK ASSESSMENT IN SUPPLY CHAIN: THE CASE OF SYNTHOME VIETNAM

Abstract. Risks could occur at anytime in a supply chain, causing great effect to an enterprise where risk

controls are not good enough. Synthomer Vietnam limited company is very interested in this matter

concerning its supply chain. Assessing petential risks, effects, and solutions given for priority risks are

objectives of this research. The technique of Failure Mode & Effects Analysis, combining with expert in-

depth interview resulted to 8 potential risks out of the rest of 22 and the 8 correspongdingly priority

solutions are suggested to help Synthomer Vietnam improve its supply chain management.

Keywords. Risk management, supply chain management, Synthomer Vietnam

1 ĐẶT VẤN ĐỀ

Hoạt đng sn xuất v thương mại hóa toàn cu hiện nay đ tạo điều kiện cho cc doanh nghiệp nm

bt cơ hi hợp tc vi cc đối tc bên ngoi doanh nghiệp nhm nâng cao hiệu qu hoạt đng sn xuất kinh

doanh. Cc doanh nghiệp không cn hoạt đng đc lp m kt hợp vi nhau tạo ra mạng lưi chui cung

ng ngy cng pht triển. Việc vn dụng, qun trị tốt chui cung ng đ gip cho cc doanh nghiệp c được

lợi th cạnh tranh trên thị trường trong v ngoi nưc. Cạnh tranh ton cu đang ngy cng tr nên khốc

liệt hơn cng vi s pht triển ngy cng phc tạp ca chui cung ng. Số lượng cc doanh nghiệp không

có được chui cung ng hoạt đng hiệu qu ngy cng tang mà l do ch yu xuất pht từ cc ri ro trong

hoạt đng ca chui cung ng [1]. Bên cạnh đ, cc thm họa thiên nhiên bất ngờ (như trn đng đất v

sng thn xy ra  Nht Bn hồi thng 3 năm 2011) cũng gp phn gây nh hưng nghiêm trọng đn nhiều

doanh nghiệp. Các cuc chin thương mại giữa mt số cường quốc kinh t trên th gii gn đây cũng đ

cho thấy kh năng xy ra ln ca các ri ro trong hoạt đng kinh doanh toàn cu. Trong những tnh huống

nghiêm trọng, ri ro xy ra  mt điểm no đ trong chui cung ng c thể gây tn thất ln cho doanh

nghiệp, thm ch dn đn ph sn. Ton cu hóa đ mang lại nhiều lợi th v hiệu qu hoạt đng cho chui

cung ng đồng thời cũng tạo ra nhiều nguy cơ ri ro tiềm n. Từ thc t trên, tr lời câu hỏi lm th no để

ngăn ngừa, gim thiểu ri ro trong qu trnh từ tm kim nguồn nguyên liệu, sn xuất v phân phối sn

phm đn tay khch hng l mt trong những thch thc ln đối vi cc doanh nghiệp tại Việt Nam khi mà

“s tham gia ca các doanh nghiệp Việt Nam trong mạng lưi sn xuất chui giá trị toàn cu còn thấp so

vi các nền kinh t c quy mô tương t trong khu vc Đông Nam Á” [2]. Điều ny gây không t kh khăn

ln ri ro cho cc công ty khi hợp tc vi nhau trong chui cung ng tại Việt Nam.

74 ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHUỖI CUNG ỨNG:

TRƯỜNG HỢP CÔNG TY TNHH SYNTHOMER VIỆT NAM

L mt doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, chuyên sn xuất, kinh doanh nguyên phụ liệu cho ngnh sơn,

nguyên liệu keo dn trong ngnh bao b giấy v keo dn cho ngnh g công nghiệp, Công ty TNHH

