Đề cương học phần Lý thuyết xác suất và Thống kê toán

ố

ế

ầ

ấ

ng h c ph n Lý thuy t xác su t và Th ng kê toán

Ủ Ộ Ệ

ọ ề ươ Đ  c ố Mã s : TOKT1106 Ụ

Ạ

Ộ B  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O ƯỜ Ố Ế Ộ ự ộ ậ ạ NG ĐH KINH T  QU C DÂN TR

_______________________ C NG HÒA XàH I CH  NGHĨA VI T NAM Đ c l p – T  do – H nh phúc _______________________

Ề ƯƠ Ầ Đ  C Ế Ọ NG CHI TI T H C PH N

Ộ Ạ  Đ I H C Ạ  CHÍNH QUY Ạ Ạ Ọ             LO I HÌNH ĐÀO T O:

Ế Ấ Ố Ầ ệ t: LÝ THUY T XÁC SU T VÀ TH NG KÊ TOÁN 1

ỉ ọ ầ   TOKT1106                                     S  tín ch : 03

Ả Ụ Ạ  Toán Kinh tế

Ề Ọ ƯỚ   Không C:

Ầ

ệ ượ ứ ấ ẫ ố

ọ ấ ị ử ứ ế ầ ộ

ắ ấ

ng ng u nhiên và ủ  – xã h i trong đi u ki n b t đ nh, t c là thông tin không đ y đ . ư ầ ươ ng đ i đ c l p v  c u trúc nh ng g n r t ch t v  n i dung. ấ ặ ề ộ ậ ủ ệ ề ấ ệ ế

ề ố ộ ậ ằ ề ứ ơ ở ự ầ ẫ ứ ế ế ấ

ế ố ầ ậ ố ờ

ị ố ọ ộ ọ ụ ụ ứ ế

ươ ố ồ

ng, Dân s  h c, Xã h i h c… ẫ ố ệ ầ ả ố

ừ ẫ ằ ễ ng pháp trong ễ  nh m đ a ra các đ c tr ng chính c a s  li u, ph n th ng kê suy di n giúp   ướ   c m u, trong đó có bài toán

ọ ơ ở ư ặ ể ử ụ ả ư ề ổ ẻ ố ổ ế ố ị ng tham s  t ng th  và ki m đ nh gi

Ọ Ụ Ầ

ứ ế ấ ọ ố

ế ườ ọ ơ ả ế ề ả ế ậ ấ ầ ứ ề ế ấ ọ TRÌNH Đ  ĐÀO T O:   Ọ 1. TÊN H C PH N ế             Ti ng Vi ế             Ti ng Anh: Probability and Mathematical Statistics 1 ố             Mã h c ph n:             Ộ 2. B  MÔN PH  TRÁCH GI NG D Y:   Ệ 3. ĐI U KI N H C TR   Ả Ọ 4. MÔ T  H C PH N ế Lý thuy t xác su t và th ng kê toán là môn h c nghiên c u các hi n t ố ệ x  lý s  li u kinh t ọ Môn h c có 2 ph n t ệ ượ   Ph n Lý thuy t xác su t nh m phát hi n và nghiên c u tính quy lu t c a các hi n t ng   ng u nhiên. Các ki n th c v  Lý thuy t xác su t là c  s  tr c ti p cho quá trình phân tích ồ ữ   và suy lu n th ng kê trong ph n Th ng kê toán, đ ng th i trang b  cho sinh viên nh ng ế ượ ư  l ki n th c ph c v  cho các môn h c khác nh  Kinh t ầ ế ề ẫ Ph n Th ng kê toán bao g m: C  s  lý thuy t v  m u ng u nhiên, các ph ố ủ th ng kê mô t ư đ a ra các suy di n v  t ng th  s  d ng các thông tin t ể ượ  thuy t th ng kê. l   5. M C TIÊU H C PH N ề     Môn h c cung c p các ki n th c c  b n v  Lý thuy t xác su t và th ng kê toán. Sau khi ụ   ọ t v n d ng h c xong h c ph n, ng i h c có ki n th c n n t ng v  lý thuy t xác su t, bi

