1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOA: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN
BỘ MÔN: TRẮC ĐỊA – GIS VÀ VIỄN THÁM
----------------------
LÊ VĂN THƠ, NGUYỄN QUÝ LY
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
Học phần: BẢN ĐỒ HỌC
Số tín chỉ: 02
Mã số: CGR221
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOA KHOA HỌC CƠ BẢN
----------------------
Bộ môn Sinh
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
Học phần: Sinh học Phân tử
Số tín chỉ: 02
Mã số: MBI 121
Thái Nguyên, năm 2017
2
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Thông tin chung học phần
- Tên học phần: Sinh học phân tử
- Mã số học phần: MBI121
- Số tín chỉ: 2
- Tính chất của học phần: bắt buộc
- Học phần thay thế, tương đương: không
- Ngành (chuyên ngành) đào tạo: CNTY, TY, TT, CNSXRH, MT, ĐCMT,
KN, PTNT, LN, QLTNR, NLKH, CNSH, CNSTH, CNTP, NTTS.
2. Phân bổ thời gian học tập
- Số tiết học lý thuyết trên lớp: 25 tiết
- Số tiết làm bài tập, thảo luận trên lớp: 5 tiết
- Số tiết thí nghiệm, thực hành: 0 tiết
- Số tiết sinh viên tự học: 60 tiết
3. Đánh giá học phần
- Điểm chuyên cần: trọng số 0,2
- Điểm kiểm tra giữa kỳ: trọng số 0,3
- Điểm thi kết thúc học phần: trọng số 0,5
4. Điều kiện học
- Học phần học trước: Sinh học đại cương
- Học phần song hành: không
5. Mục tiêu đạt được sau khi kết thúc học phần
5.1. Kiến thức
- Sinh viên được tiếp cận và nắm được những kiến thức cơ bản nhất, hiện đại về
hệ gene, tái bản và sửa chữa DNA, biểu hiện gene…
- Hiểu được nguyên tắc và bản chất của một số kỹ thuật cơ bản của sinh học phân
tử, như tách chiết acid nucleic, lai phân tử, PCR, giải trình tự gene…
- Ứng dụng và triển vọng của sinh học phân tử trong các lĩnh vực như y học,
nông nghiệp, khoa học hình sự, công nghiệp…
5.2. Kỹ năng
- Sinh viên được phát triển năng lực thông qua việc tiếp cận các kiến thức hiện
đại, rèn luyện tư duy logic, tư duy thực nghiệm, các kỹ năng phân tích, so sánh, tổng
hợp vận dụng vào thực tiễn các vấn đề đã được học.
3
6. Nội dung kiến thức và phương thức giảng dạy
TT
Nội dung kiến thức
Số tiết
Phương pháp
giảng dạy
Chương 1. Lược sử sự ra đời của Sinh
học phân tử
2
Thuyết trình,
vấn đáp, thảo
luận nhóm nhỏ
1.1
Lịch sử phát triển
1,5
1.2
Lý thuyết trung tâm về SHPT
0,5
1.3
Quan niệm hiện đại của thuyết trung tâm
về SHPT
Chương 2. HỆ GEN (GENOME)
6
Thuyết trình,
vấn đáp, thảo
luận nhóm nhỏ,
xây dựng mô
hình, tự nghiên
cứu tài liệu
2.1
Deoxyribo nucleic acid (DNA)
2.1.1.
Bằng chứng DNA là vật chất di truyền
1
2.1.2
Cấu trúc DNA
1
2.1.3
Tính chất của DNA
1
2.2.
Ribonucleic acid (RNA)
1
2.2.1
Cấu trúc RNA
2.2.2
Các loại RNA
2.2.3
Sự khác biệt giữa DNA và RNA
2.3
Hệ gene
1
2.3.1
Khái niệm hệ gene
2.3.2
Hệ gene virus
2.3.3
Hệ gene Prokaryote
2.3.4
Hệ gene Eukaryote
2.4
Cấu trúc của gene
1
2.4.1
Khái niệm gene
2.4.2
Cấu trúc chung của gene
2.4.3
Cấu trúc gene ở Prokaryote
2.4.4
Cấu trúc gene ở Eukaryote
Chương 3. TÁI BẢN VÀ SỬA CHỮA
DNA
3
Thuyết trình,
vấn đáp, thảo
luận nhóm nhỏ,
tự nghiên cứu,
trực quan hình
ảnh, cơ chế
3.1
Thí nghiệm chứng minh cơ chế tái bản
DNA
0,5
3.2
Quá trình tái bản DNA
1,5
3.3.
Sự khác nhau giữa tái bản DNA ở tế bào
4
Prokaryote và Eukaryote
3.4
Các cơ chế sửa chữa DNA
1
Chương 4. BIỂU HIỆN GENE
8
Thuyết trình ,
vấn đáp, thảo
luận, trực quan
hình ảnh, làm
việc nhóm nhỏ
4.1.
Quá trình phiên mã
3
4.2
Quá trình dịch mã
2
4.3
Điều hòa biểu hiện gene
3
Thảo luận
chung
Chương 5. CƠ SỞ PHÂN TỬ CỦA SỰ
BIẾN ĐỔI VẬT CHẤT DI TRUYỀN
3
Thuyết trình,
vấn đáp, tự
nghiên cứu,
trực quan hình
ảnh, liên hệ
thực tế
5.1
Đột biến gene
1
5.2
Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
0,5
5.3
Đột biến số lượng nhiễm sắc thể
0,5
5.4
Trao đổi chéo
1
5.5
Yếu tố di truyền vận động
Chương 6. MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP
VÀ ỨNG DỤNG THÔNG DỤNG CỦA
SINH HỌC PHÂN TỬ
8
6.1
Phương pháp tách chiết nucleic acid và
phân tích định tính, định lượng cơ bản
1
Thuyết trình,
vấn đáp, trực
quan sơ đồ,
phim minh họa
6.1.1
Phương pháp tách chiết nucleic acid
6.1.1.1
Phương pháp tách chiết DNA
6.1.1.2
Phương pháp tách chiết RNA toàn phần
và mRNA
6.1.2
Phương pháp phân tích định tính và định
lượng thô nucleic acid
6.2
Các phương pháp lai phân tử
1
6.2.1
Cơ sở của lai phân tử
6.2.2
Các phương pháp lai phân tử
6.2.3
Ứng dụng của phương pháp lai phân tử
Tự học
6.3.
Các phương pháp xác định trình tự
DNA
2
Thuyết trình,
vấn đáp, thảo
luận nhóm nhỏ,
trực quan sơ đồ,
phim minh họa
6.3.1
Phương pháp hoá học của Maxam-Gilbert
6.3.2
Phương pháp enzym của Sanger
6.3.3
Giải trình tự DNA bằng máy tự động
6.4
Kỹ thuật PCR
1
5
6.4.1
Khái niệm
6.4.2
Nguyên tắc của phản ứng
6.4.3
Thực nghiệm
6.4.4
Các chỉ tiêu ảnh hưởng
6.4.5
Một số dạng của phản ứng PCR
Tự học
6.4.6
Ứng dụng của PCR
6.5
Ứng dụng của sinh học phân tử
3
Thảo luận
chung
6.5.1
Sinh học phân tử trong y tế
6.5.2
Sinh học phân tử trong công nghiệp
6.5.3
Sinh học phân tử với vật nuôi và cây
trồng
7. Tài liệu học tập
1. Lodish, Berk, Kaiser, Bretcher, Ploegh, Amon & Scott (2016). Sinh học phân tử
của tế bào, tập 2 – di truyền học và sinh học phân tử. Nxb trẻ.
2. Bộ môn Công nghệ Sinh học - Khoa CNSH-CNTP và Bộ môn Sinh - Khoa
KHCB, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên (2016). Giáo trình nội bộ học
phần Sinh học phân tử.
8. Tài liệu tham khảo
Tài liệu tiếng Việt
1. Hồ Huỳnh Thuỳ Dương (2005), Sinh học phân tử, Nxb Giáo dục.
2. Nguyễn Hoàng Lộc, Trần Thị Lệ, Hà Thị Minh Thi (2007), Giáo trình sinh
học phân tử, Nxb Đại học Huế.
3. Võ Thị Phương Lan (2007), Một số vấn đề của sinh học phân tử, Nxb Đại học
quốc gia Hà Nội.
4. Võ Thị Phương Lan (2009), Giáo trình sinh học phân tử tế bào và ứng dụng,
Nxb Giáo dục.
5. Lê Duy Thành, Đỗ Lê Thăng, Đinh Đoàn Long, Trần Thị Hồng (2014), Cơ sở
sinh học phân tử, Nxb Giáo dục.
Tài liệu tiếng Anh
1. Alberts B, Johnson A, Lewis J, et al (2008), Molecular Biology of the Cell, 5th
edn, Garland Science, New York.
9. Cán bộ giảng dạy
STT
Họ và tên giảng viên
Học vị, học hàm
1
Phạm Thị Thanh Vân
Thạc sĩ
2
Nguyễn Thị Thu Hương
Thạc sĩ