Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu chế xuất – Khu công nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

NGUYỄN VĂN QUÝ

CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT

ĐỘNG CỦA CÁC KHU CHẾ XUẤT – KHU CÔNG

NGHIỆP TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP.Hồ Chí Minh, năm 2006

MUÏC LUÏC

MÔÛ ÑAÀU

CHÖÔNG 1 : TOÅNG QUAN VEÀ CAÙC KHU CHEÁ XUAÁT KHU COÂNG

NGHIEÄP ......................................................................................... 1

1.1 Moät soá khaùi nieäm ............................................................................................ 1

1.1.1 Khu cheá xuaát ..................................................................................... 1

1.1.2 Khu coâng nghieäp ............................................................................... 1

1.1.3 Khu coâng ngheä cao............................................................................. 2

1.1.4 Khu saûn xuaát haøng thay theá nhaäp khaåu.............................................. 2

1.1.5 Khu kinh teá töï do ............................................................................... 2

1.1.6 Khu maäu dòch töï do ............................................................................ 3

1.1.7 Ñaëc khu kinh teá ................................................................................. 3

1.2 Caùc loaïi hình khu coâng nghieäp ....................................................................... 3

1.2.1 Loaïi hình thöù nhaát .............................................................................. 3

1.2.2 Loaïi hình thöù hai ............................................................................... 4

1.2.3 Loaïi hình thöù ba ................................................................................ 4

1.2.4 Loaïi hình thöù tö ................................................................................. 4

1.3 Moät soá ñieàu kieän hình thaønh vaø phaùt trieån khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ............. 4

1.4 Vai troø cuûa khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ñoái vôùi coâng cuoäc coâng

nghieáp hoùa – hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam. .......................................................... 6

1.4.1 Vaøi neùt veà tình hình phaùt trieån khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ôû

Vieät Nam .......................................................................................................... 6

1.4.2 Vai troø cuûa khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp .................................. 15

1.5 Lôïi ích veà phaùt trieån khu cheá xuaát khu coâng nghieäp trong töông lai............. 17

1.6 Nhöõng baøi hoïc ruùt ra töø kinh nghieäm phaùt trieån caùc khu cheá xuaát – khu

coâng nghieäp cuûa caùc nöôùc Chaâu AÙ ................................................................ 20

CHÖÔNG 2 : PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC

KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP TAÏI TP. HOÀ

CHÍ MINH. .................................................................................. 33

2.1 Khaùi quaùt veà qui hoaïch toång theå caùc khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ........ 33

2.2 Phaân tích quaù trình ñaàu tö vaø xaây döïng cô sôû haï taàng caùc khu coâng

nghieäp taïi Tp. Hoà Chí Minh ........................................................................... 43

2.3 Tình hình thu huùt ñaàu tö ................................................................................ 46

2.4 Hieän traïng hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ....... 48

2.5 Tình hình söû duïng nguoàn lao ñoäng................................................................. 54

2.6 Coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi khu cheá xuaát khu coâng nghieäp .............. 56

2.7 Ñaùnh giaù veà nhöõng haïn cheá vaø nguyeân nhaân trong hoaït ñoäng cuûa caùc

khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ôû Vieät Nam ................................................ 59

CHÖÔNG 3 : CAÙC GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ HOAÏT

ÑOÄNG CUÛA CAÙC KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG

NGHIEÄP TAÏI TP. HOÀ CHÍ MINH ............................................. 68

3.1 Quan ñieåm veà thu huùt voán ñaàu tö vaøo khu coâng nghieäp................................ 68

3.2 Nhöõng giaûi phaùp nhaèm taïo thuaän lôïi cho coâng vieäc xaây döïng khu cheá

xuaát – khu coâng nghieäp.................................................................................. 70

3.2.1 Chính saùch veà nguoàn nhaân löïc vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc .................. 70

3.2.2 Chính saùch taøi chính tieàn teä................................................................... 74

3.2.3 Caûi caùch haønh chaùnh, hoaøn thieän cheá ñoä quaûn lyù moät cöûa trong

quaûn lyù caùc khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp........................................ 77

3.2.4 Qui hoaïch vaø phaùt trieån toái öu haï taàng khu coâng nghieäp ...................... 82

3.2.5 Moâi tröôøng ñaàu tö noäi taïi caùc khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp ........... 88

3.2.6 Chính saùch khuyeán khích xuaát khaåu ..................................................... 91

3.2.7 Caùc giaûi phaùp khaùc ................................................................................ 93

KEÁT LUAÄN ........................................................................................................ 101

PHUÏ LUÏC .......................................................................................................... 103

MÔÛ ÑAÀU

Xaây döïng vaø phaùt trieån caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát ôû Vieät Nam coøn

môùi meû so vôùi theá giôùi vaø nhieàu nöôùc trong khu vöïc, nhöng ñaõ ñöôïc khaúng ñònh laø

moâ hình saûn xuaát coâng nghieäp hieäu quaû, mang laïi nhieàu lôïi ích trong giai ñoaïn

neàn kinh teá ñang chuyeån ñoåi ôû nöôùc ta. Xaây döïng vaø phaùt trieån caùc KCX – KCN ôû

nöôùc ta coøn coù yù nghóa lôùn laø phaùt huy noäi löïc vaø laø ñoäng löïc ñaåy maïnh coâng

nghieäp hoùa ñaát nöôùc. Bôûi vaäy ñònh höôùng phaùt trieån KCX – KCN ôû nöôùc ta vöøa

caáp thieát, vöøa coù tính chieán löôïc. Nghò quyeát laàn thöù 4 Ban chaáp haønh Trung öông

Ñaûng khoùa 8 ghi: “Phaùt trieån töøng böôùc vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc

KCX – KCN. Nghieân cöùu xaây döïng thí ñieåm moät vaøi ñaëc khu kinh teá, khu maäu

dòch töï do ôû nhöõng ñòa baøn ven bieån coù ñuû ñieàu kieän”. Theo tinh thaàn ñoù, Chính

phuû ñaõ ban haønh chính saùch khuyeán khích ñaàu tö vôùi nhöõng quy ñònh thoâng

thoaùng, taïo khung phaùp lyù thuaän lôïi hôn cho ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát kinh

doanh, ñaëc bieät laø cho caùc doanh nghieäp ôû KCN.

Moãi KCN ra ñôøi ñaõ trôû thaønh ñòa ñieåm quan troïng trong vieäc thu huùt nguoàn

voán ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI), taïo ñoäng löïc lôùn cho

quaù trình tieáp thu coâng ngheä, chuyeån dòch cô caáu kinh teá vaø phaân coâng laïi lao

ñoäng phuø hôïp vôùi xu theá hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, thuùc ñaåy taêng tröôûng coâng

nghieäp, chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa,

goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá, haïn cheá tình traïng oâ

nhieãm do chaát thaûi coâng nghieäp gaây ra. Vieäc phaùt trieån KCX – KCN thu huùt ñaàu

tö cuõng thuùc ñaåy vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån caùc ñoâ thò môùi, phaùt trieån caùc

ngaønh phuï trôï vaø dòch vuï, taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, goùp phaàn ñaøo taïo phaùt

trieån nguoàn nhaân löïc, xaây döïng keát caáu haï taàng kinh teá kyõ thuaät.

Tuy nhieân, sau hôn 15 naêm phaùt trieån KCX – KCN, beân caïnh nhöõng thaønh

töïu quan troïng, vieäc phaùt trieån taïi TP.HCM cuõng ñaõ boäc loä moät soá vaán ñeà caàn

ñöôïc tieáp tuïc nghieân cöùu nhaèm ñuùc keát caùc baøi hoïc kinh nghieäm, tìm giaûi phaùp

khaéc phuïc haïn cheá, naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng vaø phaùt trieån cuûa caùc KCX –

KCN, ñöa ra moâ hình phaùt trieån KCX – KCN beàn vöõng, ñaùp öùng yeâu caàu coâng

nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.

Ñeà taøi : “Caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc KCX – KCN

taïi TP. Hoà Chí Minh” ñöôïc hình thaønh töø nhöõng lyù do treân.

- Phaïm vi nghieân cöùu: Caùc KCX – KCN treân ñòa baøn TP.HCM ñöôïc

thaønh laäp töø naêm 1991 ñeán nay.

- Phöông phaùp nghieân cöùu: phöông phaùp duy vaät lòch söû, duy vaät bieän

chöùng, phöông phaùp phaân tích, so saùnh toång hôïp, …

- Boá cuïc Luaän aùn : Luaän aùn ñöôïc trình baøy theo 3 chöông, bao goàm :

• Chöông 1 : Toång quan veà caùc khu cheá xuaát – khu coâng nghieäp

• Chöông 2 : Phaân tích tình hình hoaït ñoäng cuûa caùc KCX – KCN taïi

TP. Hoà Chí Minh.

• Chöông 3 : Caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc KCX

– KCN taïi TP. Hoà Chí Minh.

Do phaïm vi ñeà taøi khaù roäng, giôùi haïn veà kinh nghieäm thöïc tieãn vaø thôøi gian

nghieân cöùu, neân chaéc raèng trong quaù trình nghieân cöùu khoâng theå traùnh khoûi nhöõng

thieáu soùt, raát mong ñöôïc söï chæ baûo, ñoùng goùp cuûa Quyù Thaày Coâ vaø caùc baïn. Xin

chaân thaønh caûm ôn.

CHÖÔNG 1 :

TOÅNG QUAN VEÀ CAÙC KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP

1.1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM:

1.1.1- KHU CHEÁ XUAÁT (EXPORT PROCESSING ZONE. EPZ) :

− Laø loaïi hình ñaëc khu kinh teá coù dieän tích töông ñoái nhoû, coù haøng raøo phaân

caùch veà ñòa lyù trong moät quoác gia, khoâng coù daân cö sinh soáng, nhaèm thu huùt caùc doanh

nghieäp chuyeân saûn xuaát haøng xuaát khaåu vaø dòch vuï cho saûn xuaát haøng xuaát khaåu.

− Khu cheá xuaát ñöôïc höôûng nhieàu öu ñaõi, nhaát laø öu ñaõi veà thueá vaø thuû tuïc

haûi quan, song ñoøi hoûi phaûi xuaát khaåu gaàn nhö toaøn boä saûn phaåm. Khu cheá xuaát do

Chính phuû hoaëc Thuû töôùng Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp.

1.1.2- KHU COÂNG NGHIEÄP (INDUSTRIAL PROCESSING ZONE) :

− Laø hình thöùc toång hôïp cuûa khu cheá xuaát (EPZ) vaø khu saûn xuaát haøng

thay theá nhaäp khaåu (IPZ). Caùc khu coâng nghieäp naøy coù vò trí quan troïng ñaëc bieät

trong söï phaùt trieån kinh teá, vì noù vöøa kích thích xu höôùng saûn xuaát höôùng ra xuaát

khaåu vöøa ñoäng vieân phaùt trieån saûn xuaát thay theá nhaäp khaåu vaø cheá bieán nguyeân

lieäu thoâ trong nöôùc.

− Thu huùt caùc doanh nghieäp chuyeân saûn xuaát haøng coâng nghieäp vaø thöïc

hieän caùc dòch vuï cho saûn xuaát coâng nghieäp, coù ranh giôùi ñòa lyù xaùc ñònh, khoâng coù

daân cö sinh soáng, do Chính phuû hoaëc Thuû töôùng Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp.

Trong khu coâng nghieäp coù theå coù doanh nghieäp cheá xuaát.

− Theo quy cheá Khu coâng nghieäp (KCN) cuûa Chính phuû Vieät Nam thì Khu

cheá xuaát (KCX) vaø Khu coâng nghieäp (KCN) coù nhöõng ñieåm gioáng vaø khaùc bieät

nhö sau:

− Khu cheá xuaát vaø khu coâng nghieäp ñeàu saûn xuaát haøng coâng nghieäp, phaàn

lôùn laø haøng tieâu duøng aùp duïng cô cheá quaûn lyù ñôn giaûn, thuaän tieän, trong khu

khoâng coù daân cö sinh soáng.

− Khu cheá xuaát coù ñaëc ñieåm khaùc vôùi khu coâng nghieäp laø khu cheá xuaát

xuaát khaåu 100% saûn phaåm, trong khi khu coâng nghieäp ñöôïc söû duïng moät phaàn thò

tröôøng trong nöôùc.

− Quan heä giöõa KCX vôùi thò tröôøng noäi ñòa laø quan heä ngoaïi thöông, do ñoù

khoâng tranh chaáp vôùi saûn xuaát trong nöôùc, khoâng aûnh höôûng ñeán quyõ ngoaïi teä cuûa

Nhaø nöôùc. Trong quan heä naøy khoâng coi KCX laø moät thò tröôøng kheùp kín, chæ

daønh xuaát khaåu saûn phaåm ra nöôùc ngoaøi maø KCX coøn coù moái quan heä höõu cô vôùi

thò tröôøng trong nöôùc, thuùc ñaåy saûn xuaát trong nöôùc cuøng phaùt trieån thoâng qua vieäc

mua nguyeân vaät lieäu, baùn thaønh phaåm töø thò tröôøng noäi ñòa vaøo KCX nhaèm taêng

haøm löôïng quoác gia cuûa saûn phaåm saûn xuaát taïi Vieät Nam.

1.1.3- KHU COÂNG NGHEÄ CAO (HIGH – TECH INDUSTRIAL ZONE) :

− Laø khu taäp trung caùc doanh nghieäp coâng nghieäp kyõ thuaät cao vaø caùc ñôn

vò hoaït ñoäng phuïc vuï cho phaùt trieån coâng ngheä cao goàm nghieân cöùu – trieån khai,

khoa hoïc – coâng ngheä, ñaøo taïo vaø caùc dòch vuï lieân quan, coù ranh giôùi ñòa lyù xaùc

ñònh, do Chính phuû hoaëc Thuû töôùng Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp. Trong khu

coâng ngheä cao coù theå coù doanh nghieäp cheá xuaát.

1.1.4- KHU SAÛN XUAÁT HAØNG THAY THEÁ NHAÄP KHAÅU (IMPORT–

PROCESSING ZONE. IPZ) :

− Laø hình thöùc ñöôïc aùp duïng chuû yeáu ôû caùc nöôùc Ñoâng AÙ vaø Ñoâng Nam AÙ

phuïc vuï cho chieán löôïc coâng nghieäp hoùa thay theá nhaäp khaåu. Taïi khu vöïc naøy thu

huùt caùc ngaønh coâng nghieäp cheá taïo, saûn xuaát caùc maët haøng thay theá nhaäp khaäu vaø

cheá bieán caùc nguyeân lieäu thoâ trong nöôùc.

1.1.5- KHU KINH TEÁ TÖÏ DO (FREE ECONOMIC ZONE. FEZ) :

− Khu vöïc kinh teá töï do thöôøng coù khoâng gian ñòa lyù roäng hôn EPZ hay

IPZ, ñoàng thôøi caùc loaïi hình kinh teá cuõng bao goàm nhieàu loaïi hình phong phuù hôn.

Beân caïnh coâng nghieäp cheá taïo, FEZ coøn coù hoaït ñoäng taøi chính, thöông maïi, vaän

taûi, … khu vöïc kinh teá töï do ñaõ ñöôïc Trung Quoác aùp duïng ñeå thöû nghieäm moâ hình

kinh teá thò tröôøng môû ôû nöôùc naøy.