ấ ế ề ự ế ườ ọ trong s n xu t kinh doanh. Ng i h c cũng đ

ứ ượ ể ượ ắ c m t cách c  b n các ki n th c v  th ng kê toán, n m đ ứ c cách th c đ  tóm t

ộ ặ ể ự ủ ệ ễ ố

ộ ấ i quy t m t v n đ  th c t ế ơ ả ố ệ ơ ả ậ ẫ ả ề ố ẫ ụ ư ố ệ ự ế ế trong kinh t

Ộ Ọ Ầ

ắ   ể ả c n m đ  gi ượ ắ   t đ ề ổ   ữ nh ng đ c tr ng c  b n c a s  li u m u, có th  th c hi n các suy di n th ng kê v  t ng ộ ể ự  xã h i th  d a trên s  li u m u, qua đó v n d ng vào các bài toán th c t   6. N I DUNG H C PH N

Ố Ờ PHÂN B  TH I GIAN

Ghi chú ố ộ Trong đó ậ STT N i dung ổ T ng s tế Lý thuy tế ti ể ậ ả   Bài t p, th o lu n, ki m tra

ứ

ọ ệ ầ ề ế   Phòng h c có máy chi u ụ   ể ớ i thi u các  ng d ng đ  gi

ế ả

trên ph n m m chuyên ụ d ng, các k t qu  tính toán trên máy tính.

ươ ươ ươ ươ ươ ươ ươ ươ 1 2 3 4 5 6 7 8 Ch Ch Ch Ch Ch Ch Ch Ch 6 6 6 4 2 6 6 9 4 4 4 2 1 4 4 6 2 2 2 2 1 2 2 3

ng 1 ng 2 ng 3 ng 4 ng 5 ng 6 ng 7 ng 8 C ngộ 45 29 16

ƯƠ Ố Ẫ Ấ Ế CH NG 1 ­ BI N C  NG U NHIÊN VÀ XÁC SU T

ố ớ ấ ế ữ ươ ơ ả ng 1 gi

ề ệ ế ề ệ ữ ố ẫ ủ ệ ệ ề

ị ị

ớ ị ắ ườ ượ ế ng xác su t. Hai đ nh nghĩa đ c nghiên c u kĩ, g n v i các ví d  c  th  trong kinh t

ấ ứ ươ ệ ớ đó có th

i thi u v  m i quan h  gi a các bi n c  đ  t ệ ế ổ ể ộ ố ể ừ ớ ệ ữ ả ố ơ ế ộ ơ

ế ệ ế ấ ổ ợ ố

ươ ệ ầ ố ớ

ng gi ượ ể ề

ế ủ ự

ố ạ   bi n cế

ế ố ủ Ch i thi u nh ng khái ni m c  b n c a Lý thuy t xác su t, là g c c a các khái   ệ ử ế ụ ni m v  sau. Nh ng khái ni m v  phép th , k t c c, bi n c  d n đ n khái ni m v  xác   ề ậ ượ ấ   c đ  c p là đ nh nghĩa c  đi n và đ nh nghĩa su t và đo l ố ụ ụ ể  xã h i. Sau khi nghiên th ng kê đ   ể  ế ị ứ ề ố c u các đ nh nghĩa, ch ng 1 gi ế ố ứ ạ   phân tách m t bi n c  ph c t p thành các bi n c  đ n gi n h n; cùng v i vi c phân tách ố ị và t ng h p các bi n c , các đ nh lý giúp cho vi c tính xác su t các bi n c  thông qua các   ấ ầ   ứ ố ủ ộ ậ ợ bi n c  khác m t cách thu n l i thi u công th c xác su t đ y i. Ph n cu i c a ch ộ ậ đ  và Bayes, là các suy lu n có ý nghĩa r ng, và còn đ   c phát tri n v  sau trong các lĩnh ố v c th ng kê.   ử 1.1. Phép th  và các lo i ấ ủ 1.2. Xác su t c a bi n c

ề

ề ị ị ổ ể ố

ỏ ấ

ố ế ệ ữ ấ ớ ố

ị

ộ

ị ị

ủ ứ

ươ ủ ệ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố

ng 1. ế ươ ấ ầ ọ ng 1.