Synthomer Việt Nam (Synthomer Việt Nam) cũng đ v đang gp phi những kh khăn trong hoạt đng

sn xuất kinh doanh do nhu cu ca thị trường trong ngnh sơn xây dng sụt gim, mt hệ qu ca s đng

băng thị trường bất đng sn trong những năm vừa qua tại Việt Nam. Để c thể vượt qua giai đoạn kh

khăn ny v tip tục pht triển trong thời gian ti, ban gim đốc Công ty đ đề ra những phương n nhm

gim thiểu chi ph đu vo, trong đ c yêu cu cc phng ban trong Công ty không để pht sinh cc chi

ph do cc ri ro không lường trưc được trong qu trnh hoạt đng sn xuất kinh doanh gây ra. Đu năm

2015, ông Calum Maclean – CEO ca tp đon Synthomer– đ ban hnh chnh sch “Risk management”

(Phụ lục 01), theo đ, Tp đon cam kt xem qun trị ri ro hiệu qu là mt phn không thể thiu trong

hoạt đng sn xuất kinh doanh ca mình. Đu năm 2016, tp đon đ triển khai k hoạch chuyển đi từ ISO

9001:2008 lên ISO 9001:2015, d kin chính thc áp dụng phiên bn mi vào cuối năm 2018. ISO

9001:2015 là mt phiên bn hệ thống qun lý chất lượng ISO 9001 c tư duy da trên qun lý ri ro. L

mt công ty con trc thuc tp đon Synthomer, Synthomer Việt Nam cũng phi tuân th chính sách qun

trị ri ro ca Tp đon cũng như chun bị sẵn sng để hoàn thành công tác chuyển đi phiên bn mi ca

ISO 9001 theo đng k hoạch Tp đon đ đề ra. Đây cũng chnh l l do dn đn nghiên cu “Đnh gi

ri ro trong hoạt đng chui cung ng tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Synthomer Việt Nam” được thc

hiện vi mục đch giúp ci thiện chất lượng công tc qun trị chui cung ng ca Synthomer Việt Nam 

hiện tại và trong tương lai. Các câu hỏi như: 1) những ri ro no c thể xy ra trong hoạt đng chui cung

ng ca Synthomer Việt Nam? 2) tn suất, đ nghiêm trọng, kh năng pht hiện v đ ln các ri ro này

như th nào? và 3) các hàm ý qun trị nào cho Synthomer Việt Nam để Công ty có thể kiểm soát, gim

thiểu, và xử lý tốt các ri ro ưu tiên trong hoạt đng chui cung ng mt cách có hiệu qu hơn sẽ được tr

lời qua nghiên cu này.

2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Da trên mô hình quá trình qun lý ri ro được gii thiệu trong Tiêu chun quốc gia TCVN ISO/IEC

31010:2013 (IEC/ISO 31010:2009) về Qun lý ri ro – K thut đnh gi ri ro [3], nghiên cu đ thc

hiện phỏng vấn 9 nh qun l cấp cao ca Tp đon Synthomer (Tng gim đốc Công ty Synthomer Việt

Nam, Qun lý Chui cung ng tp đon Synthomer khu vc Đông Nam Á, Qun lý chất lượng tp đon

Synthomer khu vc Đông Nam Á, Gim đốc ti chnh, Gim đốc sn xuất, Trưng ban qun lý chất lượng,

chuyên viên an toàn, chuyên viên mua hàng, chuyên viên chăm sc khch hng v điều phối, giám sát kho)

cùng 1 chuyên gia về qun trị chui cung ng và qun trị ri ro khác (Gim đốc tư vấn ri ro Tp đon

PricewaterhouseCoopers Việt Nam). Liên quan đn thc trạng hoạt đng chui cung ng tại Synthomer

Việt Nam, các dữ liệu c sẵn từ Công ty (các báo cáo tài chính, tồn kho, kho sát s hài lòng khách hàng,

khiu nại khách hàng và các tài liệu khác) được thu thp, chọn lọc, và tng hợp để mô t thc trạng chui

cung ng và các ri ro có liên quan. Vi kinh nghiệm trc tip tham gia vào qun lý hoạt đng chui cung

ng, các chuyên gia hiểu rõ về các ri ro và cung cấp các đnh gi định lượng chính xác về các ri ro

Synthomer Việt Nam đ, đang v sẽ gp phi.

