Đ C NG ÔN T P LOGISTICS C NG BI N ƯƠ
Câu 1. Khái ni m c ng bi n
C ng bi n là khu v c bao g m vùng đt c ng và vùng n c c ng, đc xây ướ ượ
d ng k t c u h t ng và l p đt trang thi t b cho tàu bi n ra, vào ho t đng đ ế ế
x p d hàng hóa, đón tr khách và th c hi n các d ch v khác.ế
Vùng đt c ng là vùng đt đc gi i h n đ xây d ng c u c ng, kho bãi, nhà ượ
x ng, tr s , c s d ch v , h th ng giao thông, thông tin liên l c, đi n n c,ưở ơ ướ
các công trình ph tr khác và l p đt trang thi t b ph c v c ng. ế
Vùng n c c ng là vùng n c đc gi i h n đ thi t l p vùng n c tr cướ ướ ượ ế ướ ướ
c u c ng, vùng quay tr tàu, khu neo đu, khu chuy n t i, khu tránh bão, vùng đón
tr hoa tiêu, vùng ki m d ch, vùng đ xây d ng lu ng c ng bi n và các công trình
ph tr khác.
Ngoài ra còn m t s đnh nghĩa khác v c ng nh : c ng là n i ra vào neo đu ư ơ
c a tàu bi n, là n i ph c v tàu và hàng hóa chuyên ch trên tàu, là đu m i giao ơ
thông quan tr ng trong h th ng v n t i và logistics.
Câu 2. Phân lo i c ng bi n
-Theo ch c năng c b n c a doanh nghi p, c ng bao g m các lo i: th ng ơ ươ
c ng, c ng hành khách, c ng công nghi p, c ng cá, c ng th thao, quân
c ng,...
- Theo quan đi m khai thác: c ng t ng h p và c ng chuyên d ng
- Theo quan đi m t nhiên: c ng t nhiên và c ng nhân t o
-Theo tính ch t k thu t c a vi c xây d ng c ng: c ng đóng và c ng m
-Theo quy mô: c ng bi n lo i I là c ng bi n đc bi t quan tr ng, có quy mô
l n ph c v cho vi c phát tri n kinh t - xã h i c a c n c ho c liên vùng; ế ướ
C ng bi n lo i II là c ng bi n quan tr ng, có quy mô v a ph c v cho vi c
phát tri n kinh t - xã h i c a vùng, đi ph ng; C ng bi n III là c ng bi n ế ươ
có quy mô nh ph c v cho ho t đng c a doanh nghi p.
Câu 3. Ý nghĩa kinh t c a c ng bi nế
Xu t phát t vi c c ng bi n là m t m t xích trong dây chuy n h th ng v n
t i qu c gia và qu c t mà c ng có ý nghĩa kinh t r t quan tr ng, th hi n trên ế ế
m t s m t sau:
-Góp ph n c i ti n c c u kinh t c a mi n h u ph ng, thúc đy s phát ế ơ ế ươ
tri n công nghi p, nông nghi p, xu t nh p kh u hàng hóa.
-Có ý nghĩa trong vi c phát tri n đi tàu bi n qu c gia.
-Là m t trong nh ng ngu n l i khá quan tr ng thông qua vi c xu t kh u các
d ch v t i ch đem l i ngu n ngo i t cho qu c gia, c i thi n cán cân thanh
toán.
-C ng bi n còn là nhân t tăng c ng ho t đng c a nhi u c quan kinh ườ ơ
doanh và d ch v khác nh c quan đi lý môi gi i, cung ng, giám đnh, du ư ơ
l ch và các d ch v khác.
-C ng bi n có ý nghĩa quan tr ng đi v i vi c xây d ng thành ph c ng, t o
ra nh ng trung tâm công nghi p, th ng m i, d ch v và du l ch, gi i quy t ươ ế
công ăn vi c làm cho nhân dân thành ph c ng.
Ý nghĩa kinh t c a c ng bi n tùy thu c vào v trí xây d ng c ng, v trí qu cế
gia có c ng cũng nh s phát tri n m i m t v kinh t , văn hóa c a qu c gia ư ế
đó.