ấ             1.2.1. Đ nh nghĩa c  đi n v  xác su t ấ             1.2.2. Đ nh nghĩa th ng kê v  xác su t             1.2.3. Nguyên lý xác su t l n và nguyên lý xác su t nh 1.3. M i quan h  gi a các bi n c ứ ấ 1.4. Các đ nh lý và công th c xác su t ấ 1.4.1. Đ nh lý c ng xác su t ấ 1.4.2. Đ nh lý nhân xác su t ứ 1.4.3. Công th c Bernoulli ấ ầ ứ 1.4.4. Công th c xác su t đ y đ  và công th c Bayes   Tài li u tham kh o c a ch ầ 1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và   th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch 2 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 3.

ƯƠ Ố Ẫ Ậ Ấ Ế CH NG 2 ­ BI N NG U NHIÊN VÀ QUY LU T PHÂN PH I XÁC SU T

ọ ấ ệ ủ ủ ươ

ồ ẫ ẫ ẫ ế ế

ộ ề ế ượ ạ ượ ố ờ ạ ề

ố ườ ề ả ủ ậ ộ

ổ ộ ơ ậ ấ ề ế ẫ ấ ố ặ ế ụ ể ệ ố ọ

ấ ứ ự ấ

ị ư ượ ọ ố ả ị ng và c  đ nh tính, các tham s  nh  trung bình, ph

ạ ườ ươ ư ố ọ

ố ng xuyên đ ng sai, m t s ạ ế ặ ộ ộ

ượ ố ư ề ậ c đ  c p.

ạ ẫ ị

ế ấ ủ ế ẫ ậ

ả

ố ố

ủ ẫ

ọ ươ ẩ ố   ng 2 đi sâu vào khái ni m quan tr ng c a và c t lõi lý thuy t xác su t và c a th ng Ch ủ   kê toán, là Bi n ng u nhiên, g m bi n ng u nhiên r i r c và liên t c. Tính ng u nhiên c a ầ   ng bi n ng u nhiên m t chi u và nhi u chi u đ các đ i l c th  hi n đ y đ  qua quy ố ng qua b ng phân ph i, hàm phân ph i và hàm m t đ  xác lu t phân ph i xác su t, đo l   ắ ẫ   ư su t. Các tham s  đ c tr ng là m t cách nhìn t ng quát, ng n g n h n v  bi n ng u ề  ự ế nhiên, ch a đ ng các thông tin quan tr ng nh t. Trong th c t  khi phân tích các v n đ ượ   ươ c đ nh l ng sai th ộ ố  đánh giá, so sánh. Bên c nh các tham s  quan tr ng nh  trung bình ph tham s  khác đ c tr ng cho xu th  trung tâm, cho đ  phân tán, dao đ ng, cho d ng phân   ph i cũng đ   2.1. Đ nh nghĩa và phân lo i bi n ng u nhiên ố 2.2. Quy lu t phân ph i xác su t c a bi n ng u nhiên ấ             2.2.1. B ng phân ph i xác su t ấ             2.2.2. Hàm phân ph i xác su t ậ ộ ấ             2.2.3. Hàm m t đ  xác su t ế ư ố ặ 2.3. Các tham s  đ c tr ng c a bi n ng u nhiên   2.3.1. Kì v ng toán   2.3.2. Ph ộ ệ ng sai và đ  l ch chu n

ệ ố ấ ố ứ ọ ệ ố

ệ ươ ủ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố

ng 2, 3. ế ươ ấ ầ ọ ng 2.

2.3.3. Trung vị   2.3.4. M tố   2.3.5. H  s  b t đ i x ng   2.3.6. H  s  nh n   Tài li u tham kh o c a ch ầ   1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch 2 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 4, 5.

ƯƠ Ộ Ố Ọ Ố Ậ Ấ CH NG 3 ­ M T S  QUY LU T PHÂN PH I XÁC SU T QUAN TR NG

ố ậ ề ươ ộ ố

ẫ ậ ế ụ ế ứ ồ

ố ậ ụ ộ ỗ ấ ượ

ớ ẫ ế ế ứ ẫ ở ớ ấ ố ủ ề ậ ậ ộ

ọ ậ ẩ ươ ộ ệ ờ ạ ư

ẩ ậ ệ ứ ứ ố ặ ượ ậ ố ặ ộ

ớ ẩ ẩ ấ

ẩ ậ ế ề ậ ụ ị ướ c t p trung nghiên c u kĩ, đ c bi ắ ượ ộ ố c phân tích kĩ. M t s  quy lu t khác đ ọ ể c đ  c p đ  chu n b  tr

ươ các ch ng sau.