− Khaùc vôùi KCN, KCX laø nhöõng khu vöïc khoâng coù daân cö sinh soáng, coøn

khu kinh teá töï do coù dieän tích leân ñeán haøng chuïc, haøng traêm km2 vôùi daân soá haøng

trieäu ngöôøi, töùc laø ngang vôùi quy moâ cuûa moät huyeän hoaëc moät tænh.

1.1.6- KHU MAÄU DÒCH TÖÏ DO (FREE TRADE ZONE. FTZ) :

− Loaïi hình naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng cho caùc thaønh phoá coù dieän tích töông

ñoái nhoû nhöng coù vò trí ñòa lyù ñaëc bieät. Tröôùc ñaây FTZ thöôøng chæ coù chöùc naêng

phaùt trieån quan heä thöông maïi töï do vôùi caùc nöôùc khaùc nhöng hieän nay caùc hoaït

ñoäng khaùc nhö taøi chính, baûo hieåm, vaän taûi, nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D) cuõng

ñaõ trôû thaønh caùc chöùc naêng quan troïng cuûa noù.

1.1.7- ÑAËC KHU KINH TEÁ:

− Laø moät khu vöïc ñòa lyù nhaát ñònh, coù daân cö sinh soáng, ñöôïc Chính phuû

daønh cho nhöõng quy cheá ñaëc bieät so vôùi caùc vuøng khaùc cuûa ñaát nöôùc – Quy cheá

naøy bao goàm caùc ñieàu khoaûn öu ñaõi veà thueá, veà cheá ñoä haûi quan, veà giaù thueâ ñaát,

veà söû duïng cô sôû haï taàng vaø ngoaïi teä, veà cung caáp lao ñoäng ….

− Khaùc vôùi caùc moâ hình khaùc, ñaëc ñieåm cuûa ñaëc khu kinh teá laø maëc duø vaãn

coù moät ranh giôùi haønh chính, nhöng söï phaùt trieån cuûa khu vöïc khoâng bò giôùi haïn

bôûi ranh giôøi naøy. Vieäc phaùt trieån ñaëc khu taïo ñieàu kieän cho vieäc taêng cöôøng moái

quan heä kinh teá vôùi caùc vuøng khaùc cuûa quoác gia vaø ñoàng thôøi phaùt huy toái ña caùc

taùc ñoäng tích cöïc veà ñaàu tö, chuyeån giao coâng ngheä vaø chaát löôïng nguoàn nhaân

löïc. Moâ hình ñaëc khu kinh teá coù moät cô caáu kinh teá ña ngaønh döïa vaøo moät caáu

truùc ñoâ thò hieän ñaïi vôùi caùc dòch vuï cô sôû haï taàng phaùt trieån. Caùc nöôùc phaùt trieån

taän duïng caùc ñieàu kieän thuaän lôïi cuûa ñaëc khu kinh teá ñeå thöïc hieän chuyeån giao

coâng nghieäp, taêng hieäu quaû ñaàu tö, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa haøng hoùa.

1.2. CAÙC LOAÏI HÌNH KHU COÂNG NGHIEÄP :

1.2.1- LOAÏI HÌNH THÖÙ NHAÁT :

− Caùc khu coâng nghieäp ñöôïc thaønh laäp treân khuoân vieân ñaõ coù moät soá

doanh nghieäp coâng nghieäp ñang hoaït ñoäng, nhaèm ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån khu

coâng nghieäp theo ñuùng quy hoaïch môùi, ñoàng thôøi taïo haï taàng kyõ thuaät phuïc vuï toát

vieäc phaùt trieån khu coâng nghieäp, coù ñieàu kieän xöû lyù chaát thaûi vôùi nhöõng thieát bò

hieän ñaïi.

1.2.2- LOAÏI HÌNH THÖÙ HAI :

− Caùc KCN ñöôïc hình thaønh nhaèm ñaùp öùng cho vieäc di dôøi caùc nhaø maùy,

xí nghieäp ñang ôû trong noäi thaønh caùc ñoâ thò lôùn, do nhu caàu chænh trang ñoâ thò vaø

baûo veä moâi tröôøng, moâi sinh phaûi di chuyeån vaøo KCN. Vieäc hình thaønh caùc KCN

phuïc vuï nhu caàu di dôøi laø yeâu caàu khaùch quan cuûa quaù trình ñoâ thò hoùa – keát quaû

taát yeáu cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa.

1.2.3- LOAÏI HÌNH THÖÙ BA:

− Caùc KCN coù quy moâ nhoû gaén lieàn vôùi nguoàn nguyeân lieäu noâng laâm, thuûy

saûn ñöôïc hình thaønh ôû moät soá tænh Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long, Ñoàng Baèng, Trung

Du Baéc Boä vaø Duyeân Haûi Mieàn Trung laø nôi coù nguoàn nguyeân lieäu, noâng saûn

haøng hoùa nhöng coâng nghieäp cheá bieán chöa phaùt trieån.

1.2.4- LOAÏI HÌNH THÖÙ TÖ:

− KCN hieän ñaïi xaây döïng hoaøn toaøn môùi nhaèm thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi

vaø caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù theá maïnh phaùt trieån coâng nghieäp.

− Ngoaøi boán loaïi hình xaây döïng caùc KCN noùi treân, coøn coù coâng nghieäp kyõ

thuaät cao vôùi trình ñoä töï ñoäng hoùa cao, vôùi yeâu caàu söû duïng trí tueä cao vaø nhieàu

phaùt minh saùng cheá môùi nhaèm taïo ra nhöõng saûn phaåm kyõ thuaät cao tieâu thuï treân

thò tröôøng theá giôùi.

1.3. MOÄT SOÁ ÑIEÀU KIEÄN HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN KHU CHEÁ

XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP :

− Coù hai ñieàu kieän chung vaø boán ñieàu kieän caên baûn ñeå xaây döïng KCX – KCN:

a) Ñieàu kieän chung : 2 ñieàu kieän chung ñeå hình thaønh KCX – KCN treân moät

Quoác gia ñoù laø:

− Chính trò oån ñònh.

− Luaät phaùp cuï theå, roõ raøng, deã hieåu, deã nhôù, deã laøm.

b) Ñieàu kieän cô baûn: ngoaøi 2 ñieàu kieän chung neâu treân, khi xaây döïng

KCX – KCN phaûi coù nhöõng ñieàu kieän cô baûn sau:

− Haï taàng cô sôû phaûi ñaûm baûo saün saøng tieän lôïi vaø thoâng suoát, neáu

chöa ñaùp öùng tröôùc maét thì phaûi coù khaû naêng hoaøn thieän trong thôøi gian phuø hôïp.

− Moâi tröôøng khoâng bò oâ nhieãm hoaëc coù nôi chaáp nhaän oâ nhieãm nhöng

trong möùc ñoä luaät phaùp cho pheùp.

− Lao ñoäng phaûi ñuû söùc cung öùng.

− Phaûi coù cô cheá quaûn lyù vaø chính saùch naêng ñoäng, phuø hôïp.

Ngoaøi ra caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông phaûi coù 3 khaû naêng cô baûn sau

ñaây môùi coù theå xaây döïng phaùt trieån KCX – KCN coù ích cho Quoác gia:

− Veà di dôøi ñeàn buø: Coâng ty phaùt trieån haï taàng KCX – KCN khoâng

nhöõng coù khaû naêng chæ di dôøi ñeàn buø maø coøn phaûi coù khaû naêng xaây döïng cuoäc

soáng môùi cho ngöôøi di dôøi ngaøy caøng toát hôn cuoäc soáng tröôùc ñoù.

− Coù khaû naêng huy ñoäng voán ñaàu tö cô sôû haï taàng … baèng nhieàu nguoàn

khaùc nhau ôû caùc thaønh phaàn kinh teá, caû trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc.

− Toå chöùc boä maùy cuûa Ban Quaûn lyù caùc boä phaûi ñuû naêng löïc thöïc hieän

toát cô cheá “moät cöûa – moät choã” vaø phaûi coù ñoäi nguõ caùn boä ñaàu tö kinh doanh naêng

ñoäng coù khaû naêng ñoái taùc vôùi nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc.

Vò trí KCX – KCN mang yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng KCX –

KCN. Vieäc quy hoaïch phaùt trieån KCX – KCN laø caàn thieát trong toång theå caùc bieän

phaùp veà KCX – KCN. Vieäc löïa choïn KCX – KCN phaûi xuaát phaùt töø nhöõng ñaëc

ñieåm phaùt trieån & phaân boá caùc löïc löôïng saûn xuaát ôû nöôùc ta hieän nay vaø ñieàu kieän

ñòa lyù töøng vuøng. Caùc vò trí thích hôïp nhaát ñöôïc löïa choïn ñeå xaây döïng KCX –

KCN phaûi laø vò trí naèm gaàn caùc haûi caûng lôùn, coù haäu phöông roäng, coù cô sôû haï

taàng beân ngoaøi KCX – KCN töông ñoái phaùt trieån. Moái lieân heä giöõa KCX – KCN

vôùi caùc vuøng keá caän trong vaø ngoaøi nöôùc phaûi thuaän tieän, goàm caùc truïc giao thoâng

quoác teá, ñaëc bieät laø ñöôøng bieån, goàm caùc khu vöïc kinh teá saàm uaát cuûa theá giôùi vaø

trong nöôùc.

Quy moâ KCX – KCN (dieän tích khu) laø vaán ñeà quan troïng, ñaûm baûo tính

khaû thi vaø phaùt huy hieäu quaû KCX – KCN. Vieäc xaùc ñònh quy moâ KCX – KCN

ñöôïc xuaát phaùt töø nhöõng yeáu toá sau:

− Khaû naêng thu huùt ñaàu tö ñeå laáp ñaày KCX – KCN bôûi caùc xí nghieäp trong

thôøi gian ngaén.

− Khaû naêng hoaøn thieän heä thoáng caáu truùc haï taàng trong vaø ngoaøi KCX –

KCN: ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc, giao thoâng vaän taûi …

− Khaû naêng quaûn lyù toå thöùc laõnh thoå.

KCX – KCN laø moät trong nhöõng hình thöùc thu huùt voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi

nöôùc ñang ñöôïc Chính phuû quan taâm nhaát hieän nay. Noù khoâng nhöõng naâng cao giaù

trò toång saûn phaåm xaõ hoäi, maø coøn taïo tieàn ñeà cho vieäc phaùt trieån neàn kinh teá mang

tính chaát laâu daøi vaø beàn vöõng. Haõy töôûng töôïng neáu trong thôøi gian qua chuùng ta

khoâng thaønh laäp KCX – KCN thì chaéc chaén trong töông lai chuùng ta phaûi giaûi

quyeát nhöõng haäu quaû naëng neà veà xaõ hoäi, moâi tröôøng, do ñoù ñaàu tö xaây döïng caùc

KCX – KCN laø yeâu caàu böùc thieát hieän nay.

1.4. VAI TROØ CUÛA KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP ÑOÁI VÔÙI

COÂNG CUOÄC COÂNG NGHIEÄP HOÙA – HIEÄN ÑAÏI HOÙA ÔÛ VIEÄT NAM :

1.4.1. VAØI NEÙT VEÀ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN KHU CHEÁ XUAÁT - KHU

COÂNG NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM :

− Khu cheá xuaát (KCX) Khu coâng nghieäp (KCN) hình thaønh vaø phaùt trieån

gaén lieàn vôùi coâng vieäc ñoåi môùi ñöôïc khôûi xöôùng töø Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác

Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam laàn thöù VI (naêm 1986) vôùi nhöõng ñoåi môùi cô baûn veà

nhaän thöùc vaø tö duy veà kinh teá maø troïng taâm laø chuû tröông chuyeån töø cô cheá kinh

teá keá hoaïch taäp trung sang cô cheá kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn. Theo ñoù,

vieäc hình thaønh heä thoáng KCX – KCN hieän nay ñaõ thay theá moâ hình KCN kieåu cuõ

töø choã chæ laø nôi taäp trung caùc doanh nghieäp coâng nghieäp quoác doanh thaønh nôi

thu huùt caùc doanh nghieäp saûn xuaát vaø dòch vuï coâng nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn

kinh teá.

Haøng loïat caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi ñöôïc trieån khai ñeå

thöïc hieän Nghò quyeát cuûa Ñaïi hoäi VII, trong ñoù coù chính saùch phaùt trieån KCX –

KCN vôùi söï ra ñôøi KCX Taân Thuaän TP.HCM (1991) vaø vieäc ban haønh Quy cheá

KCX (Nghò ñònh 322/HÑBT cuûa Hoäi ñoàng Boä Tröôûng ngaøy 18/10/1991) vaø Quy

cheá KCN (Nghò ñònh 192/CP cuûa Chính phuû ngaøy 28/12/1994). Caùc Nghò quyeát

cuûa Ñaûng taïi Ñaïi hoäi töø naêm 1986 ñeán nay ñaõ hình thaønh heä thoáng caùc quan ñieåm

nhaát quaùn cuûa Ñaûng veà phaùt trieån KCX – KCN, khaúng ñònh vai troø cuûa KCX –

KCN trong vieäc “taïo neàn taûng ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh nöôùc coâng

nghieäp theo höôùng hieän ñaïi” nhö Nghò quyeát Ñaïi hoäi X ñaõ neâu roõ; laø cô sôû ñeå

trieån khai xaây döïng quy hoaïch, cô cheá, chính saùch phaùt trieån KCX – KCN trong

15 naêm qua vaø trong giai ñoaïn tôùi.

Vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån KCX – KCN giai ñoaïn 1991 – 2006 ñaõ ñöôïc

nhöõng keát quaû sau:

− Hình thaønh heä thoáng KCX – KCN treân cô sôû chieán löôïc, quy hoaïch toång

theå phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi caû nöôùc. Ñeán cuoái thaùng 12/2005 caû nöôùc ñaõ coù

131 KCN, KCX ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp vôùi toång dieän

tích ñaát töï nhieân laø 26.986 ha, trong ñoù dieän tích ñaát coâng nghieäp coù theå cho thueâ

ñaït 18.044ha. Caùc KCX – KCN ñöôïc phaân boá theo höôùng vöøa taäp trung ñaåy maïnh

phaùt trieån coâng nghieäp ôû caùc vuøng coù lôïi theá vaø tieàm naêng, vöøa taïo ñieàu kieän ñeå

caùc ñòa phöông coù ít lôïi theá hôn coù ñoäng löïc ñeå thuùc ñaåy chuyeån dòch vô caáu kinh

teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. 131 KCX – KCN ñöôïc Thuû töôùng

Chính phuû thaønh laäp ñeán thaùng 12/2005 phaân boá treân 47 tænh, thaønh phoá treân caû

nöôùc. Tröø vuøng Taây Baéc kinh teá – xaõ hoäi ñaëc bieät khoù khaên, taát caû caùc vuøng coøn

laïi ñeàu ñaõ thaønh laäp KCX – KCN.

