Giáo án Đại số 7 - Chương 3

ẫ ị

Giáo án toán 7 ạ Ngày so n: 3/3/2017 ạ Ngày d y : 7/3/2017 ướ GV h

ng d n: Lê Th Hoàn

ế

Ti

ứ ơ t 53: Đ n th c

ứ ế ế ơ ơ I. M C TIÊU: ứ

ứ ế ứ ọ g n,b c c a đ n th c, cách nhân đ n th c.

ơ ứ ứ ơ ọ ơ t th nào là đ n th c, đ n th c thu ứ ậ ủ t cách nhân đ n th c, thu g n đ n th c, b c c a

3. Thái đ : HS chú ý, tích c c xây d ng bài.

ự ự

Ụ ọ 1. Ki n th c: H c sinh bi ậ ủ ơ ế 2. Kĩ năng : HS bi ứ ơ đ n th c ộ Ị II. CHU N BẨ

ọ ậ ọ ồ

Ộ Ạ ế 1. Giáo viên: Máy chi u, giáo án, SGK ở 2. H c sinh: SGK, v ghi, đ dùng h c t p III. CÁC HO T Đ NG:

ươ ộ Ph ng pháp N i dung

ể HĐ 1: Ki m tra bài cũ (3’)

ộ

ộ ữ

ữ ị

ứ c đó ị ủ ứ ạ ố ể ộ ể Đ tính giá tr c a m t bi u th c đ i s ướ ủ ị ế ạ c c a các bi n, t i nh ng giá tr cho tr ị ể ướ ta thay các gía tr cho tr c đó vào bi u ệ ự th c và th c hi n các phép tính.

ị ệ ứ ự

ọ ả GV: G i 1 hs lên b ng ể ứ ị ủ ể GV: Đ tính giá tr c a m t bi u th c ướ ủ ữ ạ ố ạ ị đ i s t c c a i nh ng giá tr cho tr ế ư ế các bi n ta làm nh th nào? ể ứ ị ủ ể HS: Đ tính giá tr c a m t bi u th c ướ ủ ạ ố ạ c c a đ i s t i nh ng giá tr cho tr ướ ế các bi n, ta thay các gía tr cho tr ể vào bi u th c và th c hi n các phép tính.

ọ ữ ể ứ 2y3 + xy t i x ạ

ị ủ i x ạ Bài 9 SGK/29 ị ủ Tính giá tr c a bi u th c x = 1 và y=

ậ GV: G i HS Ch a bài t p 9 SGK/29 ứ 2y3 + xy t ể Tính giá tr c a bi u th c x = 1 và y=

ể ứ x2y3 +

Thay x = 1 và y= vào bi u th c xy ta có 12 . ()3 + 1. = 1. + 1. = + =

HĐ 2: Bài m i (ớ 30’)

ả ế ơ

ầ ắ ể ứ ứ ạ ố

ứ ứ ể

ừ ắ

ứ ể ứ ứ GV: Chi u ?1 lên b ng ế Yêu c u hs s p x p các bi u th c đã cho thành hai nhóm Nhóm 1: các bi u th c có ch a phép ộ c ng, tr Nhóm 2: các bi u th c còn l ạ i

ừ

ậ ứ ể ạ Bài t p này cho ứ 1.Đ n th c ể ?1. Cho các bi u th c đ i s 4xy2 ; 3 – 2y ; x2y3x ; 10x+y ; 5(x+y) ; 2x2()y3x ; 2x2y ; 2y ế Hãy s p x p chúng thành 2 nhóm ể Nhóm 1: các bi u th c có ch a phép ộ c ng, tr Nhóm 2: các bi u th c còn l i

ế ọ ầ ầ Yêu c u làm gì

ể ứ ạ ố t ế các bi u th c đ i s

i: ả

ứ ứ ế ể Gi Nhóm 1: 3 – 2y ; 10x+y ; 5(x+y) ; Nhóm 2: 4xy2 ; x2y3x ; 2x2()y3x ; 2x2y ; 2y