ộ

ị ứ

ề

ẩ

2)

ẩ

ẩ ố v  phân ph i chu n

ươ

2(n)

ng χ

1,n2)

ụ   ng này nghiên c u m t s  quy lu t phân ph i xác su t thông d ng, có nhi u áp d ng Ch ờ ạ    xã h i, g m hai nhóm là quy lu t phân ph i c a các bi n ng u nhiên r i r c trong kinh t ấ   ớ c đ  c p b i công th c tính xác su t ­ và liên t c. V i m i quy lu t, phân ph i xác su t đ ụ   ố v i bi n ng u nhiên r i r c, và hàm phân ph i, hàm m t đ  ­ v i bi n ng u nhiên liên t c, ng sai, đ  l ch chu n. Trong s  các quy lu t, quy và các tham s  đ c tr ng: kì v ng, ph   ậ   ị lu t Không­M t, Nh  th c và Chu n đ t là quy lu t ậ   Chu n. V i quy lu t Chu n, các cách tính xác su t, quy t c quan tr ng có áp d ng trong ộ ượ  xã h i đ kinh t   c cho ở ố ầ ph n th ng kê    ậ 3.1.  Quy lu t Không ­ m t A(p) ậ 3.2.  Quy lu t Nh  th c B(n,p) 3.3.  Quy lu t Poisson P( )λ ậ ậ 3.4.  Quy lu t Đ u U(a,b) 3.5.  Quy lu t Chu n N(μ,σ ậ ị          3.5.1. Đ nh nghĩa ậ          3.5.2. Quy lu t Chu n hóa N(0,1) ấ ứ          3.5.3. Công th c tính xác su t          3.5.4. Quy t c 3σ ắ ự ộ ụ ề          3.5.5. S  h i t ậ 3.6.  Quy lu t khi bình ph ậ 3.7.  Quy lu t Student T(n) ậ 3.8.  Quy lu t Fisher ­ Snedecor F(n

ả ệ ủ ươ ng:

ễ ứ ế ấ

ố ươ

ng 3. ế ươ ấ ầ ọ ng 4.

Tài li u tham kh o c a ch ầ 1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và   th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch 2 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 4, 5.

ƯƠ Ẫ Ề Ế CH NG 4 ­ BI N NG U NHIÊN HAI CHI U

ạ ẫ ẫ ế ế ườ

ậ ề ứ ượ ộ ế ề ẫ

ẫ ế ươ ẫ ề

ố ả ấ ạ ệ ớ ố

ế ề ươ ề ọ ng sai, v i bi n ng u nhiên hai chi u có các tham s

ẫ ạ ượ ố ơ ả ươ ng sai, h  s  t ng quan cũng là nh ng đ i l

ọ ồ ữ ơ ở ủ ư ệ ố ươ ươ ng. t phân tích t ọ ế ượ  l ng quan và h i quy, là c  s  c a môn h c kinh t

ẫ ệ ề ế ề

ế ờ ạ ề

ả ả ả ả ề

ệ ẫ ư ế ề

ươ ọ

ươ ng quan

ng sai ệ ố ươ ng sai và h  s  t ồ ệ ề ọ

ươ ủ ệ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố

ng 4. ế ươ ấ ầ ọ ng 2, 3.