− Phaùt trieån caùc KCX – KCN trong thôøi gian qua coù nhöõng chuyeån ñoäng

tích cöïc caû töø phía Chính phuû, caùc ñòa phöông, caùc ngaønh vaø doanh nghieäp, nhöng

vaãn coøn nhöõng khieám khuyeát caàn nhanh choùng khaéc phuïc. Ñoù laø cô cheá quaûn lyù

ñoái vôùi KCX – KCN coù nhöõng tieán boä nhöng chöa thaät ñôn giaûn, söï phoái hôïp giöõa

caùc ngaønh cuûa Trung öông vaø caùc ñòa phöông chöa chaët cheõ, vieäc giaûi toûa maët

baèng ñeå xaây döïng haï taàng KCN coøn chaäm, coâng taùc tieáp tuïc vaän ñoäng ñaàu tö vaøo

luùc KCN coøn yeáu, vieäc ñaøo taïo ñeå cung caáp lao ñoäng coù tay ngheà cho KCN chöa

ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu… Vieäc quan troïng haøng ñaàu coù tính chieán löôïc vaø aûnh

höôûng laâu daøi ñeán phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi laø coâng taùc quy hoaïch phaùt trieån

KCN ôû moät soá ñòa phöông coøn chaäm vaø chöa saùt vôùi ñieàu kieän thöïc teá. Ngoaøi

nhöõng ñieàu kieän caàn thieát ñeå xaây döïng KCN, voán ñaàu tö cho xaây döïng haï taàng

moãi KCN ñeàu raát lôùn ñoøi hoûi caùc ñòa phöông phaûi tính kyõ ñeán khaû naêng chæ ñònh

doanh nghieäp trong nöôùc hoaëc moãi doanh nghieäp nöôùc ngoaøi hôïp taùc ñaàu tö.

Tröôùc tình hình treân Chính phuû ñaõ chæ ñaïo caùc cô quan lieân quan raø soaùt vieäc quy

hoaïch phaùt trieån KCX – KCN ôû caùc ñòa phöông. Tröôùc heát laø xem xeùt ñeå thaønh

laäp caùc KCX – KCN ñaõ ñöôïc quy hoaïch phaùt trieån ñeán naêm 2000 vôùi quy moâ vöøa

vaø nhoû ôû caùc tænh Thaùi Nguyeân, Vónh Phuùc, Haûi Döông, Höng Yeân, Haø Taây,

Thanh Hoùa, Ngheä An, Haø Tónh, Thöøa Thieân – Hueá, Bình Ñònh, Phuù Yeân, Khaùnh

Hoøa, Taây Ninh, Ñoàng Thaùp, Vónh Long, Ñaéc Laéc, An Giang … Moät soá tænh coù

nhieàu KCN nhö TP. Hoà Chí Minh, Ñoàng Nai, Bình Döông thì öu tieân cho vieäc môû

roäng xem xeùt thaønh laäp caùc KCN môùi khi caùc KCN hieän coù ñöôïc doanh nghieäp

ñaêng kyù ñaàu tö chieám ít nhaát 50% dieän tích KCN.

Bieåu phaân boá KCX – KCN theo vuøng ñeán thaùng 12/2005

Vuøng

Soá löôïng KCX – KCN Dieän tích KCX – KCN (ha)

Ñoàng Baèng Soâng Hoàng 26 4.515

Ñoàng Baèng Baéc Boä 6 867

Baéc Trung Boä 8 791

Duyeân Haûi Nam Trung Boä 12 2.596

Taây Nguyeân 4 463

Ñoâng Nam Boä 58 14.694

Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long 17 3.060

Caû nöôùc 131 26.986

Nguoàn : Vuï quaûn lyù KCX vaø KCN – Boä KH & ÑT

Treân cô sôû töông quan veà ñieàu kieän vaø tieàm naêng phaùt trieån coâng nghieäp cuûa

caùc vuøng kinh teá, caùc ñòa phöông, KCX – KCN ñöôïc phaân boá taäp trung ôû caùc vuøng

coù tieàm naêng vaø lôïi theá nhö Ñoàng Baèng Soâng Hoàng, Ñoâng Nam Boä, Duyeân Haûi

Mieàn Trung, caùc Tænh, Thaønh phoá thuoäc chieán löôïc phaùt trieån coâng nghieäp caùc

vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Baéc, mieàn Trung vaø phía Nam. Rieâng 3 vuøng kinh teá

troïng ñieåm ñaõ chieám tôùi 73% soá löôïng KCX – KCN caû nöôùc (96 KCN, KCX);

vuøng Ñoàng baèng Soâng Hoàng, Ñoâng Nam Boä & Duyeân Haûi Nam Trung Boä chieám

73% (96 KCN).

Quy moâ caùc KCX – KCN ña daïng vaø phuø hôïp vôùi töøng ñieàu kieän vaø trình ñoä

phaùt trieån cuï theå cuûa moãi ñòa phöông. Quy moâ trung bình cuûa caùc KCX – KCN

ñeán 12/2005 laø 206 ha. Caùc vuøng coù ñieàu kieän töông ñoái khoù khaên, ít coù lôïi theá

phaùt trieån coâng nghieäp ñöôïc boá trí caùc KCX – KCN coù quy moâ trung bình caùc

KCX – KCN thaáp hôn, nhö vuøng Taây Nguyeân (115,75ha), vuøng Ñoâng Baéc Baéc Boä

(144,5ha). Caùc vuøng coù ñieàu kieän phaùt trieån coâng nghieäp ñöôïc boá trí caùc KCX –

KCN coù quy moâ bình quaân cao hôn, nhö Ñoâng Nam Boä (253,3 ha), Ñoàng Baèng

Soâng Hoàng (173,7 ha).

Caùc KCX – KCN ñöôïc thaønh laäp vaø phaùt trieån phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa keá

hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 5 naêm. Keá hoaïch 5 naêm 1991 - 1995 laø giai

ñoaïn ñaàu vaø thí ñieåm phaùt trieån KCX – KCN, soá löôïng KCX – KCN ñöôïc thaønh

laäp trong giai ñoaïn naøy laø 12 KCX – KCN vôùi toång dieän tích töï nhieân 2.360 ha.

Sau giai ñoaïn naøy vieäc thaønh laäp caùc KCX – KCN ñöôïc ñaåy nhanh, cuï theå trong

keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2000 thaønh laäp 53 KCX – KCN vôùi toång dieän tích töï

nhieân 9.706,12 ha, taêng 4,4 laàn veà soá löôïng vaø 4,1 laàn veà dieän tích so vôùi keá

hoaïch 5 naêm 1991 – 1995; keá hoaïch 5 naêm 2001 – 2005 thaønh laäp theâm 66 KCX

– KCN vôùi toång dieän tích 13.140,4 ha, taêng 24,5% veà soá löôïng vaø 35,4% dieän tích

veà keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2000.

Soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø toång voán ñaêng kyù vaøo KCX – KCN daàn ñöôïc

môû roäng trong giai ñoaïn ñaàu (1991 – 1995) vaø ñaëc bieät taêng tröôûng vôùi toác ñoä cao

trong caùc kyø keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2000 vaø 2001 – 2005. Neáu trong keá hoaïch 5

naêm 1991 – 1995, khi caùc KCX – KCN ñang trong quaù trình trieån khai xaây döïng,

soá döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thu huùt ñöôïc môùi ñaït 155 döï aùn vôùi toång voán

1.550 trieäu USD, thì trong keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2000, soá döï aùn taêng theâm ñaït

588 döï aùn vôùi toång voán ñaàu tö taêng theâm ñaït 7.213 trieäu USD, taêng gaáp 3,8 laàn veà

soá döï aùn vaø 4,65 laàn veà toång voán ñaàu tö ñaêng kyù so vôùi keá hoaïch 5 naêm 1991 –

1996. Soá döï aùn taêng theâm trong keá hoaïch 5 naêm 2001 – 2005 laø 1.377 döï aùn vôùi

toång voán ñaàu tö taêng theâm ñaït 8.080 trieäu USD, taêng gaáp 2,34 laàn veà soá döï aùn vaø

12% veà toång voán ñaàu tö so vôùi keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2001. Toác ñoä taêng bình

quaân veà soá döï aùn vaø toång voán ñaàu tö luõy keá giai ñoaïn 1996 -2000 töông öùng laø

37% vaø 46%, keá hoaïch 5 naêm 2001 – 2005 laø 23%, vaø 14%.

Tính ñeán cuoái thaùng 12/2005, caùc KCX – KCN ñaõ thu huùt ñöôïc 2.120 döï aùn

coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn hieäu löïc vôùi toång voán ñaàu tö ñaêng kyù ñaït 16.843

trieäu USD. Tyû troïng toång voán ñaêng kyù cuûa caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi

trong KCX – KCN trong toång voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaêng kyù treân caû nöôùc taêng

daàn qua caùc naêm vaø ñaït möùc 45% naêm 2005.

Nhìn laïi chaëng ñöôøng 15 naêm xaây döïng vaø phaùt trieån cho thaáy KCX – KCN

ñoùng goùp ngaøy caøng quan troïng trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi

ra KCX – KCN coøn laø moät trong nhöõng giaûi phaùp ñeå thöïc hieän chuû tröông phaùt

huy noäi löïc cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá trong nöôùc. Neáu nhö keá hoaïch 5 naêm 1991

– 1995, chæ coù gaàn 50 döï aùn ñaàu tö trong nöôùc ñaàu tö vaøo KCX – KCN, thì ñeán keá

hoaïch 5 naêm 1996 -2000 soá döï aùn trong nöôùc taêng theâm ñaït 450 döï aùn, taêng 9 laàn

so vôùi keá hoaïch 5 naêm 1991 – 1995, keá hoaïch 5 naêm 2001 – 2005 thu huùt ñöôïc

1870 döï aùn, taêng gaáp 4,16 laàn so vôùi keá hoaïch 5 naêm tröôùc. Toång voán ñaàu tö trong

nöôùc taêng theâm töông öùng trong caùc thôøi kyø keá hoaïch laø 200 tyû VNÑ, 35.000 tyû

VNÑ vaø treân 80.000 tyû VNÑ. Trong hai naêm keá hoaïch 5 naêm 1996 – 200 vaø 2001

– 2005, xu höôùng gia taêng ñaàu tö trong nöôùc vaøo KCX – KCN ngaøy caøng roõ reät,

ñaëc bieät trong hai naêm 2004 vaø 2005, soá döï aùn trong nöôùc coøn hieäu löïc ñaàu tö vaøo

caùc KCX – KCN ñaõ vöôït soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñeán cuoái thaùng 12/2005,

toång soá coù 2.367 döï aùn trong nöôùc coøn hieäu löïc trong KCX – KCN vôùi toång soá

voán ñaàu tö treân 113 nghìn tyû ñoàng.

SOÁ DÖÏ AÙN VAØ ÑAÀU TÖ ÑAÊNG KYÙ CUÛA CAÙC KCN TÖØ 1995 – 2005

Nguoàn : Vuï quaûn lyù KCN vaø KCX – Boä KH & ÑT

Caùc döï aùn ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi trong KCX – KCN ña daïng veà

hình thöùc ñaàu tö. Caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuû yeáu ñaàu tö döôùi hình

thöùc doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (khoaûng 1.820 döï aùn vôùi toång voán

ñaàu tö ñaêng kyù gaàn 13.600 trieäu USD, chieám 85% veà soá döï aùn vaø hôn 80% veà

toång voán ñaàu tö ñaêng kyù, hình thöùc lieân doanh coù khoaûng 200 döï aùn (gaàn 3.000

trieäu USD), coøn laïi laø hình thöùc doanh nghieäp coå phaàn (6 döï aùn) vaø hôïp ñoàng hôïp

taùc kinh doanh (12 döï aùn). Caùc döï aùn trong nöôùc cuõng bao goàm ña daïng caùc loaïi

hình doanh nghieäp, trong ñoù chuû yeáu laø Coâng ty TNHH (treân 80% soá döï aùn vaø gaàn

60% voán ñaàu tö).

Thöïc teá 15 naêm xaây döïng vaø phaùt trieån cho thaáy caùc KCX – KCN ñaõ coù

nhöõng ñoùng goùp ngaøy caøng lôùn vaøo vieäc naâng cao tyû troïng giaù trò saûn xuaát coâng

nghieäp trong GDP cuûa caû nöôùc. Giaù trò xuaát khaåu coâng nghieäp cuûa caùc KCX –

KCN ñeàu taêng daàn qua caùc naêm, ñaëc bieät trong keá hoaïch 5 naêm 1996 -2000 vaø

2001 – 2006, toác ñoä gia taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp trong KCX-KCN ñeàu

vöôït so vôùi toác ñoä gia taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp caû nöôùc. Toång giaù trò saûn

xuaát coâng nghieäp cuûa caùc KCX – KCN thôøi kyø 1996 – 2000 ñaït 9,5 tyû USD, bình

quaân khoaûng 20%/naêm, trong khi ñoù toác ñoä taêng tröôûng coâng nghieäp bình quaân

treân caû nöôùc chæ ñaït 12%. Trong thôøi kyø 2001 -2005, toång giaù trò saûn xuaát coâng

nghieäp cuûa doanh nghieäp KCX – KCN ñaït ñöôïc khoaûng 44,4 tyû USD, gaáp gaàn 5

laàn so vôùi keá hoaïch 5 naêm tröôùc vaø taêng bình quaân khoaûng 32%/naêm, trong khi ñoù

toác ñoä taêng tröôûng coâng nghieäp bình quaân caû nöôùc chæ ñaït 16%. Tyû troïng giaù trò

saûn xuaát coâng nghieäp cuûa caùc doanh nghieäp KCX – KCN trong toång giaù trò saûn

xuaát coâng nghieäp cuûa caû nöôùc ñaõ taêng ñaùng keå töø möùc 8% naêm 1996 leân 14%

naêm 2000 vaø töø 17% naêm 2001 leân khoaûng 28% naêm 2005.

Söùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp KCX – KCN treân thò tröôøng theá giôùi

ñöôïc naâng cao ñaùng keå trong thôøi gian qua, theå hieän ôû giaù trò xuaát khaåu cuûa caùc

doanh nghieäp KCX – KCN taêng ñeàu qua caùc naêm töø 1996 trôû laïi ñaây (töø naêm

1991 -1996, giaù trò xuaát khaåu cuûa caùc doanh nghieäp KCX – KCN khoâng ñaùng keå

do caùc KCX – KCN vaø doanh nghieäp môùi hình thaønh vaø ñi vaøo hoaït ñoäng). Toång

giaù trò kim ngaïch xuaát khaåu cuûa caùc doanh nghieäp KCX – KCN thôøi kyø keá hoaïch

5 naêm 1996 – 2000 ñaït 6,2 tyû USD, taêng bình quaân khoaûng 18%/naêm, trong keá

hoaïch 5 naêm 2001 – 2006 giaù trò xuaát khaåu cuûa doanh nghieäp KCX – KCN ñaït

treân 22,3 tyû USD, taêng bình quaân 24%/naêm, cao hôn toác ñoä taêng tröôûng bình quaân

giaù trò xuaát khaåu coâng nghieäp cuûa caû nöôùc (ñaït bình quaân khoaûng 17%/naêm). Tyû

troïng giaù trò xuaát khaåu caùc doanh nghieäp KCX – KCN trong toång kim ngaïch xuaát

khaåu cuûa caû nöôùc ñaõ taêng töø möùc khoaûng 15% naêm 2000 leân khoaûng 20% naêm

2005. Toång trò giaù trò nhaäp khaåu cuûa caùc doanh nghieäp KCX – KCN thôøi kyø 2001

– 2005 ñaït ñöôïc khoaûng 27,3 tyû USD, taêng bình quaân khoaûng 32%/naêm vaø taêng

3,4 laàn so vôùi toång giaù trò nhaäp khaåu trong keá hoaïch 5 naêm 1996 -2000.

