
S D & T
ỜN THPT NGÔ GIA TỰ
Đề gồm có 02 trang
ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2022-2023
Môn: Ngữ văn, lớp 12
Thời gian làm bài: 90 phút, (không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Người con giai đi tìm em mười năm
Hắn từ mặt trận trở về
Từ quán rượu từ phố đông huyên náo
Từ những câu thơ tuyệt vọng trở về
Bị lừa dối, bị lăng nhục
Rách rưới, bơ phờ, cô độc
Hắn ngồi trước mặt em
[…]
Em bảo cuộc đời này thảm hại lắm xấu xa lắm
Tất cả đều buồn cười vô nghĩa lý
Mà khổ sở mà chết người
Nhưng em ơi
Đâu đã là tuyệt vọng
Nếu mọi người tốt đều lặng im
Giữ riêng bàn tay sạch
Ai là người dọn đi bùn rác
Ai là người gieo hạt
Cho ban mai tươi lành?
Người con giai nói với em
Hắn không phải là tấm hình đẹp trong sách
Hắn chỉ là dãy phố nghèo lấm đất
Không giấu che sự thật của lòng mình
Chỉ là bờ đê nhiều khói và than
Là con thuyền
Luôn luôn kiếm tìm, luôn luôn từ bỏ
Với cuộc đời thường em còn bao mối dây gắn bó
Em đi được với hắn không?
(Trích Người con giai đến phòng em chiều thu, Bầy ong trong đêm sâu,
Lưu Quang Vũ, XB ội hà văn, 1993)
Câu 1: Xác định thể thơ được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2: Tìm 3 từ ngữ chỉ những vất vả, lem luốc của cuộc sống đời thường ?
Câu 3: Nêu tác dụng của phép điệp cấu trúc và phép liệt kê được sử dụng trong đoạn thơ sau:
Người con giai đi tìm em mười năm
Hắn từ mặt trận trở về
Từ quán rượu từ phố đông huyên náo
Từ những câu thơ tuyệt vọng trở về
Bị lừa dối, bị lăng nhục
Rách rưới, bơ phờ, cô độc
Hắn ngồi trước mặt em
Câu 4: Anh/chị rút ra được thông điệp nào qua những câu thơ:
Nhưng em ơi
Đâu đã là tuyệt vọng
Nếu mọi người tốt đều lặng im
Giữ riêng bàn tay sạch
Ai là người dọn đi bùn rác
Ai là người gieo hạt
Cho ban mai tươi lành?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ)
trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của lòng tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Câu 2 (5,0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau . Từ đó nhận xét về tính dân tộc trong thơ Tố Hữu:
Ta về, mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.
(Trích Việt Bắc – Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.111)
....................Hết..................…

H ỚNG DẪN CHẤM (ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM)
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC HIỂU
3,0
1
Thể thơ được sử dụng trong đoạn trích: tự do
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng như đáp án: không cho điểm.
0,75
2
Các hình ảnh “dãy phố nghèo lấm đất, bờ đê nhiều khói và than ….
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được 2 ý : 0,5 điểm.
0,75
3
Tác dụng của những biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn thơ:
+ Nhấn mạnh tình cảnh của nhân vật trữ tình: lang bạt, đau khổ, nghèo
túng.
+ Xoáy vào tâm hồn người đọc một nỗi ám ảnh, xót xa.
+ Làm tăng hiệu quả biểu đạt(câu thơ trở nên sinh động lôi cuốn). Giúp
cho người nghe dễ nhớ, dễ hiểu..
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm
- Học sinh nêu được 2 ý : 075 điểm
* Lưu ý: ọc sinh có thể diễn đạt theo cách khác nhưng ý tương đương
vẫn cho điểm.
1,0
4
Học sinh có thể trả lời theo sự cảm nhận của bản thân. Dưới đây là một
số gợi ý:
- Cuộc sống vẫn còn nhiều điều tốt đẹp
- Cần lên tiếng và hành động để cuộc sống tốt đẹp hơn
Hướng dẫn chấm: Học sinh trình bày được thông điệp rút ra từ văn
bản . Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng vẫn
phải đảm bảo nội dung như đáp án.
0,5
II
LÀM VĂN
7,0
1
Từ nội dung văn bản ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn
(khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vấn đề: ý nghĩa của
lòng tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
2,0
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng -
phân - hợp, móc xích hoặc song hành
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa của lòng tin vào những
điều tốt đẹp trong cuộc sống.
0,25
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề
nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ ý nghĩa của lòng tin vào
những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Có thể theo hướng sau:
- Lòng tin vào những điều tốt đẹp trong đời con người có ý nghĩa:
+ Tạo mối dây liên hệ gắn kết giữa con người với con người
+ Giúp cuộc sống của con người trở nên thanh thản, nhẹ nhàng
hơn.
+ Một xã hội được tạo dựng bởi niềm tin vào những điều tốt đẹp,
xã hội ấy cũng sẽ tốt đẹp, văn minh, tiến bộ hơn.
1,0

+ …
Hướng dẫn chấm:
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù
hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (1,0 điểm).
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không
có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,75 điểm).
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng,
không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng
hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,5 điểm).
Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải
phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Chính tả, ngữ pháp
ảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính
tả, ngữ pháp.
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản
thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo
trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn
văn giàu sức thuyết phục.
0,25
2
Cảm nhận đoạn thơ trong bài Việt Bắc. Từ đó nhận xét về tính dân
tộc trong thơ Tố Hữu.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái
quát được vấn đề.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
hân tích nội dung và nghệ thuật đoạn thơ
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.
0,5
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các
thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các
yêu cầu sau:
Giới thiệu tác giả (0,25 điểm), tác phẩm và đoạn thơ (0,25 điểm)
0,5
* Cảm nhận về đoạn thơ
- oạn thơ diễn tả nỗi nhớ về thiên nhiên và con người Việt Bắc (bức tranh
bốn mùa ở Việt Bắc): thiên nhiên và con người hiện lên với những hình ảnh,
chi tiết, màu sắc thân thuộc , đẹp đẽ và bình dị
+Thiên nhiên: hiện lên với những vẻ đẹp đa dạng, phong phú, thay đổi theo
từng mùa. ắn với khung cảnh ấy lả hình ảnh những con người bình dị:
người đi làm nương rẫy, người đan nón, người hái măng..

- oạn thơ có những sáng tạo về hình ảnh, ngôn ngữ biểu cảm:dùng từ
ta, mình, chuốt, trắng rừng, đổ,... cùng cách phối hợp màu sắc, âm
thanh hài hòa.
* Nhận xét về tính dân tộc trong thơ Tố Hữu
- Về nội dung: Thơ Tố Hữu đã phản ánh đậm nét hình ảnh, con người
Việt Nam, Tô quốc Việt Nam trong thời đại cách mạng, với truyền
thống tinh thần, tình cảm, đạo lí của dân tộc. Bài thơ đã làm sống lại vẻ
đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc, vẻ đẹp của cuộc sống chiến
đấu gian khổ nhưng âm áp tình người, vẻ đẹp của lịch sử cách mạng
Việt Nam một thời không quên.
- Về nghệ thuật: Kế thừa xuất sắc thơ ca dân tộc: thể thơ lục bát. Bài
thơ sử dụng cách nói "mình – ta" và lối đối đáp của ca dao dân ca. Sử
dụng các biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá, phép điệp…. hát huy nhạc
điệu qua việc láy vần, phối thanh.
Hướng dẫn chấm:
- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm.
- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 1,75 điểm - 2,25 điểm.
- Phân tích chung chung, chưa rõ các biểu hiện của tâm trạng: 0,75 điểm
- 1,25 điểm.
- Phân tích chung chung, không rõ các biểu hiện: 0,25 điểm - 0,5
điểm.
2,5
*Đánh giá
- oạn thơ thể hiện vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người Việt Bắc
trong nỗi nhớ của người đi.
- oạn thơ góp phần thể hiện phong cách thơ Tố ữu.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trình bày được 2 ý: 0,5 điểm
-Học sinh trình bày được 1 ý: 0,25 điểm
0,5
d. Chính tả, ngữ pháp
ảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới
mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá
trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác; biết liên
hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm
xúc.
0,5
ổng điểm
10,0
MA ẬN ĐỀ KIỂM A IỮA KÌ I
MÔN: N Ữ VĂN 12 - HỜI IAN LÀM BÀI: 90 phút