Bng 1: Các bước thực hiện trong phân tch tác đng v hnh thc sai li (FMEA)

Bưc 1

Xem xét quá trình hay sn phm

Bưc 2

Đng no để tìm ra các sai li tiềm n

Bưc 3

Liệt kê cc tc đng tiềm n cho từng sai li

Bưc 4

Xc định mc đ nghiêm trọng ca từng tc đng

Bưc 5

Xc định tn suất xy ra ca các sai li

Bưc 6

Xc định kh năng pht hiện ra các sai li và/hoc cc tc đng

Bưc 7

Tính toán hệ số ri ro (RSV), và hệ số ưu tiên ri ro (RPN) cho từng sai li

Bưc 8

Tính toán tìm ra các sai li ưu tiên xử v đưa ra cc hnh đng ngăn ngừa

Bưc 9

Hnh đng để gim thiểu hoc loại bỏ các sai li

Bưc 10

Tính toán lại RPN sau khi thc hiện hnh đng gim thiểu, ngăn ngừa

(Nguồn: McDermott và các cng s, 2008)

ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHUỖI CUNG ỨNG: 75

TRƯỜNG HỢP CÔNG TY TNHH SYNTHOMER VIỆT NAM

Dữ liệu phỏng vấn từ các nhà qun lý cấp cao và chuyên gia được ghi nhn vo “Potential FMEA

Analysis worksheet” và được sử dụng để đnh gi v phân tch cc ri ro theo Phương php phân tch tc

đng v hnh thc sai li FMEA (Failure Mode Effect Analysis) nhm định lượng kh năng xuất hiện, mc

đ nghiêm trọng v kh năng pht hiện ri ro cũng như tin hnh xc định hệ số ri ro RSV (Risk Score

Value) v hệ số ưu tiên ri ro RPN (Risk Priority Number) [4]. Biểu đồ Pareto cho RSV, RPN được thit

lp để tm ra 20% ri ro cn ưu tiên gii quyt vi công thc RSV = Occurence x Severity; và RPN =

Occurence x Seveity x Detection. Cuối cng, sơ đồ Scatter kt hợp vi kt qu từ biểu đồ Pareto được sử

dụng để xp hạng ri ro v th t ưu tiên gii quyt ca từng ri ro. Nghiên cu này sử dụng b thang đo

ca Palaniappan [6], trong đ, thấp nhất l 1 điểm và cao nhất l 10 điểm.

Bng 2: Các thang đo dựa theo b thang đo của Palaniappan (2014)

Kh năng xuất hiện

Din gii

Mc

đ

Thang đo kh

năng xuất hiện

Chc chn xy ra

Ri ro xy ra t nhất 1 ln trong ngy

Thường xuyên xy ra

C thể đon được ri ro sẽ xy ra hoc ri ro xy ra 3 hoc 4

ngy 1 ln

Kh năng xy ra cao

Ri ro xy ra thường xuyên hoc 1 tun 1 ln

C thể xy ra

Ri ro thnh thong xy ra 1 thng 1 ln

Kh năng thấp

Ri ro thnh thong xy ra hoc xy ra khong 3 thng 1 ln

Him khi xy ra

Rất him khi xy ra ri ro hoc xy ra khong mi năm 1 ln

Rất him xy ra

Hu như không xy ra, không ai cn nh ln cuối cng ri ro

xy ra khi no

Thang đo mc

đ nghiêm

trọng

Rất nghiêm trọng

Ri ro gây tn thất cho khch hng.

Nghiêm trọng

Ri ro gây đnh trệ hoạt đng

Kh nghiêm trọng

Ri ro gây nh hưng thấp đn trung bnh cc hoạt đng v

lm cho nhiều khch hng không hi lng.

Nghiêm trọng

Ri ro gây đnh trệ hoạt đng  mc đ thấp v lm cho 1 số

khch hng không hi lng

Hơi nghiêm trọng

Ri ro gây rất t hoc không đnh trệ hoạt đng nhưng c thể

gây khch hng phiền lng

t nghiêm trọng

Ri ro không gây đnh trệ hoạt đng v khch hng không

bit ri ro xy ra.