ừ

ể ứ ạ i

ớ

ứ ứ

ừ

iạ

ậ

ứ ậ ế

ể

ặ ộ ộ

ế ế ặ ộ ộ

ế ọ GV: G i hs đ c đ u bài, t cái gì? bi HS: bt cho bi 4xy2 ; 3 – 2y ; x2y3x ; 10x+y ; 5(x+y) ; 2x2()y3x ; 2x2y ; 2y Yêu c u ầ s p x p chúng thành 2 nhóm ắ Nhóm 1: các bi u th c có ch a phép ộ c ng, tr Nhóm 2: các bi u th c còn l GV: chia l p thành 2 nhóm ể Nhóm 1: tìm các bi u th c có ch a phép ộ c ng, tr Nhóm 2: tìm các bt còn l GV: Nh n xét ượ c là GV: Các bt nhóm 2 các em tìm đ ơ ơ đ n th c, các bt nhóm 1 không là đ n ơ ứ th c, v y theo các em th nào là đ n th c?ứ ứ ạ ố ộ ơ ứ HS: Đ n th c là m t bi u th c đ i s ồ ộ ố g m m t s , m t bi n ho c m t tích ố ứ ch a các s và các bi n ậ GV: k t lu n sgk/ 30 ế ậ k t lu n sgk/ 30 ứ ạ ố ồ ể ộ ứ ơ Đ n th c là m t bi u th c đ i s g m ế ộ ố ứ m t s , m t bi n ho c m t tích ch a ế ố các s và các bi n

ậ ọ ạ ế i k t lu n

ơ ượ ọ ậ ậ ạ ế i k t lu n ố c g i là đ n

ứ

ố ứ ố

ượ ọ ứ Chú ý (SGK/30) ố s 0 đ ơ c g i là đ n th c 0

ứ ề ơ ấ ứ ?2: L y VD v đ n th c

ầ ả ấ

ơ ộ ọ GV: g i m t hs đ c l ọ ế HS: Đ c k t lu n GV: Nêu l GV: Theo em s 0 có đ th c không? Vì sao? ơ HS: S 0 cũng là 1 đ n th c vì s 0 cũng là m t sộ ố ế ả GV: Chi u chú ý lên b ng ơ ượ ọ ố c g i là đ n th c 0 GV: s 0 đ ả ế Chi u ?2 lên b ng ề GV: Yêu c u HS lên b ng l y VD v ứ ơ đ n th c. ấ HS: L y VD

ứ

ơ ứ ơ ấ ấ

ứ ế ượ c vi t d

ặ ộ

6y3 có 2 bi n x, y

ặ i d ng nào? 6y3 có 2 bi n x, y các bi n ế ế ộ ầ ướ ạ i d ng m t lũy ươ ừ ớ ố ế ướ t d ọ ứ 2. Đ n th c thu g n: 6y3 trong đ n th c trên ơ Cho đ n th c 10x ế có m y bi n Các bi n đó có m t m y ế ướ ạ ầ l n và d ứ ơ đ n th c 10x đó có m t m t l n d th a v i s mũ nguyên d ng

6y3 là đ n th c thu

ế ứ ơ ơ ứ

ộ

ầ ta nói đ n th c 10x g nọ ứ ệ ố ủ ơ 10 là h s c a đ n th c x6y3 là ph n bi n c a đ n th c ứ ế ủ ơ

ầ

ứ ậ

ứ ế

ượ

ươ ng

ấ ọ ồ

ỉ ồ ơ

6y3 trong đ n th c ứ ơ GV: Xét đ n th c 10x 6y3 lên b ngả ế ế ấ t bt 10x trên có m y bi n (vi ế ướ ấ ặ ạ ạ i m y i xy, bi n x l p l g ch chân d ấ ầ ế ặ ạ ế ầ l n? Bi n y l p l i m y l n?) Các bi n ượ ấ ầ ặ i c vi đó có m t m y l n và d ạ d ng nào ế ứ ơ HS:Trong đ n th c 10x ộ ầ ướ ạ ặ i d ng các bi n đó có m t m t l n d ươ ừ ớ ố ng m t lũy th a v i s mũ nguyên d 6y3 là đ n th c ứ ơ ứ ơ GV: ta nói đ n th c 10x thu g nọ ứ ệ ố ủ ơ 10 là h s c a đ n th c x6y3 là ph n bi n c a đ n th c ế ủ ơ ứ ơ ể GV: V y các em hi u tn là đ n th c thu ọ g n không? ứ ỉ ọ ơ HS: đ n th c thu g n là đ n th c ch ộ ố ớ ủ ồ g m tích c a m t s v i các bi n , mà ừ ớ ế ỗ c nâng lên lũy th a v i m i bi n đã đ ố s mũ nguyên d Ứ Ơ GV: Đ N TH C thu g n g m m y ph n?ầ ơ GV: k t lu n v y đ n th c thu g n là

ứ ế ậ ậ ọ ọ ộ ố ớ ậ ứ ủ ứ ế ế K t lu n: SGK/ 31 ơ đ n th c thu g n là đ n th c ch g m ỗ tích c a m t s v i các bi n , mà m i

ủ ế

ỗ ế ượ bi n đã đ mũ nguyên d ừ ớ ố c nâng lên lũy th a v i s ngươ

ộ ố ớ ượ ươ c nâng lên ng

2y ; 10xy5 là

ứ ọ

ế ơ ứ yx; 5xy2zyx3 không ọ ứ VD1: các đ n th c x; y; 3x ơ đ n th c thu g n VD2: các đ n th c x ứ là đ n th c thu g n

ứ ả ơ

ứ ọ

ộ ố ơ ơ ứ

ọ

ọ ế

ứ

ứ ế ượ c

ế ượ ữ c Chú ý: SGK/31 ộ ố ọ ta cũng coi m t s là đ n th c thu g n ỗ ứ ỉ ế ơ Trong đ n th c thu g n m i bi n ch ườ ộ ầ ượ ng khi t m t l n. Thông th đ c vi ế ơ ế ệ ố ọ t đ n th c thu g n ta vi vi t h s ế ướ ầ c, ph n bi n sau và các bi n đ tr ứ ự ả ế t theo th t vi b ng ch cái

ữ

b ng ch cái ế ừ ơ

ứ ế ơ ể

ứ ở ứ ỉ ồ ơ đ n th c ch g m tích c a m t s v i ế các bi n , mà m i bi n đã đ ừ ớ ố lũy th a v i s mũ nguyên d ậ ọ ạ ế ọ i k t lu n sgk/31 GV: g i 2 hs đ c l ề ơ ứ ấ GV: các em hãy l y VD v đ n th c thu ọ ứ ơ ọ g n và đ n th c không thu g n ấ ả HS: Lên b ng l y vd GV: cô cũng có các vd sau Chi u VD1 và VD 2 lên b ng ả ộ ố GV: m t s có ph i là 1 đ n th c thu ọ g n không? ộ ố ơ HS: m t s là 1 đ n th c thu g n ọ ầ GV:yêu c u hs đ c chú ý SGK/31 ứ HS: ta cũng coi m t s là đ n th c thu g n ọ ỉ ế ỗ ơ ứ Trong đ n th c thu g n m i bi n ch ế ườ ộ ầ ượ t m t l n. Thông th đ ng khi c vi ế ệ ố ọ ế ơ t đ n th c thu g n ta vi vi t h s ế ầ ướ c, ph n bi n sau và các bi n đ tr ứ ự ả ế vi t theo th t GV: T nay khi nói đ n đ n th c n u ứ không nói gì thêm ta hi u nó là đ n th c thu g nọ

ơ ơ ứ ứ ?1 nhóm 2, ọ

ứ ở ư ?1 nhóm 2,

ơ ọ ơ ứ ứ ứ

ồ 4xy2 ; 2x2y ; 2y

ọ ơ ứ ư ồ ồ 4xy2 ; 2x2y ; x2y3x;

ư ọ ồ x2y3x; ứ x2y3x thành x3y3 ;

ơ ữ BT1: trong nh ng đ n th c ơ đ n th c nào là đ n th c thu g n, đ n ứ ọ ọ th c nào ch a thu g n? Giúp cô thu g n 4xy2 ; x2y3x ; 2x2()y3x ơ ữ nh ng đ n th c đó ; 2x2y ; 2y ứ ơ ọ đ n th c thu g n g m ọ ứ ơ Đ n th c ch a thu g n g m: 2x2()y3x. ơ ọ Thu g n đ n th c: 2x2()y3x thành ()2x3y3

ứ x2y3x thành x3y3 ;

ỉ

ữ ơ ơ ữ GV: trong nh ng đ n th c ơ đ n th c nào là đ n th c thu g n, đ n ứ ọ ọ th c nào ch a thu g n? Giúp cô thu g n ứ ơ ữ nh ng đ n th c đó HS: đ n th c thu g n g m 2y ứ ơ Đ n th c ch a thu g n g m: 2x2()y3x. ơ ọ Thu g n đ n th c: 2x2()y3x thành ()2x3y3 ệ ố ầ ế ủ ầ GV:Ch ra ph n h s và ph n bi n c a ọ ứ nh ng đ n th c thu g n trên

ứ x3y3 ồ x3y3 đ n th c

ế 2x3y3 Ứ ()2x3y3 h sô bi n

ế ệ ố s bi n g m ệ ọ

ọ d ng thu g n ế

ầ ứ ậ ủ ơ 3. B c c a đ n th c

ơ ọ

5y3z là đ n th c thu g n có ứ ế

5y3z ; x có mũ 5, y mũ 3,

ơ ứ

ả ứ ứ

ố ủ ọ ế ủ ế ố

5y3z

ọ ơ ứ ứ ậ ủ ơ ứ ứ ơ đ n th c 2x ệ ố h s là 2 bi n x z mũ 1 ổ T ng các s mũ c a các bi n là: 5+3+1 = 9 Ta nói 9 là b c c a đ n th c 2x

5y3z là đ n th c thu g n 5y3z

ơ ệ ố

ổ ố ế ủ

ậ ủ ơ

ứ ậ ủ ơ

ủ ấ ả

ọ ế ậ ọ ệ ố

ế t c các bi n có trong

ứ ậ ậ ế K t lu n SGK/31 ậ ủ ơ ứ b c c a đ n th c có h s khác 0 là ủ ấ ả ố ổ t ng s mũ c a t ứ ơ đ n th c đó.

ố ự ượ ơ ứ c coi là đ n th c không có

ậ ủ ứ ơ ậ ủ ứ ơ

2 là 3; b c c a đ n ậ ủ ơ

BT2: hãy tìm b c c a các đ n th c sau: 4xy2 ; 2x2y ; 2y; ()x3y3; ()2x3y3;

2y là 3; b c c a đ n th c 2y là ứ 3y3 là 6; b c c a

ậ ủ ơ ứ ậ ủ

ơ ứ ở ơ HS: Ơ Đ N TH C ứ ở ạ ơ Đ n th c ơ t cách thu g n đ n GV: Các em đã bi ứ ậ ậ ủ th c v y chúng ta vào ph n 3 B c c a ứ ơ đ n th c 5y3z đ n th c trên ơ GV: Cho đ n th c 2x ơ có ph i là đ n th c thu g n không ? xác ầ ầ ị đ nh ph n hs và ph n bi n? S mũ c a các bi nế HS: đ n th c 2x ế H s là 2 bi n x X có mũ 5, y mũ 3, z mũ 1 GV: T ng các s mũ c a các bi n là: 5+3+1 = 9 5y3z Ta nói 9 là b c c a đ n th c 2x ệ ứ ế GV: Th nào là b c c a đ n th c có h ố s khác 0 ệ ố ứ ậ ủ ơ HS: b c c a đ n th c có h s khác 0 là ố ế ổ t ng s mũ c a t t c các bi n có trong ứ ơ đ n th c đó. ậ ế GV: k t lu n ậ ứ G i hs đ ng d y đ c k t lu n sgk ậ ọ ế Hs: đ c k t lu n GV: * s th c khác 0 là đ n th c b c 0 ơ ố * s 0 đ b cậ GV: hãy tìm b c c a các đ n th c sau: 4xy2 ; 2x2y ; 2y; x3y3; 2 ậ ủ HS: B c c a 4xy th c 2xứ ậ ủ ơ 1; b c c a đ n th c x ứ ơ đ n th c 2 là 0

ể

4. Nhân hai đ n th c: ứ ể cho 2 bi u th c A. 32167 B. 34166

ứ GV: cho 2 bi u th c A. 32167

ắ ự

ắ ự ệ

ệ ể ấ ủ D a vào các quy t c và các tính ch t c a ự phép nhân em hãy th c hi n phép nhân 2 ứ bi u th c A và B

ể

2y và 9xy4 tìm

ơ ứ

ự ươ ể ự ủ

ệ

2y và 9xy4 tìm tích

3 y5 là tích c a 2 ủ

ứ

BT3: cho 2 đ n th c 2x tích c a 2 dt trên. (2x2y).( 9xy4) = (2.9)( x2y)( xy4) = 18 (x2x)(y y4) = 18 x3 y5 ơ Ta nói đ n th c 18 x ứ ơ đ n th c 2x ứ 2y và 9xy4

2y v i xyớ

3 y5 là tích c a 2 ủ

ớ

ứ

ơ ể

ế ầ ế ầ

ỗ ơ

ứ ọ B. 34166 ấ ủ D a vào các quy t c và các tính ch t c a ự phép nhân em hãy th c hi n phép nhân 2 ứ bi u th c A và B HS: A.B = (32167).( 34166) = (32. 34).( 167.166) = 361613 ằ ng t GV: B ng cách t ta có th th c ứ ơ hi n phép nhân hai đ n th c ơ GV: cho 2 đ n th c 2x ủ c a 2 dt trên Gv: làm bài này chúng ta làm tn? HS: nhân 2 v i 9, x ả Hs: lên b ng làm bt (2x2y).( 9xy4) = (2.9)( x2y)( xy4) = 18 (x2x)(y y4) = 18 x3 y5 ứ ơ Ta nói đ n th c 18 x 2y và 9xy4 ứ ơ đ n th c 2x ơ ể ậ GV: V y đ nhân 2 đ n th c ta làm ntn? ệ ứ ể HS: đ nhân 2 đ n th c ta nhân các h ớ ố ớ s v i nhau và nhân các ph n bi n v i nhau. ậ ế GV: k t lu n ọ ọ GV: g i hs đ c chú ý SGK/32

ể ế ẳ ứ ơ Chú ý: SGK/32 ệ ố ứ ơ đ nhân 2 đ n th c ta nhân các h s ớ ớ v i nhau và nhân các ph n bi n v i nhau ứ ề t thành M i đ n th c đ u có th vi ế ạ ộ ơ t m t đ n th c thu g n ch ng h n, vi ọ ứ ơ đ n th c sau thành đ n th c thu g n:

ỗ ơ

ứ ọ

ể ế ẳ ứ ơ ứ ề t thành M i đ n th c đ u có th vi ế ộ ơ ạ m t đ n th c thu g n ch ng h n, vi t ọ ứ ơ đ n th c sau thành đ n th c thu g n:

ả ế ủ

ọ

ể GV: Chi u ?3 lên b ng: ẻ ọ ầ GV: g i hs đ c đ u bà Đ làm bt này chúng ta làm ntn? ?3: Tìm tích c a và 8xy ()(8xy2) = ().(8)(x3x)y2 = 2 x4y2

ủ HĐ3: C ng c ( ố 10’)

ệ ậ

ọ

ủ ơ ứ ế GV: Chi u bài 13(SGK/32) ọ ầ G i hs đ c đ u bài ầ Bài cho gì ? yêu c u làm gì ứ ượ c:

i ả

ậ ơ 5, luy n t p: 13(SGK/32) tính tích c a đ n th c sau ậ ủ ơ và tìm b c c a đ n th c thu đ a, và 2xy3 b, và Gi ()(2xy3)= (.2)(x2x)(yy3) = x3 y4 đ n th c có b c là 7 ậ ứ b, và ()()= [().(2)](xx3)(y3 y5) =()x4y8 đ n th c có b c là 12 ứ

ẫ ề ướ HĐ 4: H ng d n v nhà ( 2’)

ữ

ế ắ n m v ng lý thuy t làm các bài 10, 11, 12, 14 SGK/32