Caùc doanh nghieäp KCX – KCN böôùc ñaàu coù ñoùng goùp tích cöïc vaøo ngaân

saùch Nhaø nöôùc, trong thôøi kyø 2001 -2005, toång giaù trò noäp ngaân saùch cuûa caùc

doanh nghieäp KCX – KCN taêng maïnh vaø ñaït khoaûng 2 tyû USD, taêng bình quaân

khoaûng 45%/naêm vaø gaáp 6 laàn so vôùi keá hoaïch naêm 1996 – 2000.

Ñeán cuoái thaùng 12/2005, 131 döï aùn ñaàu tö xaây döïng vaø kinh doanh cô sôû haï

taàng treân caû nöôùc bao goàm 19 döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø 112 döï aùn trong

nöôùc vôùi toång soá voán ñaàu tö ñaït hôn 1 tyû USD vaø 33 nghìn tyû ñoàng. Trong ñoù caùc

KCX – KCN do doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh laøm chuû ñaàu tö chieám soá löôïng

lôùn nhaát: 45 KCX – KCN vôùi toång voán ñaàu tö 15.673 tyû ñoàng; 33 KCX – KCN

ñöôïc ñaàu tö theo cô cheá ñôn vò söï nghieäp coù thu voán toång soá voán ñaàu tö haï taàng

ñaït treân 7.424 tyû ñoàng, caùc KCX – KCN coøn laïi do doanh nghieäp Nhaø nöôùc laøm

chuû ñaàu tö vôùi toång voán ñaàu tö hôn 9.835 tyû ñoàng (34 KCN). Nhìn vaøo hình thöùc

ñaàu tö cô sôû haï taàng KCX – KCN cho thaáy nhìn chung KCX – KCN ñöôïc ñaàu tö

theo höôùng phaùt huy nguoàn löïc cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá, trong ñoù khu vöïc kinh

teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh laø chuû yeáu.

TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC KCN TÖØ 1995 -2005

Nguoàn : Vuï quaûn lyù KCN vaø KCX – Boä KH & ÑT

− Phaùt trieån KCX – KCN môû ra moät khoâng gian kinh teá roäng lôùn, moät keânh

môùi coù tieàm naêng ñeå thu huùt lao ñoäng, giaûi quyeát vieäc laøm cho lao ñoäng xaõ hoäi. Löïc

löôïng lao ñoäng trong KCX – KCN gia taêng cuøng vôùi söï gia taêng caùc KCX – KCN

thaønh laäp môùi vaø môû roäng – Trong thôøi kyø 2001 – 2005 caùc KCX – KCN ñaõ thu huùt

theâm ñöôïc 656.000 lao ñoäng tröïc tieáp, gaáp 4 laàn so vôùi thôøi kyø tröôùc (1991 – 2000),

hieän ñeán 6/2006 caùc KCX – KCN ñaõ thu huùt ñöôïc khoaûng 865.000 lao ñoäng tröïc

tieáp, neáu tính caû soá lao ñoäng giaùn tieáp thì soá lao ñoäng thu huùt ñöôïc coøn lôùn hôn

nhieàu (öôùc tính löôïng lao ñoäng giaùn tieáp khoaûng 1,5 trieäu ngöôøi).

CÔ CAÁU LAO ÑOÄNG THEO TRÌNH ÑOÄ ÑAØO TAÏO (12-2005)

4.50%

Ñaïi hoïc vaø treân ÑH

31%

60%

Nhaân vieân kyõ thuaät

Coâng nhaân kyõ thuaät

Lao ñoäng caên baûn

Nguoàn : Vuï quaûn lyù KCN vaø KCX – Boä KH & ÑT

− Phaùt trieån KCX – KCN ñoàng nghóa vôùi hình thaønh vaø phaùt trieån maïnh

meõ thò tröôøng lao ñoäng, nhaát laø thò tröôøng lao ñoäng trình ñoä cao ôû nöôùc ta. Hieän

nay, lao ñoäng laøm coâng aên löông ôû nöôùc ra khoaûng 25,6% (khoaûng 11 trieäu lao

ñoäng) thì 80% taäp trung ôû caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm, caùc thaønh phoá lôùn, KCX –

KCN. Ñaây laø moät söï taùc ñoäng raát lôùn cuûa KCX – KCN ñeán phaùt trieån theå cheá

kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa trong xu theá hoäi nhaäp ôû nöôùc ta.

1.4.2. VAI TROØ CUÛA KHU CHEÁ XUAÁT - KHU COÂNG NGHIEÄP:

Qua quaù trình phaùt trieån ôû caùc quoác gia treân theá giôùi, KCX – KCN noùi

chung ñaõ chieám moät vò trí quan troïng trong neàn kinh teá toaøn caàu vaø theå hieän vai

troø ñaàu taøu ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån cuûa moãi quoác gia cuï theå:

− Laø coâng cuï thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaàu tö trong nöôùc tieán haønh caùc

hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, trong ñoù thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø chuû yeáu.

− Taïo coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng , ñaây laø moät trong nhöõng muïc

tieâu quan troïng ñoái vôùi caùc quoác gia ñang phaùt trieån trong quaù trình xaây döïng vaø

phaùt trieån caùc KCX – KCN. Caùc nhaø ñaàu tö coù theå söû duïng nguoàn nhaân coâng reû

vaø khaù doài daøo ñeå taêng khaû naêng caïnh tranh treân thöông tröôøng. Thoâng qua vieäc

thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi tieán haønh caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh,

caùc KCX-KCN seõ taïo theâm nhieàu coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng taïi choã vaø

caùc ñòa phöông laân caän. Ngöôøi lao ñoäng taïi caùc xí nghieäp coù ñieàu kieän phaùt trieån

chuyeân moân ngheà nghieäp, kyõ naêng lao ñoäng, seõ laø nguoàn löïc quyù giaù trong quaù

trình phaùt trieån kinh teá quoác gia.

− Giuùp kieåm soaùt vaø xöû lyù chaát thaûi coâng nghieäp coù hieäu quaû, ñaûm baûo veä

sinh moâi tröôøng. Vôùi qui moâ thích hôïp vaø taäp trung caùc doanh nghieäp saûn xuaát

coâng nghieäp taùch bieät vôùi khu daân cö theâm vaøo ñoù caùc KCX - KCN ñöôïc ñaàu tö

xaây döïng caùc heä thoáng xöû lyù chaát thaûi hoaøn chænh vaø heä thoáng caây xanh, thaûm coû

neân seõ ñaûm baûo caûnh quan vaø veä sinh moâi tröôøng.

− Laø coâng cuï thuùc ñaåy maäu dòch quoác teá, taêng kim ngaïch xuaát khaåu, taïo

nguoàn thu ngoaïi teä cho quoác gia. Thoâng thöôøng caùc KCX – KCN ñöôïc qui hoaïch

nhaèm caùc muïc tieâu chuû yeáu sau : di ñôøi caùc nhaø maùy ra khoûi khu vöïc thaønh thò,

traùnh oâ nhieãm, ñaùp öùng nhu caàu saûn xuaát trong nöôùc, thu huùt ñaàu tö, taäp trung saûn

xuaát höôùng veà xuaát khaåu ( caùc KCX, ÑKKT). Hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu quoác teá

cuûa caùc doanh nghieäp seõ laøm gia taêng kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu. Thoâng qua quaù

trình saûn xuaát, gia coâng cheá bieán, caùc doanh nghieäp seõ taïo ra phaàn giaù trò taêng, laø

nguoàn thu ngoaïi teä roøng cuûa moãi quoác gia sôû taïi. Ngoaøi ra caùc quoác gia coøn coù

nguoàn thu ngoaïi teä khaùc thoâng qua vieäc xuaát khaåu lao ñoäng taïi choã, hoaït ñoäng gia

coâng cheá bieán cho caùc doanh nghieäp ñang KCX – KCN, ÑKKT …

− Laø coâng cuï coâng nghieäp hoaù vaø qui hoaïch toång theå quoác gia. Caùc KCX –

KCN vôùi heä thoáng cô sôû haï taàng hoaøn chænh vaø ñöôïc höôûng chính saùch öu ñaõi cuûa

Nhaø nöôùc, coù theå noùi ñaây laø nôi lyù töôûng ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng saûn xuaát coâng

nghieäp. Moät soá quoác gia phaùt trieån caùc KCX – KCN taïi caùc khu vöïc xa caùc thaønh

phoá nhaèm thu huùt caùc doanh nghieäp vaø lao ñoäng di dôøi ra khoûi caùc ñoâ thò ñoâng ñuùc,

traùnh oâ nhieãm ñeán caùc khu vöïc daân cö, töø ñoù hình thaønh caùc ñoâ thò veä tinh.

− Taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy phaùt trieån khu vöïc, quaù trình phaùt trieån caùc KCX

– KCN seõ thuùc caùc ñòa phöông chuyeån dòch maïnh meõ töø ñòa phöông laïc haäu trôû

thaønh thaønh phoá phaùt trieån nhanh. Heä thoáng cô sôû haï taàng : heä thoáng ñöôøng giao

thoâng, vieãn thoâng … ñöôïc xaây döïng toác ñoä ñoâ thò hoaù dieãn ra nhanh choùng.

− Tieáp thu khoa hoïc coâng ngheä tieân tieán, thuùc ñaåy saûn xuaát noäi ñòa phaùt

trieån. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng gia coâng vaø mua baùn thaønh phaåm, nguyeân vaät lieäu

töø noäi ñòa cuûa caùc doanh nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi caùc KCX – KCN, ñaõ giuùp

doanh nghieäp beân ngoaøi naèm baét ñöôïc trình ñoä khoa hoïc kyõ thuaät vaø trình ñoä quaûn

lyù, tay ngheà cuûa coâng nhaân ñöôïc naâng cao ñeå töø ñoù coâng ngheä saûn xuaát cuûa hoï

ñöôïc caûi tieán vaø ñoàng thôøi chaát löôïng saûn phaåm cuûa caùc doanh nghieäp beân ngoaøi

cuõng ñöôïc caûi tieán, naâng cao …

− Giuùp chính phuû cuûa caùc quoác gia coù theå chuyeån ñoåi phöông thöùc quaûn lyù

theo taäp hôïp vaø thöïc hieän cung caáp caùc nhoùm dòch vuï thay vì theo cô sôû rieâng reõ

nhö hieän nay. Theo khaùi nieäm KCX – KCN laø khu vöïc xaùc ñònh vaø taäp trung

nhieàu doanh nghieäp tieán haønh caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, neân ñaây laø khu

vöïc raát thuaän lôïi ñeå caùc quoác gia thöïc hieän quaûn lyù theo ñaàu moái, giuùp tieát kieäm

thôøi gian vaø chi phí, vaø ñieàu quan troïng laø noù seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc

nhaø ñaàu tö, traùnh ñöôïc tình traïng quan lieâu, nhuõng nhieãu beân ngoaøi, thöôøng phoå

bieán ôû caùc quoác gia ñang phaùt trieån.

Beân caïnh nhöõng lôïi ích neâu treân, vieäc hình thaønh KCX – KCN taïi Vieät

Nam coøn goùp phaàn giuùp Vieät Nam trong quaù trình hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá

giôùi. Cuøng vôùi xu theá khu vöïc hoaù vaø toaøn caàu hoùa thöông maïi, Vieät Nam ñaõ gia

nhaäp Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ (ASEAN), APEC vaø trong töông lai seõ gia

nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO), vieäc phaùt trieån coâng nghieäp, söû duïng

coâng ngheä cao seõ haïn cheá ñöôïc thua thieät cho Vieät Nam do taêng haøm löôïng quoác

gia cuûa saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát taïi Vieät Nam, ñaûm baûo söùc caïnh tranh cuûa haøng

hoaù Vieät Nam treân tröôøng quoác teá vaø tröôùc heát laø caùc nöôùc trong khu vöïc.

1.5. LÔÏI ÍCH VEÀ PHAÙT TRIEÅN KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP

TRONG TÖÔNG LAI :

Trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá Vieät Nam naêm 2010, Ñaûng vaø Nhaø

nöôùc ta ñaõ chuù troïng ñaàu tö phaùt trieån nhöõng vuøng, ngaønh kinh teá troïng ñieåm. Chuû

tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc laø phaán ñaáu hoaøn thaønh söï nghieäp coâng nghieäp hoaù

- hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc vaøo naêm 2020. Luùc ñoù, saûn phaåm noâng nghieäp seõ chæ

chieám 10%, GDP vaø caùc KCX – KCN ñöôïc xaây döïng ôû caùc mieàn ñaát nöôùc seõ trôû

thaønh xöông soáng cuûa neàn kinh teá quoác daân. Chính phuû ñaõ ban haønh qui cheá KCX

– KCN nhaèm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc ñeå xaây döïng cô sôû haï

taàng caùc KCX – KCN taïo ñieàu kieän ñaàu tö deã daøng vaø haáp daãn, giaûm nheï caùc thuû

tuïc haønh chaùnh do thöïc hieän cheá ñoä “ moät cöûa, moät daáu” … thu huùt caùc coâng ty

nöôùc ngoaøi vaø coâng ty trong nöôùc thieát laäp caùc xí nghieäp coâng nghieäp ôû ñaây. Caùc

nhaø kinh teá theá giôùi trong dieãn ñaøn kinh teá Vieät Nam vöøa qua ñaõ ñaùnh giaù raèng

vieäc cho ra ñôøi caùc KCX – KCN laø böôùc tieán lôùn cuûa Vieät Nam trong quaù trình

theo ñuoåi cô cheá thò tröôøng. Neàn kinh teá Vieät Nam cuõng khoâng phaûi chæ höôùng

vaøo caùc xí nghieäp chuyeân saûn xuaát haøng xuaát khaåu. Moät thò tröôøng vôùi 83 trieäu

daân vôùi möùc ñoä taêng tröôûng GDP haøng naêm coù söùc thuyeát phuïc raát lôùn.

Vieäc hình thaønh KCX – KCN laøm taêng tröôûng nhanh vaø vöõng chaéc toång saûn

phaåm quoác noäi , taïo vieäc laøm. Vieäc taäp trung caùc doanh nghieäp trong caùc KCX –

KCN seõ taïo ñieàu kieän deã daøng hôn trong vieäc kieåm soaùt vaø xöû lyù chaát thaûi coâng

nghieäp, baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, naâng cao hieäu quaû söû duïng ñaát, hieäu quaû voán

ñaàu tö. Vì raèng trong KCX – KCN caùc doanh nghieäp duøng chung caùc coâng trình haï

taàng neân giaûm ñöôïc chi phí treân moät ñôn vò ñieän tích vaø ñôn vò saûn phaåm.

− Caùc doanh nghieäp coù ñieàu kieän thuaän lôïi lieân keát, hôïp taùc vôùi nhau, ñoåi

môùi coâng ngheä, naâng cao hieäu quûa vaø söùc caïnh tranh taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn

cho hoäi nhaäp vôùi theá giôùi vaø khu vöïc.

