Trang 1
SỞ GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH LỚP 12 THPT
TỈNH KIÊN GIANG NĂM HỌC 2010-2011
------- ------------
ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI : HÓA HỌC
Thời gian : 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi : 13 /11 /2010
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A. PHẦN HÓA ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ:
Câu I :(4 điểm )
1. Ba nguyên tố A, D, E có tổng điện tích hạt nhân là 16. Trong phân tử AD3 có 10 proton.
a. Xác định tên A, D, E.
b. Viết công thức cấu tạo của hợp chất tạo bởi 3 nguyên tố trên.
2. Cân bằng các phản ứng oxi hóa khử sau bằng phương pháp thăng bằng electron
a. C6H12O6 + KMnO4 + H2SO4 → K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O.
b. FexOy+ HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O
3. a. Có 2 lọ đựng 2 chất lỏng riêng biệt không nhãn: H2O; H2O2. Nêu cách phân biệt 2 lọ
đựng 2 chất lỏng trên và viết phương trình phản ứng.
b. Giải thích tại sao 2 phân tử NO2 có thể kết hợp tạo ra N2O4 ?
Câu II: (2 điểm )
1. X là hợp chất hóa học tạo ra từ hợp kim gồm Fe và C trong đó có 6.67% cacbon về khối
lượng. Thiết lập công thức của X.
2. Hòa tan X trong HNO3 (đ, to) thu được dung dịch A và hỗn hợp khí B.
Cho A, B lần lượt tác dụng với NaOH dư thì A tạo ra kết tủa A1; B tạo ra hỗn hợp B1 gồm
3 muối.
Nung A1 và B1 ở nhiệt độ cao A1 tạo ra oxit A2; B1 tạo ra hỗn hợp B2 gồm 2 muối.
Cho CO (dư) khử A2 ở nhiệt độ cao thì thu được rắn A3 .
Cho B2 tác dụng với H2SO4 (1) thu được khí B3 và axit B4.
Chất B4 làm mất màu dung dịch KMnO4 trong môi trường axit.
Xác định công thức A, B, A1, B1, A2, B2 , B3, B4. Viết các phương trình phản ứng .
Câu III :(4 điểm)
Hoà tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm FeS2 và Cu2S bằng dung dịch H2SO4 đặc nóng
thu được dung dịch A và khí SO2 . Hấp thụ hết SO2 vào trong 1 lít dung dịch KOH 0,5 M thu được
dung dịch B.
Cho ½ A tác dụng với dung dịch NaOH dư, lấy kết tuả nung đến khôí lượng không đôỉ thu
được 4 gam chất rắn C. Cho toàn bộ lượng C qua ống sứ đựng khí CO dư nung nóng thu được khí
D. Dẫn D qua nước vôi trong dư thu được 6 gam kết tuả.
1. Viết các phương trình phản ứng xảy ra, tính m.
2. Tính khôí lượng các chất tan trong dung dịch B.
Trang 2
B. PHẦN HÓA HỮU CƠ:
Câu I: (3 điểm )
1. Giải thích tại sao khi hiđrat hoá 3- phenylbut-1-en trong H2SO4 loãng chỉ thu được
2- phenylbutan-2-ol .
2. Viết các phương trình phản ứng điều chế các chất hữu cơ sau: (các hoá chất vô cơ cần
thiết và điều kiện của phản ứng coi như có đủ)
a. Từ toluen điều chế p.crezol
b. Từ benzen điều chế m-brom anilin
Câu II: (3 điểm )
1. Sắp xếp các hợp chất sau theo thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi và giải thích ?
(A) C6H5CH(CH3)2 ; (B) C6H5CH2OH ; (C) C6H5OCH3 ; (D) C6H5CHO ; (E) C6H5COOH
2. Khi thực hiện phản ứng este hóa 1 mol CH3COOH và 1 mol C2H5OH, lượng este lớn
nhất thu được là 2/3 mol. Để đạt hiệu suất cực đại là 90% khi tiến hành este hóa a mol CH3COOH
cần số mol C2H5OH là bao nhiêu (biết các phản ứng este hóa thực hiện ở cùng nhiệt độ).