Không nghiêm trọng

Ri ro không gây đnh trệ hoạt đng v không nh hưng

đn hệ thống

Thang đo kh

năng pht hiện

ri ro

Không thể pht hiện

Không c cch để pht hiện ri ro

Rất kh pht hiện

Ch c thể pht hiện ri ro khi kiểm tra tht k lưng v

không dể thc hiện việc kiểm tra

Kh pht hiện

C thể pht hiện ri ro bng kiểm tra th công, không c quy

trnh v pht hiện ri ro ch yu do tnh cờ

Kh năng pht hiện

trung bnh

C quy trnh kiểm tra nhưng không t đng v ch kiểm tra

mu

C thể pht hiện

Hệ thống được kiểm tra, xem xt nhưng không t đng

Pht hiện được

Hệ thống được kiểm tra v t đng pht hiện

Chc chc pht hiện

C hệ thống t đng ngăn ngừa ri ro

(Nguồn: Ý kin các chuyên gia tham gia phỏng vấn)

76 ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHUỖI CUNG ỨNG:

TRƯỜNG HỢP CÔNG TY TNHH SYNTHOMER VIỆT NAM

3 CƠ SỞ LÝ THUYẾT

Có nhiều cch phân loại cc ri ro chui cung ng, tùy vo cch tip cn khc nhau ca cc tc gi,

hoc theo hưng qun trị cc hoạt đng ca chui cung ng, hoc theo hưng ti chnh, hoc c thể da

vo mc đ phc tạp ca hệ thống chui cung ng. Bng 3-1 liệt kê các hình thc phân loại ri ro chui

cung ng ca mt số nghiên cu liên quan trên th gii.

Bng 3: Phân loại rủi ro chui cung ng

Năm

Loại ri ro

Nguồn

1993

(1) Môi trường, (2) ngành, (3) t chc, vấn đề cụ thể, (4) người ra quyt định

liên quan đn các s thay đi

Ritchie và Marshall (1993)

2000

(1) môi trường bên trong, (2) quá trình vn hành, (3) các quyt định

Deloach (2000)

(1) ngoại sinh, (2) ni sinh

Ritchie và Brindley (2000)

2002

(1) bên ngoài chui cung ng, (2) bên trong chui cung ng (3) mạng lưi liên

quan

Juttner và cng s (2002)

2003

(1) hoạt đng không n định, (2) đt gãy chin thut, (3) chin lược không chc

chn.

Paulsson và Norrman (2003)

(1) s phối hợp cung-cu, (2) s đt gãy.

Kleindorfer và Wassenhove

(2003)

(1) môi trường, (2) mạng lưi liên quan, (3) t chc

Jüttner và cng s (2003)

2004

(1) ri ro hoạt đng, (2) thm họa hoạt đng, (3) chin lược không chc chn

Norrman và Lindroth (2004)

(1) quá trình, (2) qun lý, (3) cu, (4) cung, (5) môi trường

Christopher và Peck (2004)

(1) Đt gãy, (2) trì hoãn, (3) hệ thống, (4) d báo, (5) s hữu trí tuệ, (6) thu mua,

(7) nợ phi thu, (8) tồn kho, (9) công suất

Chopra và Sodhi (2004)

(1) dòng chy sn phm, (2) dòng chy thông tin, (3) dòng chy tiền tệ, (4) an

ninh, (5) hnh vi cơ hi, (6) trách nhiệm xã hi

Spekman và Davis (2004)

2005

(1) kt hợp cung và cu, (2) đt gãy trong các hoạt đng

Kleindorfer và Saad (2005)

(1) cung, (2) cu, (3) môi trường

Jüttner (2005)

2006

(1) ni b có thể kiểm sot được, (2) ni b có thể kiểm sot được mt phn, (3)

ni b không thể kiểm soát,(4) bên ngoài có thể kiểm sot được, (5) bên ngoài

kiểm sot được mt phn, (6) bên ngoài không thể kiểm sot được

Wu và cng s (2006)