− KCX – KCN phaùt huy vai troø lan toûa daãn daét, taùc ñoäng ñeán vieäc hình

thaønh caùc vuøng nguyeân lieäu, caùc vuøng coâng nghieäp veä tinh, goùp phaàn thuùc ñaåy

coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp vaø noâng thoân.

− Lao ñoäng coâng nghieäp ñöôïc naâng leân veà caû soá löôïng vaø chaát löôïng, ñoàng

thôøi môû roäng vieäc chuyeån giao coâng ngheä tieân tieán trong coâng nghieäp.

− Ngoaøi ra vieäc xaây döïng caùc KCX – KCN ôû caùc ñòa phöông trong caû nöôùc

seõ goùp phaàn hình thaønh nhanh choùng caùc thaønh phoá môùi, giaûm bôùt aùp löïc di daân

vaøo thaønh phoá vaø ruùt ngaén khoaûng caùch giöõa thaønh thò vaø noâng thoân.

− Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho phaùt trieån caùc doanh nghieäp, cuõng nhö phaùt

trieån caùc doanh nghieäp theo qui hoaïch thoáng nhaát, oån ñònh laâu daøi.

− Doanh nghieäp ñaàu tö vaøo KCX – KCN khoâng maát thôøi gian vaø chi phí

cho vieäc ñeàn buø, giaûi phoùng maët baèng vaø chi phí phaùt trieån caùc coâng trình haï taàng.

Cung caáp caùc coâng trình haï taàng, caùc dòch vuï hoã trôï töông ñoái ñoàng boä.

− Thueá thu nhaäp doanh nghieäp, thueá chuyeån lôïi nhuaän ra nöôùc ngoaøi thaáp

hôn so vôùi ngoaøi KCX – KCN.

− Ñöôïc söï hoå trôï cuûa Chính phuû phaùt trieån haï taàng ngoaøi haøng raøo KCX – KCN

Phöông höôùng phaùt trieån KCN trong thôøi kyø môùi seõ ñöôïc trieån khai theo

höôùng “ña daïng hoaù caùc loaïi hình KCN” khoâng chæ quan taâm ñeán caùc KCN lôùn vaø

töông ñoái lôùn ôû caùc vuøng ñoâ thò maø Chính phuû seõ chuù troïng ñeán caùc KCN qui moâ

nhoû ôû noâng thoân ñeå thuùc ñaåy coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù noâng nghieäp vaø noâng

thoân. Höôùng phaùt trieån nhöõng naêm tôùi laø ñònh hình thaønh khoaûng 100 KCN trong

caû nöôùc, döôùi caùc daïng KCX – KCN, khu coâng ngheä cao, KCN haït nhaân cuûa ñaëc

khu kinh teá hoaëc maäu dòch töï do vôùi nhöõng qui moâ hôïp lyù, hôïp vôùi khaû naêng thöïc

teá. Vieäc hình thaønh caùc KCX – KCN môùi caàn ñöôïc ñaûm baûo tính khaû thi, ñaùp öùng

caùc ñieàu kieän : Phuø hôïp vôùi qui hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh , thaønh

phoá, cuûa vuøng, xaùc ñònh roõ ngaønh ngheà keâu goïi ñaàu tö vaøo KCX – KCN, coù giaûi

phaùp khaû thi veà huy ñoäng voán xaây döïng haï taàng kyõ thuaät, coù phöông aùn thu huùt

ñaàu tö, nguoàn nhaân löïc, khaû naêng hoaøn voán ñaàu tö xaây döïng haï taàng. Phaùt trieån

caùc KCX – KCN laø giaûi phaùp quan troïng nhaèm taïo thuaän lôïi cho ñaàu tö saûn xuaát

coâng nghieäp vaø kinh doanh dòch vuï, goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá, baûo veä

moâi tröôøng sinh thaùi thoâng qua kieåm soaùt chaát thaûi vaø nöôùc thaûi coâng nghieäp, giaûi

quyeát vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng, tieáp thu coâng ngheä môùi ôû soá lónh vöïc, söû duïng

ñaát coù hieäu quaû cao, thöïc nghieäm cô cheá quaûn lyù tieáp caän vôùi thoâng leä quoác teá,

goùp phaàn hình thaønh caùc ñoâ thò môùi.

Moâ hình phaùt trieån KCN laø ñuùng ñaén, ñaùp öùng vieäc phaùt trieån coâng nghieäp

noùi rieâng vaø veà kinh teá xaõ hoäi noùi chung theo qui hoaïch laâu daøi vaø beàn vöõng.

KCN laø söï nghieäp cuûa toaøn Ñaûng toaøn daân. Vôùi söï quan taâm cuûa Ñaûng vaø Nhaø

nöôùc, söï hoå trôï cuûa caùc caáp, caùc ngaønh, hoaït ñoäng cuûa KCX – KCN Vieät Nam seõ

phaùt trieån leân taàm cao hôn trong thôøi gian tôùi.

Theo ñeà aùn ñieàu chænh qui hoaïch phaùt trieån khu coâng nghieäp ôû Vieät Nam

thôøi kyø 2005 – 2020 trình Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät (tôø trình 3678/TTr-

BKH ngaøy 2/6/2005) töø naêm 2005 ñeán 2010 döï kieán thaønh laäp môùi (coù choïn loïc)

treân caû nöôùc 132 KCN vôùi toång dieän tích ñaát töï nhieân khoaûng 25.229 ha. Vuøng

kinh teá troïng ñieåm Baéc Boä coù 24 KCN, vuøng kinh teá troïng ñieåm Trung Boä coù 9

KCN vaø vuøng kinh teá troïng ñieåm Nam Boä coù 34 KCN naèm trong danh muïc qui

hoaïch ñeán 2010 .

Toùm laïi, caùc thaønh töïu ñaõ ñaït ñöôïc trong hôn 15 naêm xaây döïng vaø phaùt

trieån tröôùc heát theå hieän chuû tröông ñuùng ñaén cuûa vieäc phaùt trieån moâ hình KCX –

KCN cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta, sau nöõa theå hieän vai troø lôïi ích khoâng theå thieáu

cuûa KCX – KCN trong coâng cuoäc coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù vaø cuoái cuøng ñaët

ra cho caùc cô quan quaûn lyù nhaø Nhaø nöôùc trung öông vaø ñòa phöông muïc tieâu khaéc

phuïc yeáu keùm ñang toàn taïi, naâng cao hôn nöõa hieäu quaû vaø vai troø cuûa KCX –

KCN trong thôøi gian tôùi.

1.6. NHÖÕNG BAØI HOÏC RUÙT RA TÖØ KINH NGHIEÄM PHAÙP TRIEÅN CAÙC

KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP CUÛA CAÙC NÖÔÙC CHAÂU AÙ:

* Caùc ñaëc khu kinh teá Trung Quoác :

− Trung Quoác laø moät quoác gia roäng lôùn naèm saùt Vieät Nam, giöõa Trung

Quoác vaø Vieät Nam coù 1 soá ñieåm chung :

+ Cuøng phaùt trieån kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa.

+ Caû 2 quoác gia ñeàu chuù troïng vaøo vieäc thu huùt ñaàu tö, thuùc ñaåy

xuaát khaåu nhaèm gia taêng söï phaùt trieån kinh teá moãi nöôùc.

− Trung Quoác nhöõng naêm gaàn ñaây phaùt trieån nhanh vaø khaù vöõng chaéc (toác

ñoä taêng GDP haøng naêm vaøo khoaûng hôn 10%), trong ñoù coù phaàn ñoùng goùp to lôùn

töø nhöõng thaønh quaû ñaït ñöôïc cuûa moâ hình kinh teá ñöôïc thaønh laäp töø nhöõng naêm 80

moâ hình ñaëc khu kinh teá. Vì theá nghieâm cöùu nhöõng kinh nghieäm thaønh coâng cuûa

caùc ñaëc khu kinh teá Trung Quoác seõ phaàn naøo giuùp Vieät Nam coù nhöõng baøi hoïc quí

baùu treân böôùc ñöôøng xaây döïng caùc KCX – KCN taïi Vieät Nam, ñaëc bieät vaø keá

hoaïch xaây döïng ñaëc khu kinh teá taïi Vieät Nam trong töông lai.

− Caùc ñaëc khu kinh teá cuûa Trung Quoác naèm ôû vuøng ven bieån thuoäc tænh

Quaûng Ñoâng, Phuùc Kieán vaø Tænh Ñaûo Haûi Nam, caùc ñaëc khu kinh teá laø cöûa soå cuûa

Trung Quoác môû ra beân ngoaøi, thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi (FDI), nôi tieáp nhaän kinh

nghieäm quaûn lyù hieän ñaïi tieân tieán cuûa caùc nöôùc phaùt trieån vaø cuõng laø nôi thöïc

nghieäm nhöõng chính saùch caûi caùch theå cheá kinh teá cuûa Trung Quoác. Neáu thaønh

coâng seõ aùp duïng thöïc hieän tieáp cho caùc khu vöïc khaùc, neáu khoâng seõ chæ ñoùng

khung trong ñaëc khu.

− Ñaëc khu kinh teá Thaåm Quyeán vaø Chu Haûi thaønh laäp naêm 1980, Saùn Ñaàu

vaø Haï moân thaønh laäp naêm 1981, Haûi Nam ra ñôøi naêm 1988. Naêm 1980 xuaát phaùt

ñieåm cuûa 5 ñaëc khu raát keùm. Nhöng ñeán cuoái naêm 1996, naêm ñaëc khu kinh teá coù

dieän tích 35.000 km2 vaø daân soá 10,2 trieäu ngöôøi, chieám 0,36% dieän tích caû nöôùc

vaø 0,78% daân soá caû nöôùc. Ngoaøi ra 5 ñaëc khu kinh teá cuûa Trung Quoác ñaõ ñaït ñöôïc

giaù trò xuaát nhaäp khaåu vaø thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi xaáp xæ 1/3 caû nöôùc.

− Caùc ñaëc khu kinh teá cuûa Trung Quoác ñaõ khai thaùc caùc lôïi theá vò trí ñòa lyù

vaø caùc chính saùch öu ñaõi daønh cho ñaëc khu kinh teá nhaèm thu huùt FDI vaø caàu noái

hôïp taùc kinh teá vôùi caùc khu vöïc khaùc trong noäi ñòa. Ñaây laø nhöõng khu vöïc phaùt

trieån raát nhanh caû veà kinh teá vaø xaõ hoäi, taïo ñieàu kieän cho kinh teá thò tröôøng vaø

coâng nghieäp höôùng theo xuaát khaåu hoaït ñoäng moät caùch toát nhaát. Hieän nay 5 ñaëc

khu kinh teá laø khu vöïc phaùt trieån nhaát cuûa ñaát nöôùc. Töø söï thaønh coâng cuûa ñaëc khu

kinh teá Trung Quoác coù theå ruùt ra ñöôïc 1 soá baøi hoïc sau :

− Baøi hoïc 1 : Trung öông Ñaûng Coäng Saûn Trung Quoác ñaõ ñaùnh giaù ñuùng

tình hình vaø kieân trì thöïc hieän moät chính saùch lôùn.

Nhöõng naêm ñaàu, do ñaëc khu coøn trong thôøi kyø khoù khaên, thu huùt ñaàu tö

nöôùc ngoaøi coøn töï phaùt, chöa coù quy hoaïch, loái soáng thöïc duïng phaùt trieån, neân coù

khoâng ít yù kieán ñoøi xoùa boû. Nhöng vôùi quyeát taâm cao, kieân trì theo ñuoåi, töø naêm

1992 thì ñaëc khu kinh teá môùi thöïc söï böôùc vaøo thôøi kyø phaùt trieån höôùng ngoaïi, hoäi

nhaäp quoác teá vaø söï thoáng nhaát nhaän thöùc ñöôïc naâng leân töø ñaây.

− Baøi hoïc 2 : Trung öông maïnh daïn giao quyeàn cho chính quyeàn caùc caáp

tænh, thaønh phoá. Trong ñieàu kieän khung phaùp lyù chöa hoaøn thieän trong thôøi gian

ñaàu, Trung öông chæ quy ñònh moät soá nguyeân taéc cho hoaït ñoäng cuûa ñaëc khu kinh

teá ñoù laø Nghò quyeát cuûa Ñaïi hoäi ñaïi bieåu nhaân daân toaøn quoác kyø hoïp thöù 15 khoùa

IX thaùng 8/1980 thoâng qua quy ñònh thaønh laäp vaø toå chöùc hoaït ñoäng ñaëc khu kinh

teá ôû tænh Quaûng Ñoâng vôùi 26 Ñieàu, caùc ñieàu ngaén goïn, roõ raøng vaø deã thöïc hieän.

Nhöng ñeå toå chöùc thöïc hieän ñöôïc caùc nguyeân taéc cuûa Trung öông ñeà ra vaø ñeå ñaùp

öùng nhu caàu thöïc teá cuûa töøng ñaëc khu trong quaù trình phaùt trieån, Ñaïi hoäi ñaïi bieåu

Nhaân daân toaøn quoác kyø hoïp thöù 21 ñaõ coù nghò quyeát uûy quyeàn cho Ñaïi hoäi ñaïi

bieåu Nhaân daân hai tænh Quaûng Ñoâng vaø Phuùc Kieán ñöôïc “laäp quy” aùp duïng cho

ñaëc khu theo phöông chaâm “moät nôùi vaø moät haïn cheá”. “Moät nôùi” laø tænh ñöôïc laäp

nhöõng quy ñònh coù noäi dung khaùc vôùi quy ñònh hieän haønh hoaëc chöa coù quy ñònh;

“Moät haïn cheá” laø chæ aùp duïng cho ñaëc khu. Naêm 1992, Trung öông coù quyeát ñònh

cho chính quyeàn thaønh phoá Thaåm Quyeán thuoäc tænh Quaûng Ñoâng coù quyeàn laäp

quy vaø baùo caùo tröïc tieáp leân Trung öông. Khi ban haønh caùc vaên baûn phaùp quy ñeàu

phaûi trao ñoåi vôùi cô quan Trung öông lieân quan.

− Chính quyeàn ñaëc khu kinh teá coù quyeàn haïn quaûn lyù kinh teá raát lôùn.

Chính quyeàn ñaëc khu ñöôïc pheùp pheâ chuaån caùc döï aùn nhoû hôn 30 trieäu USD neáu

caùc döï aùn naøy khoâng naèm trong danh muïc kieåm soaùt cuûa Nhaø nöôùc. Ñoái vôùi

nhöõng döï aùn treân 30 trieäu USD vaø naèm trong danh muïc kieåm soaùt cuûa Nhaø nöôùc

thì chính quyeàn ñaëc khu phaûi xin yù kieán cuûa cô quan Trung öông vaø ñòa phöông

lieân quan.

− Baøi hoïc 3 : Trung Quoác thöïc hieän nhaát quaùn chính saùch ñaàu tö nöôùc

ngoaøi. Trong thu huùt FDI, hoï laáy lôïi ích cô baûn vaø laâu daøi laøm troïng. Chính vì vaäy,

caùc chính saùch öu ñaõi veà thueá vaø taøi chính raát roäng raõi cho ñaëc khu.

− Baøi hoïc 4 : Trung Quoác ña daïng hoùa caùc hình thöùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi.

Ngoaøi caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nhö ôû Vieät Nam: hôïp doanh, lieân doanh,

100% voán nöôùc ngoaøi, Trung Quoác coøn coù theâm caùc hình thöùc lieân doanh cuøng

khai thaùc, thöông maïi buø tröø, gia coâng laép raùp, thueâ mua, chuyeån giao kyõ thuaät,

mua baùn traùi phieáu – coå phieáu, vay voán … Qua caùc taøi lieäu chính thöùc cuûa Trung

Quoác thì ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi caùc ñaëc khu chieám tôùi 90% toång voán ñaàu tö cuûa

toaøn boä doanh nghieäp hoaït ñoäng taïi ñaëc khu. Trung Quoác tieán haønh cô cheá quaûn

lyù “moät cöûa, moät ñaàu moái”, ñôn giaûn hoùa thuû tuïc haønh chính, boä maùy quaûn lyù goïn

nheï, ñoái xöû bình ñaúng giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá trong ñaëc khu treân taát caû caùc

maët: thueá, thöông maïi, ngoaïi hoái, xuaát nhaäp khaåu, xuaát nhaäp caûnh … Sau hôn 18

naêm phaùt trieån, haàu heát caùc yeáu toá thò tröôøng ñaõ hình thaønh vaø phaùt trieån nhö: thò

tröôøng voán, thò tröôøng lao ñoäng, thò tröôøng ñaát ñai. Doanh nghieäp trong ñaëc khu

hoaøn toaøn töï chuû trong saûn xuaát kinh doanh, caùc cô quan khoâng nhaän baát cöù meänh

leänh haønh chính naøo can thieäp ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát – kinh doanh cuûa doanh

nghieäp. Caùc doanh nhaân nöôùc ngoaøi vaø khaùch du lòch nöôùc ngoaøi ñöôïc höôûng quy

cheá xuaát nhaäp caûnh ñôn giaûn vaø thuaän tieän. Ngöôøi ñaàu tö vaø du lòch nöôùc ngoaøi

vaøo Thaåm Quyeán, Chu Haûi vaø Haûi Nam ñöôïc caáp visa taïm thôøi trong thôøi gian 3,5

hay 15 ngaøy. Nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhaân vieân nöôùc ngoaøi laøm vieäc trong caùc

DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø gia ñình hoï ñöôïc höôûng caáp visa nhieàu laàn.

− Baøi hoïc 5: Trung Quoác ña daïng hoùa caùc moâ hình phaùt trieån kinh teá:

Ngoaøi moâ hình ñaëc khu kinh teá, Trung Quoác coù 14 thaønh phoá kinh teá môû vuøng

duyeân ra ñôøi naêm 1984, 32 khu phaùt trieån kinh teá vaø kyõ thuaät hay coøn goïi laø khu

khai phaùt (1988), 13 khu môû vuøng bieân giôùi, 3 khu maäu dòch töï do. Caùc moâ hình

phaùt trieån kinh teá neâu treân ñöôïc hình thaønh caên cöù vaøo ñieàu kieän cuï theå vò trí ñòa

lyù taïo ñieàu kieän khôi daäy vaø khai thaùc moät caùch toát nhaát lôïi theá cuûa töøng khu vöïc.

Tôùi nhöõng naêm 90, chính saùch caûi caùch cuûa neàn kinh teá ñaõ vöôn tôùi 365 ñoâ thò vôùi

dieän tích 55 vaïn km2 vôùi hôn 300 trieäu daân sinh soáng.

− Baøi hoïc 6: Hình thöùc huy ñoäng voán xaây döïng haï taàng raát phong phuù.

Rieâng ñaëc khu Thaåm Quyeán coù caùc haï taàng caáp ñieän 2.000MW, coù 8 caûng

trong ñoù coù 26 caàu caûng coù theå tieáp nhaän taøu 10.000 taán, coù saân bay rieâng, 44 nhaø

maùy vôùi toång coâng suaát caáp nöôùc haøng naêm laø 800 trieäu m3 nöôùc thoâ vaø haøng

ngaøy caáp 2,68 trieäu taán nöôùc … Vôùi haï taàng nhö vaäy phaûi caàn tôùi vaøi chuïc tyû USD

ñeå xaây döïng cô sôû haï taàng. Ngoaøi hình thöùc huy ñoäng voán nhö ôû nöôùc ta nhö vay

Ngaân haøng, hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi, phaùt haønh traùi phieáu, hoï coøn coù chính saùch

cho ñaëc khu giöõ laïi tieàn baùn quyeàn söû duïng ñaát trong 10 naêm ñaàu vaø ñeán naêm

1989 ñöôïc giöõ laïi tieàn thu ngaân saùch vöôït chæ tieâu Trung öông giao ñeå phaùt trieån

haï taàng. Ngoaøi ra ngöôøi noâng daân ñöôïc goùp voán baèng giaù trò hoa lôïi vaø taøi saûn

treân maûnh ñaát cuûa hoï ñeå höôûng coå töùc thay vì caùch laøm coå ñieån laø nhaän ñeàn buø.

− Toùm laïi vieäc löïa choïn ñuùng ñòa ñieåm, sau ñoù laø coâng taùc quy hoaïch vaø xaùc

ñònh böôùc ñi ban ñaàu phuø hôïp, töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp (ban ñaàu Thaåm Quyeán laø gia

coâng laép raùp, tôùi naêm 1992 môùi phaùt trieån coâng nghieäp cheá taïo hoaëc saûn phaåm coù

haøm löôïng quoác gia cao), coù nhöõng chính saùch ñuùng ñaén vaø kieân trì toå chöùc thöïc hieän

laø nhöõng noäi dung then choát caàn quan taâm ñeå phaùt trieån ñaëc khu.

• Taïi Ñaøi Loan:

− Theá giôùi ñaõ chöùng kieán theo doõi söï xuaát hieän vaø phaùt trieån kinh teá vôùi

toác ñoä choùng maët cuûa caùc “con Roàng Chaâu AÙ”, trong ñoù Ñaøi Loan ñöôïc coi laø

hieän töôïng ñaëc thuø. Nghieân cöùu quaù trình xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa Ñaøi

Loan seõ ruùt ra nhieàu baøi hoïc kinh nghieäm cho caùc quoác gia ñang böôùc ñaàu thöïc

hieän coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng. Thaät vaäy,

vaøo thôøi ñieåm nhöõng naêm 1965 – 1970 neàn kinh teá Ñaøi Loan coù nhöõng ñaëc ñieåm

töông ñoàng vôùi neàn kinh teá Vieät Nam. Thôøi ñieåm ñoù Ñaøi Loan cuõng laø moät nöôùc

phaùt trieån ñi leân döïa vaøo noâng nghieäp, vaøo moät neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn, saûn

xuaát kinh doanh nhoû laø chính. Chæ sau hôn 30 naêm, kinh teá Ñaøi Loan ñaõ phaùt trieån

moät caùch vöôït baäc, oån ñònh vaø beàn vöõng. Ñaøi Loan hieän nay laø moät trong nhöõng

nöôùc coù döï tröõ vaøng – ngoaïi teä lôùnnhaát treân theá giôùi, vaø cuõng laø quoác gia quy nhaát

trong khu vöïc haàu nhö khoâng bò aûnh höôûng cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính Chaâu

AÙ. Trong nhöõng thaønh quaû maø Ñaøi Loan ñaït ñöôïc trong thôøi gian vöøa qua khoâng

theå phuû nhaän coù söï ñoùng goùp cuûa vieäc phaùt trieån moät moâ hình kinh teá môùi, moâ

hình KCX – KCN.

Vaøi neùt veà nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm, nhöõng böôùc ñi ñuùng ñaén cuûa Chính

phuû Ñaøi Loan trong vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån moâ hình KCX – KCN ôû Ñaøi

Loan, töø ñoù ruùt ra nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm nhaát ñònh cho söï phaùt trieån kinh teá ôû

Vieät Nam.

− Baøi hoïc 1: Nhaän thöùc ñuùng ñaén cuûa Chính phuû, phaùt trieån neàn kinh teá

theo cô cheá höôùng ngoaïi döïa vaøo vieäc phaùt trieån coâng nghieäp.

Caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch kinh teá cuûa Ñaøi Loan ñaõ nhaän thöùc ñöôïc vò

theá cuûa Ñaøi Loan trong heä thoáng kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc. Ñaøi Loan thuoäc loaïi

hình neàn kinh teá haûi ñaûo, ñaát heïp, ngöôøi ñoâng, taøi nguyeân khoaùng saûn ngheøo naøn,

möùc ñoä phuï thuoäc cuûa neàn kinh teá trong nöôùc vaø hoaït ñoäng ngoaïi thöông raát lôùn.

Vì vaäy, ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån thì vieäc hình thaønh moät “cô caáu kinh teá höôùng

ngoaïi” mang yù nghóa soáng coøn ñoái vôùi neàn kinh teá Ñaøi Loan. Ñeå coù moät ‘cô cheá

kinh teá höôùng ngoaïi”, taát nhieân khoâng theå döïa vaøo phaùt trieån noâng nghieäp, ngö

nghieäp maø phaûi döïa vaøo phaùt trieån coâng nghieäp, phaûi nhanh choùng thöïc hieän coâng

nghieäp hoùa toaøn boä neàn kinh teá, nhaèm taïo ra 1 neàn saûn xuaát döïa treân phöông thöùc

saûn xuaát coâng nghieäp, naêng ñoäng, coù naêng suaát lao ñoäng cao, coù khaû naêng saûn

xuaát saûn phaåm hoaëc cung caáp caùc dòch vuï cho xuaát khaåu ñeán moïi thò tröôøng treân

theá giôùi. Ñaøi Loan ñaõ choïn cho mình moät phöông thöùc thích hôïp ñeå phaùt trieån

coâng nghieäp vaø tieán haønh coâng nghieäp hoùa. Xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm beân trong vaø

tình hình theá giôùi thôøi kyø cuoái nhöõng naêm 50 vaø ñaàu thaäp kyû 60. Ñaøi Loan chuû

tröông phaùt trieån maïnh meõ nhöõng ngaønh coâng nghieäp nheï, saûn xuaát haøng xuaát

khaåu, söû duïng nhieàu lao ñoäng – Caùc xí nghieäp môùi ñöôïc xaây döïng coù quy moâ vöøa

vaø nhoû laø phoå bieán vaø ñöôïc xaây döïng taäp trung ôû khu vöïc nhaát ñònh (laø KCX –

KCN) theo quy ñònh cuûa chính quyeàn. Caùc xí nghieäp ôû caùc khu coâng nghieäp coù

nhieàu thuaän lôïi: ñieàu kieän haï taàng kyõ thuaät (ñieän, nöôùc) hoaøn haûo, ñöôïc höôûng 1

soá öu ñaõi veà taøi chính nhö ñöôïc mieãn, giaûm thueá 1 soá naêm, ñöôïc höôûng thueá suaát

thaáp, trong moät soá tröôøng hôïp ñöôïc vay voán vôùi ñieàu kieän öu ñaõi ….

Vieäc taäp trung caùc xí nghieäp coâng nghieäp vaøo caùc KCN xeùt veà phöông dieän

quaûn lyù kinh teá vó moâ coù nhieàu lôïi ích. Tröôùc heát vôùi caùc khu ñaát daønh cho xaây

döïng KCN, coù theå chuû ñoäng xaây döïng haï taàng kyõ thuaät theo caùc tieâu chuaån quoác

teá. Vôùi caùc ñieàu kieän thuaän lôïi nhö vaäy, nhieàu nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø ngoaøi

nöôùc seõ saün saøng ñaàu tö vaøo caùc khu naøy xaây döïng nhaø maùy saûn xuaát haøng xuaát

khaåu. Ñaây laø moät lôïi theá ñeå thu huùt voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Maët khaùc,

nhôø boá trí saûn xuaát taäp trung neân vieäc toå chöùc saûn xuaát (cung caáp ñieän, nöôùc, vaän

taûi nguyeân vaät lieäu cho saûn xuaát vaø saûn phaåm, xöû lyù nöôùc thaûi, ….) cuõng thuaän lôïi

hôn, taïo ñieàu kieän giaûm chi phí cho caùc xí nghieäp trong caùc khu coâng nghieäp.

Cuoái cuøng nhôø coù caùc khu coâng nghieäp neân ñaõ giaûm daàn tieán tôùi chaám döùt vieäc

xaây döïng nhaø maùy rieâng reõ vaø phaân taùn trong noäi thaønh, noäi thò hoaëc chieám ñaát

noâng nghieäp, ngö nghieäp ñaëc duïng ñeå xaây döïng nhaø maùy, goùp phaàn söû duïng coù

hieäu quaû quyõ ñaát noâng nghieäp voán raát eo heïp cuûa Ñaøi Loan.

− Baøi hoïc 2 : Phaùt trieån phoå bieán moâ hình KCX – KCN treân caû nöôùc,

khoâng giôùi haïn quy moâ, soá löôïng KCX – KCN.

Keå töø naêm 1996, khi thaønh laäp khu cheá xuaát ñaàu tieân, ñeán nay Ñaøi Loan ñaõ

coù hôn 95KCN, trong ñoù 58 khu do Nhaø nöôùc ñaàu tö, coøn laïi do tö nhaân hay caùc toå

chöùc ñoaøn theå ñaàu tö xaây döïng. Hieän nay Boä kinh teá (cuï theå laø Cuïc coâng nghieäp)

thoáng nhaát quaûn lyù Nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc KCN vaø coù phaân caáp nhö sau: chính

quyeàn Trung öông tröïc tieáp quaûn lyù 12 KCN coù taàm quan troïng nhaát, caùc khu coøn

laïi do ñòa phöông hoaëc tö nhaân quaûn lyù (theo hình thöùc laäp ban ñieàu haønh KCN do

caùc xí nghieäp trong khu cöû ñaïi dieän tham gia) – Qua caùch phaân boå caùc KCX –

KCN taïi Ñaøi Loan, haàu nhö huyeän naøo cuõng coù KCN, moãi KCN laø moät “haït

nhaân” thuùc ñaåy hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh trong vuøng. Trong nhöõng naêm tôùi,

cuøng vôùi vieäc phaùt trieån khoa hoïc – coâng ngheä, Ñaøi Loan seõ tieáp tuïc xaây döïng

theâm nhöõng KCN môùi, naâng caáp caùc KCN cuõ ñeå ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån cuûa

Ñaøi Loan trong theá kyû 21. Neân chaêng ñaây laø moät kinh nghieäm cho chuùng ta tham

khaûo: Muoán coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc vôùi toác ñoä cao vaø hieäu quaû,

nhaát thieát ñaåy maïnh vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån caùc KCX – KCN. Tuøy theo ñieàu

kieän cuï theå, moãi tænh neân coù ít nhaát moät KCN. Ñieàu quan troïng laø phaûi laøm toát

coâng taùc quy hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp noùi chung vaø quy hoaïch hình thaønh caùc

khu coâng nghieäp treân phaïm vi caû nöôùc, baûo ñaûm tính thoáng nhaát vaø moái quan heä

lieân hoaøn, töông hoã trong phaùt trieån giöõa caùc KCN vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát vaø quaù

trình ñoâ thò hoùa ôû vuøng hình thaønh KCN.