Câu 4. Vai trò c a c ng bi n
Là n i cung c p m t s l ng l n c h i vi c làm, c ng đã và s ti p t cơ ượ ơ ế
đóng m t vai trò r t quan tr ng vào thu nh p hàng năm c a n n kinh t qu c gia, ế
góp ph n phát tri n kinh t c a b t c qu c gia nào có c ng. ế
C ng còn là c a ngõ kinh t c a qu c gia. C s h t ng c ng là ch t xúc tác ế ơ
chính cho s phát tri n m t s ngành công nghi p nh ngành công nghi p bao bì, xi ư
măng, các nhà máy đóng tàu, các trung tâm logistics ph c v tàu và hàng, ngoài ra
còn khu ch xu t v i hàng trăm lo i hình s n xu t khác nhau.ế
Các nh h ng tr c ti p c a c ng đn phát tri n kinh t bao g m: xúc ti n ưở ế ế ế ế
c nh tranh buôn bán th ng m i v i n c ngoài; nh h ng đn m c giá trong ươ ướ ưở ế
n c c a hàng hóa nh p kh u; Cung c p c h i vi c làm cho nhóm nhân công làmướ ơ
vi c trong c ng và nhóm nhân công làm vi c có liên quan đn c ng; Đóng góp cho ế
thu nh p qu c dân; Đóng góp cho quá trình phát tri n công ngh hàng h i và các
khu v c chuyên ngành v hàng h i; Phát tri n các ngành công nghi p có liên quan
đn c ng nghi p hàng h i.ế
C ng cũng góp ph n kích thích và duy trì phát tri n, tăng tr ng các ho t đng ưở
trong các lĩnh v khác c a n n kinh t nh ngân hàng, b o hi m, s n xu t, cung ế ư
c p các d ch v v n t i, đi lý, môi gi i và logistics. Đi v i t ng lĩnh v c, c ng
bi n có m t vai trò r t quan tr ng:
-Đi v i ngo i th ng: c ng là nhân t t o đi u ki n thu n l i cho vi c phát ươ
tri n đi tàu buôn, t đó cho phép m t qu c gia không b l thu c vào s
ki m soát c a các qu c gia khác. Ngoài ra c ng còn đóng vai trò quan tr ng
trong vi c phát tri n và gi v ng quan h th ng m i v i qu c gia khác. ươ
-Đi v i công nghi p: c ng là n i di n ra các ho t đng xu t nh p kh u máy ơ
móc thi t b và nguyên v t li u ph c v cho s n xu t công nghi p.ế
-Đi v i nông nghi p: tác đng c a c ng mang tính hai chi u, ví d nh xu t ư
kh u lúa g o, nông s n và nh p kh u phân bón, máy móc thi t b ph c v ế
cho s n xu t nông nghi p.
-Đi v i n i th ng: c ng ph c v x p d hàng hóa cho các ph ng ti n ươ ế ươ
v n t i n i đa, v n t i ven bi n và v n t i hàng quá c nh, góp ph n tăng
c ng hi u qu ho t đng c a nhi u c quan kinh doanh và d ch v khác,ườ ơ
thúc đy phát tri n ngành công nghiêp logistics.
-Đi v i thành ph c ng: c ng là ti n đ cho thành ph c ng tr thành các
khu trung tâm công nghi p l n và t o công ăn vi c làm cho ng i dân trong ườ
thành ph c ng.
Câu 5. Ch c năng kinh t c a c ng bi n ế
a. Ch c năng v n t i
Ch c năng v n t i c a các c ng bi n có l ch s lâu đi cùng v i s xu t
hi n c a h th ng c ng bi n t c là t nh ng ngày đu t n t i c a chúng.