Câu III:(4 điểm)
Hợp chất A có thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố như sau : 46.6% C;
8,74% H; 31,07% O còn lại là N .Phân tử khối của A nhỏ hơn 140u. Khi cho A phản ứng với dung
dịch NaOH loãng đun nóng nhẹ thấy bay ra khí B làm xanh quì tím ẩm và thu được dung dịch Y.
Axit hoá dung dịch Y bằng H2SO4 loãng, rồi chưng cất được axit C có khối lượng phân tử bằng 74.
Đun nóng A thu được chất hữu cơ D và hơi nước.
1. Xác định công thức cấu tạo của A, B, C, D.
2. Viết phương trình phản ứng xảy ra:
a. Khi đun nóng D trong dung dịch HCl.
b. Khi đun nóng D trong dung dịch NaOH.
(Cho : H = 1 ; C = 12 ; N = 14 ; O = 16 ; S = 32 ; Na = 23 ; K =39 ; Ca = 40 ;Fe = 56 ; Cu = 64 )
----HẾT----
Trang 1
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KIÊN GIANG
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH LỚP 12 THPT
NĂM HỌC 2010 - 2011
ĐÁP ÁN ĐỀ CHÍNH THỨC
MÔN HÓA HỌC
Ngày thi : 13/11/2010
A.PHẦN ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ:
Câu I :(4 điểm )
1. Ba nguyên tố A, D, E có tổng điện tích hạt nhân là 16. Trong phân tử AD3 có 10 proton.
a. Xác định tên A, D, E.
b. Viết công thức cấu tạo của hợp chất tạo bởi 3 nguyên tố trên.
2. Cân bằng các phản ứng oxi hóa khử sau bằng phương pháp thăng bằng electron
a. C6H12O6 + KMnO4 + H2SO4 → K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O.
b. FexOy+ HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O
3. a. Có 2 lọ đựng 2 chất lỏng riêng biệt không nhãn: H2O; H2O2. Nêu cách phân biệt 2 lọ đựng 2 chất
lỏng trên và viết phương trình phản ứng.
b. Giải thích tại sao 2 phân tử NO2 có thể kết hợp tạo ra N2O4 .
Đáp án Điểm
chi tiết
Ghi
chú
Câu I
(4 đ)
1. 1đ
2. 2 đ
1- a. Theo đề ZA + ZD + ZE = 16 (1)
ZA + 3ZD = 10 (2)
Từ (1)& (2) => ZE - 2ZD = 6 ⇒ ZD < 6
ZD 1 2 3 4
ZE 8 10 12 14
ZA 7 4 1 âm
Nhận loại loại loại
Vì ZD = 2 => D là He loại
ZD = 3 => D là Li không có hợp chất LiH3 loại
Vậy ZD = 1 => D là Hydro
ZE = 8 => E là Oxi
ZA = 7 => A là Nitơ
b. * CTCT HNO2 : H- O – N = O
* CTCT HNO3
HON
O
O
+5
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
Cân bằng các phản ứng oxi hóa khử sau bằng phương pháp thăng bằng
electron
Trang 2
a. 1 đ
b. 1 đ
3. 1 đ
0 +7 +6 +6 +2 +6 +4
a. C6H12O6 + KMnO4 + H2SO4 → K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O.
HSCB
* 5 6C → 6 C + 4e . 6
* 24 Mn + 5e → Mn
* 30 C + 24 Mn → 30 C + 24 Mn
Phản ứng :
* 5C6H12O6 + 24KMnO4 + 36H2SO4 → 12 K2SO4 + 24MnSO4+ 30CO2
+ 66 H2O.
b. FexOy+ HNO3 → Fe(NO3)3 + NO+ H2O
HSCB
* 3 x Fe → x Fe + (3x-2y) e
* (3x-2y) N + 3e → N
* 3x Fe + (3x-2y) N → 3x Fe + (3x-2y) N
Phản ứng :
* 3FexOy+ (12x-2y) HNO3 → 3x Fe(NO3)3 + (3x-2y) NO+(6x-y) H2O
1*=0,25
4x 0,25
= 1,0 đ
4x 0,25
= 1,0 đ
a. Dùng dung dịch KMnO4 , lọ làm mất màu dung dịch KMnO4 là H2O2.
2KMnO4 + 5H2O2 + 3H2SO4 → 2MnSO4 + 5O2 + K2SO4 + 8H2O
b. Do trong phân tử NO2 trên nguyên tử N còn 1 electron tự do, nên có thể
tạo liên kết cộng hóa trị với nguyên tử N trên phân tử NO2 thứ 2 để tạo
phân tử N2O4 .
* NO2 : N
O O
* N2O4 :
O O
N - N
O O
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,125 đ
0,125 đ
P
O
O
+4
0
+7 +2
+2
0 +7 +4
+2
y
/x +5 +3 +2
+5 +2
+2
+2
y
/x +5 +3
+2
y
/x +3
Trang 3
Câu II: (2 điểm )
1. X là hợp chất hóa học tạo ra từ hợp kim gồm Fe và C trong đó có 6.67% cacbon về khối lượng. Thiết
lập công thức của X.
2. Hòa tan X trong HNO3 (đ, to) thu được dung dịch A và hỗn hợp khí B.
Cho A, B lần lượt tác dụng với NaOH dư thì A tạo ra kết tủa A1; B tạo ra hỗn hợp B1 gồm 3 muối.
Nung A1 và B1 ở nhiệt độ cao A1 tạo ra oxit A2; B1 tạo ra hỗn hợp B2 gồm 2 muối.
Cho CO (dư) khử A2 ở nhiệt độ cao thì thu được rắn A3 .
Cho B2 tác dụng với H2SO4 (1) thu được khí B3 và axit B4.
Chất B4 làm mất màu dung dịch KMnO4 trong môi trường axit.
Xác định công thức A, B, A1, B1, A2, B2 , B3, B4. Viết các phương trình phản ứng .
Câu II
(2,0 đ)
Đáp án Điểm
chi tiết
Ghi chú
1.
a. 0,5 đ
a. Gọi công thức của X : FexCy
* % Fe = 93,33
Lập tỉ lệ : 56x : 12y = 93,33 : 6.67
* => x : y = 3 : 1
Công thức của X : Fe3C
0,25 đ
0,25 đ
Mỗi *
= 0,25đ
2x0,25=
0,5 đ
b. 1,5 đ
* Fe3C + 22 HNO3 (đ,to) → 3Fe(NO3)3 + 13NO2+ CO2+11 H2O
* Dung dịch A : Fe(NO3)3 và hỗn hợp khí B gồm NO2 , CO2
Kết tủa A1 là Fe(OH)3 ; hỗn hợp B1: NaNO2, NaNO3, Na2CO3
Oxit A2 là Fe2O3 ; hỗn hợp B2: NaNO2, Na2CO3 ; rắn A3 : Fe
Khí B3 là CO2 ; Axit B4 là HNO2
Các phương trình phản ứng.
* Fe(NO3)3 + 3 NaOH → Fe(OH)3 ↓ + 3 NaNO3
2 NO2 + 2 NaOH → NaNO2 + NaNO3 + H2O
* CO2 + 2 NaOH → Na2CO3 + H2O
2 Fe(OH)3 → Fe2O3 + 3 H2O(h)
* 2 NaNO3 → 2 NaNO2 + O2
Fe2O3 + 3 CO → 2 Fe + 3 CO2
Na2CO3 + H2SO4 (l) → Na2SO4 + CO2 + H2O
* 2 NaNO2 + H2SO4 (l) → 2 HNO2 + Na2SO4
2KMnO4+5HNO2+3H2SO4→ 5HNO3 +2MnSO4+K2SO4 +3H2O
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
Mỗi *
= 0,25đ
6x0,25=
1,5 đ
+3
+5
0
0 +4
to
to
to
+4