(1) phía cu, (2) phía cung, (3) thm họa

Wagner và Bode (2006)

(1) hoạt đng, (2) đt gãy

Tang (2006)

2007

(1) chin lược, (2) chin thut, (3) hoạt đng

Ritchie và Brindley (2007)

(1) t chc, (2) cấp mạng lưc, (3) cấp ngành, (4) cấp môi trường

Gaonkar và Viswanadham

(2007)

2008

(1) cung, (2) hoạt đng, (3) cu, (4) an ninh, (5) vĩ mô, (6) chnh trị, (7) cạnh

tranh, (8) nguồn lc

Manuj và Mentzer (2008)

(1) phía cu, (2) pha cung, (3) quy định, (4) lut php v quan liên, (5) cơ s hạ

tng; (6) thm họa

Wagner và Bode (2008)

(1) cung, (2) quy trình, (3) cu, (4) s hữu trí tuệ, (5) hành vi, (6) chính trị/xã hi

Tang và Tomlin (2008)

2009

(1) cung, (2) quy trình, (3) cu, (4) đt gãy him xy ra nhưng nghiêm trọng, (5)

khác, (6) hành vi, (7) chính trị và xã hi

Tang và Tomlin (2009)

2011

(1) cu, (2) chm tr, (3) gin đoạn, (4) tồn kho, (5) ngừng sn xuất, (6) công

suất nhà máy, (7) cung, (8) hệ thống, (9) nh nưc, (10) phân phối

Tummala và Schoenherr

(2011)

2013

(1) phía cung, (2) phía nhà sn xuất, (3) phía cu, (4) phía vn ti, (5) thông tin,

(6) môi trường

Punniyamoorthy và cng s

(2013)

(Nguồn: Liu và Ding. 2014) [5]

ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHUỖI CUNG ỨNG: 77

TRƯỜNG HỢP CÔNG TY TNHH SYNTHOMER VIỆT NAM

4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Bng 4: Kt qu phân tích rủi ro

M

ri

Ri ro tiềm n

Mc đ nghiêm

trọng (S)

Tn số xuất

hiện (O)

Kh năng

pht hiện (D)

RSV

(SxO)

RPN

(SxOxD)

Ri ro

từ

nguồn

cung

Nh cung cấp bị ph

sn

8,67

1,00

3,33

8,67

28,89

Phụ thuc vo mt nh

cung cấp

8,33

3,67

4,67

30,56

142,59

Chất lượng đu vo

không n định

6,67

3,33

1,33

22,22

29,63

Cc ri ro từ nh cung

cấp ca nh cung cấp

3,33

2,33

5,33

7,78

41,48

Nh cung cấp giao

hng bị chm tr

4,33

5,33

5,67

23,11

130,96

Ri ro

từ

nguồn

cu

D bo cao hơn nhu

cu thc t

2,33

333

8,33

7,78

64,81

D bo thấp hơn nhu

cu thc t

2,00

3,33

8,33

6,67

55,56

Mất khch hng ln

2,00

1,00

7,33

2,00

14,67

Đối th cạnh trạnh gay

gt

3,33

2,33

8,33

7,78

64,81

Khch hng bị ph sn

2,00

1,33

6,33

2,67

16,89

Ri ro

trong

sn

xuất

Chất lượng không n

định

4,33

4,67

7,00

20,22

141,56

Thit bị không đp ng

nhu cu sn xuất

5,67

3,33

5,33

18,89

100,74

Năng suất sn xuất thấp

2,33

4,67

3,33

10,89

36,30

Thời gian tạo sn phm

mi chm

5,67

4,67

4,33

26,44

114,59

Chất lượng không n

định

4,33

4,67

7,00

20,22

141,56

Ri ro

trong

qun

lý

Gp kh khăn về ti

chnh

5,67

1,00

2,67

5,67

15,11

Liên lạc giữa cc

phng ban không tốt

4,33

2,00

18,78

37,56

Đánh giá rủi ro trong hoạt động chuỗi cung ứng: Trường hợp Công ty TNHH Synthomer Việt Nam

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi