TRƯỜNG THPT TUẦN GIÁO
TỔ :NGỮ VĂN
(Đề thi có 02 trang)
ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KỲ LỚP 12
HỌC KỲ I - NĂM HỌC 2022-2023
Môn thi:Ngữ Văn
Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề
Mã đề thi: 001
Họ, tên thí sinh:………………….... Lớp: ……… ....Số báo danh:……………
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm): Đọc đoạn trích
Việc mình làm được thì đừng để người khác.
Chúng ta hãy coi đây một phương châm sống không chỉ trong cuộc sống
nhân mà cả trong việc hành xử đối với người khác và giáo dục cho những đứa trẻ.
Không phải vì bởi đã có những người dọn rác nên chúng ta có thể xả rác bừa bãi và vô tội
vạ để mặc cho những công nhân đó phải cực nhọc dọn dẹp những thứ hổ lốn do chúng ta
vung ném ra.
Người Nhật, đi đâu, mỗi nhân đều có một túi đựng rác nhỏ gọn tiện lợi để
đựng rác của chính mình nhằm tránh việc phải vứt chúng một cách tuỳ tiện vào đâu đó.
Họ coi việc đó bổn phận trách nhiệm của chính mình trước với môi trường
những người xung quanh. do vậy đất nước họ trở nên sạch đến mức thể
sống được ở trong các cống rãnh chứa nước thải sinh hoạt và sản xuất.
Việc mình làm được thì đừng để người khác.
Hãy lấy đó làm phương châm để tự mình ý thức mọi hành động của mình để
giáo dục những đứa trẻ trở nên văn minh với cùng một nhận thức như thế. Điều đó không
chỉ tốt cho bản thân mà còn hữu ích cho cả những người khác và cho cả môi trường sống.
Chính chúng ta sẽ thổi tuỳ tiện trong việc xả thải, tự thấy trách nhiệm để cân nhắc
trước khi thực hiện những hành động kiểu đó.
Ở nhiều quốc gia châu Âu, họ quy định mỗi gia đình phải phân loại rác ngay tại tư
gia với từng loại, nhóm rõ ràng, nếu không sẽ bị xử phạt rất nặng. Ví dụ nhóm rác hữu
thể phân huỷ không thể phân huỷ, nhóm không thể phân huỷ thể i
chế…vì vậy, việc ra nơi công cộng xả thải bừa bãi chính việc xâm hại vào trật tự
quản hành chính về môi trường. Những người thu gom rác vừa vất vả, lại vừa khó thể
nào xử lý được việc phân loại các loại rác được người dân thải ra khắp nơi như thế.
Từ việc đó, thể đưa đến một triết giáo dục dành cho những đứa trẻ, đó muốn tự
lập, tự chủ và tự tin để từ đó trở nên tự do thì việc gì làm được thì đừng để người khác”.
Chúng ta sẽ một thế hệ văn minh độc lập, thể tái thiết lại được đất nước
đang rơi vào những suy đồi tha hoá mọi mặt ngày hôm nay giai đoạn lịch sử khốc
hại này.
Chúng ta không thể thay đổi được lịch sử, nhưng chúng ta thể tạo ra lịch sử
thể quyết định được tồn tại theo cách nào. chúng ta, vào một lúc nào đó, chẳng
tiếc về lịch sử khi nhìn lại, nhưng chính vì thế đừng để điều hối tiếc đó xảy ra mới là điều
tốt đẹp hơn cả.
(Trích bài trên trang Facebook Cái Khả Thể, ngày 02/01/2018)
Th>c hi?n các yêu cCu sau:
Câu 1.rNêu những dẫn chứng tác giả đã liệt để làm sáng tỏ cho quan điểm:rViệc
mình làm được thì đừng để người khác.
Câu 2.rTheo đoạn trích thì ta cần hiểur“phương châm sống”rlà gì? Phương châm sống
vai trò gì đối với cuộc sống mỗi người?
Câu 3.rAnh/Chị hiểu thế nào về triết lí giáo dục:rMuốn tự lập, tự chủ và tự tin để từ đó trở
nên tự do thì “việc gì làm được thì đừng để người khác?
Câu 4.rĐoạn trích trên với tiêu chí:rViệc mình làm được thì đừng để người khác.
người lại cho rằng:rViệc ai người đó phải tự làm, đã có sự phân công xã hội, đừng làm hộ
người khác sẽ khiến họ lại.rAnh/chị hãy bàn luận về hai ý kiến trên (Trình bày trong
khoảng 5 đến 7 dòng)
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân vềrý thức tự giácrcủa mỗi người trong cuộc sống.
Câu 2. (5,0 điểm)
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi.
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi,
Mường Láthoa về trong đêm hơi.
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm,
Heo hút cồn mây, súng ngửi trời.
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống,
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
Anh bạn dãi dầu không bước nữa,
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét,
Đêm đêm Mường Hịchcọp trêu người.
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói,
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.
( Trích Tây tiến, Quang Dũng, Ngữ văn 12, tập 1, NXB GD 2020)
Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về chất nhạc,
họa trong đoạn thơ.
------------Hết------------
ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI THI GIŨA KÌ I- LỚP 12
PhCn Câu NỘI DUNG Điểm
IĐỌC HIỂU
1 Quan điểm:rViệc mình làm được thì đừng để người khácrđược
làm sáng tỏ qua những dẫn chứng sau:
Người Nhật, đi đâu, mỗi nhân đều một túi đựng rác nhỏ
gọn và tiện lợi để đựng rác của chính mình nhằm tránh việc phải
vứt chúng một cách tuỳ tiện vào đâu đó.
nhiều quốc gia châu Âu, họ quy định mỗi gia đình phải
phân loại rác ngay tại gia với từng loại, nhóm ràng, nếu
không sẽ bị xử phạt rất nặng.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không chính xác nội dung thông tin; hoặc
không trả lời: không cho điểm.
0.5
2 –rPhương châm sốngrcần được hiểu nguyên tắc quan trọng
chi phối suy nghĩ, lời nói, hành động của một con người.
Phương châm sống tác động đến suy nghĩ hành vi của con
người, từ đó, quyết định sự hoàn thiện nhân cách cũng như sự
đánh giá của hội dành cho người đó. Mỗi một người một
phương châm sống tích cực, văn minh thì hội mới thể tiến
bộ và ngày một tốt đẹp.
Hướng dẫn chấm:
- Trả lời như Đáp án: 0,5 điểm.
- Trả lời được ½ yêu cầu trong Đáp án: 0,25 điể
0.5
3 Triết giáo dục:rmuốn tự lập, tự chủ tự tin để từ đó trở nên
tự do thì “việc làm được thì đừng để người khác”rcần được
hiểu là:
– Suy nghĩ việc mình làm được thì đừng để người khác sẽ khiến
cho chúng ta chủ động được cuộc sống của mình thay chờ
đợi, ỷ lại hay đùn đẩy công việctrách nhiệm cho người khác.
Khi đó, chúng ta được sự tự lập tự chủ tức sự chủ động
trong cuộc sống.
Khi mình tin rằng mình thể làm được khi mình sẽ nhận
thấy được khả năng thực sự của bản thân và thấy được mình làm
được nhiều việc hơn trong cùng một khoảng thời gian. Qua đó,
sự đóng góp của bản thân cho quá trình n minh của hội sẽ
tăng lên. Đó cũng chính nguồn gốc đem đến sự tự tin, sự chủ
động trong suy nghĩ, hành động của bản thân. Lúc đó, chúng ta
sẽ được tự do.
Hướng dẫn chấm:
- Trả lời như Đáp án: 1,0 điểm
- Trả lời được 1 ý trong Đáp án: 0,5 điểm
- Trả lời được 1 phần của ý 1 hoặc ý 2 trong Đáp án: 0,25 điểm
Lưu ý: Học sinh trlời các ý trong Đáp án bằng các cách diễn
đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa.
1.0
4 Học sinh chọn trình bày quan điểm của bản thân cách 1.0
giải sâu sắc, thuyết phục. Hình thức trìnhy trong khoảng 5
7 dòng, diễn đạt mạch lạc. Sau đây là một số gợi ý:
Việc mình làm đừng để người khác: Nhấn mạnh ý thức tự
giác đảm nhận những công việc để thể hiện trách nhiệm với tập
thể, cộng đồng.
– Việc ai người đó tự làm, đã có sự phân công xã hội, đừng làm
hộ người khác sẽ khiến họ lại: Đề cao trách nhiệm vai trò
nhân, nhấn mạnh nghĩa vụ của mỗi người trong công việc
của mình. Khi được giao công việc, phải hoàn thành trọn vẹn,
không nên trông chờ sự giúp đỡ.
Bàn luận: Cả hai ý kiến đều nhấn mạnho tinh thần tự giác
ý thức trước tập thể. Học sinh chủ động nêu quan điểm
nhân, chú ý kết hợp dẫn chứng và lí lẽ.
+Học sinh trình bày thuyết phục: 1,0 điểm.
+Học sinh trình bàykháthuyết phục: 0,75 điểm.
+Học sinh trình bàychung chung, chưathuyết phục: 0,25-0,5
điểm.
+Học sinhtrả lời sai hoặc không câu trả lời: không cho
điểm.
II LÀM VĂN 7.0
1Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của bản thân về thức
tự giác4của mỗi người trong cuộc sống.
2.0
Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn:
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp,
tổng- phân- hợp móc xích hoặc song hành
0.25
Xác định đúng vấn đề nghị luận:
ý thức tự giácrcủa mỗi người trong cuộc sống.
0.25
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai
vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm ý thức tự
giác của mỗi người trong cuộc sống đưa ra các lẽ bảo vệ
quan điểm. Có thể theo hướng sau:
Tự giác sự chủ động, sự ý thức về trách nhiệm, nghĩarvụ
đối với bản thân, công việc, hội không cần ai nhắcrnhở,
giám sát, đốc thúc.
– Người tự giác bao giờ cũng chăm chỉ, chỉn chu hoàn thành
tốt công việc được giao, người luôn được niềm tin từ mọi
người.rTừ đó, họ dễ có vị trí cao trong cơ quan, tổ chức, xã hội.
Tự giác không phải một tố chất bẩm sinh, được rèn
luyện, dạy dỗ. Tự giác giúp con người đạt được những thành
tựu.
Đừng chờ đợi, hãy người tiên phong. Những suy nghĩ,
hành động, ý thức tự giác của chúng ta sẽ lan truyền những giá
trị tích cực, có ý nghĩa cho cộng đồng.
Tự giác, chủ động rèn luyện từ những thói quen hàng ngày,
đến những hoạt động thường nhật như học tập, làm việc,… Từ
đó, hình thành phẩm chất tự giác
Hướng dẫn chấm:
1.0
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu
biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữ lẽ dẫn chứng
(1,0 điểm).
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lẽ xác đáng
nhưng không dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu
(0,75 điểm).
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lẽ không xác
đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không
dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25-0,5 điểm).
Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng
phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
Chính tả ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng việt.
Hưng dẫn chm: Không cho điểm nếui m có quá nhiều lỗi
cnh t, ngpháp
0.25
Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận cách diễn đạt
mới mẻ
Hướng dẫn chấm: huy động được kiến thức và trải nghiệm của
bản thân khi bàn luận; cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề;
sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn giọng
điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục.
0.25
2 Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ trên.
Từ đó, nhận xét về chất nhạc, họa trong bài thơ Tây Tiến
5.0
Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết
bài khái quát được vấn đề.
0.25
Xác định đúng vấn đề nghị luận
Phân tích thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ trên. Từ đó, nhận
xét về chất nhạc, họa trong bài thơ Tây Tiến
0.5
Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm.
Thí sinh thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng
tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lẽ dẫn chứng,
đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả Quang Dũng, tác phẩm Tây
Tiến và đoạn thơ
Hướng dẫn chấm: Phần giới thiệu tác giả: 0,25 điểm; giới
thiệu tác phẩm 0,25
* Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ: Con đường
hành quân gian khổ và thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ, hoang sơ
- Hai câu thơ đầu: Khái quát về nỗi nhớ
- Sáu câu thơ tiếp: Thiên nhiên Tây Bắc
+ Khí hậu khắc nghiệt
+ Địa hình hiểm trở
- Hai câu thơ 7-8: sự gian khổ, hy sinh của người lính Tây Tiến
- Hai câu thơ 9-10: Thử thách thác ngàn, thú dữ
- Hai câu thơ cuối: Kỉ niệm đẹp, ấm tình quân dân.
* Nghệ thuật
0.5
1.5
0.5