ế   ng – là bi n ng u nhiên m t chi u, các bi n Bên c nh các bi n ng u nhiên thông th ề c nghiên c u, t p trung chính vào bi n ng u nhiên hai   ng u nhiên nhi u chi u cũng đ ả   ờ ạ ế ề ng 4 đi sâu vào bi n r i r c, thông qua b ng chi u. V i bi n ng u nhiên hai chi u, ch ề ố   phân ph i xác su t hai chi u, b ng phân ph i biên, phân ph i có đi u ki n. Bên c nh các ố  ớ tham s  c  b n nh  kì v ng, ph ệ hi p ph   ng quan tr ng trong phân tích, ệ ặ đ c bi   4.1.  Khái ni m bi n ng u nhiên nhi u chi u ấ ủ ẫ ố 4.2.  B ng phân ph i xác su t c a bi n ng u nhiên r i r c hai chi u ấ ố 4.2.1. B ng phân ph i xác su t ấ ố 4.2.2. B ng phân ph i xác su t biên ấ ố 4.2.3. B ng phân ph i xác su t có đi u ki n ủ ố ặ 4.3.  Các tham s  đ c tr ng c a bi n ng u nhiên hai chi u   4.3.1. Kì v ng và ph ệ   4.3.2. Hi p ph   4.3.3. Kì v ng có đi u ki n và h i quy   Tài li u tham kh o c a ch ầ 1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và   th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch 2 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 4, 5.

ƯƠ Ậ Ố Ớ CH NG 5 ­ LU T S  L N

ộ ố ị ươ ệ ấ ấ ớ ố i thi u m t s  đ nh lý đ c thù trong xác su t và th ng kê, cho th y s  h i t

ng 5 gi ấ ố ặ ặ ư ế ế ẫ ẫ Ch ủ ủ c a xác su t và các tham s  đ c tr ng c a bi n ng u nhiên, khi bi n ng u nhiên đ ự ộ ụ  ượ   c

ị ứ ứ ươ ộ ậ ề ầ ộ ố ấ ẳ ng ch ng minh m t s  b t đ ng th c, đ nh lý

ế ứ ố ơ ở

ư

ứ ư

ớ ạ i h n trung tâm

ươ ủ ệ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố

ng 5. ế ươ ấ ầ ọ nghiên c u nhi u l n và đ c l p nhau. Ch có ý nghĩa trong phân tích lý thuy t, là c  s  cho th ng kê.   ấ ẳ 5.1. B t đ ng th c Trêb sép ị 5.2. Đ nh lý Trêb sép ị 5.3. Đ nh lý Bernoulli ị 5.4. Đ nh lý gi   Tài li u tham kh o c a ch ầ   1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch 2 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD, Ch ng 5.

ƯƠ Ơ Ở Ẫ Ế CH NG 6 ­ C  S  LÝ THUY T M U

ầ ủ ươ

ắ ệ ầ ng 6 b t đ u ph n hai c a ch ơ ả

ứ ươ ừ ừ ổ ng nghiên c u, v i các tham s

ẫ ấ ườ ớ ượ ấ ề ố ấ ấ

ả ẫ ệ ươ ố ầ ổ ể ố ượ ứ ệ

ặ ẫ ườ

ẫ ặ ư ệ ữ ố ậ ổ ừ ố ặ ố ố ệ ư

ả ị ề ệ ớ ấ ượ

ấ ườ ọ ễ ướ ắ i h c n m đ

ấ ộ ẫ ươ ể ự ậ

ươ ệ ng pháp m u ẫ

ổ

ứ ề ổ

ể ủ ổ ư ể

ẫ

ẫ ị ẫ ẫ

ẫ ọ ng pháp ch n m u ng u nhiên

m u

ư ủ ẫ ẫ ấ   ươ ng cung c p ng trình, ph n Th ng kê toán. Ch Ch ề ự ệ ệ ữ ẫ ữ  khái ni m T ng th  và M u, v  s  liên h  gi a hai   nh ng khái ni m c  b n v  th ng kê, t ố  ứ ể ươ  t ng th  là đ i t ng pháp nghiên c u. Xu t phát t ph ằ   ư ặ i nghiên c u quan tâm, M u đ c l y nh m đ c tr ng cho các tính ch t, d u hi u mà ng ẫ ể   tìm hi u v  cac thông tin đó. Ch ng phân tích kh i ni m m u ng u nhiên và th ng kê, ụ ể   ng g p. T  các quy lu t phân phân bi t v i quan sát m u c  th  là các con s , s  li u th ố ể   ố ph i xác su t liên h  gi a các th ng kê đ c tr ng m u và các tham s  đ c tr ng t ng th , ể ớ   ế ề ố ự ổ ẫ  đ nh đã bi t thông tin t ng th , v i x y d ng đ c các suy di n v  th ng kê m u trên gi ố ượ ớ ứ   c các cách tính th ng kê ng này, ng c. V i ch m t m c xác su t cho tr ươ   ố ớ ệ m u nhanh chóng và chính xác, đ  th c hi n v i các suy lu n th ng kê trong các ch ng sau.   6.1. Khái ni m ph ể 6.2. T ng th  nghiên c u ệ          6.2.1. Khái ni m v  t ng th ố ặ          6.2.2. Tham s  đ c tr ng c a t ng th 6.3. M u ng u nhiên          6.3.1. Đ nh nghĩa m u ng u nhiên ươ ẫ          6.3.2. Các ph ả ẫ          6.3.3. Mô t ố 6.4. Th ng kê ị          6.4.1. Đ nh nghĩa ặ ộ ố ố          6.4.2. M t s  th ng kê đ c tr ng c a m u ng u nhiên