Ch c năng này ph n ánh thông qua kh i l ng hàng hóa đc c ng ph c v ượ ượ
trong m t th i gian nh t đnh (T ng s t n hàng hóa thông qua c ng, t ng s
t n hàng hóa x p d c a c ng). ế
b. Ch c năng th ng m i ươ
Là ch c năng g n li n v i s ra đi c a các c ng, ch c năng th ng m i ươ
ngày càng phát tri n theo s phát tri n kinh t chung c a qu c gia, c a khu ế
v c và th gi i. Ch c năng th ng m i c a các c ng bi n th hi n m t ế ươ
s đc đi m sau: c ng là n i xúc ti n các ho t đng tìm hi u, ký k t h p ơ ế ế
đng xu t nh p kh u; Là n i th c hi n các h p đng XNK; Xu t kh u các ơ
d ch v v lao đng, k thu t, tài chính,...
c. Ch c năng công nghi p
Ch c năng công nghi p c a các c ng bi n cũng có l ch s lâu đi b t đu t
nh ng x ng th công và các nhà máy công nghi p, các c ng bi n đã tr ưở
thành nh ng trung tâm thu n l i cho vi c đnh v doanh nghi p công nghi p
c a nhi u ngành khác nhau, b i vì s đnh v này cho phép vi c ti t ki m ế
đáng k chi phí v n t i so v i vi c xây d ng chúng mi n h u ph ng xa ươ
c a c ng. Vi c xây d ng các xí nghi p công nghi p trong c ng, khu v c
g n c ng, hay hâu ph ng c a c ng có th mang l i s ti t ki m nhi u ươ ế
m t tùy thu c vào ho t đng c a doanh nghi p là nh p kh u nguyên li u
hay xu t kh u s n ph m hay t m nh p tái xu t.
d. Ch c năng xây d ng thành ph và đa ph ng ươ
Ch c năng này có ngu n g c t các ch c năng v n t i, th ng m i và công ươ
nghi p, th hi n vi c c ng bi n góp ph n làm thay đi c c u kinh t c a ơ ế
thành ph c ng, t o ra m t l ng l n công ăn vi c làm cho ng i lao đng ượ ườ
thành ph c ng, đóng góp v i ngân sách nhà n c và đa ph ng có c ng ư ươ
thông qua các kho n thu , thúc đy vi c xây d ng thành ph c ng thành m t ế
trung tâm công nghi p, th ng m i, d ch v , du l ch đng th i là m t trung ươ
tâm kinh t quan tr ng c a qu c gia.ế
Th c t c ng bi n th ng th c hi n 2 ch c năng ch y u là ph c v hàng ế ườ ế
hóa XNK và hàng hóa trung chuy n. Do vây, đã hình thành và phát tri n ch c
năng cung ng các d ch v logistics. M t s c ng l n trên th gi i nh Hong ế ư
Kong, Singapore, Rotterdam là t h p c a 3 ch c năng c b n: xu t nh p ơ
kh u, trung chuy n và logistics.
Câu 6. nh h ng c a quá trình toàn c u hóa đn phát tri n c ng. ưở ế
Tài chính, th ng m i, đu t và s n xu t kéo th gi i xích l i gàn nhau h n.ươ ư ế ơ
Chính ph các qu c gia có s h p tác ch t ch nh m tài ra các t ch c và c ng
đng th ng m i t do. Văn hóa tiêu th đã tràn qua toàn c u thông qua các ươ
ph ng ti n truy n thông và s n ph m c a các công ty đa qu c gia. Đó chính làươ
toàn c u hóa – m t quá trình đang đc phát tri n t c đ cao. V n t i r và hi u ượ
qu chính là m t y u t t o thành và đc hình thành t toàn c u hóa, nh ng nh ế ượ ư
h ng c a toàn c u hóa lên phát tri n c ng thì l n h n r t nhi u.ưở ơ
Mô hình th ng m i th gi i thay đi do ti n trình toàn c u hóa c a s n xu tươ ế ế
và tiêu dùng. Các nhà máy s n xu t đã d ch chuy n v phía châu Á Vi n Đông,
n i phân b l c l ng lao đng tr , thay vì đt t i các đa đi m Châu Âu và B cơ ượ
M nh tr c. Do chi phí v n t i th p, hàng hóa sau khi s n xu t xong đc v n ư ướ ượ