• Taïi Thaùi Lan:

Thaùi Lan laø moät ñaát nöôùc coù lôïi theá so saùnh töông ñoái gioáng vôùi Vieät Nam

nhö : coù tieàm naêng lôùn veà phaùt trieån noâng nghieäp vaø löïc löôïng lao ñoäng. Tuy

nhieân khi so saùnh veà kinh nghieäm phaùt trieån KCN thì Thaùi Lan ñaõ coù hôn 40 naêm

hình thaønh vaø xaây döïng moâ hình naøy. Trong khi ôû Vieät Nam moâ hình naøy môùi chæ

ñöôïc phaùt trieån hôn 15 naêm qua. Vì theá qua nhöõng thaønh coâng phaùt trieån KCN taïi

Thaùi Lan cho pheùp chuùng ta coù ñöôïc nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm boå ích cho Vieät

Nam ñoái vôùi moâ hình kinh teá môùi meõ KCX – KCN. Ñeán nay, Thaùi Lan coù hôn 40

KCN hoaït ñoäng, trong ñoù 7 KCN do Cuïc Quaûn lyù caùc KCN Thaùi Lan (goïi taét

IEAT) ñaàu tö, 1 KCN IEAT lieân doanh vôùi tö nhaân ñeå xaây döïng cô sôû haï taàng, 32

KCN do caùc taäp ñoaøn lôùn vaø tö nhaân ñaàu tö. Taát caû caùc KCN naøy hoaït ñoäng theo

luaät KCN. IEAT tröïc tieáp quaûn lyù 29 KCN, trong ñoù 7 KCN ñaõ ñöôïc laáp ñaày.

Trong soá 29 KCN thì coù 9 KCX vaø 20 KCN toång hôïp – KCN toång hôïp laø nôi saûn

xuaát haøng coâng nghieäp ñeå xuaát khaåu vaø tieâu duøng trong nöôùc. Caùc KCN ôû Thaùi

Lan ñöôïc chia laøm 3 vuøng, moãi vuøng ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi rieâng veà taøi chính.

− Vuøng 1 : 6 tænh xung quanh Bang Kok, goàm 6 KCN

− Vuøng 2 : 10 tænh xung quanh vuøng 1, goàm 12 KCN

− Vuøng 3 : 60 tænh coøn laïi cuûa Thaùi Lan, goàm 11 KCN

Nhöõng baøi hoïc thaønh coâng taïi caùc KCN Thaùi Lan;

− Baøi hoïc 1 : Toå chöùc boä maùy quaûn lyù moät caùch hôïp lyù vaø hieäu quaû.

Tröôùc ñaây, caùc nhaø ñaàu tö vaøo Thaùi Lan töï mua ñaát ñeå xaây döïng nhaø maùy

neân Nhaø nöôùc khoâng quaûn lyù ñöôïc, nhaát laø veà maët baûo veä moâi tröôøng. Töø naêm

1972, IEAT ñöôïc thaønh laäp. Vieäc xaùc ñònh chöùc naêng vaø quyeàn haïn cuûa IEAT laø

moät cuoäc ñaáu tranh vaø phaûi qua raát nhieàu cuoäc hoïp vaø taùch moät phaàn nhieäm vuï

maø caùc boä, ngaønh ñang thöïc hieän giao cho IEAT. Cuoái cuøng, nhaèm muïc tieâu phaùt

trieån caân baèng ôû Thaùi Lan, Chính phuû ñaõ chính thöùc giao chöùc naêng cho IEAT nhö

ngaøy nay. IEAT ñöôïc giao nhieäm vuï quaûn lyù Nhaø nöôùc thoáng nhaát veà phaùt trieån

KCN ôû Thaùi Lan. Ngoaøi ra, cuïc coøn coù chöùc naêng kinh doanh. Trong tröôøng hôïp

naøy, IEAT nhö laø moät doanh nghieäp Nhaø nöôùc. Töø 2 chöùc naêng treân, IEAT coù

quyeàn tieán haønh caùc hoaït ñoäng sau:

(cid:153) Ñieàu tra, xaây döïng keá hoaïch, thieát keá, xaây döïng KCN.

(cid:153) Caáp giaáy pheùp ñaàu tö.

(cid:153) Quaûn lyù caùc nhaø ñaàu tö trong KCN (bao goàm hoaït ñoäng saûn xuaát,

kinh doanh, xuaát nhaäp khaåu, dòch vuï …), quaûn lyù vieäc söû duïng ñaát, caùc coâng vieäc

lieân quan ñeán veä sinh, y teá, aûnh höôûng moâi tröôøng.

(cid:153) Quy ñònh ngaønh ngheà vaø quy moâ cuûa cô sôû coâng nghieäp seõ ñöôïc

caáp giaáy pheùp ñaàu tö vaøo KCN.

(cid:153) Quy ñònh giaù mua, baùn vaø cho thueâ baát ñoäng saûn, ñoäng saûn.

(cid:153) Phaùt haønh ngaân phieáu hoaëc caùc loaïi tín phieáu khaùc nhaèm muïc

ñích ñaàu tö.

Toå chöùc boä maùy cuûa IEAT goïn, taäp trung vaø tröïc tieáp neân coâng vieäc ñöôïc

giaûi quyeát nhanh choùng hieäu quaû.

− Baøi hoïc 2 : Veà dòch vuï “moät cöûa”.

Nhaø ñaàu tö muoán ñaàu tö vaøo KCN chæ caàn ñeán IEAT laø coù ñuû thoâng tin caàn

thieát. Hoï seõ ñöôïc giôùi thieäu maïng löôùi KCN, ngaønh ngheà khuyeán khích ñaàu tö, vò

trí caùc KCN, caùc öu ñaõi, caùc thuû tuïc giaáy tôø caàn thöïc hieän. Sau moät ngaøy ñöôïc

höôùng daãn chu ñaùo vaø laøm xong moïi thuû tuïc, moät tuaàn sau hoï seõ nhaän ñöôïc giaáy

pheùp ñeå baét tay vaøo xaây döïng nhaø xöôûng. Tröôøng hôïp ôû xa, nhaø ñaàu tö coù theå

thoâng qua maïng Internet tìm hieåu KCX – KCN maø mình quan taâm, loâ ñaát mình

löïa choïn. Sau ñoù fax cho IEAT, khi ñöôïc IEAT chaáp nhaän, hoï seõ ñeán Bangkok ñeå

kyù hôïp ñoàng. Thöïc teá cho thaáy, ñeå ñi ñeán dòch vuï moät cöûa laø moät quaù trình phaán

ñaáu lieân tuïc keå töø khi thaønh laäp IEAT ñeán khi ban haønh luaät KCN ôû Thaùi Lan,

trong ñoù quy ñònh cheá ñoä dòch vuï moät cöûa phaûi maát 7naêm. Maëc duø coù quy ñònh

cheá ñoä dòch vuï moät cöûa nhöng IEAT luoân ñaët nhieäm vuï töï hoaøn thieän ñeå giaûi

quyeát nhanh yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Bôûi vì moät cöûa nhöng nhaø ñaàu tö phaûi chôø

ñôïi laâu cuõng coù nghóa nhö nhieàu cöûa. Töø ñoù IEAT töï khaúng ñònh vò trí vaø vai troø

cuûa mình trong vieäc thu huùt caùc nhaø ñaàu tö vaø hoaøn thaønh nhieäm vuï phaùt trieån

coâng nghieäp caân baèng ôû Thaùi Lan.

− Baøi hoïc 3 : Caùc chính saùch öu ñaõi veà taøi chính.

Ñoái vôùi xaây döïng vaø kinh doanh cô sôû haï taàng, Nhaø nöôùc khoâng öu ñaõi cho

vay voán, tuy nhieân Nhaø nöôùc ñöùng ra baûo laõnh cho caùc Coâng ty Nhaø nöôùc vay maø

khoâng phaûi theá chaáp. Moïi öu tieân ñöôïc daønh cho caùc doanh nghieäp trong KCN.

Vôùi muïc tieâu laø laáp ñaày caùc KCX – KCN veà phaùt trieån coâng nghieäp caân baèng

trong caû nöôùc, Thaùi Lan phaân thaønh 3 vuøng phaùt trieån KCN nhö keå treân vôùi nhöõng

öu ñaõi khaùc nhau ñeå khuyeán khích ñaàu tö vaøo vuøng khoù khaên, xa Bang Kok, cuï

theå nhö sau:

(cid:153) Thueá thu nhaäp Coâng ty : Vuøng 1 ñöôïc mieãn trong 3 naêm, vuøng 2

ñöôïc mieãn trong 7 naêm, vuøng 3 ñöôïc mieãn trong 8 naêm vaø ñöôïc giaûm 50% trong 5

naêm tieáp theo.

(cid:153) Thueá nhaäp khaåu thieát bò – maùy moùc : Vuøng 1, Vuøng 2 ñöôïc giaûm

50%, vuøng 3 ñöôïc mieãn hoaøn toaøn.

(cid:153) Thueá nhaäp khaåu nguyeân lieäu saûn xuaát : (tröôøng hôïp caû 3 vuøng xuaát

khaåu ít nhaát 30%), vuøng 1, vuøng 2 ñöôïc mieãn trong 1 naêm, vuøng 3 ñöôïc mieãn

trong 5 naêm.

Ngoaøi caùc öu ñaõi chung keå treân, caùc KCX – KCN coøn ñöôïc höôûng caùc öu ñaõi

khaùc nhö mieãn hoaøn toaøn thueá nhaäp khaåu maùy moùc, thieát bò vaø nguyeân lieäu saûn

xuaát, mieãn hoaøn toaøn caùc loaïi thueá khaùc nhö thueá giaù trò gia taêng, thueá tieâu thuï,

thueá phuï thu.

− Baøi hoïc 4 : Taïo moâi tröôøng trong saïch taïi caùc KCX – KCN.

Trong 5 muïc tieâu xaây döïng KCN Thaùi Lan laø ñaûm baûo moâi tröôøng trong

saïch, thoâng qua luaät KCN vaø caùc quy cheá baét buoäc ñeå baûo veä moâi tröôøng. Thaùi

Lan ñöa ra nguyeân taéc coâng baèng – Ngöôøi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng phaûi ñeàn buø

thieät haïi. Do vaäy khi thaønh laäp KCX – KCN phaûi coù döï aùn thieát keá xaây döïng heä

thoáng xöû lyù nöôùc thaûi vaø ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn veà moâi tröôøng xem xeùt vaø

pheâ duyeät. Moïi chaát thaûi phaûi ñöôïc xöû lyù vaø giaûi phoùng trieät ñeå, nhaø ñaàu tö phaûi

chi traû chi phí xöû lyù chaát thaûi. IEAT laø cô quan ñöôïc uûy quyeàn ñaët ñaïi dieän taïi caùc

KCX – KCN ñeå giaùm saùt, kieåm tra moâi tröôøng. Theo ñònh kyø, laáy maãu chaát thaûi

ñeå phaân tích vaø coù caùc quyeát ñònh kòp thôøi khi phaùt hieän caùc tieâu chuaån baûo veä

moâi tröôøng bò vi phaïm. Vì vaäy caùc KCX – KCN ôû Thaùi Lan ñöôïc meänh danh laø

caùc KCX – KCN xanh, saïch, ñeïp.

− Toùm laïi nhôø caùc chính saùch ñuùng ñaén cuûa Chính phuû veà quy cheá hoaït

ñoäng KCX – KCN cuøng caùc quy ñònh haáp daãn veà chính saùch taøi chính, caùc KCX –

KCN taïi Thaùi Lan ñaõ taïo ñöôïc cho mình nhöõng neùt ñaëc tröng rieâng, noåi tieáng vôùi

caùc ñaëc ñieåm : xanh, saïch, ñeïp neân deã daøng thu huùt caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi

nöôùc, taïo neân söï thaønh coâng cho caùc KCX – KCN ôû Thaùi Lan.

• Nhöõng baøi hoïc ruùt ra töø kinh nghieäm phaùt trieån caùc KCX – KCN cuûa caùc

nöôùc Chaâu AÙ cho Vieät Nam:

Töø nhöõng thaønh coâng taïi caùc KCX – KCN taïi moät soá nöôùc nhö ñaõ neâu ôû treân

chuùng ta ruùt ra ñöôïc moät soá loaïi baøi hoïc kinh nghieäm cho Vieät Nam nhö sau :

− Khoâng neân giôùi haïn soá löôïng KCX – KCN taïi Vieät Nam. Thaät vaäy,

muoán coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc vôùi toác ñoä cao vaø hieäu quaû, nhaát

thieát phaûi ñaåy maïnh vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån caùc KCX – KCN. Moãi tænh, moãi

ñòa phöông neân coù ít nhaát moät KCN ñeå phaùt trieån theá maïnh coâng nghieäp cuûa töøng

vuøng. Tuy nhieân vieäc quy hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp caàn ñöôïc nghieân cöùu vaø

caân nhaác kyõ, baûo ñaûm tính thoáng nhaát trong phaùt trieån giöõa caùc khu coâng nghieäp

vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát vaø quaù trình ñoâ thò hoùa ôû vuøng hình thaønh KCN. Ñeå thu

huùt nhieàu doanh nghieäp söû duïng coâng ngheä kyõ thuaät cao, phuø hôïp vôùi trình ñoä

phaùt trieån cuûa töøng vuøng, caùc KCX – KCN caàn coù ñuû caùc ñieàu kieän sau:

(cid:153) Cô sôû haï taàng toát, thuaän lôïi (caàu caûng, saân bay, ñöôøng cao toác, ñieän,

nöôùc, thoâng tin lieân laïc).

(cid:153) Coù caùc dòch vuï cô baûn phuïc vuï cho kinh doanh: dòch vuï Ngaân haøng,

baûo hieåm, khaùch saïn, nhaø ôû, tröôøng hoïc quoác teá, heä thoáng chôï vaø cöûa haøng.

(cid:153) Coù haønh lang phaùp lyù ñaày ñuû, an toaøn, haáp daãn.

(cid:153) Giaù caû vaø thôøi gian thueâ ñaát hôïp lyù.

Chính phuû vaø caùc Boä ban ngaønh caàn maïnh daïn trao quyeàn quaûn lyù cho ñòa

phöông (Ban Quaûn lyù caùc KCX – KCN tænh, thaønh phoá) vaø thöïc hieän theo cô cheá

“moät cöûa” ñeå vieäc quaûn lyù deã daønhg, hieäu quaû maø khoâng gaây phieàn haø, aùch taét

ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. Ngoaøi ra, Nhaø nöôùc caàn coù nhöõng chính saùch hoã trôï voán

cho caùc ñòa phöông ñeå ñaàu tö xaây döïng KCX – KCN. Coù theå hoïc taäp kinh nghieäm

ôû Trung Quoác: cho pheùp ñòa phöông giöõ laïi moät phaàn tieàn thueâ ñaát trong thôøi gian

ñaàu ñeå boå sung theâm nguoàn voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn.