ặ ẫ

ẫ ư ố ậ hai chi uề ố ặ

ố ố ẩ ế

ố ố ẫ ẩ ế

ố ố ẫ ế

ố ố ẫ ế ố ợ ợ ợ ợ ng h p bi n ng u nhiên g c phân ph i Chu n ng h p hai bi n ng u nhiên g c cùng phân ph i Chu n ng h p bi n ng u nhiên g c phân ph i A(p) ng h p hai bi n ng u nhiên g c phân ph i A(p)

ặ ẫ ễ ư

ẫ

ệ ệ ẫ ẫ ấ ầ

ườ ườ ườ ườ ề ố ễ ễ ễ ề ề ầ ề ẫ ươ ươ ươ ẫ ẫ ng sai m u và th ng sai m u ng hai ph

ươ ủ ệ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố ng 6.

ủ ả ố

ươ ng 1.

ư ẫ ủ 65.  Các th ng kê đ c tr ng c a m u ng u nhiên ấ ủ 6.6. Quy lu t phân ph i xác su t c a các tham s  đ c tr ng m u ẫ          6.6.1. Tr          6.6.2. Tr          6.6.3. Tr          6.6.4. Tr 6.7. Suy di n v  th ng kê đ c tr ng m u          6.7.1 Suy di n v  trung bình m u và hi u hai trung bình m u ấ          6.7.2. Suy di n v  t n su t m u và hi u hai t n su t m u          6.7.3. Suy di n v  ph   Tài li u tham kh o c a ch ầ   1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch ớ ự ợ ứ 2 ­ Ngô Văn Th , 2010, Th ng kê toán v i s  tr  giúp c a b ng tính Excel, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 6.

ƯƠ Ố Ủ Ẫ Ế CH NG 7 ­ ƯỚ ƯỢ C L NG THAM S  C A BI N NG U NHIÊN

ố ọ ớ ậ ễ ệ ủ ươ

ố ẫ ế ư ng 7 gi ố ủ Ướ ượ c l ể ượ i thi u kĩ thu t quan tr ng c a th ng kê suy di n là  ổ

ượ ừ ẫ t, có th  đ ằ ng đ

ả ế ướ ượ c l ậ ể ề ậ c đ  c p là  ằ ướ ượ c l ướ ượ c   l

ả

ọ ượ ươ ấ ố ng t

ạ ể ng   đi m   và   ể ng đi m, các tính ch t không ch ch, hi u qu , v ng đ ờ ướ ượ c l ng cũng đ  c p ph ụ ng b ng hàm  ng   b ng   kho ng   tin   c y,   còn   g i   là   ệ ấ ệ ươ ồ t nh t. Đ ng th i ch ộ ươ ế ng pháp đ i đa, là ph

ướ ụ ả ượ Ướ ượ c l

ế ẫ

c áp d ng r ng rãi trong h u h t các ch ớ ộ ng kho ng v i đ  tin c y cho tr ố ổ ả ườ ọ ượ ề ể ả ữ ề ậ ầ ậ ể ượ ấ c b n ch t bài toán ố   ng tham s . ả   c ph n ánh qua ướ ượ ng, c l   ướ ượ   ng c   l ứ   c nghiên c u ướ   ng pháp  c ươ   ng trình ố ớ   c đ i v i các ứ   c nghiên c u kĩ và ướ ượ   ng và c l i h c hi u đ

ấ ng nhi u nh t, qua đó ng ự ế .

ươ

ể ng đi m ướ ượ c l ng ấ ủ ướ ượ ể Ch Tham s  c a bi n ng u nhiên g c trong t ng th  khi ch a bi  m u. Có hai d ng  thông tin t ướ ượ ọ c   l còn   g i   là   ớ ướ ượ kho ng. V i  c l ằ nh m tìm ra hàm  ố ợ ượ ng h p lý t l ề ố ầ ph n m m th ng kê chuyên d ng.  ố ơ ả ủ tham s  c  b n c a bi n ng u nhiên, cũng là các tham s  t ng th  đ ờ ượ dành th i l ụ ứ các  ng d ng trong th c t   ướ ượ c l ng pháp  7.1. Ph ệ          7.1.1. Khái ni m hàm           7.1.2. Các tính ch t c a ng đi m c l

Ướ ượ c l

ả ươ ố i đa ằ ng pháp ậ ng b ng kho ng tin c y

ố ố ẩ ế ủ

ố ố ẫ ệ ủ ẩ

ố ẫ ế ủ ố

ố ệ ế ẫ ố

σ ủ ế ẩ ố ố Ướ ượ c l Ướ ượ c l Ướ ượ c l Ướ ượ c l Ướ ượ c l ẫ ng tham s  μ c a bi n ng u nhiên phân ph i Chu n ế ng hi u hai tham s  μ c a hai bi n ng u nhiên phân ph i Chu n ng tham s  p c a bi n ng u nhiên phân ph i A(p) ủ ng hi u hai tham s  p c a hai bi n ng u nhiên phân ph i A(p) ẫ ng tham s   2 c a bi n ng u nhiên phân ph i Chu n

ươ ủ ệ ả ng:

ứ ễ ế ấ

ươ ố ng 7.

ủ ả ố

ươ ng 2.

ợ ng h p lý t          7.1.3.  ướ ượ 7.2. Ph c l          7.2.1. Các khái ni mệ          7.2.2.           7.2.3.           7.2.4.           7.2.5.           7.2.6.    Tài li u tham kh o c a ch ầ 1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và   th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch ớ ự ợ ứ 2 ­ Ngô Văn Th , 2010, Th ng kê toán v i s  tr  giúp c a b ng tính Excel, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 7, 8.

ƯƠ Ị Ả Ố Ế CH Ể NG 8 ­ KI M Đ NH GI THUY T TH NG KÊ

ị ọ ể ệ ươ ụ ố

ế ệ ự ớ i thi u lý thuy t ki m đ nh, là công c  th ng kê quan tr ng đ ứ

ị ị ả ề ứ ệ ể ề ả ỏ ế ế ằ ầ

ị ớ ệ ụ ạ ị ng 8 gi ể ế ự

ị ố ể ượ ể ươ c gi ị ng đ

ủ c tách thành ki m đ nh tham s  và phi tham s . Ki m đ nh tham s ươ ế ẫ

ố ố ẩ ư ố

ữ ế ẫ ố

ị ể ố ơ ả ấ ủ ố ủ ệ ậ ậ ứ ể ị i thi u m t s  ph

ộ ố ố ố ớ ị ủ ể ế ể ẫ ị

ị ụ ể ữ ệ ấ ị

thuy t th ng kê

ả ặ ề ỏ thuy t và mi n bác b

ố ế ầ

ả ạ ắ ả ế  thuy t

ể ố ể

ẫ ố ố

ể ể ị ị ế ẫ ẩ ượ ử ụ   c s  d ng Ch ặ   ố  thuy t th ng kê, c p trong ki m ch ng lý thuy t b ng th c nghi m. Các khái ni m v  gi ẩ  thuy t, các lo i sai l m ,tiêu chu n ki m đ nh, mi n bác b , giá tr  quan sát, m c ý   gi ụ ể   ấ ượ i thi u và áp d ng trong các bài toán c  th . nghĩa, l c ki m đ nh, giá tr  xác su t đ ố  ố ể ộ N i dung ch ư ậ ng sai c a bi n ng u nhiên phân t p trung vào các tham s  c  b n nh  trung bình, ph   ể   ẫ ế ph i chu n, tham s  xác su t c a bi n ng u nhiên phân ph i A(p), cũng nh  các ki m ầ   đ nh so sánh gi a hai tham s  c a hai bi n ng u nhiên có cùng quy lu t phân ph i. Ph n ươ ng th c ki m đ nh, và t p trung vào hai bài ki m đ nh phi tham s  gi   ự ộ   ẩ toán c  th  là ki m đ nh tính phân ph i chu n c a bi n ng u nhiên và ki m đ nh s  đ c ậ l p gi a hai d u hi u đ nh tính. ệ 8.1. Khái ni m chung ế          8.1.1. Gi          8.1.2. C p gi          8.1.3. Các lo i sai l m ị          8.1.4. Quy t c ki m đ nh gi ị 8.2. Ki m đ nh tham s ế ủ ẩ          8.2.1. Ki m đ nh tham s  μ c a bi n ng u nhiên phân ph i Chu n ố ủ ố          8.2.2. Ki m đ nh hai tham s  μ c a hai bi n ng u nhiên phân ph i Chu n

ố ố ẫ ế

ẫ

σ ố ố ế ế ẫ

ố ẫ ẩ ế ị ị ị ị ể ể ể ể

ố ể

ố

ẩ

ị ệ ố ủ ị ị ị ể ể ể ự ộ ậ

ả ệ ủ ươ ng:

ấ ế ễ ứ

ố ươ ng 8, 9.

ố ả ủ

ươ ng 3, 4.

ứ ễ ế ấ ầ

ố

Ả Ệ

ế ầ ọ

ứ ủ ả ố

Ọ Ầ NG PHÁP ĐÁNH GIÁ H C PH N

10

ả

10%                        20% ầ                       70%

ơ ấ ể ể ể ề ệ ầ

ố ế ọ ấ ớ t h c trên l p

ả ả ủ          8.2.3. Ki m đ nh tham s  p c a bi n ng u nhiên phân ph i A(p) ố ủ ố          8.2.4. Ki m đ nh hai tham s  p c a hai bi n ng u nhiên phân ph i A(p) ẩ ủ          8.2.5. Ki m đ nh tham s   2 c a bi n ng u nhiên phân ph i Chu n σ ố ủ          8.2.6. Ki m đ nh hai tham s   2 c a hai bi n ng u nhiên phân ph i Chu n ị 8.3. Ki m đ nh phi tham s ế ề          8.3.1. Ki m đ nh v  phân ph i lý thuy t          8.3.2. Ki m đ nh tính phân ph i chu n ấ          8.3.3. Ki m đ nh s  đ c l p c a hai d u hi u đ nh tính   Tài li u tham kh o c a ch ầ 1 ­ Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và   th ng kê toán, NXB ĐHKTQD, Ch ớ ự ợ ứ 2 ­ Ngô Văn Th , 2010, Th ng kê toán v i s  tr  giúp c a b ng tính Excel, NXB ĐHKTQD, Ch 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson. Chapter 9, 10, 14.   7. GIÁO TRÌNH Nguy n Cao Văn, Tr n Thái Ninh, Ngô Văn Th , 2011, Giáo trình Lý thuy t xác su t và th ng kê toán, NXB ĐHKTQD.   8. TÀI LI U THAM KH O ấ 1 ­ Tr n Tr ng Nguyên, 2011, Lý thuy t xác su t, NXB ĐHKTQD. ớ ự ợ 2 ­ Ngô Văn Th , 2010, Th ng kê toán v i s  tr  giúp c a b ng tính Excel, NXB ĐHKTQD. 3   ­   Paul   Newbold,   William   L.Carlson,   Betty   Thorne,   2010,   Statistics   for   Business   and  Economics, 7th edition, Pearson   ƯƠ 9. PH ­ Thang đi m: ể ể           ­ C  c u đi m: ủ + Đi m đánh giá c a gi ng viên:  ể + Đi m bài ki m tra:  ọ + Đi m thi h c ph n:  ọ ự ­ Đi u ki n d  thi h c ph n: ự + Ph i tham d  ít nh t 80% s  ti ể + Ph i có bài ki m tra