Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

Vở kịch "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" của nhà viết kịch tài năng Lưu Quang Vũ (1948-1988) là một trong những tác phẩm tiêu biểu của sân khấu Việt Nam, nổi bật với chiều sâu tư tưởng và giá trị nhân văn sâu sắc. Dựa trên truyện dân gian cùng tên, tác phẩm đã khéo léo đặt ra những vấn đề triết lý về bản chất con người, mối quan hệ giữa thể xác và linh hồn, cũng như cuộc đấu tranh nội tâm để gìn giữ sự trong sạch của phẩm cách. Phần trích đoạn trong tài liệu này tập trung vào sự tương tác giữa Hồn Trương Ba và vợ người hàng thịt, qua đó hé lộ những xung đột gay gắt về danh tính và sự tha hóa. Nghiên cứu này nhằm phân tích những khía cạnh phức tạp này, góp phần làm rõ thông điệp ý nghĩa mà Lưu Quang Vũ gửi gắm.

Sinh viên ngành Ngữ văn, văn hóa học, hoặc những người quan tâm đến kịch nghệ Việt Nam và các vấn đề triết lý về thân phận con người.

Vở kịch "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm giàu ý nghĩa triết lý, khám phá sâu sắc về bản chất con người và sự tồn tại. Câu chuyện bắt đầu khi hồn Trương Ba, một người hiền lành, bị chết oan và được Nam Tào cho nhập vào thể xác của anh hàng thịt thô lỗ, cục cằn. Sự kiện này tạo nên một nghịch cảnh trớ trêu, nơi linh hồn trong sạch phải vật lộn trong một hình hài xa lạ, dần bị ảnh hưởng bởi những thói quen và ham muốn vốn không thuộc về mình. Đoạn trích tập trung vào tương tác gay cấn giữa Hồn Trương Ba và vợ người hàng thịt. Ban đầu, Trương Ba cố gắng giữ khoảng cách và duy trì phẩm giá của mình, nhưng người vợ hàng thịt lại nhận thấy một sự thay đổi tích cực ở "chồng" mình – từ một người vũ phu trở thành một người ân cần, nhã nhặn. Điều này khiến cô ta nảy sinh tình cảm và muốn Trương Ba hoàn toàn thuộc về mình, thậm chí đề nghị bỏ trốn để bắt đầu cuộc sống mới. Tuy nhiên, trong khoảnh khắc cận kề sự tha hóa hoàn toàn, Hồn Trương Ba "sực tỉnh". Ông nhận ra nguy cơ đánh mất chính mình, biến thành một con người giả tạo, sống theo những bản năng thấp kém của thể xác. Nỗi sợ hãi khi phải sống một cuộc đời "trái tự nhiên" đã thôi thúc ông đưa ra quyết định từ bỏ thể xác vay mượn, chấp nhận cái chết để bảo toàn sự trong sạch của linh hồn. Qua bi kịch của Trương Ba, Lưu Quang Vũ đã khéo léo sử dụng yếu tố kỳ ảo để phản ánh những vấn đề hiện thực sâu sắc: sự tha hóa nhân cách trước những cám dỗ, áp lực xã hội, và tầm quan trọng của việc gìn giữ giá trị cốt lõi của bản thân. Tác phẩm không chỉ là một lời cảnh tỉnh về sự xuống cấp đạo đức mà còn là một khát vọng mãnh liệt về cuộc sống đích thực, khẳng định ý nghĩa của sự toàn vẹn giữa thể xác và tâm hồn, đồng thời thách thức người đọc suy ngẫm về danh tính và sự lựa chọn cá nhân trong cuộc đời.