So vôùi caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc thì taïi Vieät Nam öu ñaõi veà taøi chính

(thueá suaát vaø caùch thu thueá lôïi töùc) laø töông ñoái haáp daãn. Tuy nhieân, sau khi tham

khaûo kinh nghieäm taïi Thaùi Lan neân chaêng coù nhöõng möùc öu ñaõi hôn veà taøi chính

cho caùc doanh nghieäp ñaàu tö taïi caùc KCX – KCN ôû caùc tænh xa, caùc vuøng saâu v.v..

− Khoâng neân chæ tieán haønh xaây döïng caùc KCX – KCN taäp trung khoång loà

ôû caùc ñoâ thò lôùn, taïo ra caùc nan giaûi ñoâ thò, taïo ra söï caùch bieät quaù lôùn giöõa thaønh

thò vaø noâng thoân vaø laøm maát caân baèng sinh thaùi vaø gaây oâ nhieãm moâi tröôøng.

− Phaûi ñaûm baûo giöõ vöõng oån ñònh chính trò – xaõ hoäi, baûo ñaûm an ninh quoác

phoøng. Nhaø nöôùc coù nhöõng khuyeán khích ñaùng keå veà maët taøi chính, thueá, caùc ñieàu

leä vaø thuû tuïc ñôn giaûn, roõ raøng … coù nhö vaäy môùi thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö

trong vaø ngoaøi nöôùc.

− Phaûi coù söï keát hôïp haøi hoøa muïc tieâu cuûa nöôùc chuû nhaø vaø caùc ñoái taùc laø caùc

chuû ñaàu tö cuûa caùc Coâng ty nöôùc ngoaøi, caàn phaûi quan taâm ñeán caû 3 lôïi ích: lôïi ích

quoác gia (nöôùc sôû taïi), lôïi ích nhaø ñaàu tö vaø lôïi ích cuûa ngöôøi lao ñoäng KCN.

Toùm laïi : KCX – KCN laø moät trong nhöõng hình thöùc thu huùt voán ñaàu tö trong

vaø ngoaøi nöôùc ñang ñöôïc Chính phuû quan taâm nhaát hieän nay. Noù khoâng nhöõng naâng

cao giaù trò toång saûn phaåm xaõ hoäi, maø coøn taïo tieàn ñeà cho vieäc phaùt trieån neàn kinh teá

mang tính chaát laâu daøi vaø beàn vöõng. Haõy töôûng töôïng neáu trong thôøi gian qua chuùng

ta khoâng thaønh laäp caùc KCX – KCN ñeå caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng thì chaéc chaén

trong töông lai chuùng ta phaûi giaûi quyeát nhöõng haäu quaû naëng neà veà xaõ hoäi, moâi

tröôøng, do ñoù ñaàu tö xaây döïng caùc KCX – KCN laø yeâu caàu böùc thieát hieän nay.

CHÖÔNG 2 :

PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC

KHU CHEÁ XUAÁT – KHU COÂNG NGHIEÄP TAÏI TP.HCM

2.1- KHAÙI QUAÙT VEÀ QUY HOAÏCH TOÅNG THEÅ CAÙC KHU CHEÁ XUAÁT –

KHU COÂNG NGHIEÄP :

− TP. Hoà Chí Minh laø ñòa phöông ñaàu tieân ôû Vieät Nam xaây döïng KCX ñoù laø

KCX Taân Thuaän ra ñôøi vaøo thaùng 9 naêm 1991 vôùi dieän tích 300 ha. Ba naêm sau,

hoaït ñoäng hieäu quaû cuûa KCX Taân Thuaän ñaõ thuùc ñaåy söï ra ñôøi cuûa KCX Linh

Trung. Moâ hình KCX ñaõ daãn ñöôøng cho vieäc thaønh laäp moät loaït caùc KCN ôû

TP.HCM trong thôøi kyø 1995 – 1997. Ñeán thaùng 12 naêm 2004, TP.HCM ñaõ coù 3

KCX vaø 12 KCN vôùi toång dieän tích 2.939ha vaø toång dieän tích coù theå cho thueâ laø

1.659ha. Tröø ba KCN Caùt Laùt 4, Phong Phuù vaø Taân Phuù Trung ñang trieån khai,

haàu heát caùc KCN khaùc ñaõ ñöôïc laáp ñaày. Caùc KCX – KCN TP.HCM ñang coù 974

giaáy pheùp ñaàu tö coøn hieäu löïc, trong ñoù coù 416 laø DN coù voán nöôùc ngoaøi vaø 558

DN trong nöôùc. Caùc DN naøy coù voán ñaàu tö laø 1.663 trieäu USD vaø 17.273 tæ ñoàng

(1.114 trieäu USD). Ngoaøi ra, caùc döï aùn nhoùm A trong caùc KCN TP.HCM coù qui

moâ voán bình quaân 3,9 trieäu USD/döï aùn coù voán nöôùc ngoaøi vaø 31 tæ ñoàng/döï aùn

trong nöôùc.

− Lôùn nhaát trong soá ba KCX vaø 12 KCN taïi TP.HCM laø KCN Hieäp Phöôùc

roäng 2.000 ha vaø nhoû nhaát laø KCN Bình Chieåu chæ coù 27,34ha. Thaùng 11/2004

Thuû töôùng Chính phuû ban haønh quyeát ñònh veà quy hoaïch KCX – KCN ôû TP.HCM

theo ñoù toång dieän tích laø 7.000ha. Nhö vaäy so vôùi quyeát ñònh môùi nhaát, dieän tích

KCX – KCN hieän coù ôû TP.HCM chæ baèng 42%, khoaûng 3.000ha. Caùc KCN ôû

TP.HCM ñöôïc phaân boá treân toång soá 24 quaän huyeän cuûa Thaønh phoá. Caùc KCN

ñöôïc quy hoaïch nhaèm phaùt trieån caùc vuøng noâng nghieäp khu ñoâ thò. Sau hôn 1 thaäp

kyû töø khi KCX Taân Thuaän ra ñôøi, moät phaàn caùc huyeän ngoaïi thaønh nhö Nhaø Beø,

Bình Chaùnh, Hoùc Moân ñaõ taùch thaønh caùc quaän môùi. Quaù trình phaùt trieån cuûa caùc

ñòa ñieåm naøy gaén lieàn vôùi caùc KCX – KCN nhö KCX Taân Thuaän, caùc KCN Taân

Taïo, Vónh Loäc vaø Taân Thôùi Hieäp. Ñaëc bieät, söï ra ñôøi cuûa KCN Taân Bình ñaõ thuùc

ñaåy roõ reät söï phaùt trieån caùc khu daân cö laân caän. Trong soá 15KCN, KCX coù 3 döï aùn

lieân doanh xaây döïng haï taàng KCN. Trong ñoù, KCX Taân Thuaän lieân doanh vôùi ñoái

taùc Ñaøi Loan, caùc KCX Linh Trung 1 vaø 2 lieân doanh vôùi ñoái taùc Trung Quoác.

Chieám tyû leä lôùn nhaát trong caùc döï aùn nöôùc ngoaøi laø caùc nöôùc Ñoâng Baéc AÙ, Ñoâng

Nam AÙ. Phaàn lôùn caùc döï aùn naøy coù quy moâ vöøa vaø nhoû vôùi voán trung bình khoaûng

4 trieäu USD. Hieän nay sau khi nhieàu laàn ñieàu chænh, döï aùn Nidec Tosok (Nhaät)

gaàn 90 trieäu USD.

TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG DOANH NGHIEÄP TRONG KCX – KCN TP.HCM - THAÙNG 6/2006

Toång

Ñang hoaït ñoäng

Ñang xaây döïng

Chöa trieån khai

Ngöøng trieån khai, giaûi theå

Khu

D N

Dtí ch (ha )

VÑ T ñaên g kyù

Dtí ch (ha )

VÑ T ñaên g kyù

9,8 4

6,0 5

1,2 2

0,7 3

Bình Chieåu

1 6

80, 73

16, 88

0,6 0

0,5 0

21 92,2 9

24, 16

1,9 8

5,3 0

1,8 2

0,9 0

Caùt Laùi 2

2 4

33, 43

12, 67

2,5 3

1,0 1

29 39,7 6

19, 88

30, 13

10, 55

6,5 6

1,9 0

Hieäp Phöôùc

6 1

168 ,95

87, 21

13, 37

2,9 1

78 219, 01

105 ,57

21, 03

7,9 5

148 ,92

57, 2

177 ,79

83, 89

1 1

5,4 3

2,3 6

16 9

353, 16

151 ,92

Leâ Minh Xuaân

1 3 2

Linh Trung 1

2 9

256 ,00

39, 39

20, 88

2,5 3

34 278, 88

41, 92

Linh Trung 2

3 7

138 ,66

51, 73

1,0 0

0,5 0

1,5 0

0,6 5

4,6 5

3,7 0

45 145, 81

56, 58

ÑVT : trieäu USD

Taân Bình

206 ,19

62, 02

59, 10

15, 33

15, 87

5,7 4

3,2 8

1,7 7

14 3

284, 45

84, 86

1 1

1 1 2

Taân Taïo

266 ,51

106 ,73

5,3 9

3,3 6

126 ,89

33, 66

38, 15

7,1 7

20 6

436, 95

150 ,91

1 6 5

2 3

48, 31

12, 34

1,1 9

0,6 1

5,2 4

3,4 3

0,5 0

0,4 3

29 55,2 5

16, 80

Taân Thôùi Hieäp

3 2

169 ,84

58, 18

4,8 0

2,5 4

22, 36

9,4 9

8,0 0

2,2 6

45 205, 00

72, 47

Taây Baéc– Cuû Chi

Vónh Loäc

9 6

157 ,62

59, 53

1,8 0

0,7 6

6,5 0

10, 73

5,0 6

2,5 6

11 4

175, 60

69, 35

- 12

Taân Thuaän

740 ,93

107 ,83

19, 80

3,1 8

26, 01

5,1 2

11 9

786, 74

116 ,12

1 0 4

Toång

83

69 698 ,39

4 9

251 ,60

87, 51

245 ,57

89, 32

128 ,87

35, 33

1.0 32

3.07 1,01

910 .55

8 3 1

2.4 44, 97

(Nguoàn : Ban Quaûn lyù KCX – KCN Thaønh phoá)

• Theo baûng soá lieäu treân thì tính ñeán thaùng 6/2006 thì soá löôïng doanh

nghieäp trong caùc KCX – KCN TP.HCM ñang hoaït ñoäng laø 831 DN, vôùi voán ñaàu

tö ñaêng kyù laø2.444,97 trieäu USD treân toång dieän tích laø 698,39ha. Soá löôïng DN

ñang xaây döïng laø 49 DN vôùi voán ñaàu tö ñaêng kyù laø 251,60 trieäu USD treân dieän

tích 87,51ha. Soá löôïng DN chöa trieån khai laø 83 DN vôùi voán ñaêng kyù 245,57 treân

dieän tích 89,32 ha. Vaø soá löôïng DN ngöng hoaït ñoäng giaûi theå goàm 69DN vôùi voán

ñaàu tö ñaêng kyù 128,87 trieäu USD treân dieän tích 35,33ha. Nhö vaäy toång soá DN tính

ñeán thôøi ñieåm thaùng 6/2006 trong KCX – KCN TP.HCM laø 1.032 DN vôùi toång

voán ñaàu tö ñaêng kyù laø 3.071,01 trieäu USD vôùi toång dieän tích 910,55 ha.

• Theo soá lieäu ñeán thaùng 8/2006 veà tình hình chung cuûa caùc KCX – KCN

TP.HCM nhö sau:

− Veà dieän tích ñaát coøn troáng (%) taïi caùc KCX – KCN nhö sau: KCN Bình

Chieåu : 3%; KCN Caùt Laùi 2 : 0%; KCN Hieäp Phöôùc : 66%; KCN Leâ Minh Xuaân :

6%; KCN Phong Phuù : 100%; KCN Taân Bình : 26%; KCN Taân Phuù Trung : 100%;

KCN Taân Taïo : 34%; KCN Taân Thôùi Hieäp : 11%; KCN Taây Baéc Cuû Chi : 35%;

KCN Vónh Loäc : 0%; KCX Linh Trung 1: 0%; KCX Linh Trung 2 : 0%; KCX Taân

Thuaän : 47%.

− Veà toång döï aùn phaân theo töøng KCX – KCN nhö sau: KCN Bình Chieåu :

19 döï aùn; KCN Caùt Laùi 2 : 28 döï aùn; KCN Hieäp Phöôùc : 61 döï aùn; KCN Leâ Minh

Xuaân : 160 döï aùn; KCN Taân Bình : 129 döï aùn ; KCN Taân Taïo : 193 döï aùn; KCN

Taân Thôùi Hieäp : 27 döï aùn ; KCN Taây Baéc Cuû Chi : 42 döï aùn; KCN Vónh Loäc : 106

döï aùn; KCX Linh Trung 1: 30 döï aùn; KCX Linh Trung 2 : 38 döï aùn; KCX Taân

Thuaän : 106 döï aùn.

− Veà döï aùn ñaàu tö phaân theo ngaønh ngheà, goàm coù : Bao bì caùc loaïi : 72 döï

aùn; Cô khí : 136 döï aùn; Deät may : 159 döï aùn; Dòch vuï : 24 döï aùn; Ñieän töû : 48 döï

aùn; Döôïc phaåm : 13 döï aùn; Gia duïng : 78 döï aùn; Goã saûn phaåm goã : 25 döï aùn; Haøng

da giaày : 26 döï aùn; Hoùa chaát : 44 döï aùn. Ngaønh khaùc : 128 döï aùn; Moâi tröôøng : 1

döï aùn; Nhöïa cao su : 67 döï aùn; Saønh söù : 2 döï aùn; Trang söùc : 90 döï aùn; Vaän taûi : 1

döï aùn; Xaây döïng : 25 döï aùn.

− Voán ñaàu tö phaân theo KCX – KCN (VNÑ) : KCN Taây Baéc Cuû Chi :

2.703,571 tæ ñoàng; KCN Taân Thôùi Hieäp : 559,179 tæ ñoàng; KCN Taân Taïo :

4.043,045 tæ ñoàng; KCN Taân Bình : 1.476,842 tæ ñoàng; KCN Leâ Minh Xuaân :

998,882 tæ ñoàng; KCN Vónh Loäc : 2.845,340 tæ ñoàng; KCX Linh Trung 2 : 2 tæ

ñoàng; KCN Caùt Laùi 2 : 359,037 tæ ñoàng, KCN Hieäp Phöôùc : 3.700,409 tæ ñoàng –

Toång voán dö : 16.688,305 tæ ñoàng.

− Toång voán ñaàu tö phaân theo KCX – KCN (USD) : KCX Linh Trung 2 :

107,930 trieäu USD; KCX Linh Trung 1 : 246,410 trieäu USD; KCN Vónh Loäc :

54,029 trieäu USD; KCX Taân Thuaän : 730,010 trieäu USD; KCN Bình Chieåu :

80,718 trieäu USD; KCN Caùt Laùt 2 : 3,429 trieäu USD; KCN Hieäp Phöôùc : 25,250

trieäu USD; KCN Leâ Minh Xuaân : 45,977 trieäu USD; KCN Taân Bình : 63,207 trieäu

USD; KCN Taân Taïo : 82,824 trieäu USD.

− Caùc soá lieäu treân ñöôïc theå hieän ôû caùc bieåu ñoà ñính keøm sau: